Nghiên cứu nhân nhanh giống lan Hồ điệp (HL2) từ mô lá bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

104
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cuống hoa của Phalaenopsis anthura Moscow 2 (HL2) được cắt thành 3 cm dài duy nhất - nút cắt với các bộ phận lóng, mỗi nút giữ một nụ không hoạt động. Hom là bề mặt - khử trùng bằng H2O2 15% trong 20 phút. Phân khúc này sau đó được trồng trên các phương tiện tấn sau 8 tháng, mỗi nụ không hoạt động phát triển vào explant.Young lá từ cấy được cutted trong 1 cm 2 phân đoạn và văn hóa trên trung bình MT bổ sung cytokinin [(kinetin (KIN), N6 - benzyladenine (BAP) và Thidiazuron (TDZ)]. Các phân đoạn lá đã phát...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu nhân nhanh giống lan Hồ điệp (HL2) từ mô lá bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

NGHIÊN C U NHÂN NHANH GI NG LAN H ĐI P (HL2) T MÔ LÁ B NG PHƯƠNG PHÁP NUÔI C Y MÔ T BÀO Hoàng Th Lan Hương, Lê Huy Hàm, Nguy n Xuân Linh, Nguy n Th Kim Lý Summary Study on micropropagation of Phalaenopsis (HL2) from leaf tips Flower stalks of Phalaenopsis anthura Moscow 2 (HL2) were cut into 3 cm long single - node cuttings with parts internodes, each node holding one dormant bud. The cuttings were surface - sterilized with H2O2 15% for 20 min. Segments were then cultivated on the MT medium after 8 months, each dormant bud developed in to explant.Young leaf from explants were cutted in to 1 2 cm segments and cultured on MT medium supplemented with cytokinin [(kinetin (KIN), N6 - benzyladenine (BAP) and Thidiazuron (TDZ)]. The leaf segments developed protocorm like body (PLBs) within 12 weeks depending on the growth medium. An optimum of 17,7 PLBs developed from leaf explants on medium supplemented with 2 mg/l BAP + 1,0 mg/l TDZ. Upon subculture in MT with 50 g potato/l, the PLBs differentiated into plantlet within 8 weeks. Keywords: Flower stalks, dormant bud, protocorm, cytokinins, BAP, KIN, TDZ, PLBs. MT: Vacine and Went (VW) + 7 g/l agar + 10 g/l sugar + 3 g/l charcoal. I. TV N cung c p gi ng òi h i c n ph i nghiên Lan H i p (Phalaenopsis) là m t c u tìm ra phương pháp nhân gi ng có trong nh ng loài phong lan có giá tr kinh t hi u qu nh t. N i dung trình bày dư i ây cao và r t ư c ưa chu ng b i ó là loài hoa nh m gi i thi u k t qu nghiên c u v quy r t a d ng, phong phú v hình dáng, màu trình nhân gi ng lan H i p t lá b ng s c, b n hoa dài và thích nghi v i i u phương pháp nuôi c y Invitro. ki n trong phòng. Trong nh ng năm g n ây, th trư ng hoa lan H i p có s c tiêu II. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP th l n hơn b t kỳ m t lo i hoa nào khác. NGHIÊN C U Tuy nhiên, s n xu t lo i hoa này Vi t Nam 1. V t li u nghiên c u còn nhi u h n ch , chưa áp ng ư c nhu c u c a th trư ng v năng su t, ch t lư ng M t ng cành hoa c a gi ng lan H i p và thư ng xuyên ph i nh p n i. Do lan H HL2 (Phalaenopsis anthura Moscow 2) sau i p là lo i ơn thân nên r t khó nhân gi ng khi n t 3 - 4 bông ư c làm v t li u nuôi theo phương pháp c t nh ch i, trong khi ó c y. Gi ng có ngu n g c t Hà Lan, ư c nhân gi ng t h t c a nh ng qu t th ph n ch n l c và ưa ra s n xu t t Trung tâm Hoa s t o ra m t lư ng cây l n trong th i gian cây c nh - Vi n Di truy n nông nghi p. Qua ng n và d nhân gi ng, nhưng k thu t này nghiên c u, ánh giá và s n xu t trong i u không gi ư c ưu th ng nh t c a cây ki n Vi t Nam cho th y gi ng có kh năng hoa lan F1 mà b phân ly m nh th h F2. thích ng cao v i c i m hoa to, màu tr ng, s c tím, môi h ng, b n hoa t 8 - 9 tu n, Chính vì v y t o ra m t qu n th có kh năng ch ng ch u b nh th i nhũn, th i cây ng u gi nguyên c tính cây m , gian xu t hi n ngòng hoa vào u tháng 12. h s nhân gi ng cao, ch ng trong vi c
2. Phương pháp nghiên c u Thí nghi m nghiên c u nh hư ng c a m t s ch t ph gia h u cơ (chu i và khoai - ghiên c u t o ngu n nguyên li u tây) lên s nhân nhanh ch i t các c m vô trùng kh i u: protocorm c a mNu lá. C y các c m Ngu n m u ban u t o nguyên li u protocorm vào môi trư ng MT có b sung vô khuNn trong ng nghi m là m t ng c a chu i và khoai tây các n ng khác nhau. cành hoa. Cành hoa sau khi ã n ư c 3 - 4 Các thí nghi m ư c b trí ng u nhiên hoa ư c c t thành nh ng o n dài kho ng 3 v i 3 l n nh c l i, m i công th c 30 m u. cm có mang m t ng . Các m u ư c kh - i u ki n thí nghi m: Các thí nghi m trùng b ng H2O2 các n ng 10%, 15% ư c ti n hành t i Trung tâm Hoa cây c nh, và th i gian 15 phút, 20 phút và 25 phút, sau Vi n Di truy n N ông nghi p trong i u ki n ó ư c r a l i b ng nư c c t 3 l n. Sau khi hoàn toàn nhân t o, có th ch ng i u kh trùng, các m u ư c c y vào môi trư ng ch nh ánh sáng, nhi t , Nm theo ý mu n. MT (Vacine and Went (VW) + 10 g/l Trong thí nghi m này ánh sáng ư c s d ng sucrose + 7 g agar + 3 g/l than ho t tính). là ánh sáng l nh c a èn neon, th i gian chi u sáng 10 h/ngày, cư ng chi u sáng 2400 - - ghiên c u t o protocorm: 3000 lux, nhi t 27 ± 10C, Nm 65 - 70%. Thí nghi m nghiên c u nh hư ng c a ch t i u ti t sinh trư ng BAP (N 6 - III. K T QU VÀ TH O LU N benzyladenine), KIN (kinetin) và TDZ (Thidiazuron) các n ng khác nhau n 1. ghiên c u t o ngu n nguyên li u vô kh năng t o protocorm t mNu lá. Lá t các trùng kh i u ch i m c lên t m t ng c a cành hoa c t t o ngu n v t li u ban u cho quá thành nh ng mNu lá có di n tích 1 cm2 c y vào trình nhân nhanh, m t ng c a cành hoa các môi trư ng MT có b sung các ch t i u ư c kh trùng b ng H2O2 n ng và ti t sinh trư ng các n ng khác nhau. th i gian khác nhau. - ghiên c u nhân nhanh: B ng 1. K t qu phương th c kh trùng m u (sau 4 tu n) N ng đ H2O2 Th i gian kh trùng T l m u nhi m (%) T l m u ch t (%) T l m u s ng (%) 15 phút 50,0 10,0 40,0 10% 20 phút 40,0 6,6 53,3 25 phút 26,6 13,3 60,0 15 phút 30,0 10,0 60,0 15% 20 phút 6,6 10,0 83,3 25 phút 3,3 23,3 73,3 K t qu b ng 1 cho th y: Khi kh trùng ây là giai o n quy t nh hi u qu và b ng H2O2 các n ng khác nhau (15 - t c c a công ngh nhân gi ng. Giai o n 20%) thì t l m u s ng tăng theo t l này c n t các yêu c u sau: thu n v i th i gian kh trùng và ngư c l i + Tìm ra môi trư ng thích h p nh t t l m u nhi m gi m i. Kh m c 15% t o ra h s nhân gi ng cao nh t. H2O2 trong th i gian 20 phút t t l m u s ng cao nh t (83,3%). + Các th ti n ch i t o ra ng nh t v m t di truy n, có s c sinh trư ng cao, ít 2. ghiên c u t o protocorm bi n d .
Trong giai o n này, chúng tôi ã l n 2,5 mg/l và KIN n ng 2,0 - 2,5 mg/l. lư t nghiên c u tác d ng c a các ch t i u i v i BAP, t l t o protocorm và h s hoà sinh trư ng riêng r ho c k t h p các nhân t giá tr cao nh t n ng 2 mg/l n ng khác nhau lên mNu lá cây lan H (33,3% và 6,2 l n), i v i KIN n ng i p nh m m c ích tìm ra t h p t i ưu 2,5 mg/l (21,1% và 5,6 l n). các ch t i u hoà sinh trư ng cho h s nhân gi ng cao nh t trong ng nghi m. M u ư c c y trong môi trư ng k t h p gi a BAP và TDZ; KIN và TDZ có Sau 8 tu n, các m t ng c a cành hoa nh hư ng r t tích c c lên s hình thành hình thành nên cây con. C t lá c a các cây protocorm t lá. T l t o protocorm và con này thành các mNu lá có kích thư c h s nhân tăng lên rõ r t và t giá tr kho ng 1 cm2 c y vào môi trư ng MT cơ b n có b sung các ch t i u hoà sinh cao nh t n ng 2 mg/l BAP + 1,0mg/l trư ng các n ng khác nhau. TDZ (77,8% và 17,7 l n) và 2,5 mg/l KIN + 1,0 mg/l TDZ (63,3% và 10,3 l n). Tuy B ng 2. nh hư ng c a ch t i u hòa sinh nhiên n ng cao m u s t o callus. trư ng lên s hình thành protocorm (sau 12 tu n) Như v y, môi trư ng thích h p nh t cho s nhân nhanh protocorm là: MT + 2,0 mg/l N ng đ c a các T l t o H s nhân BAP + 1,0 mg/l TDZ. ch t di u hòa sinh protocorm (l n) trư ng mg/l m i (%) 3. hân nhanh ch i BAP 0,0 0 0 0,5 0 0 Sau khi nhân nhanh các th protocorm, 1,0 0 0 chúng tôi nghiên c u tác d ng c a ch t ph 1,5 24,4 4,0 ± 0,81 gia lên s hình thành ch i t các th 2,0 33,3 6,2 ± 1,34 protocorm b ng cách c y các th protocorm 2,5 17,8 4,3 ± 1,37 vào môi trư ng MT có b sung khoai tây và KIN 0,5 0 0 chu i các n ng khác nhau. 1,0 0 0 1,5 0 0 Khoai tây và chu i u nh hư ng n 2,0 15,6 4,9 ± 1,37 h s nhân ch i và t l t o ch i. B ng 3 2,5 21,1 5,6 ± 1,40 cho th y, t t c các công th c có b sung BAP + TDZ 2,0 +0,0 33,3 6,2 ± 1,34 khoai tây u cho h s nhân và t l t o 2,0 +0,5 42,2 9,9 ± 1,82 ch i cao hơn so v i i ch ng và t cao 2,0 +1,0 77,8 17,7 ± 2,57 nh t công th c 50 g/l khoai tây (8,6 l n và 2,0 +1,5 27,8 7,7 ± 2,22 75,6%). Tuy nhiên, n u b sung n ng 2,0 +2,0 T o callus 0 cao, s hình thành ch i t c m protocorm KIN + TDZ 2,5 + 0,0 21,1 3,6 ± 0,68 gi m i. Còn nh ng công th c có b sung 2,5 +0,5 31,1 7,4 ± 1,08 2,5 +1,0 63,3 10,3 ± 2,11 chu i ho c t h p chu i và khoai tây thì h 2,5 +1,5 T o callus 0 s nhân và t l t o ch i gi m i theo t l 2,5 +2,0 T o callus 0 ngh ch v i n ng . H s nhân và t l t o ch i th p nh t công th c 150 g/l khoai tây Qua b ng 2 cho th y: công th c + 150 g/l chu i l n lư t là 2,1 l n và 14,4%. không b sung ho c có b sung BAP và KIN nhưng n ng th p m u u không B ng 3. nh hư ng c a ch t ph gia h u phát sinh hình thái. Nhưng nh ng công cơ lên s hình thành ch i (sau 8 tu n) th c sau h s nhân và t l t o protocorm H s nhân T l t o N ng đ (g/l) tăng lên khi b sung BAP n ng 1,5 - (l n) ch i (%)
MT 5,1 47,8 Phalaenbopsis in liquid medium”, Plant MT + 30 gKT 7,8 65,5 Cell Tiss. Organ Cult., 45: pp. 79 - 85. MT + 50 gKT 8,6 75,6 MT + 100 gKT 7,2 67,8 4 Park, Y.S., Murthy, H. ., Paek, K.Y, MT +150 gKT 6,9 66,7 2002. Rapid propagation of MT + 30 gCH 6,3 52,2 Phalaenopsis from floral stalk - derived MT + 50 gCH 5,4 35,6 leaves, In Vitro Cell. Dev. Biol. MT + 100 gCH 3,8 24,4 MT +150 gCH 2,7 11,1 Plant.,38, pp:168 - 172. MT + 30 gKT + 30 gCH 6,3 57,8 5 Polonca Kosir, Suzana Skof, Zlata MT + 50 gKT + 50 gCH 5,4 47,8 Luthar, 2004. Direct shoot regeneration MT + 100 gKT + 100 gCH 4,8 28,9 MT + 150 gKT + 150 gCH 2,1 14,4 from nodes of Phalaenopsis orchid, Cobiss code 1.01. Môi trư ng thích h p nh t cho nhân nhanh cây con là: MT + 50 g/l khoai tây. gư i ph n bi n: Tr n Duy Quý IV. K T LU N - M t ng c a cành hoa ư c kh trùng b ng H2O2 15% trong th i gian 20 phút cho t l m u s ng t cao nh t là 83,3%. - MNu lá có di n tích 1 cm2 sau 12 tu n phát sinh ra 17,7 PLBs trong môi trư ng MT + 2,0 mg/l BAP + 1,0 mg/l TDZ. - Sau khi nhân nhanh protocorm, c y chuy n các protocorm này vào môi trư ng MT + 50 g khoai tây/l, sau 8 tu n hình thành ch i con v i h s nhân là 8,6 ch i/ c m protocorm. TÀI LI U THAM KH O 1 Arditti, J., Ernst, R., 1993. Micropropagation of orchids, John Wiley and Sons, New York, US. 2 Ishii, Y., Takamura, T., Goi, M., Tanaka, M., 1998. Callus induction and somatic embryogenesis of phalaenopsis, Plant Cell Rep., 17: pp: 446 - 450. 3 Park, Y.S., Kakuta, S., Kano, A., Okabe, M., 1996. “Efficient propagation of protocorm - like bodies of
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 5