zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Nghiên cứu tác dụng bảo vệ của củ Tam Thất (Radix Nôtginseng) trên chuột cống trắng gây viêm gan thực nghiệm

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

88
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bệnh lý gan mật là một trong những bệnh khá phổ biến, chiếm 29,9% tổng số bệnh lý lâm sàng. Trong số đó viêm gan do virus lại là bệnh hay gặp nhất, chiếm 16,7% các bệnh lý về gan mật [3]. Viêm gan do virus là vấn đề y tế mang tính toàn cầu và là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia trên thế giới. Điều trị bệnh viêm gan hiện nay vẫn còn nhiều nan giải và chủ yếu là điều trị triệu chứng. Do tiếp tục nghiên cứu các thuốc có tác dụng bảo vệ gan là một vấn đề cấp thiết. Tam thất (Radix Notoginseng)...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu tác dụng bảo vệ của củ Tam Thất (Radix Nôtginseng) trên chuột cống trắng gây viêm gan thực nghiệm

TCNCYH 27 (1) - 2004 Nghiªn cøu t¸c dông b¶o vÖ cña cñ tam thÊt (Radix Notoginseng) trªn chuét cèng tr¾ng g©y viªm gan thùc nghiÖm D−¬ng ThÞ Ly H−¬ng 1 , NguyÔn TrÇn Gi¸ng H−¬ng 2 , Ph¹m Xu©n Sinh 1 1 §¹i häc D−îc Hµ Néi, 2§¹i häc Y Hµ Néi §Ó ®¸nh gi¸ t¸c dông b¶o vÖ gan cña cñ tam thÊt, chóng t«i sö dông hai m« h×nh g©y viªm gan b»ng ®−êng carbon tetrachlorid (CCl4) vµ paracetamol (PAR) liÒu cao trªn chuét cèng tr¾ng thùc nghiÖm. KÕt qu¶ cho thÊy: − CCl4 (50% trong dÇu oliu) víi liÒu 1,4 ml/kg, tiªm mµng bông hai lÇn c¸ch nhau 48 giê ®· lµm t¨ng nång ®é enzym lªn 173,2% vµ SGPT lªn 234,6% mét c¸ch râ rÖt so víi l« chøng (p < 0,001). ChØ sè De Ritis b»ng 3,6 - Ýt thay ®æi so víi b×nh th−êng. − PAR víi liÒu 2 g/kg, ®−êng uèng ®· lµm t¨ng mét c¸ch râ rÖt nång ®é enzym SGOT lªn 6458,5% vµ SGPT lªn 837,5% so víi l« chøng (p < 0,001). ChØ sè DE Ritis t¨ng rÊt cao b»ng 30,7 - trong khi b×nh th−êng lµ 4,4. − Tam thÊt víi liÒu 5g/kg th©n träng ®· lµm gi¶m râ rÖt sù t¨ng nång ®é enzym SGOT vµ SPGT trong huyÕt thanh chuét xuèng 29,1% vµ 43,1% t−¬ng øng so víi l« g©y ®éc b»ng CCl4 (p < 0,05). So víi l« g©y ®éc b»ng PAR liÒu cao, tam thÊt còng lµm gi¶m ®¸ng kÓ nång ®é enzym SGOT vµ SGPT xuèng 97,0% vµ 75,5% t−¬ng øng (p < 0,001). T¸c dông cña tam thÊt vµ Silimarin ë c¶ hai m« h×nh lµ t−¬ng ®−¬ng nhau (p > 0,05). − H×nh ¶nh vi thÓ m« bÖnh häc trªn c¶ hai m« h×nh cho thÊy tam thÊt cã t¸c dông b¶o vÖ gan râ. I. §Æt vÊn ®Ò ®iÒu trÞ c¸c khèi u, ung th− …. ë Trung Quèc, tam thÊt ®−îc dïng ®Ó ®iÒu trÞ viªm BÖnh lý gan mËt lµ mét trong nh÷ng gan vµ viªm gan m¹n thÓ huyÕt ø thÊy cã bÖnh kh¸ phæ biÕn, chiÕm 29,9% tæng sè kÕt qu¶ tèt [2]. §Ó gãp phÇn kh¼ng ®Þnh bÖnh lý l©m sµng. Trong sè ®ã viªm gan t¸c dông cña vÞ thuèc vµ lµm tiÒn ®Ò cho do virus l¹i lµ bÖnh hay gÆp nhÊt, chiÕm nh÷ng øng dông trªn l©m sµng, chóng t«i 16,7% c¸c bÖnh lý vÒ gan mËt [3]. Viªm tiÕn hµnh ®Ò tµi nghiªn cøu nµy víi môc gan do virus lµ vÊn ®Ò y tÕ mang tÝnh toµn tiªu: cÇu vµ lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. §iÒu trÞ bÖnh §¸nh gi¸ t¸c dông b¶o vÖ gan cña cñ viªm gan hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu nan gi¶i tam thÊt (Radix Notoginseng) th«ng qua sù vµ chñ yÕu lµ ®iÒu trÞ triÖu chøng. Do tiÕp thay ®æi nång ®é enzym SGOT, SGPT tôc nghiªn cøu c¸c thuèc cã t¸c dông b¶o trong huyÕt thanh chuét vµ sù thay ®æi h×nh ¶nh m« bÖnh häc gan chuét trªn hai vÖ gan lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt. Tam thÊt m« h×nh g©y viªm gan b»ng CCl4 vµ PAR (Radix Notoginseng) lµ mét vÞ thuèc quý liÒu cao ë chuét cèng tr¾ng thùc nghiÖm. ®· ®−îc dïng nhiÒu trong c¸c tr−êng hîp tÐ ng·, ø huyÕt s−ng ®au vµ ®−îc dïng ®Ó 39
TCNCYH 27 (1) - 2004 II. ChÊt liÖu, ®èi t−îng vµ ph−¬ng 5. Ph−¬ng ph¸p xÐt nghiÖm: ph¸p nghiªn cøu §Þnh l−îng enzym Transaminase huyÕt thanh theo ph−¬ng ph¸p cña Bergmeyer 1. ChÊt liÖu: 1986: ®o ®é gi¶m hÊp thô quang cña NAD Tam thÊt do c«ng ty cæ phÇn Traphaco ë b−íc sãng λ = 340nm trªn m¸y quang cung cÊp, lo¹i 6 cñ/100 gram. phæ Screem master cña h·ng Hospitex S¾c theo ph−¬ng ph¸p s¾c ®«ng y ®−îc Diagnostic [5]. dÞch chiÕt toµn phÇn trong n−íc tû lÖ 1: 2 6. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: (100 gram d−îc liÖu t−¬ng øng víi 200 ml dÞch chiÕt). 1. M« h×nh g©y viªm gan thùc nghiÖm b»ng CCl4: 2. §èi t−îng: Chuét cèng tr¾ng 160- 180g, ®−îc chia Chuét cèng tr¾ng khoÎ m¹nh c¶ hai thµnh 4 l«, mçi l« 10 con. gièng, träng l−îng trung b×nh tõ 120 - 150 L« 1 (chøng): uèng NaCl 0,9% - 1 gram, vµ tõ 160 - 180 gram, ®−îc nu«i t¹i ml/100g bé m«n D−îc lý tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi trong ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ thøc ¨n vµ n−íc L« 2: uèng NaCl 0,9% - 1 ml/100g. uèng. L« 3: uèng Silymarin 25 mg/kg pha 3. Ho¸ chÊt xÐt nghiÖm: trong CMC 1% - 1 ml/100 g - NaCl 0,9%, CCl4, dÇu oliu, L« 4: uèng tam thÊt víi liÒu 5g/kg - Paracetamol, Silymarin, Carboxyl methyl 1ml/100g. cullulose (CMC) do bé m«n D−îc lý tr−êng Chuét ®−îc uèng thuèc 5 ngµy tr−íc khi §¹i häc Y Hµ Néi cung cÊp. g©y ®éc. Ngµy thø 6, tiªm mµng bông - C¸c ho¸ chÊt ®Þnh l−îng enzym dung dÞch CCl4 (50% trong dÇu oliu) 1,4 SGOT, SGPT do h·ng Hospitex - Italy ml/kg cho tÊt c¶ chuét ë c¸c l« 2, 3, 4 tiªm cung cÊp. 2 lÇn c¸ch nhau 48 giê. 24 giê sau lÇn g©y ®éc cuèi, giÕt chuét lÊy m¸u ®Þnh l−îng 4. Dông cô, m¸y mãc: enzym SGOT vµ SGPT, lÊy gan lµm tiªu - Bé dông cô cho chuét uèng thuèc, pha b¶n m« bÖnh häc. thuèc, dông cô mæ. - M¸y xÐt nghiÖm sinh ho¸ m¸u cña h·ng Hospitex - Italy uèng thuèc hoÆc uèng NaCl 0,9% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ngµy tiªm CCl4 tiªm CCl4 giÕt chuét lÊy m¸u S¬ ®å nghiªn cøu 2. M« h×nh g©y viªm gan thùc nghiÖm L« 2: uèng NaCl 0,9% - 1 ml/100g. b»ng PAR liÒu cao. L« 3: uèng Silymarin 25 mg/kg pha Chuét cèng tr¾ng 120 - 150g, ®−îc chia trong CMC 1% - 1 ml/100 g thµnh 4 l«, mçi L« 4: uèng tam thÊt víi liÒu 5g/kg - L« 1 (chøng): uèng NaCl 0,9% - 1 1ml/100g. ml/100g 40
TCNCYH 27 (1) - 2004 Chuét ®−îc uèng thuèc 5 ngµy tr−íc khi CMC 2%. 48 giê sau khi g©y ®éc, giÕt g©y ®éc. Ngµy thø 6, cho tÊt c¶ chuét ë chuét lÊy m¸u ®Þnh l−îng enzym SGOT vµ c¸c l« 2, 3, 4 uèng PAR 2 g/kg pha trong SGPT, lÊy gan lµm tiªu b¶n m« bÖnh häc. uèng thuèc hoÆc uèng NaCl 0,9% 1 2 3 4 5 6 7 8 ngµy uèng PAR giÕt chuét lÊy m¸u S¬ ®å nghiªn cøu KÕt qu¶ ®−îc xö lý b»ng ph−¬ng ph¸p thèng kª y häc, sö dông 2t test Studen. III. KÕt qu¶ 1. T¸c dông b¶o vÖ gan cña tam thÊt trªn m« h×nh g©y viªm gan b»ng CCl4. KÕt qu¶ ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1. B¶ng 1: ¶nh h−ëng cña tam thÊt trªn sù thay ®æi nång ®é SGOT, SGPT trong huyÕt thanh chuét g©y viªm gan b»ng CCl4 (n= 10) L« Thuèc dïng SGOT (UI/l) % thay SGPT % thay De Ritis ®æi (UI/l) ®æi 1 NaCl 0,9% 118,2±10,5 26,9± 2,5 4,4 2 NaCl 0,9% + CCl4 321,8±53,4 172,3 90,0± 10,2 234,6 3,6 *** (↑) *** (↑) 3 Silymarin + CCl4 230,3±81,8 28,4 46,5± 15,6 48,3 4,95 a* (↓) a* (↓) 4 Tam thÊt + CCl4 228,1±85,3 29,1 51,1±15,4 43,1 4,5 a*,b (↓) a*,b (↓) (↑) T¨ng so víi l« 1 (l« chøng) (↓): gi¶m so víi l« 2 (l« g©y ®éc) ***: p, 0,001 so víi l« 1 (l« chøng) a*: p < 0,05 so víi l« 2 (l« g©y ®éc) b ; p > 0,05 so víi l« uèng Silymarin. 2. T¸c dông b¶o vÖ gan cña tam thÊt trªn m« h×nh g©y viªm gan b»ng CCl4. KÕt qu¶ ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 2. B¶ng 2: ¶nh h−ëng cña tam thÊt trªn sù thay ®æi nång ®é SGOT, SGPT trong huyÕt thanh chuét g©y viªm gan b»ng PAR (n= 10) L« Thuèc dïng SGOT (UI/l) % thay ®æi SGPT (UI/l) % thay ®æi De Ritis 1 NaCl 0,9% 118,2±10,5 26,9± 2,5 4,4 2 NaCl 0,9% + CCl4 7752,1±448,5 6458,5 252,2± 34,6 837,5 30,7 *** (↑) *** (↑) 3 Silymarin + CCl4 228,7±83,9 97,1 48,0± 16,2 80,97 4,8 a*** (↓) a*** (↓) 4 Tam thÊt + CCl4 232,3 ±86,9 97,0 61,8±12,4 75,5 3,8 a***,b (↓) a***,b (↓) 41
TCNCYH 27 (1) - 2004 (↑) T¨ng so víi l« 1 (l« chøng) 3. ¶nh h−ëng cña tam thÊt lªn h×nh (↓): gi¶m so víi l« 2 (l« g©y ®éc) ¶nh m« bÖnh häc cña gan chuét cèng ***: p, 0,001 so víi l« 1 (l« chøng) tr¾ng g©y nhiÔm ®é b»ng CCl4. a*** : p < 0,001 so víi l« 2 (l« g©y ®éc) KiÓm tra h×nh ¶nh m« bÖnh häc gan b ; p > 0,05 so víi l« uèng Silymarin. chuét t¹i bé m«n Gi¶i phÉu tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, kÕt qu¶ nh− sau: H×nh 1 (x 200) - L« uèng NaCl 0,9%: H×nh 4 (x 200) - L« uèng tam thÊt + CÊu tróc c¸c tiÓu thuú gan râ. TÜnh m¹ch CCl4: C¸c tÕ bµo gan cã tæn th−¬ng tho¸i trung t©m vµ c¸c xoang tÜnh m¹ch kh«ng ho¸ nhÑ, kh«ng g©y biÕn d¹ng tÕ bµo. gi·n, kh«ng xung huyÕt, kho¶ng cöa Kho¶ng cöa cã x©m nhËp tÕ bµo viªm nhÑ. kh«ng cã x©m nhËp viªm. Kh«ng cã æ ho¹i tö tÕ bµo gan. H×nh 2 (x 200) - L« uèng NaCl 0,9% + 4. ¶nh h−ëng cña tam thÊt lªn h×nh CCl4: HÇu hÕt c¸c tiÓu thuú gan cã tho¸i ¶nh m« bÖnh häc cña gan chuét cèng ho¸ thòng ®ôc vµ tho¸i ho¸ h¹t diÖn réng tr¾ng g©y nhiÔm ®éc b»ng PAR quanh tÜnh m¹ch trung t©m tiÓu thuú. KiÓm tra h×nh ¶nh m« bÖnh häc gan Kho¶ng cöa cã x©m nhËp tÕ bµo viªm. chuét t¹i bé m«n Gi¶i phÉu bÖnh tr−êng H×nh 3 (x 200) - L« uèng Silymarin + §¹i häc Y Hµ Néi, kÕt qu¶ nh− sau: CCl4: HÇu hÕt c¸c tÕ bµo gan cã c¸c hèc mì nhá, kh«ng g©y biÕn d¹ng tÕ bµo. Kh«ng cã ho¹i tö tÕ bµo gan còng nh− ho¹i tö mèi gÆm. Kho¶ng cöa cã x©m nhËp viªm nhÑ. 42
TCNCYH 27 (1) - 2004 H×nh 5 (x 200) - L« uèng NaCl 0,9%: IV. Bµn luËn CÊu tróc c¸c tiÓu thuú gan râ. TÜnh m¹ch CCl4 lµ mét chÊt h÷u c¬ c¬ b¶n chÊt trung t©m vµ c¸c xoang tÜnh m¹ch kh«ng kh«ng g©y ®éc. Khi vµo c¬ thÓ CCl4 sÏ r·n, kh«ng xung huyÕt, kho¶ng cöa kh«ng ®−îc chuyÓn ho¸ t¹i Cyt P450 ë m¹ng néi cã x©m nhËp viªm. bµo t−¬ng gan ®Ó t¹o thµnh CCl3•. ChÝnh H×nh 6 (x 200) - L« uèng NaCl 0,9% + gèc tù do CCl3• cã ho¹t tÝnh cao lµ t¸c PAR: M« gan cã ho¹i tö æ nÆng, chñ yÕu ë nh©n g©y tæn th−¬ng tÕ bµo gan th«ng qua quanh c¸c tiÓu thuú, ho¹i tö b¾c cÇu. Mét sù peroxy ho¸ c¸c acid bÐo ch−a b·o hoµ sè tiÓu thuú cã ho¹i tö ë trung t©m tiÓu [9] thuú. C¸c xoang tÜnh m¹ch gi·n vµ xung CCl4 ®· ®−îc dïng nhiÒu trong c¸c m« huyÕt. Vïng ho¹i tö cã ch¶y m¸u vµ th©m h×nh g©y tæn th−¬ng gan ®Ó nghiªn cøu nhiÔm BC§N. c¸c thuèc cã t¸c dông b¶o vÖ gan [6, 8]. H×nh 7 (x 200) - L« uèng Silymarin + Trong kÕt qu¶ nghiªn cøu chóng t«i, CCl4 PAR: Nhu m« gan t−¬ng ®èi b×nh th−êng. ®· lµm t¨ng nång ®é SGOT vµ SGPT lªn Kh«ng thÊy cã c¸c h×nh ¶nh tæn th−¬ng. 172,3% vµ 234,6% t−¬ng øng mét c¸ch râ H×nh 8 (x 200) - L« uèng tam thÊt + rÖt so víi l« chøng (p < 0,01) cho thÊy t¸c PAR: C¸c tÕ bµo gan cã tho¸i ho¸ thòng dông ®éc cña CCl4 trªn gan. Silymarin øc ®ôc vµ tho¸i ho¸ h¹t nhÑ. C¸c xoang m¹ch chÕ 28,4% sù t¨ng SGOT vµ 48,3% sù trung t©m kh«ng gi·n, tÕ bµo quanh tÜnh t¨ng SGPT so víi l« g©y ®éc b»ng CCl4 m¹ch trung t©m kh«ng bÞ tæn th−¬ng. R¶i (p
TCNCYH 27 (1) - 2004 víi Silymarin liÒu 25 mg/kg (p >0,05). KÕt tam thÊt ®· b¶o vÖ ®−îc tÕ bµo gan ë møc qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i còng trïng ty thÓ. víi nghiªn cøu cña L¹i ThÞ V©n vÒ t¸c Trªn h×nh ¶nh m« bÖnh häc, ë c¶ hai dông g©y ®éc cña CCl4 trªn gan vµ t¸c m« h×nh, Silymarin vµ tam thÊt ®Òu cã t¸c dông b¶o vÖ gan cña Silymarin [3] dông b¶o vÖ gan râ rÖt. PAR lµ mét thuèc h¹ sèt, gi¶m ®au Silymarin cã nguån gèc tõ thùc vËt, lµ ®ang ®−îc sö dông réng r·i trªn toµn thÕ ho¹t chÊt chiÕt xuÊt tõ qu¶ cña c©y cóc gai giíi. Trong c¬ thÓ, PAR ®−îc chuyÓn ho¸ (Silybum marianum L. Asteraceae) ®· qua hÖ thèng Cyt P450 ë gan ®Ó t¹o thµnh ®−îc nghiªn cøu nhiÒu chøng minh lµ cã Nacetyl P - benzoquioneimine (NAPQI). t¸c dông b¶o vÖ gan tèt vµ ®−îc sö dông NAPQI lµ mét chÊt ®éc ®èi víi tÕ bµo. Tuy réng r·i trªn l©m sµng [2]. V× thÕ chóng t«i nhiªn nÕu sö dông PAR ë liÒu ®iÒu trÞ th× chän lµm thuèc chuÈn ®Ó nghiªn cøu so l−îng NAPQI sinh ra thÊp sÏ ®−îc trung s¸nh víi tam thÊt. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña hoµ ngay bëi GSH cña gan vµ do ®ã chóng t«i cho thÊy Tam thÊt víi liÒu 5g/kg kh«ng g©y ®éc cho gan. Khi dïng PAR liÒu cã t¸c dông b¶o vÖ gan râ rÖt trªn c¶ hai cao, l−îng NAPQI ®−îc sinh ra nhiÒu, m« h×nh g©y viªm gan b»ng CCl4 vµ b»ng l−îng GSH trong gan kh«ng ®ñ ®Ó trung PAR liÒu cao, t¸c dông nµy t−¬ng ®−¬ng hoµ hÕt chÊt ®éc, khi Êy tÕ bµo gan sÏ bÞ víi Silymarin liÒu 25 mg/kg. §iÒu nµy cho tæn th−¬ng [9]. phÐp më ra mét h−íng ®iÒu trÞ míi ®èi víi Trong nghiªn cøu cña chóng t«i, PAR tam thÊt: ®iÒu trÞ c¸c bÖnh gan. Tuy nhiªn víi liÒu 2g/kg ®· lµm t¨ng nång ®é SGOT ®Ó kh¼ng ®Þnh kÕt qu¶ cÇn cã nh÷ng vµ SGPT lªn 6458,5% vµ 837,5% t−¬ng nghiªn cøu s©u h¬n. øng mét c¸ch râ rÖt so víi l« chøng (p < V. KÕt luËn 0,001) cho thÊy t¸c dông ®éc cña PAR liÒu Qua nghiªn cøu nghiªn cøu, chóng t«i cao trªn gan. ChØ sè De Ritis t¨ng rÊt cao, rót ra mét sè kÕt luËn sau: tíi 30,7% (trong khi b×nh th−êng chØ lµ 4,4), 1. CCl4 50% trong dÇu oliu víi liÒu 1,4 ®iÒu nµy chøng tá PAR ®· lµm tæn th−¬ng ml/kg, tiªm mµng bông hai lÇn - c¸ch nhau tÕ bµo gan ë møc ty thÓ. So s¸nh víi t¸c 48h ®· lµm t¨ng nång ®é enzym SGOT vµ dông g©y ®éc cña CCl4 trªn gan th× PAR SGPT trong huyÕt thanh chuét cèng tr¾ng liÒu cao ®· g©y tæn th−¬ng gan nghiªm lªn 172,3% vµ 234,6% mét c¸ch râ rÖt so träng h¬n. H×nh ¶nh m« bÖnh häc (h×nh 6) víi l« chøng (p
TCNCYH 27 (1) - 2004 97,1% vµ 80,97% t−¬ng øng so víi l« (Psychotria morindoidess hutch - g©y ®éc b»ng PAR liÒu cao (p < 0,001). Rubiaceae)" - LuËn v¨n th¹c sÜ y häc, 4. Tam thÊt víi liÒu 5g/kg ®· lµm gi¶m tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. nång ®é enzym SGOT 29,1% vµ SGPT 4. Vò §×nh Vinh (2001) "H−íng dÉn sö 43,1% so víi l« g©y ®éc b»ng CCl4 dông c¸c xÐt nghiÖm sinh ho¸". Nhµ xuÊt (p

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

837 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.