Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 1* 2002<br />
<br />
NGHIEÂN CÖÙU KÍCH THÖÔÙC BÌNH THÖÔØNG<br />
CUÛA ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ NGÖÏC ÔÛ NGÖÔØI VIEÄT NAM<br />
Nguyeãn Tuaán Vuõ*, Phan Thanh Haûi**, Ñaëng Vaïn Phöôùc*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Khaûo saùt kích thöôùc bình thöôøng cuûa ñoäng maïch chuû (ÑMC) ngöïc giöõ vai troø quan troïng trong vieäc ñöa<br />
ra caùc tieâu chuaån chaån ñoaùn beänh vaø chæ ñònh ñieàu trò nhaát laø ñoái vôùi beänh phình ÑMC ngöïc taïi Vieät Nam.<br />
Tieán haønh ño ñaïc ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC ngöïc treân 948 beänh nhaân töø 18 ñeán 80 tuoåi cho keát quaû :<br />
Ñöôøng kính ngang trung bình cuûa ÑMC ngöïc ôû ngöôøi Vieät Nam tröôûng thaønh treân sieâu aâm tim qua<br />
thaønh ngöïc (TE), sieâu aâm tim qua thöïc quaûn (TEE) vaø treân chuïp caét lôùp xoaén oác (HCT) laàn löôït laø :<br />
TE: ÑMC ngöïc leân (Asc Ao=27mm), Quai ÑMC (Arch=24mm), ÑMC ngöïc xuoáng (Desc Ao=22mm).<br />
TEE: Asc Ao=27mm, Arch=23mm, Desc Ao=21mm.<br />
HCT: Asc Ao=32mm, Arch=25mm, Desc Ao=24mm.<br />
Keát quaû treân böôùc ñaàu ñoùng goùp vaøo vieäc nghieân cöùu hình thaùi hoïc vaø beänh lyù ÑMC taïi Vieät Nam.<br />
<br />
SUMMARY<br />
STUDY OF THE NORMAL AXIAL DIAMETERS OF THE THORACIC AORTA<br />
IN VIETNAMESE POPULATION<br />
Nguyen Tuan Vu, Phan Thanh Hai, Dang Van Phöôc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 6 - No 1 - 2002: 31 - 36<br />
<br />
Study of the thoracic aortic diameters is very important to find the diagnostic criteria and the optimized<br />
treatment of aortic diseases, especially aneurysms of the Thoracic Aorta in Viet Nam.<br />
The axial diameters of the Thoracic Aorta are measured on a population of 948 patients from 18 to 80<br />
ages. The study demonstrates:<br />
By TE : Asc Ao=27mm, Arch=24mm, Desc Ao=22mm.<br />
By TEE : Asc Ao= 27mm, Arch=23mm, Desc Ao=21mm.<br />
By HCT: Asc Ao=32mm, Arch=25mm, Desc Ao=24mm.<br />
The result of study is basic for other morphological and pathological studies of the Thoracic Aorta in<br />
Vietnamese population.<br />
Khaûo saùt ñöôøng kính ngang ÑMC buïng döôùi<br />
MÔÛ ÑAÀU<br />
thaän ôû ngöôøi Vieät Nam cuûa caùc taùc giaû Cao Vaên<br />
Khaûo saùt kích thöôùc vaø ñaëc ñieåm cuûa ñoäng<br />
Thònh, Leâ Vaên Cöôøng, Vaên Taàn (2000).<br />
maïch chuû (ÑMC) ñaõ ñöôïc thöïc hieän töø raát laâu bôûi<br />
Caùc coâng trình khoa hoïc ñoù ñaõ giuùp ñöa ra<br />
caùc nhaø giaûi phaãu hoïc nhö Antoine de Saporta sau<br />
nhöõ<br />
n<br />
g soá ño bình thöôøng cuûa ÑMC laøm neàn taûng<br />
ñoù laø Andreù Vesale vaøo khoaûng 1550.<br />
cho vieäc ñöa ra tieâu chuaån chaån ñoaùn beänh lyù.<br />
Taïi Vieät Nam gaàn ñaây cuõng coù nhöõng coâng<br />
ÑMC ngöïc naèm saâu trong loàng ngöïc ôû trung<br />
trình ño ñaïc kích thöôùc ÑMC bình thöôøng:<br />
thaát sau neân coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh cho thaêm<br />
* Boä Moân Noäi Toång Quaùt ÑHYD TP. HCM<br />
** TT chaån ñoaùn Y Khoa MEDIC TP. HCM<br />
<br />
Nghieân cöùu caùc daïng vaø dò daïng cuûa ñoäng<br />
maïch ôû ngöôøi Vieät Nam cuûa taùc giaû Leâ Vaên<br />
Cöôøng (1991).<br />
<br />
khaùm laâm saøng, chuïp X quang qui öôùc, thaäm chí<br />
sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc trong vieäc khaûo saùt<br />
ñaëc ñieåm giaûi phaãu.<br />
<br />
1<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 1* 2002<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Tröôùc ñaây ÑMC ngöïc chuû yeáu ñöôïc ño ñaïc<br />
treân xaùc cheát. Hieän nay vôùi söï phaùt trieån cuûa khoa<br />
hoïc chuùng toâi coá gaéng vaän duïng caùc phöông tieän<br />
chaån ñoaùn kyõ thuaät cao saün coù nhö sieâu aâm tim<br />
qua thöïc quaûn (TEE), chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén<br />
oác (HCT) ñeå ño ñaïc kích thöôùc ÑMC ngöïc treân<br />
ngöôøi soáng nhaèm goùp phaàn vaøo vieäc xaùc ñònh kích<br />
thöôùc bình thöôøng cuûa ÑMC ngöïc ôû ngöôøi Vieät<br />
Nam.<br />
<br />
höôùng ra sau ño ÑMC xuoáng, maët caét ngang quai<br />
ÑMC.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG<br />
NGHIEÂN CÖÙU<br />
<br />
Xöû lyù soá lieäu<br />
<br />
VAØ<br />
<br />
PHÖÔNG<br />
<br />
PHAÙP<br />
<br />
Ñoái töôïng<br />
Taát caû caùc beänh nhaân vaøo khaùm beänh taïi khoa<br />
chaån ñoaùn hình aûnh Trung Taâm Chaån Ñoaùn Y<br />
Khoa TP HCM trong thôøi gian moät naêm (1/ 2001<br />
– 1/ 2002).<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø<br />
Caùc beänh nhaân treû em döôùi 18 tuoåi,<br />
beänh nhaân ñeán khaùm trong khung caûnh caùc<br />
beänh lyù lieân quan ñeán:<br />
cao huyeát aùp,<br />
xô vöõa maïch nhö ñau thaét ngöïc,<br />
<br />
Ño ñöôøng kính ÑMC ngöïc treân caùc laùt caét<br />
theo truïc ngang<br />
Phaàn meàm thoáng keâ SPSS 10.0 ñöôïc söû duïng<br />
ñeå tính trung bình, ñoä leäch chuaån soá ño kích thöôùc<br />
ÑMC ôû töøng phöông phaùp<br />
So saùnh trò soá trung bình giöõa caùc phöông<br />
phaùp ño.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Ñaëc ñieåm cuûa maãu nghieân cöùu<br />
Maãu nghieân cöùu coù 948 beänh nhaân, tuoåi töø 18<br />
– 80, nam/nöõ =0,59<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc : 682 beänh nhaân<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn : 135 beänh nhaân<br />
<br />
nhoài maùu cô tim,<br />
<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác: 131 tröôøng<br />
hôïp.<br />
<br />
tai bieán maïch maùu naõo hoaëc<br />
<br />
Baûng 1:<br />
<br />
caùc beänh lyù hay chaán thöông lieân quan<br />
maïch maùu.<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Tieàn cöùu, caét ngang, moâ taû.<br />
Phöông tieän nghieân cöùu<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc (TE)<br />
Maùy KONTRON SIGMA IRIS ñaàu doø 2.8<br />
MHz<br />
Khaûo saùt maët caét caïnh öùc truïc doïc ñeå ño ÑMC<br />
ngöïc leân vaø maët caét treân öùc ñeå ño quai vaø ÑMC<br />
ngöïc xuoáng.<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn (TEE)<br />
Maùy TOSHIBA SSH 140 A ñaàu doø biplane<br />
5MHz<br />
Maët caét doïc theo ÑMC ngöïc leân, maët caét<br />
<br />
2<br />
<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác (HCT)<br />
Maùy TOSHIBA X VISSION-GX, kyõ thuaät<br />
chuïp xoaén oác, beà daày laùt caét töø 5mm- 10mm, tieâm<br />
caûn quang tónh maïch (Telebrix, Ultravist)<br />
<br />
TE<br />
TEE<br />
HCT<br />
Toång soá<br />
<br />
Soá löôïng<br />
682<br />
135<br />
131<br />
948<br />
<br />
Tuoåi trung bình<br />
44<br />
43<br />
55<br />
46<br />
<br />
Nam/ nöõ<br />
0.52<br />
0.66<br />
0.93<br />
0.59<br />
<br />
Ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC ngöïc treân sieâu aâm<br />
tim qua thaønh ngöïc<br />
Khaûo saùt treân 233 beänh nhaân nam: ÑMC ngöïc<br />
leân (Asc Ao): X = 28mm; S = 2,65mm<br />
Quai ÑMC (Arch): X = 25mm, S = 2,56 mm.<br />
ÑMC ngöïc xuoáng (Desc Ao): X = 23mm, S =<br />
2,73mm<br />
Khaûo saùt treân 449 beänh nhaân nöõ: ÑMC ngöïc<br />
leân: X = 27mm; S = 2,38mm<br />
Quai ÑMC: X = 24 mm, S = 2,69mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng: X = 22 mm, S = 2,56mm<br />
Khaûo saùt 682 beänh nhaân khoâng phaân bieät giôùi<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 1* 2002<br />
<br />
tính: ÑMC ngöïc leân : X = 27mm, S = 2,58mm<br />
Quai ÑMC: X = 24mm, S = 2,69mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng : X = 22mm; S = 2,67mm<br />
Baûng 2: Toùm taét keát quaû ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC<br />
ngöïc treân sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc:<br />
Asc Ao<br />
Arch<br />
Desc Ao<br />
<br />
Nam<br />
<br />
Nöõ<br />
<br />
Caû nhoùm<br />
<br />
28mm<br />
25mm<br />
23mm<br />
<br />
27mm<br />
24mm<br />
22mm<br />
<br />
27mm<br />
24mm<br />
22mm<br />
<br />
Baûng 3: Ñöôøng kính ÑMC ngöïc theo chia theo lôùp<br />
tuoåi<br />
18-30<br />
Asc Ao 25mm<br />
Arch 22mm<br />
Desc 20mm<br />
Ao<br />
<br />
31-40<br />
27mm<br />
23mm<br />
21mm<br />
<br />
41-50<br />
28mm<br />
25mm<br />
23mm<br />
<br />
51-60<br />
29mm<br />
26mm<br />
24mm<br />
<br />
60-70<br />
28mm<br />
26mm<br />
24mm<br />
<br />
71-80<br />
27mm<br />
25mm<br />
23mm<br />
<br />
Quai ÑMC: X = 23mm, S = 2,41mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng : X = 21mm, S = 2,22mm<br />
Khaûo saùt caû 135 beänh nhaân khoâng phaân bieät<br />
giôùi tính: ÑMC ngöïc leân: X =27mm, S = 2,33mm<br />
Quai ÑMC: X = 23mm, S = 2,44mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng : X = 21mm, S = 2,44mm<br />
Baûng 4: Toùm taét keát quaû ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC<br />
ngöïc treân sieâu aâm tim qua thöïc quaûn<br />
Asc Ao<br />
Arch<br />
Desc Ao<br />
<br />
Nam<br />
<br />
Nöõ<br />
<br />
Caû nhoùm<br />
<br />
28mm<br />
24mm<br />
22mm<br />
<br />
26mm<br />
23mm<br />
21mm<br />
<br />
27mm<br />
23mm<br />
21mm<br />
<br />
Baûng 5: Ñöôøng kính ÑMC ngöïc theo lôùp tuoåi<br />
18-30<br />
Asc Ao 25mm<br />
Arch 21mm<br />
Desc Ao 20mm<br />
<br />
31-40<br />
26mm<br />
23mm<br />
21mm<br />
<br />
41-50 51-60<br />
27mm 29mm<br />
23mm 25mm<br />
21mm 23mm<br />
<br />
61-70 71-80<br />
28mm 27mm<br />
24mm 24mm<br />
22mm 21mm<br />
<br />
Hình 1: Ño ÑMC ngöïc leân<br />
Hình 3: Ño ÑMC ngöïc leân<br />
<br />
Hình 2: Ño quai vaø ÑMC ngöïc xuoáng<br />
<br />
Ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC ngöïc treân sieâu aâm<br />
tim qua thöïc quaûn<br />
Khaûo saùt treân 54 beänh nhaân nam: ÑMC ngöïc<br />
leân: X = 28mm, S = 2,08mm<br />
Quai ÑMC: X = 24 mm, S = 2,28mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng: X = 22mm, S = 2,53mm<br />
Khaûo saùt treân 81 beänh nhaân nöõ: ÑMC ngöïc<br />
leân: X = 26mm, S = 2,3mm<br />
<br />
Hình 4: Ño quai ÑMC<br />
<br />
3<br />
Hình 5: Ño ÑMC ngöïc xuoáng<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 1* 2002<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Hình 5: Ño ÑMC ngöïc xuoáng<br />
<br />
Ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC ngöïc treân chuïp<br />
caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác<br />
Khaûo saùt 63 beänh nhaân nam: ÑMC ngöïc leân:<br />
X = 32mm, S = 5,57mm<br />
Quai ÑMC ngöïc: X = 26mm, S = 4,16mm.<br />
ÑMC ngöïc xuoáng : X = 26mm, S = 3,73mm<br />
Khaûo saùt treân 68 beänh nhaân nöõ: ÑMC ngöïc<br />
leân : X = 31mm, S = 5mm<br />
Quai ÑMC: X = 24mm, S = 4mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng: X = 23mm, S = 3.7mm<br />
Khaûo saùt 131 beänh nhaân khoâng phaân bieät giôùi<br />
tính : ÑMC ngöïc leân: X = 32mm, S = 5,31mm<br />
Quai ÑMC: X = 25mm, S = 4,15mm. ÑMC<br />
ngöïc xuoáng : X = 24mm, S = 4mm<br />
Baûng 7: Toùm taét keát quaû ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC<br />
ngöïc treân chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác:<br />
Asc Ao<br />
Arch<br />
Desc Ao<br />
<br />
Nam<br />
32mm<br />
26mm<br />
26mm<br />
<br />
Nöõ<br />
31mm<br />
24mm<br />
23mm<br />
<br />
Caû nhoùm<br />
32mm<br />
25mm<br />
24mm<br />
<br />
Baûng 8: Kích thöôùc ÑMC ngöïc theo lôùp tuoåi<br />
18-30 31-40<br />
Asc Ao 27mm 28mm<br />
Arch 20mm 22mm<br />
Desc Ao 21mm 23mm<br />
<br />
41-50 51-60<br />
30mm 31mm<br />
24mm 25mm<br />
24mm 24mm<br />
<br />
61-70 71-80<br />
34mm 34mm<br />
27mm 27mm<br />
26mm 28mm<br />
<br />
Hình 7: Ño quai ÑMC ngöïc<br />
<br />
So saùnh söï khaùc bieät giöõa caùc phöông phaùp ño<br />
So saùnh giöõa sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc vaø<br />
qua thöïc quaûn: ÑMC ngöïc leân khoâng khaùc nhau<br />
giöõa 2 phöông phaùp ño. Quai ÑMC vaø ÑMC ngöïc<br />
xuoáng khaùc nhau giöõa 2 phöông phaùp ño vôùi ñoä<br />
tin caäy 95%.<br />
So saùnh giöõa sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc vaø<br />
chuïp caét lôùp xoaén oác: caû 3 soá trung bình cuûa ÑMC<br />
ngöïc leân, quai vaø ÑMC ngöïc xuoáng ñeàu khaùc<br />
nhau ôû ngöôûng 95%.<br />
So saùnh giöõa sieâu aâm tim qua thöïc quaûn vaø<br />
chuïp caét lôùp xoaén oác: quai ÑMC khoâng khaùc nhau<br />
giöõa 2 phöông phaùp ño. ÑMC ngöïc leân vaø xuoáng<br />
khaùc nhau giöõa 2 phöông phaùp ño ôû ñoä tin caäy<br />
95%.<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Ñaëc ñieåm veà kích thöôùc cuûa ÑMC ngöïc<br />
Ñöôøng kính ngang cuûa ÑMC ngöïc trong<br />
nghieân cöùu cuûa chuùng toâi<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc: Asc Ao =<br />
27mm, Arch = 24mm, Desc Ao = 22mm.<br />
Sieâu aâm tim qua thöïc quaûn : Asc Ao = 27mm,<br />
Arch = 23mm, Desc Ao= 21mm<br />
Chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác: Asc Ao =<br />
32mm, Arch = 25mm, Desc Ao = 24mm.<br />
So saùnh vôùi moät soá taùc giaû trong vaø ngoaøi<br />
<br />
4 Hình 6: Ño ÑMC ngöïc leân vaø<br />
xuoáng<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
nöôùc:<br />
Aronberg D.J.ño treân chuïp caét lôùp: Asc Ao<br />
=35mm, Desc Ao = 24mm - 26mm(2)<br />
Elizabeth A. Drucker: Asc Ao = 27mm 37mm, Desc Ao = 21mm - 29mm(1)<br />
Ferrane J. ño treân chuïp caét lôùp: Asc Ao =<br />
25mm - 38mm, Desc Ao = 17mm - 28mm(2)<br />
Fernandoz R. Gutierrez: Asc Ao = 26mm 28mm, Arch = 20mm - 25mm vaø coù theå ñeán<br />
35mm ôû 60 tuoåi(3)<br />
Raymond Raudaut ño treân sieâu aâm: Asc Ao =<br />
25mm - 38mm, Arch = 24 - 32mm(6)<br />
Torsten B. Moeller ño treân chuïp caét lôùp: Asc<br />
Ao = 32 ± 5mm, Arch = 15± 12mm, Desc Ao = 25<br />
± 4mm(5)<br />
Leâ Vaên Cöôøng ño treân xaùc öôùp formol : Asc<br />
Ao = 21,73mm, Arch = 19,1mm, Desc Ao =<br />
15,76mm(4).<br />
Nhö vaäy so saùnh vôùi caùc taùc giaû ngoaøi nöôùc ño<br />
treân ngöôøi soáng thì caùc chæ soá cuûa chuùng toâi cuõng<br />
naèm trong giôùi haïn ñoù nhöng coù veû leäch veà phía<br />
giôùi haïn döôùi hôn, coù theå do taàm voùc cuûa ngöôøi<br />
Vieät Nam beù hôn.<br />
Caùc chæ soá cuûa chuùng toâi lôùn hôn cuûa taùc giaû<br />
Leâ Vaên Cöôøng do tính chaát xaùc öôùp formol ñaõ laøm<br />
thay ñoåi söùc caêng beà maët vaø laøm maïch maùu co laïi.<br />
So saùnh trò soá trung bình giöõa caùc phöông phaùp<br />
ño<br />
Trò soá trung bình cuûa ÑMC ngöïc leân baèng<br />
nhau treân sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc vì caû 2<br />
phöông phaùp ñeàu trình baøy roõ ñoaïn leân cuûa ÑMC.<br />
Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc coù haïn cheá nhaát ñònh<br />
vôùi khaûo saùt quai vaø ÑMC ngöïc xuoáng neân cho söï<br />
khaùc bieät vôùi sieâu aâm tim qua thöïc quaûn veà caùc soá<br />
ño naøy.<br />
Trò soá trung bình cuûa ÑMC ngöïc ño treân chuïp<br />
caét lôùp khaùc vaø lôùn hôn so vôùi sieâu aâm coù theå do<br />
trong nhoùm chuïp caét lôùp beänh nhaân coù tuoåi trung<br />
bình vaø tæ leä nam/nöõ lôùn hôn trong caùc nhoùm sieâu<br />
aâm. Caàn khaûo saùt theâm vôùi soá löôïng beänh nhaân<br />
lôùn hôn tröôùc khi ñöa ra nhaän xeùt chính xaùc.<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 1* 2002<br />
Nhaän xeùt söï thay ñoåi veà kích thöôùc ÑMC ngöïc<br />
theo lôùp tuoåi<br />
Caùc keát quaû khaûo saùt cuûa chuùng toâi cho thaáy<br />
ÑMC ngöïc coù ñöôøng kính ngang nhoû nhaát trong<br />
khoaûng 18 - 30 tuoåi sau ñoù taêng daàn vaø ñaït cöïc ñaïi<br />
ôû khoaûng 50 - 60 tuoåi, ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi<br />
quaù trình thoaùi hoaù cuûa thaønh maïch theo tuoåi laøm<br />
giaûm tính ñaøn hoài thaønh maïch.<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Khaûo saùt ñöôøng kính ngang trung bình cuûa<br />
ÑMC ngöïc ôû ngöôøi Vieät Nam laø moät nhu caàu caàn<br />
thieát vaø coù yù nghóa öùng duïng cho nhöõng nghieân<br />
cöùu veà beänh lyù ÑMC ngöïc.<br />
Keát quaû ño treân 984 ngöôøi lôùn nam vaø nöõ<br />
ñöôïc chia laøm 3 nhoùm vôùi caùc caùch ño qua sieâu<br />
aâm tim qua thaønh ngöïc, sieâu aâm tim qua thöïc quaûn<br />
vaø chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác cho thaáy :<br />
ÔÛ ngöôøi Vieät Nam tröôûng thaønh coù ñöôøng<br />
kính ÑMC ngöïc laø: ñoaïn leân 27mm, quai 24mm,<br />
ñoaïn xuoáng 22mm treân sieâu aâm tim qua thaønh<br />
ngöïc. Caùc soá ño naøy laàn löôït laø 27mm, 23mm,<br />
21mm cho sieâu aâm tim qua thöïc quaûn vaø 32mm,<br />
25mm 24mm cho chuïp caét lôùp ñieän toaùn xoaén oác.<br />
Coù söï khaùc bieät veà giaù trò trung bình giöõa caùc<br />
phöông phaùp do nhieàu yeáu toá aûnh höôûng. Caàn<br />
khaûo saùt theâm vôùi soá löôïng lôùn hôn ñeå traùnh caùc<br />
sai bieät veà soá löôïng vaø tuoåi giöõa caùc nhoùm nghieân<br />
cöùu.<br />
Keát quaû naøy phaàn naøo giuùp ích cho caùc<br />
nghieân cöùu khaùc veà hình thaùi hoïc cuûa ÑMC ôû<br />
ngöôøi Vieät Nam, nhaát laø trong vieäc xaùc ñònh giôùi<br />
haïn kích thöôùc ñeå chaån ñoaùn xaùc ñònh phình ÑMC<br />
ngöïc vaø chæ ñònh phaãu thuaät chuông trình.<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1.<br />
<br />
2.<br />
<br />
3.<br />
4.<br />
<br />
DRUCKER EA. (1988). Acquired diseases of the Thoracic<br />
Aorta. In: Miller DD: Clinical Cardiac Imaging, pp 591. Mac<br />
GrawHill, Inc. NewYork.<br />
FEBVRE B. (1988). Mesuration de l’Aorte normale. Dans:<br />
Repeøres et mesuration en tomodensitomeùtrie et IRM, pp140143. Sauramp Medical. Montpellier.<br />
GUTIERREZ FR. (1999). Normal Thoracic Aorta. In: Slore<br />
RM: Thoracic Imaging, pp139 Mc GrawHill, Inc. NewYork.<br />
LEÂ VAÊN CÖÔØNG (1991). Caùc daïng vaø dò daïng cuûa ñoäng maïch<br />
ôû ngöôøi Vieät Nam. Toùm taét luaän aùn phoù tieán syõ y hoïc, p 16.<br />
<br />
5<br />
<br />