Phân tích hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào cho nghề nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh của tỉnh Ninh Thuận

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2017<br /> <br /> THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC<br /> <br /> PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG CÁC YẾU TỐ ĐẦU VÀO CHO NGHỀ<br /> NUÔI TÔM THẺ CHÂN TRẮNG THÂM CANH CỦA TỈNH NINH THUẬN<br /> EFFICIENCY ANALYSIS OF INPUT UTILIZATION FOR INTENSIVE WHITE-LEG<br /> SHRIMP AQUACULTURE IN NINH THUAN PROVINCE<br /> Lê Kim Long1, Lê Văn Tháp1<br /> Ngày nhận bài: 08/4/2016; Ngày phản biện thông qua: 20/8/2016; Ngày duyệt đăng: 10/3/2017<br /> <br /> TÓM TẲT<br /> Nghiên cứu phân tích hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào (còn gọi là hiệu quả kỹ thuật theo định hướng<br /> đầu vào) cho các nông hộ nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh tại tỉnh Ninh Thuận trong năm 2014 bằng phương<br /> pháp DEA. Kết quả nghiên cứu cho thấy, bình quân, các yếu tố đầu vào biến đổi của sản xuất có thể giảm<br /> xuống 20,7% trong khi vẫn duy trì được đầu ra không đổi. Do vậy, không thả giống quá dày và kiểm soát chặt<br /> chẽ việc sử dụng thức ăn đóng vai trò rất quan trọng đối với nghề nuôi tôm Ninh Thuận. Hơn nữa, việc mở rộng<br /> diện tích nuôi và rút ngắn thời gian nuôi trong năm có ảnh hưởng tích cực, quan trọng, đến việc nâng cao hiệu<br /> quả sử dụng các nguồn lực đầu vào. Cuối cùng, chất lượng của các chương trình tập huấn kỹ thuật của các cơ<br /> quan khuyến nông cũng như các chính sách hỗ trợ vay vốn cho nghề nuôi cần được xem xét lại một cách cẩn<br /> trọng để hướng đến một nghề nuôi tôm bền vững cho Ninh Thuận.<br /> Từ khóa: hiệu quả kỹ thuật, tôm thẻ chân trắng thâm canh, Ninh Thuận, DEA<br /> ABSTRACT<br /> The study adopts Data Envelopment Analysis (DEA) method to analyse efficiency in input utilisation<br /> (so-called technical efficiency with input orientation) in intensive white-leg shrimp farming in Ninh Thuan<br /> province in 2014. The results indicate that, on average, variable inputs of production can be reduced by<br /> 20.7%, yet still maintaining a constant output. Therefore, effective management of stocking and feeding is very<br /> important for the development of Ninh Thuan’s white-leg shrimp aquaculture. In addition, expanding farm area<br /> and shortening culture time in the year of operation are also important for efficiency improvement in input<br /> utilization. Finally, it is suggested that the quality of technical training courses and government’s credit<br /> policies for aquaculture should be re-assessed for a sustainable shrimp aquaculture in Ninh Thuan.<br /> Keywords: technical efficiency, intensive white-leg shrimp farming, Ninh Thuan, DEA<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Từ năm 2001, tôm thẻ chân trắng đã<br /> bắt đầu trở thành đối tượng nuôi quan trọng<br /> đối với sự phát triển kinh tế vùng duyên hải,<br /> Việt Nam. Nghề nuôi tôm thẻ chân trắng tập<br /> trung chủ yếu ở các tỉnh miền trung và khu<br /> vực đồng bằng sông Cửu Long với diện tích<br /> <br /> 1<br /> <br /> nuôi gia tăng nhanh chóng từ 13.455 hec-ta<br /> năm 2005 tới 22.192 hec-ta năm 2010 [6].<br /> Năm 2012, diện tích nuôi đã đạt 38.169 ha<br /> với sản lượng 177.817 tấn. Đặc biệt, theo<br /> dữ liệu của VASEP, trong năm 2012, mặc dù<br /> diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng chỉ chiếm<br /> 5,9% diện tích nuôi thủy sản cả nước nhưng<br /> <br /> Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 37<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> sản lượng đạt tới 27,3% tổng sản lượng nuôi<br /> cả nước [5].<br /> Ninh Thuận là tỉnh cực nam của miền Trung,<br /> Việt Nam với diện tích tiềm năng để nuôi tôm<br /> nước lợ khoảng 1.000 hec-ta (ha). Nghề nuôi<br /> tôm ở Ninh Thuận bắt đầu với con tôm sú từ<br /> những năm 1990 với hình thức nuôi chủ yếu là<br /> bán thâm canh. Nghề nuôi tôm thẻ chân trắng<br /> bắt đầu phát triển ở Ninh Thuận đầu những<br /> năm 2000. Trong vùng duyên hải Nam Trung<br /> bộ, Ninh Thuận là địa phương có diện tích nuôi<br /> tôm thẻ chân trắng lớn. Năm 2005, UBND tỉnh<br /> Ninh Thuận chính thức cho phép đưa tôm thẻ<br /> chân trắng vào nuôi thử nghiệm tại khu vực<br /> nuôi tôm thuộc dự án nuôi tôm trên cát xã An<br /> Hải, huyện Ninh Phước, sau đó được nhân<br /> rộng tại hai vùng dự án nuôi tôm trên cát An<br /> Hải và vùng dự án nuôi tôm công nghiệp Sơn<br /> Hải kể từ đầu năm 2006 theo Quyết định số<br /> 455/QĐ-UBND ngày 24/01/2006 của Chủ tịch<br /> UBND tỉnh Ninh Thuận [4].<br /> Ngay từ khi triển khai, đối tượng tôm thẻ<br /> chân trắng đã được nhiều người dân hưởng<br /> ứng chuyển đổi nhờ những ưu điểm vượt trội<br /> của nó so với tôm sú như: dễ sinh sản và thuần<br /> dưỡng; có thể nuôi ở mật độ cao, yêu cầu hàm<br /> lượng protein trong thức ăn thấp hơn so với<br /> tôm sú, chịu được nhiệt độ thấp và chịu được<br /> nước có chất lượng kém hơn so với tôm sú,<br /> chúng có thể nuôi được ở nhiều loại thủy vực<br /> khác nhau. Theo thống kê của Chi cục Nuôi<br /> trồng Thủy sản thì từ năm 2006 đến nay diện<br /> tích nuôi tôm thẻ chân trắng tại Ninh Thuận<br /> không ngừng tăng lên. Cụ thể, năm 2006 diện<br /> tích nuôi tôm thẻ chân trắng ở Ninh Thuận là<br /> 159 ha, năm 2008 diện tích nuôi là 600 ha,<br /> năm 2010 diện tích nuôi là 811 ha và đến năm<br /> 2011 diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng ở đây<br /> là 984 ha, trong đó diện tích nuôi tôm thẻ chân<br /> trắng thâm canh khoảng 850 ha [4].<br /> Trong những năm qua, do lợi nhuận từ<br /> nghề nuôi tôm thẻ chân trắng mang lại khá cao<br /> nên diện tích nuôi ngày càng gia tăng không<br /> theo quy hoạch của địa phương và của ngành.<br /> Diện tích nuôi gia tăng tỷ lệ thuận với mức độ<br /> <br /> 38 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Số 1/2017<br /> ô nhiễm môi trường, dịch bệnh bùng phát và<br /> lây lan. Đây cũng chính là hệ quả của việc quản<br /> lý chưa chặt chẽ, trình độ của người nuôi còn<br /> hạn chế, nhất là kỹ thuật quản lý môi trường,<br /> phòng ngừa dịch bệnh trên tôm nuôi v.v, làm<br /> cho nghề nuôi tôm thẻ chân trắng chưa thật<br /> sự phát triển bền vững. Mặc dù lợi nhuận của<br /> nghề nuôi tôm mang lại tuy có cao nhưng thiếu<br /> tính ổn định, còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy<br /> cơ [1, 4].<br /> Thế giới đã và đang dịch chuyển mô hình<br /> phát triển từ “kinh tế nâu, brown economy”<br /> sang “kinh tế xanh, green economy” [17] . Đây<br /> là bước chuyển tiếp cần thiết để từng bước<br /> tiến tới sự phát triển bền vững. Trong điều<br /> kiện dân số thế giới gia tăng và các nguồn tài<br /> nguyên thiên nhiên hữu hạn, việc phân tích<br /> hiệu quả sử dụng yếu tố đầu vào để tìm cách<br /> gia tăng sản lượng đầu ra mà không phải sử<br /> dụng nhiều hơn các yếu tố đầu vào đang là<br /> một chủ đề được nhiều nhà khoa học, nhà<br /> hoạch định chính sách trên thế giới quan tâm.<br /> Farrel, năm 1957, là người đầu tiên xây dựng<br /> một cách có hệ thống về lý thuyết này [10].<br /> Hiện tại, có hai cách tiếp cận phân tích chính<br /> là Data Envelopment Analysis (DEA), còn gọi<br /> là cách tiếp cận phi tham số, được khởi xướng<br /> bởi Charnes và các cộng sự năm 1978; và<br /> Stochastic Frontier Analysis (SFA), hay là cách<br /> tiếp cận tham số, được phát triển bởi Battese<br /> và Coelli năm 1995 [7, 8]. Ưu điểm chính của<br /> DEA so với SFA là không phải tìm kiếm và<br /> giả thiết dạng hàm cho công nghệ sản xuất,<br /> và vì thế, thường đơn giản trong tính toán và<br /> không phải thực hiện các kiểm định với yêu<br /> cầu rất chặt chẽ (thường không phải lúc nào<br /> cũng thỏa mãn) về giả thiết nhiễu của mô hình.<br /> Nhược điểm chính của phương pháp DEA là<br /> không tách được nhiễu ngẫu nhiên ra khỏi kết<br /> quả tính toán [9].<br /> Việc phân tích hiệu quả sử dụng yếu tố<br /> đầu vào của các đơn vị sản xuất nhằm đề<br /> xuất các chính sách phát triển bền vững đã<br /> và đang được áp dụng rất rộng rãi trong các<br /> nghiên cứu thực nghiệm. Cả hai cách tiếp cận<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> phân tích DEA và SFA đều có những ưu,<br /> nhược điểm riêng và được áp dụng rất rộng<br /> rãi trong nghiên cứu của ngành nuôi trồng thủy<br /> sản [11,16]. Dù vậy, hiện có rất ít các nghiên<br /> cứu theo các cách tiếp cận này cho ngành nuôi<br /> trồng thủy sản Việt nam khi tính bền vững đang<br /> là một câu hỏi quan trọng, đặc biệt đối với nghề<br /> nuôi tôm [15]. Các nghiên cứu tiêu biểu về nuôi<br /> tôm trên thế giới sử dụng cách tiếp cận phân<br /> tích DEA có thể kể đến như: Matinez & Lueng,<br /> năm 2003, cho nghề nuôi tôm của Mexico và<br /> Nguyen & Fisher, năm 2014, cho nghề nuôi<br /> tôm ở Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam<br /> [13,15].<br /> Để đơn giản trong tính toán và phân tích,<br /> cách tiếp cận phân tích DEA được lựa chọn sử<br /> dụng trong nghiên cứu này. Mục tiêu của bài<br /> viết là: phân tích hiệu quả sử dụng các yếu tố<br /> đầu vào của nghề khai nuôi tôm thẻ chân trắng<br /> thâm canh của Ninh Thuận, với bộ dữ liệu thu<br /> thập cho năm sản xuất 2014, nhằm đề xuất<br /> một số khuyến nghị cho chính quyền và các hộ<br /> nuôi nhằm từng bước phát triển nghề nuôi tôm<br /> thẻ chân trắng bền vững ở Ninh Thuận.<br /> II. CƠ SỞ LÝ THUYẾT<br /> 1. Khái niệm về hiệu quả (Efficiency)<br /> Hiểu theo nghĩa rộng, hiệu quả thể hiện<br /> mối tương quan giữa các biến số đầu ra thu<br /> được (outputs) so với các biến số đầu vào<br /> (inputs) đã được sử dụng để tạo ra những kết<br /> quả đầu ra đó [9].<br /> Hiệu quả = Đầu ra /Đầu vào<br /> 2. Hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào của<br /> sản xuất (Technical efficiency with input<br /> orientation)<br /> Hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào là<br /> khả năng tạo ra một lượng đầu ra cho trước<br /> từ một lượng đầu vào nhỏ nhất tương ứng với<br /> một trình độ công nghệ nhất định [9].<br /> Phương pháp DEA<br /> Farrel (1957) là người đầu tiên xây dựng<br /> một cách có hệ thống về lý thuyết này và<br /> sau đó được Charnes, Cooper, và Rhodes<br /> <br /> Số 1/2017<br /> phát triển vào năm 1978 với tên gọi là DEA<br /> như sau [7, 9, 10]:<br /> <br /> Giả sử một nghề sản xuất đơn giản sử<br /> dụng 2 yếu tố đầu vào x1, x2 để sản xuất ra<br /> 1 đầu ra q được trình bày như hình vẽ dưới<br /> đây. Đường biên SS’ là đường biên giới hạn<br /> của sản xuất, nghĩa là để sản xuất được một<br /> đơn vị sản lượng đầu ra thì (i) miền không gian<br /> phía tay trái của đường SS’ là miền không gian<br /> không khả thi; (ii) miền không gian nằm bên<br /> tay phải của đường SS’ là miền sản xuất khả<br /> thi trong thực tế. Như vậy, các đơn vị sản xuất<br /> trong thực tế nằm trên đường SS’ là có sự kết<br /> hợp tốt nhất, tiết kiệm nhất các yếu tố đầu vào<br /> của sản xuất nên được xem là các đơn vị sản<br /> xuất đạt được hiệu quả sử dụng các yếu tố<br /> đầu vào đạt 100%. Vì vậy C và D là những<br /> đơn vị sản xuất đạt hiệu quả. Điều đó có nghĩa<br /> là, A và B là những đơn vị sản xuất chưa đạt<br /> hiệu quả. Mức hiệu quả sử dụng các yếu tố<br /> đầu vào của đơn vị sản xuất A được đo lường<br /> khoảng cách OA’/OA và nhỏ hơn 1. Tương tự,<br /> sự không hiệu quả của B được trình bày bởi<br /> khoảng cách OB’/OB và nhỏ hơn 1. Điều này<br /> có nghĩa là các đơn vị sản xuất A và B có thể<br /> giảm sử dụng 2 đầu vào đối với A là từ A đến<br /> A’, và B là từ B đến B’ mà không giảm đầu ra.<br /> III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Dữ liệu nghiên cứu<br /> 1.1. Địa bàn và qui mô nghiên cứu<br /> Đối tượng khảo sát là các hộ nuôi tôm thẻ<br /> chân trắng thâm canh của tỉnh Ninh Thuận<br /> trong năm sản xuất 2014. Tổng số hộ nuôi<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 39<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> trong tổng thể là 442 và mẫu nghiên cứu là<br /> 102, chiếm tỷ lệ 23% trên tổng thể.<br /> 1.2. Phương pháp chọn mẫu nghiên cứu<br /> Phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên đơn<br /> giản bằng cách dựa vào danh sách các hộ<br /> nuôi được cung cấp bởi Sở Nông nghiệp và<br /> Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Thuận, sau đó<br /> rút thăm ngẫu nhiên không lặp lại từ danh sách<br /> lập để chọn ra các hộ cần điều tra. Số liệu thu<br /> thập bằng phương pháp phỏng vấn trực tiếp<br /> chủ hộ nuôi.<br /> 2. Mô hình và phương pháp phân tích<br /> dữ liệu<br /> Các nghiên cứu trước đây trong nghề nuôi<br /> trồng thủy sản ở các nước đang phát triển áp<br /> dụng phương pháp phân tích DEA, ví dụ như<br /> Lê Kim Long và Đặng Hoàng Xuân Huy (2015);<br /> Nguyen & Fisher (2014) và Alarm (2011),<br /> thường lựa chọn cách tiếp cận tối thiểu hóa<br /> đầu vào với đầu ra không đổi vì: (i) các hộ nuôi<br /> ở các nước đang phát triển thường có nguồn<br /> lực đầu vào tài chính có hạn; (ii) các hộ nuôi<br /> dễ kiểm soát đầu vào hơn nhiều so với đầu<br /> ra; và (iii) việc sử dụng lãng phí đầu vào trong<br /> nghề nuôi, đặc biệt là thức ăn và kháng sinh,<br /> hóa chất đang thách thức nghiêm trọng tính<br /> bền vững của các nghề nuôi [1, 8, 13]. Do vậy,<br /> bài viết này cũng thực hiện đo lường hiệu quả<br /> kỹ thuật theo hướng tối thiểu hóa các yếu tố<br /> đầu vào trong khi vẫn duy trì được mức đầu<br /> ra không đổi. Hơn nữa, nghiên cứu này chỉ tập<br /> trung phân tích hiệu quả kỹ thuật thuần túy nên<br /> mô hình DEA sẽ xem xét trường hợp năng suất<br /> biến đổi theo quy mô (variable return to scale<br /> – VRS) [9]. Mô hình toán cụ thể cho bài toán<br /> DEA_VRS với định hướng đầu vào như sau:<br /> Giả sử rằng có N hộ nuôi tôm thẻ chân<br /> trắng và sử dụng K yếu tố đầu vào. Đối với hộ<br /> nuôi thứ i (i = 1, 2,…, N), dữ liệu đầu vào và<br /> đầu ra được biểu diễn bằng các véc tơ cột là xi<br /> và yi . Dữ liệu cho tất cả các hộ nuôi được biểu<br /> diễn bởi ma trận K*N yếu tố đầu vào, X, và véc<br /> tơ cột đầu ra Y. Khi đó, mô hình toán cho hộ<br /> nuôi thứ i là:<br /> <br /> 40 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Số 1/2017<br /> TEj(X,Y) = min θj<br /> với các ràng buộc:<br /> <br /> θj, λ<br /> n<br /> <br /> Yj < Yλ; θjXj > Xλ; λ > 0; ∑ λj = 1<br /> j=1<br /> <br /> (1)<br /> <br /> TEj là thước đo vô hướng của hiệu quả kỹ<br /> thuật của hộ nuôi thứ i và có giá trị thuộc [0, 1].<br /> Do vậy, để phân tích sự ảnh hưởng của các<br /> đặc điểm sản xuất của nông hộ đến hiệu quả<br /> kỹ thuật, hồi quy tobit thường xuyên được áp<br /> dụng cho mô hình phân tích sau [7]:<br /> TEj = ßZj + εj<br /> (2)<br /> Trong đó, TEj là chỉ số hiệu quả kỹ thuật tính<br /> toán từ (1); Zj là véc tơ các đặc điểm sản xuất<br /> của nông hộ, ß là véc tơ các tham số được<br /> ước lượng và εj là sai số ngẫu nhiên. Phần<br /> mềm thống kê R được sử dụng để ước lượng<br /> kết quả.<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> 1. Thống kê mô tả các biến dùng trong<br /> phân tích<br /> Tiếp theo Lê Kim Long và Đặng Hoàng<br /> Xuân Huy (2015); Nguyen & Fisher (2014), và<br /> Alarm và các cộng sự (2011), nghiên cứu này<br /> sử dụng 5 biến đầu vào biến đổi chủ yếu (chiếm<br /> phần lớn chi phí biến đổi) của nghề nuôi tôm<br /> thẻ chân trắng thâm canh tại Ninh Thuận là [6,<br /> 2,15]: giống, thức ăn, lao động, hóa chất năng<br /> lượng cho mỗi ha trong năm sản xuất 2014, 01<br /> biến đầu ra là sản lượng tôm thu hoạch trên<br /> một ha trong năm cho mô hình DEA_VRS ở (1).<br /> Trên cơ sở tổng lược của Sharma & Lueng<br /> năm 2003; Iliyasu và các cộng sự năm 2014<br /> và Nguyen & Fisher năm 2014; cũng như đặc<br /> điểm của nghề nuôi tôm thẻ chân trắng ở Ninh<br /> Thuận, các đặc điểm sản xuất của nông hộ<br /> được lựa chọn cho mô hình phân tích (2) gồm<br /> [11, 15, 16]: (i) diện tích trang trại nuôi tôm; (ii)<br /> vay nợ là biến giả với biến có giá trị là 1 nếu hộ<br /> có vay nợ, và có giá trị là 0 nếu hộ không vay<br /> nợ; (iii) thời gian nuôi là số ngày hộ nuôi tôm<br /> trong năm; (iv) kinh nghiệm là số năm mà chủ<br /> hộ tham gia nghề nuôi; (v) tập huấn là biến giả<br /> với giá trị bằng 1 nếu hộ đã từng được tập huấn<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 1/2017<br /> <br /> kỹ thuật bởi các cơ quan nhà nước, và giá trị<br /> đã học từ trung cấp trở lên, và giá trị là 0 nếu<br /> bằng 0 nếu chưa được tập huấn; (vi) học vấn<br /> chưa. Bảng 1 mô tả thống kê tất cả các biến sử<br /> cũng là biến giả và có giá trị bằng 1 nếu chủ hộ<br /> dụng trong nghiên cứu này.<br /> Bảng 1. Một số giá trị thống kê của các biến dùng trong phân tích<br /> Tên biến<br /> <br /> Đơn vị tính<br /> <br /> Giá trị trung bình<br /> <br /> Độ lệch chuẩn<br /> <br /> Nhỏ nhất<br /> <br /> Lớn nhất<br /> <br /> 29.930,69<br /> <br /> 11.345,63<br /> <br /> 5.260,00<br /> <br /> 50.010,00<br /> <br /> 4.323,73<br /> 46.465,69<br /> 7.562,93<br /> 105,56<br /> 379.926,54<br /> <br /> 1.829,58<br /> 20.814,28<br /> 2.908,29<br /> 55,55<br /> 231.735,31<br /> <br /> 500,00<br /> 6.300,00<br /> 2.316,00<br /> 9,50<br /> 25.320,00<br /> <br /> 9.900,00<br /> 87.300,00<br /> 13.714,00<br /> 321,30<br /> 932.224,00<br /> <br /> 0,85<br /> 0,75<br /> 224,80<br /> 11,31<br /> 0,67<br /> 0,23<br /> <br /> 0,69<br /> 61,18<br /> 4,10<br /> -<br /> <br /> 0,3<br /> 0<br /> 55<br /> 4,0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 6<br /> 1<br /> 330<br /> 24<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Mô hình hàm sản xuất<br /> Sản lượng đầu ra (y)<br /> Kg/ha<br /> Đầu vào (x)<br /> Giống (x1)<br /> 1000 con/ha<br /> Thức ăn (x2)<br /> Kg/ha<br /> Lao động (x3)<br /> Số giờ/ha<br /> Hóa chất (x4)<br /> Kg/ha<br /> Năng lượng (x5)<br /> Kw/ha<br /> Đặc điểm sản xuất nông hộ<br /> Diện tích trang trại (Z1)<br /> Ha<br /> Vay nợ (Z2)<br /> Dummy<br /> Thời gian nuôi (Z3)<br /> Ngày nuôi/năm<br /> Kinh nghiệm (Z4)<br /> Năm<br /> Tập huấn kỹ thuật (Z5)<br /> Dummy<br /> Học vấn (Z6)<br /> Dummy<br /> Nguồn: Tính toán từ số liệu điều tra<br /> <br /> Bảng 1 cho thấy một số đặc trưng cơ bản<br /> của nghề nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh<br /> ở Ninh Thuận. Các hộ nuôi tôm thẻ chân trắng<br /> ở Ninh Thuận có diện tích nuôi bình quân đạt<br /> 0,85 ha, lớn nhất là 6 ha và nhỏ nhất là 0,3 ha,<br /> với độ lệch chuẩn là 0,69. Kinh nghiệm tham<br /> gia nuôi trồng thủy sản của chủ hộ bình quân<br /> đạt 11,31 năm, lớn nhất là 24 và nhỏ nhất là<br /> 4 năm. Năng suất tôm bình quân cho mỗi ha<br /> <br /> trong năm 2014 đạt 29.930,69 kg, lớn nhất là<br /> 50.010 và nhỏ nhất là 5.260 kg với độ lệch<br /> chuẩn là 11.345. Thời gian nuôi bình quân<br /> trong năm 2014 của mỗi hộ là 224,80 ngày,<br /> nhỏ nhất là 55 ngày và lớn nhất là 330 ngày.<br /> 2. Hiệu quả kỹ thuật theo phương pháp DEA<br /> Kết quả tính toán hiệu quả sử dụng các<br /> nguồn lực đầu vào được trình bày như ở Bảng 2.<br /> <br /> Bảng 2. Hiệu quả sử dụng các nguồn lực đầu vào nghề nuôi tôm thẻ chân trắng ở Ninh Thuận 2014<br /> Chỉ tiêu<br /> <br /> 1. Tổng số hộ nuôi trong mẫu<br /> 2. Các hộ nuôi đạt hiệu quả (TE = 1)<br /> 4. Mức hiệu quả trung bình<br /> 5. Phân nhóm mức hiệu quả<br /> 0,4 – 0,5<br /> 0,5 – 0,6<br /> 0,6 - 0,7<br /> 0,7 - 0,8<br /> 0,8 - 0,9<br /> 0,9 - 0,1<br /> 1,0<br /> <br /> TEVRS<br /> <br /> Số hộ<br /> 5<br /> 7<br /> 13<br /> 26<br /> 23<br /> 13<br /> 15<br /> <br /> 102<br /> 15<br /> 0,793<br /> Tần số (%)<br /> 4,9<br /> 6,9<br /> 12,7<br /> 25,5<br /> 22,5<br /> 12,7<br /> 14,8<br /> <br /> Nguồn: Tính toán từ số liệu điều tra<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 41<br /> <br />