Phôi thai hệ tiêu hóa

Chia sẻ: Vu Liem | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

148
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu: - Nêu được nguồn gốc biểu mô và quá trình tạo hình, tạo mô các đoạn ống tiêu hóa chính thức, gan, tụy và các đường dẫn mật. - Giải thích được những kiên quan về vị trí giữa các đoạn ống tiêu hóa và giữa chứng với gan, tụy và các đường dẫn mật.- Giải thích được những phát triển bất thường hay gặp ở hệ tiêu hóa...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phôi thai hệ tiêu hóa

Ph«I thai hÖ tiªu ho¸ ThS. Trịnh Sinh Tiên Môc tiªu 1. Nªu ®îc nguån gèc biÓu m« vµ sù t¹o h×nh, t¹o m« c¸c ®o¹n èng tiªu ho¸ chÝnh thøc, gan, tuþ, mËt. 2. Liªn quan vÒ vÞ trÝ gi÷a c¸c ®o¹n èng tiªu ho¸ vµ gi÷a chóng víi gan, tuþ, mËt. 3. Nh÷ng ph¸t triÓn bÊt thêng hay gÆp ë hÖ tiªu ho¸. 4. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c m¹c treo ruét.
§¹i c¬ng - Sù khÐp ph«i 3 l¸ d¹ng ®Üa thµnh d¹ng èng. (TuÇn 3) - èng ruét nguyªn thuû (néi b×) tõ mµng häng miÖng ®Õn mµng nhíp: 3 ®o¹n. ■ Ruét tríc (§M th©n t¹ng): vïng mang, hÖ h« hÊp, thùc qu¶n, d¹ dµy, t¸ trµng (®o¹n trªn), gan, ®êng mËt, tuþ. ■ Ruét gi÷a (§M m¹c treo ruét trªn): Ruét tõ t¸ trµng (ngay díi miÖng èng mËt chñ) ®Õn chç nèi 1\3 gi÷a vµ 1\3 xa ®¹i trµng ngang. ■ Ruét sau (§M m¹c treo ruét díi): 1\3 xa ®¹i trµng ngang, ®¹i trµng xuèng, trùc trµng, ®o¹n trªn èng hËu m«n. (§o¹n díi èng hËu m«n: ngo¹i b×) ■ T¹o m« hÖ tiªu ho¸: + Néi b×: biÓu m« vµ tuyÕn + Trung b×: m« liªn kÕt, c¬
Thùc qu¶n 1. T¹o c¬ quan, m«. - V¸ch khÝ-thùc qu¶n ng¨n ®«i ®o¹n sau ruét tríc: khÝ qu¶n, thùc qu¶n. - Thùc qu¶n dµi ra do lång ngùc h¹ thÊp. - T¹o m«. 2. BÊt thêng. V¸ch khÝ-thùc qu¶n lïi ra sau → tÞt. V¸ch t¹o ra kh«ng hoµn toµn → rß . TÞt, kh«ng rß TÞt díi, rß trªn ■ TÞt thùc qu¶n ®¬n thuÇn, kh«ng rß. ■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n díi, rß khÝ-thùc qu¶n ®o¹n trªn. ■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n gi÷a, rß khÝ thùc qu¶n ®o¹n díi. ■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n gi÷a, rß phÕ-thùc qu¶n ■ Rß khÝ-thùc qu¶n kÐp. 3. L©m sµng bÊt thêng. TÞt gi÷a, rß díi TÞt gi÷a, rß phÕ-TQ Rß kÐp §a èi, n«n vät sím, sÆc.
D¹ dµy, t¸ trµng 1. T¹o d¹ dµy. ■ T¹o d¹ dµy: tuÇn 4, ë ruét tríc díi v¸ch ngang. ■ T¹o bê cong lín (thµnh sau), bê cong nhá (thµnh tríc). ■ §¸y vÞ, t©m vÞ: BiÖt ho¸ tõ bê cong lín. ■ D¹ dµy xoay theo trôc däc: 900 chiÒu kim ®ång hå. Bê cong lín sang tr¸i, bê cong nhá sang ph¶i. KhuyÕt t©m vÞ ■ D¹ dµy xoay theo trôc tríc - sau: bê cong D©y TK 10 lín h¹ xuèng, bê cong nhá nh« lªn. §¸y vÞ 2. T¹o t¸ trµng. Bê cong nhá (Cuèi ruét tríc vµ ®Çu ruét gi÷a): U, cong vÒ Bê cong phÝa bªn ph¶i. lín 3. BÊt thêng. - HÑp m«n vÞ bÈm sinh: do ph× ®¹i c¬ vßng. Th©n vÞ - Nh©n ®«i d¹ dµy… (hiÕm) 4. L©m sµng bÊt thêng. HÑp m«n vÞ: TrÎ bó no l¹i n«n ra.
Gan vµ tói mËt 1. T¹o c¬ quan vµ m«: D¹ dµy ■ Gi÷a tuÇn thø 3, néi b× ®Çu xa ruét V¸ch ngang tríc xuÊt hiÖn mÇm gan nguyªn Gan thñy, c¸c d©y tÕ bµo gan ph¸t triÓn trong v¸ch ngang xÎ TM no·n hoµng vµ TM rèn thµnh c¸c xoang m¸u. D©y tb gan vµ xoang m¸u t¹o m« gan. M« LK cña gan ph¸t sinh tõ trung m« v¸ch ngang. ■ C¸c TB m¸u nguyªn thñy tõ thµnh tói no·n hoµng di c ®Õn gan t¹o c¸c tiÓu ®¶o t¹o m¸u xen gi÷a c¸c d©y TB gan vµ xoang TM. ■ Tõ cuèng mÇm gan nguyªn thñy xuÊt hiÖn mÇm ®êng mËt nguyªn thuû (mÇm sau), ph¸t triÓn trong m¹c treo d¹ dµy bông, nèi víi cuèng mÇm gan nguyªn thñy bëi 1 cuèng riªng (èng tói mËt)
■ Tói mËt: MÇm sau. ■ Cuèng mÇm gan nguyªn thñy: T¹o thµnh èng gan, c¸c ®êng dÉn mËt trong gan vµ èng mËt chñ. ■ èng mËt chñ: B¾t chÐo mÆt sau t¸ trµng khi t¸ trµng xoay 2700. ■ Néi b×: Tb gan, biÓu m«, tuyÕn ®êng, tói mËt. Trung m«: m« LK, c¬. ■ TM no·n hoµng, TM rèn: TM cöa, TM trung t©m, mao m¹ch nan hoa. 2. BÊt thêng: TÞt ®êng mËt; tÞt, nh©n ®«i... tói mËt 3. L©m sµng bÊt thêng: Vµng da t¾c mËt bÈm sinh.
Tuþ V¸ch ngang D¹ dµy 1. T¹o c¬ quan vµ m«: Gan ■ Tôy: Néi b× ®o¹n sau ruét tríc, tuÇn 4. Gåm 2 mÇm: ■ MÇm tuþ bông: Díi gèc mÇm gan nguyªn thñy, di chuyÓn vßng ra sau, s¸t nhËp nô tôy lng t¹o Nô tôy lng tuþ chÝnh thøc. (mám vµ 1 phÇn Nô tôy bông ®Çu tuþ). ■ MÇm tôy lng : ph¸t triÓn trong m¹c treo d¹ dµy lng. (®Çu, th©n, ®u«i tuþ). Nô tôy lng ■ Cuèng mÇm tuþ bông: èng tuþ chÝnh (Wirsung). ■ Cuèng mÇm tuþ lng: èng tuþ phô (Santorini). Nô tôy bông ■ Sù t¹o m«: D©y tÕ bµo (néi b×) → èng tuþ nguyªn ph¸t → nang tuþ ngo¹i vµ tiÓu ®¶o néi tiÕt. (th¸ng 5: hoµn chØnh).
2. BÊt thêng: - TËt tuþ h×nh vßng. - M« tuþ l¹c chç: d¹ dµy, Meckel, c¹nh tói mËt. 3. L©m sµng bÊt thêng: Nô tôy bông Tôy vßng cã 2 thïy - HÑp, t¾c t¸ trµng hoµn toµn. (Tuþ vßng) - Thñng d¹ dµy, tói Meckel. (Tuþ l¹c chç) Tôy vßng
Ruét gi÷a 1. T¹o c¬ quan. - §o¹n díi t¸ trµng; toµn bé hçng håi trµng; manh trµng; ruét thõa; ®¹i trµng lªn; 2\3 ph¶i ®¹i trµng ngang. ■ Ruét gi÷a dµi nhanh t¹o quai ruét nguyªn thuû, th«ng víi tói no·n hoµng. TuÇn 6 Ngµnh ®Çu ph«i: t¸ trµng, hçng trµng, ®o¹n ®Çu håi trµng. (Meckel lµ chç nèi). Ngµnh ®u«i ph«i: cßn l¹i. ■ Tho¸t vÞ sinh lý cña quai ruét vµo d©y rèn (do bông chËt hÑp, gan ↑, ruét dµi thªm). TuÇn 10 ■ Xoay quai ruét nguyªn thñy: Ngîc chiÒu kim ®ång hå. LÇn 1: 900, (trong d©y rèn), (tuÇn 8), hçng håi trµng dµi thªm. LÇn 2: 1800 (trong khoang mµng bông). (900 + 1800 = 2700). ■ Quai ruét thôt vµo khoang mµng bông: KQ: Hçng trµng bªn tr¸i khoang bông, manh trµng bªn ph¶i, gãc trªn, råi h¹ xuèng hè chËu ph¶i, t¹o ruét thõa. (TuÇn 11) TuÇn 11
2. T¹o m« - Ph¸t triÓn biÓu m« - Ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn tõ trung m«
3. BÊt thêng - Quai ruét xoay bÊt thêng - Di tÝch cuèng no·n hoµng + Tói thõa Meckel. + U nang no·n hoµng. + Rß rèn-håi trµng
- HÑp vµ tÞt èng tiªu ho¸ - Nh©n ®«i èng tiªu ho¸
- Tho¸t t¹ng ë bông. - Tho¸t vÞ rèn bÈm sinh.
Ruét sau TuÇn 4 1. T¹o c¬ quan. ■ T¹o CQ: PhÇn cßn l¹i cña ®¹i trµng, trùc trµng, ®o¹n trªn èng hËu m«n vµ c¸c cÊu tróc thuéc xoang niÖu-dôc. ■ V¸ch niÖu-trùc trµng: TuÇn 4-6, chia æ nhíp thµnh xoang niÖu- dôc nguyªn thuû (tríc) vµ èng TuÇn 6 hËu m«n-trùc trµng (sau). Ng¨n mµng nhíp thµnh mµng niÖu dôc vµ mµng hËu m«n. ■ 1\3 díi èng hËu m«n-trùc trµng: ngo¹i b× da ■ Mµng hËu m«n r¸ch: tuÇn 9. TuÇn 7
2. BÊt thêng: - Kh«ng thñng hËu m«n. - TÞt trùc trµng - Rß trùc trµng