intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nghiên cứu sản xuất phân hữu cơ từ phế phụ phẩm nông nghiệp tại huyện Quảng Uyên - tỉnh Cao Bằng

Chia sẻ: Thi Thi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

137
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong thời gian từ tháng 2 – 4/2013, chúng tôi đã tiến hành thí nghiệm nghiên cứu sản xuất phân hữu cơ từ phế phụ phẩm nông nghiệp tại huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng. Kết quả cho thấy khi ủ hỗn hợp thân ngô, rơm rạ với các chế phẩm, nhiệt độ trong các xô ủ tăng dần trong quá trình ủ. Đến ngày thứ 12 nhiệt độ trong các xô đạt cao nhất, sau đó giảm dần, đồng thời với giảm nhiệt độ thì trọng lượng và thể tích các xô ủ cũng giảm theo. Kết quả sử dụng các loại phân sau ủ trồng rau cải canh cho thấy các công thức sử dụng phân bón được ủ từ hỗn hợp thân ngô, rơm rạ với chế phẩm EM, tro và men rượu thì rau cải canh sinh trưởng tốt hơn, chiều cao, số lá và năng suất cao hơn so với ủ không.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu sản xuất phân hữu cơ từ phế phụ phẩm nông nghiệp tại huyện Quảng Uyên - tỉnh Cao Bằng

Trương Thị Ánh Tuyết và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 112(12)/2: 125 - 130<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SẢN XUẤT PHÂN HỮU CƠ TỪ PHẾ PHỤ PHẨM<br /> NÔNG NGHIỆP TẠI HUYỆN QUẢNG UYÊN - TỈNH CAO BẰNG<br /> Trương Thị Ánh Tuyết*, Lý Văn Sơn, Hà Huy Hoàng<br /> Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Trong thời gian từ tháng 2 – 4/2013, chúng tôi đã tiến hành thí nghiệm nghiên cứu sản xuất phân<br /> hữu cơ từ phế phụ phẩm nông nghiệp tại huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng. Kết quả cho thấy khi<br /> ủ hỗn hợp thân ngô, rơm rạ với các chế phẩm, nhiệt độ trong các xô ủ tăng dần trong quá trình ủ.<br /> Đến ngày thứ 12 nhiệt độ trong các xô đạt cao nhất, sau đó giảm dần, đồng thời với giảm nhiệt độ<br /> thì trọng lượng và thể tích các xô ủ cũng giảm theo. Kết quả sử dụng các loại phân sau ủ trồng rau<br /> cải canh cho thấy các công thức sử dụng phân bón được ủ từ hỗn hợp thân ngô, rơm rạ với chế<br /> phẩm EM, tro và men rượu thì rau cải canh sinh trưởng tốt hơn, chiều cao, số lá và năng suất cao<br /> hơn so với ủ không<br /> Từ khóa: EM, men rượu, phân hữu cơ, phế phụ phẩm nông nghiệp, ủ phân, tro<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Cao Bằng là một tỉnh thuộc trung du miền núi<br /> phía Bắc Việt Nam, kinh tế chủ yếu của tỉnh<br /> là dựa vào sản xuất nông nghiệp và khai<br /> khoáng. Hoạt động nông nghiệp hàng năm<br /> làm phát sinh nhiều loại phế phụ phẩm nông<br /> nghiệp, nếu không được xử lý sẽ ảnh hưởng<br /> trực tiếp đến đời sống và sức khỏe của người<br /> dân, làm mất cảnh quan đô thị nông thôn. Để<br /> xử lý phế phụ phẩm sau khi thu hoạch, đại đa<br /> số người dân đều đem đốt bỏ. Điều này không<br /> những gây ô nhiễm môi trường mà còn lãng<br /> phí nguồn nguyên liệu phân bón, vì đa số phế<br /> phụ phẩm nông nghiệp đều là chất hữu cơ nên<br /> dễ dàng phân hủy nếu có biện pháp hợp lý<br /> (Đặng Văn Minh và cs, 2011).<br /> Huyện Quảng Uyên nằm ở phía Đông tỉnh<br /> Cao Bằng, tiềm năng khai thác các nguồn<br /> nguyên liệu sẵn có để sản xuất phân bón tại<br /> chỗ ở đây rất lớn. Các phế phụ phẩm từ sản<br /> xuất nông nghiệp như: rơm rạ, thân lá ngô,<br /> thân lá vỏ quả các cây họ đậu và nhiều loại<br /> chất hữu cơ xanh khác sau khi thu hoạch vẫn<br /> chưa được tận dụng để làm phân bón. Có thể<br /> nói đây là nguồn tài nguyên vô cùng lớn và có<br /> giá trị đối với sản xuất nông nghiệp. Nếu<br /> lượng phế phụ phẩm này cứ tiếp tục bị đốt, vứt<br /> bỏ không hoàn trả cho đất thì đất sẽ thiếu trầm<br /> trọng chất hữu cơ, ngày càng chai cứng, không<br /> *<br /> <br /> có khả năng hút và giữ nước, khiến cây cối<br /> không thể sinh trưởng, phát triển bình thường<br /> nên năng suất thấp và giảm dần theo thời gian.<br /> Việc tận dụng phế phụ phẩm nông nghiệp để<br /> sản xuất phân hữu cơ không chỉ tận dụng được<br /> nguồn phế thải mà còn đem lại nhiều lợi ích về<br /> mặt kinh tế, xã hội và môi trường.<br /> ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG<br /> PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> - Phế phụ phẩm nông nghiệp (thân ngô và<br /> rơm rạ)<br /> - Cây rau cải canh<br /> Nội dung<br /> - Nghiên cứu sự thay đổi nhiệt độ ở các công<br /> thức thí nghiệm<br /> - Nghiên cứu sự thay đổi trọng lượng và thể tích<br /> trong quá trình ủ ở các công thức thí nghiệm<br /> - Nghiên cứu khả năng sinh trưởng và năng<br /> suất của rau cải canh trên các loại phân sau ủ<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp nghiên cứu sản xuất phân<br /> bón từ phế phụ phẩm nông nghiệp<br /> Thí nghiệm gồm 4 công thức, 3 lần nhắc lại<br /> + Công thức 1: Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ<br /> với chế phẩm EM2<br /> + Công thức 2: Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ<br /> với tro<br /> <br /> Tel 0916938087; email: truongthianhtuyet@tuaf.edu.vn<br /> <br /> 125<br /> <br /> Trương Thị Ánh Tuyết và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> + Công thức 3: Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ<br /> với men rượu<br /> + Công thức 4: Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ<br /> không<br /> Mỗi công thức được tiến hành với 3 xô (3 xô<br /> x 3 lần nhắc lại = 9 xô), cả thí nghiệm là 36<br /> xô, mỗi xô gồm 4kg thân ngô và rơm rạ.<br /> • Cách ủ<br /> + Sơ đồ quy trình<br /> Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ<br /> <br /> Trộn chế phẩm với nguyên liệu ủ<br /> <br /> Tiến hành ủ<br /> <br /> Bảo quản<br /> <br /> + Các bước tiến hành<br /> Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ<br /> - Phế phụ phẩm có nguồn gốc từ nông nghiệp<br /> băm nhỏ dài từ 5 đến 10cm phơi khô.<br /> - Chế phẩm EM2, Men rượu, tro,<br /> - Xô nhựa tối màu,<br /> - Túi nilong tối màu, dây cao su để đậy kín<br /> miệng xô.<br /> Bước 2: Trộn chế phẩm với nguyên liệu ủ<br /> - Cho nguyên liệu vào từng xô sau đó cho<br /> thêm chế phẩm vào trộn đều<br /> - Nếu khô quá cho thêm nước vào cho độ ẩm<br /> đạt từ 50 đến 60% là được<br /> Bước 3: Tiến hành ủ<br /> - Đảo đều cho nguyên liệu thấm đều chế<br /> phẩm đem ủ<br /> - Dùng túi chụp miệng xô lại và quấn dây cao<br /> su bên ngoài tránh tiếp xúc với không khí.<br /> Bước 4: Bảo quản<br /> - Sau khi ủ chọn nơi thoáng mát tránh ánh<br /> nắng để xô ủ<br /> - Sau 4 ngày kiểm tra xô ủ, đo các chỉ số liên<br /> quan và đảo lại cho đều.<br /> + Thời gian tiến hành từ 15/2 – 20/3<br /> 126<br /> <br /> 112(12)/2: 125 - 130<br /> <br /> • Cách theo dõi<br /> + Theo dõi kiểm tra 4 ngày một lần: Mở túi<br /> nilong chụp miệng xô ra kiểm tra, đo đếm các<br /> chỉ tiêu, sau đó chụp lại và quấn dây cao su<br /> cho kín miệng xô<br /> • Các chỉ tiêu theo dõi<br /> + Đánh giá cảm quan: xác nhận màu sắc và<br /> mùi vị đặc trưng của từng xô ủ<br /> + Đo nhiệt độ: Dùng nhiệt kế cắm vào giữa<br /> xô ủ để 3 đến 5 phút rồi ghi chỉ số nhiệt độ,<br /> các lần đo vào cùng thời gian trong ngày<br /> khoảng 4 đến 5 giờ chiều.<br /> + Cân khối lượng: Dùng cân bàn để cân, đặt<br /> cả xô ủ lên cân rồi ghi số cân và trừ đi trọng<br /> lượng của xô với túi nilong, dây cao su quấn<br /> ngoài.<br /> + Đo thể tích: Dùng thước cứng hình vuông<br /> nhỏ cắm vào giữa xô ủ để đo chiều cao phân<br /> ủ rồi ghi kết quả lại.<br /> Công thức tính thể tích là:<br /> V = πR2h<br /> Trong đó: - V là thể tích<br /> - R là bán kính trung bình của xô ủ bằng<br /> 15cm = 1,5dm<br /> - h là chiều cao thực của nguyên liệu ủ trong xô.<br /> Theo dõi sinh trưởng của cây<br /> - Loại cây trồng: rau cải canh có thời gian<br /> sinh trưởng nhanh<br /> - Thời gian trồng: 20/3/2013 đến 30/4/2013<br /> - Diện tích trồng: 24 m2 chia thành 12 ô, mỗi<br /> ô 2m2, mật độ trồng 20x20<br /> - Lượng phân bón áp dụng theo công thức 10<br /> tấn phân/1ha. Theo đó, mỗi ô thí nghiệm<br /> (2m2) bón 2kg phân ủ.<br /> - Thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên<br /> hoàn chỉnh với 3 lần nhắc lại<br /> Phương pháp theo dõi<br /> - Động thái sinh trưởng của cây<br /> + Theo dõi sau trồng 10 ngày, cứ 5 ngày tiến<br /> hành đo đếm 1 lần<br /> + Đo từ mặt đất đến đỉnh sinh trưởng, đo 10<br /> cây trong một luống.<br /> - Động thái ra lá<br /> + Theo dõi trên các cây đo chiều cao, đếm<br /> cùng thời điểm đo chiều cao cây<br /> <br /> Trương Thị Ánh Tuyết và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 112(12)/2: 125 - 130<br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> Kết quả nghiên cứu sự thay đổi nhiệt độ trong quá trình ủ của các công thức thí nghiệm<br /> Bảng 1: Diễn biến của nhiệt độ trong nguyên liệu của các công thức thí nghiệm<br /> Đơn vị: 0C<br /> Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ với......<br /> Thời gian sau khi ủ<br /> (ngày)<br /> EM<br /> Tro<br /> Men rượu<br /> 1<br /> 21<br /> 21<br /> 21<br /> 4<br /> 36<br /> 27<br /> 35<br /> 8<br /> 47<br /> 46<br /> 46<br /> 12<br /> 53<br /> 53<br /> 54<br /> 16<br /> 48<br /> 49<br /> 47<br /> 20<br /> 44<br /> 42<br /> 42<br /> 24<br /> 38<br /> 36<br /> 37<br /> 28<br /> 34<br /> 33<br /> 35<br /> 32<br /> 30<br /> 30<br /> 32<br /> Bảng 2: Diễn biến về sự thay đổi trọng lượng trong quá trình ủ<br /> Thời gian sau khi ủ (ngày)<br /> 1<br /> 4<br /> 8<br /> 12<br /> 16<br /> 20<br /> 24<br /> 28<br /> 32<br /> <br /> EM<br /> 4,0<br /> 4,0<br /> 3,9<br /> 3,8<br /> 3,8<br /> 3,8<br /> 3,8<br /> 3,7<br /> 3,7<br /> <br /> Ủ không<br /> 21<br /> 28<br /> 43<br /> 52<br /> 49<br /> 45<br /> 40<br /> 35<br /> 32<br /> <br /> Đơn vị: kg<br /> Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ với......<br /> Tro<br /> Men rượu<br /> Ủ không<br /> 4,0<br /> 4,0<br /> 4,0<br /> 4,0<br /> 4,3<br /> 4,0<br /> 4,0<br /> 4,1<br /> 4,0<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,9<br /> 3,7<br /> 3,8<br /> 3,9<br /> 3,7<br /> 3,8<br /> 3,8<br /> 3,6<br /> 3,8<br /> 3,8<br /> 3,6<br /> 3,8<br /> <br /> Số liệu bảng 1 cho thấy sau khi ủ nhiệt độ<br /> tăng dần ở các công thức thí nghiệm. Sau 4<br /> ngày nhiệt độ ở các công thức đã đạt 27-360C.<br /> Trong đó, hỗn hợp rơm rạ thân ngô ủ với EM<br /> có nhiệt độ tăng cao nhất (360C), ủ với men<br /> rượu (350C). Đến ngày 12 sau ủ, nhiệt độ<br /> trong các xô ủ đạt cao nhất, dao động từ 52540C. Trong đó, hỗn hợp ủ với men rượu có<br /> nhiệt độ cao nhất (540C), tiếp đến là hỗn hợp<br /> ủ với EM và tro bếp (530C), ủ không có nhiệt<br /> độ thấp nhất (520C). Sau thời điểm này, nhiệt<br /> độ các xô ủ theo công thức thí nghiệm giảm<br /> dần, đến 32 ngày sau ủ nhiệt độ trong các xô<br /> ủ giảm còn 30-320C.<br /> Kết quả theo dõi sự thay đổi sự thay đổi về<br /> trọng lượng và thể tích trong quá trình ủ<br /> của các công thức thí nghiệm<br /> Sự thay đổi về trọng lượng<br /> <br /> Số liệu bảng 2 cho thấy trong 4 ngày đầu hỗn<br /> hợp ủ không có sự thay đổi về trọng lượng<br /> (trừ công thức 3: ủ với men rượu), công thức<br /> ủ với men rượu trọng lượng tăng là do men<br /> rượu ở dạng lỏng.<br /> Sau 8 ngày trở đi trọng lượng các xô ủ ở các<br /> công thức thí nghiệm giảm dần. Đến ngày thứ<br /> 32 sau ủ, trọng lượng hỗn hợp trong các xô ủ<br /> biến động từ 3,6 – 3,8 kg. Trong đó công thức<br /> 3 (ủ với men rượu) có trọng lượng (3,6 kg)<br /> thấp hơn các công thức khác.<br /> Sự thay đổi về thể tích<br /> Số liệu bảng 3 cho thấy sự thay đổi về thể tích<br /> trong các xô ủ khá phức tạp trong vài ngay<br /> đầu tiên thể tích trong các xô ủ tăng lên từ 0,5<br /> đến 1 dm3 nhưng các ngày tiếp theo thể tích<br /> các xô ủ giảm dần theo thời gian ủ. Thể tích<br /> diễn biến như vậy là do nguyên liệu khô<br /> 127<br /> <br /> Trương Thị Ánh Tuyết và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 112(12)/2: 125 - 130<br /> <br /> khi ủ cho thêm nước làm thời gian đầu<br /> -35,6cm. Trong đó công thức 1 (bón phân hỗn<br /> nguyên liệu bị trương nước sau đó có sự phân<br /> hợp ủ EM) và công thức 2 (bón phân hỗn hợp<br /> giải xảy ra thể tích bắt đầu giảm dần. Sau 32<br /> ủ men rượu) có chiều cao cây cao nhất (35,5ngày ủ thể tích trong các xô ủ biến động từ<br /> 35,6cm), công thức 4 (hỗn hợp ủ không) có<br /> 9,89 – 10,6 dm3.<br /> chiều cao cây thấp nhất ở mức tin cậy 95%.<br /> Kết quả nghiên cứu khả năng sinh trưởng<br /> Động thái ra lá của cây<br /> của rau cải canh trồng bằng các loại phân<br /> Số liệu bảng 5 cho thấy số lá rau tăng dần<br /> sau khi ủ<br /> theo thời gian sinh trưởng, tăng nhanh nhất là<br /> Động thái tăng trưởng chiều cao cây<br /> giai đoạn từ 20 – 30 ngày sau trồng, sau giai<br /> Số liệu bảng 4 cho thấy sau trồng 10 ngày<br /> đoạn này tốc độ ra lá chậm lại. Thời điểm thu<br /> chiều cao cây của các công thức thí nghiệm<br /> hoạch (35 ngày sau trồng), số lá các rau cải ở<br /> chênh lệch không lớn, biến động từ 16,2-17,7<br /> các công thức thí nghiệm đạt từ 8,4 – 10,3.<br /> cm. Tốc độ tăng trưởng chiều cao tăng dần<br /> Trong thí nghiệm công thức 1,2 và 3 có số lá<br /> qua các giai đoạn sinh trưởng.<br /> tương đương nhau và cao hơn công thức 4 ở<br /> Giai đoạn 35 ngày sau trồng chiều cao cây rau<br /> mức tin cậy 95%.<br /> ở các công thức thí nghiệm biến động từ 31,4<br /> Bảng 3: Diễn biến về thể tích của nguyên liệu trong từng xô ủ<br /> Đơn vị: dm3<br /> Hỗn hợp thân ngô và rơm rạ ủ với......<br /> EM<br /> Tro<br /> Men rượu<br /> Ủ không<br /> 0<br /> 14,84<br /> 15,54<br /> 16,25<br /> 14,13<br /> 4<br /> 15,54<br /> 14,84<br /> 16,25<br /> 14,84<br /> 8<br /> 14,13<br /> 14,13<br /> 14,13<br /> 14,13<br /> 12<br /> 13,42<br /> 14,13<br /> 13,42<br /> 14,13<br /> 16<br /> 13,42<br /> 12,72<br /> 13,42<br /> 13,42<br /> 20<br /> 12,72<br /> 11,30<br /> 12,01<br /> 12,72<br /> 24<br /> 12,72<br /> 11,30<br /> 12,01<br /> 11,30<br /> 28<br /> 11,30<br /> 10,60<br /> 11,30<br /> 10,60<br /> 32<br /> 10,60<br /> 9,89<br /> 9,89<br /> 9,89<br /> Bảng 4: Động thái tăng trưởng chiều cao của rau cải canh trồng bằng các sản phẩm phân bón sau khi ủ<br /> Đơn vị: cm<br /> S ố ngày<br /> Chiều cao cây sau trồng … ngày<br /> CT<br /> 10<br /> 15<br /> 20<br /> 25<br /> 30<br /> 35<br /> Loại phân<br /> 1<br /> Hỗn hợp ủ với EM<br /> 17,7<br /> 21,4<br /> 24,9<br /> 27,5<br /> 31,7<br /> 35,6<br /> 2<br /> Hỗn hợp ủ với tro<br /> 17,6<br /> 20,9<br /> 23,8<br /> 26,6<br /> 29,5<br /> 33,1<br /> 3<br /> Hỗn hợp ủ với men rượu<br /> 17,5<br /> 21,8<br /> 25,5<br /> 27,1<br /> 30,9<br /> 35,5<br /> 4<br /> Hỗn hợp ủ không<br /> 16,2<br /> 18,5<br /> 21,6<br /> 25,3<br /> 28,2<br /> 31,4<br /> P<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2