Tham khảo tài liệu 'phương pháp phân tích các chỉ tiêu môi trường ( ths. đinh hải hà ) - chương 2', khoa học tự nhiên, công nghệ môi trường phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU MÔI TRƯỜNG ( ThS. ĐINH HẢI HÀ ) - CHƯƠNG 2
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
CHÖÔNG 2
PHAÂN TÍCH CAÙC THOÂNG SOÁ VAÄT LYÙ
BAØI 3: pH, EC, ÑOÄ MAËN
1. YÙ nghóa moâi tröôøng ñoä pH
pH laø moät thuaät ngöõ chæ ñoä acid hay bazô cuûa moät dung dòch, pH aûnh höôûng ñeán caùc
quaù trình sinh hoïc trong nöôùc vaø coù aûnh höôûng ñeán söï aên moøn, hoøa tan caùc vaät lieäu.
Trong kyõ thuaät moâi tröôøng, pH ñöôïc quan taâm trong caùc lónh vöïc nhö quaù trình keo
tuï, quaù trình laøm meàm nöôùc, quaù trình khöû truøng, oån ñònh nöôùc…
Trong xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp sinh hoïc, chæ tieâu pH ñöôïc duy trì trong
giôùi haïn toái öu ñeå sinh vaät phaùt trieån, thöôøng 6.5-7.5
H2O ↔ H+ + OH-
pH = -lg[H+]
pH + pOH = 14
2. Thöïc haønh
Trong phaàn naøy sinh vieân seõ thöïc taäp söû duïng maùy ño pH
- Laéc ñeàu maãu tröôùc khi ñoå ra coác 100ml ñeå ño
- Röûa saïch ñieän cöïc baèng bình tia
- Baät maùy, nhuùng ñieän cöïc vaøo maãu caàn ño
- Ñôïi cho giaù trò pH treân maùy oån ñònh ñoïc keát quaû
- Röûa saïch ñieän cöïc baèng nöôùc caát, ngaâm ñieän cöïc vaøo dd baûo quaûn ñieän cöïc.
3. EC, ñoä maën
Giaùo vieân höôùng daãn sinh vieân söû duïng maùy ño
4. Caâu hoûi
Ñôn vò ño EC vaø ñoä maën laø gì?
-22-
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
BAØI 4: CHAÁT RAÉN
1. Giôùi thieäu chung
1.1. YÙ nghóa moâi tröôøng
Chaát raén trong nöôùc bao goàm chaát raén toàn taïi ôû daïng lô löûng vaø daïng hoøa tan. Trong
nöôùc coù haøm löôïng chaát raén cao gaây caûm quan khoâng toát vaø caùc beänh ñöôøng ruoät
cho con ngöôøi.
1.2 Caùc ñònh nghóa
Chaát raén toång coäng (TS) = Chaát raén lô löûng (SS) + Chaát raén hoøa tan (TDS)
Chaát raén oån ñònh (thaønh phaàn laø caùc chaát voâ cô): laø phaàn coøn laïi cuûa chaát raén toång
coäng sau khi ñoát ôû 550OC
Chaát raén khoâng oån ñònh hay coøn goïi laø chaát raén bay hôi (VS - thaønh phaàn laø caùc chaát
höõu cô): laø löôïng chaát raén toång coäng maát ñi sau khi ñoát ôû 550OC
2. Thöïc haønh
2.1 Xaùc ñònh chaát raén toång coäng (Total Soilds)
- Chuaån bò coác söù ñaõ saáy khoâ ôû 100oC trong 1h, để nguội trong bình huùt ẩm đến nhiệt
độ phoøng, caân coác xaùc ñònh khoái löôïng coác ban ñaàu mo (mg)
- Choïn theå tích maãu sao cho löôïng caën naèm trong khoaûng 2,5-200mg, laéc ñeàu maãu
tröôùc khi söû duïng
- Cho maãu vaøo coác saáy ôû 100oC ñeå laøm bay hôi nöôùc
- Ñeå nguoäi trong bình huùt aåm ñeán nhieät ñoä phoøng
- Caân xaùc ñònh khoái löôïng m1 (mg)
Chaát raén toång coäng(mg/l) = (m1 – mo)x1000/Vmaãu(ml)
2.2 Xaùc ñònh chaát raén bay hôi (VS – Volatile Solids)
- Tieáp tuïc lấy coác ôû treân ñem nung ôû 550OC
- Ñeå nguoäi trong bình huùt aåm ñeán nhieät ñoä phoøng
- Caân xaùc ñònh khoái löôïng m2 (mg)
Chaát raén bay hôi (mg/l) = (m1 – m2)x1000/Vmaãu(ml)
2.3 Xaùc ñònh chaát raén lô löûng (Suspended Soilds) baèng phöông phaùp khoái löôïng
- Chuaån bò giaáy loïc sôïi thuûy tinh ñaõ saáy khoâ ôû 100oC trong 1h, caân giaáy loïc xaùc ñònh
khoái löôïng ban ñaàu m3 (mg)
- Loïc moät theå tích maãu phuø hôïp qua giaáy loïc (maãu ñaõ troän ñeàu tröôùc khi loïc)
- Saáy giaáy loïc ôû 100oC ñeå laøm bay hôi nöôùc
- Ñeå nguoäi trong bình huùt aåm ñeán nhieät ñoä phoøng
- Caân xaùc ñònh khoái löôïng m4 (mg)
Chaát raén lô löûng (mg/l) = (m4 – m3)x1000/Vmaãu(ml)
2.4 Xaùc ñònh chaát raén lô löûng (SS) baèng phöông phaùp ño quang
Laéc ñeàu maãu trong bình, laáy 50ml maãu vaøo coác 100ml
Baät maùy, vaøo maõ chöông trình 630-Enter
-23-
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
Chænh böôùc soùng veà 810nm
Cho nöôùc caát vaøo Curet ñeán vaïch traéng, đặt vào buồng đo, đậy nắp, nhaán Zero cho
maøn hình xuaát hieän 0.SUSP.SOLIDS
Cho maãu vaøo Curvet, baám read ñoïc giaù trò ño.
2.5 Xaùc ñònh chaát raén hoøa tan (TDS)
Giaùo vieân höôùng daãn sinh vieân söû duïng maùy ño
2.6 Một số chỉ số khaùc
SVI: chỉ số lắng của buøn
V 1000
SVI
SS
Trong đoù:
SS: chất rắn lơ lửng (mg/l)
V: thể tích lớp buøn lắng sau 30 phuùt trong ống Imhoff
1000ml (l)
SVI < 100: buøn lắng tốt
SVI >100: buøn nổi bề mặt nhiều
100< SVI < 200: buøn nổi ít
3. Caâu hoûi
1. Giaûi thích taàm quan troïng cuûa vieäc phaân tích chaát raén trong caùc lónh vöïc:
a. Haøm löôïng chaát raén hoøa tan vaø vieäc caáp nöôùc ñoâ thò.
b. Chaát raén toång coäng vaø chaát raén bay hôi ñoái vôùi nöôùc thaûi vaø buøn laéng.
c. Chaát laéng ñöôïc vaø nöôùc thaûi sinh hoaït.
2. Döï ñoaùn keát quaû phaân tích vaø giaù trò thöïc khi xaùc ñònh haøm löôïng chaát raén trong
caùc ñieàu kieän sau:
a. Coác nung coøn aåm.
b. Xaùc ñònh toång chaát raén bay hôi khi tæ leä magan carbonate chöùa trong maãu cao.
-24-
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
BAØI 5: ÑOÄ ÑUÏC
1. Giôùi thieäu chung
1.1. YÙ nghóa moâi tröôøng
Ñoä ñuïc cuûa nöôùc baét nguoàn töø söï hieän höõu cuûa voâ soá vaät theå li ti ôû traïng thaùi huyeàn
phuø nhö ñaát seùt, vaät chaát höõu cô vaø voâ cô, vi sinh vaät goàm caùc loaïi phieâu sinh ñoäng
vaät.
1.2. Nguyeân taéc
Nguyeân taéc cô baûn cuûa phöông phaùp naøy döïa treân söï haáp thu aùnh saùng cuûa caùc caën
lô löûng coù trong dung dòch.
1.3. Caùc trôû ngaïi
Caën lôùn coù khaû naêng laéng nhanh, curvet baån, coù boït khí trong maãu, ñoä maøu thaät cuûa
maãu laø nhöõng nguyeân nhaân aûnh höôûng tôùi keát quaû ñoä ñuïc.
A) XAÙC ÑÒNH ÑOÄ ÑUÏC BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP DÖÏNG ÑÖÔØNG CHUAÅN
2. Duïng cuï, thieát bò vaø hoùa chaát
2.1. Duïng cuï vaø thieát bò :
Maùy Spectrophotometer.
Pipet 5ml, 25ml.
2.2. Hoùa chaát :
Dung dòch löu tröõ 4000FTU (söû duïng trong moät thaùng)
+ Dung dòch 1: hoøa tan 1g hydrazine sulfate (NH2.H2SO4) trong 100ml nöôùc
caát.
+Dung dòch 2: hoøa tan 10g hexamethylenetetramine (C6H12N4) trong 100ml
nöôùc caát.
+ Hoøa 5,0ml dung dòch 1 vaø 5,0 ml dung dòch 2. Pha loaõng thaønh 100ml vôùi
nöôùc caát, sau ñoù ñeå yeân 24 giôø ôû nhieät ñoä 25 3oC. Dung dòch naøy coù ñoä ñuïc laø 4000
FTU. Laéc ñeàu khi söû duïng.
- Nöôùc duøng pha loaõng khoâng maøu
Dung dịch chuẩn 400 NTU: Lấy 100 ml dung dịch lưu trữ độ đục 4000 NTU pha
loãng với nước cất, định mức thành 1000 ml.
3. Thöïc haønh
3.1. Laäp ñöôøng chuaån
Pha cheá dung dòch chuaån: pha loaõng töø dung dòch chuaån ñeå coù ñoä ñuïc chuaån theo
baûng sau :
STT 0 1 2 3 4 5 6
Vdung dòch chuaån (ml) 0 2 4 6 8 10 12
400FTU
Vnöôùc caát (ml) 100 98 96 94 92 90 88
Ñoä ñuïc (FTU) 0 8 16 24 32 40 48
Ño ñoä haáp thu cuûa caùc dung dòch chuaån treân maùy spectrophotometer ôû böôùc soùng
450nm.
-25-
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
4. Caùch tính
Töø ñoä maøu vaø ñoä haáp thu cuûa dung dòch chuaån, veõ giaûn ñoà A = f(C), söû duïng phöông
phaùp bình phöông cöïc tieåu ñeå laäp phöông trình y = ax + b. Töø giaù trò ñoä haáp thu Am
cuûa maãu, tính noàng ñoä Cm. Neáu trò soá Am cuûa maãu vöôït quaù caùc trò soá cuûa dung dòch
chuaån, phaûi pha loaõng maãu ñeán noàng ñoä thích hôïp.
B) XAÙC ÑÒNH ÑOÄ ÑUÏC BAÈNG CHÖÔNG TRÌNH CAØI SAÜN TREÂN MAÙY
Söû duïng maùy spectrophotometer HACH-DR 2010
Laéc ñeàu maãu trong bình, laáy 50ml maãu vaøo coác 100ml
Baät maùy, vaøo maõ chöông trình 750-Enter
Chænh böôùc soùng veà 860nm
Cho nöôùc caát vaøo Curet ñeán vaïch traéng, nhaán Zero cho maøn hình xuaát hieän
0.FAUTURBIDITY
Cho maãu vaøo Curvet, baám read ñoïc giaù trò ño.
5. Caâu hoûi
1. Nguyeân nhaân taïo ñoä ñuïc cho:
Doøng soâng, doøng soâng bò oâ nhieãm, nöôùc thaûi sinh hoaït?
2. Coù söï lieân quan naøo giöõa caùc ñôn vò ño ñoä ñuïc: mgSiO2/l, FTU, NTU?
BAØI 6: ÑOÄ MAØU
1. Giôùi thieäu chung
1.1. YÙ nghóa moâi tröôøng
Maøu cuûa nöôùc thieân nhieân do muøn, phieâu sinh vaät, caùc saûn phaåm töø söï phaân huûy
chaát höõu cô taïo ra. Tuy nhieân moät soá ion kim loaïi hay nöôùc thaûi coâng nghieäp cuõng
laø nguyeân nhaân gaây cho nöôùc coù maøu. Theo thoùi quen chuùng ta nghó maøu cuûa nöôùc
laø maøu quan saùt ñöôïc ngay sau khi laáy maãu. Thöïc ra ñaây chæ laø maøu bieåu kieán goàm
moät phaàn töø chaát caùc chaát hoøa tan vaø phaàn coøn laïi do chaát huyeàn phuø taïo thaønh. Vì
vaäy maøu bieåu kieán ñöôïc xaùc ñònh ngay treân maãu nguyeân thuûy maø khoâng caàn loaïi boû
chaát lô löûng. Ngoaøi ra coøn coù ñoä maøu thöïc cuûa maãu. Ñoä maøu thöïc ñöôïc xaùc ñònh
treân maãu ñaõ qua ly taâm ñeå loaïi boû caùc haït lô löûng. Khoâng neân loïc ñeå loaïi boû caùc haït
lô löûng trong nöôùc vì caùc caáu töû maøu coù theå bò haáp phuï treân giaáy loïc.
1.2. Nguyeân taéc
Nguyeân taéc cô baûn cuûa phöông phaùp naøy döïa treân söï haáp thu aùnh saùng cuûa caùc hôïp
chaát maøu coù trong dung dòch.
1.3. Caùc trôû ngaïi
Ñoä ñuïc aûnh höôûng ñeán ñoä maøu thöïc cuûa maãu. Ngoaøi ra ñoä maøu coøn tuøy thuoäc vaøo
pH cuûa nöôùc, do ñoù trong baûng keát quaû cần ghi roõ pH luùc xaùc ñònh ñoä maøu.
-26-
- Phöông phaùp phaân tích caùc chæ tieâu moâi tröôøng - ThS. Ñinh Haûi Haø
A) XAÙC ÑÒNH ÑOÄ MAØU BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP DÖÏNG ÑÖÔØNG CHUAÅN
2. Duïng cuï, thieát bò vaø hoùa chaát
2.1. Duïng cuï vaø thieát bò
Maùy Spectrophotometer.
Pipet 10ml, 50ml.
2.2. Hoùa chaát
Dung dòch maøu chuaån potassium chloroplatinate K2PtCl6 (töông öùng vôùi 500 ñôn vò
maøu Pt-Co). Hoøa tan 1,246g K2PtCl6 vaø 1g CoCl2.6H20 trong nöôùc caát + 100ml HCl
ñaäm ñaëc, ñònh möùc ñeán 1000ml baèng nöôùc caát.
3. Thöïc haønh
3.1. Laäp ñöôøng chuaån:
1ml dung dòch chuaån = 500 Pt-Co
STT 0 1 2 3 4 5
Vdung dòch maøu chuaån (ml) 0 5 10 15 20 25
Vnöôùc caát (ml) 50 45 40 35 30 25
Ñoä maøu Pt-Co 0 50 100 150 200 250
Ño ñoä haáp thu cuûa caùc dung dòch chuaån ôû böôùc soùng 455nm.
B) XAÙC ÑÒNH ÑOÄ MAØU BAÈNG CHÖÔNG TRÌNH CAØI SAÜN TREÂN MAÙY
Söû duïng maùy spectrophotometer HACH-DR 2010
Baät maùy, vaøo maõ chöông trình 120-Enter
Chænh böôùc soùng veà 455nm
Cho nöôùc caát vaøo Curet ñeán vaïch traéng, nhaán Zero cho maøn hình xuaát hieän 0.Units
PtCo APHA
Cho maãu vaøo Curvet, baám read ñoïc giaù trò ño.
4. Caâu hoûi
- Nguyeân nhaân gaây ra ñoä maøu?
- Theá naøo laø ñoä maøu bieåu kieán, ñoä maøu thöïc?
-27-
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
