Nghiên cứu khả năng hấp thụ và phân giải thuốc bảo vệ thực vật phục vụ xử lý ô nhiễm nguồn nước mặt

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

104
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dư lượng thuốc trừ sâu trong nước bề mặt được xem xét như một chất gây ô nhiễm quan trọng gây ô nhiễm sản phẩm cây trồng và đe dọa môi trường sống của nông dân ở các vùng nông thôn. Trong sản xuất nông nghiệp Việt Nam, thuốc trừ sâu có thể được chạy ra vào nước bề mặt của lọc từ lĩnh vực ứng dụng và nước sau xử lý không thích hợp trong xử lý thuốc trừ sâu và đóng gói các căn cứ. Đến nay, có rất nhiều kỹ thuật đầy hứa hẹn cho thuốc trừ sâu ô nhiễm điều trị...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu khả năng hấp thụ và phân giải thuốc bảo vệ thực vật phục vụ xử lý ô nhiễm nguồn nước mặt

NGHIÊN C U KH NĂNG H P TH VÀ PHÂN GI I THU C B O V TH C V T PH C V X LÝ Ô NHI M NGU N NƯ C M T guy n H ng Sơn1, Hoàng Long1, Lê Văn h 1, Tr n Qu c Vi t1, inh Th g c2 SUMMARY Research on pesticide adsorption and decomposition for polluted surface water treatment Pesticide residue in surface water is considering as an important pollutant contaminating crop product and threatening living environment of farmer at rural areas. In Vietnamese agriculture production, pesticide may be run off into surface water by the leaching from field application and non appropriate treated water in pesticide processing and packing bases. Up to date, there are numerous promising techniques for pesticide pollution treatment such as physical, chemical and biological. However the adsorption and decomposition of floating plant is considerable one as the most effective, cheapest, feasible and environmentally sound for waste water in many countries. Whereas there has not been systematic research on application of native plants for pesticide polluted water treatment in Vietnam. This paper introduced findings of primary studies on exploring adsorption and decomposition potentiality of such floating plant as Eichhornia crassipes Solms; Enhydra fluctuant and Phragmites autralis for treating surface water polluted with pesticide. It is indicated that all of those 3 trial plants proved high efficacy to adsorb and decompose both selected pesticide groups (Organo - Phosphorous and Pyrethroid) in water polluted at 100 and 200 ppm of activity ingredient and the product after treatment can be meet the requirement pesticide residue permitted in irrigation water as Vietnamese Standard. When the level of pollution is higher than 500 ppm, the growth of all plants is badly effected, thus they can not do well treatment targeting to standard irrigation water promulgated for agriculture. Keywords: Floating plants; pesticide polluted water; adsorption; decomposition. nhi m môi trư ng do thu c BVTV t các I. TV N cơ s s n xu t, gia công cũng ang tr H u h t các vùng s n xu t t p trung thành v n c p bách. Hi n chúng ta có t i nư c ta hàng năm thư ng th i ra m t lư ng hàng trăm cơ s gia công thu c BVTV, các l n ch t h u cơ (thân, lá, r ... c a cây tr ng, cơ s thư ng có h thu nư c th i và x lý c d i và phân bón) và hoá ch t b o v th c bao bì sau s d ng. Do chưa ư c x lý v t (BVTV). Bên c nh ó, nguy cơ gây ô theo các công ngh phù h p, các h ch a
nư c này thư ng th i ra môi trư ng ngu n 2. Phương pháp nghiên c u nư c ch a dư lư ng thu c vư t m c cho - Các thí nghi m ánh giá kh năng phép. h p th c a th c v t ư c ư c ti n hành Theo các k t qu nghiên c u trư c ây trong nhà lư i. Các loài th c v t ư c thu thì các loài th c v t thu sinh có thân r ng, th p các giai o n sinh trư ng phù h p kh năng tăng sinh kh i l n như ng d i, v i m c ích thí nghi m, sau ó th trong d a nư c là nh ng loài có kh năng h p th ch u v i có ch a t và cung c p nư c cao các ch t h u cơ. Tuy nhiên, kh năng trong 20 ngày làm s ch các ngu n ô h p th c a ch t h u cơ và hóa ch t nông nhi m. Trư c khi ti n hành thí nghi m, nghi p c a các loài th c v t không hoàn ki m tra dư lư ng thu c trong cây toàn gi ng nhau. M t s công trình nghiên kh ng nh không còn ch a dư lư ng hai c u trên th gi i cũng kh ng nh, nhi u ho t ch t thí nghi m. Sau ó th th c v t loài thu c BVTV có th xâm nh p vào cơ thí nghi m vào các ch u v i v i m t th th c v t qua lá, thân, r và ư c lưu che kín b m t b , cung c p ngu n 1 nư c s ch và Vi n Môi trư ng nông nghi p; 2 Văn phòng T nh y Hà Nam. dinh dư ng gi , phân gi i ho c chuy n hoá trong cơ th c n thi t. th c v t thành các d ng không c. Trong Sau khi l a ch n và làm s ch th c v t, khi ó nư c ta h u như chưa có nghiên ti n hành ưa thu c BVTV vào ch u v i ho c c u nào i sâu nghiên c u v kh năng h p ô xi măng 3 n ng thí nghi m i di n là th thu c BVTV c a các loài th c v t thu 10 ppm; 20 ppm và 50 ppm. M i công th c sinh ng d ng chúng vào m c ích x lý thí nghi m nh c l i 3 l n. ngu n nư c b ô nhi m thu c BVTV. góp ph n t o l p cơ s khoa h c bư c u III. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O v kh năng ng d ng th c v t trong x lý LU N ô nhi m thu c BVTV, chúng tôi ã ti n hành nghiên c u tài: ghiên c u kh 1. Ph n ng và kh năng h p th , phân năng s d ng th c v t phân gi i thu c gi i thu c BVTV c a cây ng d i BVTV ph c v x lý ô nhi m ngu n nư c m t trong các vùng s n xu t rau an toàn. 1.1. nh hư ng c a các thu c BVTV n sinh trư ng, phát tri n c a cây ng d i II. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP - i v i thu c Chlopiryfos Ethyl: Qua NGHIÊN C U k t qu thí nghi m cho th y thu c Chlopiryfos Ethyl có nh hư ng r t l n t i 1. V t li u nghiên c u sinh trư ng c a cây ng d i c hai giai Cây bèo tây, cây ng d i, cây s y và 2 o n sinh trư ng là cây con và cây trư ng nhóm thu c BVTV ang s d ng ch y u thành. Vi t Nam là Chlorpyrifos Ethyl ( i di n + giai o n cây con, khi n ng cho nhóm Lân h u cơ); Cypermethrin ( i thu c cao (500 ppm), sau x lý thu c 3 di n cho nhóm Pyrethroid). ngày cây b úa vàng và sau x lý 7 ngày cây
b ch t. C p h i lúc này có th lên cao t i 1.2. Kh năng h p th , phân gi i thu c c p 9. các n ng th p hơn (100 ppm và BVTV c a cây ng d i các giai o n 200 ppm), cây có b nh hư ng nhưng sinh trư ng khác nhau m c nh (c p 3-4), sau ó khôi ph c và * i v i cây ng non: M c dù các sinh trư ng, phát tri n bình thư ng 10 n ng x lý cao 500 ppm, thu c ngày sau x lý. Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin gây nh + giai o n cây trư ng thành: Ngay hư ng nghiêm tr ng n cây ng non sau th 1-3 ngày, cây ng d i trư ng thành nhưng qua k t qu phân tích dư lư ng cho b bi n vàng, héo úa và ch t. Khi n ng th y cây v n ti p t c h p th thu c cho n thu c gi m xu ng 200 ppm và 100 ppm, 7 ngày sau x lý. Ngay sau khi x lý thu c, cây xu t hi n m t s m vàng nhưng sau cây ng non ã b t u h p th hai lo i ó sinh trư ng bình thư ng. thu c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin, Như v y hai giai o n cây con và tuy nhiên m c dư lư ng thu c trong cây có trư ng thành, cây ng d i có th ch u ng s bi n ng gi a các b ph n. Trong thân ư c n ng Chlopyriphos Ethyl t 100 cây, m c dư lư ng cao hơn r và lá. giai ppm - 200 ppm. Khi n ng tăng n 500 o n u, dư lư ng trong r cao hơn lá ppm, cây b bi n vàng và ch t. nhưng giai o n sau x lý 7 ngày, dư lư ng trong lá l i cao hơn r . - i v i thu c Cypermethrin: Cypermethrin gây hi n tư ng héo úa và i v i hai lo i thu c, th i i m cây ch t cho c cây ng non và trư ng thành hút thu c m nh nh t vào 3 ngày sau x lý, n ng 500 ppm, c p h i có th lên t i c p sau ó cây ti p t c hút thu c và gia tăng 5 (vào 3 ngày sau x lý) và c p 9 (vào 7 m c dư lư ng 7 ngày sau x lý nhưng ngày sau x lý). m c h p th th p hơn so v i th i i m 3 ngày. n th i i m 10 ngày sau x lý, n ng th p hơn (100 ppm và 200 m c dư lư ng gi m xu ng. Nguyên nhân có ppm), c giai o n cây non và trư ng thành th do trong cơ th th c v t cũng như trong u ít b nh hư ng và hoàn toàn không b môi trư ng nư c, m t lư ng thu c ã b ch t. Tuy nhiên giai o n trư ng thành, phân gi i, do ó m c dư lư ng gi m d n. cây ng d i m n c m v i thu c hơn là giai c bi t trong r cây, dư lư ng thu c sau o n cây con. T i n ng 200 ppm cây phun 10 ngày còn l i th p hơn dư lư ng sau trư ng thành b nh hư ng c p 3 (sau phun 3 ngày. Ngoài vi c thu c b phân gi i, 3 ngày x lý) và c p 4 (sau 7-10 ngày x có th m t lư ng nh thu c ã ư c v n lý), trong khi ó cây ng non hoàn toàn chuy n lên các b ph n phía trên c a cây không có d u hi u nh hư ng khi x lý (b ng 1 và 2). thu c n ng này. Khi n ng Cypermethrin gi m xu ng 100 ppm, c cây K t qu b ng 1 và 2 cho th y, trong ng non và trư ng thành u phát tri n bình cùng th i i m và b ph n thí nghi m, m c thư ng. dư lư ng thu c cũng tăng theo n ng x lý nhưng khi n ng thu c tăng trên 500 ppm, m c gia tăng dư lư ng trong các b ph n c a cây th p hơn so v i m c gia
tăng trong kho ng n ng t 100 ppm n n ng 100 ppm t ch tiêu ch t lư ng 500 ppm. Trong cây ng non, m c dư nư c theo TCVVN . N guyên nhân có th do lư ng Cypermethrin cao hơn so v i dư thu c Chlopyrifos Ethyl d b phân gi i b i lư ng Chlopyrifos Ethyl… M c dù v y, k t th c v t và ánh sáng hơn nên m c dù lư ng qu xác nh dư lư ng thu c trong nư c thu c ch a trong cây th p nhưng dư lư ng cho th y i v i các ngu n nư c ô nhi m thu c trong nư c cũng th p hơn so v i Chlopyrifos Ethyl, cây ng non có th h p Cypermethrin. N u m c ô nhi m trên th và phân gi i thu c t tiêu chuNn 500 ppm, cây ng d i non hoàn toàn không nư c th i lo i B khi hai n ng 100 và có kh năng x lý tri t dư lư ng c hai 200 ppm, trong khi ó i v i ho t ch t lo i thu c thí nghi m t tiêu chuNn Cypermethrin ch có công th c x lý nư c th i lo i B. B ng 1. Dư lư ng thu c Chlorpyrifos Ethyl trong nư c và các b ph n khác nhau c a cây ng non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá TB trong nư c 100 21,7 15,4 27,5 1,1 14,7 Sau x lý 3 ngày 200 56,3 18,7 51,7 14,3 28,2 500 119,4 24,2 58,3 18,7 33,7 100 0,9 2,2 36,3 26,4 21,6 Sau x lý 7 ngày 200 1,1 25,3 59,4 34,1 39,6 500 78,2 29,7 78,1 36,3 48,0 100 0,7 13,2 30,8 17,6 20,5 Sau x lý 10 ngày 200 0,9 19,8 48,4 19,8 29,3 500 25,6 25,3 67,1 22,0 38,1 Ghi chú: Ch gi i phát hi n c a máy là 0,002 mg/kg; Dư lư ng t i a cho phép c a Chlopyrifos Ethyl trong nư c tư i lo i B theo TCVN - 1996 là 1,0 ppm; Cypermethrin là 2,0 ppm. B ng 2. Dư lư ng thu c Cypermethrin trong nư c và các b ph n khác nhau c a cây ng non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá TB trong nư c 100 13,4 18,7 34,1 12,1 21,6 Sau x lý 3 ngày 200 17,5 23,1 60,5 17,6 33,7 500 112,5 29,7 72,6 22,0 41,4 100 1,5 25,3 45,1 30,8 33,7 Sau x lý 7 ngày 200 4,5 31,9 72,6 40,7 48,4 500 63,7 36,3 95,7 45,1 59,0 Sau x lý 10 ngày 100 1,0 16,5 38,5 22,0 25,7
200 2,2 22,0 57,2 25,3 34,8 500 14,9 28,6 82,5 27,5 46,2 * i v i cây ng trư ng thành: Kh 2. Ph n ng và kh năng h p th , phân năng h p th thu c c a cây ng trư ng gi i thu c BVTV c a cây bèo tây thành có s bi n ng gi a các b ph n. Sau khi x lý thu c 3 và 7 ngày, dư lư ng 2.1. nh hư ng c a các thu c BVTV n thu c trong thân t cao nh t, sau ó n sinh trư ng, phát tri n c a cây bèo tây r và lá nhưng sau khi x lý thu c 7 ngày, Tương t như i v i cây ng d i, c dư lư ng thu c trong lá l i cao hơn r . Tuy 2 lo i thu c Chlopiryfos Ethyl và nhiên so v i cây ng non, m c h p th Cypermethrin u nh hư ng t i sinh i v i c hai lo i thu c Chlopyrifos Ethyl trư ng và phát tri n c a cây bèo tây. Tuy và Cypermethrin c a cây ng trư ng thành nhiên kh năng ch u ng c a bèo tây u th p hơn, i u ó th hi n qua m c dư giai o n trư ng thành th p hơn ng d i, lư ng trong h u h t các b ph n c a cây do ó m c nh hư ng cao hơn. N gay ng trư ng thành u th p hơn so v i dư n ng 200 ppm, cây trư ng thành ã lư ng trong ng non. Nguyên nhân có th b h i c p 3 và c p 4 i v i do các ho t ng sinh lý, sinh hóa trong Chlopyrifos Ethyl; c p 3 - c p 5 i v i cây ng non thư ng cao hơn nên chúng có Cypermethrin. n ng 100 ppm, c kh năng h p ph , lưu d n thu c nhanh và cây non và trư ng thành u không b t t hơn. nh hư ng. K t qu nghiên c u cũng cho th y, n u m c ô nhi m trên 500 ppm, cây ng d i 2.2. Kh năng h p th , phân gi i thu c non hoàn toàn không có kh năng x lý BVTV c a cây bèo tây các giai o n sinh trư ng khác nhau tri t dư lư ng c hai lo i thu c thí nghi m t tiêu chuNn nư c th i lo i B. * i v i cây bèo tây non: K t qu thí Tuy dư lư ng thu c trong cây ng trư ng nghi m b ng 3 và 4 cho th y các n ng thành th p hơn ng non và m c dư lư ng x lý cao 500 ppm, thu c Chlopyrifos thu c Chlopyrifos Ethyl trong cây th p hơn Ethyl cũng gây nh hư ng nghiêm tr ng Cypermethrin nhưng khi b ô nhi m n cây bèo tây nhưng qua k t qu phân tích dư lư ng cho th y cây v n ti p t c hút n ng 100 và 200 ppm, cây ng trư ng thu c cho n 7 ngày sau x lý. Ngay sau thành cũng có th x lý tri t khi x lý thu c, cây bèo tây non ã b t u Chlopyrifos Ethyl t tiêu chuNn nư c h p th i c hai lo i thu c Chlopyrifos th i lo i B, trong khi i v i ho t ch t Ethyl và Cypermethrin, tuy nhiên m c dư Cypermethrin ch có công th c x lý lư ng thu c trong cây có s bi n ng n ng 100 ppm t ch tiêu ch t lư ng gi a các b ph n. Trong thân cây, m c dư nư c lo i B theo TCVVN . lư ng v n cao hơn r và lá. giai o n u, dư lư ng trong r cao hơn lá, nhưng
giai o n sau x lý 7 ngày dư lư ng trong ph n c a cây là cao hơn so v i dư lư ng lá l i cao hơn r . thu c Chlopyrifos Ethyl. Tuy nhiên, khác i v i c hai lo i thu c, th i i m cây v i cây ng d i, do kh năng phân gi i h p th thu c m nh nh t vào 3 ngày sau x thu c c a bèo tây cao hơn nên c hai lý, sau ó cây ti p t c h p th thu c và gia n ng ô nhi m là 100 và 200 ppm, dư tăng m c dư lư ng 7 ngày sau x lý. Tuy lư ng c hai lo i thu c thí nghi m trong nhiên trong th i gian t 3-7 ngày sau x lý, nư c u t tiêu chuNn nư c th i lo i B. m c gia tăng th p hơn so v i th i i m Còn n ng thí nghi m 500 ppm, dư 0 - 3 ngày. n th i i m 10 ngày sau lư ng c a c hai lo i thu c trong nư c u phun, m c dư lư ng gi m xu ng. vư t m c cho phép. K t qu b ng 3 và 4 cũng cho th y, dư lư ng thu c Cypermethrin trong các b B ng 3. Dư lư ng thu c Chlorpyrifos Ethyl trong nư c và trong các b ph n khác nhau c a cây bèo tây non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá TB trong nư c 100 17,6 17,6 31,9 12,1 20,5 Sau x lý 3 ngày 200 26,5 19,8 57,2 15,4 30,8 500 57,3 27,5 64,9 19,8 37,4 100 1,5 25,3 41,8 30,8 32,6 Sau x lý 7 ngày 200 2,3 26,4 68,2 38,5 44,4 500 4,3 34,1 89,1 39,6 54,3 100 0,6 14,3 33,0 19,8 22,4 Sau x lý 10 ngày 200 0,9 22,0 53,9 23,1 33,0 500 4,7 27,5 73,7 25,3 42,2 B ng 4. Dư lư ng thu c Cypermethrin trong nư c và trong các b ph n khác nhau c a cây bèo tây non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá TB trong nư c 100 11,3 20,9 40,7 15,4 25,7 Sau x lý 3 ngày 200 8,5 25,3 70,4 22 39,2 500 64,7 33,0 80,3 26,4 46,6 100 1,5 31,9 52,8 36,3 40,3 Sau x lý 7 ngày 200 1,8 38,5 84,7 48,4 57,2 500 8,7 44 111,1 50,6 68,6 Sau x lý 10 ngày 100 1,2 19,8 47,3 26,4 31,2
200 1,5 25,3 66,0 27,5 39,6 500 5,5 33,0 95,7 33 53,9 * i v i cây bèo tây trư ng thành: o n cây con và trư ng thành. giai o n Kh năng h p th thu c c a cây bèo tây cây con, ban u xu t hi n m t s v t m trư ng thành có s bi n ng gi a các b n ng 500 ppm c a c 2 ho t ch t ph n. M c dư lư ng trong thân v n cao hơn nhưng sau ó m t d n, cây sinh trư ng, rõ r t so v i dư lư ng trong lá và r . Dư phát tri n bình thư ng. lư ng c a c hai lo i thu c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin c a cây bèo tây 3.2. Kh năng h p th , phân gi i thu c trư ng thành cũng th p hơn so v i cây bèo BVTV c a cây s y các giai o n sinh tây non, trong ó dư lư ng thu c trư ng khác nhau Cypermethrin cao hơn so v i Chlopyrifos * i v i cây s y non: K t qu phân Ethyl. Trong cùng th i i m và b ph n thí tích dư lư ng thu c trong cây t i b ng 5 và 6 nghi m, m c dư lư ng thu c tăng theo cho th y t t c các n ng thí nghi m, do n ng x lý nhưng khi n ng thu c thu c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin tăng trên 500 ppm thì m c gia tăng dư u không gây nh hư ng n cây s y nên lư ng trong các b ph n c a cây gi m i so cây v n ti p t c hút thu c cho n 7 và 10 v im c gia tăng n ng t 100 ppm ngày sau x lý. Ngay sau khi x lý thu c, n 500 ppm. cây s y non ã b t u h p th iv ic hai lo i thu c Chlopyrifos Ethyl và Tuy dư lư ng c hai lo i thu c trong Cypermethrin. Trong thân cây, m c dư cây bèo tây trư ng thành th p hơn cây non lư ng cũng cao hơn r và lá. giai o n nhưng dư lư ng trong nư c khi m c ô u, dư lư ng trong r cao hơn lá nhưng nhi m là 100 và 200 ppm u th p hơn m c giai o n sau x lý 7 ngày dư lư ng trong cho phép i v i nư c th i lo i B. Nhưng lá l i cao hơn r . khi n ng ô nhi m trên 500 ppm thì dư lư ng c hai thu c trong nư c sau h p th So v i cây ng d i và bèo tây, kh năng u cao hơn rõ r t so v i m c t i a cho h p th thu c c a cây s y cao hơn nhi u, do phép. ó m c dư lư ng ch a trong các b ph n c a cây u cao hơn so v i bg và bèo tây. 3. Ph n ng và kh năng h p th , phân Do kh năng h p th và phân gi i cao i gi i thu c BVTV c a cây s y v i c hai nhóm thu c, dư lư ng thu c 3.1. nh hư ng c a các thu c BVTV n trong nư c u th p hơn rõ r t so v i m c sinh trư ng, phát tri n c a cây s y t i a cho phép khi m c ô nhi m là 100 K t qu thí nghi m cho th y, khác v i và 200 ppm. M c dù khi m c ô nhi m cây ng d i và bèo tây, c 2 lo i thu c tăng lên 500 ppm, dư lư ng thu c trong Chlopiryfos Ethyl và Cypermethrin u r t nư c cao hơn m c cho phép so v i nư c ít ho c h u như không nh hư ng t i sinh th i lo i B nhưng th p hơn rõ r t so v i dư trư ng và phát tri n c a cây s y c giai
lư ng sau h p th , phân gi i c a ng d i và bèo tây. B ng 5. Dư lư ng thu c Chlorpyrifos Ethyl trong nư c và trong các b ph n khác nhau c a cây s y non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá T ng trong nư c 100 18,3 17,6 31,9 12,1 20,5 Sau x lý 3 ngày 200 37,7 19,8 57,2 15,4 30,8 500 72,6 27,5 64,9 19,8 37,4 100 1,4 25,3 41,8 30,8 32,6 Sau x lý 7 ngày 200 1,6 26,4 68,2 38,5 44,4 500 35,4 34,1 89,1 39,6 54,3 100 0,5 14,3 33 19,8 22,4 Sau x lý 10 ngày 200 0,9 22,0 53,9 23,1 33,0 500 5,8 27,5 73,7 25,3 42,2 B ng 6. Dư lư ng thu c Cypermethrin trong nư c và trong các b ph n khác nhau c a cây s y non Dư lư ng Dư lư ng thu c (mg/kg) các b ph n N ng đ thu c Th i gian theo dõi thu c (ppm) thí nghi m (ppm) R Thân Lá T ng trong nư c 100 9,5 20,9 40,7 15,4 25,7 Sau x lý 3 ngày 200 27,1 25,3 70,4 22,0 39,2 500 43,7 33,0 80,3 26,4 46,6 100 1,7 31,9 52,8 36,3 40,3 Sau x lý 7 ngày 200 1,9 38,5 84,7 48,4 57,2 500 14,6 44,0 111,1 50,6 68,6 100 1,1 19,8 47,3 26,4 31,2 Sau x lý 10 ngày 200 1,3 25,3 66 27,5 39,6 500 13,6 33,0 95,7 33,0 53,9
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam i v i cây s y trư ng thành: Kh năng h p th thu c c a cây s y trư ng thành có s bi n ng gi a các b ph n, m c dư lư ng trong thân v n cao hơn rõ r t so v i dư lư ng trong lá và r nhưng m c h p th i v i c hai lo i thu c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin c a cây s y trư ng thành th p. i u ó th hi n qua m c dư lư ng trong h u h t các b ph n c a cây s y trư ng thành u th p hơn so v i dư lư ng trong cây s y non. Tương t như cây ng và bèo tây, kh năng h p th Cypermethrin c a cây s y trư ng thành cao hơn so v i Chlopyrifos Ethyl. Tuy nhiên m c ô nhi m 100 và 200 ppm, cây s y trư ng thành cũng có kh năng h p th , phân gi i thu c làm gi m dư lư ng c hai lo i thu c trong nư c xu ng dư i m c cho phép i v i nư c th i lo i B. IV. K T LU N VÀ N GHN 1. K t lu n 1. Tuy m c ph n ng và h p th có khác nhau ph thu c vào b n ch t c a t ng loài th c v t, giai o n sinh trư ng và nhóm thu c thí nghi m nhưng các giai o n sinh trư ng khác nhau, c ba loài th c v t thí nghi m là ng d i, bèo tây và s y u có kh năng h p th c hai lo i thu c BVTV thí nghi m là Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin, do ó có th ng d ng chúng trong x lý ngu n nư c b ô nhi m thu c BVTV. 2. n ng x lý nh hơn 200 ppm, c ng d i, bèo tây và s y u ít ho c không b nh hư ng b i c hai nhóm thu c thí nghi m, tuy nhiên khi n ng tăng lên 500 ppm, c hai loài ng d i và bèo tây u b nh hư ng nghiêm tr ng, trong khi ó cây s y non và trư ng thành u không b nh hư ng. Khi b nh hư ng b i thu c, cây bi n vàng, sinh trư ng kém và ch t d n. Tr tác ng c a Chlopyrifos Ethyl i v i cây ng , giai o n cây trư ng thành, kh năng ch ng ch u c a c hai loài bèo tây và ng d i u th p hơn hơn giai o n cây non. 3. M c dù các n ng x lý cao 500 ppm, c hai lo i thu c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin u gây nh hư ng nghiêm tr ng n cây ng d i và bèo tây nhưng qua k t qu phân tích dư lư ng cho th y cây v n ti p t c hút thu c cho n 7 ngày sau x lý. Trong khi ó do không b nh hư ng nên cây s y có th ti p t c hút thu c n 10 ngày sau x lý. Th i i m cây hút thu c m nh nh t c a c 3 loài th c v t vào 3 ngày sau phun, sau ó gia tăng m c dư lư ng 7 ngày sau x lý và n th i i m 10 ngày sau phun, m c dư lư ng gi m xu ng. 4. Kh năng hút thu c c a c ng d i, s y và bèo tây u có s bi n ng gi a các b ph n. Trong thân cây, m c dư lư ng cao hơn r và lá. giai o n u, dư lư ng trong r cao hơn lá nhưng sau ó dư lư ng thu c trong lá tăng d n và cao hơn r vào 7 ngày sau x lý i v i cây non và 10 ngày sau x lý i v i cây trư ng thành. 5. Trong cùng th i i m và b ph n thí nghi m, kh năng h p th thu c cũng có s bi n ng tùy thu c vào lo i thu c và n ng thí nghi m. i v i c 3 lo i th c v t, kh năng h p th Cypermethrin cao hơn Chlopyrifos Ethyl. Khi n ng thu c tăng lên, kh năng h p th thu c c a th c v t cũng tăng nhưng khi n ng tăng cao hơn 500 ppm thì m c gia tăng dư 9
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam lư ng trong các b ph n c a cây gi m so v i m c gia tăng trong kho ng n ng t 100 ppm n 500 ppm. 6. Trong t t c các trư ng h p, kh năng h p th thu c BVTV c a c 3 loài th c v t giai o n cây con u cao hơn cây trư ng thành. Kh năng h p th c a cây s y là cao nh t, sau ó n bèo tây và th p nh t là ng d i. 7. Do có kh năng h p th cao i v i c hai nhóm thu c BVTV, dư lư ng thu c BVTV trong nư c u gi m rõ r t. Tuy nhiên, t ư c ch tiêu nư c th i lo i B thì vi c x lý nư c th i có n ng ho t ch t 500 ppm i v i c Chlopyrifos Ethyl và Cypermethrin là yêu c u quá cao i v i c ba loài th c v t thí nghi m. Khi nư c th i có n ng thu c là 200 ppm, ch có cây s y và bèo tây là áp ng ư c yêu c u. Trong khi ó loài ng d i tuy có th h p th m t lư ng thu c áng k nhưng ch có kh năng x lý tri t dư lư ng thu c khi n ng thu c trong nư c th i dư i 100 ppm. 2. ngh Các k t qu nghiên c u trên ch m i th c hi n 1 năm, c n có nghiên c u l p l i kh ng nh k t qu . ng th i, c n ti p t c nghiên c u b sung ánh giá tác ng c a các y u t ngo i c nh như th i ti t, dinh dư ng n kh năng h p th thu c c a th c v t có khuy n cáo y v kh năng ng d ng chúng trong x lý ô nhi m thu c BVTV. TÀI LI U THAM KH O 1 Báo cáo hi n tr ng môi trư ng, 2005. Hi n tr ng môi trư ng nư c năm 2005, chương II, tr 16. 2 Liên hi p các h i Khoa h c và K thu t Vi t Nam, Trung tâm Tư v n công ngh m i Hà N i, 2002. Thuy t minh hoàn thi n quy trình công ngh x lý thu c b o v th c v t t n ng b ng phương pháp hoá h c và sinh h c. 3 guy n ình M nh, 2000. Hóa ch t dùng trong nông nghi p và ô nhi m môi trư ng, NXB. Nông nghi p Hà N i, tr 42 - 45. 4 guy n Tr n Oánh, guy n Văn Viên, Bùi Tr ng Thu , 2006. Giáo trình s d ng thu c b o v th c v t - NXB. Nông nghi p Hà Nôi. 5 Benestad C, 1989 Incineration of Hazardrous Waste in Cement Kilns, Waste Management and Research, 7, 351 6 Costner P., 1998. Technical Criterial for The Destruction of Stcokpiled Persistent Organic Pollutants, Third Meeting of the Intersessional Group Intergovernmental Forum on Chemical Safety, Yokohama , Japan. 7 Thomason T., et al., 1990. The MODAR supercritical oxidation process. Innovative hazardous Waste Treatment Technology Series. Vol. 1, Thermal Processes, Technomic Publishing Inc. gư i ph n bi n: TS. guy n Văn V n 10