24
KẾT LUẬN
Tín dụng TDH có thể được xem là quá trình tổ chức, khai thác
các nguồn lực tài chính, đưa vào phục vụ cho đầu tư, sản xuất nhằm
kích thích sự tăng trưởng và phát triển kinh tế xã hội. Việc phát triển
tín dụng trung dài hạn đóng vai trò quan trọng và thực sự cần thiết
trong việc tài trợ vốn cho nền kinh tế, giải quyết vấn đề lao động
đồng thời đem lại lợi nhuận có tính ổn định cao, giúp ngân hàng hòa
nhập với xu thế chung của thời đại. Tuy nhiên hoạt động tín dụng
TDH thời gian qua tại CN Agribank Đà Nẵng còn nhiều bất cập,
chưa mang lại hiệu quả và chất lượng cao nhất.
Qua luận văn này, tác giả đã phân tích thực trạng tín dụng TDH
giai đoạn từ năm 2007 – 2010 để tìm ra những điểm mạnh, điểm yếu,
những mặt hạn chế và nguyên nhân để khắc phục. Mặc dầu giai đoạn
hiện nay, việc phát triển tín dụng TDH tại CN Agribank Đà Nẵng sẽ
gặp không ít khó khăn nhưng xét về lâu dài, với sự kết hợp của định
hướng phát triển tín dụng của Agribank Việt Nam thì việc đưa ra các
giải pháp, kiến nghị và vận dụng nó là thật sự cần thiết để cải thiện
các mặt còn hạn chế nhằm phát triển tín dụng TDH trong thời gian
tới hiệu quả hơn, đáp ứng các yêu cầu phát triển tín dụng của thời kỳ
hội nhập và thông lệ quốc tế, từng bước khẳng định vị thế của một
NHTM hàng đầu trên địa bàn hiện nay.
Mặc dầu đã cố gắng nhiều trong quá trình thực hiện luận văn
nhưng thời gian và khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên luận văn
không tránh khỏi thiếu sót và khiếm khuyết nhất định. Vì vậy, tác giả
mong muốn nhận được nhiều góp ý từ các Quý hội đồng, quý thầy
cô, các nhà khoa học, đồng nghiệp và những ai quan tâm đến vấn đề
này để luận văn được hoàn thiện hơn.
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Là một NHTM nhà nước phục vụ chủ yếu trong lĩnh vực nông
nghiệp nông thôn đồng thời là ngân hàng tiên phong trong việc thực
hiện các chính sách tiền tệ của NHNN, Agribank Việt Nam nói
chung, Agribank Đà Nẵng nói riêng phải luôn phấn đấu để vừa đạt
được mục tiêu kinh tế chính trị của đất nước vừa đạt được mục tiêu
kinh doanh của mình.
Theo chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011-2020, mục tiêu
tổng quát của nước ta là phấn đấu đến năm 2020 đưa nước ta cơ bản
trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, để đạt được mục
tiêu này, tỷ trọng các ngành công nghiệp và dịch vụ phải chiếm
khoảng 85% trong GDP.
Để tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì nhu cầu vốn đòi
hỏi rất lớn đặc biệt là nguồn vốn trung dài hạn để đầu tư cơ sở hạ
tầng, mở rộng sản xuất, đầu tư máy móc thiết bị, đổi mới công nghệ...
Ngoài nguồn vốn do ngân sách nhà nước cấp, huy động từ thị trường
chứng khoán hoặc bộ phận dân cư thì nguồn vốn vay trung dài hạn
của Ngân hàng thương mại được các doanh nghiệp quan tâm trước
tiên.
Ngoài ra nguồn thu từ hoạt động tín dụng lại chiếm tỷ trọng
chủ yếu trong tổng nguồn thu của Ngân hàng. Do đó Ngân hàng cần
đẩy mạnh đầu tư tín dụng đặc biệt là tín dụng TDH do có tính ổn
định và lâu dài nhằm giữ vững và phát triển thị phần tiến tới hoàn
thành các mục tiêu đề ra theo định hướng.
Tuy nhiên trong bối cảnh nền kinh tế chưa vượt qua được cuộc
khủng hoảng tài chính toàn cầu, môi trường kinh tế chưa ổn định,
môi trường pháp lý đang dần được hoàn chỉnh, hoạt động tín dụng
2
của NHTM còn gặp nhiều khó khăn do tỷ lệ nợ xấu ngày càng tăng,
các vụ việc lừa đảo chiếm đoạt vốn của ngân hàng xuất hiện ngày
càng nhiều, đạo đức nghề nghiệp ngày càng xuống cấp thì bên cạnh
việc mở rộng quy mô hoạt động tín dụng TDH, Ngân hàng còn phải
đảm bảo chất lượng và hiệu quả tín dụng do hoạt động tín dụng TDH
có rủi ro lớn hơn so với tín dụng ngắn hạn.
Xuất phát từ thực tiễn và định hướng phát triển kinh tế trong
thời gian tới, em đã chọn đề tài sau làm nội dung nghiên cứu của luận
văn tốt nghiệp:
“Phát triển tín dụng trung dài hạn tại Chi nhánh ngân hàng
nông nghiệp và phát triển nông thôn Thành phố Đà Nẵng”
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận chung về tín dụng ngân hàng,
tín dụng TDH và phát triển tín dụng TDH của ngân hàng thương mại.
- Đánh giá thực trạng tín dụng TDH tại CN Agribank Đà Nẵng,
từ đó rút ra những kết quả đã đạt được và những tồn tại cần khắc
phục.
- Đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển tín dụng TDH tại CN
Agribank Đà Nẵng nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển của nền
kinh tế theo định hướng phát triển kinh tế xã hội 2011-2020.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Phát triển hoạt động tín dụng TDH của
các doanh nghiệp và hộ cá thể tại CN Agribank Đà Nẵng.
- Phạm vi nghiên cứu: Các giải pháp phát triển tín dụng TDH
tại CN Agribank Đà Nẵng qua 4 năm từ năm 2007 đến năm 2010.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp duy vật biện
chứng, duy vật lịch sử, điều tra thống kê, so sánh và phân tích.
23
3.3.3. Đối với Agribank Việt Nam
- Ban dự án cần xây dựng hệ thống cảnh báo cho vay nhóm KH
có liên quan, cho vay trùng lắp giữa các CN trong cùng hệ thống
- Nới lỏng một số quy định về tài sản đảm bảo để chương trình
cho vay thực hiện dự án nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông
nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học cho các đối tượng là
hộ gia đình, trang trại trên địa bàn các vùng sâu vùng xa như huyện
Hòa Vang và một số phường ở quận Ngũ Hành Sơn dễ thực hiện hơn.
- Cần ban hành cơ chế xử lý, thưởng phạt đối với các CBTD.
- Bộ phận công nghệ thông tin tại trụ sở chính cần đáp ứng đầy
đủ và kịp thời các yêu cầu tác nghiệp trong chương trình IPCAS
- Nên ban hành quy định cụ thể để quản lý giới hạn cho vay,
cho vay ngoài địa bàn, cho vay trùng lắp
- Nâng cao hiệu quả của công tác kiểm tra kiểm soát nội bộ,
điều kiện để tuyển dụng nhân sự cho bộ phận này. Cần tách bạch bộ
phận kiểm tra kiểm soát nội bộ ra khỏi biên chế tại CN
TÓM TẮT CHƯƠNG 3
Từ thực trạng tín dụng trung dài hạn, những hạn chế và nguyên
nhân của hạn chế ở chương 2, kết hợp với những định hướng hoạt
động tín dụng của Agribank Việt Nam trong thời gian tới ở chương 3,
luận văn đã đưa ra hệ thống các giải pháp để phát triển tín dụng TDH
tại CN Agribank Đà Nẵng như các giải pháp về nguồn vốn, tín dụng,
nhân lực đào tạo, kiểm soát rủi ro và một số giải pháp khác, đồng
thời nêu lên các kiến nghị đối với các cơ quan có thẩm quyền để các
giải pháp đưa ra khả thi hơn đồng thời có thể giải quyết các vướng
mắc mà thực tế trong quá trình tác nghiệp tác giả đã gặp phải.
22
- NHNN cần trang bị mạng thông tin CIC có thể liên kết trực
tiếp với các NHTM trong cả nước để cập nhật thông tin kịp thời, cần
bổ sung thêm nhiều thông tin cần cung cấp cho các NHTM
- NHNN thực hiện rà soát sửa đổi lại các văn bản hướng dẫn,
quy định, tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ chế nghiệp vụ trong hoạt
động tín dụng, cơ chế huy động vốn, các cơ chế chính sách mới ban
hành cần tiến sát với các chuẩn mực và thông lệ quốc tế.
- Chính phủ nên xem xét thêm địa bàn được vay vốn theo Nghị
định 41/2010/NĐ-CP
3.3.2. Đối với Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng và các cơ quan
chức năng khác
- Rủi ro liên quan đến việc các NHTM nhận thế chấp tài sản là
quyền sử dụng đất mà chủ sở hữu đất có giấy chứng nhận hợp pháp
nhưng do sai phạm của cơ quan chức năng như cấp sai quy hoạch
hoặc do tranh chấp về thừa kế từ nhiều năm trước
- Các sở kế hoạch đầu tư tại các tỉnh, thành khi cấp phép mới
giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho các doanh nghiệp phải
kiểm tra tính thực tế của số vốn đăng ký tránh trường hợp các doanh
nghiệp hoạt động với số vốn thực tế thấp hơn vốn đăng ký.
- Việc thực hiện đăng ký giao dịch đảm bảo ở các văn phòng
đăng ký quyền sử dụng đất còn chưa đáp ứng nhu cầu đăng ký bổ
sung của các NHTM trong trường hợp giá trị tài sản thay đổi do định
giá lại tài sản đảm bảo.
- Việc đăng ký thế chấp đối với trường hợp tài sản hình thành
trong tương lai còn nhiều bất cập
3
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, tài liệu tham khảo và các bảng
biểu, nội dung chính của luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Tổng quan về tín dụng trung dài hạn NHTM.
Chương 2: Thực trạng hoạt động tín dụng TDH tại CN
Agribank Đà Nẵng.
Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nhằm phát triển tín dụng
TDH tại CN Agribank Đà Nẵng.
4
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG TRUNG DÀI HẠN NHTM
1.1. Tín dụng ngân hàng thương mại
1.1.1. Khái niệm
Tín dụng ngân hàng là một giao dịch về tài sản giữa bên cho
vay (ngân hàng hoặc các định chế tài chính) và bên đi vay (các cá
nhân và thành phần kinh tế) trong đó bên cho vay chuyển giao tài sản
cho bên đi vay sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định kèm theo
các điều kiện bảo đảm thỏa thuận giữa hai bên, bên đi vay có trách
nhiệm hoàn trả vốn gốc và lãi khi đến hạn thanh toán.
1.1.2. Bản chất
1.1.3. Phân loại tín dụng ngân hàng
1.1.3.1. Theo mục đích tín dụng
1.1.3.2. Theo thời hạn tín dụng
1.1.3.3. Theo mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
1.1.3.4. Theo phương thức cho vay
1.2. Tín dụng trung dài hạn
1.2.1. Những vấn đề cơ bản về tín dụng trung dài hạn
1.2.1.1. Khái niệm
Tín dụng TDH là hoạt động cho vay của NHTM nhằm đáp ứng
nhu cầu đầu tư vào tài sản cố định, thực hiện các dự án phát triển sản
xuất kinh doanh hoặc nhu cầu tiêu dùng cá nhân, phục vụ đời sống có
thời hạn trên 12 tháng.
1.2.1.2. Các hình thức tín dụng trung dài hạn
Cho vay theo dự án đầu tư, tín dụng tuần hoàn, thuê mua, tiêu dùng
1.2.1.3. Đặc điểm
* Thời hạn vay và trả nợ
- Thời hạn vay
21
để quản lý tài sản thế chấp, quản lý các khoản nợ khó đòi.
- Hợp tác với các ngân hàng trong tổ chức các ngân hàng thanh
toán song phương hoặc các ngân hàng trong cùng tổ chức Banknet
tạo nên hệ thống thông tin liên ngân hàng để cung cấp thông tin KH
lẫn nhau
- Định kỳ tổ chức hội nghị KH để thu thập ý kiến KH
- Thị trường hóa các khoản nợ
3.3. Kiến nghị
3.3.1. Đối với Chính phủ và ngân hàng nhà nước
- Bảo hiểm tiền gửi cho các khoản tiền gửi với giá trị lớn và
tiền gửi ngoại tệ.
- Quy định nơi gửi nguồn tiền nhàn rỗi từ Kho bạc nhà nước
- NHNN nên bỏ trần lãi suất huy động cũng như lãi suất cho
vay mà cung cầu vốn trên thị trường quyết định các mức lãi suất.
- Chính phủ cần ổn định môi trường vĩ mô của nền kinh tế, các
cơ quan quản lý cần có sự phối hợp chặt chẽ với nhau trong việc cân
đối nhu cầu đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng, tránh tình trạng đầu tư
ồ ạt vào một ngành hay lĩnh vực nào đó.
- Tăng cường các biện pháp quản lý nhà nước đối với doanh
nghiệp, bảo đảm các doanh nghiệp hoạt động theo đúng chức năng,
quy mô hoạt động phù hợp với vốn điều lệ, năng lực trình độ quản lý.
- Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về thị trường tài chính, phát
triển các thị trường phụ trợ như thị trường các sản phẩm phái sinh,
hình thành các tổ chức xếp hạng tín nhiệm có uy tín và năng lực,
chuẩn bị cơ sở hạ tầng kỹ thuật, các tổ chức tài chính có liên quan…
để có thể ứng dụng kỹ thuật chứng khoán hóa tại Việt Nam.
20
3.2.5. Giải pháp kiểm soát rủi ro
- Tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát nội bộ: nâng cao
trình độ đội ngũ kiểm tra viên trong việc kiểm tra quy trình cho vay,
đánh giá tài sản đảm bảo, tính hợp pháp của hồ sơ pháp lý, phân loại
nợ và thực trạng nợ.
- Giao khoán địa bàn hoạt động của các CN trực thuộc
Agribank Đà Nẵng cho từng nhóm cán bộ kiểm tra kiểm soát nội bộ,
gắn trách nhiệm hoặc khen thưởng đối với các vi phạm hoặc thành
tích mà CN trực thuộc đang có với từng nhóm cán bộ kiểm soát.
- Triển khai và thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa và
XLRR: lưu trữ và bảo quản tốt thông tin KH nhằm tránh cho vay
chồng chéo, phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro phản ánh đúng
thực trạng tín dụng, thực hiện cơ cấu lại nợ, cho vay lưu vụ, cho vay
khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, xử lý khoanh nợ, xóa nợ,
miễn giảm lãi kịp thời đúng quy định.
- Trước khi cho vay một KH mới phải tra cứu thông tin về
người đại diện doanh nghiệp hoặc những thành viên của hội đồng
sáng lập doanh nghiệp có liên quan đến KH khác ở các NH thuộc CN
Đà Nẵng hay không, từ đó tránh được hiện tượng cho vay trùng lắp
giữa các CN trong cùng hệ thống, đồng thời cũng thu thập được
thông tin KH nhằm tránh rủi ro tín dụng phát sinh trong tương lai.
- Nên áp dụng lãi suất thỏa thuận với KH theo hình thức lãi
suất thả nổi hoặc lãi suất có điều chỉnh định kỳ tối đa 3 tháng/lần
- Đầu tư phân tán và áp dụng nhiều hình thức cho vay thích
hợp với từng đối tượng cho vay.
3.2.6. Một số giải pháp khác
-Tăng cường phối hợp với các bộ, ngành và các tổ chức chính
trị - xã hội trong hoạt động tín dụng (phối hợp với công an, tòa án...)
5
+ Tín dụng trung hạn có thời gian vay từ 12 tháng đến 60 tháng
+ Tín dụng dài hạn có thời hạn vay từ trên 60 tháng nhưng
không quá thời hạn hoạt động còn lại theo quyết định thành lập hoặc
giấy phép thành lập đối với pháp nhân và không quá 15 năm đối với
các dự án phục vụ đời sống.
- Kỳ hạn trả nợ theo lịch phân kỳ trả nợ phụ thuộc vào dòng
tiền và khả năng trả nợ của KH
* Đối tượng cho vay
Giá trị máy móc thiết bị, các công trình xây dựng cơ bản, cải
tạo hay mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, khôi phục, thay thế tài
sản cố định.
* Rủi ro và lãi suất cho vay
1.2.2. Các nguồn vốn hình thành nên nguồn vốn cho vay trung dài
hạn
- Nguồn vốn huy động có thời hạn gửi còn lại từ 1 năm trở lên
- Vốn vay trong nước thông qua phát hành trái phiếu, giấy tờ
có giá có thời hạn thanh toán còn lại trên 1 năm
- Các khoản vay của các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước
có thời hạn thanh toán còn lại trên 1 năm
- Vốn tài trợ ủy thác của Nhà nước và các tổ chức quốc tế
- Vốn điều lệ và quỹ dự trữ của các tổ chức tín dụng tích lũy
được trong quá trình kinh doanh sau khi đã trừ đi các khoản đầu tư tài
sản cố định, góp vốn, mua cổ phần....
- Một phần vốn huy động ngắn hạn và không kỳ hạn
1.2.3. Vai trò của tín dụng trung dài hạn
1.2.3.1. Đối với nền kinh tế
1.2.3.2. Đối với doanh nghiệp
1.2.3.3. Đối với ngân hàng