Nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ<br />
<br />
<br />
ph¬ng ph¸p X©y dùng m« h×nh m¹ng anten<br />
®Þnh híng d¶I hf trªn tµu h¶I qu©n<br />
lª thanh h¶i, trÇn ngäc l©m<br />
Tãm t¾t: Bµi b¸o tr×nh bµy mét sè kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ ®Þnh híng v« tuyÕn ®iÖn d¶i sãng HF<br />
dùa trªn thuËt to¸n läc kh«ng gian. ¸p dông thuËt to¸n ph©n tÝch phæ lÆp nhanh ma trËn t¬ng<br />
quan vµo m« h×nh m¹ng anten phi tuyÕn ®Ó x¸c ®Þnh híng ®Õn cña tÝn hiÖu tíi. M« h×nh m¹ng<br />
anten thô ®éng nµy sÏ ®îc triÓn khai trong kÕt cÊu kh«ng gian h¹n chÕ s½n cã cña mét sè tµu<br />
chiÕn ®îc biªn chÕ cho h¶i qu©n ViÖt Nam.<br />
Tõ khãa: §Þnh híng v« tuyÕn ®iÖn, M¹ng Anten, DOA (Direction-of-Arrival), AOA (Angle-of-Arrival).<br />
<br />
1. ®Æt vÊn ®Ò<br />
§Þnh híng nguån bøc x¹ v« tuyÕn ®iÖn lµ kü thuËt ra ®êi vµ ph¸t triÓn tõ nh÷ng n¨m cuèi<br />
thÕ kû 19 ngay sau khi c¸c hÖ thèng th«ng tin v« tuyÕn ®iÖn ®Çu tiªn ®îc ®a vµo sö dông trong<br />
c¸c ngµnh kinh tÕ vµ qu©n sù. Ngµy nay, ®Þnh híng v« tuyÕn ®îc øng dông kh¸ réng r·i trong<br />
nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi nh hµng h¶i, hµng kh«ng, viÔn th«ng, cøu hé cøu n¹n vµ ®Æc<br />
biÖt lµ trong an ninh quèc phßng. §èi víi ho¹t ®éng qu©n sù, trong nhiÖm vô thu trinh s¸t ®iÖn<br />
tö, vÊn ®Ò ®Þnh vÞ c¸c ®µi ph¸t cã mét tÇm quan träng ®Æc biÖt. C¸c kÕt qu¶ cña trinh s¸t ®iÖn tö<br />
nh gi¸ trÞ tÇn sè, d¹ng c«ng t¸c, thêi gian lµm viÖc vµ vÞ trÝ cña c¸c ®µi ph¸t cho phÐp ngêi chØ<br />
huy ®¸nh gi¸ ®îc vÞ trÝ c¸c së chØ huy, c¸c tæng tr¹m th«ng tin, c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn vò khÝ<br />
..., tõ ®ã, ph¸n ®o¸n ®îc ý ®å bè trÝ vµ sö dông lùc lîng cña ®èi ph¬ng c¶ ë trªn mÆt ®Êt vµ<br />
trªn biÓn. Trong bµi b¸o nµy, chóng t«i nghiªn cøu triÓn khai thuËt to¸n läc kh«ng gian phi<br />
tuyÕn dùa trªn thuËt to¸n Pisarenko tæng qu¸t trong bµi to¸n ®Þnh híng ®a tÝn hiÖu. §©y lµ thuËt<br />
to¸n ph©n tÝch phæ lÆp nhanh ma tr©n t¬ng quan cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt nh tèc ®é tÝnh to¸n<br />
nhanh v× kh«ng cÇn gi¶i ph¬ng tr×nh ®Æc trng phi tuyÕn cña ma trËn t¬ng quan. Ngoµi ra, viÖc<br />
t×m vector riªng nhá nhÊt cã thÓ dïng thuËt to¸n lÆp nhanh ®ång thêi qu¸ tr×nh lÆp nhiÒu bíc cã<br />
thÓ ®îc thùc hiÖn dÔ dµng b»ng phÇn mÒm. Tõ ®ã, chóng t«i x©y dùng mét m« h×nh m¹ng anten<br />
cho thiÕt bÞ ®Þnh híng d¶i sãng HF vµ ®îc triÓn khai bè trÝ trªn kÕt cÊu kh«ng gian cña c¸c tµu<br />
chiÕn cã trong biªn chÕ h¶i qu©n ViÖt Nam nh»m cã thÓ ®a vµo phôc vô t¸c chiÕn trªn biÓn.<br />
<br />
2. x©y dùng m« h×nh m¹ng anten ®Þnh híng<br />
d¶I hf trªn tµu h¶I qu©n<br />
2.1. C¸c m« h×nh cÊu tróc m¹ng Anten<br />
2.1.1. M« h×nh m¹ng anten ®ång nhÊt, tuyÕn tÝnh, ®èi xøng<br />
M¹ng anten gåm F phÇn tö gièng nhau cã sè phÇn tö lÎ (F=2L+1, L≥1), v« híng, bè trÝ<br />
c¸ch ®Òu víi kho¶ng c¸ch D víi M nguån bøc x¹ v« tuyÕn (h×nh 2). M nguån bøc x¹ v« tuyÕn ë<br />
rÊt xa m¹ng anten cã c¸c gãc sãng tíi t¬ng øng lµ ϕ1, ϕ2, ϕ3,..... ϕM (víi M