intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Phụ nữ Việt Nam - Những sự kiện hay và nhất

Chia sẻ: Dust Wind | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:12

237
lượt xem
30
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'phụ nữ việt nam - những sự kiện hay và nhất', khoa học xã hội, lịch sử văn hoá phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Phụ nữ Việt Nam - Những sự kiện hay và nhất

  1. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 1. Bảo tàng Phụ nữ đầu tiên trong cả nước Đó là Bảo tàng phụ nữ Nam Bộ, nằm ở số 202, đường Võ Thị Sáu, ph ường 7, quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Được thành lập ngày 29-4-1985, tiền thân của Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ là Nhà Truyền thống Phụ nữ Nam Bộ. Tòa nhà này nguyên là dinh cơ của Nguyễn Ngọc Loan - Giám đốc Tổng nha Cảnh sát chế độ ngụy quyền Sài Gòn cũ. Năm 1984 đ ược Nhà nước giao làm Nhà truyền thống Phụ nữ Nam Bộ. Sau đó đ ược xây thêm tòa nhà 4 tầng và đổi thành Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ. Hiện nay, Bảo tàng hiện đang quản lý và trưng bày trên 16.000 hiện vật, tài li ệu và hình ảnh. Thư viện có gần 10.000 đầu sách. Có m ột hội trường 800 ch ỗ ngồi, m ột phòng chiếu phim, một thư viện và một kho lưu giữ hàng chục ngàn hiện vật, tranh ảnh quý hiếm. Khu trưng bày gồm ba tầng, có diện tích 3.162m2, với 8 phòng trưng bày rộng thoáng, sắp xếp theo các chuyên đề: - Phong trào phụ nữ - Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam; - Truyền thống phụ nữ Việt Nam; - Tưởng niệm Hồ Chủ tịch; - Đấu tranh của phụ nữ miền Nam qua hai thời kỳ chống Pháp và M ỹ (đ ấu tranh chính trị, binh vận, võ trang, đấu tranh trong nhà tù thực dân đế quốc và công tác ngoại giao của phụ nữ Việt Nam); - Trang phục và trang sức của phụ nữ miền Nam; - Vai trò của phụ nữ trong các làng nghề truyền thống ở miền Nam; - Phụ nữ miền Nam trong đời sống gia đình, lao động sản xuất và sinh ho ạt văn hóa; - Trang phục lễ hội truyền thống của phụ nữ các dân tộc ở miền Nam; - Nhà ở của ba vùng miền Nam: Nhà ở miền Đông, nhà ở miền Tây và nhà ở vùng Cao nguyên. Dự kiến trong tương lai, cũng là mục tiêu phát triển của Bảo tàng, là phấn đ ấu xây dựng Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ hiện nay trở thành một Bảo tàng hiện đại v ề trang thiết bị, phong phú về nội dung, sinh động hấp dẫn v ề tr ưng bày và các ho ạt đ ộng phục vụ công chúng. Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ từ khi mở cửa, là trung tâm sinh ho ạt văn hóa giáo d ục, hội thảo khoa học, họp mặt truyền thống, giao lưu văn hóa c ủa gi ới n ữ nh ằm b ảo t ồn và phát huy truyền thống tốt đẹp của phụ nữ. Đó là tâm nguyện và ý chí c ủa các th ế hệ phụ nữ nhằm giữ gìn, giáo dục lòng yêu nước, truyền thống tốt đẹp cho mai sau. 1
  2. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 2. Bệnh viện Phụ sản lớn nhất nước Đó là Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ, nằm trên đường C ống Quỳnh, qu ận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Năm 1932, Hui Bon Hoa (chú Hỏa), một Hoa kiều giàu có thuộc loại lớn nhất Sài Gòn đã ủng hộ tài chính và hiến 19.123m2 đất để xây Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ. Pháp đặt tên là Maternité Indochinoise (Nhà bảo sanh Đông Dương), v ới 130 gi ường, do một nữ hộ sinh Đông Dương quản lý. Năm 1937, bệnh viện mới được xây xong, nhưng liên ti ếp b ị Pháp r ồi Nh ật dùng làm nơi trú quân. Mãi đến tháng 9-1943, bệnh viện mới được trả về cho ngành y tế, có tên là Bảo sanh viện Đông Dương, đến năm 1944 đổi tên thành Vi ệt Nam Bảo sanh viện. Năm 1946, Bệnh viện này mang tên Maternité Georges Béchamp hay còn gọi là Nhà sanh Chú Hỏa, đến năm 1948 đổi tên lại là B ảo sanh vi ện T ừ Dũ. Sau gi ải phóng, từ năm 1975 đến 1977, được gọi là Viện Bảo vệ Bà mẹ và trẻ em, từ năm 1978 chính thức mang tên Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ cho đến ngày nay. Hi ện nay, B ệnh vi ện có tổng cộng 820 giường, 871 cán bộ - công nhân viên. Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ giờ đã trở thành một chuyên khoa đầu ngành về sản ph ụ khoa – sơ sinh – kế hoạch hóa gia đình, đào tạo, huấn luyện và ch ỉ đ ạo tuy ến cho 32 tỉnh, thành phố phía Nam. Có thể nói, Bệnh viện Từ Dũ đã tạo đ ược m ột b ứt phá mạnh và bền vững về các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị. Khi nhắc đến Bệnh viện Từ Dũ, không ai là không biết đến “một trung tâm hỗ trợ sinh sản” với sự thành công c ủa kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, như một bước tiến vượt bậc trong vi ệc rút ngắn khoảng cách với các nước trong khu vực về kỹ thuật đi ều trị. Ngày 30-4-1998, ba em bé đầu tiên của Việt Nam ra đời trong niềm hạnh phúc vô biên từ k ỹ thu ật th ụ tinh trong ống nghiệm đã đánh dấu sự khởi đầu cho chuyên ngành k ỹ thu ật h ỗ tr ợ sinh s ản tại nước ta. Chỉ trong một thời gian ngắn, Chương trình thụ tinh trong ống nghi ệm đã phát tri ển không ngừng về mặt kỹ thuật điều trị và quy mô trung tâm, tạo đ ược uy tín v ề chuyên môn trong khu vực và trên thế giới. Số trường hợp th ực hi ện h ằng năm tăng liên t ục cùng với sự đa dạng không ngừng các kỹ thuật điều trị như: xin tr ứng, tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI), điều trị vô sinh nam không có tinh trùng... Kể từ năm 2002, Bệnh viện Từ Dũ trở thành Trung tâm thụ tinh trong ống nghi ệm l ớn nh ất c ủa khu vực Đông Nam Á và cả châu Á. Tháng 9-2003, em bé thụ tinh trong ống nghi ệm th ứ 1.000 ra đời tại đây. Hơn một năm sau, tháng 11-2004, em bé thụ tinh trong ống nghiệm thứ 1.500 chào đời. Cho đến cuối năm 2004, bệnh viện thực hiện 5.362 chu kỳ điều trị với 1.592 em bé được sinh ra từ chương trình và 375 tr ường h ợp mang thai đang được theo dõi. 2
  3. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- Đồng thời với mũi nhọn thụ tinh trong ống nghi ệm, các chuyên khoa sâu khác cũng phát triển đồng hành với hàng loạt kỹ thuật chẩn đoán và đi ều tr ị hi ện đ ại. Đó là k ỹ thuật nội soi trong phụ khoa, chăm sóc sơ sinh, chẩn đoán di truyền và chẩn đoán ti ền sản. Năm 1992, bệnh viện là nơi đầu tiên thực hiện phẫu thuật nội soi trong chẩn đoán và điều trị phụ khoa, hiện là trung tâm n ội soi hàng đ ầu c ủa khu v ực châu Á. Ban đầu chỉ thực hiện với các trường hợp thai ngoài tử cung, đến nay số l ượng m ổ n ội soi đã chiếm hơn 50% các trường hợp có chỉ định mổ trong phụ khoa. Mới đây nhất, b ệnh viện thực hiện thành công các trường hợp bóc nhân xơ qua nội soi đường ổ b ụng và bóc nhân xơ trong lòng tử cung qua đường âm đạo. Ngoài ra, nhiều kỹ thuật và phương pháp mới được ứng dụng trong chăm sóc sơ sinh ngay tại bệnh viện, giúp giảm tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh c ực non (d ưới 1500g) t ừ 56% năm 1997 còn 35% trong năm 2003. Các chương trình chăm sóc trẻ sơ sinh non tháng bằng phương pháp Kanguru: dùng hơi ấm và sữa mẹ để chăm sóc, nuôi nấng, đã mang lại hiệu quả cao, không tốn kém, thực hiện được ngay ở tuyến huyện, c ứu s ống rất nhiều cháu bé sinh non. Nếu trẻ sinh ra có khuyết tật như tay chân khoèo sẽ đ ược bệnh viện cho tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng ngay, đến 3 ho ặc 6 tháng sau không phải mổ mà tay chân trở lại như các trẻ em khác. Không những thế, bệnh viện còn đi đầu trong cả nước về chẩn đoán ti ền sản v ới sự phát triển cả về các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, sinh hóa và di truyền, bao g ồm các kỹ thuật di truyền tế bào và di truyền phân tử. Đây là chương trình ch ẩn đoán ti ền sản hoàn chỉnh nhất nước hiện nay. Song song đó, bệnh vi ện cũng là đơn v ị đ ầu tiên ở Việt Nam xây dựng được Khoa chẩn đoán di truyền (tế bào và phân tử) trong B ệnh viện sản phụ khoa. Đầu năm 2005, với kỹ thuật PCR, Phòng di truyền đã đ ịnh danh được týp và chủng loại virus gây bệnh ung thư cổ tử cung là virus HPV, giúp b ệnh nhân phát hiện và điều trị bệnh sớm, chặt chẽ. Năm 1985, Bệnh viện Từ Dũ vinh dự đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động do Nhà nước trao tặng. Đây là bệnh viện đầu tiên trong cả nước đoạt danh hiệu này. Ngày 27- 2-2003, Bệnh viện Từ Dũ vinh dự đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động lần thứ hai. Và Bệnh viện Từ Dũ cũng là bệnh viện đầu tiên của cả nước đoạt hai lần danh hiệu này. 3. Câu lạc bộ nhiếp ảnh nữ đầu tiên ở Việt Nam Đó là câu lạc bộ nhiếp ảnh nữ Hải Âu, được thành lập năm 1990, bao gồm 8 thành viên đều là nữ, do nhiếp ảnh gia Đào Hoa Nữ làm chủ nhi ệm. Đến nay, câu l ạc b ộ đã có 15 thành viên. Mỗi năm, Câu lạc bộ lại tổ chức một chuyến đi sáng tác ở các tỉnh xa bằng xe gắn máy, có năm các chị tổ chức đi xuyên Việt. Nhờ vậy mà khối lượng ảnh c ủa Câu l ạc bộ rất dồi dào đủ để mỗi năm các chị lại chọn lựa ra mắt công chúng m ột tập ảnh. Mỗi năm các chị tổ chức 4 lần triển lãm tác phẩm m ới. Đặc bi ệt trong đ ợt tri ển lãm ảnh năm 2005, với tiền bán sách ảnh các chị đã góp được 10 triệu đồng ủng h ộ các 3
  4. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- nạn nhân chất độc da cam. Hoạt động từ thiện này sẽ trở thành m ột ho ạt đ ộng có ý nghĩa truyền thống của Câu lạc bộ Hải Âu. Có thể nói, Câu lạc bộ nhiếp ảnh nữ Hải Âu là Câu lạc bộ có cường độ ho ạt động đều đặn nhất, bền bỉ nhất trong số 20 câu lạc bộ nhiếp ảnh toàn Thành ph ố H ồ Chí Minh. Không chỉ mạnh về số lượng, Câu lạc bộ Hải Âu còn t ự khẳng đ ịnh mình v ới những tác phẩm chất lượng được công chúng yêu thích. Nhiều gương mặt n ữ nhiếp ảnh tài năng đã gây được ấn tượng cho người hâm mộ cả trong và ngoài n ước. Trong đợt phong tước hiệu nghệ sĩ nhiếp ảnh quốc tế, lần đầu tiên ở Vi ệt Nam đã có m ặt hai nữ nhiếp ảnh của Hải Âu là Đào Hoa Nữ và Thi Thơ. Về tỷ lệ tước hiệu quốc tế có lẽ Câu lạc bộ nhiếp ảnh nữ Hải Âu cũng khiến cho các Câu lạc bộ nhiếp ảnh trong nước phải kính nể. Chỉ có 15 hội viên mà Hải Âu đã có 8 tay máy đ ược phong t ước hiệu Nghệ sĩ nhiếp ảnh quốc tế (AFIAP) và 4 chị được phong tước hi ệu: Ngh ệ sĩ nhiếp ảnh xuất sắc Quốc tế (EFIAP). 4. Câu lạc bộ thơ nữ đầu tiên Thành lập ngày 8-3-1993, Câu lạc bộ nhà thơ nữ đặt trụ sở tại Nhà văn hóa Ph ụ nữ TP.HCM, làm nơi tụ họp, giao lưu, sinh hoạt của nh ững nhà th ơ n ữ thu ộc nhiều thế hệ khác nhau. Lúc mới thành lập, Câu lạc bộ có 9 hội viên, đến năm 1998, s ố h ội viên lên đ ến con số 19. Hiện nay, câu lạc bộ vẫn thu hút được nhiều người đến đăng ký tham gia. 5. Câu lạc bộ phụ nữ Việt Nam đầu tiên được thành lập ở nước ngoài Đó là Câu lạc bộ Phụ nữ ở Berlin (Đức), được thành lập năm 1990. Người thành lập câu lạc bộ này là chị Hoài Thu, một phụ n ữ Việt Nam duy nh ất đ ược hai l ần nh ận Bằng khen của Chính phủ Đức. Năm 1999, chị được gi ải thưởng “Người Ph ụ Nữ Berlin” và năm 2001, được tổng thống Cộng hòa Liên bang Đ ức trao Huân chương Công trạng (Huân chương cao nhất ở mức Liên bang) vì sự đóng góp xứng đáng trong công tác tư vấn, chăm lo và giúp đỡ phụ nữ Việt Nam tại Đức. Vào thập niên 1980, nhà nước Việt Nam đã gửi rất nhiều nhân công đi lao đ ộng ở nước ngoài. Lúc bấy giờ, đa số các nhà máy ở Đông Đức đều tuyển các nữ nhân công để may hàng gia công. Vì thế hầu hết thành phần đến Đ ức làm vi ệc từ Vi ệt Nam là phụ nữ. Khi có biến chuyển chính trị ở Đông Âu, hoàn c ảnh sống và đi ều ki ện làm việc của các chị em nhân công người Việt cũng thay đổi theo. Năm 1989, bắt đầu thống nhất hai nước Đức, tất cả công nhân n ằm trong hi ệp đ ịnh c ủa hai nhà n ước b ị thải hồi ra khỏi nhà máy, cuộc sống của họ ngày càng khó khăn h ơn. Ngay c ả gi ấy phép cư trú cho ngoại kiều cũng xin rất khó vì chính quyền đòi h ỏi ng ười đó ph ải có chỗ ở, phải có một công việc ổn định. Điều đó thì vô cùng khó khăn cho c ộng đ ồng người Việt ở Đức. 4
  5. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- Lúc bấy giờ, chị Hoài Thu(1) đến Đức từ năm 1983, với tư cách là phiên dịch cho đội lao động Việt Nam, thấy hoàn cảnh các chị em nhân công vô cùng c ực kh ổ, b ơ v ơ, không nơi nương tựa, chị nảy ra ý định thành lập Câu lạc bộ Ph ụ n ữ Vi ệt Nam. V ốn có kiến thức về xã hội Đức, quen biết các thành phần qu ản lý trong Chính ph ủ Đ ức, lại thêm vốn tiếng Đức rất giỏi, chị mạnh dạn viết đề án lập “Vinaphunu” gửi cho Bộ Lao động Đức và được chấp thuận cho phép thành lập. Từ khi thành lập, câu lạc bộ đã có những chương trình sinh ho ạt th ật phong phú. Khởi đầu là các lớp tiếng Đức do các giảng viên người Đức tình nguyện đ ến dạy. R ồi đến những chương trình cố vấn về pháp lý, xã hội... Ngoài ra, lại còn có c ả nh ững gi ờ nữ công gia chánh để các chị em có điều kiện gìn giữ ẩm thực dân tộc và có cơ hội gần gũi nhau hơn. Bên cạnh đó, còn có những gi ờ chia sẻ trao đổi kinh nghi ệm v ề gia đình, hôn nhân, con cái... hay giờ sinh hoạt vui chơi, ca hát v ới nhau sau nh ững giây phút làm việc mệt nhọc. Tùy theo từng ngày, từ thứ hai đến thứ sáu, đều có những ch ủ đ ề sinh ho ạt riêng. Ở đây, còn có cả một thư viện nho nhỏ với hàng trăm cuốn sách Vi ệt... Ngoài gi ờ lo cho câu lạc bộ, chị Hoài Thu còn dành thời gian để chăm nom và giúp cho nh ững tù nhân người Việt trong các nhà tù ở Berlin. Hiện nay, cộng đồng người Việt ở Đức đã xuất hi ện thế hệ thứ hai. M ối bận tâm lớn nhất của các cha mẹ là làm sao cho con cái mình bi ết ti ếng Vi ệt, cùng gi ữ gìn phong tục tập quán của nước Việt Nam. Vì thế lớp dạy tiếng Vi ệt được m ở ra trong những năm gần đây qui tụ rất nhiều các trẻ em sinh ra và lớn lên t ại Đ ức. Ngoài gi ờ học tiếng Việt, có những em còn tham gia vào các đội múa và nhi ều l ần đi trình di ễn văn hóa cho cộng đồng bản xứ. Trong suốt 16 năm qua, câu lạc bộ Phụ nữ Việt Nam tại Berlin ngày càng v ững chắc. Sự thành công cùng hiệu quả của câu lạc bộ đã được các c ơ quan h ữu trách c ủa chính quyền Đức ghi nhận và đánh giá rất cao. Rất nhiều quan khách và các nhân v ật lãnh đạo trong chính quyền Đức đã đến tham quan câu lạc b ộ. Và đi ều quan tr ọng h ơn cả là: trong suốt 16 năm qua, “Vinaphunu” đã hỗ trợ rất nhiều cho các ch ị em v ề đ ời sống cũng như tinh thần, là chỗ dựa đáng tin cậy cho họ mỗi khi gặp khó khăn. 6. Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đầu tiên Đó là bà Lê Thị Xuyến sinh ngày 9-12-1909, quê làng Thạch B ộ Châu, nay thu ộc xã Đại Hòa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Tháng 4-1950, tại Đ ại h ội ph ụ n ữ Vi ệt Nam toàn quốc lần thứ nhất, bà được bầu làm Chủ tịch Hội Liên hi ệp Phụ nữ Vi ệt Nam đầu tiên, nhiệm kỳ 1950-1956. Thuở nhỏ, bà học ở Điện Bàn, Huế, cựu nữ sinh Trường Đồng Khánh, Hu ế. Năm 1927, tốt nghiệp Trung học, ngành sư phạm, được bổ dạy tại Trường Đồng Khánh. Năm 1926, bà tham gia lễ truy điệu chí sĩ Phan Châu Trinh đ ưa đ ến cu ộc bãi khóa t ại hai trường Quốc học và Đồng Khánh. Sau khi thành hôn với ông Phan Thanh (1928), bà 5
  6. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- chuyển ra Hà Nội dạy ở Trường tư thục Thăng Long, Gia Long. Bà có chân trong Đảng Xã hội Pháp hoạt động công khai ở miền Bắc Đông Dương. Sau năm 1945, bà trở thành thành viên Hội Phụ nữ Cứu quốc. Năm 1946, bà đ ắc c ử đại biểu Quốc hội khóa I, đơn vị Quảng Nam, giữ chức trưởng nhóm xã h ội trong Quốc hội, Ủy viên chính thức Ban Thường trực Quốc hội khóa I (1946-1957). Năm 1947, bà Lê Thị Xuyến được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Từ năm 1946-1976, tại Việt Bắc và Hà Nội, qua các khóa Qu ốc h ội I, II, III, IV, V, bà là Ủy viên Ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam nhiệm kỳ I (1950-1956), rồi Phó chủ tịch Hội Liên hi ệp Phụ nữ Việt Nam (1956-1978), Phó chủ tịch Ủy ban bảo vệ Hòa bình thế gi ới của Việt Nam (1952-1976), Ủy viên Đoàn chủ tịch Ủy ban Việt Nam đoàn kết hữu nghị với các nước (1977 - 1988). Phó chủ tịch Hội Việt Nam - Cuba, Ủy viên th ường tr ực Ủy ban Thiếu niên Nhi đồng Việt Nam từ 1961-1978. Bà mất ngày 5-5-1996 tại Hà Nội. Tên bà được đặt cho một con đ ường ở qu ận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng. 7. Cô bé 7 tuổi đoạt nhiều giải thưởng hội họa nhất Danh hiệu này thuộc về cô bé Lâm Diệu Linh, sinh năm 1994 khi đang theo h ọc t ại Trường tiểu học Kim Liên, quận Đống Đa, Hà N ội. M ới 7 tu ổi, Lâm Di ệu Linh đã đoạt được 20 giải thưởng về hội họa. Năm 1999, khi còn ở độ tuổi mẫu giáo, Lâm Diệu Linh đã theo học lớp vẽ tại Cung thiếu nhi Hà Nội, chính ở nơi đây em đã bộc lộ năng khi ếu hội h ọa c ủa mình. Trong nhiều cuộc thi vẽ của trường, quận, thành phố, em đã liên ti ếp đo ạt nhiều gi ải thưởng. Đặc biệt trong cuộc thi vẽ tranh thiếu nhi “Chúng em với kỷ nguyên m ới” do hãng Toyota (Nhật Bản) và Cung thiếu nhi Hà Nội tổ chức, Di ệu Linh đã đo ạt gi ải nhất. Năm 2000, khi vừa tròn 6 tuổi, Diệu Linh đã đoạt được rất nhi ều gi ải th ưởng trong nước và quốc tế. Trong cuộc thi vẽ do Bộ Y tế tổ chức v ới ch ủ đ ề “Vì môi trường tốt đẹp cho hôm nay và mai sau”, Diệu Linh đã giành c ả gi ải A và B. Trong cuộc thi vẽ tranh toàn quốc “Vũ trụ với chúng em”, Diệu Linh đã đoạt giải chính th ức và bức tranh của em đã được chọn để gửi sang Nga tham dự tranh vẽ của thiếu nhi thế giới. Năm 2001, Diệu Linh được chọn để tham gia vẽ bức tranh chung do Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc đề xướng với chủ đề “Hòa bình cho chúng em”. B ằng nh ững n ỗ l ực sáng tạo không ngừng, nên chỉ mới 7 tuổi mà Lâm Di ệu Linh đã sở h ữu trong tay 20 giải thưởng trong nước và quốc tế cùng với một tư duy nghệ thuật hội họa đặc biệt. Năm 2004, Lâm Diệu Linh đã đoạt được huy chương Lidice Rose trong cuộc thi v ẽ tranh thiếu nhi Lidice lần thứ 31 (2003) tổ chức tại Cộng hòa Czech. 6
  7. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 8. Cô bé 8 tuổi sở hữu nhiều huy chương nhất Chỉ mới 8 tuổi nhưng bé Lê Thanh Phương Uyên, học sinh l ớp 3 Tr ường Ti ểu h ọc dân lập Quốc tế Việt - Úc đã có được bộ sưu tập huy chương c ờ vua đáng n ể v ới 13 chiếc (8 trong nước và 5 quốc tế). Cô bé mê cờ vua như trẻ con mê cổ tích... Khởi đầu những thành tích đáng nể của cô bé 8 tuổi là sau 11 bu ổi h ọc c ờ vua (m ỗi tuần một buổi) với cô giáo, Uyên chính thức trở thành v ận đ ộng viên đ ội năng khi ếu tập trung của Thành phố Hồ Chí Minh. Năm 2002, Uyên đạt Huy chương Vàng Gi ải năng khiếu trẻ Thành phố Hồ Chí Minh. Thành tích quốc tế của Phương Uyên: Huy chương Bạc đ ồng đ ội c ờ vua tr ẻ châu Á 2004, Huy chương Vàng cờ vua nhanh Đông Nam Á 2004, Huy ch ương Vàng đ ồng đ ội cờ vua nhanh Đông Nam Á 2004, Huy chương Đồng cờ vua ch ậm Đông Nam Á 2004 và Huy chương Bạc cờ vua trẻ châu Á năm 2004. Trước đó, cũng trong năm 2004, Uyên đã có đến 5 chiếc huy chương quốc tế. 9. Cô gái Việt Nam bắn cung xa nhất bằng chân Đó là cô Nguyễn Thị Thu Hằng, sinh năm 1985 tại Thành ph ố H ồ Chí Minh. Nh ờ khả năng đặc biệt này mà cô bé Việt Nam này đã ghi tên mình vào sách Guinness khi mới ở độ tuổi 14. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có người cha công tác t ại r ạp xi ếc Thành ph ố Hồ Chí Minh, cô bé Thu Hằng đã sớm có lòng say mê xi ếc t ừ nh ỏ. Năm 12 tu ổi, Thu Hằng trúng tuyển vào Trường Xiếc Việt Nam, và cô đến với môn ngh ệ thu ật b ắn cung từ đó. Bắn cung là một môn nghệ thuật đòi hỏi người diễn viên phải có sự luyện tập và nhiều kỹ năng thuần thục khi bắn cung bằng tay. Vậy mà cô bé Thu H ằng đã dùng đôi chân nhỏ bé của mình điều khiển cây cung hết sức chính xác, bắn trúng m ục tiêu cách xa 5m. Ngày 12-8-1999, với tài năng đặc biệt của mình, Thu Hằng đã l ập nên k ỷ l ục th ế giới mới về người bắn cung xa nhất bằng chân. 10. Cô gái Việt Nam đầu tiên dự thi hoa hậu thế giới Hoa hậu Việt Nam đầu tiên dự thi Hoa hậu thế gi ới 2002 là Phạm Th ị Mai Phương, sinh năm 1985 tại Hải Phòng. Chị đăng quang hoa h ậu Vi ệt Nam năm 2002, khi đang là học sinh lớp 12 trường PTTH Trần Phú (Hải Phòng). Trải qua 14 năm, cuộc thi hoa hậu báo Tiền Phong (tổ chức 2 năm 1 lần) đã nhận được sự ủng hộ nhiệt liệt của công chúng. Bắt đầu từ năm 2002, cuộc thi hoa hậu của báo Tiền Phong đã chính thức trở thành cuộc thi Hoa hậu Việt Nam. Đêm chung k ết cuộc thi Hoa hậu năm 2002, thí sinh Phạm Thị Mai Phương, học sinh l ớp 12 tr ường chuyên Trần Phú – Hải Phòng đã đăng quang vương mi ện hoa hậu. Cô đã chính th ức trở thành hoa hậu Việt Nam đầu tiên của thế kỷ XXI, đồng th ời Mai Ph ương cũng là hoa hậu Việt Nam đầu tiên được cử đi tham gia cuộc thi hoa hậu th ế gi ới 2002 t ổ 7
  8. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- chức tại London (Anh quốc). Tại cuộc thi này, Phạm Th ị Mai Ph ương đã l ọt vào t ốp 20 hoa hậu đẹp nhất hành tinh. Hiện nay hoa hậu Phạm Thị Mai Phương đang du học khoa Quản trị kinh doanh t ại Đại học Luton - Anh quốc. 11. Cuộc đồng diễn thể dục nữ giới lớn nhất Nhân kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8-3 và cuộc khởi nghĩa Hai Bà Tr ưng, đ ồng thời chào mừng SEA Games 22 lần đầu tiên tổ chức tại Vi ệt Nam, H ội Liên hi ệp Ph ụ nữ TP.HCM, Sở Thể dục Thể thao TP.HCM và Trung tâm Thể dục Th ể thao qu ận 1 đã phối hợp tổ chức cuộc đồng diễn thể dục ngoài trời theo nhạc trong gi ới n ữ, di ễn ra từ 6h30 đến 9h30 ngày 8-3-2003 tại Công viên 30-4, dọc theo trục đường Lê Duẩn – Pasteur, trước Dinh Thống Nhất. Đây được xem là cuộc đồng diễn thể dục nữ giới lớn nhất tại TP.HCM (đến 4- 2004) vì đã quy tụ được 10.000 phụ nữ tham gia. Mỗi phụ n ữ tham gia đ ược Công ty Quadrille & International tài trợ 1.000đ/người. Tổng số tiền 10.000.000đ được sử dụng để đóng góp cho việc trùng tu đền thờ Hai Bà Trưng tại xã Hạ Lôi, huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc. Qua cuộc đồng diễn trên, Hội Liên hi ệp Ph ụ n ữ TP.HCM đã góp ph ần phát triển phong trào thể dục thể thao, rèn luyện thân thể trong gi ới n ữ trên đ ịa bàn TP.HCM, thúc đẩy phong trào: “Mỗi phụ nữ chọn cho mình m ột môn th ể thao thích hợp để tập luyện hàng ngày” được Trung ương Hội Liên hiệp Phụ n ữ Vi ệt Nam phát động từ tháng 3-2001 tại TP.HCM. 12. Cuộc thi hoa hậu đầu tiên ở Việt Nam Cuộc thi hoa hậu đầu tiên ở Việt Nam được người Pháp tổ chức ở Sài Gòn vào năm 1864. Vào đầu năm 1863, Sài Gòn khi đó mới có khoảng 60 người Pháp trong đó 1/4 là n ữ. Khi ấy một số sĩ quan hải quân người Pháp đã nghĩ ra ý tưởng tổ ch ức t ại đây m ột cuộc thi hoa hậu. Thế là tháng chạp năm 1864, cuộc thi hoa hậu lần đầu tiên đ ược t ổ chức ở Việt Nam. Cuộc thi quy tụ nhiều thí sinh tham gia, tuy nhiên phần lớn lại là các cô gái ng ười Pháp và người nước ngoài đang sinh sống tại Vi ệt Nam. Tiêu chuẩn đ ề ra cho các thí sinh là tuổi đời từ 18-20, chưa kết hôn và xuất thân t ừ những gia đình công ch ức làm việc cho chính quyền bảo hộ. Cuộc thi gồm ba phần: mặc váy đầm, mặc áo dài và trang phục áo tắm. Về sau, do công chúng dị ứng với việc thí sinh biểu diễn đồ tắm nên ban t ổ ch ức ph ải b ỏ ph ần thi này. Một thương nhân người Hoa đã chớp lấy c ơ hội này đ ể đ ưa 20 cô gái Trung Quốc đang sống ở Singapore giả làm Hoa kiều để tham gia cuộc thi. Kết quả là trong số đó đã có một cô đoạt vương miện Hoa hậu. Danh hi ệu Á h ậu thì thuộc về cô gái con của một phú thương người Hoa sống ở Chợ Lớn. 8
  9. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 13. Cuộc thi hoa hậu do người Việt tổ chức đầu tiên tại Việt Nam Sau cuộc thi hoa hậu do người Pháp tổ chức vào tháng 12-1864, ngay năm sau, m ột số công chức Việt Nam cũng đã đứng ra tổ chức một cuộc thi hoa h ậu có tên gọi là Miss Sài Gòn dành cho các cô gái Việt Nam. Cuộc thi Miss Sài Gòn được thông báo rộng rãi khắp Sài Gòn và các vùng lân c ận. Gần 100 thiếu nữ đã đến ghi danh tham gia cuộc thi. Ban t ổ ch ức tuyên b ố là các thí sinh chỉ thi các trang phục áo dài truyền thống, không có phần thi các trang phục khác. Người đoạt vương miện Hoa hậu trong cuộc thi này là cô Ba, con gái c ủa ông Chánh, làm nghề thư ký. Trước vẻ đẹp rực rỡ của cô Ba, nhiều người Pháp đã đề nghị cô chụp ảnh để đăng báo ở chính quốc. Họ rất muốn chụp cô trong trang ph ục áo t ắm nhưng cô không đồng ý. Chân dung cô sau đó đ ược vẽ r ồi in thành tem v ới s ố l ượng phát hành lớn chưa từng có. Một thời gian sau đó, cô Ba lấy chồng Việt Nam bình thường và sống giản dị, bỏ lại đằng sau ánh hào quang phù phiếm và không bị ảnh hưởng bởi lối sống ngo ại lai. Đây là người đẹp Việt Nam đăng quang vương miện hoa hậu đầu tiên ở Việt Nam. 14. Cuộc thi hoa hậu đầu tiên sau ngày đất nước thống nhất Lần đầu tiên sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, báo Tiền Phong đã tổ chức cuộc thi hoa hậu toàn quốc vào năm 1988. Cuộc thi đã thành công ngoài mong đ ợi, tr ở thành một sự kiện nổi bật lúc đó. Chung kết cuộc thi Hoa hậu đầu tiên của n ước Việt Nam thống nhất năm 1988 ch ỉ diễn ra một buổi (buổi chiều). Tại cuộc thi này, các thi ếu nữ toàn qu ốc đ ược tr ổ tài khoe sắc sau rất nhiều năm đất nước vắng bóng những cuộc thi như vậy. Từ cu ộc thi này, công chúng Việt Nam bắt đầu làm quen với trang phục dự thi áo t ắm c ủa các thí sinh. Thí sinh Bùi Bích Phương, sinh năm 1971 tại Hà N ội đã đo ạt v ương mi ện hoa hậu đầu tiên của Việt Nam thống nhất. Sau cuộc thi, hàng ngàn người hâm m ộ đ ổ về chật cứng mấy dãy phố gần Nhà văn hóa Thanh niên, Ban t ổ ch ức ph ải nh ờ xe c ảnh sát dẹp đường mới chở hoa hậu về được tận nhà. Sự kiện đó đã tạo nên cơn sốt thi hoa hậu vào năm 1989. Hoa h ậu Đ ền Hùng, Hoa hậu Hội Lim, Hoa hậu Hà Nội, Sài Gòn, Hà Tây và v.v... Đến m ức báo chí đã g ọi là “hội chứng” hoa hậu, đến cả phường cũng thi hoa hậu! Trước tình hình đó, Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa Thông tin) có cuộc họp liên ngành thống nhất một số vấn đề, nhằm đi vào nề nếp, có sự quản lý của nhà n ước về một hiện tượng văn hóa mới có sức cuốn hút lớp trẻ... Báo Tiền Phong được giao soạn thảo quy chế thi người đẹp. Bản quy chế đó đã được Bộ Văn hóa chuẩn y và ban hành. Đó là quy chế thi người đẹp đầu tiên ở Việt Nam, được thực hi ện gần 18 năm, cho đến gần đây mới có quy chế mới. Từ khi có quy chế, c ứ hai năm m ột l ần, đ ược phép của Bộ Văn hóa thông tin, Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Báo Tiền Phong đã tổ chức thành công 10 cuộc thi hoa hậu cấp quốc gia. Từ cuộc thi hoa hậu đ ầu tiên ch ỉ có 50 thí sinh, cuộc thi lần thứ 10 đã có trên 3.000 thí sinh đăng ký d ự thi. Hoa h ậu c ủa cuộc thi đầu tiên cao 1m59, hoa hậu của cuộc thi lần thứ 10 cao 1m79. 9
  10. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 15. Cuộc thi hoa hậu quốc tế đầu tiên ở Việt Nam Cuộc thi hoa hậu quốc tế đầu tiên diễn ra vào năm 1957 tại Sài Gòn, có thí sinh đ ến từ các quốc gia khác tham dự. Tuy mang danh hiệu là cuộc thi tầm cỡ quốc tế nhưng thực chất ch ỉ có các thí sinh của các nước Campuchia, Lào, Ấn Độ, Hồng Kông dự thi cùng 48 thi ếu n ữ Việt Nam. Thời bấy giờ trang phục áo tắm không được công chúng ch ấp thu ận nên cu ộc thi ch ỉ có trang phục là áo dài truyền thống. So với thời này, tiêu chí v ề v ẻ đ ẹp hình th ể c ủa các hoa hậu cũng khác xa với thời đó. Kết quả chung cuộc: Danh hiệu Hoa hậu Việt Nam thuộc về cô Vũ Th ị Thu Minh (cao 1m51, nặng 37kg); danh hiệu hoa hậu quốc tế thì thuộc về cô Nari, người Campuchia. 16. Danh hiệu cao quý dành cho các bà mẹ Việt Nam Để ghi nhớ công ơn của các bà mẹ Việt Nam anh hùng, ngày 29-8-1994 Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ra pháp lệnh quy định danh hi ệu vinh d ự nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”. Mất mát vì chiến tranh thì nhiều song có lẽ sự m ất mát c ủa nh ững bà m ẹ là v ết thương lòng khó lành nhất. Những người chồng, những người con, ng ười cháu c ủa h ọ đã ra đi vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước. Hoà bình đã tr ở v ề v ới dân t ộc Việt Nam, niềm vui đã trở lại nhưng nỗi đau thì vẫn còn đấy. Để ghi nhớ công ơn của các mẹ, ngày 29-8-1994 Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Vi ệt Nam đã ra pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự nhà nước “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”. Danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” do nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Vi ệt Nam phong và truy tặng phụ nữ Việt Nam có nhiều cống hi ến, hy sinh vì sự nghi ệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế. Căn cứ vào điều 67, 84, 91 và 103 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Vi ệt Nam 1992 và Ngh ị quy ết của Quốc hội khóa IX kỳ họp thứ 5 về chương trình xây dựng pháp lu ật 6 tháng cu ối năm 1994, Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà n ước Bà m ẹ Vi ệt Nam anh hùng quy định: Những bà mẹ có 2 con liệt sĩ và có ch ồng ho ặc b ản thân là li ệt sĩ; có 2 con mà cả 2 con là liệt sĩ hoặc chỉ có 1 con duy nhất mà người con đó là li ệt sĩ; có t ừ 3 con trở lên là liệt sĩ; có 1 con là liệt sĩ, chồng và bản thân là li ệt sĩ; những bà m ẹ đã đ ược tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân nếu đủ các tiêu chuẩn trên v ẫn được tặng hoặc truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”. Nh ững Bà m ẹ Vi ệt Nam anh hùng sẽ được cấp Bằng kèm theo Huy chương và trợ cấp bằng ti ền m ột l ần và được hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của pháp luật. Việc tặng ho ặc truy t ặng danh hiệu do Chủ tịch nước quyết định theo đề nghị của Chính phủ. Ngày 17-12-1994 Chủ tịch nước Lê Đức Anh đã ký quyết định số 394/CTN tặng và truy tặng danh hiệu vinh dự nhà nước “Bà mẹ Vi ệt Nam Anh hùng” cho 19.879 bà m ẹ của 53 tỉnh thành (đợt 1). Từ đó cho đến nay đã có nhi ều đợt phong tặng cho các bà mẹ Việt Nam có công với Tổ quốc. 10
  11. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- 17. Đại đội nữ lái xe duy nhất trên đường Trường Sơn trong kháng chi ến chống Mỹ Vào cuối tháng 12-1967, do yêu cầu phục vụ cuộc chiến đấu ngày càng ác li ệt, B ộ Tư lệnh 559 đã giao nhiệm vụ cho Binh đoàn 12 tuyển gấp một số chị em là thanh niên xung phong và bộ đội ở các binh trạm gần đó về đào tạo lái xe ngay gi ữa tuy ến l ửa. Từ đây, 35 chị em đã được tuyển chọn và bắt đầu nhiệm vụ đặc biệt của mình. Sau khóa học kéo dài 45 ngày, chị em được điều ngay ra lái xe ở các Binh trạm d ọc đường Trường Sơn. Chị nào lái giỏi thì được giao 1 xe, chị lái yếu thì 2 ch ị m ột xe. Công việc của các chị là lái xe chuyển thương binh, bộ đội, chở hàng từ các Binh tr ạm số 9, 12, 14, 23, 40 vào các kho H1, H2, đoàn 500... Không quản khó khăn gian khổ, các chị đã lái xe vượt bao núi cao, vực thẳm, xuyên rừng, lội su ối, v ượt “c ổng tr ời” d ưới làn bom đạn của kẻ thù với ý chí kiên cường, lòng căm thù gi ặc và tình yêu quê h ương đất nước tha thiết. Tháng 2-1969, chị em ở các Binh trạm lẻ được điều về Binh trạm 23, Cục vận tải ở Thường Tín, Hà Tây làm nhiệm vụ chuyển thương binh về các trạm đi ều d ưỡng. Đ ầu năm 1972, do yêu cầu nhiệm vụ đặc biệt, chị em lại được B ộ T ổng tham m ưu B ộ Quốc phòng điều toàn bộ về Tổng đội Thanh niên xung phong D255, C ục qu ản lí xe máy và trở thành nữ giáo viên dạy lái xe. Chính từ lúc này, đại đội n ữ lái xe duy nhất ở Trường Sơn được thành lập với tên gọi Đại đội n ữ lái xe C13 gồm 33 ch ị và đ ược trang bị 25 xe. Bằng những kinh nghiệm tích lũy từ thực tế, các chị đã truyền d ạy ki ến th ức lí thuyết, thực hành sửa chữa điện, máy cho hơn 300 n ữ tân binh. Khi ra tr ường, các cô gái lại về nhận nhiệm vụ lái xe ở các bệnh viện, đơn vị kho xe, kho hàng... thay cho lái xe nam để các anh ra trận. Cuối năm 1975, Đại đội nữ lái xe C13 kết thúc nhiệm vụ huấn luyện, mỗi người về một đơn vị, có chị chuyển ngành, xuất ngũ. 18. Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần đầu tiên Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần đầu tiên diễn ra từ ngày 18 đ ến ngày 29-4- 1950 tại Chiến khu Việt Bắc. Tham dự Đại hội có 345 đại bi ểu, trong đó có 168 đ ại biểu chính thức đại diện cho 5 triệu hội viên và 10 triệu phụ nữ Việt Nam (trong đó có phụ nữ Việt kiều ở Pháp, Thái Lan, Tân Đảo). Đại hội vinh dự đón Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự và trực ti ếp nghe những l ời căn dặn của Người. Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần đầu tiên có ý nghĩa lịch sử vì đã hợp nh ất Đoàn phụ nữ Cứu quốc và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam thành một t ổ ch ức duy nhất của phụ nữ, lấy tên là Hội Liên hiệp phụ n ữ Vi ệt Nam. Hội Liên hi ệp Ph ụ n ữ Việt Nam là thành viên của Liên đoàn phụ nữ dân chủ quốc tế. Đại hội đã đánh giá những thành tích mà Hội Liên hi ệp Ph ụ n ữ Vi ệt Nam lãnh đ ạo phụ nữ tham gia cách mạng giải phóng dân tộc, lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa và tham gia bảo vệ chính quyền cách mạng. Đại hội đ ề ra 10 nhi ệm v ụ cho toàn thể cán bộ, hội viên, phụ nữ thực hiện trong những năm tới là: tham gia và ủng h ộ 11
  12. Phụ nữ Việt Nam – Những sự kiện đầu tiên và nhất – Trần Nam Tiến sưu tầm và biên soạn --- NXB Trẻ, 2007 --- chiến đấu; vận động chị em thi đua tăng gia sản xuất; vận động ph ụ n ữ trong vùng địch tạm chiếm; tăng cường sự hoạt động quốc tế ; cải thi ện đ ời sống ph ụ n ữ và b ảo vệ nhi đồng; cứu tế xã hội; vận động phụ n ữ tham chính; c ủng c ố và phát tri ển H ội; góp phần xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất; tiến hành h ợp nh ất Đoàn ph ụ n ữ Cứu quốc vào Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Đại hội đã thông qua Báo cáo, các Quyết nghị về tổ ch ức, ch ức năng, nhi ệm v ụ c ủa Hội phụ nữ trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng phụ nữ và bảo vệ hòa bình dân chủ; thông qua Chương trình, Điều lệ của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tuyên ngôn, Hiệu triệu gửi toàn thể phụ nữ Việt Nam. Đại hội bầu Ban chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam khóa I gồm 32 ủy viên. Ban chấp hành Trung ương Hội đã bầu Ban Thường trực gồm 9 ủy viên. Bà Lê Thị Xuyến được bầu là Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và các bà: Hoàng Thị Ái, Lê Thu Trà, Nguyễn Thị Thục Viên là Phó Chủ tịch Hội. 12
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2