Phản ứng của rau đối với phân bón ở tỉnh Lào Cai

Chủ đề 2: Các hệ thống canh tác bền vững<br /> <br /> <br /> Phản ứng của rau đối với phân bón ở tỉnh Lào Cai<br /> <br /> Đỗ Trọng Thăng1, Trần Thị Minh Thu1, Bùi Hải An1, Nguyễn Toàn Thắng1,<br /> Trần Minh Tiến1, Lương Vũ Đức2, Nguyễn Thị Bình2, Stephen Harper3<br /> <br /> Cơ quan<br /> 1<br /> Viện Thổ nhưỡng Nông hóa, Hà Nội, Việt Nam<br /> 2<br /> Viện Dược liệu, Hà Nội, Việt Nam<br /> 3<br /> Trường Đại học Queensland, Australia<br /> HỘI THẢO VỀ PHÁT TRIỂN TÂY BẮC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tác giả đại diện:<br /> tranminhtien74@yahoo.com<br /> <br /> Từ khóa:<br /> Phản ứng Nitơ, cải mèo, cải bắp xòe, vôi<br /> <br /> Giới thiệu<br /> Sản xuất rau ở Sa Pa và Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) có vai trò quan trọng trong<br /> sinh kế của các nông hộ nhỏ trong vùng. Tuy nhiên, có rất ít các nghiên<br /> cứu về các yếu tố hạn chế trong đất và biện pháp sử dụng phân bón thích<br /> 142 hợp để nâng cao năng suất và chất lượng cho cây rau tại vùng này. Kết quả<br /> điều tra khảo sát về sử dụng phân bón của các hộ nông dân cho thấy việc<br /> bón quá nhiều nitơ (N), mất cân bằng các chất dinh dưỡng, thiếu hụt các<br /> vi chất (quan sát thực địa), là một trong những yếu tố hạn chế trong canh<br /> tác rau của vùng này. Quản lý đất và dinh dưỡng là yếu tố quan trọng cần<br /> được quan tâm, đặc biệt là sử dụng đạm, cải thiện độ chua đất và những<br /> hạn chế về dinh dưỡng khác.<br /> <br /> Phương pháp tiếp cận nghiên cứu<br /> Trong dự án AGB-2012-059, các thử nghiệm phản ứng của cây trồng với N<br /> đã được tiến hành để xác định lượng phân bón N tối ưu cho cải mèo, cải<br /> ngọt và cải bắp xòe. Đối với cải ngọt, 9 mức phân bón N (0, 15, 30, 45, 60,<br /> 75, 90, 120 và 150 kg N ha-1) đã được áp dụng. Đối với cải mèo và cải bắp<br /> xòe, 8 mức phân bón N (0, 40, 80, 120, 160, 200, 240 và 280 kg N ha-1) đã<br /> được áp dụng.<br /> <br /> Các thí nghiệm vôi trên thực địa và phòng thí nghiệm đã được tiến hành.<br /> Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đánh giá ảnh hưởng của lượng<br /> vôi tương đương là 0; 0,5; 1,0; 2,0; 3,0; 5,0 và 6,0 tấn ha-1 đối với pH đất<br /> trong 5 loại đất từ Bắc Hà (3 loại đất) và Sa Pa (2 loại đất).<br /> Một thử nghiệm thực địa đã được tiến hành để đánh giá sự phản ứng của<br /> cải bắp với phân vi lượng. Sáu công thức phân bón đã được áp dụng bao<br />  Chủ đề 2: Các hệ thống canh tác bền vững<br /> <br /> <br /> gồm các công thức bón Zn, B, Mo, Cu (riêng lẻ), công thức bón tất cả (Zn,<br /> B, Mo và Cu) và công thức không xử lý (không bón phân vi lượng). Các<br /> công thức thí nghiệm đều được bón 3 lần phân bón ở dạng phun qua lá.<br /> <br /> Kết quả và thảo luận<br /> Năng suất cao nhất đối với cải mèo (khoảng 12 tấn ha-1) và cải bắp xòe<br /> (khoảng 20 tấn ha-1) thu được tại mức bón 280 kg N ha-1, tuy nhiên, không<br /> có sự khác biệt đáng kể về năng suất ở mức bón từ 200-280 kg N ha-1.<br /> Mức bón đạm này thấp hơn một nửa lượng đạm trung bình mà nông dân<br /> sử dụng. Vào thời điểm 50 ngày sau khi trồng, năng suất cải bắp xoè cao<br /> nhất (12,5 tấn ha-1) đạt được tại mức bón đạm là 120 kg ha-1 (Hình 1).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NÚI CƠ HỘI CHO PHÁT TRIỂN<br /> 143<br /> <br /> <br /> Hình 1. Phản ứng của cải mèo và cải bắp xòe với N<br /> pH đất gần đạt được mức trung tính khi bón vôi với lượng 1-2 tấn ha-1.<br /> Ngưỡng pH này là tối ưu để giảm bệnh sưng rễ bắp cải. Đánh giá thực địa<br /> ảnh hưởng của việc bón vôi với lượng là 0; 0,25; 0,5; 1,0; 2,0 và 4,0 tấn<br /> ha-1 đến năng suất cải bắp tại Sa Pa cho thấy việc bón vôi không làm cải<br /> thiện năng suất (Hình 2).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2. Phản ứng của pH đất trong ba loại đất ở Bắc Hà và hai loại đất<br /> của Sa Pa với các tỷ lệ vôi khác nhau sau 15 ngày bón.<br />  Chủ đề 2: Các hệ thống canh tác bền vững<br /> <br /> <br /> Việc bón các chất vi lượng Zn, B và Cu đặc biệt làm tăng sự sinh trưởng<br /> của cải bắp. Đối với công thức bón tất cả 4 loại vi lượng (Zn, B, Cu và Mo),<br /> tổng sinh khối của cải bắp tăng 34% so với công thức không sử dụng vi<br /> lượng trong khi đó năng suất bắp cải tăng khoảng 60%.<br /> <br /> Kết luận<br /> Nghiên cứu khẳng định sự cần thiết phải tối ưu hóa lượng nitơ để đảm<br /> bảo năng suất cây trồng lớn nhất. Việc bón vôi với lượng tương đối thấp<br /> là cần thiết để duy trì pH đất tối ưu cho sự sinh trưởng của cây trồng và<br /> sử dụng phân vi lượng đem lại hiệu quả khá rõ.<br /> HỘI THẢO VỀ PHÁT TRIỂN TÂY BẮC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 144<br />