Nhận diện về hoạt động công đoàn trong các công ty cổ phần hiện nay - Vũ Đạt

Trao ®æi nghiÖp vô X· héi häc sè 3 (87), 2004 81<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NhËn diÖn vÒ ho¹t ®éng C«ng ®oµn<br /> trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay<br /> <br /> Vò §¹t<br /> <br /> C«ng ®oµn cã vai trß quan träng trong c¸c c«ng ty cæ phÇn bëi nã lµ tæ chøc<br /> b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ng−êi lao ®éng. Thùc chÊt ho¹t ®éng c«ng ®oµn trong<br /> c¸c c«ng ty nµy nh− thÕ nµo ®ang lµ vÊn ®Ò cÇn ®−îc l−u t©m.<br /> Trong cuéc kh¶o s¸t 504 ®èi t−îng ®iÒu tra lµ c¸n bé c«ng ®oµn, c«ng nh©n<br /> lao ®éng trong c¸c c«ng ty cæ phÇn do chóng t«i tiÕn hµnh cuèi n¨m 2002 trong mét<br /> sè c«ng ty cæ phÇn t¹i Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, NghÖ An, Nam<br /> §Þnh, B¾c Ninh... ®· phÇn nµo gióp chóng t«i nhËn diÖn ®−îc thùc tr¹ng cña ho¹t<br /> ®éng C«ng ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay.<br /> Tham gia quan hÖ lao ®éng<br /> Trong quan hÖ lao ®éng gi÷a ng−êi sö dông lao ®éng víi c«ng nh©n lao ®éng<br /> cña c¸c c«ng ty cæ phÇn, ph¸p luËt vÒ lao ®éng ®· x¸c ®Þnh c«ng nh©n lao ®éng cã<br /> quyÒn tham gia qu¶n lý theo c¬ chÕ d©n chñ ®¹i diÖn (th«ng qua C«ng ®oµn c¬ së).<br /> Víi t− c¸ch lµ ng−êi ®¹i diÖn, C«ng ®oµn lu«n ®øng vÒ phÝa c«ng nh©n lao<br /> ®éng, ®¹i diÖn cho c«ng nh©n lao ®éng tham gia gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò cã liªn quan<br /> ®Õn quyÒn, nghÜa vô, lîi Ých cña c«ng nh©n lao ®éng trong quan hÖ lao ®éng.<br /> Theo kÕt qu¶ kh¶o s¸t, sè l−îng C«ng ®oµn c«ng ty cæ phÇn ®· tham gia víi<br /> Gi¸m ®èc mét sè néi dung thùc hiÖn quyÒn, nghÜa vô, lîi Ých cña c«ng nh©n lao ®éng<br /> trong quan hÖ lao ®éng nh− sau:<br /> 89,3% C«ng ®oµn c¬ së tham gia vÒ vÊn ®Ò t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho<br /> c«ng nh©n, lao ®éng.<br /> 94,6% C«ng ®oµn c¬ së b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña ng−êi<br /> lao ®éng.<br /> 79,4% C«ng ®oµn c¬ së tham gia qu¶n lý c«ng ty.<br /> 70,2% C«ng ®oµn c¬ së tham gia gi¶i quyÕt tranh chÊp lao ®éng.<br /> Bªn c¹nh ®ã, mét sè C«ng ®oµn c«ng ty cæ phÇn ch−a thÓ hiÖn ®−îc vai trß cña<br /> m×nh. Cã nh÷ng kiÕn nghÞ cña c«ng nh©n lao ®éng vÒ trang bÞ ph−¬ng tiÖn trong<br /> phßng nghØ gi÷a ca, phßng vÖ sinh, phßng t¾m, chÊm c«ng, xÐt thi ®ua, khen th−ëng,<br /> nghØ phÐp… C«ng ®oµn ®· kh«ng ph¶n ¸nh kiÕn nghÞ víi Gi¸m ®èc gi¶i quyÕt. H¬n<br /> thÕ, cã C«ng ®oµn c«ng ty cæ phÇn kh«ng quan t©m ®Õn viÖc x©y dùng, th−¬ng l−îng,<br /> ký kÕt tháa −íc lao ®éng tËp thÓ, kh«ng tæ chøc kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc ký c¸c hîp<br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br /> 82 NhËn diÖn vÒ ho¹t ®éng C«ng ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay<br /> <br /> <br /> ®ång lao ®éng cho ®óng ph¸p luËt lao ®éng vµ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång lao ®éng cña<br /> Gi¸m ®èc, nh−: hîp ®ång lao ®éng ký xong nh−ng Gi¸m ®èc kh«ng giao hîp ®ång lao<br /> ®éng cho c«ng nh©n lao ®éng, kh«ng phæ biÕn néi quy, quy chÕ cña c«ng ty cho c«ng<br /> nh©n lao ®éng biÕt… mµ C«ng ®oµn kh«ng biÕt ®Ó kiÕn nghÞ, yªu cÇu Gi¸m ®èc thùc<br /> hiÖn ®óng ph¸p luËt,v.v… T×nh h×nh trªn lµm cho vai trß cña c«ng ®oµn c¬ së mê<br /> nh¹t, kh«ng t¹o lËp ®−îc sù ®oµn kÕt, g¾n bã gi÷a Gi¸m ®èc c«ng ty víi c«ng nh©n<br /> lao ®éng, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ®×nh c«ng cña c«ng nh©n lao ®éng.<br /> Tuyªn truyÒn gi¸o dôc cho c«ng nh©n<br /> Lµm viÖc trong c¸c c«ng ty cæ phÇn lµ mét thay ®æi lín vÒ t©m lý ®èi víi c«ng<br /> nh©n lao ®éng, tõ chç ®−îc Nhµ n−íc bao cÊp kh«ng ph¶i ®Çu t− tµi chÝnh vµo qu¸<br /> tr×nh lao ®éng ®Õn chç c«ng nh©n lao ®éng ph¶i ®Çu t− tµi chÝnh ®Ó cã viÖc lµm, ®−îc<br /> thùc hiÖn quyÒn lµm chñ thùc sù trong c«ng ty cæ phÇn vµ ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro<br /> (c«ng ty lµm ¨n thua lç dÉn ®Õn ph¸ s¶n) nªn c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc ®oµn<br /> viªn, c«ng nh©n lao ®éng cÇn ®−îc coi träng th−êng xuyªn.<br /> D−íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña c¸c liªn ®oµn lao ®éng tØnh, thµnh phè, C«ng ®oµn<br /> ngµnh Trung −¬ng, C«ng ®oµn c«ng ty cæ phÇn ®· tiÕn hµnh tuyªn truyÒn cho c«ng<br /> nh©n lao ®éng hiÓu ®−îc chñ tr−¬ng cæ phÇn hãa doanh nghiÖp lµ hoµn toµn ®óng ®¾n;<br /> phæ biÕn c¸c quy ®Þnh cã liªn quan ®Õn cæ phÇn hãa doanh nghiÖp, ®æi míi doanh<br /> nghiÖp. C«ng ®oµn vËn ®éng ®oµn viªn thÊy râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña m×nh<br /> trong viÖc tù gi¸c thùc hiÖn tèt néi quy, quy ®Þnh cña c«ng ty. C«ng ®oµn cßn vËn ®éng<br /> ®oµn viªn tù häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô, tham gia tËp huÊn vÒ<br /> LuËt lao ®éng, LuËt C«ng ®oµn ®Ó n©ng cao hiÓu biÕt, b¶n lÜnh chÝnh trÞ, b¶o vÖ quyÒn,<br /> lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña c«ng nh©n lao ®éng. Theo kÕt qu¶ kh¶o s¸t, ®· cã<br /> 70,4% c«ng nh©n lao ®éng trong c¸c c«ng ty cæ phÇn ®−îc häc LuËt C«ng ®oµn, 86,9%<br /> c«ng nh©n lao ®éng trong c«ng ty cæ phÇn ®−îc häc vÒ LuËt lao ®éng.<br /> Trong viÖc tæ chøc cho c«ng nh©n lao ®éng häc tËp, mét sè C«ng ®oµn c«ng ty<br /> cæ phÇn cña c¸c tØnh Cµ Mau, Th¸i Nguyªn, Long An, Thanh Hãa, Thµnh phè Hå<br /> ChÝ Minh, Hµ Néi… th−êng xuyªn phèi hîp tèt víi Gi¸m ®èc s¸ng t¹o nhiÒu h×nh<br /> thøc, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc linh ho¹t, thêi gian thÝch hîp c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu<br /> s©u nh−: giao chØ tiªu cho c¸c C«ng ®oµn bé phËn, tæ C«ng ®oµn kÕt hîp víi c¸c bé<br /> phËn s¶n xuÊt, c¸c phßng ban, tæ chøc cho ®oµn viªn häc tËp theo ca, theo tæ s¶n<br /> xuÊt. Néi dung häc tËp bao gåm c¸c chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch,<br /> ph¸p luËt cña Nhµ n−íc vÒ LuËt lao ®éng, LuËt C«ng ®oµn, LuËt doanh nghiÖp, LuËt<br /> C«ng ty; c¸c néi quy, quy ®Þnh cña c«ng ty; NghÞ quyÕt cña c¸c cÊp C«ng ®oµn. C«ng<br /> ®oµn ®· tËp hîp thµnh c¸c v¨n b¶n ng¾n gän cÇn thiÕt phæ biÕn cho ®oµn viªn nh»m<br /> chuyÓn t¶i nh÷ng th«ng tin thiÕt thùc, liªn quan ®Õn viÖc lµm, ®êi sèng hµng ngµy<br /> cña c«ng nh©n lao ®éng tæ chøc ph¸t thanh trªn hÖ thèng loa truyÒn thanh néi bé,<br /> b¸o chÝ... nhê ®ã c«ng nh©n lao ®éng hiÓu râ vµ yªn t©m, g¾n bã víi c«ng ty. Sè l−îng<br /> c«ng nh©n lao ®éng ®−îc tuyªn truyÒn, phæ biÕn hµng n¨m ®¹t tõ 95% trë lªn, b×nh<br /> qu©n tõ 9-10 l−ît/ ng−êi/ n¨m.<br /> ë mét sè tØnh nh− H¶i D−¬ng, Thanh Hãa… C«ng ®oµn c«ng ty cßn phèi hîp<br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />  Vò §¹t 83<br /> <br /> víi C«ng ®oµn cÊp trªn gi¸o dôc ®oµn viªn nhËn thøc ®óng lîi Ých c¸ nh©n g¾n liÒn<br /> víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, n©ng cao tinh thÇn ®oµn kÕt, t−¬ng<br /> trî gióp ®ì nhau ®Ó ®¶m b¶o cho d©y chuyÒn s¶n xuÊt ho¹t ®éng tèt nh»m t¨ng n¨ng<br /> suÊt lao ®éng, ®¹t chÊt l−îng, hiÖu qu¶ cao vµ n©ng cao thu nhËp; tuyªn truyÒn chÕ<br /> ®é, chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña §¶ng, Nhµ n−íc, Tæng Liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam tíi<br /> c«ng nh©n lao ®éng, nh−: chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc; ®Þnh h−íng<br /> ph¸t triÓn cña ngµnh, ®Þa ph−¬ng; ®iÒu lÖ B¶o hiÓm x· héi, h−íng dÉn ng−êi lao ®éng<br /> vÒ quyÒn, lîi Ých vµ tr¸ch nhiÖm cña ng−êi lao ®éng trong c«ng ty cæ phÇn.<br /> Kh¶o s¸t dùa trªn ý kiÕn tr¶ lêi cña c«ng nh©n lao ®éng cho thÊy:<br /> 81% C«ng ®oµn c¬ së tæ chøc cho c«ng nh©n lao ®éng häc tËp vÒ c«ng t¸c An<br /> toµn - vÖ sinh lao ®éng.<br /> 91,7% C«ng ®oµn c¬ së phæ biÕn chÕ ®é, chÝnh s¸ch B¶o hiÓm x· héi cho c«ng<br /> nh©n lao ®éng.<br /> 91,9% C«ng ®oµn c¬ së phæ biÕn chÕ ®é B¶o hiÓm Y tÕ.<br /> 79,6% C«ng ®oµn c¬ së phæ biÕn chÝnh s¸ch D©n sè kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh.<br /> 79,0% C«ng ®oµn c¬ së phæ biÕn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cho c«ng nh©n lao ®éng.<br /> C«ng ®oµn cßn tæ chøc cho ®oµn viªn tham gia c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn<br /> c¬ së, cña Liªn ®oµn lao ®éng tØnh, thµnh phè g¾n víi c¸c ®ît sinh ho¹t chÝnh trÞ,<br /> ho¹t ®éng v¨n hãa, thÓ dôc thÓ thao nh−: héi thi c¸n bé C«ng ®oµn giái, thi giäng h¸t<br /> hay, thi t×m hiÓu vÒ LuËt phßng chèng ma tóy, ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng chÝnh s¸ch,<br /> ph¸p luËt… Tuy vËy, nh×n chung c«ng t¸c häc tËp chÝnh trÞ, ph¸p luËt trong c«ng<br /> nh©n lao ®éng cßn h¹n chÕ so víi yªu cÇu, nguyªn nh©n lµ do ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt<br /> kinh doanh, c−êng ®é lao ®éng c¨ng th¼ng; ®éi ngò b¸o c¸o viªn, tuyªn truyÒn viªn<br /> c¬ së cßn thiÕu. C¸c C«ng ®oµn c¬ së tuy cã nhiÒu cè g¾ng triÓn khai c¸c néi dung<br /> nh÷ng bµi gi¸o dôc chÝnh trÞ c¬ b¶n, NghÞ quyÕt cña §¶ng, ph¸p luËt… song chÊt<br /> l−îng truyÒn ®¹t vµ sè l−îng ®oµn viªn tham gia häc tËp cßn h¹n chÕ. ViÖc tuyªn<br /> truyÒn, gi¸o dôc, tæ chøc triÓn khai häc tËp c¸c chñ tr−¬ng, NghÞ quyÕt cña §¶ng,<br /> chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n−íc, häc tËp v¨n hãa, thi tay nghÒ, n©ng bËc thî, x©y<br /> dùng ®êi sèng v¨n hãa c¬ së kh«ng tæ chøc ®−îc thµnh c¸c ®ît sinh ho¹t, häc tËp tËp<br /> trung th−êng chØ phæ biÕn th«ng qua hÖ thèng th«ng tin néi bé hoÆc phæ biÕn b»ng<br /> tµi liÖu chuyÒn tay nhau ®äc nªn c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc thùc hiÖn cßn chËm,<br /> ch−a cã hiÖu qu¶ cao.<br /> Ho¹t ®éng tuyªn truyÒn gi¸o dôc cña C«ng ®oµn c«ng ty cæ phÇn - nhÊt lµ<br /> c«ng ty cæ phÇn míi - cßn nhiÒu lóng tóng, nguyªn nh©n lµ ®Þnh h−íng ho¹t ®éng<br /> C«ng ®oµn trong c«ng ty cæ phÇn cßn ch−a toµn diÖn, nhÊt lµ gi¸o dôc lý luËn c¬ b¶n<br /> vÒ giai cÊp c«ng nh©n vµ C«ng ®oµn ViÖt Nam, vÒ chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ t− t−ëng<br /> Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng hiÖn nay ch−a ®−îc quan t©m ®óng møc...<br /> Do ch−a lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc c«ng nh©n lao ®éng nªn hiÖn t−îng<br /> c«ng nh©n lao ®éng vi ph¹m kû luËt lao ®éng vÉn cßn x¶y ra dÉn ®Õn c«ng nh©n lao<br /> ®éng cßn bÞ sa th¶i. Sè liÖu cña cuéc ®iÒu tra cho thÊy nguyªn nh©n c«ng nh©n lao<br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br /> 84 NhËn diÖn vÒ ho¹t ®éng C«ng ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay<br /> <br /> <br /> ®éng bÞ sa th¶i lµ:<br /> - Do vi ph¹m kØ luËt lao ®éng: 23%<br /> - Do vi ph¹m quy chÕ cña c«ng ty: 15,3%<br /> - Do tr×nh ®é kh«ng ®¸p øng yªu cÇu: 9,1%<br /> - Do m©u thuÉn víi ng−êi qu¶n lý: 0,6%<br /> Tæ chøc c¸c phong trµo thi ®ua, tham gia qu¶n lý c«ng ty<br /> Tæ chøc c¸c phong trµo thi ®ua ®−îc C«ng ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hÕt søc<br /> quan t©m, träng t©m cña phong trµo thi ®ua nµy lµ lao ®éng víi n¨ng suÊt, chÊt l−îng,<br /> hiÖu qu¶ cao, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh lao ®éng… nh»m hoµn thµnh kÕ ho¹ch n¨m.<br /> Vµo ®Çu n¨m, C«ng ®oµn c«ng ty phèi hîp víi Gi¸m ®èc ph¸t ®éng thi ®ua,<br /> ®¨ng ký giao −íc thi ®ua 6 th¸ng, c¶ n¨m; b¸o c¸o lªn C«ng ®oµn cÊp trªn vµ tæ chøc<br /> chØ ®¹o thùc hiÖn, th−êng xuyªn s¬ kÕt, tæng kÕt, xÐt vµ ®Ò nghÞ C«ng ®oµn cÊp trªn<br /> khen th−ëng kÞp thêi. Tæ chøc vµ vËn ®éng c«ng nh©n lao ®éng tham gia phong trµo<br /> thi ®ua häc tËp, n©ng cao tr×nh ®é mäi mÆt, nhÊt lµ chuyªn m«n, nghiÖp vô, tin häc,<br /> ngo¹i ng÷ ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc. Phong trµo thi<br /> ®ua thùc hµnh tiÕt kiÖm chèng tham nhòng vµ c¸c tÖ n¹n x· héi kh¸c còng ®−îc<br /> C«ng ®oµn c«ng ty ph¸t ®éng, thu hót ®«ng ®¶o c«ng nh©n lao ®éng tham gia.<br /> C«ng ®oµn cßn phèi hîp víi Gi¸m ®èc tæ chøc ký kÕt tháa −íc lao ®éng tËp<br /> thÓ, ®¹i diÖn cho c«ng nh©n lao ®éng kÝ tháa −íc lao ®éng tËp thÓ, kiÓm tra gi¸m s¸t<br /> viÖc kÝ hîp ®ång lao ®éng, ®¹i diÖn cho c«ng nh©n lao ®éng tham gia Héi ®ång hoµ<br /> gi¶i lao ®éng c¬ së. Th−êng xuyªn tæ chøc, ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua vµ tæ<br /> chøc thùc hiÖn c¸c phong trµo thi ®ua, nhÊt lµ phong trµo thi ®ua vÒ tr−íc kÕ ho¹ch<br /> do C«ng ®oµn cÊp trªn ph¸t ®éng.<br /> Trong mét sè c«ng ty cæ phÇn mµ C«ng ®oµn lµ thµnh viªn cña héi ®ång qu¶n<br /> trÞ, C«ng ®oµn c«ng ty phèi hîp víi Gi¸m ®èc tæ chøc tèt §¹i héi cæ ®«ng, ph¸t huy<br /> vai trß lµm chñ thùc sù cña c¸c cæ ®«ng, c«ng nh©n lao ®éng nªn lîi Ých c«ng nh©n lao<br /> ®éng ®−îc ®¶m b¶o, thiÕt thùc. VÝ dô nh− trong c¸c c«ng ty cæ phÇn thuéc Liªn ®oµn<br /> lao ®éng tØnh Th¸i Nguyªn: 87% c«ng nh©n lao ®éng ®−îc ®ãng b¶o hiÓm x· héi, 72%<br /> ®−îc bè trÝ viÖc lµm hîp lý, 50% c«ng ty cæ phÇn ®ãng B¶o hiÓm Y tÕ.<br /> §Æc biÖt lµ ë mét sè c«ng ty cæ phÇn hãa, C«ng ®oµn lµ thµnh viªn trong Ban<br /> ®æi míi s¾p xÕp doanh nghiÖp, do ®ã ®· tham gia x©y dùng ph−¬ng ¸n s¾p xÕp vµ<br /> ®¸nh gi¸ tµi s¶n, tµi chÝnh, ph©n lo¹i s¾p xÕp lao ®éng ngay tõ lóc thùc hiÖn chuyÓn<br /> ®æi m« h×nh qu¶n lý, x¸c ®Þnh c«ng nh©n lao ®éng nghÌo ®Ó h−ëng cæ phÇn −u ®·i, tæ<br /> chøc thùc hiÖn Quy chÕ §¹i héi cæ ®«ng. C«ng ®oµn còng tham gia s¾p xÕp l¹i lao<br /> ®éng, ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lao ®éng khi cæ phÇn hãa doanh nghiÖp. Ngoµi ra, C«ng<br /> ®oµn cßn tham gia víi héi ®ång qu¶n trÞ vµ Gi¸m ®èc doanh nghiÖp trong viÖc x©y<br /> dùng quy chÕ phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a chuyªn m«n vµ C«ng ®oµn, c¸c quy chÕ qu¶n<br /> lý cña c«ng ty nh− quy chÕ tuyÓn dông lao ®éng, ph©n phèi l−¬ng, th−ëng, phóc lîi,<br /> cæ tøc, quy chÕ d©n chñ, tham gia x©y dùng ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, ph−¬ng<br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />  Vò §¹t 85<br /> <br /> ¸n c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng, tham gia qu¶n lý tµi s¶n, chÊt l−îng s¶n phÈm, vËt<br /> t−, nguyªn liÖu, h¹ thÊp gi¸ thµnh, vËn ®éng c«ng nh©n lao ®éng x©y dùng c¸c lo¹i<br /> quü nh−: quü trî gióp, quü khuyÕn häc, tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi tõ thiÖn, tæ<br /> chøc c¸c phong trµo thi ®ua lao ®éng giái, thi ®ua lao ®éng s¸ng t¹o…<br /> Qua kh¶o s¸t cho thÊy ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn ®−îc c«ng nh©n lao ®éng<br /> ®¸nh gi¸ nh− sau:<br /> 62,5% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· tham gia x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng, tiÒn th−ëng.<br /> 81,7% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· tham gia x©y dùng néi quy, kØ luËt lao ®éng.<br /> 92,9% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· ®«n ®èc chuyªn m«n ®ãng B¶o hiÓm x· héi cho<br /> c«ng nh©n lao ®éng.<br /> 79,4% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· tham gia víi chuyªn m«n vÒ B¶o hé lao ®éng<br /> cho c«ng nh©n lao ®éng.<br /> 54% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· phèi hîp víi chuyªn m«n ®¶m b¶o phóc lîi tËp<br /> thÓ cho c«ng nh©n lao ®éng.<br /> 70,8% ®¸nh gi¸ C«ng ®oµn ®· phèi hîp víi chuyªn m«n ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr−êng.<br /> Trong tham gia qu¶n lý, sè l−îng C«ng ®oµn lµ thµnh viªn Ban kiÓm so¸t vµ<br /> héi ®ång qu¶n trÞ cßn Ýt (chØ cã 11,9%) nªn C«ng ®oµn ch−a ®−îc tham gia trùc tiÕp<br /> ®Ó bµn b¹c, quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn.<br /> Ch¨m lo, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña c«ng nh©n<br /> lao ®éng<br /> C«ng ®oµn cßn cã nhiÒu ho¹t ®éng phèi hîp víi Gi¸m ®èc, héi ®ång qu¶n trÞ<br /> ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho c«ng nh©n lao ®éng; b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých<br /> hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña c«ng nh©n lao ®éng trong c¸c vÊn ®Ò: tiÒn l−¬ng, th−ëng,<br /> b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hé lao ®éng, chia cæ tøc cho c¸c cæ ®«ng… Phèi<br /> hîp víi Gi¸m ®èc tæ chøc thi tay nghÒ, n©ng bËc cho c¸c c«ng nh©n lao ®éng ®ñ ®iÒu<br /> kiÖn, nh− c¸c c«ng ty cæ phÇn cña tØnh Long An ®· tham gia víi Gi¸m ®èc c«ng ty tæ<br /> chøc cho 217 c«ng nh©n lao ®éng thi n©ng bËc.<br /> KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy: ®èi víi c«ng nh©n lao ®éng cña c«ng ty, sè ng−êi<br /> tr¶ lêi cho r»ng C«ng ®oµn c«ng ty ®· ch¨m lo, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh<br /> ®¸ng cña c«ng nh©n lao ®éng víi c¸c néi dung nh− sau:<br /> - C«ng ®oµn phèi hîp víi Gi¸m ®èc t¹o viÖc lµm cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm<br /> tû lÖ 48,2%.<br /> - Tham gia víi Gi¸m ®èc ®µo t¹o nghÒ cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 26,4%.<br /> - C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 62,3%.<br /> - C¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 64,5%.<br /> - Hµn g¾n quan hÖ gi÷a c«ng nh©n lao ®éng víi c¸n bé qu¶n lý khi cã m©u<br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br /> 86 NhËn diÖn vÒ ho¹t ®éng C«ng ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay<br /> <br /> <br /> thuÉn chiÕm tû lÖ 19%.<br /> - Phæ biÕn chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 63%.<br /> - Gi¶i quyÕt tranh chÊp lao ®éng chiÕm tû lÖ 19,6%.<br /> - Gióp c«ng nh©n lao ®éng gi¶i quyÕt m©u thuÉn trong gia ®×nh chiÕm tû lÖ 19,6%.<br /> - Gióp c«ng nh©n lao ®éng nghÌo vay vèn mua cæ phÇn, t¨ng gia ch¨n nu«i,<br /> s¶n xuÊt t¹o thªm viÖc lµm nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh chiÕm tû lÖ 19,4%.<br /> - Tæ chøc nghØ m¸t, du lÞch cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 72%.<br /> - Trî cÊp khã kh¨n cho c«ng nh©n lao ®éng chiÕm tû lÖ 74,4%.<br /> Nh− vËy lµ qua kh¶o s¸t, chóng ta ®· thÊy ®−îc bøc tranh vÒ ho¹t ®éng C«ng<br /> ®oµn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay cã nh÷ng m¶ng s¸ng, nh−ng ®ång thêi cßn<br /> nh÷ng m¶ng tèi râ rÖt; ®ã lµ:<br /> - Cã n¬i C«ng ®oµn ch−a thùc hiÖn tèt vai trß cña m×nh trong viÖc b¶o vÖ<br /> quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña ng−êi lao ®éng (phèi hîp gi¸m ®èc t¹o viÖc<br /> lµm chØ cã 48,2%, c¶i thiÖn ®êi sèng 64,5%, gióp c«ng nh©n lao ®éng nghÌo ph¸t triÓn<br /> kinh tÕ gia ®×nh 19,4%).<br /> - C«ng ®oµn ch−a cã gi¶i ph¸p kh¾c phôc hiÖn t−îng b¸n cæ phÇn cho t− nh©n<br /> (C«ng ty B«ng B¹ch TuyÕt, C«ng ty ViÔn th«ng VTC, C«ng ty v¨n hãa Ph−¬ng Nam<br /> (thµnh phè Hå ChÝ Minh).<br /> - Hîp ®ång C«ng ®oµn míi chØ dõng l¹i ë bÒ næi, ch−a ®i vµo chiÒu s©u, c¸n bé<br /> C«ng ®oµn yÕu vÒ lý luËn, nghiÖp vô C«ng ®oµn.<br /> - C«ng ®oµn tuyªn truyÒn gi¸o dôc cßn ch−a ®¸p øng yªu cÇu, c«ng nh©n lao<br /> ®éng ch−a nhËn thøc ®−îc tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña m×nh nªn cßn vi ph¹m kû<br /> luËt lao ®éng, dÉn ®Õn bÞ sa th¶i hoÆc ®×nh c«ng tù ph¸t kh«ng ®óng tr×nh tù ph¸p<br /> luËt quy ®Þnh.<br /> Trªn ®©y lµ nh÷ng nÐt ph¸c häa thùc tr¹ng ho¹t ®éng C«ng ®oµn trong c¸c<br /> c«ng ty cæ phÇn hiÖn nay. Qua ®ã chóng ta thÊy viÖc nghiªn cøu ®Ó x©y dùng m«<br /> h×nh tæ chøc, ho¹t ®éng C«ng ®oµn t¹i c¸c c«ng ty cæ phÇn lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch, yªu<br /> cÇu c¸c cÊp C«ng ®oµn cÇn quan t©m nghiªn cøu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng<br /> C«ng ®oµn t¹i c¸c c«ng ty cæ phÇn, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, ®¸p øng yªu<br /> cÇu sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn<br />