Phát triển thương mại ở Châu Á (Tại sao Mỹ cần Hiệp định đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương)

Ph¸t triÓn Th−¬ng m¹i ë Ch©u ¸<br /> (T¹i sao Mü cÇn HiÖp ®Þnh §èi t¸c chiÕn l−îc xuyªn Th¸i B×nh D−¬ng)<br /> <br /> <br /> Bernard K. Gordon( ). Trading Up in Asia. Why the<br /> ∗<br /> <br /> United States Needs the Trans-Pacific Partnership. Foreign<br /> Affairs. 2012, June/August, 5p.<br /> <br /> Ph−¬ng Nga<br /> dÞch<br /> <br /> n¨m gi÷a mét bªn lµ phÇn lín c¸c ®¶ng<br /> K hi vßng ®µm ph¸n Doha vÒ th−¬ng<br /> m¹i toµn cÇu ®· chuÈn bÞ b−íc viªn Céng hßa ë H¹ viÖn vµ nh÷ng<br /> ng−êi ñng hé th−¬ng m¹i trong céng<br /> sang n¨m thø 12 mµ kh«ng cã dÊu hiÖu<br /> kÕt thóc, c¸c cuéc ®µm ph¸n diÔn ra ®Òu ®ång kinh doanh vµ bªn kia, lµ c¸c H¹<br /> thÊt b¹i. nghÞ sÜ ®¶ng D©n chñ, phÇn lín lµ c¸c<br /> nghiÖp ®oµn vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt xe h¬i<br /> Ch¸n n¶n víi sù tr× trÖ cña vßng<br /> cña n−íc Mü, nh÷ng nh©n tè ph¶n ®èi<br /> ®µm ph¸n Doha vµ nãng lßng më réng<br /> quyÕt liÖt tháa thuËn víi Hµn Quèc do<br /> c¸c liªn minh vÒ th−¬ng m¹i vµ an ninh,<br /> nh÷ng h¹n chÕ l©u dµi ®èi víi l−îng xe<br /> n−íc Mü ®· ký hµng lo¹t c¸c HiÖp ®Þnh<br /> h¬i b¸n ra cña Mü.∗<br /> tù do th−¬ng m¹i (Free-trade<br /> agreements - FTA) song ph−¬ng, ®iÓn Sau mét qu¸ tr×nh vËn ®éng hµnh<br /> h×nh lµ c¸c hiÖp ®Þnh víi Colombia, lang, tranh c·i vµ tháa hiÖp ®Çy khã<br /> Panama vµ Hµn Quèc n¨m 2011. Nh÷ng kh¨n, ChÝnh quyÒn Obama ®· cè g¾ng<br /> hiÖp −íc nµy nh×n chung lµ cã lîi cho ®Ó cã ®−îc mét hiÖp ®Þnh song ph−¬ng<br /> Mü; hiÖp ®Þnh víi Hµn Quèc ®−îc kú kh¸c.<br /> väng lµ sÏ gia t¨ng th−¬ng m¹i gi÷a hai §Ó thóc ®Èy c¸c ch−¬ng tr×nh nghÞ<br /> n−íc thªm vµi tØ USD vµ t¹o thªm sù th−¬ng m¹i cña m×nh vÒ phÝa tr−íc,<br /> kho¶ng hµng chôc ngh×n viÖc lµm cho Nhµ Tr¾ng ®· ¸p dông mét ph−¬ng<br /> mçi n−íc. ph¸p trung hßa gi÷a vßng ®µm ph¸n<br /> BÊt chÊp nh÷ng kÕt qu¶ nh− trªn, Doha toµn cÇu vµ c¸c FTA song ph−¬ng:<br /> c¸ch tiÕp cËn cña hiÖp ®Þnh song ph−¬ng<br /> kh«ng ®em ®Õn nhiÒu triÓn väng. ViÖc<br /> th«ng qua c¸c hiÖp ®Þnh n¨m 2011, mét (∗)<br /> GS. danh dù m«n Khoa häc chÝnh trÞ, §¹i häc<br /> mÆt, kÕt thóc sù bÕ t¾c kÐo dµi ®· n¨m New Hampshire.<br /> 44 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2012<br /> <br /> <br /> Mét qu¸ tr×nh ®a ph−¬ng tËp trung vµo quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ lµm cho c¸c cuéc<br /> HiÖp ®Þnh ®èi t¸c xuyªn Th¸i B×nh gÆp gì trë nªn râ rµng h¬n, nã sÏ chØ<br /> D−¬ng (TPP). HiÖn ®· thu hót ®−îc c¸c cµng lµm t¨ng nguy c¬ vÒ sù sôp ®æ cña<br /> n−íc Australia, Brunei, Chile, Malaysia, TPP. KÕt qu¶ nh− vËy sÏ thÓ hiÖn sù<br /> New Zealand, Peru, Singapore, Hoa Kú thÊt b¹i cña ChÝnh quyÒn Obama vµ<br /> vµ ViÖt Nam tham gia ®µm ph¸n, TPP lµm suy yÕu môc tiªu cña hä trong viÖc<br /> sÏ ®¹i diÖn cho mét trong nh÷ng hiÖp lµm v÷ng ch¾c thªm sù hiÖn diÖn l©u<br /> −íc vÒ th−¬ng m¹i réng lín nhÊt cña thÕ dµi cña n−íc Mü ë khu vùc ch©u ¸ –<br /> giíi. Vµ nÕu Canada, Mexico vµ ®Æc biÖt Th¸i B×nh D−¬ng.<br /> lµ NhËt B¶n, tÊt c¶ ®Òu thÓ hiÖn mong<br /> Lêi høa cña khu vùc Th¸I B×nh D−¬ng<br /> muèn tham gia c¸c vßng ®µm ph¸n håi<br /> cuèi th¸ng 11/2011, còng ký vµo HiÖp Nh− ®· ®−îc ®Ò xuÊt gÇn ®©y, TPP<br /> ®Þnh trªn, TPP sÏ thªm vµo nÒn kinh tÕ cã thÓ v−ît qua c¸c h¹ng môc truyÒn<br /> Mü hµng tØ USD vµ lµm v÷ng ch¾c h¬n thèng bao gåm c¶ c¸c hiÖp −íc th−¬ng<br /> nÒn chÝnh trÞ, tµi chÝnh vµ c¸c cam kÕt m¹i. §Ó b¾t ®Çu, qua thËp kû tíi, nã sÏ<br /> vÒ qu©n sù cña Washington ®èi víi khu dÇn dÇn xãa bá mäi rµo c¶n thuÕ quan<br /> vùc Th¸i B×nh D−¬ng trong vµi thËp kû gi÷a c¸c n−íc thµnh viªn. Theo sau m«<br /> tíi. §øng tr−íc c¬ héi ®Çy tiÒm n¨ng h×nh cña HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i song<br /> nµy, ChÝnh quyÒn Obama tin r»ng TPP ph−¬ng gi÷a Hoa Kú vµ Hµn Quèc, nã sÏ<br /> cã c¬ héi ®Ó v−ît qua ®−îc sù ph¶n ®èi ¶nh h−ëng tíi hÇu hÕt c¸c d¹ng t−¬ng<br /> trong n−íc tèt h¬n HiÖp −íc Doha hay t¸c kinh tÕ gi÷a c¸c thµnh viªn, bao gåm<br /> nh÷ng tháa thuËn song ph−¬ng míi. c¶ c¸c chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t−, mua s¾m<br /> cña chÝnh phñ, lao ®éng vµ c¸c tiªu<br /> Tuy nhiªn TPP còng ph¶i ®èi mÆt chuÈn vÒ m«i tr−êng, n«ng nghiÖp, së<br /> víi c¸c trë ng¹i. Sù chØ trÝch, ë mét vµi h÷u trÝ tuÖ, vµ nh÷ng lÜnh vùc míi nh−<br /> quèc gia liªn quan ®Õn c¸c vßng ®µm c«ng ty nhµ n−íc vµ c¸c doanh nghiÖp<br /> ph¸n, vÒ mèi lo sî r»ng n−íc Mü, ®Ó b¶o võa vµ nhá, nh÷ng doanh nghiÖp cã tõ<br /> vÖ c¸c doanh nghiÖp vµ nh÷ng nhµ c¸ch 50 ®Õn 500 nh©n viªn. N−íc Mü vµ<br /> t©n cña hä, sÏ cè g¾ng sö dông TPP ®Ó nh÷ng ®èi t¸c cña hä kú väng r»ng TPP<br /> ¸p ®Æt nh÷ng ®iÒu luËt phøc t¹p vÒ b¶n sÏ trë thµnh ®iÓm then chèt cho sù tù do<br /> quyÒn vµ b»ng s¸ng chÕ vµo chÝnh th−¬ng m¹i ë khu vùc ch©u ¸ – Th¸i<br /> nh÷ng ®èi t¸c th−¬ng m¹i cña hä. ViÖc B×nh D−¬ng.<br /> gi÷ bÝ mËt xung quanh c¸c cuéc ®µm<br /> ph¸n vÒ TPP cµng lµm s©u s¾c thªm Nh−ng TPP sÏ kh«ng thÓ ®¹t ®−îc<br /> nh÷ng lo l¾ng ®ã. tiÒm n¨ng cña nã nÕu thiÕu sù tham gia<br /> cña NhËt B¶n. GDP cña NhËt B¶n cßn<br /> Nh÷ng nhµ ®µm ph¸n còng ®· cho nhiÒu h¬n gÊp hai lÇn so víi tÊt c¶ c¸c<br /> phÐp c¸c bªn liªn quan, tõ ngµnh c«ng n−íc kh¸c cña TPP céng l¹i, kh«ng tÝnh<br /> nghiÖp ®Õn c«ng chóng, ®−îc tr×nh bµy n−íc Mü. Cã ®−îc sù tham gia cña NhËt<br /> th«ng tin ë nh÷ng phiªn khai m¹c TPP, B¶n sÏ ®ång nghÜa víi viÖc TPP bao gåm<br /> nh−ng hä tõ chèi c«ng khai c¸c ®o¹n cña 40% GDP toµn thÕ giíi vµ thªm vµo thÞ<br /> nh÷ng cuéc ®µm ph¸n. NÕu nh− ChÝnh tr−êng xuÊt khÈu cña Mü h¬n 60 tØ<br /> quyÒn Obama kh«ng ®iÒu hßa ®−îc USD. §ã lµ lý do v× sao mµ ChÝnh quyÒn<br /> Ph¸t triÓn th−¬ng m¹i… 45<br /> <br /> Obama vµ khu vùc xuÊt khÈu cña Mü th−¬ng m¹i. Nh÷ng ng−êi Mü tõ l©u ®·<br /> kh¼ng ®Þnh sù hç trî cña hä cho viÖc gia kh«ng cßn quan t©m ®Õn th−¬ng m¹i, hä<br /> nhËp cña NhËt B¶n vµo TPP khi phÝa tin r»ng nã chØ cã lîi cho c¸c n−íc kh¸c,<br /> Tokyo bµy tá mong muèn tham gia. lµm hä mÊt ®i viÖc lµm, vµ ®ãng gãp vµo<br /> sù th©m hôt th−¬ng m¹i cña Hoa Kú,<br /> Th¸ng 12/2011, h¬n 60 tæ chøc vÒ<br /> ®iÒu vèn ®−îc xem lµ tiªu cùc dï nã g¾n<br /> thùc phÈm vµ n«ng nghiÖp n−íc Mü ®·<br /> liÒn víi søc m¹nh th−¬ng m¹i vµ chÝnh<br /> göi b¶n ®Ò nghÞ chung tíi Ron Kirk,<br /> trÞ cña n−íc Mü.<br /> §¹i diÖn cña HiÖp héi Th−¬ng m¹i Mü,<br /> vµ Tom Vilsack, Bé tr−ëng Bé N«ng Nh÷ng sai lÇm trong së h÷u trÝ tuÖ<br /> nghiÖp Mü, ®Ó khuyÕn khÝch hä “lµm<br /> cho con ®−êng gia nhËp cña NhËt B¶n ThËm chÝ c¶ Washington còng hy<br /> ®−îc dÔ dµng h¬n”. Mét tuÇn sau ®ã, hä väng r»ng nh÷ng nç lùc ®Ó thµnh lËp<br /> tiÕp tôc göi b¶n ®Ò nghÞ ®Õn Héi nghÞ TPP sÏ lµm gi¶m mèi quan ng¹i cña c¸c<br /> bµn trßn vÒ kinh doanh, ®Õn hiÖp héi ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¸c c«ng ®oµn ë<br /> c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¶ Hoa Kú - nh÷ng vÊn ®Ò ®· lµm day døt<br /> ChÝnh phñ Mü. c«ng luËn vµ chÝnh phñ cña c¸c n−íc<br /> ®ang tham gia ®µm ph¸n TPP – ®Æc biÖt<br /> Liªn minh c¸c doanh nghiÖp v× TPP lµ khi ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò së h÷u tµi s¶n<br /> vµ mét nhãm c¸c c«ng ty ñng hé c¸c trÝ tuÖ.<br /> FTA, ®· göi th− t−¬ng tù tíi §¹i diÖn<br /> th−¬ng m¹i cña Hoa Kú. Vµo th¸ng 3, Vµo th¸ng 2/2011, mét dù th¶o v¨n<br /> Wendy Cutler, trî lý cña §¹i diÖn b¶n liªn quan ®Õn së h÷u trÝ tuÖ tõ c¸c<br /> th−¬ng m¹i Hoa Kú, ph¸t biÓu ë Tokyo cuéc ®µm ph¸n TPP ®· bÞ rß rØ trªn<br /> r»ng “viÔn c¶nh NhËt B¶n tham dù TPP m¹ng. Mét sè nhãm ë Mü còng nh−<br /> lµ rÊt quan träng; mang tÝnh lÞch sö. Vµ n−íc ngoµi, vÝ dô nh− Nhãm theo dâi Së<br /> thËt sù ®Çy phÊn khÝch”. h÷u tµi s¶n trÝ tuÖ, Tri thøc c«ng céng,<br /> Nhãm theo dâi TPP vµ mét nhãm kh«ng<br /> BÞ dÉn d¾t bëi kh¶ n¨ng nµy, ChÝnh tªn, ®· chØ trÝch mét c¸ch kÞch liÖt mét<br /> quyÒn Obama ®· x¸c ®Þnh TPP lµ nÒn vµi biÖn ph¸p ®−îc nªu trong tµi liÖu.<br /> t¶ng cña chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i cña hä, §Æc biÖt, hä lªn ¸n ®Ò xuÊt thi hµnh ¸n<br /> vµ ®ang lµm tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ ®Ó h×nh sù cña ph¸p luËt cho nh÷ng vi<br /> h×nh thµnh c¸c hiÖp −íc cã lîi cho Hoa<br /> ph¹m vÒ b¶n quyÒn vµ b»ng s¸ng chÕ<br /> Kú. VÝ dô nh−, nã ®· nhÊn m¹nh ®Õn mµ thËm chÝ cßn ®i xa h¬n c¸c ®iÒu −íc<br /> viÖc khuyÕn khÝch vµ b¶o vÖ lîi Ých cho quèc tÕ hiÖn cã gi÷a c¸c n−íc ®ang tham<br /> c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nh÷ng gia ®µm ph¸n.<br /> doanh nghiÖp nh− vËy nh×n chung sÏ cã<br /> Ýt kinh nghiÖm trong viÖc ®èi mÆt víi Hä còng kh¼ng ®Þnh r»ng, TPP sÏ<br /> c¸c vÊn ®Ò xuÊt nhËp khÈu, nh−ng yªu cÇu c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô<br /> Washington còng hy väng cã thÓ c¶i Internet ®Ó x¸c ®Þnh ®−îc nh÷ng ng−êi<br /> thiÖn vai trß cña hä trong TPP bëi v× hä ®¨ng lªn m¹ng, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh<br /> t¹o ra rÊt nhiÒu viÖc lµm t¹i Mü vµ b»ng r»ng Hoa Kú, theo mét c¸ch bÊt hîp lý,<br /> viÖc gióp ®ì hä, nã cã thÓ x©y dùng sù ®ang cè g¾ng t×m kiÕm c¸ch ®Ó ¸p ®Æt<br /> ñng hé tõ trong n−íc cho c¸c ho¹t ®éng nh÷ng luËt b¶o vÖ b¶n quyÒn lªn TPP.<br /> 46 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2012<br /> <br /> <br /> LuËt ph¸p Hoa Kú quy ®Þnh r»ng ®¹i ®a Hoa Kú kh«ng ph¶i lµ quèc gia duy<br /> sè c¸c b¶n quyÒn nªn kÕt thóc sau 70 nhÊt liªn kÕt víi TPP cã mèi quan t©m<br /> n¨m, nh−ng nh÷ng ng−êi chØ trÝch th× ®Õn viÖc b¶o vÖ b¶n quyÒn vµ c¸c b»ng<br /> cho r»ng, ®iÒu hoµn toµn kh¸c, ChÝnh s¸ng chÕ cho c«ng d©n cña hä. VÝ dô<br /> quyÒn Obama ®· kªu gäi TPP bao gåm nh−, vµo n¨m 2008, NhËt B¶n lµ n−íc<br /> mét thêi h¹n b¶n quyÒn tèi thiÓu 95 dÉn ®Çu thÕ giíi trong c¸c øng dông<br /> n¨m cho mét sè s¶n phÈm. ThÊy ®−îc b»ng s¸ng chÕ. Vµ Singapore, víi c¸c<br /> nh÷ng lo ng¹i cña nh÷ng ng−êi chØ kho¶n ®Çu t− c«ng nghÖ sinh häc trÞ gi¸<br /> trÝch, c¸c häc gi¶ ph¸p lý nh− Sean nhiÒu tû USD, còng cÇn nç lùc ®Ó b¶o vÖ<br /> Flynn vµ Jimmy Koo ®· viÕt n¨m 2011: b¶n th©n m×nh. Trong khi b¶o vÖ quyÒn<br /> “TPP sÏ t¹o ra mét c«ng cô quèc tÕ së h÷u trÝ tuÖ cña c¸c nhµ s¸ng chÕ Mü,<br /> m¹nh mÏ nhÊt chèng l¹i ng−êi tiªu ®Êt n−íc nµy còng tiªn phong ®i ®Çu<br /> dïng vµ sù ph¸t triÓn cña së h÷u tµi lµm tÊm g−¬ng cho c¸c quèc gia kh¸c.<br /> s¶n trÝ tuÖ tõ tr−íc tíi nay”. Nh−ng râ rµng lµ, mét vµi quèc gia vÉn<br /> kh«ng tin t−ëng vµo viÖc Hoa Kú quan<br /> Sù ñng hé cña ChÝnh quyÒn ®èi víi t©m tíi lîi Ých cña hä.<br /> nh÷ng ®Ò xuÊt nµy kh«ng chØ kh«ng g©y<br /> tæn h¹i cho ng−êi tiªu dïng mµ cßn b¶o §µm ph¸n tù do<br /> vÖ c¸c nhµ c¶i c¸ch ng−êi Mü.<br /> MÆc dï quan t©m tíi viÖc b¶o vÖ tµi<br /> Së h÷u trÝ tuÖ ®· trë thµnh mét s¶n trÝ tuÖ gi÷a mét sè quèc gia ®µm<br /> nguån gi¸ trÞ to lín cho Hoa Kú; vµo ph¸n TPP, mét sè quèc gia tiÕp tôc chØ<br /> n¨m 2010, 40% c¸c kho¶n thanh to¸n trÝch r»ng Hoa Kú ®ang thùc hiÖn mét<br /> trªn toµn thÕ giíi ®−îc thùc hiÖn cho c¸c sè yªu cÇu v« lý. VÝ dô nh−, ë phiªn ®µm<br /> nhµ së h÷u c¸c tµi s¶n trÝ tuÖ - gÇn 100 ph¸n thø 11 cña TPP, t¹i Australia vµo<br /> tØ USD – ®−îc thanh to¸n cho nh÷ng th¸ng ba n¨m ngo¸i, b¸o chÝ Australia<br /> ng−êi Mü. Theo Bé Th−¬ng m¹i Mü, th«ng b¸o r»ng tÊt c¶ c¸c thµnh viªn<br /> nh÷ng kho¶n nµy céng gép l¹i b»ng víi TPP tham gia ®µm ph¸n ®· tõ chèi ®Ò<br /> nh÷ng kho¶n lîi nhuËn cã ®−îc tõ viÖc xuÊt cña Mü liªn quan ®Õn quyÒn së<br /> xuÊt khÈu m¸y bay, ngò cèc, vµ kinh h÷u trÝ tuÖ. Vµ vµo gi÷a th¸ng 4, mét<br /> vµi nhµ ®µm ph¸n ng−êi Chile ®· thÓ<br /> doanh dÞch vô, ba khèi ngµnh dÉn ®Çu<br /> hiÖn sù kh«ng ch¾c ch¾n vÒ t−¬ng lai<br /> thÆng d− th−¬ng m¹i cña Mü. Vµ c¸c tµi<br /> cña HiÖp ®Þnh khi hä ®−a ra c©u hái<br /> s¶n trÝ tuÖ cña n−íc Mü sÏ chØ trë nªn<br /> “liÖu gia nhËp TPP cã xøng ®¸ng víi<br /> quan träng h¬n trong nh÷ng n¨m tíi<br /> nh÷ng chi phÝ ph¶i bá ra nÕu nh− viÖc<br /> ®©y, bëi v× c¸c c¸ch t©n sÏ dùa vµo c«ng<br /> gia nhËp bao gåm thªm vµo ®ã c¸c yªu<br /> nghÖ, ch¼ng h¹n nh− kü thuËt s¶n xuÊt<br /> cÇu bæ sung vÒ së h÷u trÝ tuÖ”.<br /> thÕ hÖ tiÕp theo vµ th«ng tin liªn l¹c<br /> kh«ng d©y tiªn tiÕn, sÏ dÉn d¾t nÒn Cïng lóc ®ã, còng trong chÝnh cuéc<br /> th−¬ng m¹i cña ®Êt n−íc. Ng−êi ph¸t häp håi th¸ng 3 t¹i Australia, mét sè tæ<br /> minh ra c¸c c«ng nghÖ sÏ cÇn cµng chøc ®· lªn ¸n TPP do c¸c ¶nh h−ëng cã<br /> nhiÒu sù che chë cña TPP lµ nh÷ng thÓ cã cña nã tíi sù s½n cã cña c¸c lo¹i<br /> ng−êi hiÖn ®ang n¾m gi÷ b¶n quyÒn vµ thuèc gi¸ rÎ. VÝ dô nh−, Tæ chøc B¸c sÜ<br /> b»ng s¸ng chÕ theo luËt cña Mü. kh«ng biªn giíi c¸o buéc: ChÝnh phñ Mü<br /> Ph¸t triÓn th−¬ng m¹i… 47<br /> <br /> ®· thªm vµo nh÷ng quy ®Þnh cã thÓ g©y hoµn toµn c«ng khai hÕt qu¸ tr×nh víi<br /> trë ng¹i víi viÖc ph©n phèi thuèc cho c«ng chóng, vµ ®iÒu nµy l¹i cµng lµm ré<br /> bÖnh sèt rÐt vµ HIV/AIDS víi chi phÝ lªn nh÷ng mèi quan t©m chÝnh ®¸ng vÒ<br /> thÊp ®Õn c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. tháa thuËn cuèi cïng sÏ ra sao. VÝ dô<br /> Trong suèt vßng ®µm ph¸m tr−íc cña nh− vµo th¸ng 1/2012, Gary Horlick,<br /> TPP, Tæ chøc nµy ®· tuyªn bè TPP sÏ mét luËt s− uy tÝn vµ lµ cùu quan chøc<br /> më réng b¶o hé ®éc quyÒn cho thuèc cò th−¬ng m¹i Mü, ®· miªu t¶ qu¸ tr×nh<br /> b»ng c¸ch chØ cÇn thùc hiÖn mét vµi ®µm ph¸n TPP nh− lµ “mét qu¸ tr×nh<br /> thay ®æi nhá vµo c«ng thøc hiÖn t¹i, v× ®µm ph¸n th−¬ng m¹i Ýt râ rµng nhÊt<br /> vËy ng¨n c¶n sù xuÊt hiÖn cña c¸c lo¹i mµ «ng ®· tõng ®−îc chøng kiÕn”. MÆc<br /> thuèc cïng lo¹i nh−ng rÎ h¬n. dï Kirk, §¹i diÖn th−¬ng m¹i cña Mü,<br /> ®· gäi nh÷ng cuéc ®µm ph¸n lµ “c¸c qu¸<br /> ChÝnh phñ Mü ®· kh«ng gi¶i quyÕt<br /> tr×nh cëi më vµ râ rµng nhÊt tõ tr−íc tíi<br /> tÊt c¶ c¸c c¸o buéc nh»m vµo hä trong<br /> nay”, th× nhãm lµm viÖc cña «ng còng ®·<br /> suèt qu¸ tr×nh ®µm ph¸n TPP, nh−ng<br /> tr×nh bµy rÊt Ýt vÒ lËp tr−êng cña Mü víi<br /> vµo cuèi th¸ng 2/2012, Demetrios<br /> c«ng chóng hoÆc thËm chÝ lµ tíi c¸c bªn<br /> Marantis, Phã ®¹i diÖn th−¬ng m¹i Mü,<br /> cã quan t©m nh−ng kh«ng chÝnh thøc<br /> cho biÕt v¨n phßng cña «ng “cùc kú<br /> tham gia vµo qu¸ tr×nh th¶o luËn TPP.<br /> kh«ng ®ång t×nh” víi Tæ chøc B¸c sÜ<br /> kh«ng biªn giíi. ¤ng chØ ra r»ng, V¨n VÊn ®Ò lªn ®Õn ®Ønh ®iÓm vµo th¸ng<br /> phßng §¹i diÖn Th−¬ng m¹i Hoa Kú ®· 2/2012, khi 23 tæ chøc ®¹i diÖn cho c¸c<br /> cã s¸u th¸ng tr−íc ®ã thiÕt lËp mét th− viÖn cña c¸c häc viÖn nghiªn cøu vµ<br /> ch−¬ng tr×nh TPP víi chÝn ®iÓm chÝnh, c¸c tr−êng ®¹i häc ë Mü kªu gäi ChÝnh<br /> “Th−¬ng m¹i c¶i thiÖn kh¶ n¨ng tiÕp cËn quyÒn cña Tæng thèng Obama “cho phÐp<br /> víi c¸c lo¹i thuèc”. §Ó b¶o ®¶m, trong bµi c«ng chóng ®−îc tiÕp cËn” víi c¸c dù<br /> nãi chuyÖn cña m×nh, «ng nãi “nh÷ng th¶o v¨n b¶n ®µm ph¸n. Hä lËp luËn<br /> lo¹i thuèc cïng lo¹i cã thÓ tiÕp cËn thÞ r»ng c¸c quy ®Þnh cña TPP “sÏ ®éng<br /> tr−êng mét c¸ch nhanh nhÊt cã thÓ.” ch¹m ®Õn tõng gia ®×nh ë n−íc Mü” vµ<br /> “kh¶ n¨ng thùc thi vµ tÝnh l©u dµi cña<br /> Hoa Kú Ýt nhÊt còng ®· cã thÓ b¾t<br /> c¸c quy ®Þnh rµng buéc ®ßi hái sù cÇn<br /> ®Çu chØ ra ®−îc nh÷ng mèi lo ng¹i cña<br /> thiÕt ph¶i cã sù râ rµng nhÊt cã thÓ”.<br /> nh÷ng ng−êi hoµi nghi vÒ TPP. Nh−ng<br /> Vµi ngµy sau ®ã, Th−îng nghÞ sÜ Ron<br /> vÉn cßn mét vÊn ®Ò lín h¬n tån t¹i.<br /> Wyden (D-Ore.) ®−a ra c¸c yªu cÇu<br /> Trong kû nguyªn cña Internet, nh÷ng<br /> trong mét buæi trao ®æi c¨ng th¼ng víi<br /> tin ®ån vÒ c¸c quy ®Þnh trong tháa<br /> Kirk. §¸p tr¶ l¹i c¸c kiÕn nghÞ, Kirk nãi<br /> thuËn cã thÓ lµm gia t¨ng nh÷ng chèng<br /> r»ng ChÝnh quyÒn Obama ®· “c«ng khai<br /> ®èi trªn toµn thÕ giíi mét c¸ch v« cïng<br /> th«ng tin sím h¬n bÊt kú chÝnh quyÒn<br /> nhanh chãng. Sù cÇn thiÕt ph¶i lµm<br /> nµo tr−íc ®ã”.<br /> minh b¹ch vµ cung cÊp nhiÒu th«ng tin<br /> h¬n vÒ qu¸ tr×nh ®µm ph¸n cã thÓ gióp Kh«ng tháa m·n víi c©u tr¶ lêi cña<br /> viÖc ng¨n chÆn c¸c tin ®ån thÊt thiÖt. Kirk, Wyden ®· viÖn dÉn c¸c ®iÒu luËt<br /> Vµ cho dï n−íc Mü vµ c¸c ®èi t¸c ®· tiÕp yªu cÇu ph¶i c«ng khai tÊt c¶ c¸c v¨n<br /> nhËn tr×nh bµy tõ nh÷ng c¸ nh©n vµ b¶n cña viÖc ®µm ph¸n TPP “trong vßng<br /> nhãm cã quan t©m, hä vÉn ch−a thÓ 24 tiÕng kÓ tõ sau khi tµi liÖu ®−îc chia<br /> 48 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2012<br /> <br /> <br /> sÎ víi c¸c bªn kh¸c”. §Ò nghÞ cña §ã lµ lý do v× sao mµ ChÝnh phñ Mü<br /> Wyden kh«ng cã kÕt qu¶, nh−ng nh÷ng hy väng cã thÓ hoµn thiÖn ®−îc phÇn<br /> mong muèn vÒ sù cëi më cña c¸c cuéc khung cña tháa thuËn cuèi cïng vµo<br /> th−¬ng th¶o TPP th× vÉn cßn, ë c¶ bªn cuèi n¨m nay. Nh−ng tr−íc tiªn hä ph¶i<br /> trong n−íc Mü vµ c¸c quèc gia kh¸c. v−ît qua ®−îc sù ph¶n ®èi TPP tõ trong<br /> n−íc, ®Æc biÖt lµ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt<br /> Mét d¹ng tháa thuËn míi<br /> «t«, b¶o hiÓm vµ n«ng nghiÖp. Hä còng<br /> NÕu nh− c¸c cuéc ®µm ph¸n cña cÇn, bÊt cø khi nµo cã thÓ, dµn xÕp c¸c<br /> TPP mang l¹i kÕt qu¶, th× thÕ hÖ s¾p tíi mèi quan ng¹i cña nh÷ng ng−êi chØ<br /> cña n−íc Mü sÏ cµng trë nªn m¹nh h¬n trÝch trong vµ ngoµi n−íc vÒ nh÷ng yªu<br /> c¶ vÒ kinh tÕ lÉn chÝnh trÞ. Mét tháa cÇu liªn quan ®Õn së h÷u trÝ tuÖ cña<br /> thuËn cã sù tham gia cña NhËt B¶n sÏ m×nh. Vµ hä còng ph¶i hÐ më nhiÒu h¬n<br /> lµ mét kÕt qu¶ cÇn thiÕt trong FTA gi÷a vÒ qu¸ tr×nh ®µm ph¸n. NÕu ChÝnh<br /> Washington vµ Tokyo, ®¹i diÖn cho vµ quyÒn Obama kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc<br /> kh¼ng ®Þnh søc m¹nh cña Mü trong khu nh÷ng b−íc nµy, hä cã thÓ bá lì mét c¬<br /> vùc Th¸i B×nh D−¬ng. Nãi réng h¬n, héi ®Ó më ®−êng cho mét lo¹i hiÖp ®Þnh<br /> Hoa Kú hy väng r»ng TPP sÏ cñng cè th−¬ng m¹i míi vµ t¸i kh¼ng ®Þnh<br /> mét hÖ thèng th−¬ng m¹i më, liªn kÕt nh÷ng ®ãng gãp cña hä ë khu vùc Th¸i<br /> chÆt chÏ trªn c¬ së hai bªn ®· thèng B×nh D−¬ng trong lÜnh vùc kinh tÕ vµ<br /> nhÊt víi nhau vÒ c¸c nguyªn t¾c. chÝnh trÞ.<br />