Quá trình đùn ép nhôm

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

647
lượt xem 179
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đầu tiên là quá trình đúc phôi, sản phẩm nhôm nguyên chất (Ingot) được đưa vào lò nung chảy ở nhiệt độ 660 độ C và tới nhiệt độ sôi, tiếp đến diễn ra quá trình hợp kim hoá và quá trình này sẽ quyết định chủng loại nhôm đúc là nhôm nào, sản phẩm hợp kim nhôm đã nấu chảy được rót vào khuôn để thành hình billet và quá trình này sẽ cho ra các loại sản phẩm đường kính khác nhau theo yêu cầu, billet sau đúc được đồng nhất để tạo sự đồng đều của...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình đùn ép nhôm

qu¸ tr×nh ®ïn Ðp nh«m. Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ®ïn Ðp nh«m hoμn toμn ®¬n gi¶n: mét thái h×nh trô ®· qua xö lý gia nhiÖt tr−íc ®−îc ®Æt trong m¸y ®ïn Ðp thuû lùc vμ ®−îc Ðp ë ¸p suÊt cao qua mét khu«n Ðp b»ng thÐp ®Ó mμ khi thái ®ïn ra khái m¸y Ðp sÏ cã h×nh d¹ng theo ý muèn. B¶n vÏ biÓu ®å cña mét chu tr×nh s¶n xuÊt ®−îc chØ ra ë h×nh 1.: träng t©m cña chu tr×nh lμ khu«n . KiÓu khu«n ®¬n gi¶n nhÊt lμ lo¹i khu«n thÐp ®−îc qua xö lý nãng, cã mét lç, ®−îc gia c«ng c¬ khÝ ®Æc biÖt, cã h×nh d¹ng theo thiÕt kÕ. Cïng víi c¸c phô kiÖn kh¸c, khu«n ®−îc gi÷ trong mét tr−ît khu«n - mét bé phËn cña m¸y Ðp. G¾n chÆt víi tr−ît khu«n lμ mét container (buång Ðp). Trong buång Ðp lμ mét Billet ®−îc chÌn vμo sau khi nã ®· ®−îc nung nãng ë nhiÖt ®é kho¶ng 5000C. Buång Ðp còng ®−îc gia nhiÖt b»ng mét dông cô chèng ®iÖn tèt, nh»m ®¶m b¶o Billet lu«n ®−îc gi÷ ë nhiÖt ®é ®ång nhÊt. Ram (pitt«ng) sÏ t¹o ¸p lùc lªn Billet vμ ®Çu cña Ram (dummy block: chμy Ðp) ph¶i ®−îc thay ®Þnh kú, bëi v× chøc n¨ng cña nã lμ hÊp thô mμi mßn do sù tiÕp xóc víi kim lo¹i nãng g©y ra. ¸p lùc ®−îc thùc hiÖn bëi Main piston (pit«ng chÝnh) vËn hμnh b»ng dÇu thuû lùc. DÇu thñy lùc sinh ra d−íi ¸p lùc cña b¬m dÇu. ¸p lùc nμy sÏ lμm thanh nh«m ®−îc Ðp qua lç trong khu«n, t¹o thμnh thanh cã h×nh d¹ng gièng víi h×nh cña lç trong khu«n. Chu tr×nh ph¶i dõng tr−íc khi mòi Ram ch¹m khu«n. Container quay trë l¹i xilanh nh¶ khu«n cßn gi÷ phÇn cßn l¹i cña Billet; Ram còng sÏ lïi l¹i vμ mÈu Billet sÏ bÞ t¸ch ra khái khu«n bëi mét l−ìi c¾t tõ trªn. C«ng suÊt lín nhÊt mμ pit«ng chÝnh thùc hiÖn ®−îc gäi lμ c«ng suÊt Ðp. C«ng suÊt Ðp ®−îc ®o b»ng tÊn. C¸c m¸y Ðp c«ng nghiÖp cã c«ng suÊt tõ 500 ®Õn 20.000 tÊn, nh−ng hÇu hÕt n»m trong kho¶ng 1.200 - 3.500 tÊn. I. C¸c kiÓu m¸y Ðp VÒ øng dông thùc tÕ, c¸c kiÓu c¬ b¶n cña m¸y ®ïn Ðp ®−îc chØ ra ë h×nh 2. A. M¸y ®ïn Ðp trùc tiÕp lo¹i ®¬n gi¶n (b¶n vÏ A, h×nh 2) §©y lμ kü thuËt c¬ b¶n. B. M¸y ®ïn Ðp trùc tiÕp cã lâi rçng (b¶n vÏ B, h×nh 2) KiÓu nμy ®−îc sö dông ®Ó ®ïn Ðp c¸c thanh rçng v× nã kh«ng thÓ sö dông c¸c khu«n truyÒn thèng. C¸c b−íc c¬ b¶n cña m¸y Ðp nμy ®−îc thùc hiÖn nh− sau: • Pit«ng vμ thiÕt bÞ rçng cïng tiÕn lªn cho ®Õn khi Ram ch¹m ®Õn Billet • Lâi rçng trung t©m tiÕn trong khi Ram dõng l¹i, t¹o ®−êng qua Billet vμ xuyªn qua nã (nh−ng th−êng th× Billet ®−îc khoan tr−íc) vμ dõng l¹i khi ®Çu cña nã ®· vμo lç khu«n. • Lóc nμy thiÕt bÞ rçng dõng trong khi Ram tiÕn vμ Billet ®−îc ®ïn qua kho¶ng h×nh khuyªn gi÷a khu«n vμ lâi rçng. C. M¸y ®ïn Ðp gi¸n tiÕp hoÆc m¸y Ðp ng−îc (b¶n vÏ C, h×nh 2) Trong qu¸ tr×nh ®ïn Ðp gi¸n tiÕp, lùc m¸y Ðp t¹o ra mét ¸p lùc rÊt cao trong buång Ðp. lùc Ðp nμy lμm bÒ mÆt cña billet dÝnh chÆt vμo thμnh buång Ðp. Khi Billet tiÕn vμo buång Ðp, c¸c tÇng bªn trong buèng Ðp di chuyÓn dÔ dμng h¬n c¸c tÇng gÇn bÌ mÆt. §iÒu nμy do ph¶n øng ma s¸t ®¸ng kÓ t¹o ra.C¸c ph¶n øng nμy cã thÓ hÊp thô h¬n 20% lùc Ðp khi vËn hμnh trªn c¸c hîp kim cøng. §iÒu nμy lμm h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®ïn Ðp, ®Æc biÖt víi c¸c thanh máng. 1
§èi víi lo¹i m¸y Ðp ng−îc, buång Ðp ®−îc lμm ®Ó di chuyÓn cïng tèc ®é vμ cïng h−íng víi Ram , ®Ó mμ kh«ng cã sù di chuyÓn t−¬ng øng gi÷a Billet vμ buång Ðp , kh«ng cã c¸c ph¶n øng ma s¸t vμ toμn bé lùc Ðp sÏ ®−îc tËn dông ®Ó ®ïn Ðp Billet. V× cã cïng lùc Ðp, do ®ã, cã thÓ ®¹t ®−îc tèc ®é Ðp cao h¬n: vÝ dô ®èi víi c¸c m¸y Ðp cã v¸ch máng h¬n. Mét thuËn lîi kh¸c ®èi víi lo¹i m¸y Ðp nghÞch nμy lμ víi hÖ thèng nμy th× cã thÓ tr¸nh ®−îc ®iÓm lμm viÖc cøng vμ h¹n chÕ ®−îc hiÖn t−îng t¹o ra thí kÕt tinh ë phÝa cuèi khi sö dông hîp kim cøng, gi¶m sè c¸c thanh bÞ khuyÕt tËt. Tuy nhiªn, cïng víi c¸c thuËn lîi trªn th× kiÓu m¸y Ðp nμy còng cã nh÷ng bÊt lîi ®¸ng kÓ. Mét trong nh÷ng bÊt lîi chÝnh lμ, ®èi víi lo¹i m¸y Ðp trùc tiÕp, vá cña Billet cã chøa nhiÒu oxit vμ chÊt kÕt tña cßn n»m ë trªn v¸ch buång Ðp vμ ®−îc Ram thu l¹i sÏ ®−îc chuyÓn ®Õn khu th¶i. Qu¸ tr×nh nμy l¹i kh«ng x¶y ra víi m¸y Ðp nghÞch n¬i mμ vá Billet h×nh thμnh trùc tiÕp trªn bÒ mÆt cña thanh Ðp, gåm c¶ c¸c khuyÕt tËt bÒ mÆt. Mét h¹n chÕ quan träng kh¸c cña m¸y Ðp nghÞch lμ c¸c s¶n phÈm ®−îc ®ïn Ðp ph¶i ®i qua bªn trong trôc gi÷ khu«n vμ ®iÒu nμy lμm h¹n chÕ c¸c thanh ®¹t ®−îc. II. Hîp kim ®óc Cã hμng tr¨m lo¹i nh«m hîp kim ®óc. Tuy nhiªn, ®a sè thanh ®ïn Ðp liªn quan ®Õn mét sè thμnh phÇn d−íi ®©y (B¶ng 1 vμ 2). thμnh T¹p chÊt kÝ Nhãm Si Fe Cu Mn Mg Cr Ni Zn Ga V phÇn Ti Mçi Nh«m hiÖu Tæng kh¸c TP 1050A 0.25 0.40 0.05 0.05 0.05 - - 0.05 - 0.05 - 0.03 0.03 - 99.50 1000 0.05B 1350 0.10 0.40 0.05 0.01 - 0.01 - 0.05 0.03 0.02V+ Ti thμnh T¹p chÊt kÝ Nhãm Si Fe Cu Mn Mg Cr Ni Zn Ga V phÇn Ti Mçi hiÖu Tæng kh¸c TP 0.05 3.9- 0.04 0.2- 2014 0.7 0.10 - 0.25 - - - 0.15 0.05 0.15 -1.2 5.0 -1.2 0.8 2000 0.2- 3.5- 0.04 0.4- 0.25Zr+ 2017A 0.7 0.10 - 0.25 - - - 0.05 0.15 0.8 4.5 -1 1.0 Ti 0.05 1- 3003 0.6 0.7 - - - 0.1 - - - - 0.05 0.15 -0.2 1.5 2.2- 0.15- 5052 0.25 0.4 0.1 0.1 - 0.1 - - - 0.2 0.05 0.15 2.8 0.35 3000 3.1- 0.15- 5154 0.25 0.4 0.1 0.1 - 0.2 - - - 0.2 0.05 0.15 3.9 0.35 0.5- 2.4- 0.05- 5454 0.25 0.4 0.1 - 0.25 - - - 0.15 0.05 0.15 1 3 0.2 2
Hîp kim Al-MgSi: C¸c hîp kim cã seri Al- Mg-Si chøng minh c¸c ®Æc tÝnh kinh tÕ vμ kÜ thuËt nhÊt ®èi víi lo¹i kiÓu øng dông nμy, cho thÊy kh¶ n¨ng lμm viÖc vμ tèc ®é Ðp cao, sù ®¬n gi¶n cña xö lý nhiÖt, tÝnh dÉn ®iÖn tèt, c¸c ®Æc tÝnh c¬ khÝ hoμn h¶o, kh¶ n¨ng d−a ra c¸c thμnh phÈm cã bÒ mÆt tèt, ®é chÞu mμi mßn cao vμ tÝnh dÔ hμn. ¦íc tÝnh r»ng vμi triÖu tÊn hîp kim lo¹i nμy ®−îc ®ïn Ðp hμng n¨m, ®«i khi cã h×nh d¸ng phøc t¹p, ®−îc sö dông cho cöa vμ khung cöa, trang trÝ xe h¬i, cÊu tróc nhμ cao tÇng, thanh dÉn ®iÖn, m¸y trao ®æi nhiÖt, v.v.... Nh÷ng hîp kim nh«m ®¹i diÖn nhÊt vμ næi tiÕng nhÊt trong seri nμy, bao gåm mét sè thμnh phÇn tiªu chuÈn ho¸ ë mét sè quèc gia ®−îc chi tiÕt ë h×nh d−íi. • 6060 vμ 6063: næi tiÕng d−íi c¸i tªn Al-Mg-Si 0.5. Nh÷ng hîp kim nμy lμ nh÷ng vËt liÖu cã kh¶ n¨ng ®ïn Ðp tèt nhÊt vμ chóng ®−îc ®ïn Ðp ë tèc ®é rÊt cao (h×nh 3). Chóng chÞu mßn trong ®iÒu kiÖn m¹nh vμ cã thÓ dïng cho viÖc ®¸nh bãng bÒ mÆt, anod vμ s¬n. Cã nh÷ng thμnh phÈm dïng cho trang trÝ, vÝ dô nh− trang trÝ « t«, hay sö dông lo¹i 6463 hoÆc 6763. C¸c lo¹i nμy cã nh«m nguyªn chÊt ®¹t treen 99.8% vμ hμm l−îng Fe cùc thÊp. • Al-Mg-Si 0.7 (6005): Hîp kim nμy , víi c¸c biÕn thÓ 6005 A, 6105 v.v...lμ mét trong nh÷ng c«ng thøc phæ biÕn nhÊt trong sè c¸c hîp kim Al-Mg-Si cã ®é m¹nh c¬ khÝ trung b×nh. Møc ®é cao h¬n cña hîp kim khi ®−îc so s¸nh víi 6060 cho thÊy cã sù gia t¨ng c−êng ®é c¬ khÝ mμ cho phÐp nã ®−îc sö dông cho c¸c môc ®Ých x©y dùng vμ b¸n x©y dùng. ViÖc thuËn lîi khi lμm viÖc víi hîp kim nμy lμ mét nÒn t¶ng tèt ®èi víi sù ph¸t triÓn réng r·i h¬n c¸c øng dông. • Al-Mg-Si-Cu (6061) vμ Al-Mg-Si-Mn (6082): C¸c hîp kim nμy cã c¸c ®Æc tÝnh c¬ khÝ rÊt tèt trong sè c¸c hîp kim ®ang ®−îc sö dông réng r·i d·y 6000, vμ ®Æc biÖt lμ 6082. 6061 ®−a ra ®Æc tÝnh bÒn, dai rÊt tèt. §©y lμ mét nh©n tè cã tÝnh quan träng trong viÖc quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c ®óng ®¾n nh÷ng hîp kim cho c¸c môc ®Ých x©y dùng. Hîp kim nμy còng ®−îc −a chuéng bëi v× tÝnh nh¹y ®èi víi kh¶ n¨ng t«i trong c¸c ho¹t ®éng hμn, cho thÊy ®Æc tÝnh c¬ khÝ cùc tèt trong vïng hμn chØ th«ng qua b»ng ho¸ giμ mμ kh«ng cÇn gi¶i ph¸p xö lý nhiÖt. Kh«ng cã sù kh¸c biÖt trong kh¶ n¨ng chÞu mßn vμ trong ®Æc tÝnh s¶n phÈm gi÷a hai hîp kim 6061 vμ 6068. Tãm l¹i, C¶ hai lo¹i hîp kim nμy ®Òu phï hîp cho luyÖn kim. C¸c hîp kim d·y 7000 Al-Zn-Mg víi c−êng ®é trung b×nh. Trong vßng 30 n¨m qua ®· cã sù quan t©m ®¸ng kÓ ®Õn bé ba hîp kim Al-Zn-Mg (7020, 7005, 7003 vμ c¸c lo¹i t−¬ng tù) mμ cã øng dông ®Æc biÖt trong thanh cuèn ®−êng ray vμ c¸c kÕt 3
cÊu hμn nãi chung. C¸c hîp kim ®−îc xö lý nhiÖt nμy cho thÊy kh¶ n¨ng tù t«i cùc tèt vμ kh¶ n¨ng phôc håi c¸c ®Æc tÝnh c¬ khÝ trong vïng luyÖn kim bÞ thay ®æi do hμn mμ kh«ng cÇn xö lý nhiÖt toμn bé. C¸c hîp kim nμy cã c−êng ®é c¬ khÝ tèt. VÒ khÝa c¹nh kü thuËt th× cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi thÐp ë c¸c cÊu tróc hμn. Chóng cã ®é bÒn tèt. §iÒu nμy cã nghÜa r»ng chóng cã thÓ ®−îc dïng cho c¸c thanh kh«ng phøc t¹p vμ khÐp kÝn. trong mét sè tr−êng hîp, nÕu kh«ng ®−îc sö dông hîp lý, chóng cã thÓ bÞ trãc vμ ¨n mßn. C¸c hîp kim d·y 2000 Al-Cu vμ c¸c hîp kim d·y 7000 Al-Zn-Mg-Cu víi c−êng ®é cao. Líp hîp kim nμy bao gåm c¸c hîp kim cña d·y Al-Cu (lo¹i 2014, 2024, 2017) vμ cña d·y Al-Zn-Mg-Cu (lo¹i 7075 vμ 7021). Nh÷ng hîp kim nμy lμ nh÷ng hîp kim yÕu, cã xö lý nhiÖt, cã ®é m¹nh c¬ khÝ cao nhÊt, víi gi¸ trÞ chÞu c¨ng cao b»ng 700 N/mm2 hoÆc h¬n thÕ. Kh¶ n¨ng lμm viÖc cña chóng h¹n chÕ, vÝ dô, chóng cã thÓ ®−îc sö dông cho c¸c thanh ®ïn Ðp mÆt c¾t hë nÕu h×nh d¹ng kh«ng qu¸ phøc t¹p vμ c¸c thanh mÆt c¾t kÝn b»ng c¸ch sö dông mét lâi rçng. C¸c chÊt liÖu nμy hoÆc lμ kh«ng thÓ ®−îc hμn hoÆc cã thÓ ®−îc hμn nh−ng rÊt khã kh¨n. ThËm chÝ khi hμn ®−îc th× còng cã thÓ g©y ra nh÷ng thay ®æi kÕt cÊu víi ®Æc tÝnh c¬ khÝ bÞ gi¶m m¹nh. BÊt lîi nμy lμm cho chóng Ýt ®−îc lùa chän trong hμn. TÊt c¶ c¸c hîp kim nμy ph¶i ®−îc b¶o vÖ chèng ¨n mßn. C¸c hîp kim cña d·y 2000 vμ 7000 th−êng ®−îc sö dông cho kÕt cÊu m¸y bay, vμ nãi chung, chóng ®−îc sö dông trong c¸c tr−êng hîp cã tØ lÖ c−êng ®é/träng l−îng lμ mét trong nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n cña thiÕt kÕ. Hîp kim kh«ng xö lý nhiÖt d·y 3000 Al-Mn vμ c¸c hîp kim ®ïn Ðp d·y 5000 Al-Mg. Hîp kim Al-Mn d·y 3000 rÊt thÝch hîp cho nhμ m¸y ho¸ chÊt vμ c¸c èng trao ®æi nhiÖt, b¶n vÏ s©u vμ cho ®ïn Ðp va ®Ëp.Kh¶ n¨ng chÞu mμi mßn cao, tèt nh− nh«m nguyªn chÊt. C¸c hîp kim nh«m tèt nhÊt mμ kh«ng thÓ bÞ lμm cøng b»ng xö lý nhiÖt lμ nh÷ng lo¹i thuéc seri 5000 Al-Mg. T¨ng l−îng Mg (TØ lÖ cao nhÊt trong nh«m th−¬ng m¹i lμ 5%) n©ng cao ®Æc tÝnh c¬ khÝ nh−ng l¹i gi¶m kh¶ n¨ng lμm viÖc, mμ thËm chÝ trong nh÷ng tr−êng hîp tèt nhÊt còng kh«ng bao giê cao. V× lÝ do nμy mμ c¸c thanh Ðp trong 5000 hîp kim lu«n cã nh÷ng h×nh d¹ng ®¬n gi¶n hoÆc chØ h¬i phøc t¹p mét chót. C¸c hîp kim Al-Mg chÞu mμi mßn cao. Nh÷ng sö dông c¬ b¶n ®èi víi 5000 hîp kim bao gåm c¸c øng dông trang trÝ , kiÕn tróc, c¸c biÓn chØ ®−êng, tμu thuyÒn vμ b×nh ®«ng l¹nh. III. C¸c ®Æc tÝnh kü thuËt vμ ®Æc tÝnh c¬ khÝ cña c¸c hîp kim ®−îc chän cho ®ïn Ðp §Ó tæng kÕt bøc tranh c¸c chÊt liÖu nμy, b¶ng 3 vμ b¶ng 4, chØ ra c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt vμ c¬ khÝ cña mét sè hîp kim ®−îc dïng biÕn phæ nhÊt. Nh÷ng d÷ liÖu trong b¶ng ®Ò cËp ®Õn c¸c gi¸ trÞ chØ thÞ th−êng ®−îc øng dông cho nhiÒu lo¹i hîp kim kh¸c nhau. Nh÷ng con sè trong b¶ng ®−îc ®−a ra kh«ng ph¶i ®Ó ®inh nghÜa mμ lμ ®−îc dïng ®Ó so s¸nh. 1. D©y chuyÒn ®ïn Ðp. (Xem ph¸c ho¹ h×nh 4) 4
Tr−íc khi ®−îc ®−a vμo m¸y Ðp, c¸c billet ph¶i ®−îc nung nhiÖt tr−íc trong mét lß hîp lý. Nãi chung ®é dμi cña billet ®· ®−îc tiªu chuÈn ho¸. Vμ do ®ã, trong thùc tÕ kh«ng thÓ ®−a ra ®é dμi chÝnh x¸c cña thanh theo yªu cÇu. §Ó kh¾c phôc khã kh¨n nμy, lß ph¶i ®−îc thiÕt kÕ phï hîp víi toμn bé chiÒu dμi thanh billet, vμ chiÒu dμi thanh sau ®ã ®−îc c¾t nãng theo yªu cÇu b»ng m¸y c¾t t¹i ®Çu ra cña lß, do ®ã cho phÐp chiÒu dμi billet ®−îc n¹p vμo trong m¸y Ðp võa víi chiÒu dμi cña thanh ®ïn Ðp ®Æc biÖt ®−îc chÕ t¹o. Kh«ng nh÷ng Billet mμ cßn c¶ khu«n còng ph¶i ®−îc nung trong mét lß nung khu«n ®Æc biÖt tr−íc khi cho vμo m¸y. T¹i cöa ra cña m¸y, c¸c thanh profile ph¶i qua chu tr×nh “press-quenching (t«i-Ðp)” b»ng c¸ch qua n−íc, sau ®ã chuyÓn lªn bμn dÉn ra, ®Ó tr¸nh bÞ x−íc vμ mßn. Ph−¬ng ph¸p thay thÕ lμ xö lý nhiÖt truyÒn thèng trong lß, theo ®ã lμ lμm m¸t nhanh trong n−íc hoÆc trong mét sè dông cô t«i kh¸c. Xö lý nhiÖt truyÒn thèng ch¾c ch¾n lμ an toμn nhÊt, vμ lμ ph−¬ng ph¸p duy nhÊt phï hîp víi c¸c hîp kim nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, mét bÊt lîi lμ nã cã thÓ g©y ra biÕn d¹ng ë c¸c thanh v¸ch máng. VÊn ®Ò cña t«i kh«ng ph¸t sinh víi ®¹i ®a sè c¸c thanh ®ïn Ðp, ®−îc lμm tõ hîp kim 6060/6063 hoÆc c¸c hîp kim t−¬ng tù. §èi víi c¸c s¶n phÈm nh− thÕ nμy, lμm m¸t cÈn thËn b»ng qu¹t trªn m¸y Ðp ®ñ ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c thanh Ðp cã thÓ ®−îc lμm cøng b»ng ho¸ giμ. ThËm chÝ ®èi víi c¸c hîp kim mμ kh¸ nh¹y c¶m víi tØ lÖ t«i, nh− 6082, 6061 vμ 6005 th× lμm m¸t ë m¸y Ðp còng ®ñ miÔn lμ ph¶i sö dông phun n−íc t¸n nhá. ChØ ®èi víi c¸c hîp kim c¬ b¶n cã chøa ®ång lμ 2000 vμ 7000 th× lu«n cÇn thiÕt ph¶i sö dông c¸c lß ®Æc biÖt ®Ó xö lý tr−íc khi t«i. Quay trë l¹i quy tr×nh vËn hμnh, trong ®ïn Ðp th× c¸c thanh profile sÏ ®−îc kÐo b»ng mét m¸y kÐo cã lùc kÐo thÊp nhÊt lμ 0.25kg/mm2 cña thanh s¶n phÈm. chøc n¨ng cña m¸y kÐo lμ gi÷ c¸c thanh trong ®iÒu kiÖn hîp lý vμ lo¹i bá xo¾n, cong, vμ c¸c khuyÕt tËt kh¸c trong giíi h¹n nhÊt ®Þnh. M¸y kÐo cßn cã chøc n¨ng quan träng kh¸c lμ kÑp gi÷ c¸c thanh khi chóng lßi ra tõ khu«n. Mét m¸y c−a nãng sÏ c¾t c¸c thanh ®ïn Ðp ë cuèi mçi billet. Sau khi c¾t xong, thanh Ðp ®−îc chuyÓn ®Õn m¸y kÐo c¨ng th«ng qua mét lo¹t c¸c b¨ng ®ai ®−îc lμm m¸t b»ng qu¹t phÝa d−íi. Trong thùc tÕ, rÊt quan träng r»ng c¸c thanh Ðp cÇn ®−îc lμm m¸t khi ®−a tíi m¸y kÐo c¨ng bëi v× nÕu kh«ng lμm nh− vËy th× viÖc kÐo c¨ng sÏ t¹o ra trªn bÒ mÆt thanh c¸i gäi lμ “vá cam”. KÐo c¨ng cã môc ®Ých lo¹i bá biÕn d¹ng chÝnh trªn thanh vμ ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ¸p dông lùc kÐo cÇn thiÕt ®Ó g©y ra ®é kÐo æn ®Þnh 2-3%. NÕu v−ît qu¸ tØ lÖ nμy, th× hiÖn t−îng “vá cam” cã thÓ xuÊt hiÖn thËm chÝ ®èi víi c¶ c¸c thanh ®· qua lμm m¸t l¹nh. Tõ m¸y kÐo c¨ng, s¶n phÈm ®−îc chuyÓn tíi bμn c¾t. T¹i ®©y, s¶n phÈm ®−îc c¾t víi chiÒu dμi phï hîp bëi mét m¸y c−a tù ®éng. Sau ®ã, chóng ®−îc n¹p vμo giá ®Ó chuyÓn ®Õn lß ho¸ giμ. ViÖc vËn chuyÓn tõ mét bé phËn nμy ®Õn mét bé phËn kh¸c cña nhμ m¸y ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸c gi¸ di chuyÓn ®−îc hoÆc b»ng c¸c ®ai, nh−ng nÕu sù x¾p xÕp kh«ng hîp lý th× c¸c s¶n phÈm cã thÓ bÞ h− h¹i, ®Æc biÖt lμ trong khi chóng vÉn cßn rÊt nãng. H− háng sÏ n»m ë d¹ng mμi mßn, mμ x¶y ra chñ yÕu khi b¾t ®Çu vËn chuyÓn tõ bμn dÉn ra. Mét h− h¹i kh¸c g©y ra bëi viÖc dì xÕp kh«ng tèt c¸c s¶n phÈm lªn gi¸ , hoÆc xö lý bÊt cÈn khi gi¸ chøa s¶n phÈm di chuyÓn. 5
Mét khuyÕt tËt rÊt phæ biÒn kh¸c cã thÓ x¶y ra trªn c¸c b¨ng ®ai chuyÓn lμ lμm m¸t kh«ng ®ång ®Òu bëi v× c¸c qu¹t vËn hμnh tõ bªn d−íi hoÆc mét sè bé phËn bÞ che ch¾n bëi c¸c tÊm cña chÝnh b¨ng ®ai. CÊu tróc luyÖn kim cña c¸c thanh ®ïn Ðp cã thÓ g©y ra c¸c sù cè trong sö dông hoÆc trong c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt, vÝ dô nh−: mμu bÞ loang læ khi anod ho¸. Mét d©y chuyÒn ®ïn Ðp yªu cÇu cã c¸c thiÕt bÞ phô kiÖn quan träng d−íi ®©y. ThiÕt bÞ lß cho xö lý dung dÞch vμ t«i c¸c thanh ®ïn Ðp (vËn hμnh ë nhiÖt ®é lμm viÖc kho¶ng 500 0C ) dïng cho c¸c s¶n phÈm kh«ng thÓ ®−îc t«i t¹i m¸y Ðp. ViÖc t«i ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch nhóng c¸c s¶n phÈm vμo n−íc hoÆc vμo m«i tr−êng t«i kh¸c. ViÖc lμm m¸t nh− vËy còng cã thÓ g©y ra biÕn d¹ng ë thanh. Cã thÓ sö dông mét lß kiÓu th¸p däc vμ quenching ®Ó h¹n chÕ nh−îc ®iÓm nμy, khi träng l−îng cña chÝnh s¶n phÈm cã khuynh h−íng gi÷ cho chóng th¼ng. Nh−ng rÊt quan träng khi ph¶i lu«n nhí r»ng t«i b»ng nhóng n−íc c¸c s¶n phÈm v¸ch máng hoÆc c¸c s¶n phÈm cã d¹ng kÐo dμi bÊt th−êng lu«n lu«n lμ mét vÊn ®Ò khã kh¨n, ®«i ki kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®−îc. Mét m¸y kÐo c¨ng ®éc lËp cho viÖc kÐo c¨ng c¸c thanh sau khi t«i. Mét lß ho¸ giμ nh©n t¹o cã nhiÖt ®é lμm viÖc kho¶ng 200 0C Mét lß t«i nÕu c¸c s¶n phÈm ®−îc t«i ®−îc s¶n xuÊt, cã nhiÖt ®é lμm viÖc tõ 300 ®Õn 500 0C. Mét m¸y cuèn ®Ó söa ®−êng nÐt h×nh d¹ng (nh− c¸c gãc....) Mét m¸y c−a ®éc lËp ®Ó c¾t c¸c thanh ®ïn Ðp hoÆc c¾t cÊc ®Çu thõa cña thanh mμ ®−îc kÐo c¨ng trªn m¸y kÐo c¨ng hoÆc dïng cho c¸c lý do kh¸c. Mét nhμ x−ëng ®Ó s¶n xuÊt dông cô vμ khu«n, ®Ó b¶o d−ìng vμ söa ch÷a. 2. Khu«n Ðp C¸c tiªu chÝ thiÕt kÕ c¬ b¶n cho viÖc chÕ t¹o khu«n ph¶i theo c¸c nh©n tè nÒn t¶ng d−íi ®©y: • Khu«n lμ mét kÕt cÊu c¬ khÝ phøc t¹p, ®−îc lμm b»ng chÊt liÖu cøng vμ bÒn.Do ®ã, khu«n cμng nhá cμng tèt v× lÝ do chi phÝ vμ lÝ do lμm viÖc. • Khu«n ph¶i qua ¸p lùc cao vμ ph¶i chÞu ®−îc ¸p lùc Ðp cña m¸y Ðp mμ kh«ng bÞ nøt g·y. Tõ hai nguyªn t¾c c¬ b¶n ®¬n gi¶n nμy, khu«n cÇn cã c¸c thiÕt bÞ phô kiÖn cô thÓ ®Ó trî gióp nã thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng. Còng cã c¸c tiªu chÝ quan träng mμ cã nhiÒu hoÆc Ýt ¶nh h−ëng ®Õn d¹ng khu«n t−¬ng øng kiÓu m¸y Ðp ®−îc sö dông. Khu«n Ðp cã thÓ ®−îc chia thμnh 3 lo¹i c¬ b¶n dùa trªn nh÷ng nh©n tè trªn: Khu«n ®Æc: §©y lμ lo¹i khu«n dïng cho ®ïn Ðp c¸c thanh lé thiªn, vμ h×nh 5 chØ c¸ch l¾p r¸p khu«n lo¹i kiÓu nμy. §Çu tiªn, mét vßng kÑp khu«n (die ring), ®ñ lín cho phÐp viÖc l¾p ®Æt ®−îc chÌn vμo phÇn tr−ît ®ì khu«n(die holder slide), ®−îc hç trî bëi mét Die Backer cã miÖng réng h¬n mét chót so víi khu«n vμ c¸c vßng ®Öm ®ång bé cho sù hç trî vμ lμm kÝn kho¶ng c¸ch trªn phÇn tr−ît. C¸c bé phËn nμy (khu«n, vßng khu«n, backer vμ ®Öm khu«n) t¹o thμnh c¸i gäi lμ “bé trän gãi” cña sù l¾p r¸p dông cô ®ïn Ðp. Khu«n porhole : dïng cho ®ïn Ðp c¸c thanh rçng. DÔ dμng thÊy r»ng vÊn ®Ò liªn quan ë ®©y lμ viÖc t¹o ra mét lç vμ h×nh 6 ®· chØ ra c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nμy b»ng mét èng cã mÆt c¾t h×nh trßn. Mét khu«n sau t¹o ra h×nh d¸ng bªn ngoμi cña thanh vμ mét lç trôc (mandrel) t¹o h×nh d¸ng bªn trong. Mandrel ®−îc g¾n víi khu«n tr−íc, vμ d−íi søc Ðp cña Ram 6
¸p lùc, billet ®−îc chia thμnh 4 luång t−¬ng øng víi c¸c kªnh n¹p hoÆc c¸c lç ABCD cña khu«n tr−íc. Sau ®ã, bëi v× cã ¸p lùc cao, 4 luång nμy tù g¾n víi nhau lÇn n÷a, vμ kim lo¹i ®−îc Ðp qua mét kho¶ng gi÷a miÖng cña Mandrel vμ miÖng khu«n sau, t¹o thμnh thanh Ðp rçng ®¬n. Khu«n kiÓu spider cho c¸c thanh rçng (h×nh 7): §−îc sö dông theo c¸ch t−¬ng tù víi kiÓu “porhole”. Tuy nhiªn kh¸c biÖt ë chç Mandrel hoμn toμn më, víi c¶ Mandrel vμ khu«n ®−îc thiÕt lËp theo bÒ mÆt h×nh nãn. §iÒu ®ã cã nghÜa lμ vßng kÑp khu«n ph¶i ®−îc lμm cã vá bªn trong h×nh nãn. C¸i tªn “spider-con nhÖn” xuÊt ph¸t tõ d¹ng cña Mandrel tøc lμ cã c¸c ch©n. C«ng nghÖ tiªn tiÕn cã khuynh h−íng sö dông lo¹i khu«n kiÓu “spider’ bëi v× kiÓu d¹ng cña Mandrel lμm cho chóng dÔ b«i tr¬n h¬n vμ gi¶m chi phÝ vμ v× cã thÓ ®¹t ®−îc tèc ®é Ðp cao h¬n víi dông cô nμy. Tuy nhiªn, do sù hç trî t−¬ng ®èi yÕu, ®iÒu nμy cã nghi· lμ c¸c lo¹i khu«n kiÓu nμy sÏ cã ®é chÞu thÊp ®èi víi l−u l−îng kim lo¹i khi ®ïn Ðp, vμ do ®ã chóng phï hîp nhÊt ®èi víi c¸c profile ®èi xøng.Tõ quan ®iÓm nμy th× lo¹i khu«n “porthole” sÏ phï hîp víi c¸c profile kh«ng ®èi xøng vμ phøc t¹p. Râ rμng r»ng, mçi hÖ thèng cã thuËn lîi vμ h¹n chÕ riªng. Vμ c¸c nhμ thiÕt kÕ khu«n ph¶i dùa nhiÒu vμo kinh nghiÖm cña m×nh vμ kh¶ n¨ng trùc gi¸c trong viÖc chän kiÓu khu«n phï hîp cho c¸c thanh ®ïn Ðp rçng, ®ång thêi xem xÐt lo¹i kiÓu thanh, hîp kim ®−îc sö dông còng nh− chi phÝ vμ ®é bÒn cña chóng. §¸nh gi¸ cuèi cïng ph¶i ®−îc ®−a ra vÒ c¸c profile rçng. Trong nh÷ng tr−êng hîp nμy, kh«ng cã sù lùa chän nμo tèt h¬n viÖc sö dông mét Bore Mandrel mμ cho phÐp c¸c thanh ®ïn Ðp h×nh èng ®−îc s¶n xuÊt mμ kh«ng ph¶i ph©n chia kim lo¹i. TÊt nhiªn th−êng th× khi mét Bore Mandrel ®−îc sö dông th× Billet ph¶i ®−îc khoan tr−íc. Vμ trong thùc tÕ, khoÐt lç trªn m¸y Ðp cã thÓ dÉn tíi sù chÖch h−íng cña Mandrel, ®Æc biÖt lμ khi lμm viÖc víi c¸c hîp kim cøng hoÆc trong mäi tr−êng hîp cã thÓ t¹o nªn mét lç ®−îc khoÐt kh«ng ®ång ®Òu dÉn ®Õn h×nh d¹ng nghÌo nμn bªn trong èng. MÆc dÇu viÖc sö dông mét Bore Mandrel sÏ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nμy, tuy nhiªn lu«n ph¶i nhí r»ng kü thuËt nμy còng cã nh÷ng h¹n chÕ cña nã cho nªn tèt h¬n hÕt lμ chØ sö dông cho c¸c thanh r¾n ch¾c, ®¬n gi¶n vμ ®èi xøng. Kh«ng ®èi xøng dÉn tíi søc Ðp kh«ng ®èi xøng trªn Mandrel, g©y ra sù lÖch t©m cña lç hoÆc thËm chÝ g©y ra r¹n nøt cña chÝnh Mandrel. Khu«n lμ trung t©m cña qui tr×nh Ðp vμ ngay c¶ m¸y Ðp tinh vi nhÊt còng sÏ kh«ng thÓ s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈmtèt mμ kh«ng cã khu«n phï hîp. V× lý do nμy, ®Ó c¶i thiÖn quy tr×nh Ðp cÇn cã nh÷ng nç lùc cho c¸c tiªu chÝ thiÕt kÕ vμ c¸c ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o khu«n. KÝch th−íc thanh ®ïn Ðp Nh− ®· ®−îc tr×nh bμy, kim lo¹i Billet bÞ Ðp m¹nh bëi c¸c tÊm v¸ch cña buång Ðp, vμ do ®ã c¸c ®iÓm hë cña khu«n mμ ë xa trung t©m nhÊt sÏ kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi hiÖn t−îng nμy. TÊt nhiªn, ®iÒu nμy cã nghÜa r»ng cã mét h¹n chÕ kh¸ch quan ®èi víi kÝch cì thanh Ðp mμ ®−îc chÕ t¹o trªn bÊt k× m¸y Ðp ®Æc biÖt nμo. Theo c¸ch nμy, th× kh¶ n¨ng ®ïn Ðp mét thanh tõ mét buång Ðp (container) cã ®−êng kÝnh cô thÓ sÏ phô thuéc vμo “ quy luËt kÝch cì ®−êng trßn t−¬ng øng”, 7
nghÜa lμ: thanh lín nhÊt cã thÓ ®−îc ®ïn Ðp víi mét buång Ðp mμ cã vßng trßn ngo¹i tiÕp víi ®−êng kÝnh kho¶ng 40 mm nhá h¬n ®−êng kÝnh lç trong container. §©y lμ mét quy luËt ®−îc quyÕt ®Þnh bëi c¸c kinh nghiÖm vμ h¬n n÷a lμ ®−îc t¹o thμnh c«ng thøc theo c¸c thuËt ng÷ h×nh häc v× trong thùc tÕ, ®· tiÕn hμnh tham kh¶o ®èi víi ®−êng trßn nhá nhÊt cã kh¶ n¨ng chøa thanh ngang mμ ®−êng kÝnh cña nã lu«n trïng khíp víi kho¶ng c¸ch n»m ngang lín nhÊt ngang víi thanh. NÕu kÝch th−íc cña Profile kh«ng lín h¬n nhiÒu so víi kÝch th−íc cã thÓ chÊp nhËn ®−îc, th× mét “Spreader” cã thÓ ®−îc sö dông mÆc dÇu hÖ thèng nμy khi sö dông ph¶i b¾t buéc cã lêi khuyÕn c¸o bëi v× thiÕt bÞ phô trî rÊt dÔ g·y vì vμ cã liªn quan ®Ðn c«ng nghÑ ®Æc biÖt. Khi kÝch th−íc lμ qu¸ lín cho c¸c kh¶ n¨ng kü thuËt cña m¸y th× kh«ng cã sù lùa chän nμo kh¸c ngo¹i trõ “ doubling” (to gÊp ®«i) nghÜa lμ ë ®©y lμ sù ph©n chia cña mét thanh thμnh hai hay nhiÒu thanh ®ïn Ðp. Tup nhiªn “doubling” còng yªu cÇu cã sù nghiªn cøu s¬ bé tØ mØ ®Ó quyÕt ®Þnh vÞ trÝ thuËn tiÖn nhÊt cho sù ph©n chia vμ c¸ch nèi hîp lý nhÊt c¸c thanh Ðp kh¸c nhau ®Ó t¹o ra h×nh d¹ng cuèi cïng. HiÖn t−îng ®èi lËp cã thÓ x¶y ra khi thanh profile qu¸ nhá ®−îc ®ïn Ðp víi mét container cô thÓ. C¸c h×nh d¹ng ®ïn Ðp mäi thanh Ðp mμ kh«ng ph¶i lμ thanh, thái hoÆc èng c¸c thanh Ðp mäi h×nh d¹ng mμ kh«ng gåm rçng or nöa rçng Thanh c¸c thanh ®Æc cã mÆt c¾t trßn cã ®−êng kÝnh kh«ng d−íi 10mm. D−íi møc cì nμy nã sÏ trë thμnh d©y. Thái C¸c thái ®Æc d−íi d¹ng h×nh ch÷ nhËt hoÆc vu«ng, cã gãc c¾t hoÆc trßn, hoÆc d¹ng 6 c¹nh, 8 c¹nh, cã mÆt c¾t kh«ng nhá h¬n 10 mm. H×nh d¹ng b¸n rçng c¸c d¹ng mμ c¸c thanh ngang cña chóng bao gåm mét hay nhiÒu kÏ hë ®· khÐp kÝn, n¬i cã tØ lÖ gi÷a khu vùc kÏ hë vμ diÖn tÝch kÏ hë lín h¬n gi¸ trÞ trong b¶ng ph©n lo¹i c¸c h×nh d¹ng b¸n rçng cho mçi kiÓu hîp kim vμ mçi líp, nh− ®Þnh nghÜa d−íi ®©y: H×nh d¹ng líp A kh«ng cã nhiÒu h¬n hai khe hë, víi sù ph©n chia diÖn tÝch rçng vμ ®é dμy kim lo¹i khÐp kÝn c©n ®èi vÒ phÇn trung t©m cña khe hë. H×nh d¹ng líp B cã sù bè trÝ cña c¸c thanh rçng vμ ®é dμy v¸ch kh¸c víi líp tr−íc. H×nh d¹ng rçng Mäi h×nh d¹ng cã bÒ mÆt ngang hoμn toμn khÐp kÝn khe hë Líp 1) h×nh d¹ng rçng víi mét khe hë trßn cã ®−êng kÝnh lín h¬n 25 mm vμ träng l−îng ph©n bæ ®ång ®Òu quanh mét hoÆc nhiÒu trôc ®èi xøng. Líp 2) h×nh d¹ng rçng cã mét d¹ng kh¸c víi d¹ng ®−îc miªu t¶ ë tr−íc,mét thanh rçng ®¬n cã diÖn tÝch kh«ng nhá h¬n 0.280 cm2. Líp 3) Mäi thanh d¹ng rçng cã mÉu kh¸c víi mÉu ®−îc miªu t¶ 8
èng ®ïn Ðp Mäi thanh d¹ng rçng biÓu hiÖn d−íi d¹ng h×nh trßn, vu«ng, ch÷ nhËt, lôc gi¸c, b¸t gi¸c hoÆc elip. Chóng cã gãc v¸t hoÆc trßn vμ cã ®é dμy v¸ch æn ®Þnh ngo¹i trõ gÇn c¸c gãc Chó ý: C¸c èng chÕ t¹o víi billet ®−îc khoan hoÆc b»ng ®ïn Ðp víi mét Mandrel ®−îc gäi lμ c¸c èng “seamless” (®óc, kh«ng cã mèi hμn) ®Ó ph©n biÖt chóng víi c¸c èng mμ sö dông lo¹i khu«n Porthole (khu«n lç) mμ cã thÓ ®−îc miªu t¶ nh− seamles (®óc) Profile cña thanh ®−îc ®ïn Ðp cμng nhá th× lùc mμ m¸y Ðp sö dông ®Ó ®ïn Ðp nã cμng lín cho ®Õn khi kh«ng thÓ ®−îc n÷a.HiÖn t−îng nμy cã thÓ ®−îc ph©n tÝch víi TØ LÖ §ïn Ðp, E, tªn tØ lÖ gi÷a diÖn tÝch chøa thanh cña container vμ diÖn tÝch cña profile. Khi ®Ò cËp c¸c gi¸ trÞ cao h¬n cña E, th× cã mét luËt lÖ chung lμ kh«ng v−ît qu¸ gi¸ trÞ 50, trong khi phÇn ®èi diÖn cña tØ lÖ E kh«ng d−íi 10. Nãi chung, khi E qu¸ thÊp th× c«ng viÖc ®−îc chuyÓn sang mét container lín h¬n, trong khi nÕu qu¸ cao th× ph¶i sö dông hoÆc lμ mét container nhá h¬n hoÆc lμ mét khu«n nhiÒu lç ®−îc sö dông. HÖ thèng thø hai cã vÎ kinh tÕ h¬n, bëi v× Ýt nhÊt theo lý thuyÕt th× sÏ ®¹t ®−îc n¨ng xuÊt cao h¬n; nh−ng trong thùc tÕ th× ®iÒu nμy kh«ng ph¶i lu«n ®óng vμ sù lùa chän biÖn ph¸p tèt h¬n yªu cÇu sù ®¸nh gi¸ cÈn thËn chÝnh x¸c t×nh tr¹ng kü thuËt (c¸c ®é phøc t¹p liªn quan ®Õn khu«n vμ xö lý) vμ sù ®¸nh gi¸ chi phÝ. Mét nh©n tè kh¸c ®¸ng ®−îc l−u t©m lμ cïng víi kÝch th−íc cña profile lμ ¸p lùc cô thÓ. ¸p lùc nμy ®−îc t¹o ra bªn trong container khi m¸y Ðp ®ang lμm viÖc víi lùc lín nhÊt. Nã ®−îc biÓu hiÖn b»ng N/mm2 vμ ®−îc tÝnh to¸n b»ng c¸ch chia lùc cña m¸y Ðp (biÓu hiÖn b»ng N) cho profile thanh cña container (biÓu hiÖn b»ng mm2). DÔ dμng nhËn thÊy r»ng ®èi víi mét hîp kim cho tr−íc, ¸p lùc cô thÓ cμng lín th× thanh ®−îc ®ïn Ðp cμng nhá vμ v¸ch cμng máng. Trong khi ®èi víi cïng kiÓu s¶n phÈm, mét hîp kim cøng sÏ cÇn mét ¸p lùc cô thÓ cao h¬n mét hîp kim dÎo. §èi víi c¸c thanh Profile b×nh th−êng cÇn mét ¸p lùc kho¶ng 500 N/mm2, trong khi lμm viÖc víi c¸c hîp kim cøng ch¼ng h¹n kiÓu 2000 hoÆc 7000 th× cÇn ¸p lùc kho¶ng 1000 N/mm2. C¸c h×nh d¹ng thanh ®ïn Ðp ViÖc sö dông c¸c s¶n phÈm ra t¨ng bëi v×, khi xÐt vÒ khÝa c¹nh kinh tÕ, lμ kh¶ n¨ng chÕ t¹o ®a d¹ng nhiÒu kiÓu d¸ng. Khi xem xÐt vÒ kÝch cì vμ ë mét khÝa c¹nh nμo ®ã lμ c¸c hîp kim nh«m mμ cã thÓ ®−îc sö dông, kh«ng nªn qu¸ véi vμng khi ®¸nh gi¸ r»ng nh÷ng h¹n chÕ duy nhÊt cña h×nh d¹ng, kiÓu d¸ng lμ nh÷ng h¹n chÕ vÒ sù th«ng minh vμ trÝ t−ëng t−îng cña c¸c nhμ thiÕt kÕ trong viÖc t¹o ra c¸c mÉu h×nh häc míi. TÝnh ®a d¹ng trong thiÕt kÕ, khi ®−îc kÕt hîp víi sù tÝnh to¸n c¸c con sè hîp lý, th× cã thÓ ®¹t ®−îc mét møc ®é tèi −u cao vÒ h×nh d¹ng thanh, c¶ tõ quan ®iÓm chøc n¨ng lÉn tÝnh thÈm mü. C¸c b−íc l¾p r¸p còng cã thÓ ®−îc ®¬n gi¶n ho¸ vμ rÊt kinh tÕ th«ng qua sù nghiªn cøu chi tiÕt kÕt cÊu ®Æc biÖt. Ph©n lo¹i s¶n phÈm ®ïn Ðp: Kh«ng dÔ dμng g× khi muèn x©y dùng mét sù ph©n lo¹i 9
10