Nhận xét hiệu quả điều trị cắt cơn nghiện heroin bằng Levomepromazin và Diazepam

| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Nhaän xeùt hieäu quaû ñieàu trò caét côn nghieän<br /> heroin baèng Levomepromazin vaø Diazepam<br /> <br /> Nguyeãn Thò Xuyeân(*), Ñaøm Ñöùc Thaéng (**)<br /> <br /> Nghieän ma tuyù noùi chung, ñaëc bieät nghieän heroin laø moät teä naïn xaõ hoäi aûnh höôûng saâu saéc ñeán beänh<br /> nhaân, gia ñình vaø xaõ hoäi. Soá löôïng ngöôøi nghieän ma tuyù coù chieàu höôùng ngaøy caøng gia taêng. Nghieân<br /> cöùu naøy ñöa ra nhaän xeùt hieäu quaû ñieàu trò caét côn nghieän heroin baèng levomepromazin vaø diazepam.<br /> Maãu nghieân cöùu goàm 59 beänh nhaân nam, theo tieâu chuaån chaån ñoaùn nghieän heroin cuûa hoäi taâm thaàn<br /> hoïc Hoa Kyø naêm 1994 (DSM-IV), ñieàu trò noäi truù taïi beänh vieän Taâm thaàn Haûi Phoøng, tuoåi töø 18 58<br /> tuoåi. Tieán haønh theo phöông phaùp tieán cöùu, caét ngang, coù tieán haønh phaân tích töøng tröôøng hôïp ñieån<br /> hình. Keát quaû cho thaáy caùc roái loaïn taâm thaàn vaø cô theå xuaát hieän chuû yeáu trong 3 ngaøy ñaàu, töø ngaøy<br /> thöù 5 cuûa ñôït ñieàu trò caùc roái loaïn coù xu höôùng giaûm daàn. Sau 10 ngaøy ñieàu trò chæ coù moät vaøi beänh<br /> nhaân coøn moät soá bieåu hieän nhö: giaûm khí saéc maát nguû, lo aâu, theøm heroin. Thuoác levomepromazin<br /> lieàu trung bình laø 127,5 78,5mg/BN/ngaøy, diazepam laø 28,75 16,5mg/BN/ngaøy. Toùm laïi, nghieân<br /> cöùu hieäu quaû cuûa caùc thuoác caét côn nghieän Heroin treân laâm saøng laø heát söùc caàn thieát vaø höõu ích.<br /> <br /> An evaluation of the effectiveness<br /> of levomepromazin and diazepam used<br /> for heroin detoxification<br /> Nguyen Thi Xuyen (*), Dam Duc Thang (**)<br /> <br /> Introduction: Drug addiction, particularly heroin addiction, is considered as a social evil profoundly<br /> affecting patients, families and the society. The number of drug addicts is on an increasing trend.<br /> Objective: To reviews the effectiveness of heroin detoxification by the use of levomepromazin and<br /> diazepam. Subjects and Method: 59 male patients were selected according to the heroin addict<br /> diagnosis standard of American Psychiatry Assembly in 1994 (DSM-IV). They were on inpatient<br /> treatment in Hai Phong Mental hospital, aged from 18 to 58 years. This is a prospective, crosssectional study with analysis of each typical case. Results: The mental and physical disorders were<br /> mainly found within the first three days, but they tended to decrease from day 5 of treatment. After<br /> 10 days of treatment, only signs such as insomnia mood, anxiety, craving for heroin were observed.<br /> The average levomepromazin dose was 127.5 78.5mg/patient/day while diazepam dose was 28.75<br /> 16.5mg/patient/day. Conclusion: The study on effectiveness of drugs used for heroin detoxification<br /> is clinically necessary and very useful.<br /> 46<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2010, Soá 15 (15)<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Taùc giaû<br /> (*)<br /> <br /> TS. Nguyeãn Thò Xuyeân - Thöù tröôûng Boä Y teá<br /> <br /> (**)<br /> <br /> Ths. BS. Ñaøm Ñöùc Thaéng - Tröôûng phoøng KHTH, kieâm Tröôûng khoa ñieàu trò nöõ,<br /> Giaûng vieân kieâm nhieäm Boä moân Taâm thaàn Tröôøng Ñaïi hoïc Y Haûi Phoøng. Ñieän thoaïi: 0912043562.<br /> E.mail: bsthangtvtamly@gmail.com<br /> <br /> 1. Ñaët vaán ñeà<br /> Khi söùc khoûe giaûm suùt hay vì moät lyù do naøo ñaáy<br /> phaûi ngöøng söû duïng heroin ngöôøi nghieän seõ thaáy<br /> xuaát hieän hoäi chöùng cai vôùi nhöõng bieåu hieän sau:<br /> ngöôøi nghieän raát khoù chòu, bieåu hieän baèng caùc roái<br /> loaïn taâm thaàn vaø roái loaïn cô theå töø nheï ñeán naëng,<br /> thöôøng xaûy ra caáp tính vaø buoäc ngöôøi nghieän phaûi<br /> söû duïng ma tuyù trôû laïi. Do ñoù, vieäc ñieàu trò hoäi<br /> chöùng cai laø vieäc khoâng theå thieáu trong caùc lieäu<br /> trình cai ma tuùy noùi chung, cai nghieän heroin noùi<br /> rieâng. Ñieàu trò hoäi chöùng cai, giuùp ngöôøi nghieän<br /> vöôït qua hoäi chöùng cai moät caùch, nheï nhaøng vaø<br /> nhanh choùng hoài phuïc söùc khoûe vaãn luoân laø vaán ñeà<br /> ñöôïc nhieàu ngöôøi quan taâm nghieân cöùu khoâng<br /> nhöõng ôû Vieät Nam maø caû treân theá giôùi. ÔÛ nöôùc ta<br /> phöông phaùp caét côn nghieän heroin duøng<br /> levomepromazin keát hôïp vôùi diazepam ñöôïc Boä Y<br /> teá Vieät Nam cho pheùp (1995) laø thoâng duïng trong<br /> caùc beänh vieän Taâm thaàn, song caùc coâng trình nghieân<br /> cöùu vaán ñeà noùi treân coøn chöa nhieàu. Chính vì vaäy<br /> chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu vôùi muïc tieâu sau:<br /> Nhaän xeùt hieäu quaû ñieàu trò caét côn nghieän heroin<br /> baèng levomepromazin vaø diazepam.<br /> <br /> - Coù baèng chöùng ñaõ söû duïng heroin (thöû test<br /> morphin dông tính trong nöôùc tieåu)<br /> - Beänh nhaân ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu khaùm beänh<br /> vaø laøm caùc xeùt nghieäm.<br /> - Taát caû caùc beänh nhaân ñôïc ñieàu trò baèng<br /> levomepromazin vaø diazepam theo phaùc ñoà cuûa Boä<br /> Y teá(1995) ñeå caét côn nghieän<br /> 2.1.2. Tieâu chuaån loaïi tröø<br /> Beänh nhaân coù beänh cô theå naëng: tim maïch, hen,<br /> gan, thaän...<br /> Beänh nhaân duøng thuoác caét côn khaùc vôùi quy<br /> trình nghieân cöùu.<br /> Beänh nhaân coù tieàn söû moät beänh taâm thaàn khaùc.<br /> Beänh nhaân ñoàng thôøi nghieän röôïu hoaëc loaïi ma<br /> tuùy khaùc.<br /> <br /> 2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Tieán haønh theo phöông phaùp tieán cöùu, caét<br /> ngang, coù tieán haønh phaân tích töøng tröôøng hôïp ñieån<br /> hình.<br /> 2.2.2. Phöông phaùp khaùm laâm saøng chung<br /> - Söû duïng maãu beänh aùn nghieân cöùu.<br /> <br /> 2. Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu<br /> 2.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> Goàm 59 beänh nhaân nam nghieän heroin ñöôïc<br /> ñieàu trò noäi truù taïi Beänh vieän Taâm thaàn Haûi Phoøng<br /> vaø löùa tuoåi töø 18 58 tuoåi, tuoåi trung bình laø 33,05<br /> 8,09.<br /> 2.1.1. Tieâu chuaån choïn beänh nhaân nghieân cöùu<br /> Taát caû caùc ñoái töôïng ñaõ vaøo nghieân cöùu phaûi ñaùp<br /> öùng ñaày ñuû caùc tieâu chuaån chaån ñoaùn nghieän heroin<br /> cuûa Hoäi Taâm thaàn hoïc Myõ naêm 1994 (DSM-IV) [5].<br /> <br /> 2.2.3. Caùc chæ tieâu laâm saøng ñeå ñaùnh giaù keát quaû<br /> Dieãn bieán trieäu chöùng trong 10 ngaøy ñieàu trò<br /> (töø ngaøy thöù 01 ñeán thöù 10).<br /> 2.2.3.1. Ñaùnh giaù caùc roái loaïn veà cô theå<br /> Ñaùnh giaù caùc roái loaïn cô theå theo DSM- IV theå<br /> hieän qua 9 trieäu chöùng: Loaïn khí saéc, noân, boàn noân,<br /> ñau cô, chaûy nöôùc boït - nöôùc maét, giaõn ñoàng töû hoaëc<br /> ra nhieàu moà hoâi, æa chaûy, ngaùp, soát, maát nguû.<br /> Ñaùnh giaù hoäi chöùng cai theo baûng ñieåm cuûa<br /> Himmelsbach 1982.<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2010, Soá 15 (15)<br /> <br /> 47<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Baûng 2.1. Baûng ñieåm cuûa Himmelsbach<br /> Trieäu chöùng<br /> <br /> Ñieåm<br /> <br /> Baûng 3.2. Veà roái loaïn yù thöùc trong ñieàu trò caét côn<br /> <br /> Trieäu chöùng<br /> <br /> Ñieåm<br /> <br /> Meät moûi raõ rôøi<br /> <br /> 1<br /> <br /> Daõn ñoàng töû<br /> <br /> 3<br /> <br /> Beänh nhaân<br /> Trieäu chöùng<br /> <br /> Ngaùp chaûy nöôùc maét<br /> <br /> 1<br /> <br /> Noùng ngöïc khoâ coå<br /> <br /> 1<br /> <br /> n<br /> <br /> Chaûy nöôùc muõi<br /> <br /> 1<br /> <br /> Maát nguû<br /> <br /> 2<br /> <br /> Vaõ moà hoâi<br /> <br /> 1<br /> <br /> Nhöùc ñaàu<br /> <br /> 2<br /> <br /> Æa chaûy<br /> <br /> 2<br /> <br /> Noân möûa, co giaät<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ñau löng<br /> <br /> 1<br /> <br /> Hoân meâ<br /> <br /> 3<br /> <br /> Nhöùc xöông<br /> <br /> 1<br /> <br /> Taêng huyeát aùp<br /> <br /> 3<br /> <br /> Noåi da gaø<br /> <br /> 2<br /> <br /> Xuaát huyeát<br /> <br /> 3<br /> <br /> RL naêng löïc<br /> ñònh höôùng<br /> <br /> Ngaøy<br /> <br /> %<br /> <br /> 2<br /> 8<br /> <br /> 3<br /> 6<br /> <br /> 5<br /> 1<br /> <br /> 7<br /> 0<br /> <br /> 10<br /> 0<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 13,56<br /> <br /> 10,17<br /> <br /> 1,69<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p1-2>0,05 p2-3>0,05 p3-5> 0,05 P2 -5< 0,05<br /> <br /> p<br /> Meâ saûng<br /> <br /> 1<br /> 3<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> p<br /> <br /> 0<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 1,69<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p<br /> Luù laãn<br /> <br /> p2-3>0,05<br /> <br /> Toång soá: 30 ñieåm<br /> Ñaùnh giaù möùc ñoä:<br /> <br /> Baûng 3.3. Roái loaïn caûm xuùc chung trong ñieàu trò caét côn<br /> <br /> + Döôùi 10 ñieåm laø nghieän nheï.<br /> + Töø 10 - 20 ñieåm laø nghieän vöøa.<br /> <br /> Lo sôï khoâng<br /> <br /> + Töø 21 - 30 ñieåm laø nghieän naëng.<br /> <br /> caét ñöôïc côn<br /> <br /> 2.3. Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu: xöû lyù baèng<br /> chöông trình SPSS 15.0.<br /> <br /> Baûng 3.1. Dieãn bieán taâm traïng trong ñieàu trò caét côn<br /> Ngaøy<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5<br /> <br /> 7<br /> <br /> n<br /> <br /> 52<br /> <br /> 37<br /> <br /> 26<br /> <br /> 16<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3<br /> <br /> %<br /> <br /> 88,14<br /> <br /> 62,71<br /> <br /> 44,07<br /> <br /> 27,12<br /> <br /> 8,47<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> p5 -7> 0,05<br /> <br /> p7-10>0,05<br /> <br /> p10-1 0,05<br /> 2<br /> <br /> 32<br /> <br /> 26<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 54,24<br /> <br /> 44,07<br /> <br /> p1-20,05 p3-5< 0,01<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 1,69<br /> <br /> p5 -7> 0,05<br /> <br /> p7-10>0,05<br /> <br /> 10<br /> <br /> 0<br /> <br /> 12<br /> <br /> 9<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 20,34<br /> <br /> 15,25<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p2-3>0,05 p3-5< 0,01<br /> <br /> 5<br /> <br /> 7<br /> <br /> 37<br /> <br /> 32<br /> <br /> 11<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 62,71<br /> <br /> 54,24<br /> <br /> 18,64<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p3-5< 0,05<br /> <br /> P1 -5< 0,01<br /> <br /> p1-2>0,05 p2-30,05<br /> <br /> Nhaän xeùt: ngaøy ñaàu roái loaïn naêng löïc ñònh<br /> höôùng coù 5,08% ñeán ngaøy thöù 2 laø 13,56%, ngaøy thöù<br /> 7 trôû ñi khoâng coøn beänh nhaân naøo roái loaïn. Meâ saûng,<br /> luù laãn ngaøy ñaàu khoâng coù beänh nhaân naøo ñeán ngaøy<br /> thöù 2 coù 2 beänh nhaân, ngaøy thöù 7 trôû ñi khoâng coøn<br /> beänh nhaân naøo. (Baûng 3.2)<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2010, Soá 15 (15)<br /> <br /> p > 0,05<br /> <br /> Baûng 3.4. Veà roái loaïn khí saéc trong ñieàu trò caét côn<br /> Ngaøy<br /> <br /> Beänh nhaân<br /> <br /> Loaïn khí saéc<br /> <br /> P1 -50,05<br /> <br /> P2-7>0,05<br /> <br /> P2-7 0,05<br /> <br /> p3-5> 0,05 p5 -7> 0,05<br /> <br /> 10<br /> <br /> p7-10>0,05<br /> <br /> P2-100,05<br /> <br /> Nhaän xeùt: Loaïn khí saéc ngaøy ñaàu 49,15% ngaøy<br /> thöù 10 coøn 5,08%. Giaûm khí saéc 13,56% ngaøy ñaàu,<br /> ngaøy thöù 2 taêng leân 47,47%, ñeán ngaøy thöù 10 coøn<br /> 8,47%. Khí saéc haèn hoïc, baát maõn chæ xuaát hieän vaøo<br /> ngaøy thöù 2 vaø 3.<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Baûng 3.5. Veà roái loaïn tri giaùc trong ñieàu trò caét côn<br /> Beänh nhaân<br /> <br /> Ngaøy<br /> <br /> Trieäu chöùng<br /> AÛo thanh<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5<br /> <br /> 7<br /> <br /> 10<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p2-3>0,05<br /> <br /> p3-5> 0,05<br /> <br /> p5 -2> 0,05<br /> <br /> p<br /> AÛo thò<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 8,47<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> Baûng 3.8. Lieàu, löôïng thuoác söû duïng<br /> Ngaøy<br /> <br /> p > 0,05<br /> <br /> p<br /> <br /> AÛo xuùc giaùc<br /> <br /> Loaïi thuoác<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p >0,05<br /> <br /> p<br /> <br /> Nhaän xeùt: aûo thanh, aûo thò, aûo xuùc giaùc nhöõng<br /> ngaøy ñaàu khoâng coù beänh nhaân naøo, ngaøy thöù 2 xuaát<br /> hieän moät soá tröôøng hôïp, töø ngaøy thöù 7 trôû ñi khoâng<br /> coøn beänh nhaân naøo.<br /> Baûng 3.6. Dieãn bieán roái loaïn haønh vi trong ñieàu trò<br /> caét côn<br /> Trieäu chöùng<br /> <br /> Vaät vaõ kích thích<br /> <br /> Kích ñoäng traàm caûm<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5<br /> <br /> 7<br /> <br /> n<br /> <br /> 7<br /> <br /> 53<br /> <br /> 49<br /> <br /> 5<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 11,86<br /> <br /> 89,83<br /> <br /> 83,05<br /> <br /> 8,47<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p<br /> <br /> p1-20,05<br /> <br /> p3-5< 0,01<br /> <br /> p5 -20,05<br /> <br /> P3-5>0,05<br /> <br /> P5-2> 0,05<br /> <br /> 10<br /> <br /> n<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1,69<br /> <br /> 0<br /> <br /> n<br /> <br /> 4<br /> <br /> 31<br /> <br /> 27<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 52,54<br /> <br /> 45,76<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> p3-5< 0,01<br /> <br /> p5 -2<<br /> 0,001<br /> <br /> p<br /> <br /> p1-20,05<br /> <br /> Nhaän xeùt: Vaät vaõ kích thích gaëp 11,86% nhöõng<br /> ngaøy ñaàu, ngaøy thöù 7 trôû leân khoâng coøn beänh nhaân<br /> naøo. Kích ñoäng traàm caûm ngaøy thöù 2 coù 8,47%, giaûm<br /> daàn vaø khoâng coøn beänh nhaân naøo töø ngaøy thöù 7 trôû<br /> ñi. Haønh vi töï saùt chæ gaëp 1 tröôøng hôïp ôû ngaøy thöù 7.<br /> Baûng 3.7. Dieán bieán roái loaïn cô theå trong ñieàu trò caét côn<br /> Ngaøy<br /> Beänh nhaân<br /> <br /> 1<br /> <br /> Trieäu chöùng<br /> <br /> Diazepam 5mg<br /> <br /> mg<br /> <br /> %<br /> <br /> mg<br /> <br /> 1<br /> <br /> 182,75 (162,5 ÷ 212,5)<br /> <br /> 14,06<br /> <br /> 36,75 (20,0 ÷ 55,0)<br /> <br /> 18,27<br /> <br /> %<br /> <br /> 2<br /> <br /> 238,25 (150.0 ÷ 325.0)<br /> <br /> 18,33<br /> <br /> 46,85 (27,5 ÷ 60,0)<br /> <br /> 23,29<br /> <br /> 3<br /> <br /> 227,5 (137,5 ÷312,5)<br /> <br /> 17,50<br /> <br /> 45,15 (30,0 ÷ 57,5)<br /> <br /> 22,44<br /> <br /> 4<br /> <br /> 178,25 (87,5 ÷ 262,5)<br /> <br /> 13,71<br /> <br /> 34,15 (17,5 ÷52,5)<br /> <br /> 16,97<br /> <br /> 5<br /> <br /> 143,25 (625 ÷ 237,5)<br /> <br /> 11,02<br /> <br /> 21,5 ( 7,5 ÷ 42,5)<br /> <br /> 10,69<br /> <br /> 6<br /> <br /> 105,75 (50,0 ÷ 175,0)<br /> <br /> 8,14<br /> <br /> 15,05 (2,5 ÷ 32,5)<br /> <br /> 7,48<br /> <br /> 7<br /> <br /> 122,25 (37,5 ÷162,5)<br /> <br /> 9,41<br /> <br /> 1,75 (0,0 ÷ 17,5)<br /> <br /> 0,87<br /> <br /> 8<br /> <br /> 54,25 (25,0 ÷ 100,0)<br /> <br /> 4,17<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 9<br /> <br /> 34,25 (0,0 ÷ 87.5)<br /> <br /> 2,64<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 10<br /> <br /> 13,25 ( 0,0 ÷ 75,0)<br /> <br /> 1,02<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> Toång coäng<br /> <br /> 1.299,75<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> 127,5±78,5<br /> <br /> 201,20<br /> 100,0<br /> <br /> 28,75±16,5<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> Nhaän xeùt: lieàu trung bình cuûa Levomepromazin<br /> laø 127,5±78,5, lieàu trung bình cuûa Diazepam laø<br /> 28,75 16,5.<br /> <br /> 4. Baøn luaän<br /> <br /> p<br /> <br /> Chaùn aên<br /> <br /> Levomepromazin 25mg<br /> <br /> Ngaøy<br /> <br /> Beänh nhaân<br /> <br /> T<br /> T<br /> <br /> Nhaän xeùt: theøm heroin ngaøy ñaàu 20,34%, sau ñoù<br /> taêng leân 93,22% ngaøy thöù 2 sau ñoù giaûm daàn ñeán<br /> ngaøy thöù 10 con 10,17%. Dò caûm gaëp nhieàu nhaát<br /> ngaøy 3 chieám 93,22%, ñeán ngaøy thöù 10 khoâng coøn<br /> tröôøng hôïp naøo.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5<br /> <br /> 7<br /> <br /> 10<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> 71,19<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 43<br /> <br /> 72,88<br /> <br /> 17<br /> <br /> 28,81<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3,39<br /> <br /> 0<br /> <br /> %<br /> <br /> 1<br /> <br /> Ngaùp<br /> <br /> 42<br /> <br /> 2<br /> <br /> Chaûy nöôùc maét, nöôùc<br /> boït<br /> <br /> 31<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ñau moûi cô khôùp<br /> <br /> 44<br /> <br /> 74,58<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 40<br /> <br /> 67,80<br /> <br /> 22<br /> <br /> 37,29<br /> <br /> 4<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 4<br /> <br /> Theøm heroin<br /> <br /> 12<br /> <br /> 20,34<br /> <br /> 55<br /> <br /> 93,22<br /> <br /> 51<br /> <br /> 86,44<br /> <br /> 32<br /> <br /> 54,23<br /> <br /> 14<br /> <br /> 23,72<br /> <br /> 6<br /> <br /> 10,17<br /> <br /> 5<br /> <br /> Toaùt moà hoâi, noåi da gaø<br /> <br /> 28<br /> <br /> 47,46<br /> <br /> 45<br /> <br /> 76,27<br /> <br /> 23<br /> <br /> 38,98<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 6<br /> <br /> Noân, buoàn noân<br /> <br /> 5<br /> <br /> 8,475<br /> <br /> 18<br /> <br /> 30,51<br /> <br /> 17<br /> <br /> 28,81<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 7<br /> <br /> Maïch nhanh<br /> <br /> 8<br /> <br /> 13,56<br /> <br /> 30<br /> <br /> 50,85<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 16<br /> <br /> 27,12<br /> <br /> 6<br /> <br /> 10,17<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 8<br /> <br /> Dò caûm (gioøi boø trong<br /> xöông)<br /> <br /> 3<br /> <br /> 9<br /> <br /> Ñoàng töû giaõn<br /> <br /> 13<br /> <br /> 10<br /> <br /> æa chaûy<br /> <br /> 4<br /> <br /> 11<br /> <br /> Soát<br /> <br /> 9<br /> <br /> 12<br /> <br /> Maát nguû<br /> <br /> 13<br /> <br /> 13<br /> <br /> Suùt caân<br /> <br /> 14<br /> <br /> Taêng caân<br /> <br /> 52,54<br /> <br /> 5,085<br /> 22,03<br /> <br /> 40<br /> <br /> 27<br /> <br /> 67,80<br /> <br /> 45,76<br /> <br /> 25<br /> <br /> 55<br /> <br /> 42,37<br /> <br /> 93,22<br /> <br /> 14<br /> <br /> 8<br /> <br /> 23,73<br /> <br /> 13,56<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 45<br /> <br /> 76,27<br /> <br /> 20<br /> <br /> 33,90<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 7<br /> <br /> 11,86<br /> <br /> 11<br /> <br /> 18,64<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 15,25<br /> <br /> 24<br /> <br /> 40,68<br /> <br /> 11<br /> <br /> 18,64<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 22,03<br /> <br /> 54<br /> <br /> 91,53<br /> <br /> 54<br /> <br /> 91,53<br /> <br /> 28<br /> <br /> 47,46<br /> <br /> 11<br /> <br /> 18,64<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5,08<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 0<br /> <br /> -<br /> <br /> 4<br /> <br /> 51<br /> <br /> 86,44<br /> <br /> 59<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 6,78<br /> <br /> 4.1. Veà roái loaïn taâm thaàn ôû beänh nhaân<br /> nghieän heroin<br /> 4.1.1. Veà taâm traïng cuûa beänh nhaân<br /> Caùc roái loaïn lo aâu cuõng ñöôïc xem nhö laø bieåu<br /> hieän chính cuûa beänh nhaân nghieän heroin trong giai<br /> ñoaïn caét côn nghieän. Trong nghieân cöùu cuûa chuùng<br /> toâi gaëp 52/59 beänh nhaân (88,13%) coù bieåu hieän laâm<br /> saøng roái loaïn lo aâu, trong ñoù hoaûng hoát voâ côù laø<br /> 61,54%, boàn choàn chieám 76,92% vaø aùc moäng laø<br /> 32,73%. Keát quaû cuûa chuùng toâi phuø hôïp vôùi nghieân<br /> cöùu cuûa Nguyeãn Thanh Bình (2001) thaáy 88,3%<br /> beänh nhaân coù roái loaïn lo aâu vaø 38,3% coù aùc moäng<br /> [1]. Nhieàu taùc giaû ñeàu nhaän ñònh raèng lo aâu coù töø raát<br /> sôùm, möùc ñoä nghieän caøng naëng thì tình traïng lo aâu<br /> caøng taêng, chæ khi caét ñöôïc côn nghieän vaø giaûi quyeát<br /> trieät ñeå traïng thaùi leä thuoäc veà taâm thaàn thì tình traïng<br /> lo aâu seõ ñöôïc caûi thieän roõ reät.<br /> 4.1.2. Veà roái loaïn caûm xuùc<br /> Quan saùt beänh nhaân cai nghieän heroin, ngöôøi ta<br /> thöôøng deã daøng nhaän thaáy caùc bieåu hieän kích thích<br /> höng phaán hôn laø laø traïng thaùi traàm caûm, nhöng söï<br /> thaät aån chöùa beân trong traïng thaùi kích thích höng<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2010, Soá 15 (15)<br /> <br /> 49<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> phaán ñoù laø traïng thaùi noäi taâm raát phöùc taïp ñoù laø roái<br /> loaïn traàm caûm vaø lo aâu. Trong nghieân cöùu cho thaáy<br /> roái loaïn caûm xuùc gaëp ôû 53/59 beänh nhaân (89,83%)<br /> trong ñoù beänh nhaân coù roái loaïn traàm caûm laø 69,81%,<br /> caûm xuùc deã buøng noå laø 13,21% vaø khí saéc haèn hoïc<br /> baát maõn laø 7,55%. Bieåu hieän naëng neà nhaát cuûa beänh<br /> nhaân roái loaïn traàm caûm laø nhöõng yù töôûng vaø haønh vi<br /> töï saùt. Theo Sadock B.J (2003) 90% beänh nhaân<br /> nghieän heroin coù roái loaïn taâm thaàn vaø gaàn 15%<br /> ngöôøi nghieän opioid coù 1 laàn töï saùt trong ñôøi [6].<br /> Theo Susan J. Blumenthal (1990) nghieân cöùu 533 ca<br /> ñieàu trò cai nghieän opioid, taùc giaû nhaän thaáy 17,3%<br /> soá hoï coù haønh vi töï saùt [7]. Trong nghieân cöùu cuûa<br /> chuùng toâi coù 3/59 beänh nhaân coù yù töôûng töï saùt vaø<br /> 1/59 beänh nhaân coù haønh vi töï saùt nhöng ñöôïc ngaên<br /> chaën kòp thôøi. Nhöõng yù töôûng naøy haàu heát xuaát phaùt<br /> töø nhöõng caêng thaúng, nhöõng xung ñoät tröôøng dieãn<br /> maø beänh nhaân gaëp phaûi trong gia ñình vaø xaõ hoäi.<br /> Tuy nhieân neáu ñöôïc ñieàu trò toát (caét côn nghieän,<br /> lieäu phaùp taâm lyù phuø hôïp, söï ñoäng vieân khích leä cuûa<br /> ngöôøi thaân..) thì yù töôûng baát lôïi seõ tan bieán.<br /> 4.1.3. Veà aûo giaùc<br /> Trong nghieân cöùu cho thaáy 16/59 beänh nhaân<br /> (27,12%) coù aûo giaùc, trong ñoù aûo giaùc thoâ sô caùc loaïi<br /> chieám 81,25% (13/16BN) vaø aûo giaùc phöùc taïp laø<br /> 3/16BN, aûo giaùc thoâ sô goàm 30,77% aûo giaùc thò giaùc,<br /> 30,77% aûo giaùc xuùc giaùc vaø 33,08% aûo thính giaùc,<br /> caùc giaùc naøy xuaát hieän khoâng thöôøng xuyeân, chuû<br /> yeáu vaøo luùc beänh nhaân saép ñi vaøo giaác nguû, saép thöùc<br /> daäy hay traïng thaùi quaù meät moûi. AÛo giaùc phöùc taïp<br /> chuùng toâi chæ gaëp aûo thính giaùc (2/3 beänh nhaân), aûo<br /> thò giaùc (1/3 beänh nhaân), caû 3 beänh nhaân naøy ñeàu<br /> nghieän heroin ôû möùc ñoä naëng vaø thôøi gian nghieän<br /> >10 naêm. Keát quaû nghieân cöùu cuûa chuùng toâi phuø hôïp<br /> vôùi Nguyeãn Thanh Bình (2001) khi cho raèng 30%<br /> beänh nhaän caét côn nghieän heroin coù aûo giaùc thoâ sô<br /> vaø 3,33% coù aûo giaùc phöùc taïp [1].<br /> 4.1.4. Veà roái loaïn haønh vi<br /> * Hoaït ñoäng coù yù chí: ña soá beänh nhaân coù bieåu<br /> hieän vaät vaõ kích thích 53 beänh nhaân (chieám 98,15%<br /> soá beänh nhaân coù roái loaïn haønh vi), coù 5 beänh nhaân<br /> coù bieåu hieän kích ñoäng ñoù laø kích ñoäng trong phaïm<br /> vi giöôøng beänh ñaõ ñöôïc chaám döùt khi ñöôïc giaûi thích<br /> hôïp lyù vaø aùm thò.<br /> * Hoaït ñoäng baûn naêng: nghieân cöùu cuûa chuùng toâi<br /> cho thaáy 37/54 beänh nhaân coù roái loaïn haønh vi<br /> (68,25%) coù bieåu hieän chaùn aên. Chuùng toâi khoâng<br /> gaëp tröôøng hôïp naøo aên nhieàu. Ñieàu naøy coù theå giaûi<br /> thích do traïng thaùi meät moûi, lo aâu, maát nguû... keùo<br /> 50<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2010, Soá 15 (15)<br /> <br /> daøi, cuøng vôùi caùc bieåu hieän roái loaïn cô theå nhö ñau<br /> cô, noân vaø buoàn noân, vaõ moà hoâi... laøm aûnh höôûng tôùi<br /> vieäc aên uoáng cuûa ngöôøi beänh. Theo Sadock B.J<br /> (2003) hoäi chöùng roái loaïn haønh vi lieân quan chaët cheõ<br /> vôùi traàm caûm vaø lo aâu ñoù laø caùc xung ñoäng, caùc tình<br /> huoáng taán coâng coù theå chaám döùt baèng söû duïng thuoác<br /> giaûi lo aâu [6]. Nhö vaäy, keát quaû nghieân cöùu cuûa<br /> chuùng toâi phuø hôïp vôùi caùc taùc giaû treân, ñieàu naøy raát<br /> hôïp lyù khi haàu heát caùc beänh nhaân ñeàu phaøn naøn do<br /> yeáu toá meät moûi, suy nhöôïc lo aâu veà beänh taät, vaø söï<br /> xa laùnh cuûa ngöôøi thaân... maø maát ñi höùng thuù veà tình<br /> duïc.<br /> 4.1.5. Veà roái loaïn yù thöùc<br /> Roái loaïn yù thöùc gaëp 19/59 beänh nhaân (32,20%)<br /> trong ñoù roái loaïn naêng löïc ñònh höôùng ñôn thuaàn<br /> chieám 63,16% vaø meâ saûng laø 5/19 beänh nhaân. Keát<br /> quaû nghieân cöùu cuûa chuùng toâi vaø Abott P.J (1994)<br /> khoâng thaáy söï khaùc bieät vôùi p >0,05. Caùc roái loaïn<br /> ñònh höôùng chuû yeáu roái loaïn veà moâi tröôøng, thôøi<br /> gian vaø khoâng gian keát hôïp, chæ gaëp 3 beänh nhaân coù<br /> roái loaïn ñònh höôùng baûn thaân, caùc roái loaïn naøy xuaát<br /> hieän khoâng lieân tuïc trong 2 ngaøy ñaàu. Chuùng toâi chæ<br /> gaëp bieåu hieän meâ saûng trong ngaøy thöù 1 χ2 cuûa ñôït<br /> ñieàu trò, ngöôøi beänh coù nhöõng haønh ñoäng baét con vaät<br /> treân da vaø tìm caùc ñoà laï trong phoøng beänh, caûm xuùc<br /> thöôøng caêng thaúng vaø hoaûng hoát...<br /> 4.1.6. Veà roái loaïn tö duy ôû beänh nhaân cai nghieän<br /> heroin<br /> Coù19/59 beänh nhaân( 32,20%) coù caùc trieäu<br /> chöùng cuûa roái loaïn tö duy, trong ñoù 36,84% coù yù<br /> töôûng baát haïnh, 31,58% coù yù töôûng hoaøi nghi, 3/19<br /> beänh nhaân coù yù töôûng nghen tuoâng vaø 2/19 coù yù<br /> töôûng coù toäi, chæ coù 1/19 beänh nhaân coù hoang töôûng<br /> nhaän nhaàm ñaõ nghieän heroin 13 naêm beänh nhaân cho<br /> raèng ngöôøi beänh cuøng phoøng laø boá ñeû cuûa mình vaø<br /> trieäu chöùng naøy xuaát hieän khoâng lieân tuïc. Keát quaû<br /> nghieân cöùu cuûa chuùng toâi phuø hôïp vôùi Nguyeãn<br /> Thanh Bình (2001) khi nhaän xeùt raèng coù 20% beänh<br /> nhaân coù roái loaïn noäi dung tö duy, trong ñoù ña soá caùc<br /> roái loaïn naøy chæ döøng laïi ôû möùc laø caùc yù töôûng aùm<br /> aûnh 83,3% vaø 16,7% laø hoang töôûng nhaän nhaàm[1].<br /> 4.1.7. Veà roái loaïn chuù yù - trí nhôù<br /> * Veà roái loaïn chuù yù: coù 84,75% beänh nhaân coù<br /> bieåu hieän giaûm chuù yù. Beänh nhaân khoâng taäp trung<br /> chuù yù hoaëc chæ taäp trung chuù yù trong khoaûng thôøi<br /> gian ngaén. Caùc taùc ñoäng ngoaïi caûnh deã laøm beänh<br /> nhaân phaân taùn. Beänh nhaân khoù duy trì ñoïc saùch baùo<br /> vaø xem voâ tuyeán.<br /> * Veà roái loaïn trí nhôù: coù 38/59 beänh nhaân<br /> <br />