Đề bài: Những điều thấm thía nhất qua việc tìm hiểu cuộc đời và thơ văn của <br />
Nguyễn Đình Chiểu<br />
Bài làm<br />
Nhận xét về cuộc đời và thơ văn Nguyễn Đình Chiểu, thủ tướng Phạm Văn Đồng viết: <br />
“Trên trời có vì sao có ánh sáng khác thường... con mắt của chúng ta phải chăm chú nhìn <br />
thì mới thấy và càng nhìn thì mới thấy càng sáng” (Nguyễn Đình Chiểu Ngôi sao sáng <br />
trong văn nghệ của dân tộc). Càng biết nhiều về cuộc đời và sự nghiệp thơ văn của ông <br />
chúng ta càng thấy thấm thía hơn “cái ánh sáng khác thường” từ ngôi sao đó.<br />
Bài học mà chúng ta thấm thìa nhất về cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu chính là tấm gương <br />
đạo đức, nghị lực, là thái độ suốt đời gắn bó và chiến đấu không ngơi nghỉ cho lẽ phải, <br />
cho sự công bằng của nhân dân.<br />
Thông thường, một người sống, chiến đấu hết mình cho chân lí, công bằng và quyền lợi <br />
chính đáng của nhân dân đã là rất đáng quý, đáng trân trọng, đáng tôn vinh. Nhưng với Đồ <br />
Chiểu, một con người mù loà mà vẫn giữ trọn đạo lí đó thì càng đáng được quý hơn nữa. <br />
Trước tấm gương sáng ngời ấy không ai không khỏi cảm thấy xúc động, ngưỡng mộ và <br />
kính phục.<br />
Trước khi giặc Pháp nhảy vào xâm lược nước ta ông đã dương cao ngòi bút “đâm mấy <br />
thằng gian”. Lúc giặc Pháp sang xâm lược ông không đánh được giặc bằng gươm thì ông <br />
dùng ngòi bút đấu tranh, dùng mưu trí để đánh giặc giúp nước. Giặc chiếm hết Nam Bộ, <br />
ông không hề nao núng mà vẫn nêu cao tinh thần chiến đấu. Giặc Pháp tìm mọi cách mua <br />
chuộc ông nhưng đều vấp phải sự từ chối đến mức quyết liệt. Ghét giặc Pháp ông khinh <br />
bỏ cả lối sống Tây phương. Ông không dùng xà phòng mà dùng quả bồ hòn để giặt giũ... <br />
Phải đặt trong hoàn cảnh đất nước khó khăn chúng ta mới nhận ra hết tấm lòng son sắt, <br />
kiên trung của Đồ Chiểu.<br />
Không chỉ sống cho lí tưởng nhân nghĩa, cuộc đời ông còn là “sự thống nhất cao độ, tuyệt <br />
đẹp giữa lí tưởng sống trong cuộc đời thực và trong thơ văn”. Đối với ông văn với người <br />
là một. Văn thế nào thì người thế ấy. Trước khi giặc Pháp sang xâm lược văn chương <br />
ông ca ngợi những con người vì nghĩa quên thân, thuỷ chung, trong sáng, luôn đứng về <br />
phía lẽ phải, về sự công bằng như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga... đồng thời phê phán <br />
gay gắt những kẻ hám danh hám lợi, bất nhân bạt nghĩa như Trịnh Khâm, Bùi Kiểm... Khi <br />
giặc pháp đặt gót giày lên đất nước ta, ông ca ngợi những con người sẵn sàng xả thân vì <br />
non sông đất nước, thương xót cho những đau thương mất mát của họ:<br />
“Làm người trung nghĩa đáng bia son,<br />
Đứng giữa càn khôn tiếng chẳng mòn.<br />
Cơm áo đền bồi ơn đất nước.<br />
Râu mày giữ vẹn phận tôi con<br />
Tinh thần hai chữ phao sương tuyết<br />
Khí phách ngàn thu rỡ núi non.<br />
Ngẫm chuyện ngựa Hồ chim Việt cũ,<br />
Lòng đây tưởng đó mất như còn”.<br />
(Điếu Phan Tòng)<br />
Một mặt ngợi ca người giúp nước mặt khác ông lên tiếng đả kích sâu cay lũ “Quăng vùa <br />
hương, xô bàn độc”, “phạt cho đến người hèn kẻ khó, thâu của, quay treo”...<br />
Sống trong vòng vây của giặc, trước bao nhiêu dụ dỗ của kẻ thù, Nguyễn Đình Chiểu <br />
vẫn nêu cao tinh thần trung nghĩa. Ngòi bút của ông vẫn sáng ngời chủ nghĩa yêu nước, <br />
tinh thần hết lòng vì dân.<br />
“Làm trai trong cõi thế gian<br />
Phù đời giúp nước phơi gan anh hào”<br />
Cuộc đời Đồ Chiểu là cuộc đời đấu tranh không ngừng cho lí tưởng nhân nghĩa. Vượt lên <br />
tất cả đau thương, bệnh tật, Nguyễn Đình Chiểu vẫn một lòng tôn thờ chính nghĩa chống <br />
lại các thế lực bạo tàn, giúp dân, giúp nước. Ông là tấm gương, là vì sao sáng trên bầu <br />
trời Nam cho con cháu muôn đời noi theo.<br />