Quan hệ ngoại giao của chính quyền Campuchia dân chủ (1975-1979) với một số quốc gia trong khu vực

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

63
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chính quyền Campuchia Dân chủ được thành lập và tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn (1975- 1979). Tuy nhiên, chính quyền này đã thi hành những chính sách đối nội, đối ngoại theo hướng diệt chủng. Trong đó, quan hệ ngoại giao của chính quyền Campuchia Dân chủ đối với một số quốc gia trong khu vực như Việt Nam, Thái Lan, Lào cũng theo hướng chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Tập đoàn Khmer Đỏ đã có những hành động kỳ thị, khiêu khích, xâm lược biên giới. Từ đó, gây ra những hệ lụy đau thương cho người dân vô tội ở biên giới các quốc gia này. Đồng thời, chính sách đối ngoại thù địch với các nước láng giềng càng đẩy Campuchia dân chủ vào thế cô lập, dẫn đến phong trào đấu tranh tất yếu nổ ra, nhằm lật đổ nhà nước phản động này

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quan hệ ngoại giao của chính quyền Campuchia dân chủ (1975-1979) với một số quốc gia trong khu vực

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN SAIGON UNIVERSITY TẠP CHÍ KHOA HỌC SCIENTIFIC JOURNAL ĐẠI HỌC SÀI GÒN OF SAIGON UNIVERSITY Số 70 (04/2020) No. 70 (04/2020) Email: tcdhsg@sgu.edu.vn ; Website: http://sj.sgu.edu.vn/ QUAN HỆ NGOẠI GIAO CỦA CHÍNH QUYỀN CAMPUCHIA DÂN CHỦ (1975-1979) VỚI MỘT SỐ QUỐC GIA TRONG KHU VỰC Diplomatic relations of democratic Kampuchea (1975-1979) with regional neighbors ThS.NCS. Phạm Thị Huệ(1), ThS.NCS. Trần Hùng Minh Phương(2) (1),(2) Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐHQG TP.HCM TÓM TẮT Chính quyền Campuchia Dân chủ được thành lập và tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn (1975- 1979). Tuy nhiên, chính quyền này đã thi hành những chính sách đối nội, đối ngoại theo hướng diệt chủng. Trong đó, quan hệ ngoại giao của chính quyền Campuchia Dân chủ đối với một số quốc gia trong khu vực như Việt Nam, Thái Lan, Lào cũng theo hướng chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Tập đoàn Khmer Đỏ đã có những hành động kỳ thị, khiêu khích, xâm lược biên giới. Từ đó, gây ra những hệ lụy đau thương cho người dân vô tội ở biên giới các quốc gia này. Đồng thời, chính sách đối ngoại thù địch với các nước láng giềng càng đẩy Campuchia dân chủ vào thế cô lập, dẫn đến phong trào đấu tranh tất yếu nổ ra, nhằm lật đổ nhà nước phản động này. Từ khóa: Campuchia Dân chủ, Khmer Đỏ, quan hệ ngoại giao ABSTRACT Democratic Kampuchea was established and existed for a short time (1975-1979). However, this government implemented domestic and foreign policies towards genocide. In particular, the diplomatic relations of Democratic Kampuchea with its regional neighbors such as Vietnam, Thailand and Laos followed ultranationalism. Khmer Rouge Group committed acts of discrimination, provocation and border aggression, thereby causing painful consequences for innocent people on the borders of these countries. Simultaneously, the hostile foreign policy towards its neighbors pushed Democratic Kampuchea in isolation, leading to the inevitable movement to overthrow this reactionary state. Keywords: Democratic Kampuchea, Khmer Rouge, diplomatic relations 1. Đặt vấn đề đế chế Khmer khi xưa. Vì thế, chính quyền Ngày 17/4/1975, Khmer Đỏ giành CPCDC đã thực hiện chính sách đối ngoại được chính quyền, xây dựng quốc gia đi ngược lại với nguyện vọng của nhân dân Campuchia Dân chủ (CPCDC). Tập đoàn xứ Chùa Tháp. Đặc biệt, với sự ủng hộ của Pol Pot – Ieng Sary đã thể hiện tư tưởng Trung Quốc, đường lối và các hoạt động chủ nghĩa dân tộc cực đoan qua việc nhấn đối ngoại của Khmer Đỏ hết sức phản mạnh đến sự vượt trội của người Khmer so động, làm tổn hại đến mối quan hệ giao với các tộc người khác. Từ rất sớm, hảo giữa CPC và các nước láng giềng như CPCDC đã nuôi tham vọng khôi phục lại Việt Nam, Thái Lan, Lào. Email: phamhahue@gmail.com 59
SCIENTIFIC JOURNAL OF SAIGON UNIVERSITY No. 70 (04/2020) 2. Sự ra đời của chính quyền Campuchia Đảng Cộng sản Campuchia (hay Đảng Dân chủ Cộng sản Khmer). Sau đó, họ đã tổ chức Theo ông Sihanouk, chế độ nổi dậy chống Lon Nol và lập ra chế độ Campuchia Dân chủ được hình thành như Campuchia Dân chủ vào năm 1975. sau: “Sơn Ngọc Thành đang có ảnh hưởng Trong giai đoạn cầm quyền (1975 - đặc biệt đến các tầng lớp giáo viên, học 1979), Ban thường vụ Ủy ban Trung ương sinh Campuchia. Thời kỳ đó, Pol Pot, Ieng Đảng Campuchia Dân chủ gồm các thành Sary, Son Sen, Khieu Samphan, Hou viên: Youn, Hu Nim, Koy Thuon, Nuon Chea... Pol Pot (Saloth Sar) là “Anh cả”, Tổng và các “tiểu thư học trò” Khieu Ponnary Bí thư . (sau này là vợ Pol Pot), Khieu Thirith (sau Nuon Chea (Long Bunruot) là “Anh này là vợ Ieng Sary) đều là những học sinh hai”, Thủ tướng, cánh tay phải của Pol Pot. non trẻ đã nhanh chóng trở thành những Ieng Sary (anh em đồng hao của Pol phần tử theo Sơn Ngọc Thành một cách Pot) là “Anh ba”, Phó thủ tướng. cuồng nhiệt và là những kẻ chống đến cùng Khieu Samphan là “Anh tư”, Chủ tịch chế độ quân chủ. Chủ nghĩa Sơn Ngọc Campuchia Dân chủ. Thành khuynh hữu của những lãnh tụ Ta Mok (Chhit Chhoeun) là “Anh Khmer Đỏ sau này dần chuyển thành hồng năm”, Thư ký vùng Tây Nam . rồi thành đỏ khi tiếp xúc với cảnh tả…”. Son Sen (học về giáo dục và văn học) (Sihanouk, 1988, tr.77-78). Hầu hết những là Bộ trưởng Quốc phòng. Son Sen cũng là người lãnh đạo sau này của CPCDC đều lãnh đạo của Kaing Guek Eay (hay Hang từng là sinh viên học ở Paris. Pin, còn gọi là “đồng chí Duch”) Nhóm sinh viên Paris đó gồm có: Pol - cựu Giám đốc nhà tù Tuol Sleng (nhà tù Pot, Ieng Sary, Khieu Samphan, Hou S-21), một trong các nhân vật chủ chốt Yuon, Son Sen, Hu Nim.v.v. Họ là những của Khmer Đỏ. Ngoài ra, còn một số người được chính quyền thực dân Pháp lựa nhân vật khác như Yun Yat, Ke Pauk chọn và đưa sang Pháp đào tạo, lứa đầu (“Anh mười ba”, cựu Bí thư vùng phía tiên sang Pháp vào năm 1947 (Phạm Việt Bắc), Ieng Thinith (em vợ Pol Pot),... Trung và nhóm tác giả, 1982, tr.312). Đây (HKHLSTP.HCM, 2018, tr.73-74) chính là lực lượng lãnh đạo chính quyền Như vậy, nhóm sinh viên Paris đứng CPCDC sau năm 1975. Những nhân vật đầu là Pol Pot, ban đầu là những thanh niên này từng sinh hoạt ở Hiệp hội Sinh viên yêu nước, muốn giải phóng đồng bào. Khmer (KSA) vào thập niên 50 của thế kỉ Trong thời gian ở Pháp, họ tiếp thu tư XX. Đây là một tổ chức gồm khoảng 200 tưởng cách mạng “tả khuynh”, xây dựng sinh viên Khmer ở Paris chịu ảnh hưởng nên lý thuyết cho con đường giải phóng của chủ nghĩa quốc gia và những ý tưởng Campuchia bằng thủ đoạn bạo lực, phá cánh tả, bên trong nó là một tổ chức mật hoại tất cả những gì bị coi là sản phẩm của được gọi là Cercle Marxiste. Nhóm sinh chủ nghĩa tư bản, của chế độ phong kiến, viên Paris này ít nhiều có liên hệ với phong đế quốc. Đồng thời, cuộc cách mạng văn trào cách mạng ở quê nhà đang bị đàn áp hóa của Trung Quốc đã tác động mạnh mẽ nặng nề. Đến những thập niên 60 của thế kỉ đối với nhóm Paris. “Thấy được sự tương XX, một số người trong số họ đã quay trở đồng trong quan điểm chính trị với Chủ về Campuchia và nắm quyền lãnh đạo nghĩa Mao và những chính sách trong Cách 60
PHẠM THỊ HUỆ - TRẦN HÙNG MINH PHƯƠNG TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC SÀI GÒN mạng văn hóa, khiến nhóm này muốn vận nhiệt thành và tha thiết mong muốn duy trì dụng vào thực tế Campuchia ở một mức độ mối quan hệ gần gũi và thân thiện với tất triệt để và vượt xa Trung Quốc, chính là cả các nước có chung đường biên giới và nguyên nhân chính đưa đến sự ra đời chế với tất cả các nước gần xa trên khắp thế độ mới ở Campuchia” (Phan Thị Mỹ Nhân, giới phù hợp với các nguyên tắc tôn trọng 2012, tr.32). Chính ảnh hưởng của tư tưởng tuyệt đối về chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh Mao trong “cách mạng văn hóa Trung thổ của nhau” (Raoul M. Jennar, 1995). Hoa” đã làm cơ sở cho hành động của tập CPCDC xa lánh phương Tây, chỉ giữ đoàn Pol Pot - Ieng Sary (Phạm Việt Trung quan hệ ngoại giao với tổ chức Liên Hợp và nhóm tác giả, 1982, tr.313). Sau những Quốc và Phong trào không liên kết. Chính cuộc thanh trừng và khi nắm quyền, các quyền CPCDC xóa bỏ hầu hết mối quan hệ nhân vật chủ chốt của nhóm “sinh viên với các tổ chức quốc tế khác. Những nhà Paris” cũng chính là các nhà lãnh đạo thực lãnh đạo Khmer Đỏ không tham dự bất cứ sự của Campuchia. Trong hàng ngũ lãnh phiên họp nào của Ủy ban sông Mê Kong. đạo này hoàn toàn vắng bóng những người Họ khước từ việc thành lập quỹ ủng hộ cộng sản từng có mối quan hệ mật thiết với Việt Nam, Lào và Campuchia của các nước Đảng Cộng sản Việt Nam (Phan Thị Mỹ không liên kết. Ngoài ra, lãnh đạo Khmer Nhân, 2012, tr.54). Tất cả thành viên nằm Đỏ còn cắt quan hệ với tổ chức nhân đạo trong Ban Thường vụ Trung ương đều là như Hội Chữ thập Đỏ quốc tế, đại diện của những cộng sự trung thành với cá nhân Pol tổ chức này đều bị trục xuất ra khỏi Pot. Tất cả những ai không tán thành Pol Campuchia. Chính phủ Pol Pot đã đóng Pot, không những bị khai trừ khỏi Đảng mà cửa các sứ quán nước ngoài tại thủ đô còn bị giết hại. Với sự tác động của các thế Phnom Penh. Khmer Đỏ cũng trục xuất đại lực phản động, với tư tưởng dân tộc vị kỷ, sứ Liên Xô về nước, vì Liên Xô trước đó những nhà lãnh đạo CPCDC đã có những đã không hỗ trợ nhiều cho họ. chính sách đối nội, đối ngoại cực đoan Đối với Trung Quốc, CPCDC có với các nước trong khu vực, gây chia rẽ những chính sách ngoại giao rất thân thiết tình đoàn kết giữa các quốc gia và dân tộc do Trung Quốc đã hỗ trợ đắc lực về nhiều với nhau. mặt cho Khmer Đỏ. Cuối năm 1965, Pol 3. Quan hệ đối ngoại của chính Pot đến thăm Trung Quốc và được Mao quyền Campuchia Dân chủ (1975-1979) Trạch Đông tiếp đón nồng hậu. Mao Trạch Đối với chính quyền CPCDC thì đối Đông đã nói với Pol Pot “Các đồng chí có tượng kẻ thù số một chính là Mỹ, số hai là tinh thần dân tộc nồng nhiệt… Cách mạng bọn tàn quân của chế độ Lon Nol, đối Campuchia là trung tâm của cách mạng tượng thứ ba là những người chịu ảnh Đông Nam Á” (Bộ Ngoại giao Cộng hòa hưởng từ Hoàng thân Sihanouk. Ngày 05/ Nhân dân Campuchia, 1984, tr.25). Bên 01/1976, Hiến pháp CPCDC được ban cạnh đó, lợi dụng việc nắm chức vụ cao hành, gồm 16 chương và 21 điều đã xác nhất trong Đảng, tập đoàn Pol Pot - Iêng định đặc tính của nhà nước, mục tiêu của Sary đã tự soạn thảo 14 “văn kiện” trình chính sách kinh tế, xã hội và văn hóa, bày tại hội nghị Trung ương do Khmer Đỏ nguyên lý cơ bản của chính sách đối ngoại. tổ chức vào tháng 10 năm 1966 và tháng 3 Tuy nhiên, tại Điều 21 của Hiến pháp năm 1967. Những văn kiện này đánh dấu CPCDC quy định: “Campuchia Dân chủ việc Khmer Đỏ thực hiện nguyên mẫu 61
SCIENTIFIC JOURNAL OF SAIGON UNIVERSITY No. 70 (04/2020) đường lối phản động của Bắc Kinh, họ đề Toàn, 2016, tr.22). cao tư tưởng Mao Trạch Đông, đánh giá Theo Ben Kiernan, vào năm 1976, cao cuộc “cách mạng văn hóa” của Trung Trung Quốc đã cung cấp “vũ khí và thiết bị Quốc, chọn lựa tư tưởng độc lập, tự chủ và cần thiết cho việc huấn luyện tại chỗ cho thực chất là họ đã chống lại thiện chí và các sĩ quan nòng cốt” tại một sân bay quân những ý kiến đóng góp đúng đắn từ phía sự mới và các bộ phận của máy bay phản cách mạng Việt Nam đối với đường lối đấu lực và radar, cùng với bốn tàu hộ tống của tranh giải phóng dân tộc của Khmer Đỏ hải quân và bốn tàu ngư lôi, các bộ phận (UBKHXHVN, 1983, tr.122). của xe tăng quân đội và các trung đoàn tín Quan hệ giữa CPCDC và Trung Quốc hiệu và của ba trung đoàn pháo binh, và ngày càng được củng cố. Những chuyến một trung đoàn pháo được trang bị đầy đủ. viếng thăm của các nhà lãnh đạo hai nước 500 nhân viên quân sự Trung Quốc sẽ đến liên tục được tiến hành, song hành là các Campuchia vào năm 1976 để thực hiện hiệp ước được ký kết nhằm viện trợ quân khóa huấn luyện này” (Ben Kiernan, 2008, sự và kinh tế cho Khmer Đỏ. Ngày tr.133). Trung Quốc mạnh tay viện trợ cho 26/5/1975, Pol Pot đã đến Bắc Kinh nhằm Khmer Đỏ, vì giới cầm quyền Bắc Kinh tăng cường mối quan hệ chính trị giữa tìm thấy được ở Khmer Đỏ những nét CPCDC và Trung Quốc. Trong năm 1976, tương đồng với mình như thủ đoạn giả hiệu quan hệ giữa hai nước được đẩy mạnh hơn cách mạng để chống cách mạng, tính cực với nhiều chuyến thăm cấp cao, đặc biệt là đoan, chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi, mang đậm chuyến thăm CPCDC của Tổng bí thư màu sắc diệt chủng. Cho nên, Trung Quốc Đảng cộng sản Trung Quốc Hoa Quốc ra sức ủng hộ tập đoàn Pol Pot về nhiều Phong. Cũng trong năm 1976, Vương mặt để biến họ thành “tên lính tiên phong” Thịnh Vinh (Phó Tổng tham mưu trưởng cho chính sách bành trướng xuống Đông Quân giải phóng Trung Quốc) đến thăm Nam Á. Còn phía Pol Pot coi đây là sự Campuchia, hai bên đã ký hiệp định hợp “giúp đỡ” to lớn của Trung Quốc đối với tác, trong đó có việc Trung Quốc tăng Campuchia. Với sự hậu thuẫn đó, cùng tinh cường viện trợ quân sự cho Khmer Đỏ. thần dân tộc vị kỉ, Khmer Đỏ thẳng tay Theo tác giả Vũ Văn Toàn,“Ngày thực hiện chính sách ngoại giao thù địch 13/9/1975, Trung Quốc đã dành cho với các nước láng giềng như Việt Nam, Campuchia 1 tỷ USD viện trợ kinh tế và Thái Lan, Lào (Phạm Việt Trung và nhóm quân sự không lấy lãi, kể cả một số khoản tác giả, 1982, tr.341-343; Phạm Đức tặng ngay lập tức 20 triệu USD. Tháng Thành, 1995, tr.338). 3 năm 1976, Trung Quốc ký Hiệp định Đối với Việt Nam, từ năm 1973, sự viện trợ không hoàn lại cho Campuchia nghiệp cách mạng của ba nước Đông trị giá 140 triệu nhân dân tệ và 20 triệu Dương đã có những bước ngoặt mới: Ngày USD. Toàn bộ khoản này được tuyên bố 27/1/1973, Hiệp định Paris được ký kết công khai là viện trợ lớn nhất chưa từng có đánh dấu một thắng lợi to lớn của cách của Trung Quốc cho bất kỳ một nước nào. mạng Việt Nam; Ngày 21/2/1973, Hiệp Đồng thời, Trung Quốc cũng giảm một định về lập lại hòa bình và thực hiện hòa cách đột ngột viện trợ cho Việt Nam, cùng hợp dân tộc được ký tại Viêng Chăn, lập với đó, gây ra 814 vụ vi phạm ở 102 điểm lại hòa bình ở Lào; Cuối năm 1973, nhân trên biên giới giữa hai nước” (Vũ Văn dân Campuchia bước vào giai đoạn cuối 62
PHẠM THỊ HUỆ - TRẦN HÙNG MINH PHƯƠNG TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC SÀI GÒN của cuộc kháng chiến chống Mỹ - bao vây, và trục xuất nhiều người khác về nước); tấn công vào Phmom Penh. Chính lúc này hai là, buộc dân Khmer phải “lao động Khmer Đỏ đã dần lộ nguyên hình là kẻ nghĩa vụ hết mức” để biến Campuchia chống Việt Nam (Phạm Việt Trung và thành một “pháo đài bất khả xâm phạm”; nhóm tác giả, 1982, tr.349; Nguyễn Anh ba là, loại trừ nguy cơ của “chủ nghĩa bành Thái, 1998, tr.92-94). trướng Xô – Việt” (Sihanouk, 1988, Tháng 4 năm 1975, ngay sau khi nắm tr.137). quyền lãnh đạo, chính quyền CPCDC đã Tháng 3 năm 1976, Nuôn Chia, Phó Bí chuẩn bị cho cuộc chiến tranh xâm lược thư Đảng Cộng sản Campuchia, gửi thư Việt Nam. Sau chiến thắng ngày cho Phó thủ tướng nước Việt Nam Phạm 17/4/1975, trên lĩnh vực ngoại giao, Trung Hùng đề nghị có cuộc gặp cấp cao hai đảng Quốc được đưa lên vị trí số một trong mối về vấn đề biên giới. Ngày 06/4/1976, quan hệ hữu nghị với CPCDC, còn Việt Trung ương Đảng Lao động Việt Nam gửi Nam tụt xuống vị trí thứ bảy, kẻ thù số một điện cho Trung ương Đảng Cộng sản của Khmer Đỏ vẫn là Mỹ - CIA (Wilfred Campuchia tán thành đề nghị đó và thoả Burchett, 1986, tr.180). Việc phát động thuận cuộc gặp sẽ tiến hành vào tháng 6 cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam được năm 1976. Từ ngày 4 đến 18/5/1976, Thứ Khmer Đỏ thực hiện từng bước. Từ năm trưởng Bộ ngoại giao Việt Nam dẫn đầu 1975 lực lượng Pol Pot thực hiện nhiều đợt đoàn sang Campuchia họp trù bị cho hội tấn công xâm lược ở tuyến biên giới Tây nghị cấp cao. Nam (Việt Nam) như Đồng Tháp, An Tại cuộc họp trù bị này, “phía Pol Pot Giang, Kiên Giang, Tây Ninh, khu vực Tây đã đồng ý lấy đường biên giới trên đất liền Nguyên và gây ra nhiều vụ thảm sát đối theo bản đồ Pháp tỷ lệ 1/100.000 thông với nhiều dân thường Việt Nam. Ngày dụng trước năm 1954 nhưng lại đòi Việt 03/5/1975, Khmer Đỏ đã cho quân đánh Nam phải chấp nhận bộ bản đồ do chiếm đảo Phú Quốc của Việt Nam; ngày Campuchia đưa ra có chín chỗ bị cạo sửa 10/5/1975 quân Pol Pot đánh chiếm đảo và đòi lấy đường Brévíe làm đường biên Thổ Chu, bắt và giết hơn 500 người dân giới trên biển” (Nguyễn Đình Bin, 2006, Việt Nam. Đến năm 1977, Khmer Đỏ đã tr.302). Chính vì vậy, cuộc đàm phán giữa tăng cường các cuộc tiến công vào biên hai bên thất bại và không tiến hành được giới Tây Nam. Việt Nam từng là người bạn cuộc gặp cấp cao hai đảng. Hai bên chỉ số một trước đây, nay trở thành “kẻ thù số thỏa thuận được ba biện pháp tạm thời do một”, “kẻ thù truyền kiếp” của chính quyền đoàn Việt Nam đề nghị: “Hai bên giáo dục CPCDC (VLSQSVN, 2019, tr.103). Chính cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nước mình ở CPCDC đã có những chỉ đạo và hành động biên giới tăng cường đoàn kết, hữu nghị và khích động tạo sự thù hằn cho hai dân tộc tránh va chạm. Mọi va chạm phải được giải Việt Nam và Campuchia. Lãnh đạo Khmer quyết trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị, tôn Đỏ, Khiêu Xamphon đã từng tuyên bố: trọng lẫn nhau. Ban liên lạc hai bên tiến “Muốn cắt cái ung nhọt Việt Nam phải tiến hành điều tra các vụ va chạm và gặp nhau hành một lúc ba cuộc mổ xẻ: một là, cấm để giải quyết” (Nguyễn Quang Thuần, người Việt Nam sinh sống trên đất 2007, tr.16). Campuchia (Xuất phát từ chính sách này Việt Nam đã luôn bình tĩnh giải quyết người ta đã thủ tiêu một số lớn người Việt các tranh chấp bằng chính sách ngoại giao 63
SCIENTIFIC JOURNAL OF SAIGON UNIVERSITY No. 70 (04/2020) hòa bình, hữu nghị với chính quyền báo Thái Lan và quốc tế đã được chính CPCDC. Các phái đoàn đại biểu cấp cao quyền đưa đến để quan sát nhà cửa của của hai nước đã tiến hành gặp nhau, bàn người dân đã bị Khmer Đỏ đốt phá, bỏ bạc, thoả thuận các nguyên tắc giải quyết trống và những xác chết bỏ lại nham nhở xung đột. Ngược lại, CPCDC vẫn tăng và họ đã chấp nhận lời tường thuật của cường tiến hành các hành động tấn công, chính phủ Thái Lan là chính xác, không thể xâm lấn lãnh thổ và giết hại dân thường chối cãi. Việt Nam ở dọc biên giới hai bên (Trần Sau đó, Thái Lan cũng đã công bố một Hùng Minh Phương, 2019, tr.27-28). cuốn Sách trắng về những sự kiện này, Đến năm 1977, chính quyền CPCDC đồng thời gửi công hàm phản đối chính tuyên bố cắt đứt mọi quan hệ với Việt thức tới chính phủ CPCDC về vụ tàn sát tại Nam, rút phái đoàn ngoại giao về nước đất Thái. Trong tài liệu do phái đoàn đồng thời cũng yêu cầu các nhân viên Thường trực của Thái Lan tại Liên Hợp ngoại giao Việt Nam phải rút khỏi Quốc công bố ngày 03/02/1977 có đoạn Campuchia. Trong Chiến lược quốc phòng viết: “Riêng trong năm 1977, Khmer Đỏ đã của chính quyền CPCDC ký ngày gây ra hơn 400 vụ xung đột trên biên giới 10/5/1978 đã có đoạn khẳng định: “… Một Thái Lan và Campuchia, có nhiều vụ người trong chúng ta phải giết 30 người Khmer Đỏ huy động 600 đến 800 quân Việt Nam. Nếu chúng ta có thể thực hiện tham gia” (Vũ Văn Toàn, 2016, tr.43). Điển khẩu hiệu này, chúng ta chắc chắn sẽ hình là vụ… “28/01/1977, vào khoảng 2 thắng. Chúng ta sẽ đánh bại Việt Nam, bất giờ sáng, chừng 300 lính Campuchia có vũ kể quy mô của nó. Bất kỳ quốc gia nào trang đã thâm nhập lãnh thổ Thái Lan và dám gây hấn với Campuchia sẽ bị đánh bại tấn công các làng Ban Noon Đô, Ban nếu chúng ta tuân thủ khẩu hiệu này” Klôông Kô và Ban Noi-pa-rai nằm bên (Cambodia's Strategy of Defence against trong lãnh thổ Thái Lan. Khmer Đỏ sử Vietnam, http://d.dccam.org/). Với chiến dụng những loại vũ khí tàn sát, càn quét 3 lược này, các nước láng giềng của CPCDC làng này vào giữa đêm khuya. Tại Ban như Thái Lan, Lào cũng cùng chung số Noon Đô, 21 người Thái bị giết, trong đó phận như Việt Nam. có cả phụ nữ có thai và trẻ sơ sinh, tất cả Đối với Thái Lan, chính quyền nhà cửa đều bị đốt trụi. Tại Ban Klôông CPCDC đã tổ chức các cuộc tấn công qua Kô, 9 người Thái bị giết, tất cả nhà cửa bị biên giới Thái Lan. Quân đội CPCDC đã đốt trụi. Tại khu vực này, toàn bộ 200 dân tấn công ngôi làng ở khu vực biên giới của làng bị buộc phải bỏ nhà và rất nhiều người Thái Lan và gây ra các cuộc tàn sát đẫm bị thương. Trước khi bị đánh đuổi trở lại máu. Ngày 28/01/1977, binh lính Khmer bên kia biên giới, binh lính Khmer Đỏ còn Đỏ va chạm với quân Thái Lan tại Ban Noi cố gắng đốt trụi hoa màu và giết sạch súc Parai, phía bắc đô thị biên giới vật” (Wilfred Burchett, 1986, tr.187). Đây Araniapratet. Trong cuộc đụng độ này, 30 là những hành vi rất tàn bạo đối với người người Thái và một số không rõ lính Khmer dân vô tội. Tuy nhiên, theo Wilfred Đỏ bị chết (Vũ Văn Toàn, 2016, tr.43). Burchett thì: “… những điều xảy ra với các Chính phủ Bangkok tìm cách tốt nhất để làng xóm biên giới của Thái Lan lại chỉ là công bố sự kiện đó, tố cáo Campuchia đã rất nhỏ nếu đem so sánh với những tội ác xâm chiếm lãnh thổ Thái Lan. Một số nhà đối với các làng quê biên giới của Việt 64
PHẠM THỊ HUỆ - TRẦN HÙNG MINH PHƯƠNG TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC SÀI GÒN Nam”. (Wilfred Burchett, 1986, tr.188). quyền CPCDC đã đánh lạc hướng dư luận Không những vậy, đến năm 1979, CPCDC của các tầng lớp nhân dân trong nước và vẫn còn mưu toan xâm lược Thái Lan. Ta quốc tế trước những hành động đầy tội ác Meng đã từng phát biểu: “Chúng tôi sẽ phải của họ. Chính sách đó đã phá hoại truyền chiến đấu với Thái Lan vào năm 1979, và thống đoàn kết tốt đẹp giữa các dân tộc ở chúng tôi chắc chắn sẽ chiến thắng. Người khu vực Đông Nam Á và phản bội lại Thái không biết chiến đấu vì họ chưa bao người bạn chiến đấu thân thiết của nhân giờ chiến đấu trước đây. Ví dụ, chúng tôi dân họ là Việt Nam; đồng thời đi ngược lại đã đi vào làng của họ và giết họ và đốt nhà tình cảm thiêng liêng và lợi ích dân tộc của của họ và họ không thể làm gì” (Ben chính nhân dân Campuchia. Kiernan, 2008, tr.368). Lời tuyên bố của Ta 4. Kết luận Meng khẳng định Khmer Đỏ sẽ lấy lại các Trong giai đoạn 1975-1979, quan hệ tỉnh Surin và Sisaket từ Thái Lan. ngoại giao thù địch với các nước láng Đối với Lào, chính phủ CPCDC đã giềng trong khu vực đã đẩy chính quyền đối xử hà khắc với tộc người Lào sống dọc CPCDC vào thế tự cô lập. Tập đoàn Khmer biên giới giữa hai nước. Tình hình dọc biên Đỏ chỉ còn lại mối quan hệ liên minh, đồng giới Lào-Campuchia xấu đi vào cuối năm minh thân cận với Trung Quốc. Bên cạnh 1976. CPCDC không được can thiệp vào đó, Trung Quốc là quốc gia duy nhất được nội trị của Lào, nhưng thực tế quân đội hưởng quyền ngoại giao ở Campuchia. Khmer Đỏ đóng quân dọc biên giới thường Trung Quốc đã xem CPCDC là đầu cầu xuyên bắn bừa bãi vào thường dân Lào. quan trọng trong việc gây ảnh hưởng đến Sau chuyến thăm tháng 12 năm 1978 tới các nước Đông Dương và khu vực Đông miền Nam Lào, Nayan Chanda đã viết Nam châu Á trong việc thực thi chủ nghĩa trong Tạp chí Kinh tế Viễn Đông bá quyền nước lớn. (12/12/1978): “Bây giờ rõ ràng là tình hình Dưới chiêu bài “độc lập, tự chủ”, chính ở biên giới [Lào-Campuchia] đã xấu đi kể quyền CPCDC phủ nhận tất cả các mối từ cuối năm 1976”. Điều này hiện đã được quan hệ quốc tế của cách mạng Campuchia, xác nhận bởi một cựu quan chức bộ ngoại tự tách ra khỏi phong trào cách mạng vô giao Lào có nhiều năm sống ở khu vực sản thế giới. Chính sách đối ngoại phản biên giới, (muốn giấu tên) nói rằng quân động, thù địch, khiêu khích của Khmer Đỏ Khmer Đỏ đóng tại biên giới thường “bắn đã gây chia rẽ giữa các dân tộc trong khu một cách tàn nhẫn” vào công dân Lào và vực, phá vỡ khối đại đoàn kết nhân dân ba “không ngần ngại bắn vào những người nước Đông Dương, đồng thời ảnh hưởng Lào đang tắm hoặc bất cứ thứ gì sống gần lớn đến quan hệ láng giềng hữu hảo giữa sông Mê Kông” (Ben Kiernan, 2008, Campuchia với ba nước Lào, Thái Lan và tr.368). Đáng chú ý, CPCDC còn đặt ra yêu nhất là đối với Việt Nam. Nhà nước sách đối với các vùng đất phía Nam Lào: CPCDC đã thất bại về chủ trương xây dựng “…CPCDC đã đòi lấy lại lãnh thổ trên đất một đất nước Campuchia hoàn toàn mới, Lào - những nơi có dòng chữ bằng đá với đoạn tuyệt hẳn với các di sản của quá khứ, chữ viết “Khom” [tiếng Khmer cũ]... Điều cùng với chính sách cầm quyền đầy những này tất nhiên kéo dài đến tận phía bắc của tham vọng, hằn thù dân tộc cực đoan của Viêng Chăn!” (Ben Kiernan, 2008, tr.368). tập đoàn Pol Pot - Ieng Sary làm cho giấc Với chính sách đối ngoại trên, chính mơ này vĩnh viễn trở thành ảo tưởng. 65
SCIENTIFIC JOURNAL OF SAIGON UNIVERSITY No. 70 (04/2020) TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Ngoại giao Cộng hòa Nhân dân Campuchia. (1984). Những tội ác của những người lãnh đạo Trung Quốc chống Campuchia. Viện nghiên cứu Đông Nam Á dịch. Nguyễn Đình Bin (Cb). (2006). Ngoại giao Việt Nam 1945 - 2000. Hà Nội: NXB Chính trị quốc gia. Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh. (2018). Một số vấn đề về chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam. TP. Hồ Chí Minh: NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh. Norodom Sihanouk. (1988). Người tù của Khơme Đỏ. (Lê Kim dịch). Hà Nội: NXB Thông tin lý luận. Phan Thị Mỹ Nhân. (2012). Chính sách đối nội của chế độ Campuchia dân chủ (1975- 1979). Luận văn thạc sĩ Trường Đại học sư phạm TP. Hồ Chí Minh. Kiernan, Ben. (2008). The Pol Pot Regime: Race, Power, and Genocide in Cambodia under the Khmer Rouge, 1975-79. New Haven & London: Yale University Press; 3rd ed. Raoul M. Jennar. (1995). The Cambodian Constitutions (1953-1993). Truy xuất từ , ngày truy cập 08/3/2020. Trần Hùng Minh Phương. (2019). Vấn đề Campuchia trong quan hệ Việt Nam - Asean (1979 - 1991). TP. Hồ Chí Minh: NXB Đại học Quốc gia. Nguyễn Quang Thuần. (2007). Quan hệ Campuchia - Việt Nam 1985 - 2006. Luận văn thạc sĩ Lịch sử, trường Đại học sư phạm TP. Hồ Chí Minh. Vũ Văn Toàn. (2016). Tội ác diệt chủng của Khmer Đỏ ở Campuchia và vai trò của Việt Nam trong việc tiêu diệt chế độ diệt chủng. Luận văn thạc sĩ Quốc tế học trường Đại học KHXHNV- Đại học Quốc gia Hà Nội. Nguyễn Anh Thái. (1998). Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến 1995, quyển A. Hà Nội: NXB Đại học Quốc gia. Phạm Việt Trung, Nguyễn Xuân Kỳ, Đỗ Văn Nhung. (1982). Lịch sử Campuchia. Hà Nội: NXB Đại học và Trung học chuyên nghiệp. Phạm Đức Thành. (1995). Lịch sử Campuchia. Hà Nội: NXB Văn hoá Thông tin. Wilfred Burchett. (1986). Tam giác Trung Quốc - Campuchia - Việt Nam. Hà Nội: NXB Thông tin lý luận. Ủy ban Khoa học Xã hội Việt Nam. (1983). Tìm hiểu lịch sử - văn hóa Campuchia. Hà Nội: NXB Khoa học Xã hội. Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam. (2019). Lịch sử quân sự Việt Nam, tập 13. Hà Nội: NXB Chính trị quốc gia Sự thật. Cambodia's Strategy of Defence against Vietnam. Truy xuất từ , ngày truy cập 08/3/2020. Ngày nhận bài: 07/4/2020 Biên tập xong: 15/4/2020 Duyệt đăng: 20/4/2020 66