Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý chi lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội tại huyện Đoan Hùng, Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHAN THỊ NGỌC HUYỀN QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU VÀ TRỢ CẤP BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ƯNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH PHAN THỊ NGỌC HUYỀN QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU VÀ TRỢ CẤP BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ

Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ƯNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Thị Bắc

THÁI NGUYÊN - 2018

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan những thông tin, số liệu được sử dụng trong

chuyên đề này là xác thực đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng,

trung thực và chưa được dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Đây là công

trình nghiên cứu của riêng tôi, vì vậy mọi đánh giá, nhận xét được đưa ra

dựa trên quan điểm cá nhân tôi. Các thông tin, trích dẫn trong luận văn đều

đã được ghi rõ nguồn gốc./.

Thái Nguyên, tháng 5 năm 2018

Tác giả luận văn

Phan Thị Ngọc Huyền

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Quản lý chi lương hưu và trợ cấp

bảo hiểm xã hội tại huyện Đoan Hùng, Phú Thọ”, tôi đã nhận được sự

hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của các cá nhân và tập thể. Tôi xin được bày tỏ

sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp

đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý Đào tạo sau

Đại học, các khoa, phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh

- Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình

học tập và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn

PGS.TS. Đỗ Thị Bắc.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà

khoa học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh

doanh - Đại học Thái Nguyên.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác

của các đồng chí tại các địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các

bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành

nghiên cứu này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ.

Thái Nguyên, tháng 5 năm 2018

Tác giả luận văn

Phan Thị Ngọc Huyền

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii

MỤC LỤC ........................................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ vii

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................. viii

DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................ ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 3

5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI

LƯƠNG HƯU, TRỢ CẤP BẢO HIỂM XÃ HỘI ........................................ 4

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ........................... 4

1.1.1. Lý luận về quản lý chi lương hưu ........................................................... 4

1.1.2. Lý luận về trợ cấp BHXH ....................................................................... 9

1.1.3. Khái niệm quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ................................ 12

1.1.4. Nội dung của quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ........................... 13

1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ....... 15

1.2. Kinh nghiệm ở Việt Nam về quản lý chi trả lương hưu, trợ cấp

BHXH và bài học kinh nghiệm rút ra ............................................................. 19

1.2.1. Kinh nghiệm của Việt Nam về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ..... 19

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra từ quản lý chi lương hưu, trợ cấp

BHXH cho huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ................................................. 23

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 25

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 25

2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 25

2.2.1. Chọn địa điểm nghiên cứu .................................................................... 25

2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 25

2.2.3. Phương pháp phân tích .......................................................................... 27

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 29

2.3.1. Chỉ tiêu đánh giá quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH ..................... 29

2.3.2. Các tiêu chí phản ánh nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả tổ chức

quản lý chi các chế độ BHXH ......................................................................... 30

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU, TRỢ

CẤP BHXH TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, TỈNH PHÚ THỌ................... 31

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............. 31

3.1.1. Điều kiện tự nhiên huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ........................... 31

3.1.2. Điều kiện kinh tế huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .............................. 32

3.1.3. Điều kiện xã hội huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................... 33

3.1.4. Đánh giá thuận lợi và khó khăn tại huyện Đoan Hùng trong công

tác thực hiện chi lương và trợ cấp BHXH ...................................................... 34

3.2. Tình hình cơ bản của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng ..................... 35

3.2.1. Quá trình hình thành và phát triển của Bảo hiểm Xã hội huyện

Đoan Hùng ...................................................................................................... 35

3.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng ........... 36

3.2.3. Tổ chức bộ máy của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng ................... 38

3.3. Thực trạng quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ ......................................................................................... 41

3.3.1. Thực trạng chi chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ ......................................................................................... 41

3.3.2. Lập kế hoạch thu chi chế độ lương hưu và trợ cấp BHXH huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................................... 44

3.3.3.Thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ .................................................................................................... 47

3.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 55

3.4.1. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 55

3.4.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 57

3.5. Đánh giá chung về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................................... 59

3.5.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 59

3.5.2. Những mặt còn hạn chế ......................................................................... 60

3.5.3. Nguyên nhân của hạn chế ..................................................................... 62

Chương 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI LƯƠNG

HƯU, TRỢ CẤP BHXH TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, TỈNH PHÚ

THỌ ................................................................................................................ 63

4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu hoàn thiện quản lý chi lương hưu,

trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ....................................... 63

4.1.1. Quan điểm hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................................... 63

4.1.2. Định hướng hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................................... 63

4.1.3. Mục tiêu hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................................... 64

4.2. Giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 64

4.2.1. Hoàn thiện lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................................... 64

4.2.2. Hoàn thiện kiểm tra, thanh tra chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................................... 65

4.2.3. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ .................................................................................................... 67

4.2.4. Nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý chi

lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................... 68

4.2.5. Đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý chi lương hưu, trợ

cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................ 68

4.2.6. Xây dựng và hoàn thiện các chế độ BHXH khác có liên quan đến

người về hưu .................................................................................................... 69

4.2.7. Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và

sự phối hợp của các cơ quan liên quan ........................................................... 71

4.3. Kiến nghị .................................................................................................. 72

4.3.1. Đối với BHXH Việt Nam ..................................................................... 72

4.3.2. Đối với cơ quan quản lý nhà nước ........................................................ 73

4.3.3. Đối với BHXH tỉnh Phú Thọ ................................................................ 74

KẾT LUẬN .................................................................................................... 76

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 78

PHỤ LỤC ....................................................................................................... 80

vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

ASXH : An sinh xã hội

BHXH : Bảo hiểm xã hội

BHYT : Bảo hiểm y tế

BNN : Bệnh nghề nghiệp

CNTT : Công nghệ thông tin

DN : Doanh nghiệp

ĐTNN : Đầu tư nước ngoài

MSLĐ : Mất sức lao động

NLĐ : Người lao động

TNLĐ : Tai nạn lao động

UBND : Ủy ban nhân dân

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Phân bổ phiếu điều tra tại địa bàn huyện Đoan Hùng .................... 27

Bảng 2.1: Thang đo Likert .............................................................................. 29

Bảng 3.1: Thống kê đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH trên

địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ....................................... 41

Bảng 3.2: Thống kê quy mô số chi lương hưu tại BHXH huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015-2017 ................................. 43

Bảng 3.3: Tình hình lập kế hoạch thu chi chế độ lương hưu và trợ cấp

BHXH huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015-

2017 ................................................................................................. 44

Bảng 3.4: Kết quả đánh giá về công tác lập kế hoạch quản lý chi lương

và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng ......................................... 46

Bảng 3.5. Thống kê phương thức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................... 48

Bảng 3.6: Kết quả đánh giá về thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................... 49

Bảng 3.7: Kết quả đánh giá quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................... 51

Bảng 3.8: Kết quả kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015 – 2017 .......... 52

Bảng 3.9: Kết quả đánh giá về công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu

và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................. 54

Bảng 4.1: Kế hoạch công tác chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại BHXH

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ .................................................... 65

DANH MỤC CÁC HÌNH

Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức BHXH huyện Đoan Hùng .................................... 39

Biểu đồ 3.1: Cơ cấu đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH trên

địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ..................................... 42

Sơ đồ 3.2: Quy trình chung về chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................. 50

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong cuộc sống chúng ta luôn phải đối mặt với những khó khăn do tự

nhiên đem lại hoặc gặp những biến cố rủi ro bất ngờ xảy ra như bị ốm đau, bị

tai nạn, bị mất khả năng lao động hay suy giảm khả năng lao động … Điều

này dẫn đến việc chúng ta phải nương tựa vào nhau và cùng giúp đỡ nhau để

giải quyết vấn đề bằng nhiều cách khác nhau. Và một trong những biện pháp

hữu hiệu nhất để dàn trải những rủi ro bất lợi cho người lao động là tiến hành

lập một quỹ tiền tệ tập trung trên phạm vi quốc gia và tiến hành bảo hiểm cho

các đối tượng người lao động trong phạm vi của quỹ này

Ở nước ta, BHXH là một chính sách xã hội lớn của Đảng và Nhà

nước, được quy định trong Hiến pháp, trong các văn kiện của Đảng và

không ngừng được bổ sung hoàn thiện nhằm từng bước nâng cao và mở

rộng việc đảm bảo vật chất, góp phần ổn định đời sống cho người lao động

và gia đình họ trong các trường hợp người lao động ốm đau, thai sản, tai

nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,mất việc làm, hết tuổi lao động, chết, hay

gặp các rủi ro khác. Ngoài ra, BHXH còn là một phần cấu tạo nên hệ thống

an sinh xã hội của đất nước, góp phần đảm bảo công bằng xã hội và phát

triển xã hội một cách bền vững.

BHXH Việt Nam hoạt động qua nhiều khâu khác nhau, trong đó công tác

chi trả BHXH là công đoạn cuối cùng nhưng vô cùng quan trọng thể hiện

quyền lợi của người lao động. Hoạt động chi trả BHXH cho người lao động có

thể ảnh hưởng đến tài chính BHXH, đến nhận thức của cả xã hội về vai trò

của BHXH. Nếu như BHXH chi đúng, chi đủ, kịp thời và chính xác thì nguồn

quỹ BHXH được quản lý phù hợp, giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước

và điều đặc biệt là nó có tác động rất lớn đến niềm tin của người lao động.

Công tác chi trả cũng là khâu cuối cùng trong quá trình hoàn thành nhiệm vụ

của cơ quan BHXH các cấp quận, huyện.

Trong những năm qua, Bảo hiểm xã hội huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú

Thọ đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong công tác quản lý chi trả lương hưu và

trợ cấp BHXH trên địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ. Công tác chi

lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đã đạt được

nhiều thành tựu đáng kể. Nhưng để thực hiện tốt mục tiêu của công tác chi

lương hưu, trợ cấp BHXH đó là chi đúng, chi đủ, chính xác, kịp thời đến tận

tay đối tượng hưởng thì việc chi trả vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, cần phải

xem xét, giải quyết. Thực tế đó đòi hỏi việc tổ chức quản lý chi lương hưu và

trợ cấp BHXH phải tiếp tục được hoàn thiện và đổi mới mạnh hơn nữa, việc

nghiên cứu và đưa ra những giải pháp hoàn thiện công tác quản lý là hết sức

quan trọng với yêu cầu của thực tiễn. Điều đó cũng là lý do để tôi lựa chọn đề

tài: “Quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, Phú

Thọ” để nghiên cứu làm luận văn thạc sỹ của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1 Mục tiêu chung

Nghiên cứu thực trạng quản lý chi lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội

trên địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, đề xuất một số giải pháp chủ

yếu nhằm quản lý chi lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Góp phần hệ thống hoá về cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi

lương hưu, trợ cấp BHXH.

- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ năm 2015 - 2017.

- Đề ra giải pháp quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH; công tác chi lương hưu,

trợ cấp BHXH: Trong đó khách thể là người lao động, người sử dụng lao

động, cán bộ hưu trí... cán bộ quản lý.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

- Về thời gian: Dữ liệu thứ cấp phục vụ đánh giá thực trạng quản lý chi

lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ: Thu thập từ

năm 2015-2017 và số liệu thứ cấp thu thập năm 2018.

- Về nội dung: Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến quản lý chi lương

hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

- Luận văn là công trình khoa học có ý nghĩa lý luận và thực tiễn thiết

thực, là tài liệu giúp BHXH huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ quản lý chi

lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ hiệu

quả hơn, có căn cứ khoa học.

- Luận văn nghiên cứu khá toàn diện, có hệ thống, đưa ra những giải

pháp chủ yếu, có ý nghĩa thiết thực cho công tác chi lương hưu, trợ cấp bảo

hiểm xã hội tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ và đối với các địa phương

khác có điều kiện tương tự.

- Nâng cao hiệu quả của quản lý chi lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, góp phần đảm bảo cân đối và tăng trưởng

quỹ BHXH, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội của đảng và nhà nước.

5. Bố cục của luận văn

Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, luận văn kết cấu thành 4 chương:

Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH.

Chương 2. Phương pháp nghiên cứu.

Chương 3. Thực trạng quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

Chương 4. Giải pháp hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU,

TRỢ CẤP BẢO HIỂM XÃ HỘI

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

1.1.1. Lý luận về quản lý chi lương hưu

1.1.1.1. Khái niệm về chi lương hưu

Trong bất cứ hệ thống BHXH nào cũng có những chế độ chính thể hiện

đặc trưng những mục tiêu chủ yếu của hệ thống BHXH, một trong những chế

độ đó là chế độ hưu trí hay chế độ bảo hiểm tuổi già cho người lao động.

Con người trong quá trình tồn tại và phát triển của mình đều trải qua

các giai đoạn : sinh ra- lớn lên- trưởng thành- già yếu – chết đi; không một ai

có thể tránh được quy luật của tự nhiên ấy. Bên cạnh đó, trong quá trình tồn

tại của mình, con người còn phải lao động để tạo ra của cải vật chất; muốn

sống con người phải lao động. Tuy nhiên, con người chỉ có thể lao động được

khi còn sức lao động, đến một độ tuổi nào đó, khi đã về già con người không

còn lao động được nữa; lúc này họ cần có một cuộc sống ổn định, cần có

nguồn tài chính ổn định để đảm bảo những nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống

của họ. Để đảm bảo lợi ích của người lao động và giúp họ ổn định cuộc sống,

mang lại cho họ phần nào giá trị vật chất và tinh thần, hầu hết các quốc gia

đều thực hiện chế độ hưu trí để đạt được mục đích trên. Chế độ hưu trí nhằm

cung cấp một khỏan trợ cấp thay thế cho phần thu nhập không được nhận nữa

của người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu. Chế độ này dựa trên cơ sở số tiền

mà người lao động và chủ sử dụng lao động đóng góp định kì, dựa trên tiền

công mà người lao động nhận được và tỷ lệ này khác nhau theo quy định của

từng nước. Khoảng thời gian đóng góp số tiền này là rất dài, gần như là cả

cuộc đời lao động của con người. Dựa trên những yếu tố đó, với một số tiền

đóng góp hàng tháng là rất nhỏ, khi về già người lao động sẽ được nhận

khoản trợ cấp hàng tháng. Số tiền này phụ thuộc vào mức mà người lao động

và chủ sử dụng lao động đóng góp và dựa trên khoảng thời gian đóng góp để

tính toán mức trợ cấp cho hợp lý.

Thực tế, tất cả những người tham gia vào BHXH đều có mong muốn

tham gia và được thực hiện chế độ hưu trí. Hơn nữa, trong phần đóng góp vào

quỹ BHXH nói chung thì phần chủ yếu là đóng để thực hiện chế độ hưu trí và

hoạt động của hệ thống. BHXH cũng chủ yếu tập trung vào thực hiện chế độ

hưu trí cho người lao động. Theo quy định của Tổ chức Lao động Quốc tế

(ILO) thì chế độ này là một trong những chế độ bắt buộc, là chế độ chính khi

mỗi quốc gia muốn xây dựng cho mình một hệ thống BHXH.

Thêm vào đó, xu hướng của dân số thế giới hiện nay đang già hoá dẫn

đến số lượng người nghỉ hưu ngày càng tăng, để đảm bảo ổn định xã hội và

an toàn xã hội, yêu cầu BHXH hưu trí là không thể thiếu và ngày càng phải

được mở rộng,

Chế độ hưu trí giúp người già đảm bảo cuộc sống và những nhu cầu tối

thiểu khi họ đã về hưu. Đối với nhiều người, nguồn trợ cấp hưu trí là nguồn

tài chính sống còn, giúp họ ổn định cuộc sống của mình, giúp đỡ họ về mặt

tinh thần, tạo điều kiện để họ có thể giúp đỡ con cháu hoặc đem những kinh

nghiệm trong quá trình làm việc của mình trau dồi cho thế hệ trẻ. Nếu không

có chế độ này, cuộc sống khi về già của người lao động không được đảm bảo

và sẽ gặp rất nhiều khó khăn và trở ngại.

Có chế độ hưu trí, những lao động đang làm việc có thể nhìn thấy sự

bảo đảm cho tương lai của họ, vì thế họ yên tâm lao động, lao động một cách

hăng say hơn, năng suất lao động cao hơn, tạo nhiều của cải vật chất, góp

phần phát triển đất nứơc.

Chế độ là hưu trí chế độ rất quan trọng trong chính sách BHXH của

một quốc gia, hầu hết người lao động của quốc gia đó đều tham gia chế độ

hưu trí gần như cả cuộc đời mình, trong một khoảng thời gian rất dài, như vậy

chế độ hưu trí có ảnh hưởng đến hầu như toàn bộ dân số của một nước; do

những đặc điểm đó số tiền thu- chi cho chế độ này là rất lớn; vì vậy chế độ

hưu trí nói riêng và chính sách BHXH nói chung của một quốc gia có ảnh

hưởng rất lớn đến nhiều mặt kinh tế xã hội của quốc gia đó. Nếu các nước

thực hiện tốt chính sách BHXH và chế độ hưu trí sẽ tạo tiền đề, là cơ sở, là

nền tảng tạo cơ sở xã hội bền vững và ngược lại, nếu chưa thực hiện tốt,

người lao động luôn rơi vào trạng thái bất ổn định, ảnh hưởng đến xã hội, nền

kinh tế và thậm chí là cả chế độ chính trị của một quốc gia.

Ở nước ta, là một nước dân chủ, với quan niệm người già không chỉ là

một thành phần của xã hội, họ còn là những người góp công, góp sức xây

dựng Tổ quốc; chính sách BHXH nói chung và chế độ hưu trí nói riêng đã

được thành lập từ rất sớm, đã đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của người

dân. Ngày nay, cùng với sự phát triển chung của đất nước, chế độ hưu trí ngày

càng được hoàn thiện hơn, đảm bảo cuộc sống cho những người về hưu, góp

phần ổn định xã hội, đưa đất nước đi đúng theo con đường xã hội chủ nghĩa.

Như vậy, Chi lương hưu được hiểu là quá trình phân phối, sử dụng quỹ

BHXH nhằm đảm bảo thu nhập cho người hết tuổi lao động hoặc không còn

tham gia quan hệ lao động nữa. [3].

1.1.1.2. Nguyên tắc và đặc trưng của chế độ trợ cấp hưu trí

a.Nguyên tắc

Nguyên tắc thứ nhất: Đảm bảo mọi thành viên trong xã hội có quyền

tham gia và hưởng quyền lợi về BHXH.

Nguyên tắc thứ hai: Đảm bảo thực sự cho người lao động về mức thu

nhập để có thể duy trì được cuộc sống khi bị mất sức lao động tạm thời cũng

như khi tuổi già hết khả năng lao động.

Nguyên tắc thứ ba: Vừa mang tính bắt buộc, vừa mang tính tự nguyện.

Nguyên tắc thứ tư: Bảo đảm sự thống nhất và liên tục của BHXH cũng

như bảo hiểm hưu trí.

Nguyên tắc thứ năm: Đảm bảo công bằng trong BHXH.

b.Đặc trưng

Là chế độ BHXH dài hạn nằm ngoài quá trình lao động nhưng lại được

thể hiện ngay trong quá trình lao động. Người lao động tham gia đóng BHXH

trong một thời gian dài liên tục đến khi đủ về số lượng thời gian tham gia

đóng BHXH theo quy định thì mới đủ một trong những điều kiện để được

hưởng bảo hiểm hưu trí.

Người được hưởng bảo hiểm hưu trí phải đạt đến một độ tuổi nhất định

nào đó hoặc được giảm tuổi trong một số trường hợp do nghề nghiệp hoặc

môi trường lao động tuỳ theo quy định của mỗi nước và mỗi giai đoạn của

lịch sử gắn với điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội.

Khi đã đủ các điều kiện thì người lao động được hưởng trợ cấp hưu trí trong

khoảng thời gian tính từ lúc về hưu cho đến khi người lao động chết. Quá

trình hưởng dài hay ngắn tuỳ thuộc vào tuổi thọ của từng người.

Tỷ lệ hưởng và mức hưởng được xác định trên cơ sở mức đóng và thời

gian đóng BHXH trong quá trình lao động.

Chế độ BHXH hưu trí có sự tách biệt giữa đóng và hưởng, đồng thời là

chế độ nằm ngoài quá trình lao động. Vì vậy, để được hưởng chế độ hưu trí

thì người lao động phải tham gia đóng BHXH ngay trong quá trình lao động,

số tiền đóng góp vào quỹ bảo hiểm hưu trí trong quá trình lao động được tích

luỹ và được dùng để chi trả lương hưu sau khi nghỉ việc, đồng thời quỹ

BHXH cũng dùng để chi trả cho những người thuộc thế hệ trước đang hưởng

lương hưu. Như vậy có sự kế thừa giữa các thế hệ lao động trong việc hình

thành quỹ bảo hiểm hưu trí. Đây là đặc trưng thể hiện nguyên tắc số đông bù

số ít, đoàn kết, tương trợ của bảo hiểm hưu trí.

Thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa người lao động và người sử dụng

lao động. Người sử dụng lao động muốn có sự phát triển sản xuất kinh doanh

thì người việc tập trung thiết bị máy móc, họ cũng phải quan tâm đến cuộc

sống người lao động. Phải tạo cho người lao động việc làm và cũng phải đảm

bảo cuộc sống cho họ khi họ hết tuổi lao động.

1.1.1.3. Đối tượng và điều kiện hưởng chế độ trợ cấp hưu trí

a. Đối tượng

Việc xác định đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí đúng và đầy đủ sẽ đảm

bảo được quyền lợi của người lao động và gia đình họ, đồng thời giúp quản lý

BHXH chặt chẽ hơn, đảm bảo chi trả đúng đối tượng, từ đó đảm bảo công

bằng giữa những người tham gia BHXH.

Đối tượng được hưởng trợ cấp hưu trí là những người lao động đã tham

gia BHXH có quyền nhận trợ cấp hưu trí ( tích đủ điều kiện về thời gian và

mức đóng góp để được hưởng mức trợ cấp phù hợp và theo quy định riêng

của từng quốc gia ).

b. Điều kiện

Người lao động khi tham gia BHXH khi về hưu sẽ được hưởng trợ cấp

hưu trí. Để có thể xác định một cách công bằng cho các lao động tham gia

BHXH người ta sẽ xét điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí người lao động khi về

hưu phải có đầy đủ các điều kiện phù hợp với điều kiện hưởng thì mới được

hưởng trợ cấp. Điều kiện hưởng này là căn cứ rõ ràng để cơ quan quản lý

BHXH có thể thực hiện việc chi trả của mình và cũng là căn để người lao

dộng có thể xem xét, hiểu rõ được quá trình tham gia BHXH của mình.

Khi xây dựng các chế độ BHXH đều phải dựa trên cơ sở điều kiện kinh

tế xã hội cụ thể của quốc gia như: cơ cấu ngành kinh tế quốc dân, tiền lương

và thu nhập của các đối tượng trong xã hội, … ngoài ra khi xây dựng chế độ

còn phải tính toán đến như yếu tố sinh học hay các xác suất xảy ra rủi ro …

Điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí phải dựa vào các cơ sở sinh học là tuổi

thọ và giới tính của người lao động; ngoài ra nó còn phụ thuộc vào tính chất

của ngành nghề công tác, thời gian đóng BHXH, độ tuổi …Ở mỗi quốc gia

phụ thuộc vào điều kiện riêng của mình mà các nước quy định điều kiện

hưởng cũng khác nhau bởi vì tuổi già để hưởng trợ cấp hưu trí ở mỗi giới,

mỗi vùng, mỗi quốc gia đều có những khác biệt nhất định. Có những nước

quy định độ tuổi nghỉ hưu giữa nam và nữ giống nhau, như ở một số nước lại

quy định khác nhau. Ở một số nước quy định tuổi về hưu của người lao động

muộn, nhưng ở một số nước lại quy định tuổi về hưu sớm. Hay một số nước

quy định người lao động phải tham gia BHXH một số năm cụ thể thì mới

nhận được trợ cấp hưu trí, và những yếu tố được xem xét để xét hưởng trợ cấp

giữa các ngành nghề cũng là khác nhau. Do đó người lao động khi tham gia

BHXH đến một khoảng thời gian nhất định, đến một độ tuổi quy định sẽ được

nhận trợ cấp hưu trí và mức trợ cấp của từng người là khác nhau.

1.1.1.4. Phương pháp tính mức hưởng trợ cấp hưu trí

Mức hưởng trợ cấp hưu trí nói chung phụ thuộc vào từng trườn hợp cụ

thể và thời gian đóng phí bảo hiểm của người lao động trên cơ sở tương ứng

giữa đóng và thưởng. Đồng thời mức hưởng trợ cấp còn phụ thuộc và khả

năng thanh toán của từng quỹ BHXH và mức sống chung của từng tầng lớp

dân cư và người lao động. Theo nguyên tắc mức tiền lương hưu này không

được cao hơn mức tiền lương mà người lao động nhận được trong quá trình

làm việc, nó chiếm bằng một tỷ lệ phần trăm nhất định trên tổng số tiền lương

mà người lao động nhận được. Ở các nước phát triển, thu nhập của người lao

động cao nên tỷ lệ này thường thấp, còn ở các nước đang phát triển mức

lương của người lao động nhận được thấp nên tỷ lệ này cao, đảm bảo đủ cho

cuộc sống của người lao động.

Ở Việt Nam theo quy định về mức trợ cấp của người lao động như sau:

Mức lương hưu Tỷ lệ lương hưu Bình quân tiền lương, = x hàng tháng hàng tháng tiền công đóng BHXH

1.1.2. Lý luận về trợ cấp BHXH

1.1.2.1. Khái niệm trợ cấp BHXH

Trợ cấp BHXH là quá trình phân phối, sử dụng quỹ BHXH nhằm đảm

bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị

giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề

nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ

BHXH. [3].

Đó là quá trình phân phối lại các nguồn tài chính đã được tập trung vào

quỹ BHXH. Quá trình phân phối được thực hiện theo từng mục đích sử dụng

nhất định. Chi BHXH được thực hiện bởi hai quá trình: phân phối và sử dụng

quỹ BHXH.

- Phân phối quỹ BHXH: là quá trình phân bổ các nguồn tài chính từ

quỹ BHXH để hình thành các quỹ thành phần: Quỹ ốm đau và thai sản, quỹ

TNLĐ và BNN, quỹ hưu trí và tử tuất hoặc phân bổ cho các mục đích sử

dụng khác nhau, như: quỹ đầu tư phát triển, quỹ chi trả các chế độ BHXH…

- Sử dụng quỹ BHXH: là quá trình chi tiền của quỹ BHXH đến tay đối

tượng được thụ hưởng hoặc cho từng mục đích sử dụng cụ thể.

Phân phối và sử dụng quỹ BHXH là hai phạm trù khác nhau, nhưng

trong thực tế, hai quá trình này thường đan xen lẫn nhau. Tuy nhiên, cũng có

những trường hợp, từ mục đích sử dụng quỹ đòi hỏi phải tách riêng hai quá

trình này theo thứ tự trước sau. Ví dụ: hoạt động bảo tồn và tăng trưởng quỹ

đòi hỏi phải kết thúc quá trình phân phối quỹ, quỹ phải phân phối đủ cho mục

đích chi trả các chế độ BHXH, số còn lại mới phân phối vào quỹ bảo tồn tăng

trưởng, nghĩa là quỹ phải có số dư mới thực hiện đầu tư tăng trưởng.

1.1.2.2.Các đối tượng hưởng trợ cấp BHXH

Các đối tượng được áp dụng gồm:

Cán bộ, công chức, công nhân, viên chức và người lao động (kể cả người

có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người nghỉ hưu từ quỹ bảo

hiểm xã hội nông dân Nghệ An chuyển sang theo Quyết định 41/2009/QĐ-TTg

ngày 16/3/2009 của Thủ tướng Chính phủ); quân nhân, công an nhân dân và

người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu hàng tháng.

Cán bộ xã, phường, thị trấn quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP

ngày 22/10/2009, Nghị định 121/2003/NĐ-CP ngày 21/10/2003 và Nghị định

số 09/1998/NĐ-CP ngày 23/1/1998 của Chính phủ đang hưởng lương hưu và

trợ cấp hàng tháng.

Người đang hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng theo quy định

của pháp luật; người đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số

91/2000/QĐ-TTg ngày 04/8/2000, Quyết định số 613/QĐ-TTg ngày

06/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ; công nhân cao su đang hưởng trợ cấp

hàng tháng.

Cán bộ xã, phường, thị trấn đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết

định số 130/CP ngày 20/6/1975 của Hội đồng Chính phủ và Quyết định số

111-HĐBT ngày 13/10/1981 của Hội đồng Bộ trưởng.

Quân nhân đang hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số

142/2008/QĐ-TTg ngày 27/10/2008, Quyết định số 38/2010/QĐ-TTg ngày

06/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ.

Công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số

53/2010/QĐ-TTg ngày 20/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ.

Quân nhân, công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu hưởng lương

như đối với quân nhân, công an nhân dân đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo

Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg ngày 09/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ.

Người đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng. Bộ

LĐ-TB-XH cho biết, kinh phí điều chỉnh đối với các đối tượng hưởng chế

độ bảo hiểm xã hội từ ngày 1/10/1995 trở đi, kể cả đối tượng đang hưởng

lương hưu, trợ cấp hàng tháng theo Nghị định số 92/2009/NĐ-CP, Nghị

định số 121/2003/NĐ-CP và Nghị định số 09/1998/NĐ-CP do quỹ bảo

hiểm bảo đảm.

1.1.1.3. Phương pháp tính mức hưởng trợ cấp BHXH

Mức hưởng trợ cấp BHXH nói chung phụ thuộc vào từng trườn hợp cụ

thể và thời gian đóng phí bảo hiểm của người lao động trên cơ sở tương ứng

giữa đóng và thưởng. Đồng thời mức hưởng trợ cấp còn phụ thuộc và khả

năng thanh toán của từng quỹ BHXH và mức sống chung của từng tầng lớp

dân cư và người lao động. Theo nguyên tắc mức tiền lương hưu này không

được cao hơn mức tiền lương mà người lao động nhận được trong quá trình

làm việc, nó chiếm bằng một tỷ lệ phần trăm nhất định trên tổng số tiền lương

mà người lao động nhận được. Ở Việt Nam theo quy định về mức trợ cấp

BHXH của người lao động như sau:

Mức trợ cấp BHXH Tỷ lệ lương hưu = x 1,0692 hàng tháng hàng tháng

Trong đó tiền trợ cấp BHXH hàng tháng từ 1/7/2018 tăng thêm 6,92%

1.1.3. Khái niệm quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

Quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH là các hoạt động có tổ chức, theo

quy định của pháp luật để thực hiện công tác chi trả các chế độ hưu trí và trợ

cấp BHXH. Các hoạt động đó được thực hiện bằng hệ thống pháp luật của nhà

nước và bằng các biện pháp hành chính, tổ chức, kinh tế của các cơ quan chức

năng nhằm đạt được mục tiêu chi đúng đối tượng, chi đủ số lượng và đảm bảo

tiến tới đến tận tay đối tượng được thụ hưởng đúng thời gian quy định [3].

Chi lương hưu, trợ cấp BHXH

- Là chế độ BHXH dài hạn nằm ngoài quá trình lao động nhưng lại

được thể hiện ngay trong quá trình lao động. Người lao động tham gia đóng

BHXH trong một thời gian dài liên tục đến khi đủ về số lượng thời gian tham

gia đóng BHXH theo quy định thì mới đủ một trong những điều kiện để được

hưởng bảo hiểm hưu trí, do vậy mà quá trình quản lý dài hạn.

- Người được hưởng bảo hiểm hưu trí phải đạt đến một độ tuổi nhất

định nào đó hoặc được giảm tuổi trong một số trường hợp do nghề nghiệp

hoặc môi trường lao động tuỳ theo quy định của mỗi nước và mỗi giai đoạn

của lịch sử gắn với điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội.

- Khi đã đủ các điều kiện thì người lao động được hưởng trợ cấp hưu trí

trong khoảng thời gian tính từ lúc về hưu cho đến khi người lao động chết.

Quá trình hưởng dài hay ngắn tuỳ thuộc vào tuổi thọ của từng người.

- Tỷ lệ hưởng và mức hưởng được xác định trên cơ sở mức đóng và

thời gian đóng BHXH trong quá trình lao động.

- Chế độ BHXH hưu trí có sự tách biệt giữa đóng và hưởng, đồng thời

là chế độ nằm ngoài quá trình lao động. Vì vậy, để được hưởng chế độ hưu trí

thì người lao động phải tham gia đóng BHXH ngay trong quá trình lao động,

số tiền đóng góp vào quỹ bảo hiểm hưu trí trong quá trình lao động được tích

luỹ và được dùng để chi trả lương hưu sau khi nghỉ việc, đồng thời quỹ

BHXH cũng dùng để chi trả cho những người thuộc thế hệ trước đang hưởng

lương hưu. Như vậy có sự kế thừa giữa các thế hệ lao động trong việc hình

thành quỹ bảo hiểm hưu trí. Đây là đặc trưng thể hiện nguyên tắc số đông bù

số ít, đoàn kết, tương trợ của bảo hiểm hưu trí.

- Thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa người lao động và người sử dụng

lao động. Người sử dụng lao động muốn có sự phát triển sản xuất kinh doanh

thì người việc tập trung thiết bị máy móc, họ cũng phải quan tâm đến cuộc

sống người lao động. Phải tạo cho người lao động việc làm và cũng phải đảm

bảo cuộc sống cho họ khi họ hết tuổi lao động. [3]. [17].

1.1.4. Nội dung của quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

1.1.4.1. Lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH

Trình tự lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH được thực hiện

theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Các quy định về quá trình này

bao gồm: (i) Các căn cứ lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH, (ii)

Các yêu cầu về lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH. (iii) Trách

nhiệm của các cơ quan lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH. Đồng

thời, để cụ thể hoá các nhiệm vụ chi và quản lý chi lương hưu và trợ cấp

BHXH từng năm, hàng năm người đứng đầu cơ quan BHXH Tỉnh và huyện

đưa ra văn bản chỉ đạo nhằm hướng dẫn công tác xây dựng kế hoạch chi

lương hưu và trợ cấp BHXH. Văn bản này này đề cập đến các mục tiêu chủ

yếu cần đạt được trong năm kế hoạch, các dự báo cần thiết, thời gian lập kế

hoạch và các biện pháp chủ yếu để lập kế hoạch chi lương hưu, trợ cấp

BHXH sao cho đúng đối tượng hưởng quyền lợi, đúng cơ quan chức năng và

thẩm quyền cấp phát lương hưu và BHXH tại địa phương.

1.1.4.2. Thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH

a. Phương thức chi lương hưu, trợ cấp BHXH

Bưu điện huyện thực hiện công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH

qua mạng lưới bưu điện:

- Tổ chức chi trả số tiền lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng cho

người hưởng theo danh sách do cơ quan BHXH cung cấp.

- Quản lý người hưởng các chế độ BHXH hàng tháng theo danh sách và

hướng dẫn của cơ quan BHXH, gồm:

+ Quản lý người hưởng nhận các chế độ BHXH hàng tháng bằng tiền mặt.

+ Quản lý người hưởng nhận tiền qua tài khoản cá nhân (tài khoản

thẻ ATM).

+ Báo giảm người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng kịp

thời đối với các trường hợp theo thỏa thuận trong Hợp đồng.

b. Quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH

Hằng tháng, trước ngày 02 BHXH huyện tiếp nhận kinh phí chi BHXH

từ BHXH tỉnh, Giấy đề nghị tạm ứng chi lương hưu và trợ cấp BHXH hằng

tháng của Bưu điện kế toán thực hiện đối chiếu với dữ liệu tại phần mềm

QLCHI nếu khớp đúng trình lãnh đạo phê duyệt chuyển tiền tạm ứng chi

lương hưu và trợ cấp BHXH cho Đại lý Bưu điện. Sau khi nhận được kinh phí

tạm ứng, Bưu điện thực hiện chi trả theo Danh sách lương hưu và trợ cấp

BHXH do BHXH tỉnh chuyển đến vào ngày 08, 09 hàng tháng và thực hiện

quyết toán số tiền đã chi sau 5 ngày kể từ ngày chi trả.

c. Các chế độ chi lương hưu, trợ cấp BHXH

- Chế độ hưu trí

- Chế độ tử tuất

- Chế độ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (TNLD - BNN)

- Chế độ BHXH 1 lần (BHXH 1 lần khi thôi việc (Đ55), BHXH 1 lần

khi nghỉ hưu (Đ54), trợ cấp thất nghiệp 1 lần).

- Chế độ mai táng

- Chế độ khu vực 1 lần

- Chế độ bảo hiềm xã hội tự nguyện

- Chế độ bảo hiểm thất nghiệp

1.1.4.3. Kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH

Kiểm tra, đánh giá công tác chi lương hưu và trợ cấp BHXH với mục

tiêu là nhằm bảo đảm cho các luật, pháp lệnh và các quy định được thi hành

một cách nghiêm minh và công bằng, tăng cường vai trò giám sát, trách

nhiệm của các chủ thể quản lý nhà nước nhằm hạn chế, đẩy lùi các hành vi

tham nhũng, thất thoát, chi trả sai đối tượng thụ hưởng. Hình thức kiểm tra có

thể là kiểm tra định kỳ, kiểm tra đột xuất. Kết quả của kiểm tra là phát huy

những yếu tố tích cực, đẩy lùi, han chế, ngăn chặn, răn đe việc chi trả sai đối

tượng, thất thoát nguồn chi, nâng cao tinh thần, trách nhiệm của cán bộ nhà

nước trong quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH. [3].

1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

1.1.5.1. Yếu tố chủ quan

a.Chất lượng nguồn nhân lực

Yếu tố con người luôn là yếu tố có tầm quan trọng đặc biệt đối với mọi

hoạt động. Nếu cán bộ có năng lực chuyên môn tốt sẽ loại trừ được các thiếu

sót và sai phạm trong quá trình cung cấp hoạt động chi lương hưu và trợ cấp

BHXH, cũng như trợ giúp, cung cấp đầy đủ thông tin cho các cấp lãnh đạo và

đối tượng thụ hưởng về chính sách, quy định của pháp luật, nghiệp vụ chuyên

môn….. Nếu năng lực chuyên môn kém, tất yếu sẽ không thể hoàn thành tốt

công tác được giao, không phát hiện ra sai phạm và gây thất thoát cho Nhà

nước. Do đó việc tăng cường bồi dưỡng cho lực lượng cán bộ phải luôn luôn

là mối quan tâm thường xuyên.

b. Ứng dụng công nghệ thông tin

Quản lý chi lương, trợ cấp BHXH đòi hỏi yêu cầu hiện đại hóa về công

nghệ. Nhất là trong hoàn cảnh hiện nay, khi đối tượng thụ hưởng ngày càng

lớn và nhiều, thì việc phát triển ứng dụng công nghệ sẽ giúp tiết kiệm thời

gian giải quyết công việc, đảm bảo công việc được diễn ra nhanh chóng, tiết

kiệm, chính xác và thống nhất. Do đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin

hoàn chỉnh giúp cho công tác quản lý chi lương, trợ cấp BHXH nhanh chóng,

an toàn, tiết kiệm nguồn lực, nâng cao độ chính xác, tin cậy cho từng địa bàn

chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH.

c. Bộ máy tổ chức

BHXH là trụ cột của chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước

ta, để có thể đáp ứng được yêu cầu này, hệ thống BHXH cần phải được tổ

chức và quản lý thống nhất từ Trung ương đến địa phương; Thủ tục tham gia

và thanh toán cần đơn giản, thuận tiện mà vẫn đảm bảo pháp lý. Lấy người

dân là mục tiêu và đối tượng phục vụ, nhằm đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp

pháp của họ; đẩy mạnh công tác thông tin tuyên tuyền về BHXH, không

ngừng nâng cao chất lượng công tác chi trả đến người thụ hưởng.

1.1.5.2. Yếu tố khách quan

a. Môi trường kinh tế chính trị - xã hội

Ở nước ta trong một thời gian dài, do điều kiện kinh tế còn hạn chế, lại

phải trải qua chiến tranh kéo dài nên BHXH mới được thực hiện cho một bộ

phận dân cư là công nhân viên chức nhà nước, quân đội và những người có

công trong hai cuộc chiến tranh. Khi kinh tế - xã hội phát triển, đời sống của

con người được cải thiện. Những lao động ở ngoài khu vực nhà nước có điều

kiện tiếp xúc với những chính sách BHXH, hiểu được quyền và nghĩa vụ

tham gia của mình dẫn đến việc tham gia bảo hiểm sẽ chủ động hơn, nguồn

thu sẽ lớn hơn. Ngoài ra kinh tế phát triển cũng làm cho mức lương của người

lao động cao hơn, mức tích lũy tăng thêm nên NLĐ sẽ chú ý đến quyền lợi

của mình và tham gia BHXH với mức đóng cao hơn, do vậy mà ảnh hưởng

đến công tác quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH như tăng số lượng người

thụ hưởng, cơ quan quản lý phải tăng cường nguồn lực thực hiện nhiệm vụ

hàng tháng tại các địa bàn chi trả….

b. Hệ thống pháp luật về BHXH

Luật Bảo hiểm xã hội được Quốc hội thông qua ngày 29 tháng 6 năm

2006, tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XI. Đây là một đạo luật quan trọng

được Đảng, Nhà nước và người lao động hết sức quan tâm. Việc soạn thảo

Luật Bảo hiểm xã hội được sự chỉ đạo sát sao của Đảng, sự tham gia tích cực

của các cơ quan Nhà nước và ý kiến đóng góp của các đoàn thể, các cơ quan,

tổ chức đại diện cho người lao động và người sử dụng lao động nhằm đảm

bảo tính khả thi của đạo luật, tạo cơ sở pháp lý cho việc nâng cao hiệu quả

việc thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội ở nước ta.

Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về bảo hiểm

xã hội quy định chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội đối với cán bộ, công chức,

viên chức và người lao động; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan,

chiến sĩ quân đội nhân dân và công an nhân dân. Quá trình thực hiện các văn

bản pháp luật về bảo hiểm xã hội, chúng ta đã đạt được những kết quả tích cực,

góp phần ổn định đời sống người lao động trong quá trình lao động và nghỉ

hưu; giải quyết hợp lý hơn mối quan hệ giữa đóng và hưởng, khắc phục dần

tính bình quân vẫn đảm bảo tính xã hội chia sẻ cộng đồng; công tác quản lý

Nhà nước về bảo hiểm xã hội được tăng cường và thực hiện thống nhất.

Hệ thống văn bản pháp luật về bảo hiểm xã hội đã được bổ sung, từng

bước hoàn thiện đáp ứng với yêu cầu mới. Tuy nhiên, trong quá trình thực

hiện các quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội cũng bộc lộ những hạn chế,

bất cập như đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội còn thấp so với yêu cầu,

quyền lợi và trách nhiệm của người lao động trong mỗi chế độ bảo hiểm xã

hội chưa hợp lý, quỹ bảo hiểm xã hội dài hạn chưa đảm bảo cân đối lâu dài,

tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội chậm được khắc phục và thủ tục thực hiện

bảo hiểm xã hội chưa đáp ứng được yêu cầu của cải cách hành chính, gây

phiền hà cho người lao động.

Vai trò quản lý của Nhà nước về BHXH là rất quan trọng, thể hiện ở

chỗ Nhà nước tạo ra khung chính sách, pháp luật về BHXH. Đồng thời, Nhà

nước cũng là người bảo trợ, người tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ và tạo điều

kiện cho hệ thống sự nghiệp BHXH ra đời và hoạt động theo đúng chức năng,

nhiệm vụ và quyền hạn được giao nhằm thực hiện tốt các chế độ chính sách

BHXH. Chính sách BHXH phải luôn đảm bảo yêu cầu cho đối tượng tham

gia cả về mức đóng, phương thức đóng, mức hưởng và phương thức quản lý.

chi lương hưu và trợ cấp BHXH.

c. Quản lý nhà nước về BHXH

Các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quản lý bảo hiểm xã hội

bao gồm: Chính phủ, Bộ lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ, cơ quan

ngang bộ có thẩm quyền và Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện việc quản lý

bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật theo Điều 8 Luật bảo hiểm xã

hội năm 2014. Quản lý nhà nước về BHXH bao gồm: Ban hành, tổ chức thực

hiện văn bản pháp luật, chiến lược, chính sách bảo hiểm xã hội; Tuyên

truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội; Thực hiện công tác

thống kê, thông tin về bảo hiểm xã hội; Tổ chức bộ máy thực hiện bảo hiểm

xã hội; đào tạo, tập huấn nguồn nhân lực làm công tác bảo hiểm xã hội; Quản

lý về thu, chi, bảo toàn, phát triển và cân đối quỹ bảo hiểm xã hội; Thanh tra,

kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội; giải quyết khiếu nại, tố

cáo và xử lý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội; Hợp tác quốc tế về bảo

hiểm xã hội. Cơ chế và bộ máy quản lý nhà nước càng rõ ràng, thể hiện phân

cấp phân quyền giữa các cơ quan quản lý, chức năng nhiệm vụ càng tốt thì

công tác quản lý nhà nước về BHXH càng tốt.

d.Đặc điểm của đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH

Việc xác định đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí đúng và đầy đủ sẽ đảm

bảo được quyền lợi của người lao động và gia đình họ, đồng thời giúp quản lý

BHXH chặt chẽ hơn, đảm bảo chi trả đúng đối tượng, từ đó đảm bảo công

bằng giữa những người tham gia BHXH. Đối tượng được hưởng trợ cấp hưu

trí là những người lao động đã tham gia BHXH có quyền nhận trợ cấp hưu trí

( tích đủ điều kiện về thời gian và mức đóng góp để được hưởng mức trợ cấp

phù hợp và theo quy định riêng của từng quốc gia ).

1.2. Kinh nghiệm ở Việt Nam về quản lý chi trả lương hưu, trợ cấp

BHXH và bài học kinh nghiệm rút ra

1.2.1. Kinh nghiệm của Việt Nam về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

1.2.1.1. Kinh nghiệm của huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên

Cùng với sự chủ động, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hướng

tới sự hài lòng của nhân dân; những năm qua, Bảo hiểm Xã hội (BHXH)

huyện Tuần Giáo luôn chú trọng thực hiện tốt công tác chi trả lương hưu và

trợ cấp BHXH cho các đối tượng hưu trí, ốm đau, thai sản... Từ đó, góp phần

đảm bảo chế độ chính sách, nâng cao hiệu quả, chất lượng phục vụ nhân dân.

Thứ nhất, lập kế hoạch quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH qua

Bưu điện, tích cực tuyên truyền phương thức chi trả qua các phương tiện

truyền thông tại địa bàn sinh sống.

Đặc biệt, đơn vị đã chủ động xây dựng kế hoạch, phối hợp chặt chẽ với

Bưu điện chi trả đầy đủ, kịp thời, đúng chính sách cho đối tượng là hưu trí, trợ

cấp BHXH đảm bảo an toàn, nhanh gọn, chính xác; tiếp tục trang bị, cải thiện

chất lượng các điểm chi trả, đảm bảo khang trang, cơ sở vật chất đồng bộ, giao

dịch viên tận tình, vui vẻ và chu đáo, lịch chi trả luôn ổn định; đẩy mạnh việc

nâng cao chất lượng và tiếp nhận hồ sơ, giải quyết chế độ BHXH, bảo đảm

quyền lợi cho từng đối tượng... Cùng với đó, hướng tới sự hài lòng của nhân

dân, đơn vị đã tích cực tăng cường công tác đào tạo, nâng cao chất lượng đội

ngũ cán bộ, viên chức; nêu cao tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, tăng cường

kỷ cương, kỷ luật hành chính; đơn giản hóa các thủ tục, loại bỏ những thủ tục

rườm rà, chồng chéo, giấy tờ không cần thiết nhằm giải quyết công việc một

cách nhanh nhất, thuận tiện và đúng quy định. BHXH huyện còn chú trọng

nâng cao chất lượng các dịch vụ trong công tác quản lý và chi trả, bảo đảm sự

thuận lợi và những tiện ích tốt nhất, đáp ứng yêu cầu của người hưởng chế độ,

đảm bảo an toàn tiền mặt và chặt chẽ trong quản lý đối tượng.

Thứ hai, tăng cường thực hiện quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH

Theo ông Lê Anh Tuấn, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội huyện Tuần

Giáo, cho biết: Đến hết năm 2016, đơn vị đã phối hợp với Bưu điện tổ chức

chi trả cho 1.112 đối tượng hưu trí, trợ cấp BHXH… thẩm định chế độ ốm

đau, thai sản, dưỡng sức cho người lao động; trong đó, ốm đau 44 lượt người,

thai sản 162 người. Để thực hiện tốt việc chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH,

đơn vị đã chú trọng công tác quản lý, đẩy mạnh tuyên truyền qua hệ thống loa

đài, phát thanh... Trong kỳ chi trả quý, đơn vị đã phối hợp với Bưu điện huyện

Tuần Giáo cử cán bộ đến địa điểm chi trả để giám sát, kiểm tra công tác chi

trả, đối tượng hưởng chế độ BHXH hàng tháng đang thực hiện chi trả trực

tiếp qua Bưu điện; hạn chế tình trạng điểm chỉ, ký thay nhận hộ; nếu ký thay

nhận hộ phải có giấy ủy quyền hợp lệ; chi trả tận nhà đối với người già yếu,

ốm đau; phối hợp chặt chẽ với UBND các xã kịp thời nắm bắt số lượng, tăng

giảm đối tượng.

Bằng những giải pháp cụ thể, tích cực, phối hợp đồng bộ với đơn vị

liên quan chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH trên địa bàn huyện Tuần Giáo đã

và đang mang lại hiệu quả đáng mừng... Từ đó, góp phần đảm bảo an sinh xã

hội, phúc lợi, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. [20].

1.2.1.2. Kinh nghiệm của huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường của nước ta hiện nay, chính sách

bảo hiểm xã hội (BHXH) có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm

đời sống cho người lao động, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối

với người lao động, giúp họ yên tâm làm việc, góp phần vào công cuộc xây

dựng đất nước giàu đẹp, văn minh, khẳng định được vai trò không thể thiếu

trong hệ thống chính sách an sinh xã hội của Nhà nước ta - Nhà nước của dân,

do dân và vì dân. Chính sách BHXH thể hiện sự quan tâm của mỗi quốc gia

đối với người lao động, đồng thời thể hiện sự phát triển về mặt kinh tế - xã

hội của quốc gia đó, mang tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc, đảm bảo an sinh

xã hội, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Thứ nhất, lập kế hoạch quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH

Để thực hiện tốt mục tiêu nhiệm vụ đặt ra đầu năm 2015, BHXH huyện

Thoại Sơn luôn chú trọng công tác quản lý, chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH

cho đối tượng thụ hưởng trên địa bàn toàn huyện. Thực hiện Công văn số

632/UBND-VX ngày10/6/2013 của UBND tỉnh An Giang, ngay từ đầu năm

BHXH huyện và Bưu điện huyện đã chủ động phối hợp xây dựng phương án tổ

chức chi trả và đại diện lãnh đạo hai Ngành đã ký kết hợp đồng quản lý người

hưởng và chi trả các chế độ BHXH hàng tháng qua hệ thống Bưu điện. Theo

đó, BHXH huyện đã hỗ trợ, phối hợp, hướng dẫn nghiệp vụ và hệ thống các

biểu mẫu trong công tác quản lý đối tượng, tổ chức chi trả và thanh quyết toán

các chế độ BHXH hàng tháng cho cán bộ nhân viên ngành Bưu điện.

Thứ hai, thực hiện đảm bảo quy trình chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH

Nhận thức được tầm quan trọng như trên, bằng tinh thần, ý thức và

phong cách phục vụ văn minh, Bưu điện huyện Thoại Sơn đã từng bước hoàn

thiện quy trình, thủ tục, địa điểm chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH để phục vụ

cho người hưởng chế độ BHXH ngày càng được tốt hơn. Cùng sự phối hợp

chặt chẽ của BHXH huyện và nỗ lực của CBCNV Bưu điện, việc chi trả

lương hưu hàng tháng cho người hưởng được thực hiện đảm bảo đúng quy

định, an toàn tuyệt đối về tiền mặt, chất lượng phục vụ tận tình và lịch sự như:

điểm phục vụ khang trang, cơ sở vật chất đồng bộ, giao dịch viên tận tình, vui

vẻ và chu đáo, lịch chi trả luôn ổn định, nhận đủ số lượng tiền từ ngày 07 đến

ngày 11 hàng tháng, bước đầu tạo nên sự an tâm, hài lòng từ đối tượng thụ

hưởng. Người hưởng dễ dàng hơn khi kết hợp việc nhận BHXH và tìm hiểu

sâu hơn về các dịch vụ Bưu điện và đọc sách báo tại các điểm chi trả, nhất là

các điểm Bưu điện Văn hóa xã.

Kết quả sau 01 năm, Bưu điện đã thực hiện chi trả cho 6.408 lượt người

hưởng với số tiền trên 20,5 tỷ đồng. Tỷ lệ chi trả thành công bình quân hàng

tháng đạt 100%. Hầu hết người dân đều đánh giá cao và hài lòng với chất

lượng phục vụ của Bưu điện trong việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH.

Với đội ngũ nguồn nhân lực đông đảo nên việc chi trả được tiến hành

đồng loạt, nhanh chóng và khá linh hoạt. Hầu hết chi trả bằng phong bì và

trong một số trường hợp chi trả tận nhà người hưởng, tạo nên phong cách

phục vụ chuyên nghiệp hơn, tạo được sự đồng thuận và hài lòng của người

hưởng. Một số nhân viên Bưu điện tại các bưu cục là người địa phương nên

có nhiều thuận lợi trong công tác quản lý đối tượng, theo dõi biến động tăng,

giảm trên địa bàn mình quản lý để kịp thời báo cáo về cơ quan BHXH. Việc

chi trả qua hệ thống Bưu điện đã góp phần cho cán bộ, viên chức BHXH

huyện giảm được khối lượng công việc và thời gian phục vụ chi trả, có thêm

thời gian để tập trung cho công tác chuyên môn, kịp thời giải quyết các chế độ

chính sách đối với người tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT.

Thứ ba, chú trọng nâng cao chất lượng các dịch vụ trong công tác

quản lý và chi trả, bảo đảm sự thuận lợi và những tiện ích tốt nhất

Để việc chi trả các chế độ BHXH hàng tháng qua hệ thống Bưu điện

huyện trong thời gian tới ngày càng hoàn thiện cần nâng cao chất lượng các

dịch vụ trong công tác quản lý và chi trả, bảo đảm sự thuận lợi và những tiện

ích tốt nhất, đáp ứng yêu cầu của người hưởng chế độ, đảm bảo an toàn tiền

mặt và chặt chẽ trong quản lý đối tượng. Phải có sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ

quan BHXH và cơ quan Bưu điện, phát huy thế mạnh, tiềm năng của mỗi đơn

vị để đáp ứng tốt nhiệm vụ của cấp trên giao. Đồng thời tạo ra sự đồng thuận

trong nhân dân, sự tin tưởng của đối tượng thụ hưởng và sự giúp đỡ, quan tâm

của các cấp, các Ngành đối với phương thức chi trả các chế độ BHXH hàng

tháng qua hệ thống Bưu điện. Từ đó phục vụ tốt hơn cho đối tượng góp phần

đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn huyện.

Ngoài việc phối hợp với Bưu điện trong công tác chi trả, BHXH huyện

Thoại Sơn đã có những sáng kiến, giải pháp áp dụng cho việc hoàn thiện, cắt

giảm, đơn giản, tiêu chuẩn hóa thủ tục cũng để phục vụ tốt đối tượng hưởng

chế độ BHXH, cụ thể: BHXH huyện đã thực hiện giải quyết chế độ BHXH

cho đối tượng hưởng 1 lần nhận tiền ngay trong ngày, tạo điều kiện thuận lợi

cho đối tượng không phải đi lại lần thứ 2, vừa tiết kiệm chi phí, vừa tiết kiệm

thời gian. Với tinh thần phục vụ nên tập thể BHXH huyện Thoại Sơn đã giải

quyết chế độ kịp thời, đúng thời gian quy định, chi trả đúng các chế độ cho

người hưởng. [21].

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra từ quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

cho huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Một là, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong chi trả lương hưu,

trợ cấp BHXH hàng tháng bằng tiền mặt bằng cách phát hành Thẻ chi trả, cơ

quan BHXH đã cung cấp dữ liệu thông tin của người hưởng cho cơ quan Bưu

điện để cập nhật làm cơ sở phát hành thẻ và thực hiện quản lý người hưởng.

Bưu điện tiếp tục tiến hành chụp ảnh người hưởng, bổ sung thông tin để hoàn

thiện dữ liệu người hưởng, đảm bảo khi người hưởng làm thủ tục nhận lương

hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng chỉ cần sử dụng Thẻ chi trả.

Hai là, thực hiện đúng quy trình chi trả do BHXH Việt Nam quy định.

Việc chi trả được thực hiện tại các điểm chi trả trong vòng 10 ngày đầu của

tháng. Sau thời gian đó, Bưu điện huyện tiếp tục chi trả tại các Bưu cục của

Bưu điện đến ngày 20 hàng tháng cho người hưởng, thay cho việc chuyển về

chi trả tại cơ quan BHXH huyện như trước đây.

Ba là, tiếp tục thực hiện đúng Hợp đồng dịch vụ quản lý người hưởng

và chi trả các chế độ do Bảo hiểm xã hội tỉnh và Bưu điện tỉnh đã ký kết;

Thực hiện tốt công tác tuyên truyền đến với người hưởng, phát thẻ, đổi thẻ

Bảo hiểm y tế cho người hưởng kịp thời, đảm bảo thời gian quy định; Đồng

thời quản lý người hưởng, báo giảm kịp thời, thanh quyết toán đúng quy định.

Bốn là, tăng cường công tác quản lý đối tượng, báo giảm kịp thời; Bưu

điện tỉnh cần phối hợp chặt chẽ hơn với UBND các phường, xã, thị trấn trong

công tác quản lý đối tượng.

Năm là, chú trọng nâng cao chất lượng các dịch vụ trong công tác quản

lý và chi trả, bảo đảm sự thuận lợi và những tiện ích tốt nhất, đáp ứng yêu cầu

của người hưởng chế độ, đảm bảo an toàn tiền mặt và chặt chẽ trong quản lý

đối tượng trên địa bàn huyện.

Sáu là, tăng cường công tác đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,

viên chức; nêu cao tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, tăng cường kỷ cương, kỷ

luật hành chính trong quá trình chi trả lương và trợ cấp xã hội tại huyện.

Chương 2

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Câu hỏi nghiên cứu

- Thực trạng vai trò quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ như thế nào?

- Các yếu tố nào ảnh hưởng đến việc quản lý chi lương hưu, trợ cấp

BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ?

- Những giải pháp nào hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp

BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đến năm 2020?

2.2. Phương pháp nghiên cứu

2.2.1. Chọn địa điểm nghiên cứu

Căn cứ vào điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và những đặc điểm khác

của từng xã trên địa bàn huyện để nghiên cứu đại diện cho công tác chi lương

hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ. Chọn 3 xã trong

huyện làm điểm nghiên cứu, đó là xã Tây Cốc ở vùng Bắc, Thị trấn Đoan

Hùng ở vùng Giữa, xã Chí Đám ở vùng Nam. Những xã này có thể đại diện

cho từng vùng và cho cả huyện, có tính chất điển hình cho tổng thể nghiên

cứu, đại diện và suy rộng được cho cả huyện Đoan Hùng.

2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu

2.2.2.1. Thu thập số liệu thứ cấp

- Các tài liệu thống kê đã công bố về quản lý chi lương hưu và trợ cấp

BHXH tại các địa phương;

- Các nguồn tài liệu như sách, báo, tạp chí, các công trình nghiên cứu

của các chuyên gia, các nhà khoa học trong và ngoài nước về quản lý chi

lương hưu và trợ cấp BHXH;

- Các nguồn thông tin về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện Đoan

Hùng, huyện Phú Thọ được thu thập từ Phòng Thống kê, Phòng tài chính-kế

hoạch huyện; Phòng Kinh tế-Hạ tầng; Sở Lao động thương binh và Xã hội;

Niên giám thống kê huyện Đoan Hùng qua các năm 2015-2017.

- Số liệu báo cáo kết quả thực hiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp

BHXH của huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ trong các năm 2015 - 2017 (Báo

cáo quyết toán các năm 2015 - 2017).

2.2.2.2. Thu thập số liệu sơ cấp

*Mục đích điều tra: Số liệu sơ cấp thu thập thông qua phiếu điều tra

trực tiếp đến các nhóm đối tượng hưởng chế độ khác nhau: Nhóm cán bộ hưu

trí, người lao động hưởng các chế độ ngắn hạn, nhóm đại lý chi trả cấp xã.

Ngoài ra tham khảo ý kiến của chủ sử dụng lao động, cán bộ làm công tác

BHXH tại các đơn vị.

* Quy mô mẫu:

Điều tra chủ yếu bằng phương pháp phỏng vấn, chọn mẫu điển hình

bằng phương pháp chọn mẫu thuận tiện,

Tác giả đã sử dụng công thức của Slovin:

n= N/(1+N*e2)

n: Số lượng thành viên mẫu cần xác định cho nghiên cứu điều tra

N: Tổng số mẫu

e: Là mức độ sai lệch.

Tổng số mẫu lớn nên tác giả đã chọn sai số cho phép trong khoảng 5%

từ đó sẽ đưa ra được số lượng mẫu điều tra đảm bảo và chính xác

- Nhóm người hưởng chế độ hưu trí năm 2017: Tác giả điều tra 38

người (trong đó: Tây Cốc 10 người, Thị trấn Đoan Hùng 20 người, xã Chí

Đám 8 người). Do đó tính được n1 = 35 người.

- Nhóm người hưởng chế độ mất sức lao động năm 2017: Tác giả điều

tra 34 người (trong đó: Tây Cốc 8 người, Thị trấn Đoan Hùng 20 người, xã

Chí Đám 6 người). Do đó tính được n1 = 31 người.

- Nhóm đại diện chi tại các xã, phường, thị trấn: điều tra 27 người (Đại

diện mỗi xã 1 người). Do đó tính được n1 = 25 người.

Bảng 2.1. Phân bổ phiếu điều tra tại địa bàn huyện Đoan Hùng

Đơn vị tính: Người

Đối tượng điều tra Tổng số

1. Nhóm đối tượng hưởng chế độ hưu trí 2. Nhóm người hưởng chế độ MSLĐ 35 31

3. Nhóm đại diện chi trả tại các xã, phường, thị trấn 25

130

Tổng số (Nguồn: Tác giả tổng hợp)

* Nội dung điều tra:

- Những bất cập trong công tác giải quyết chế độ BHXH?

- Những bất cập trong các thủ tục hành chính?

- Thời gian giải quyết các chế độ đã phù hợp chưa?

- Tình hình tham gia BHXH và những hiểu biết của người lao động về

BHXH như thế nào?

- Vấn đề tuyên truyền BHXH, BHYT, BHTN đến với người lao động,

người sử dụng lao động như thế nào?

- Việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng có

những thuận lợi và khó khăn gì?

- Thời gian chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng và BHXH 1

lần đã kịp thời chưa?

- Mô hình chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, bảo hiểm thất nghiệp hàng

tháng đã phù hợp chưa?

- Tham khảo ý kiến của chủ sử dụng lao động, cán bộ BHXH huyện

Đoan Hùng.

2.2.3. Phương pháp phân tích

a. Phương pháp phân tổ thống kê

Sử dụng phương pháp phân tổ thống kê để hệ thống hóa và phân tích

các số liệu thu thập được từ điều tra theo các tiêu thức phù hợp với mục tiêu

nghiên cứu. Từ đó nhận biết được thực trạng của vấn đề nghiên cứu. Từ

phương pháp này có thể tìm ra sự liên quan giữa các nhân tố tác động đến vấn

đề nghiên cứu.

b. Phương pháp so sánh

Tác giả đã sử dụng phương pháp này để nghiên cứu về sự biến động

của số đối tượng và số tiền qua 3 năm nghiên cứu. Cho thấy được sự biến

động về số người và số tiền qua 3 năm tăng hay giảm. Tác giả sử dụng 2 kỹ

thuật, đó là:

- Số tuyệt đối: Số tuyệt đối thể hiện quy mô, mức độ về số người, số

tiền chi các chế độ BHXH nói chung hoặc từng loại chế độ, từng đối tượng cụ

thể ở trên một địa bàn và trong một thời gian nào đó. Số tuyệt đối là những cơ

sở quan trọng để áp dụng các phương pháp thống kê khác.

- Số tương đối: Số tương đối phản ánh quan hệ so sánh về số người

hưởng chế độ và số tiền lương hưu, trợ cấp BHXH của từng chế độ qua thời

gian khác nhau hoặc so với các chế độ khác. Số tương đối xác định được cơ

cấu chi các chế độ BHXH; đánh giá được sự biến động về số người, số tiền

chi của từng loại chế độ.

c. Phương pháp dự báo thống kê

Sử dụng phương pháp dự báo thống kê để có thể dự báo về tương lai

của công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú

Thọ đến năm 2020. Hay nói cách khác là đưa ra những kế hoạch cho quản lý

công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH từ năm 2018 đến năm 2020.

d.Phương pháp thống kê mô tả

Sử dụng phương pháp thống kê mô tả tính điểm trung bình để đánh giá

thực trạng nghiên cứu.Điểm trung bình: điểm (1≤ X ≤5). Sử dụng công thức

tính điểm trung bình:

: Điểm trung bìnhs

Xi : Điểm ở mức độ i

Ki : Số người tham gia đánh giá ở mức độ Xi

n: Số người tham gia đánh giá

Bảng 2.1: Thang đo Likert

Thang đo Phạm vi Ý nghĩa

5 4,20-5,0 Tốt

4 3,20-4,19 Khá

3 2,60-3,19 Trung bình

2 1,80-2,59 Yếu

1 1,0-1,79 Kém

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu

2.3.1. Chỉ tiêu đánh giá quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

Để nghiên cứu và phân tích kết quả và hiệu quả của mô hình, đề tài đã

sử dụng hệ thống chỉ tiêu đánh giá kết quả chi trả các chế độ BHXH sau đây:

- Tổng số tiền chi trả các chế độ BHXH từ năm 2015 đến năm 2017.

- Kết quả chi trả chế độ hưu trí.

- Kết quả chi trả chế độ MSLĐ, trợ cấp tuất hàng tháng và trợ cấp

TNLĐ - BNN hàng tháng.

- Kết quả chi trả chế độ trợ cấp một lần

- Kết quả chi trả chế độ trợ cấp ngắn hạn (ốm đau, thai sản và nghỉ

dưỡng sức).

- Tốc độ tăng đối tượng hưởng các chế độ BHXH: so sánh số đối tượng

hưởng BHXH kỳ này với kỳ trước.

- Tốc độ tăng số tiền chi trả BHXH: so sánh số tiền chi trả BHXH kỳ

này với kỳ trước.

Cách tính: Sự biến động về số người hưởng chế độ BHXH

Số người kỳ này Biến động về số người = x 100 hưởng BHXH Số người kỳ trước

Cách tính: Sự biến động về số tiền chi

Số tiền kỳ này Biến động số tiền = x 100 lương hưu, trợ cấp Số người kỳ trước

2.3.2. Các tiêu chí phản ánh nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả tổ chức

quản lý chi các chế độ BHXH

- Chỉ tiêu đánh giá công tác lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH

huyện Đoan Hùng

Số lượng người đánh giá ở các Tỷ trọng các ý kiến trả lời mức = x 100% của các đối tượng khảo sát Tổng số người được hỏi

- Chỉ tiêu đánh giá quy trình chi lươn hưu và trợ cấp BHXH huyện

Số lượng người đánh giá ở các Tỷ trọng các ý kiến trả lời mức = x 100% của các đối tượng khảo sát Tổng số người được hỏi

- Chỉ tiêu đánh giá thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH huyện

Đoan Hùng

Số lượng người đánh giá ở các mức Tỷ trọng các ý kiến trả lời = x 100% của các đối tượng khảo sát Tổng số người được hỏi

- Chỉ tiêu đánh giá công tác kiểm tra, thanh tra công tác chi lương hưu

và trợ cấp BHXH huyện Đoan Hùng

Số lượng người đánh giá ở các Tỷ trọng các ý kiến trả lời mức = x 100% của các đối tượng khảo sát Tổng số người được hỏi

Chương 3

THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU,

TRỢ CẤP BHXH TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, TỈNH PHÚ THỌ

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

3.1.1. Điều kiện tự nhiên huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Đoan Hùng là một huyện đồi núi trung du, nằm tại ngã ba ranh giới

giữa tỉnh Phú Thọ với hai tỉnh Yên Bái và Tuyên Quang. Huyện Đoan Hùng

có ranh giới phía Đông Nam giáp huyện Phù Ninh, phía Nam giáp

huyện Thanh Ba, phía Tây Nam và phía Tây giáp huyện Hạ Hòa, đều là các

huyện của tỉnh Phú Thọ.

Tọa độ địa lý của huyện nằm từ 21o31' đến 21o43' vĩ độ Bắc, 105o06'

đến 105o15' kinh độ Đông. Huyện có tổng diện tích tự nhiên 30.244,47 ha,

cách thành phố Việt Trì 56km về phía Tây Bắc, có Quốc lộ 2, Quốc lộ 70 và

các đường liên tỉnh chạy qua địa bàn huyện là điều kiện thuận lợi cho việc

giao lưu kinh tế - văn hoá giữa các địa phương trong và ngoài huyện. Toàn

huyện có 28 đơn vị hành chính, trong đó có thị trấn Đoan Hùng nằm ở trung

tâm huyện và 27 xã.

Thị trấn Đoan Hùng có diện tích 513,91 ha là trung tâm kinh tế, chính

trị, văn hoá xã hội của huyện.

Tuy là một huyện miền núi, song Đoan Hùng có một vị trí rất thuận lợi

trong việc giao lưu kinh tế với các tỉnh bạn và các huyện trong tỉnh.

* Thủy lợi

Toàn huyện có 70 km kênh mương, 14 trạm bơm với công suất tưới

1.400 ha và tiêu 450 ha. Hệ thống mương máng dẫn nước cũng liên túc được

đầu tư cải tạo và xây dựng mới. Tổng diện tích đất được tưới có 3.200 ha,

diện tích còn lại chông chờ vào nước mưa, do không ổn định nên thường

xuyên bị khô hạn.

Nhìn chung, do địa hình của địa phương tương đối phức tạp, các cánh

đồng nhỏ lẻ, phân tán, các thung lũng hẹp không bằng phẳng. Vì vậy vấn đề

thủy lợi của huyện chủ yếu là đắp đập làm mương, phải giữ nước phục vụ

việc tưới cho sản xuất nông nghiệp theo phương thức tự chảy.

3.1.2. Điều kiện kinh tế huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

* Ngành nông nghiệp huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

- Trồng trọt: Theo số liệu thống kê năm 2017, vùng có 11,547,1 ha đất

sản xuất nông nghiệp chiếm 38,2% tổng diện tích tự nhiên. Trong những năm

qua sản xuất nông nghiệp trong vùng có nhiều tiến bộ, đã tích cực áp dụng

các khoa học kỹ thuật vào sản xuất như giống, phân bón, thủy lợi, thực hiện

việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, tăng cường đưa các giống có năng

suất cao, chất lượng sản phẩm tốt vào sản xuất.

- Chăn nuôi: Theo số liệu thống kê năm 2017, Đoan Hùng có 1.049,204

con gia súc, tổng số đàn gia cầm có 974.700 con. Công tác ứng dụng khoa

học vào chăn nuôi có nhiều cố gắng, đưa giống ngoại nhập sản xuất nhằm

phát triển mạnh về cả số lượng và chất lượng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao

cho xã hội. Nhìn chung các hộ chăn nuôi chủ yếu là trâu, bò, lợn và gia cầm

các loại. Đây là hoạt động đóng vai trò quan trọng trong kinh tế hộ gia đình và

cung cấp phân bón cho sản xuất nông nghiệp.

- Lâm nghiệp

Huyện Đoan Hùng có 13.174,3 ha diện tích đất lâm nghiệp chiếm

53,23% diện tích đất tự nhiên của huyện. Trong đó diện tích đất rừng sản xuất

chiếm hơn 90% diện tích đất lâm nghiệp của huyện, rừng phòng hộ và đặc

dụng chỉ chiếm 2% và 4,6%. Đoan Hùng có nhiều thuận lợi trong việc phát

triển ngành công nghiệp giấy, hơn nữa lại nằm trong vùng thuận lợi trong việc

giao thương kinh tế giữa các vùng nhờ có các tuyến đường giao thông quan

trọng đi qua: Quốc lộ 2, đường sông...Ngành chế biến lâm sản những năm gàn

đây có những bước phát triển mạnh mẽ nhưng hơn 143 cơ sở chế biến, trong

đó có xưởng mộc gia dụng là 25, đóng đồ gia dụng là 02 xưởng, sản xuất đũa

là 03 xưởng và 113 xưởng xẻ.

* Ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp huyện Đoan Hùng, tỉnh

Phú Thọ

Ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn huyện còn phát

triển chậm. Công nghiệp khai khoáng mới chỉ dừng lại ở mức khai thác

nguyên liệu thô. Ngoài ra còn một số ngành nghề như sản xuất vật liệu xây

dựng, đồ mộc, sửa chữa cơ khí nhỏ, chế biến nông sản đã được phát triển và

mở rộng đến các xã. Sản xuất cơ khí bước đầu được hình thành trong lĩnh vực

chế biến chè, gỗ... Góp phần phát triển lực lượng sản xuất, chuyển dịch cơ cấu

lao động trong các khu dân cư. Giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công

nghiệp chiếm 34% giá trị nền kinh tế vùng.

* Ngành thương mại và du lịch huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Từ khi có chính sách mở cửa, nên kinh tế hàng hóa trên địa bàn huyện

khá phong phú và đa dạng. Tuy nhiên là nơi chuyển giao giữa đồng bằng và

miền núi thì tiềm năng phát triển thương mại của vùng còn chưa tương xứng.

Hiện nay trên đại bàn huyện chưa có tiềm năng du lịch nào được khai thác

đưa vào sử dụng. Trong thời gian tới nên kết hợp giữa du lịch cảnh quan trong

vùng với du lịch sinh thái nhằm đóng góp cho phát triển nền kinh tế.

3.1.3. Điều kiện xã hội huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

* Dân số, dân tộc huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Theo số liệu niên dám thống kê đến tháng 12 năm 2017, dân số huyện

có 107.754 người, trong đó dân số nông nghiệp: 101.247 người, dân số thành

thị: 6.507 người.

Mật độ dân số trung bình 356 người/km2. Dân số phân bố không đều,

tập trung ở các thị trấn, các xã vùng đồng bằng, trong khi đó các xã vùng cao

có mật độ dân số tương đối thấp.

Đoan Hùng có hai dân tộc chung sống đan xen nhau là người Kinh và

người Cao Lan. Tuy nhiên chủ yếu là người Kinh, người Cao Lan không

chiếm dưới 2,5%, thường là chuyển từ nơi khác đến.

* Lao động huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Tổng số lao động thuộc vùng có 53.800 lao động, chiếm 48,6% tổng

dân số. Trong đó, chủ yếu là lao động nông - lâm nghiệp 40.300 người chiếm

75,2%, lao động phi nông nghiệp 13.500 người , chiếm 24,8%.

* Giao thông huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Đoan Hùng có mạng lưới giao thông phát triển, toàn huyện có 2 đường

tuyến đường quốc lộ 2 và quốc lộ 70 chạy qua các tuyến này cơ bản đã được

dải nhựa. Trong đó có 12 xã có đường liên tỉnh đi qua và 16 xã có đường dải

cấp phối. Hệ thống đường sông có 2 dòng sông Lô và sông Chảy.

Nhìn chung, mạng lưới giao thông phân bố tương đối đều nhưng các

tuyến đường còn ở cấp thấp, cần chú trọng cải tạo nâng cấp để người dân đi

lại được thuận tiện, tăng cường thu hút đầu tư và giao lưu kinh tế.

3.1.4. Đánh giá thuận lợi và khó khăn tại huyện Đoan Hùng trong công tác

thực hiện chi lương và trợ cấp BHXH

3.1.4.1. Những thuận lợi

- BHXH huyện Đoan Hùng đã tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn cơ

bản luật BHXH, BHYT đến hầu hết cơ quan, doanh nghiệp và tới người dân.

- Luật BHXH có hiệu lực thi hành từ 01/01/2007; Luật BHYT có hiệu

lực thi hành từ 01/7/2009, công tác BHXH, BHYT nói chung, công tác thu

BHXH, BHYT nói riêng đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy,

HĐND, UBND tỉnh, đặc biệt được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban lãnh

đạo BHXH tỉnh cùng sự phối hợp của các phòng, BHXH các huyện, thị xã.

- Công tác thu BHXH, BHYT đã dần đi vào nề nếp, BHXH huyện

Đoan Hùng có truyền thống hoàn thành tốt nhiệm vụ thu.

3.1.4.2. Những khó khăn

- Về cơ bản, BHXH huyện Đoan Hùng nắm và xác định được khá

chính xác số đối tượng tham gia BHXH thuộc các cơ quan, đơn vị khối hành

chính sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước… Còn đối với khối doanh nghiệp

khu vực ngoài nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì chưa xác

định được đầy đủ và thực chất không quản lý được số đối tượng này.

- Việc khai thác, mở rộng đối tượng tham gia BHXH còn hạn chế, nhất

là đối tượng ở khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh.

- Do công tác tuyên truyền, giáo dục, phối hợp giữa các cơ quan chức

năng nắm số lao động phải tham gia BHXH chưa tốt, chủ doanh nghiệp cố

tình không chấp hành đúng luật, né tránh trách nhiệm phải đóng BHXH.

- Kinh tế nói chung của huyện Đoan Hùng chưa phát triển, tỉnh chưa

cân đối được ngân sách, hỗ trợ mức đóng chậm và chưa chủ động.

- Do trình độ hiểu biết pháp luật thấp, nhận thức chưa đầy đủ về nghĩa

vụ và quyền lợi phải tham gia BHXH của người lao động, trong khi đó nhu

cầu việc làm lại rất bức xúc nên hầu hết người lao động chỉ nghĩ trước mắt về

tiền lương, tiền thưởng mà không quan tâm đến các quyền lợi khác về BHXH,

BHYT... Đồng thời việc quan tâm bảo đảm quyền lợi chính đáng, hợp pháp

cho người lao động ở hầu hết khối doanh nghiệp tại các địa phương chưa cao;

vai trò của tổ chức công đoàn tại những doanh nghiệp có tổ chức công đoàn

chưa được phát huy, đó là chưa kể đến số lượng rất lớn khối doanh nghiệp

chưa có tổ chức công đoàn.

- Một phần khác cũng do chính sách BHXH chưa thật sự hấp dẫn khuyến

khích người lao động tham gia BHXH (một số quy định trong việc giải quyết

chế độ, chính sách còn có sự bất cập, thủ tục giấy tờ còn phiền hà....).

- Công tác quản lý việc thu bảo hiểm xã hội tại tỉnh chủ yếu dựa trên cơ

sở chỉ tiêu thu của bảo hiểm xã hội Việt Nam, chưa thực sự xuất phát từ việc

quản lý đối tượng theo luật định.

3.2. Tình hình cơ bản của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng

3.2.1. Quá trình hình thành và phát triển của Bảo hiểm Xã hội huyện

Đoan Hùng

Cùng với sự ra đời của ngành BHXH từ trung ương đến địa phương thì

BHXH huyện Đoan Hùng được thành lập theo quyết định số 1650/QĐ_TCCB

ngày 12/07/1995 của tổng giám đốc BHXH Việt Nam và chính thức đi vào

hoạt động từ tháng 08/1995.

Tên đầy đủ: Bảo hiểm xã hội huyện Đoan Hùng.

Địa chỉ: Thị trấn Đoan Hùng - Huyện Đoan Hùng - Phú Thọ.

Mã số thuế: 2600502125-003.

Đăng ký & quản lý bởi Chi cục Thuế Huyện Đoan Hùng.

Điện thoại: 0210 3880380 Fax: 0210 3880380

3.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng

3.2.2.1. Chức năng BHXH huyện Đoan Hùng

Theo quy định tại quyết định số 1620/2002/QĐ - BHXH - TCCB ngày

17/12/2002 của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam thì BHXH các huyện nói

chung và BHXH Đoan Hùng nói riêng có chức năng và nhiệm vụ sau:

- Bảo hiểm xã hội huyện là cơ quan trực thuộc Bảo hiểm xã hội tỉnh đặt

tại huyện, có chức năng giúp Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh tổ chức thực

hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; quản lý thu, chi bảo

hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện theo phân cấp quản lý của Bảo

hiểm xã hội Việt Nam và quy định của pháp luật.

- Bảo hiểm xã hội huyện chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám

đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh và chịu sự quản lý hành chính nhà nước của Ủy

ban nhân dân huyện.

- Bảo hiểm xã hội huyện có tư cách pháp nhân, có con dấu, tài khoản và

trụ sở riêng.

3.2.2.2. Nhiệm vụ BHXH huyện Đoan Hùng

- Xây dựng trình Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh kế hoạch phát triển

Bảo hiểm xã hội huyện dài hạn, ngắn hạn và chương trình công tác hàng năm;

tổ chức thực hiện kế hoạch, chương trình sau khi được phê duyệt.

- Tổ chức thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chế

độ, chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

- Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội

Việt Nam và Bảo hiểm xã hội tỉnh, cụ thể:

+ Cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế cho những người tham gia

bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;

+ Khai thác, đăng ký, quản lý các đối tượng tham gia và hưởng chế độ

bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;

+ Thu các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất

nghiệp đối với các tổ chức và cá nhân tham gia;

+ Giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;

+ Chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất

nghiệp; từ chối việc đóng hoặc chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y

tế, bảo hiểm thất nghiệp không đúng quy định;

+ Tiếp nhận khoản kinh phí từ Ngân sách Nhà nước chuyển sang để đóng,

hỗ trợ đóng cho các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp;

+ Quản lý và sử dụng, hạch toán kế toán các nguồn kinh phí và tài sản;

+ Ký hợp đồng với các cơ sở khám, chữa bệnh có đủ điều kiện, tiêu

chuẩn chuyên môn, kỹ thuật; giám sát việc thực hiện hợp đồng, cung cấp dịch

vụ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế và bảo vệ quyền lợi người tham gia bảo

hiểm y tế; chống lạm dụng quỹ bảo hiểm y tế.

- Kiểm tra, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo về việc thực hiện

chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với các tổ chức, cá

nhân tham gia và các cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định của

pháp luật.

- Tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch cải cách hành chính theo

chỉ đạo, hướng dẫn của Bảo hiểm xã hội tỉnh; tổ chức bộ phận tiếp nhận, trả

kết quả giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo cơ chế “một

cửa” tại Bảo hiểm xã hội huyện.

- Tổ chức quản lý, lưu trữ hồ sơ của đối tượng tham gia và hưởng các

chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định.

- Tổ chức hướng dẫn nghiệp vụ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho các

tổ chức, cá nhân tham gia.

- Tổ chức triển khai hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc

gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của Bảo hiểm xã hội huyện.

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã

hội trên địa bàn, với các tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm

y tế để giải quyết các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các chế độ bảo

hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật.

- Đề xuất, kiến nghị, phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền

thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện các chế độ bảo

hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

- Có quyền khởi kiện vụ án dân sự đối với các đơn vị nợ bảo hiểm xã

hội, bảo hiểm y tế để yêu cầu tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích nhà

nước trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn.

- Cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về việc đóng, quyền được

hưởng các chế độ, thủ tục thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

khi người lao động, người sử dụng lao động hoặc tổ chức công đoàn yêu cầu;

Cung cấp đầy đủ và kịp thời tài liệu, thông tin liên quan theo yêu cầu của cơ

quan nhà nước có thẩm quyền.

- Quản lý viên chức của Bảo hiểm xã hội huyện.

- Thực hiện chế độ thông tin, thống kê, báo cáo theo quy định.

- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh giao.

3.2.3. Tổ chức bộ máy của Bảo hiểm Xã hội huyện Đoan Hùng

Tổ chức bộ máy của BHXH huyện Đoan Hùng, gồm Ban Giám đốc và

các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ: Thu, cấp sổ thẻ, kế toán, chế độ BHXH,

Tiếp nhận quản lý hồ sơ, kiểm tra, công nghệ thông tin…Cụ thể cơ cấu tổ

chức cán bộ của BHXH huyện Đoan Hùng được tổ chức như sau:

Giám đốc

Phó Giám đốc phụ trách thu

Phó Giám đốc phụ trách chính sách 1 cửa

Bộ phận thu

Bộ phận kế toán

Bộ phận sổ, thẻ

Bộ phận tiếp nhận, trả kết quả

Bộ phận chế độ, chính sách

Bộ phận giám định BHYT

Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức BHXH huyện Đoan Hùng

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

- Giám đốc: là người đứng đầu cơ quan BHXH huyện, phụ trách chung,

phụ trách công tác tài chính-kế toán, công tác kiểm tra và ký các quyết định

văn bản và các giấy tờ liên quan đến tài chính.

- Phó giám đốc: có 02 Phó Giám đốc, một người phụ trách công tác

thu, một người phụ trách chính sách một cửa (bộ phận tiếp nhận và trả kết

quả, tiếp dân).

+ Phó giám đốc phụ trách thu BHXH, BHYT, BHTN, công tác sổ

BHXH, thẻ BHYT, và tổng hợp báo cáo công tác kiểm tra. Thay mặt giám

đốc ký, điều hành công việc của đơn vị khi Giám đốc đi vắng.

+ Phó giám đốc phụ trách công tác hành chính, tiếp nhận và QLHS, chế

độ BHXH; Tổng hợp báo cáo chung của cơ quan. Thay mặt giám đốc ký và

điều hành hoạt động của cơ quan khi giám đốc và phó giám đốc phụ trách thu

đi vắng.

- Bộ phận thu gồm 5 cán bộ, có nhiệm vụ hướng dẫn các đơn vị sử

dụng lao động tham gia BHXH, đôn đốc việc nộp BHXH trên địa bàn theo

phân cấp của BHXH tỉnh, lập kế hoạch thu BHXH hàng quý, hàng năm, báo

cáo kết quả thu BHXH về tỉnh theo quy định.

- Bộ phận kế hoạch tài chính gồm 1 kế toán trưởng và 1 cán bộ kiêm

nhiệm có nhiệm vụ theo dõi và quản lý hoạt động tài chính của đơn vị, tổ

chức hoạch toán, kế toán, hàng tháng tiếp nhận kinh phí và tổ chức chi trả cho

đối tượng hưởng các chế độ BHXH, BHYT trên địa bàn huyện.

- Bộ phận chế độ chính sách gồm 2 cán bộ, phụ trách chế độ BHXH,

chuyên quản chế độ ngắn hạn BHXH, đối tượng hưởng mất sức lao động theo

Nghị định 613, bảo hiểm thất nghiệp, công tác tuyên truyền.

- Bộ phận giám định BH y tế gồm 2 cán bộ, có nhiệm vụ trực giám

định BHYT tại Bệnh viện đa khoa huyện Đoan Hùng, bệnh viện đa khoa

Hùng Vương và Trung tâm y tế huyện Đoan Hùng. Tổng hợp, làm báo cáo

tháng, quý giám định BHYT tại 2 Bệnh viện và trung tâm. Thực hiện thanh

toán trực tiếp chi phí khám chữa bệnh cho đối tượng..

- Bộ phận sổ thẻ gồm 2 cán bộ, phụ trách việc cấp sổ BHXH và thẻ

BHYT. Tổng hợp báo cáo tình hình cấp, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT trên

địa bàn theo đúng quy định.

- Bộ phận giao dịch một cửa nhận giải quyết hồ sơ gồm 3 cán bộ tổ

chức tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết, tư vấn chế độ chính sách

BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, quản lý và lưu trữ hồ sơ tài liệu.

Có thể nói trong hệ thống bộ máy hoạt động BHXH thì phòng thực

hiện nghiệp vụ thu BHXH là phòng phải đảm nhiệm nhiều công việc nhất.

Phòng này có chức năng tổ chức thu BHXH bắt buộc theo đúng quy định của

pháp luật, tiến hành kiểm tra, đôn đốc, quản lý công tác thu BHXH tại các

đơn vị tham gia trên địa bàn huyện Đoan Hùng.

3.3. Thực trạng quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ

3.3.1. Thực trạng chi chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ

Hiện tại, đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH huyện Đoan

Hùng còn đối tượng về hưu trước năm 1995 hưởng trợ cấp hưu trí từ nguồn

NSNN và đối tượng về hưu sau năm 1995 sẽ do quỹ BHXH đảm bảo. Cho

nên hàng năm, BHXH huyện Đoan Hùng lập danh sách đối tượng trợ cấp từ

hai nguồn trên, cụ thể:

Bảng 3.1: Thống kê đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH

trên địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

ĐVT: Người

So sánh (%)

Chỉ tiêu

2015

2016

2017

2016/ 2015

2017/ 2016

BQ 2015- 2017

Tổng số

18.157 20.772 24.311 114,4

117,04 115,72

1.Nguồn hưởng Từ NSNN

Từ quỹ BHXH 10.236 10.324 10.450 100,86 101,22 101,04 7.921 10.448 13.861 131,9

132,67 132,28

2.Đối tượng hưởng -Trợ cấp BHXH 3.251 3.320

-Lương hưu 3.361 102,12 101,23 101,68 14.906 17.452 20.950 117,08 120,04 118,56

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Qua bảng số liệu 3.1 cho thấy quy mô đối tượng hưởng lương hưu và

trợ cấp BHXH tăng hàng năm, năm 2015 có 18.157 người, năm 2016 có

20.772 người, tăng thêm 2.615 người, tương ứng tăng 14,4%; năm 2017 có

3.539 người, tương ứng tăng thêm 17,04%, bình quân đối tượng trên toàn

huyện tăng thêm 15,72%, như vậy quy mô số lượng các đối tượng nhận lương

hưu và trợ cấp BHXH tăng là do đối tượng hưởng từ quỹ BHXH tăng mạnh,

năm 2016 tăng thêm 31,9% so với năm 2015, nhưng năm 2017 tăng 32,67%

so với năm 2016, bình quân các năm 2015-2017 tăng thêm 32,28%; như vậy,

số lượng đối tượng hưởng từ NSNN có xu thế tăng chậm hơn, năm 2016 tăng

thêm 0,86% so với năm 2015 nhưng năm 2017 tăng thêm 1,22% so với năm

2016, bình quân cả giai đoạn 2015-2017 tăng thêm 1,04%.

ĐVT: %

Biểu đồ 3.1: Cơ cấu đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH

trên địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Qua biểu đồ có thể thấy đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH

qua quỹ BHXH giảm, đối tượng hưởng từ NSNN tăng. Tuy nhiên hiện nay

những đối tượng phát sinh mới đều thuộc phạm vi chi trả của quỹ BHXH nên

khoảng cách chênh lệch giữa đối tượng do 2 quỹ quản lý này ngày càng có xu

hướng giảm đi. Hàng năm tại huyện, số đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí nói

chung và đối tượng hưởng do NSNN và quỹ BHXH chi trả nói riêng cũng

tăng lên, và mức tăng của đối tượng do quỹ BHXH đảm bảo tăng nhiều hơn

so với đối tượng còn lại. Trong tương lai quỹ BHXH sẽ chi trả đa số đối

tượng hưởng trợ cấp hưu trí và dần dần sẽ không còn đối tượng được chi trả

bằng NSNN nữa.

Bảng 3.2: Thống kê quy mô số chi lương hưu tại BHXH

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015-2017

So sánh (%)

Chỉ tiêu

ĐVT

2015

2016

2017

2017/ 2016

2016/ 2015

1.Số đơn vị

Đơn vị

361

405

464

2.Số tiền chi trả

Tr,đ

BQ 2015- 2017 112,19 114,57 113,38 110,8

356.900 411.550 456.000 115,31

113,05

Chi

trợ

cấp

Tr,đ

9.400

8.010

3.000

85,21

37,45

BHXH

61,33

Tr,đ

Chi chế độ hưu trí

347.500 403.540 453.000 116,13 112,26

114,19

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Qua các năm 2015-2017 số lượng các đơn vị chi trả lương hưu và bảo

hiểm xã hội tăng hàng năm, năm 2015 có 361 đơn vị, năm 2016 có 405 đơn vị

tăng thêm 12,19% so với năm 2015, năm 2017 tăng thêm 59 đơn vị, tăng

tương ứng là 14,57%, như vậy mức tăng của năm 2017 mạnh hơn rất nhiều so

với những năm trước đó, bình quân cả giai đoạn số đơn vị tham gia tăng thêm

13,38%. Về quy mô số tiền chi trả tăng hàng năm, năm 2015 có 356.900 triệu

đồng, năm 2016 tăng thêm 54.650 triệu đồng, tương ứng tăng thêm 15,31%;

năm 2017 tăng thêm 44.450 triệu đồng, tăng thêm 10,8% so với năm 2016,

bình quân cả giai đoạn 2015-2017 tăng thêm 13,05%. Nguyên nhân của tình

trạng này là do khoản chi chế độ lương hưu trí tăng số tuyệt đối nhưng lượng

tăng tương đối giảm, năm 2016 tăng thêm 16,13% so với năm 2015,năm 2017

tăng chỉ 12,26% so với năm 2016, bình quân cả giai đoạn 2015-2017 tăng

thêm 14,19%. Vì chế độ hưu trí là chế độ chi trả thường xuyên hàng tháng,

với số tiền chi trả đồng đều và tương đối lớn so với các chế độ chi thường

xuyên và các chế độ chế độ chi ngắn hạn khác nên mặc dù trên địa bàn huyện

Đoan Hùng, đối tượng hưởng chế độ hưu trí chỉ chiếm khoảng 1/3 đến 1/2

tổng số các đối tượng được hưởng trợ cấp BHXH nhưng số tiền dùng để chi

trả cho đối tượng này rất lớn chiếm khoảng trên 90% tổng số tiền chi trả cho

tất cả các chế độ. Như vậy mới biết được vai trò quan trọng của chế độ hưu trí

đối với mọi người dân trên huyện Đoan Hùng.

Các chế độ chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh

Phú Thọ

Hiện tại BHXH huyện Đoan Hùng đang thực hiện các chế độ chi lương

hưu và trợ cấp BHXH bao gồm:

- Chế độ hưu trí - Chế độ tử tuất - Chế độ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (TNLD - BNN) - Chế độ BHXH 1 lần (BHXH 1 lần khi thôi việc (Đ55), BHXH 1 lần

khi nghỉ hưu (Đ54), trợ cấp thất nghiệp 1 lần).

- Chế độ mai táng

- Chế độ khu vực 1 lần

- Chế độ bảo hiềm xã hội tự nguyện

- Chế độ bảo hiểm thất nghiệp

3.3.2. Lập kế hoạch thu chi chế độ lương hưu và trợ cấp BHXH huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Thu, chi là 2 hoạt động không thể tách rời nhau trong việc thực hiện

chế độ hưu trí. Tại cơ quan BHXH huyện Đoan Hùng, đầu mỗi năm quận đều

chỉ đạo xây dựng kế hoạch, chương trình công tác cho các bộ phận, chú trọng

đến công tác thu và chi cho đúng đối tượng, kịp thời an toàn.

Bảng 3.3: Tình hình lập kế hoạch thu chi chế độ lương hưu và trợ cấp

BHXH huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015-2017

So sánh (%)

Chỉ tiêu

2015

2017

2016

2016/ 2015

2017/ 2016

1.Tổng số thu được

2.Tổng số chi

BQ 2015- 2017 126.500 166.800 201.350 131,86 120,71 126,29 356.900 411.550 456.000 115,31

110,8

113,05

Chi trợ cấp BHXH

9.400

8.010

85,21

37,45

Chi chế độ hưu trí

347.500

403.540

3.000 61,33 453.000 116,13 112,26 114,19 44,16 114,36 108,96 111,66

3.Tỷ lệ thu/chi (%) 35,44 40,53

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Tại bảng số liệu 3.3 cho thấy tổng thu và tổng chi của chế độ hưu trí ngày

càng tăng lên khá đáng kể bởi số lượng người tham gia vào chế độ hưu trí ngày

càng đông, số lượng người về hưu trong quận ngày một tăng. Tỷ lệ thu/chi chế

độ hưu trí chiếm tỷ trọng ngày càng tăng,năm 2015 chiếm 35,44%, năm 2016

chiếm 40,53% và năm 2017 chiếm 44,16%,bình quân cả giai đoạn 2015-2017 tỷ

lệ thu/chi tăng thêm 11,66%. Từ năm 1995 quỹ BHXH nước ta hình thành và

hạch toán độc lập với ngân sách nhà nước; quỹ BHXH được hình thành trên cơ

sở có sự đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động nên hình thành

nên quỹ tài chính độc lập với NSNN nhằm đảm bảo cân bằng thu chi. Quỹ

BHXH lại được chia ra thành 3 quỹ thành phần:

- Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

- Quỹ ốm đau, thai sản

- Quỹ hưu trí, tử tuất

Thực tế tại cơ quan BHXH huyện Đoan Hùng cho thấy số tiền thu được

hàng năm không đủ cân bằng đối với số tiền chi trả cho các đối tượng hưởng

trợ cấp hưu mà vẫn cần có sự hỗ trợ của NSNN vì: Trước năm 1995 các đối

tượng này tham gia đóng góp vào quỹ BHXH nhưng lúc đó quỹ này được

nhập vào NSNN. Mặt khác do đặc điểm tình hình lúc đó của đất nước, nền

kinh tế hoàn toàn là tập trung bao cấp, quỹ BHXH lúc đó do nhà nước đài thọ.

Người lao động và chủ sử dụng lao động chỉ phải đóng góp một phần rất nhỏ

cho quỹ này nên quỹ này được nhập vào NSNN. Khi Chính phủ có quyết định

thành lập cơ quan BHXH Việt Nam, hạch toán độc lập, quỹ BHXH tách khỏi

NSNN thì những người lao động tham gia BHXH có thời gian đóng góp cho

quỹ BHXH nằm trong NSNN khi về nghỉ hưu trước ngày 1 tháng 1 năm 1995

có tiền trợ cấp hưu do NSNN đảm bảo. Bên cạnh đó, các đối tượng hưởng

BHXH sau ngày 1 tháng 1 năm 1995 nhưng có thời gian đóng BHXH trước

ngày 1 tháng 1 năm 1995 nay chuyển sang cho cơ quan BHXH Việt Nam

quản lý nhưng phần đóng phí cho NSNN trước kia không được chuyển qua

quỹ BHXH. Do đó, trong vấn đề chi trả trợ cấp hưu trí hàng tháng cho người

lao động về hưu, vẫn còn cấn có sự trợ giúp của NSNN.

Bảng 3.4: Kết quả đánh giá về công tác lập kế hoạch quản lý chi lương và

trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng

TT

Tiêu chí đánh giá

Không đồng ý

Bình thường

Đồng ý

Rất đồng ý

Điểm TB ) (

Rất không đồng ý

4,31

10,34

19,83

27,59

37,93

3,84

3,45

8,62

24,14

31,9

3,8

10,34

16,38

26,72

27,59

18,1

3,24

Lập dự toán theo kế hoạch của BHXH tỉnh Phú Thọ, BHXH huyện Đoan Hùng Căn cứ trên nguyên tắc của Luật BHXH Các xã trong huyện đều có kế hoạch về công tác chi lương, trợ cấp BHXH

= 3,63

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Qua bảng 3.4 nhận thấy, kết quả đánh giá công tác lập kế hoạch quản lý

chi lương và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng đạt điêm trung bình là 3,63

điểm, xếp loại khá. Tiêu chí “Lập dự toán theo kế hoạch của BHXH tỉnh Phú

Thọ, BHXH huyện Đoan Hùng” đạt 3,84 điểm đứng thứ nhất, xếp loại khá;

tiêu chí công tác chi “Căn cứ trên nguyên tắc của Luật BHXH” đạt 3,8 điểm,

xếp loại khá và tiêu chí cuối cùng là “Các xã trong huyện đều có kế hoạch về

công tác chi lương, trợ cấp BHXH” đạt 3,14 điểm, mặc dù xếp loại khá

nhưng điểm chưa thực sự cao.

Nhìn chung, công tác lập kế hoạch chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH

huyện Đoan Hùng thực hiện nghiêm túc, công khai, minh bạch theo hướng

dẫn của BHXH Việt Nam và các chính sách Nhà nước liên quan, thực hiện

đúng chức năng, nhiệm vụ của cơ quan trong quá trình cung cấp nguồn chi

chi, đảm bảo cho đối tượng thụ hưởng đúng người, đúng địa bàn, đúng chế độ

chính sách mà bản thân người hưu trí đã cống hiến.

3.3.3.Thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ

3.3.3.1. Phương thức chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ

Bưu điện huyện thực hiện công tác chi lương hưu, trợ cấp BHXH trên

địa bàn huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua mạng lưới bưu điện huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ:

- Tổ chức chi trả số tiền lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng cho

người hưởng theo danh sách do cơ quan BHXH cung cấp.

- Quản lý người hưởng các chế độ BHXH hàng tháng theo danh sách và

hướng dẫn của cơ quan BHXH, gồm:

+ Quản lý người hưởng nhận các chế độ BHXH hàng tháng bằng

tiền mặt.

+ Quản lý người hưởng nhận tiền qua tài khoản cá nhân (tài khoản

thẻ ATM).

+ Báo giảm người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng kịp

thời đối với các trường hợp theo thỏa thuận trong Hợp đồng.

Theo luật BHXH năm 2014, thì người lao động có quyền nhận lương

hưu và trợ cấp BHXH đầy đủ, kịp thời, theo một trong các hình thức chi trả

sau: Trực tiếp từ cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan BHXH

ủy quyền; Thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng;

Thông qua người sử dụng lao động. Do vậy BHXH huyện Đoan Hùng đã đa

dạng hóa phương thức chi trả sao cho thuận tiện và có lợi nhất cho người thụ

hưởng, kết quả tại bảng 3.5:

Bảng 3.5. Thống kê phương thức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

So sánh (%)

Chỉ tiêu

ĐVT

2015

2016

2017

2016/ 2015

2017/ 2016

BQ 2015- 2017

95,67

97,95

Tổng đối tượng Người 18.157 20.772 24.311 Trực tiếp ATM Cơ cấu Trực tiếp ATM 4.564 100 74,86 25,14

114,4 117,04 115,72 Người 13.593 14.876 17.055 109,44 114,65 112,04 5.896 7.256 129,18 123,07 126,12 Người 100 100 % 71,62 70,15 96,81 % 29,85 112,89 105,18 109,04 28,38 % (Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Thực tế cho thấy phương thức tri trả lương hưu và trợ cấp BHXH chủ yếu

vẫn là hình thức trả tiền mặt trực tiếp tại các điểm phát lương, năm 2015 chiếm

74,86%, năm 2016 chiếm 71,62% và năm 2017 chiếm 70,15%, tuy nhiên những

năm 2015-2017 các đối tượng chi trả đã sử dụng thẻ ATM tăng, năm 2015

chiếm 25,14%, năm 2016 chiếm 28,38% và năm 2017 chiếm 29,85%. Nguyên

nhân là một bộ phận cán bộ hưu trí làm việc trong các đơn vị đoàn thể có liên kết

trả lương qua hệ thống tài khoản ngân hàng, biết sử dụng thành thạo thẻ, nên đến

thời điểm nghỉ hưu, họ đăng ký trả lương hưu qua tài khoản, như vậy mà tiết

kiệm được nhiều thời gian, công sức. Mỗi người hưởng sẽ được Bưu điện Việt

Nam cấp một mã CIF trên hệ thống, lưu giữ và quản lý toàn bộ thông tin cá

nhân, lịch sử giao dịch nhận tiền. Khách hàng được cấp phát thẻ có thể sử dụng

để rút tiền tại các điểm chi trả ở mọi thời điểm mà không mất phí.

Thẻ khách hàng thay thế sổ lĩnh lương hưu, trợ cấp BHXH nhưng không

phải thẻ ATM. Người thụ hưởng có thể sử dụng thẻ khách hàng đến điểm giao

dịch để nhân viên bưu điện phục vụ bất kỳ lúc nào thay cho việc cầm sổ lương

hưu đi lĩnh tiền hàng tháng. Cơ quan BHXH có thể quản lý, theo dõi và tra cứu

thông tin người hưởng thông qua việc kết nối với hệ thống của Tổng Công ty

Bưu điện. Chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM là cách làm giúp giảm

bớt các thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người hưởng. Toàn bộ thông tin

người hưởng, dữ liệu chi trả và lịch sử giao dịch của người hưởng đều được lưu

giữ, từ đó, giúp nhân viên bưu điện giảm thiểu việc nhập liệu, tra cứu thông tin,

tránh sai sót khi chuyển kết quả về cơ quan BHXH.

Bảng 3.6: Kết quả đánh giá về thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

TT

Tiêu chí đánh giá

Không đồng ý

Bình thường

Đồng ý

Rất đồng ý

Điểm TB ) (

Rất không đồng ý

3,45

8,62

18,97 37,07 31,9

3,85

Việc chấp hành chi lương hưu và trợ cấp BHXH đảm bảo yêu cầu của Luật BHXH

2 Đảm bảo tính công khai, minh bạch

6,03

13,79

21,55 30,17 28,45

3,61

10,34 12,93

24,14 32,76 19,83

3,39

8,62

16,38

23,28 28,45 23,28

3,41

Quy trình và thủ tục thực hiện công tác chi lương hưu, trợ cấp BHXH đều tinh giản theo nhu cầu đối tượng thụ hưởng Cơ quan BHXH trên địa bàn huyện có hướng dẫn cụ thể, chi tiết cho chi lương hưu và trợ cấp BHXH

= 3,57 (Nguồn: Tác giả điều tra)

Bảng số liệu 3.6 cho thấy điểm trung bình khi đánh giá về công thực

hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đạt

công tác chi lương hưu, trợ cấp BHXH đều tinh giản theo nhu cầu đối tượng thụ hưởng”

3,57 điểm, xếp loại khá. Điểm đánh giá tiêu chí “Quy trình và thủ tục thực hiện

đạt 3,39 điểm, thấp nhất, qua đó, có thể thấy cần hoàn thiện quản lý chi và

việc lập dự toán chi lương hưu và trợ cấp BHXH cần được chi tiết hơn trong

thời gian tới.

3.3.3.2. Quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh

Phú Thọ

Hằng tháng, trước ngày 02 BHXH huyện tiếp nhận kinh phí chi BHXH

từ BHXH tỉnh, Giấy đề nghị tạm ứng chi lương hưu và trợ cấp BHXH hằng

tháng của Bưu điện kế toán thực hiện đối chiếu với dữ liệu tại phần mềm

QLCHI nếu khớp đúng trình lãnh đạo phê duyệt chuyển tiền tạm ứng chi

lương hưu và trợ cấp BHXH cho Đại lý Bưu điện. Sau khi nhận được kinh phí

tạm ứng, Bưu điện thực hiện chi trả theo Danh sách lương hưu và trợ cấp

BHXH do BHXH tỉnh chuyển đến vào ngày 08, 09 hàng tháng và thực hiện

quyết toán số tiền đã chi sau 5 ngày kể từ ngày chi trả.

(11)

Bưu điện tỉnh BHXH tỉnh

(2)

(9) (3) (1)

(5)

(10 ) (8)

Bưu điện huyện BHXH huyện

(4) (6)

(7)

Bưu điện văn hóa xã

Sơ đồ 3.2: Quy trình chung về chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

(Nguồn: BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ)

Ghi chú:

(1) Căn cứ vào dự toán, bản tổng hợp kinh phí chi lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng BHXH tỉnh chuyển kinh phí chi BHXH cho BHXH huyện trước ngày 02 hằng tháng.

(2) BHXH tỉnh chuyển danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng

cho Bưu điện tỉnh trước ngày 01 hằng tháng.

(3) Bưu điện tỉnh chuyển danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng

tháng cho Bưu điện các huyện, thị xã.

(4) Căn cứ vào danh sách chi lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng, Bưu điện

huyện lập giấy tạm ứng tiền chi lương hưu và trợ cấp BHXH.

(5) Căn cứ Giấy đề nghị tạm ứng tiền chi lương hưu và trợ cấp BHXH của Bưu điện huyện, BHXH huyện đối chiếu dữ liệu, nếu khớp đúng thực hiện ứng tiền cho Bưu điện huyện.

(6) Căn cứ lịch chi trả đã cố định, Bưu điện huyện tạm ứng tiền và danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho nhân viên bưu điện phụ trách xã, thị trấn và Bưu tá xã thực hiện chi trả tại các điểm chi trả.

(7) Trong vòng 02 ngày kể từ ngày chi trả, nhân viên bưu điện và Bưu tá xã thực

hiện quyết toán với kế toán Bưu điện huyện.

(8) Trong vòng 05 ngày Bưu điện huyện thực hiện quyết toán số tiền đã chi với

BHXH huyện.

(9) Sau khi quyết toán chi lương hưu và trợ cấp với BHXH huyện, Bưu điện báo

cáo kết quả với Bưu điện tỉnh.

(10) Sau khi quyết toán chi lương hưu và trợ cấp với Bưu điện huyện, BHXH

huyện báo cáo kết quả với BHXH tỉnh.

(11) Căn cứ bản quyết toán với giữa BHXH huyện và Bưu điện huyện, Bưu điện tỉnh gửi bản tổng hợp quyết toán toàn tỉnh sang BHXH tỉnh làm căn cứ nhận thanh toán lệ phí chi quản lý và chi trả các chế độ BHXH.

Trong những năm qua, BHXH huyện đã thực hiện chi trả lương hưu và

trợ cấp BHXH hàng tháng đảm bảo an toàn tuyệt đối về tiền mặt, chi đúng,

chi đủ, chi kịp thời, đến tận tay người hưởng.

Bảng 3.7: Kết quả đánh giá quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

TT

Tiêu chí đánh giá

Không đồng ý

Bình thường

Đồng ý

Rất đồng ý

Điểm TB ) (

Rất không đồng ý

4,29

18,57

21,43 31,43 24,29

3,53

7,14

15,71

20

30 27,14

3,54

4,29

11,43

14,29 31,43 38,57

3,89

7,14

10 14,29 35,71 32,86

3,77

Quy trình chi lương hưu và trợ cấp BHXH được xây dựng hoàn thiện hợp lý với điều kiện áp dụng tại địa bàn huyện Quy trình phù hợp với cơ cấu tổ chức của cơ quan BHXH huyện Trình tự thực hiện công việc chặt chẽ Các cán bộ thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH đều tuân thủ đầy đủ các bước trong quy trình

= 3,68 (Nguồn: Tác giả điều tra)

Bảng kết quả 3.7 phản ánh quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đạt điểm trung bình 3,68 điểm. Trong đó,

tiêu chí “Trình tự thực hiện công việc chặt chẽ” đạt 3,89 điểm xếp điểm cao

nhất và tiêu chí “Quy trình chi lương hưu và trợ cấp BHXH được xây dựng hoàn

thiện hợp lý với điều kiện áp dụng tại địa bàn huyện” chỉ đạt 3,53 điểm, xếp thấp

nhất, nguyên nhân là do tại địa bàn các xã của huyện đa số là các xã nghèo,

huyện không thể đưa ra các cơ chế riêng cho việc chi lương hưu và trợ cấp

BHXH theo từng xã.

3.3.4. Kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ

Thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát công tác chi trả lương hưu và trợ

cấp BHXH hàng tháng qua Bưu điện. BHXH huyện Đoan Hùng đã tổ chức

kiểm tra, giám sát công tác chi trả qua Bưu điện tại tất cả các điểm chi trả trên

địa bàn (12 điểm) vào ngày chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, trợ

cấp thất nghiệp và trợ cấp BHXH 1 lần khi có danh sách phát sinh hàng tuần.

Qua kiểm tra, BHXH huyện nhận thấy Bưu điện đã chi trả kịp thời, đúng lịch

đến tay các đối tượng thụ hưởng, không để xảy ra tình trạng khiếu nại, tố cáo,

tồn quỹ tiền mặt nhiều qua ngày. Khi chi trả cho các đối tượng có kiểm tra

thông tin trên chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh, sổ lương

hưu, giấy ủy quyền, đảm bảo chi đúng, chi đủ cho đối tượng; thái độ phục vụ

ân cần, chu đáo. Kết quả thanh tra, kiểm tra như sau:

Bảng 3.8: Kết quả kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015 – 2017

So sánh (%)

Chỉ tiêu

ĐVT

2015

2016

2017

2016/ 2015

2017/ 2016

BQ 2015- 2017

107,69 114,29 110,99 120 110 100 116,67 91,29 115,13

Tổng số cuộc Kiểm tra Thanh tra Số tiền truy thu Kiểm tra Thanh tra

Cuộc Cuộc Cuộc Tr.đ Tr.đ Tr.đ

13 10 3 51,4

14 10 4 71,43

16 12 4 65,21

100 133,33 138,97

(Nguồn: BHXH huyện Đoan Hùng)

Thực tế cho thấy số cuộc thanh tra, kiểm tra qua các năm tăng, năm

2015 có 13 cuộc, năm 2016 có 14 cuộc và năm 2017 có 16 cuộc, năm 2016

tăng thêm 7,69% so với năm 2015; năm 2017 tăng thêm 14,29% so với năm

2016, bình quân giai đoạn 2015-2017 tăng 10,99% tổng số cuộc thanh tra và

kiểm tra. Số tiền truy thu từ các cuộc kiểm tra, thanh tra biến động, năm 2015

qua kiểm tra truy thu 51,4 triệu đồng, năm 2016 kiểm tra và truy thu 71,43

triệu đồng, tăng thêm 38,97% so với năm 2015; năm 2017 giảm còn 65,21

triệu đồng, giảm 8,71% so với năm 2016, bình quân cả giai đoạn 2015-2017

truy thu tăng 15,13%; qua thanh tra không phát hiện ra số tiền vi phạm phải

truy thu. Nguyên nhân còn tình trạng vi phạm khi kiểm tra là do trong thời

gian đầu thực hiện chi trả qua bưu điện, có thể dễ dàng nhận thấy do thay đổi

nơi chi trả (thường là chuyển về các bưu cục) nhưng không thông báo cụ thể

cho đối tượng biết, gây trở ngại, khó khăn trong việc đi lại của đối tượng

hưởng, mà đa số họ là những người cao tuổi. Nhân viên chi trả còn lúng túng

trong việc tìm, dò tên của đối tượng hưởng trong danh sách nên mất thời gian

và nhiều trường hợp hướng dẫn đối tượng lên cơ quan BHXH gây nên sự

phiền hà, bức xúc cho người hưởng. Có một số trường hợp đối tượng chưa

đến nhận lương hưu, trợ cấp BHXH nhưng qua kiểm tra trên danh sách chi trả

đã có chữ ký nhận của người hưởng. Số tiền chưa chi trả lương hưu, trợ cấp

BHXH hàng tháng cho đối tượng vẫn còn khá nhiều so với chi trả tại các đại

lý xã, phường trước đây.

Bảng 3.9: Kết quả đánh giá về công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu

và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

TT

Tiêu chí đánh giá

Không đồng ý

Bình thường

Đồng ý

Điểm TB ) (

Rất đồng ý

Rất không đồng ý

4,29

11,43

17,14 28,57 38,57

3,86

5,71

12,86

14,29 34,29 32,86

3,76

4,29

7,14

17,14 34,29 37,14

3,93

7,14

18,57

18,57 34,29 21,43

3,44

Công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH được thực hiện định kỳ hàng năm Cán bộ làm công tác thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH vô tư, liêm khiết Trình tự thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tuân thủ theo quy định của pháp luật và nhà nước Ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm trong quản lý chi lương và trợ cấp BHXH

= 3,75 (Nguồn: Tác giả điều tra)

Bảng kết quả 3.9 phản ánh công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu

và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đạt điểm trung bình

3,75 điểm. Trong đó, tiêu chí “Trình tự thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp

BHXH tuân thủ theo quy định của pháp luật và nhà nước” đạt 3,93 điểm xếp

điểm cao nhất và tiêu chí “Ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm

tra và xử lý sai phạm trong quản lý chi lương và trợ cấp BHXH” chỉ đạt 3,44

điểm, xếp thấp nhất, nguyên nhân là do điều kiện kinh tế tại địa bàn các xã

của huyện còn khó khăn, chưa có cơ sở hạ tầng đủ vững chắc cho ứng dụng

công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm tra, chủ yếu các cán bộ thanh tra

ngành đến địa bàn kiểm tra trực tiếp qua hồ sơ chi, điều này làm ảnh hưởng

đến chất lượng, tiến độ và hiệu quả của công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý

vi phạm trên đại bàn huyện.

Qua kết quả kiểm tra và thanh ta chi lương hưu và trợ cấp BHXH cho

thấy công tác kiểm tra, thanh tra được BHXH huyện Đoan Hùng đề cao và rất

quan tâm đến chi trả đúng đối tượng, đúng thời gian, địa điểm cho đối tượng

thụ hưởng, chi trả đúng lúc kịp thời nhằm củng cố hình ảnh tốt đẹp BHXH

huyện Đoan Hùng đối với các đối tượng thụ hưởng.

3.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

3.4.1. Yếu tố chủ quan

a.Chất lượng nguồn nhân lực

Yếu tố con người luôn là yếu tố có tầm quan trọng đặc biệt đối với mọi

hoạt động. Nếu cán bộ có năng lực chuyên môn tốt sẽ loại trừ được các thiếu

sót và sai phạm trong quá trình cung cấp hoạt động chi lương hưu và trợ cấp

BHXH, cũng như trợ giúp, cung cấp đầy đủ thông tin cho các cấp lãnh đạo và

đối tượng thụ hưởng về chính sách, quy định của pháp luật, nghiệp vụ chuyên

môn….. Nếu năng lực chuyên môn kém, tất yếu sẽ không thể hoàn thành tốt

công tác được giao, không phát hiện ra sai phạm và gây thất thoát cho Nhà

nước. Đến năm 2017, cơ quan BHXH Đoan Hùng có 17 cán bộ, trong đó có

trình độ đại học 13 cán bộ (chiếm 76,48%), trình độ trung cấp 2 cán bộ

(chiếm 11,76%), trình độ phổ thông 2 (chiếm 11,76% bao gồm 2 bảo vệ và lái

xe), số lượng cán bộ có trình độ trên đại học chưa có, đây là vấn đề mà Ban

lãnh đạo cơ quan BHXH huyện xem xét và sẽ đưa một vài cán bộ chủ chốt

tham gia học tập nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ, có kỹ năng và khả

năng ứng dụng CNTT để BHXH huyện có cơ hội được đổi mới phương thức

chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho đối tượng nhanh chóng, chính xác, an

toàn và hiệu quả.

b. Ứng dụng công nghệ thông tin

Ứng dụng công nghệ thông tin trong chi trả lương hưu và trợ cấp sẽ

giúp người hưởng sẽ không phải mang theo phiếu lĩnh lương hưu, trợ cấp

BHXH, chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh; mà sử dụng thẻ

lĩnh lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng (gọi tắt là thẻ chi trả).

BHXH Việt Nam và Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam vừa thống nhất

mở rộng phương án ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong chi trả

lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng bằng tiền mặt, với những tiện ích

mới, hướng tới sự thuận tiện cho người hưởng. Cụ thể, người hưởng sẽ

không phải mang theo phiếu lĩnh lương hưu, trợ cấp BHXH, chứng minh

nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh; mà sử dụng thẻ lĩnh lương hưu, trợ

cấp BHXH hằng tháng (gọi tắt là thẻ chi trả). Toàn bộ thông tin và hình ảnh

người hưởng được lưu trữ trên thẻ chi trả và quản lý trên hệ thống CNTT, dữ

liệu tập trung toàn quốc của ngành Bưu điện. Cơ quan Bưu điện sẽ thực hiện

chi trả tất cả các ngày trong tháng (trừ các ngày lễ, tết). Trong vòng 10 ngày

đầu tiên của tháng, sẽ thực hiện chi trả cho người hưởng tại các điểm chi trả;

sau đó tiếp tục chi trả tại các điểm giao dịch của Bưu điện đến ngày cuối

cùng của tháng cho những người chưa hưởng.

Cơ quan BHXH huyện Đoan Hùng hiện đã sử dụng phương pháp ứng

dụng CNTT trong quá trình chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho đối tượng

thụ hưởng nhưng chưa nhiều bởi trình độ và số lượng người sử dụng thành

thạo internet không lớn, số lượng đối tượng sử dụng thành thạo thẻ ATM

chiếm gần 30% (bảng 3.4) nên sử dụng chi trả qua hệ thống công nghệ máy

móc tự động sẽ được sử dụng trong tương lai, hiện tại còn quá ít người tham

gia sử dụng.

c. Bộ máy tổ chức

Hiện tại bộ máy tổ chức của BHXH huyện Đoan Hùng tổ chức khá

khoa học, đảm bảo công tác chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH đúng đối

tượng và đúng thời gian quy định của ngành. Tuy nhiên, địa bàn huyện Đoan

Hùng khá rộng, đòi hỏi sắp tới cán bộ chi trả phải tăng cường ở các điểm,

cụm tại các xã, thị trấn; các cán bộ cơ quan đẩy nhanh tốc độ khả năng sử

dụng CNTT trong tổ chức chi trả các đối tượng thụ hưởng.

3.4.2. Yếu tố khách quan

a.Môi trường kinh tế - xã hội

Năm 2017 nền kinh tế huyện Đoan Hùng có tốc độ tăng trưởng 10,37%,

trong đó ngành nông lâm nghiệp chiếm 41,24%, ngành công nghiệp chiếm

26,21% và dịch vụ chiếm 32,55%, hàng năm huyện giải quyết cho 1.643 lao

động mới có việc làm, số lượng doanh nghiệp, đơn vị trên địa bàn khoảng

1.754 cơ quan, đơn vị, tăng thêm 15% so với năm 2015 nên ảnh hưởng đến quỹ

lương hưu và trợ cấp BHXH huyện tăng lên, tăng về số đối tượng chi trả và số

tiền cho đối tượng do hệ số lương nhà nước đã điều chỉnh tăng, do vậy mà cơ

quan BHXH phải bố trí lực lượng cán bộ thực hiện chi trả theo điểm, cụm ở địa

bàn xã, phường, tổ chức chi trả qua bưu điện. Nền kinh tế huyện càng phát

triển, cơ quan BHXH phải bố trí bộ máy quản lý khoa học hơn, chặt chẽ hơn,

do đó công tác quản lý chi lương hưu và trợ cấp sẽ phức tạp hơn.

b. Hệ thống pháp luật về BHXH

Sau một vài năm triển khai thi hành Luật BHXH 2014, Chính phủ, các

bộ, ngành đã chủ động xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc

ban hành tương đối đầy đủ hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật hướng

dẫn thi hành Luật BHXH, Luật Việc làm, Luật An toàn, vệ sinh lao động…

Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tổ chức thực hiện chính sách,

pháp luật về BHXH.

Cơ quan quản lý nhà nước cũng đã kịp thời nghiên cứu, đề xuất với cấp

có thẩm quyền hướng xử lý các vướng mắc liên quan đến các quy định mới

của Luật BHXH năm 2014 như hướng dẫn thực hiện chính sách BHXH bắt

buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam;

xử lý chênh lệch giữa mức lương hưu đối với người nghỉ hưu trước và sau

thời điểm 1/1/2018. Công tác thanh tra, kiểm tra được tăng cường, đặc biệt là

thanh tra chuyên ngành đóng BHXH với số lượng các cuộc thanh tra nhiều

hơn, phát hiện nhiều trường hợp trốn đóng, nợ đóng BHXH… góp phần bảo

đảm tốt hơn quyền lợi của người lao động.

Như vậy chính sách pháp luật BHXH là yếu tố tác động rất tích cực đến

công tác quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH huyện Đoan Hùng, cơ quan

BHXH huyện có căn cứ, điều kiện thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ

quan thi hành theo quy định của Pháp luật, ngành đề ra. Bên cạnh đó hệ thống

luật BHXH 2014 hỗ trợ để công tác thu – chi của cơ quan BHXH huyện Đoan

Hùng đảm bảo thu đúng, thu đủ, chi đúng, chi đủ cho đối tượng thụ hưởng; cơ

quan/đơn vị trên địa bàn sử dụng lao động có thông tin chính xác thực hiện

trách nhiệm đóng BHXH cho lao động của mình, chẳng hạn như các doanh

nghiệp sẽ đóng 17,5%, người lao động đóng 8% theo quyết định số 595/QĐ-

BHXH ngày 14/4/2017 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

c. Quản lý nhà nước về BHXH

Thực hiện công văn số 8556/UBND-VX1 ngày 28/11/2016 của UBND

tỉnh Phú Thọ về việc tăng cường quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế, bảo hiểm

y tế, bảo hiểm tự nguyện trên địa bàn tỉnh. UBND huyện Đoan Hùng đề nghị

các phòng, ban, ngành, đoàn thể huyện; UBND các xã, thị trấn và các cơ quan,

đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn huyện triển khai các nội dung thiết thực.

Cụ thể, bảo hiểm xã hội huyện Đoan Hùng chủ động, tích cực phối hợp

với các ngành chức năng và UBND các xã, thị trấn tăng cường thanh tra, kiểm

tra, rà soát, tuyên truyền vận động, đôn đốc thu nợ BHXH, BHYT, BHTN;

thực hiện các biện pháp theo thẩm quyền quy định của pháp luật để đôn đốc

và kiên quyết xử lý các đơn vị doanh nghiệp vi phạm chính sách về BHXH,

BHYT, BHTN; đặc biệt là các đơn vị cơ số nợ lớn, kéo dài gây ảnh hưởng

xấu đến việc bảo đảm an sinh xã hội và giải quyết các chế độ, quyền lợi cho

người lao động.

UBND các xã, thị trấn thuộc huyện Đoan Hùng tăng cường công tác

quản lý nhà nước, chỉ đạo các ban ngành theo phân cấp quản lý thực hiện

đúng chế độ, chính sách cho người lao động, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra việc

thực hiện pháp luật BHXH, BHYT; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo

đúng quy định của pháp luật.

Các Phòng, ban, ngành, cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện Đoan Hùng

căn cứ chức năng, nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ với cơ quan bảo hiểm xã hội

thực hiện tốt các nội dung trên. Đài truyền thanh huyện tiếp tục tăng cường

công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến với người lao động. Nâng cao ý

thức tôn trọng pháp luật đối với mọi người dân. Công khai danh sách các đơn

vị vi phạm về BHXH, BHYT trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Như vậy, công tác quản lý nhà nước về BHXH được các cơ quan quản

lý nhà nước trên địa bàn phân cấp rộng rãi đến từng cơ quan, đơn vị trong quá

trình phối hợp thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH huyện Đoan Hùng.

Đó là tín hiệu tích cực cho thấy vai trò và ý nghĩa của BHXH đối với đối

tượng thụ hưởng trên địa bàn huyện.

3.5. Đánh giá chung về quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

3.5.1. Những kết quả đạt được

- BHXH huyện luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo giúp đỡ của các

cấp Uỷ đảng và chính quyền, của các Ban ngành chức năng liên quan cũng

như sự công tác chặt chẽ của các đại diện chi trả ở xã, phường, thị trấn, của

đơn vị sử dụng lao động và của đối tượng hưởng BHXH.

- Về công tác lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH, trong

những năm qua, công tác lập dự toán được xây dựng trên cơ sở kế hoạch chi

lươn ghưu và trợ cấp BHXH của huyện, đã tuân thủ đúng chế độ, tiêu chuẩn

và định mức thu chi BHXH và quỹ hưu trí hiện hành

- Công tác tổ chức chi lương hưu và trợ cấp BHXH huyện: Tổ chức chi

trả đúng, đủ, kịp thời và đảm bảo thuận lợi cho đối tượng hưởng các chế độ

BHXH. Tuỳ tình hình từng địa phương, theo từng địa bàn để tổ chức chi trả

cho phù hợp. Với tinh thần tạo mọi điều kiện tốt nhất để phục vụ cho đối

tượng, các đối tượng hưởng trợ cấp BHXH thường xuyên được nhận trợ cấp

ngay tại địa phương nơi cư trú từ ngày 5 đến 10 hàng tháng do các đại diện

chi trả.

- Về quy trình thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH: Có sự phân

cấp chi trả các chế độ BHXH từ bảo hiểm xã hội tỉnh, huyện đến đại diện chi

trả, đơn vị sử dụng lao động đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý

và phục vụ tốt đối tượng tham gia BHXH.

- Công tác kiểm tra, thanh tra quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH,

trong nhữngnăm qua kế hoạch công tác hoạt động thanh tra được xây dựng

theo quy định của Luật thanh tra năm 2010, Luật khiếu nại, tố cáo năm 2011;

nhất là việc chỉ đạo điều hành thực hiện chức năng quản lý nhà nước về thanh

tra luôn được sự quan tâm, chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo thường trực Huyện

ủy, HĐND, UBND huyện, ban lãnh đạo BHXH tỉnh, huyện.

- Nhận thức vai trò quan trọng của ứng dụng công nghệ thông tin vào

công tác quản lý đối tượng trợ cấp BHXH hàng tháng, ngay từ những ngày

đầu thành lập, khi tiếp nhận hồ sơ do ngành Lao động Thương binh và xã hội

bàn giao, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu xây dựng đề án

rà soát hồ sơ và số tiền hưởng, đảm bảo đối tượng hưởng trợ cấp BHXH phải

có hồ sơ đủ tính pháp lý.

- Đội ngũ cán bộ làm công tác chi BHXH không ngừng được củng cố

và nâng cao trình độ về chuyên môn nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp.

3.5.2. Những mặt còn hạn chế

Trong phân cấp quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH huyện: Việc

phân cấp quản lý nguồn thu cho các đơn vị vẫn mang tính khuôn mẫu, máy

móc chưa phát huy được tính sáng tạo của cấp dưới trong khai thác các nguồn

thu địa phương.Việc phân cấp quản lý chi NSNN cho các cấp ở địa phương

(cấp xã) chưa xứng tầm với khả năng và điều kiện cụ thể của các cấp địa

phương, tập trung nhiều ở cấp huyện, chưa phát huy tối đa khả năng sáng tạo,

tự chủ và tự chịu trách nhiệm của cấp xã khi thực hiện chi lương hưu và trợ

cấp BHXH cho các đối tượng thụ hưởng trên địa bàn huyện.

Trong quyết toán chi lương hưu và trợ cấp BHXH: còn một số nội

dung thực hiện không đúng quy định của Nhà nước vẫn được chấp nhận

quyết toán. Các biên bản thẩm tra quyết toán của cơ quan tài chính thường

chỉ nêu vấn đề thực hiện quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH không

đúng quy định, chưa cương quyết loại bỏ, không chấp nhận quyết toán các

nội dung chi sai quy định.

Khi thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH còn hạn chế: Quản lý

chi trả cho đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng chưa được

chặt chẽ; Thời gian và thủ tục để đối tượng nhận lương hưu, trợ cấp BHXH

hàng tháng tại nơi cư trú chưa thuận tiện, mất nhiều thời gian; Về quản lý cắt

giảm đối tượng: ở một địa phương hiện nay vẫn còn tình trạng báo giảm

chậm đối với các đối tượng chết, vi phạm pháp luật, đối tượng không còn

điều kiện hưởng; Về chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ quản lý, chi trả các chế độ

ngắn hạn (ốm đau, thai sản và nghỉ dưỡng sức) hiện nay chưa thống nhất giữa

các Ban ở Trung ương và Phòng ở địa phương; Tỷ lệ chi trả chế độ ốm đau ở

một số địa phương chưa phản ánh được đầy đủ, đúng bản chất của chế độ này.

Quy trình quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH, phương thức cấp

phát kinh phí, chi trả các chế độ BHXH hạn chế, công tác chi BHXH hiện

nay, lương tiền mặt cấp phát để chi trả với khối lượng rất lớn (bình quân mỗi

tháng trên 1.000 tỷ đồng). Với phương thức cấp phát bằng tiền mặt và phương

tiện vận chuyển và bảo quản tiền mặt như hiện nay là chưa đảm bảo an toàn,

nhất là ở những vùng sâu, vùng xa, có điều kiện đi lại khó khăn.

Công tác thanh tra, kiểm tra giám sát chi lương hưu và trợ cấp BHXH,

kết quả thanh tra còn hạn chế, chủ yếu vận dụng cho đơn vị rút kinh nghiệm

và xử lý một phần về kinh tế. Hơn nữa, chế tài xử lý sau thanh tra chưa được

nhà nước ban hành, dẫn đến một số đơn vị chưa nghiêm túc thực hiện kết luận

thanh tra.

3.5.3. Nguyên nhân của hạn chế

- Công tác quản lý người hưởng và chi trả chế độ BHXH qua bưu điện

tại các địa bàn còn hạn chế như: một số điểm chi trả có diện tích nhỏ hẹp,

thao tác của một số nhân viên bưu điện chưa nhanh... Quy trình chi trả vẫn

theo chuẩn cũ chưa thật sự linh hoạt, phương thức thực hiện còn thủ công,

thời gian và địa điểm chi trả cố định, chưa tạo được sự thuận tiện thật sự cho

người thụ hưởng.

- Công tác thông tin tuyên truyền và phổ biến chính sách còn chưa sâu

rộng, chưa được đầu tư chú ý, còn mang nặng tính hình thức, hành chính.

Trình độ và phương pháp tuyên truyền của cán bộ chưa chuyên nghiệp khiến

cho người SDLĐ, NLĐ chưa hiểu hết ý nghĩa, tầm quan trọng và tính nhân

văn của chính sách BHXH.

- Trình độ của cán bộ tại cơ quan BHXH còn chưa được tham gia học

tập ở bậc trình độ cao nên khả năng ứng dụng CNTT còn chậm đưa vào địa

bàn huyện.

- Văn bản chính sách pháp luật: Các chế độ BHXH thường xuyên được

bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế phát sinh của tình hình KTXH và

chính sách tiền lương, do đó số lượng văn bản quá nhiều, nhiều văn bản sửa

đổi bổ sung, dẫn đến các cơ quan quản lý khó thực hiện, người thụ hưởng

lương hưu và trợ cấp BHXH khó nắm vững chế độ chính sách. Đây là nguyên

nhân chính khiến cho chính sách BHXH triển khai thực hiện không đúng quy

định, khó theo dõi và đánh giá tình hình và kế hoạch triển khai của các đơn vị

thu BHXH.

Chương 4

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI LƯƠNG HƯU, TRỢ CẤP

BHXH TẠI HUYỆN ĐOAN HÙNG, TỈNH PHÚ THỌ

4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu hoàn thiện quản lý chi lương hưu,

trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

4.1.1. Quan điểm hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

- Tăng cường công tác tổ chức sắp xếp bố trí đội ngũ cán bộ được triển

khai trên cơ sở, nhiệm vụ mà BHXH tỉnh Phú Thọ giao cho BHXH huyện

Đoan Hùng;

- Phấn đấu thực hiện tốt mục tiêu đúng, đủ, kịp thời và an toàn trong

công tác chi lương hưu và trợ cấp BHXH huyện;

- Cơ quan BHXH huyện cùng với UBND huyện tiếp tục kiện toàn ban

chi trả các xã, thị trấn nhằm tổ chức chi trả, quản lý đối tượng hưởng đúng

quy định của ngành và BHXH tỉnh;

4.1.2. Định hướng hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

- Tăng cường kết hợp với các ngành hữu quan tổ chức tuyên truyền

Luật lao động, luật BHXH, quyền và lợi ích của người lao động khi tham gia

BHXH để khai thác phát triển mới những người lao động, số cơ sở tham gia

BHXH ngày một tăng.

- Phát huy quyền dân chủ, bình đẳng, đoàn kết giúp nhau để cùng hoàn

thành tốt nhiệm vụ của ngành giao cho huyện.

- Tổ chức cơ sở Đảng, công đoàn duy trì hoạt động, làm tốt chức năng,

nhiệm vụ của Luật để tham gia tổ chức động viên cán bộ tại cơ quan BHXH

huyện Đoan Hùng hưởng ứng thi đua trong các đợt phát động.

4.1.3. Mục tiêu hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

- Mục tiêu chung

Tăng cường quản lý công tác chi lương hưu và trợ cấp BHXH nhằm chi

đúng, chi đủ cho đối tượng thụ hưởng, góp phần thực hiện công tác chi có

hiệu quả, an toàn, tiết kiệm, nâng cao tinh thần của cơ quan BHXH trong quá

trình phục vụ đối tượng thụ hưởng. Phân cấp phân quyền tới cơ quan BHXH

huyện nhằm nâng cao hiệu quả.

- Mục tiêu cụ thể

+Trả đúng, trả đủ các đối tượng thụ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH

+ Tăng trả lương hưu và trợ cấp BHXH trên địa bàn huyện bằng hình

thức trả qua tài khoản (ATM) lên 10% mỗi năm;

+ Thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến hình thức trả lương qua tài

khoản và thẻ CIF cho đối tượng thụ hưởng là 4 lần/năm.

+ Cử cán bộ cơ quan BHXH huyện học tập trình độ Sau đại học lên 2

người/năm;

+ Ứng dụng CNTT trong quá trình quản lý chi lương hưu và trợ cấp

BHXH cả cơ quan BHXH huyện Đoan Hùng và các Bưu điện; tổ, cụm chi trả

trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng.

+ Thực hiện thanh tra, kiểm tra thường xuyên hơn, mỗi tháng 1 cuộc

kiểm tra, thanh tra theo quý có kết hợp hình thức đột xuất và định kỳ.

4.2. Giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

4.2.1. Hoàn thiện lập kế hoạch chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Định hướng được công việc, kế hoạch cần thực hiện thì công tác quản

lý chi trả sẽ thu được nhiều kết quả hơn. Kế hoạch đặt ra chính là mục tiêu là

đích hướng tới cho cán bộ công nhân thực hiện công việc. Lập kế hoạch tốt,

các chỉ tiêu phù hợp với hoàn cảnh của địa phương là cơ sở để cán bộ cơ

quan phấn đấu, làm việc một cách năng suất nhất.

Có thể xây dựng kế hoạch theo từng tháng, từng quý, từng năm và khi

xây dựng kế hoạch, cơ quan cần chú ý đến điều kiện và hoàn cảnh của mình

để lựa chọn các chỉ tiêu phù hợp.

Bảng 4.1: Kế hoạch công tác chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại BHXH

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

So sánh (%)

Chỉ tiêu

2018

2019

2020

BQ

2019/

2020/

2018-

2018

2019

2020

1.Tổng số đối tượng

25.000

27.000

30.000

108 111,11 109,55

2.Tổng số đơn vị

490

520

550 106,12 105,77 105,95

3.Tổng chi lương hưu và

550.000 680.000 700.000

123,64 102,94 113,29

trợ cấp BHXH

Lập kế hoạch quản lý số đơn vị, số đối tượng thuộc diện chi lương hưu

và trợ cấp BHXH trên địa bàn huyện thống nhất theo cụm, điểm và bưu điện;

4.2.2. Hoàn thiện kiểm tra, thanh tra chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Công việc quản lý BHXH là công việc phải quản lý rất nhiều đối

tượng, có liên quan đến rất nhiều người và các cơ quan, các tổ chức từ trung

ương đến địa phương, liên quan đến cả tai chính lẫn hành chính. Do yêu cầu

của công việc phải quản lý rất nhiều hồ sơ, sổ sách và các tài liệu có liên quan

khác nhau; do đó công tác kiểm tra giám sát lại càng có vị trí quan trọng.

Các năm qua cơ quan BHXH đã tiến hành nhiều lần kiểm tra, rà soát

mọi hoạt động của cơ quan và việc thực hiện chế độ tại các phường và kịp

thời phát hiện nhiều những vi phạm để xử lý. Tuy nhiên công tác này không

được phép lơ là, cơ quan BHXH phải tiến hành kiểm tra định kỳ các đơn vị

thực hiện BHXH ở phường xã và cũng tiến hành tự kiểm tra giám sát việc

thực hiện công việc của mình. Công tác này góp phần phát hiện sớm những

sai sót hoặc những vi phạm để kịp thời xử lý, đảm bảo việc thực hiện chế độ

BHXH được “đúng”, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tham gia và

thực hiện công bằng xã hội.

Đối với công tác quản lý và chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng

tháng, trong hai ngày chi trả tại các điểm chi trả BHXH huyện Bình Giang cần

tăng cường thêm cán bộ để trực tiếp kiểm tra, giám sát việc chi trả. Định kỳ 6

tháng một lần làm việc phối hợp với UBND xã, công an xã rà soát những người

hưởng cao tuổi trên địa bàn xem còn sống hay đã chết đồng thời nắm bắt thông

tin về những người hưởng thường xuyên ủy quyền cho người khác lĩnh thay

nhận hộ lương hưu, trợ cấp BHXH hoặc thường xuyên đi vắng khỏi địa phương.

Kiểm soát và yêu cầu nhân viên bưu điện nghiêm túc thực hiện đúng quy định

trong việc lĩnh thay nhận hộ, bám sát ban Công an, Tư pháp và nhân dân trong

xã để nắm bắt thông tin kịp thời về người hưởng chết để báo giảm.

Đối với công tác quản lý và chi trả chế độ BHXH một lần, ngắn hạn, Bảo

hiểm xã hội huyện cần kiểm soát chặt ngay từ khâu tiếp nhận hồ sơ phát hiện

kịp thời hồ sơ có dấu hiệu giả mạo, nghi vấn trước khi chuyển bộ phận

chuyên môn giải quyết. Cần xác minh là rõ trước khi xét duyệt; phối hợp các

bộ phận liên quan kiểm tra dữ liệu đóng nộp, quá trình tham gia để phát hiện

những trường hợp nghi vấn như đóng BHXH vừa đủ điều kiện để hưởng chế

độ thai sản, đề nghị hưởng chế độ BHXH trong thời gian đề nghị truy thu

đóng BHXH... để xác minh là rõ trước khi xét duyệt.

Đồng thời BHXH huyện cần quán triệt cán bộ xét duyệt chế độ BHXH

nâng cao hơn nữa tinh thần thường xuyên tự kiểm tra, kiểm tra nội bộ để phát

hiện những sai sót trong quá trình giải quyết để điều chỉnh kịp thời.

Song song với việc tự kiểm tra, BHXH huyện thường xuyên hơn nữa xây

dựng kế hoạch và thực hiện hậu kiểm sau giải quyết chế độ BHXH tại các đơn

vị sử dụng lao động đặc biệt là tại các doanh nghiệp để chấn chỉnh kịp thời

những đơn vị có dấu hiệu lạm dụng quỹ BHXH hoặc cố tình lạm dụng tiền trợ

cấp BHXH của người lao động, thực hiện sai chính sách BHXH...

4.2.3. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ

Chính sách BHXH là chính sách lớn của Đảng, Nhà nước. Tham gia

BHXH là quyền lợi của người lao động. Vì vậy nhận thức đầy đủ và đúng đắn

về chính sách BHXH ở nước ta, về mục đích, ý nghĩa tác dụng của chính sách

BHXH đối với người lao động và gia đình họ, đối với toàn xã hội là điều kiện

để chính sách BHXH ở nước ta có điều kiện thực hiện và phát hiện mở rộng

đến từng đối tượng dân cư. Như vậy công tác tuyên truyền chính sách đến

từng người dân là thực sự cần thiết. Tuyên truyền giúp công động dân cư có

thể hiểu biết các chế độ, các điều được quy định … góp phần thực hiện chính

sách BHXH ngày càng mở rộng và phát triển.

Qua tình hình thực hiện chính sách BHXH ở huyện Đoan Hùng cho

thấy, đại đa số nhân dân, những người chủ sử dụng lao động, doanh nghiệp sử

dụng lao động đều nhận thức được tầm quan trọng của BHXH trong cuộc

sống của nhân dân, tuy nhiên vẫn tồn tại một bộ phận dân cư, người lao động

và người chủ sử dụng lao động chưa hiểu biết hết hoặc hiểu biết không đầy đủ

về các chính sách BHXH hay chế độ trợ cấp hưu trí, gây những khó khăn cho

chính sách trong quá trình triển khai.

Bởi vậy, các cơ quan cần làm tốt công tác tuyên truyền chính sách

đến mọi người dân, các doanh nghiệp thông qua các phương tiện phù hợp

với điều kiện cơ quan như: treo các tranh ảnh, hình ảnh cổ động cho chính

sách BHXH, hoặc thông qua hệ thống loa phát thanh của các phường để

phổ biến chính sách cùng các hình thức khác nhau: giải đáp chế độ chính

sách, phát động các cuộc thi văn nghệ, thi tìm hiểu hoặc cán bộ cơ quan

trực tiếp giới thiệu về chính sách, giải thích tầm quan trọng, vai trò và ý

nghĩa của chính sách BHXH nhằm tuyên truyền một cách thường xuyên tới

mọi người dân.

4.2.4. Nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý chi

lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Mở rộng triển khai phương án ứng dụng CNTT trong công tác chi trả

lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng bằng tiền mặt cần thực hiện theo lộ

trình, kế hoạch và phải đảm bảo thống nhất giữa hai bên. Đặc biệt, cần chú

trọng quan tâm bảo mật dữ liệu, bảo đảm cơ sở vật chất, hạ tầng CNTT để

quản lý người hưởng được tốt.

Chia sẻ dữ liệu giữa hệ thống tiếp nhận hồ sơ của bộ phận “Một cửa”

với các hệ thống phần mềm nghiệp vụ ngành thông qua trục tích hợp dữ liệu

ngành BHXH (SOA).

Tích cực chuẩn bị cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, hệ thống công nghệ

thông tin, đào tạo nhân lực phục vụ cho việc triển khai thực hiện.

4.2.5. Đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý chi lương hưu, trợ cấp

BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Những người lao động về hưu gần như chiếm phần lớn dân cư của đất

nước. Do đó, việc quan tâm đáp ứng những nhu cầu và mong mỏi của các đối

tượng này cũng là đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân cả nước. Chính

sách BHXH ra đời ở nước ta với mong muốn được phục vụ và đem lại lợi ích

cho nhân dân, đặc biệt là những người lao động. Chính sách BHXH ở nước ta

được triển khai từ khi mới thành lập nhưng còn rất nhiều những vấn đề và

những mặt cần hoàn thiện. Để hoàn thiện chính sách BHXH cần phải việc

nâng cao chất lượng phục vụ cho nhân dân.

Khi nói đến nâng cao chất lượng dịch vụ đầu tiên là nói đến nâng cao

chất lượng dịch vụ của cán bộ công nhân viên chức. Càng là một cơ quan Nhà

nước thì chất lượng phục vụ nhân dân càng khắt khe hơn. Người dân phải

được các cán bộ công chức BHXH giúp đỡ tận tình, tạo mọi điều kiện để họ

đặc biệt là những người già có thể tham gia, hưởng và giải quyết các vần đề

liên quan đến chế độ BHXH của họ. Vì các cán bộ tham gia tiếp xúc với

người dân chính là người phổ biến chính sách của Nhà nước, đại diện cho nhà

nước. Ngoài ra những người đến giao dịch tại cơ quan chủ yếu là những

người cao tuổi , do đòi hỏi các cán bộ khi tiếp xúc với người dân phải khéo

léo, nhẹ nhàng, tận tình giúp đỡ nhân dân. Một xã hội càng phát triển thì chất

lượng phục vụ nhân dân của các cơ quan Nhà nước càng cao, vì vậy nâng cao

chất lượng phục vụ nhân dân chính là một trong các biện pháp hoàn thiện

chính sách BHXH ở nước ta hiện nay.

Và cũng có thể nói nâng cao chất lượng phục vụ của cán bộ cơ quan

BHXH là việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ. Chính

sách BHXH ngày càng phát triển, đối tượng tham gia ngày càng nhiều, trong

khi đó số lượng biên chế của cơ quan có hạn. Cho nên nâng cao trình độ của

cán bộ công chức là một việc làm cần thiết. Yêu cầu đặt ra là các cán bộ phải

giải quyết công việc một cách nhanh chóng hơn, tiết kiệm thời gian. Mỗi cán

bộ công chức có thể tự trao dồi kiến thức của mình bằng việc tích cực đọc

sách báo, học thêm hay thông qua tiếp xúc trực tiếp với người lao động…Đối

với cơ quan cũng nên tạo điều kiện cho cán bộ của mình tham gia các khóa

học nâng cao trình độ, xây dựng tác phong làm việc của cơ quan một cách

nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo hoàn thành tốt yêu cầu nhiệm vụ được giao,

tạo phong trào đoàn kết giúp đỡ nhau trong công việc tại cơ quan, thực hành chính sách tiết kiệm …

4.2.6. Xây dựng và hoàn thiện các chế độ BHXH khác có liên quan đến

người về hưu

Người nghỉ hưu có rất nhiều nguyện vọng nhưng nguyện vọng chính

của họ vẫn là: ổn định cuộc sống vật chất, có đời sống tinh thần phong phú và

được chăm sóc y tế. Nước ta hiện nay những người lao động về hưu chủ yếu

sống bằng đồng lương hưu của mình, còn sự tích lũy, tiết kiệm là rất ít. Cùng

với sự phát triển của đất nước thì có những hiện tượng tiêu cực ảnh hưởng

đến cuộc sống của người về hưu, khiến họ gặp khó khăn trong cuộc sống như:

hiện tượng lạm phát, giá cả tiêu dùng tăng lên…Vì vậy, ngoài chính sách

BHXH đang thực hiện, Nhà nước có thể xây dựng các chương trình xã hội

khác, giúp đỡ người già về điều kiện vật chất , nhất là những người già cô

đơn. Các cơ quan BHXH nên có thêm các quỹ riêng để hang năm có thể giúp

đỡ những người già cô đơn hay những người già thuộc đối tượng chính sách,

trợ giúp cho những trường hợp cần thiết và đầu tư cho phong trào chăm sóc

đời sống của người về hưu.

Người già cũng mong muốn có một đời sống tinh thần phong phú. Vì

vậy Nhà nước nên tổ chức các chương trình hay phong trào chăm sóc người

về hưu tạo thành một phong trào chung để mọi người cùng tham gia để tạo

niềm vui cho người cao tuổi, xóa đi những mặc cảm và sự hụt hẫng khi về

hưu và sự cô đơn của những người già. Tổ chức các hoạt động bổ ích cho

người già như: các câu lạc bộ người cao tuổi, hội cựu chiến binh…tạo điều

kiện cho mọi người lớn tuổi đều tham gia, góp phần cải thiện đời sống tinh

thần của họ. Các hình thức nên được triển khai rộng rãi hơn ở các vùng nông

thôn hay là các vùng chưa phát triển vì thường ở các vùng này vì điều kiện

kinh tế khó khăn nên ít chú ý tới các hoạt động ý nghĩa này.

Nguyện vọng nữa của người già là vấn đề chăm sóc y tế. Những người

về hưu là những người đã già, sức khỏe giảm sút, yếu đi rất nhiều và rất dễ

mắc các bệnh người già như: thần kinh, thấp khớp, đau ốm,…bởi vậy, việc

chăm sóc sức khỏe người về hưu là yêu cầu cần phải luôn được đặt lên hàng

đầu.Hiện nay ở VIệt Nam, chế độ BHYT là chế độ chăm sóc sức khỏe cho

người nghi hưu đi cùng với chế độ hưu trí. Có thể xây dựng một chính sách y

tế riêng cho người già - những người có nhu cầu khám chữa bệnh rất cao.

Chính sách BHYT sẽ gồm các chế độ khám chữa bệnh định kì, phần trợ cấp

người già chữa bệnh hay tạo điều kiện cho người già được sử dụng các trang

thiết bị y tế hiện đại với mức chi phí ưu đãi hơn….

4.2.7. Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự

phối hợp của các cơ quan liên quan

Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp Ủy đảng, chính quyền thông qua

việc đưa chương trình, kế hoạch công tác BHXH vào Nghị quyết, chương

trình công tác hằng quý, năm của huyện. Đồng thời chỉ đạo các ban ngành

chức năng ở địa phương phối hợp với BHXH huyện, Bưu điện huyện trong

việc quản lý người hưởng BHXH, thực hiện các chính sách BHXH tại các

đơn vị trên địa bàn. Cụ thể, BHXH huyện cần tham mưu với các cấp Ủy đảng,

chính quyền cụ thể hóa sự chỉ đạo bằng văn bản để các đơn vị tổ chức thực

hiện, quản lý chặt chẽ người tham gia và thụ hưởng BHXH, xử lý vi phạm

chính sách BHXH.

Cần có sự phối hợp thường xuyên, chặt chẽ hơn nữa giữa các ban ngành,

cơ quan trong huyện có liên quan. Cụ thể:

Phối hợp với Đài phát thanh huyện nâng thêm tần suất phát thanh tuyên

truyền, phổ biến pháp luật về BHXH trên hệ thống đài phát thanh huyện,

thường xuyên có những tin bài sống động hơn về thực hiện chính sách BHXH

để thu hút sự theo dõi lắng nghe của nhân dân.

Phối hợp với Ban Tuyên giáo huyện ủy đưa thông tin về việc thực hiện

chính sách BHXH trên địa bàn trong hội nghị báo cáo viên hằng tháng để bàn

luận, thu thập thông tin phản hồi từ cơ sở đồng thời để tuyên truyền sâu rộng

trong đảng viên, từ đó tuyên truyền, tác động đến người thân, người xung

quanh đảng viên.

Phối hợp giữa cơ quan BHXH với tổ chức công đoàn: Cơ quan BHXH

huyện phối hợp với tổ chức công đoàn giám sát tình hình chi trả lương, trợ cấp

BHXH cho người lao động. Thông qua đó tổ chức công đoàn tuyên truyền chính

sách BHXH và lắng nghe phản ánh những khó khăn, vướng mắc của doanh

nghiệp, của người lao động khi thực hiện chính sách BHXH để tìm giải pháp

tháo gỡ. Thông qua các hoạt động đối thoại trực tiếp, cơ quan BHXH cùng tổ

chức công đoàn sẽ tuyên truyền giúp người lao động nhận thức rõ về quyền lợi,

chế độ được hưởng và trách nhiệm của mình trong việc tham gia BHXH cũng

đòi hỏi người sử dụng lao động chi trả trợ cấp BHXH đúng quy định.

Phối hợp với Phòng Lao động Thương binh và Xã hội trong công tác

tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động, luật BHXH. Đồng thời tăng cường

phối hợp với Thanh tra huyện, Công đoàn huyện để thực hiện công tác thanh

tra, kiểm tra liên ngành.

4.3. Kiến nghị

4.3.1. Đối với BHXH Việt Nam

BHXH Việt Nam nên cấp dư một lượng kinh phí nhất định để BHXH các

huyện có cơ số tiền dự trữ nhằm chủ động giải quyết tạm ứng cho những gia

đình đối tượng có khó khăn khi đối tượng bị ốm đau, tạm ứng trước tiền mai

táng phí, tiền hưu trong thời gian chờ làm thủ tục và duyệt hồ sơ.

BHXH Việt Nam và các ban ngành có liên quan ban hành những quy

định xử phạt hành chính đối với những người được giao làm công tác quản lý

chi trả, không thực hiện việc báo cắt, giảm, hoặc báo giảm chậm. Toàn bộ số

tiền hưởng sai được thu hồi vào một tài khoản để khen thưởng, động viên,

khuyến khích những người phát hiện ra những đối tượng hưởng sai. Như vậy,

tiền thưởng mới thực sự là đòn bẩy kinh tế tạo động lực giúp các cán bộ

chuyên quản cũng như những người làm trong ban chi trả tại các xã- phường-

thị trấn hoàn thành nhiệm vụ.

BHXH Việt Nam cải tiến thủ tục chi trả BHXH, kịp thời chi đúng chế

độ. Nâng cao tinh thần trách nhiệm phục vụ các đối tượng tham gia BHXH

chính là nâng cao vị thế, uy tín của ngành BHXH, tạo dựng niềm tin của cơ

quan, đơn vị, doanh nghiệp, người lao động để họ thực hiện tốt việc thu nộp

BHXH kịp thời, đúng đối tượng.

Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với việc xây

dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện chính sách BHXH nhất là ở địa phương

và các cơ sở.

4.3.2. Đối với cơ quan quản lý nhà nước

- Hiện nay Nhà nước đang thực hiện chính sách giảm độ tuổi về hưu

cho người lao động, tăng tỷ lệ hưởng khi nghỉ hưu trước tuổi nên tất yếu sẽ

làm giảm nguồn thu BHXH và tăng nguồn chi lên nhanh chóng. Trong tương

lai khi điều kiện làm việc, mức sống được nâng cao, theo đó tuổi thọ của con

người cũng tăng lên thì cần thiết phải điều chỉnh tăng độ tuổi nghỉ hưu của

người lao động. Tuy nhiên để thực hiện được điều đó là rất khó vì nó thu hẹp

cơ hội làm việc cho những người trẻ tuổi. Đây là vấn đề của toàn xã hội, cần

có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ ngành có liên quan.

- Nhà nước cần hoàn thiện hệ thống pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả

trong công tác chi trả các chế độ BHXH nói chung và chế độ trợ cấp hưu trí

nói riêng. Bên cạnh đó Nhà nước cũng nên tạo hành lang pháp lý cho hoạt

động đầu tư quỹ BHXH vì hoạt động này cũng góp phần không nhỏ vào việc

bảo toàn, tăng trưởng quỹ, bảo đảm sự an toàn và có đủ nguồn lực tài chính

đáp ứng kịp thời yêu cầu chi trả các chế độ BHXH cho người lao động góp

phần phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

- Nhà nước phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tài chính, cơ quan

tổ chức y tế, tổ chức công đoàn và các đơn vị để kiểm tra , giám sát việc cấp

giấy chứng nhận hay các chứng từ của việc nhận lương hưu để tránh việc gian

lận để rút tiền quỹ BHXH không đúng. Cần xây dựng lịch kiểm tra thường

xuyên các đơn vị ngoài các đơn thư khiếu nại, đặc biệt là kiểm tra ở các ban

chi trả xã, phường trong việc thanh toán lương hưu và trợ cấp hàng tháng.

- Phòng Lao động Thương binh - Xã hội cần xây dựng kế hoạch và

chương trình phối hợp với tổ chức chính quyền, UBND quận để giải quyết

dứt điểm những tồn tại từ trước để lại, tiến hành điều tra các trường hợp giả

mạo hồ sơ, khai man tuổi đời và thời gian công tác, giải quyết đơn thư tố cáo,

khiếu nại nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động.

- Đối chiếu hồ sơ đối tượng đang quản lý với danh sách chi trả và hồ

sơ quản lý đối tượng phải khớp nhau về họ tên, mức tiền được hưởng…những

đối tượng nào không khớp nhau sẽ phải kiểm tra, xác minh lại cho đúng với

thực tế. Khi đối tượng có tên trong danh sách chi trả nhưng không có trong hồ

sơ quản lý thì phải yêu cầu cho đầy đủ, ngược lại những đối tượng có tên

trong hồ sơ quản lý nhưng không có tên trong danh sách chi trả thì phải xác

minh lại làm rõ nguyên nhân.

4.3.3. Đối với BHXH tỉnh Phú Thọ

- BHXH tỉnh là đơn vị trực tiếp có trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn và

giám sát công tác thực hiện chính sách BHXH, nên BHXH tỉnh cần tích cực

ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện các chế độ, chính sách đối

đối tượng thụ hưởng lương hưu, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi cho hoạt động thu

chi lương hưu và trợ cấp BHXH.

- Cần có kế hoạch phân bổ các cán bộ ngành BHXH về làm việc ở cơ

quan BHXH cấp huyện một cách hợp lý, hàng năm cần có khoản kinh phí

riêng dùng để khen thưởng cho các cán bộ công nhân viên của ngành

BHXH, đặc biệt là các cán bộ có thành tích cao, có nhiều sáng kiến trong

công việc. Đồng thời có biện pháp khiển trách, nhắc nhở những hình thức

xử phạt thích đáng đối với cá nhân mắc khuyết điểm, có hành vi sai trái

trong công việc.

- BHXH tỉnh cần có kế hoạch phân bổ đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết

bị, máy móc cho cơ quan BHXH huyện Đoan Hùng như: bổ sung thêm máy

tính hiện đại, máy in, các thiết bị khác nhằm đáp ứng tốt nhu cầu công việc

của chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH.

- Phối hợp với liên đoàn lao động huyện, phòng thanh tra lao động

thuộc Sở Lao động Thương binh & Xã hội tổ chức thành lập các đoàn thanh

tra, kiểm tra giám sát chặt chẽ tình hình chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH

trên địa bàn các huyện.

KẾT LUẬN

Ở nước ta, BHXH là một chính sách xã hội lớn của Đảng và Nhà nước,

được quy định trong Hiến pháp, trong các văn kiện của Đảng và không ngừng

được bổ sung hoàn thiện nhằm từng bước nâng cao và mở rộng việc đảm bảo

vật chất, góp phần ổn định đời sống cho người lao động và gia đình họ trong

các trường hợp người lao động ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề

nghiệp,mất việc làm, hết tuổi lao động, chết, hay gặp các rủi ro khác. Ngoài

ra, BHXH còn là một phần cấu tạo nên hệ thống an sinh xã hội của đất nước,

góp phần đảm bảo công bằng xã hội và phát triển xã hội một cách bền vững.

Luận văn “Quản lý chi lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội tại huyện

Đoan Hùng, Phú Thọ” đã đi sâu phân tích thực trạng và đạt được kết quả

nghiên cứu chính là:

Một là, hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý chi lương hưu, trợ cấp bảo

hiểm xã hội; cơ sở thực tiễn được nghiên cứu từ kinh nghiệm của huyện Tuần

Giáo, tỉnh Điện Biên và huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang, tác giả đã rút ra được

bài học kinh nghiệm có thể vận dụng cho huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ;

Hai là, phân tích thực trạng quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ qua các năm 2015-2017 trên các nội dung

như lập kế hoạch; thực hiện và thanh tra, kiểm tra quản lý chi lương hưu và

trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng; đồng thời phân tích và đánh giá nhóm

nhân tố chủ quan, khách quan ảnh hưởng đến công tác quản lý chi lương hưu

và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng; Đánh giá kết quả đạt được, hạn chế

và nguyên nhân của hạn chế về quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại

huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ;

Ba là, đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi lương

hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ thành hiện thực

cần thực hiện tốt các giải pháp sau: Hoàn thiện lập kế hoạch chi lương hưu

và trợ cấp BHXH; Hoàn thiện kiểm tra, thanh tra chi lương hưu, trợ cấp

BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ; Tăng cường công tác thông tin

tuyên truyền; Nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin vào quản

lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH; Đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác

quản lý chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ;

Xây dựng và hoàn thiện các chế độ BHXH khác có liên quan đến người về

hưu và Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và

sự phối hợp của các cơ quan liên quan. Những quan điểm, định hướng và

mục tiêu quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng;

những kiến nghị đối với BHXH Việt Nam, cơ quan quản lý nhà nước và

BHXH tỉnh Phú Thọ sẽ hỗ trợ cho quá trình quản lý chi lương hưu và trợ

cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. BHXH huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ (2015-2017), Báo cáo tổng kết

công tác năm 2015-2017.

2. Công văn 2940/BHXH-TCKT 2014 chi trả lương hưu trợ cấp hàng tháng

qua bưu điện Bảo hiểm xã hội, Hà Nội, ngày 14 tháng 08 năm 2014.

3. Hoàng Mạnh Cừ, Đoàn Thị Thu Hương (2011), Giáo trình bảo hiểm xã

hội, Nhà xuất bản Tài chính.

4. Luật Bảo hiểm xã hội số 71/2006/QH11 ngày 29/6/2006.

5. Nghị định số 12/CP của Chính phủ ngày 26/1/1995 về việc ban hành Điều

lệ BHXH.

6. Nghị định số 19/CP ngày 16/2/1995 của thủ tướng Chính phủ thành lập

BHXH Việt Nam.

7. Nghị định số 45/CP của Chính phủ ngày 15/7/1995 về việc ban hành điều

lệ BHXH đối với sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan, binh sĩ

quân đội nhân dân và công an nhân dân.

8. Nghị định số: 58/1998/NĐ-CP Hà Nội ngày 13 tháng 8 năm 1998 Nghị

định Chính phủ về quản lý thu BHXH.

9. Nghị định số: 100/NĐ-CP Hà Nội ngày 6 tháng 12 năm 2002 của Chính

phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của

BHXH Việt Nam.

10. Nghị định số 01/2003/NĐ - CP của Chính phủ ngày 9/1/2003 sửa đổi bổ sung.

11. Nghị định số 152/2000/NĐ-CP ngày 22/12/2006 của Chính phủ hướng

dẫn một số điều của Luật BHXH.

12. Phòng Thống kê huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ; Niên giám thống kê

năm 2015-2017.

13. Quyết định số 1620/2002/QĐ- BHXH -TCCB Hà Nội ngày 17 tháng 12

năm 2002 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam về công tác cán bộ.

14. Quyết định số 636/QĐ - BHXH ngày 22/4/2016 của Tổng Giám đốc

BHXH Việt Nam về việc ban hành quy định về hồ sơ và quy trình giải

quyết hưởng các chế độ BHXH.

15. Quyết định số 828/QĐ - BHXH ngày 27/5/2016 của Tổng Giám đốc

BHXH Việt Nam về việc ban hành quy định quản lý chi trả các chế độ

BHXH, BHTN.

16. Quyết định số 595/QĐ - BHXH ngày 14/4/2017 của Tổng Giám đốc

BHXH Việt Nam về việc ban hành quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN,

BH TNLĐ-BNN; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT

17. Võ Thành Tâm (2013), Giáo trình Bảo hiểm xã hội, Nhà xuất bản Đại học

Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh

18. Thủ tướng chính phủ (2001), Quyết định số 37/2001/QĐ - TTg ngày

20/1 về việc nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe cho người lao động

tham gia BHXH.

19. Thủ tướng chính phủ (2011), Quyết định 613/QĐ - TTg về việc trợ cấp

hàng tháng cho những người có từ đủ 15 đến dưới 20 năm công tác thực

tế đã hết thời hạn hưởng trợ cấp mất sức lao động.

20. http://www.baodienbienphu.com.vn/ban-in/xa-hoi/153250/nang-cao-chat-

luong-chi-tra-luong-huu-va-tro-cap-bhxh

21. http://angiang.bhxh.gov.vn/home/Tin-Tuc-Su-Kien/Hoat-Dong-Bhxh-

Cac-Huyen-Thi-Thanh-Pho/335/Nhin-Lai-Mot-Nam-Thuc-Hien-Chi-Tra-

Luong-Huu-Va-Tro-Cap-Bhxh-Hang-Thang-Qua-He-Thong-Buu-Dien-

Tai-Thoai-Son.html

PHỤ LỤC

Phụ lục 1

PHIẾU PHỎNG VẤN ĐỐI TƯỢNG

NGHỈ HƯỞNG CHẾ ĐỘ HƯU TRÍ, MSLĐ

Kính chào ông/bà!

Tôi là Phan Thị Ngọc Huyền, hiện tôi đang là học viên cao học trường

Đại học Kinh tế và QTKD - ĐH Thái Nguyên. Tôi đang thực hiện Luận văn

tốt nghiệp với đề tài nghiên cứu: “Quản lý chi trả lương hưu và trợ cấp

BHXH tại huyện Đoan Hùng, Phú Thọ”.

Rất mong ông/bà dành thời gian của mình để trả lời các câu hỏi dưới

đây để tôi có thể thu thập thông tin cho đề tài của mình. Sự giúp đỡ của

ông/bà sẽ đóng góp rất lớn vào kết quả luận văn.

Tôi xin cam kết thông tin của ông/bà chỉ được phục vụ với mục đích

nghiên cứu của đề tài luận văn nói trên, không nhằm mục đích gì khác.

Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà!

1. Thông tin cơ bản về người được phỏng vấn (Đối tượng nghỉ

hưởng chế độ hưu trí, MSLĐ)

- Họ và tên người được phỏng vấn: ..........................................................

- Tuổi: ........................................................................................................

- Trình độ văn hoá (lớp): ...........................................................................

- Trình độ chuyên môn (bằng cấp): ..........................................................

- Chức vụ:..................................................................................................

2. Một số thông tin phỏng vấn đối tượng nghỉ hưởng chế độ BHXH

hàng tháng

TT

Tiêu chí đánh giá

Bình thường

Không đồng ý

Rất đồng ý

Đồng ý

Rất không đồng ý I.Đánh giá về công tác lập kế hoạch quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng

II.Đánh giá về thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ Việc chấp hành chi lương hưu và trợ cấp BHXH đảm bảo yêu cầu của Luật BHXH Đảm bảo tính công khai, minh bạch Quy trình và thủ tục thực hiện công tác chi lương hưu, trợ cấp BHXH đều tinh giản theo nhu cầu đối tượng thụ hưởng Cơ quan BHXH trên địa bàn huyện có hướng dẫn cụ thể, chi tiết cho chi trợ cấp lương hưu và BHXH

III.Đánh giá quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Quy trình chi lương hưu và trợ cấp BHXH được xây dựng hoàn thiện hợp lý với điều kiện áp dụng tại địa bàn huyện Quy trình phù hợp với cơ cấu tổ chức của cơ quan BHXH huyện Trình tự thực hiện công việc chặt chẽ Các cán bộ thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH đều tuân thủ đầy đủ các bước trong quy trình

IV.Đánh giá về công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH được thực hiện định kỳ hàng năm Cán bộ làm công tác thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH vô tư, liêm khiết Trình tự thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tuân thủ theo quy định của pháp luật và nhà nước Ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm trong quản lý chi lương và trợ cấp BHXH

Xin trân trọng cảm ơn!

Ngày tháng năm 2017

Người được phỏng vấn

(Họ và tên, ký)

Phụ lục 2

PHIẾU PHỎNG VẤN CÁN BỘ

ĐẠI DIỆN CHI TRẢ CÁC XÃ, THỊ TRẤN

Kính chào ông/bà!

Tôi là Phan Thị Ngọc Huyền, hiện tôi đang là học viên cao học trường

Đại học Kinh tế và QTKD - ĐH Thái Nguyên. Tôi đang thực hiện Luận văn

tốt nghiệp với đề tài nghiên cứu: “Quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, Phú Thọ”.

Rất mong ông/bà dành thời gian của mình để trả lời các câu hỏi dưới

đây để tôi có thể thu thập thông tin cho đề tài của mình. Sự giúp đỡ của

ông/bà sẽ đóng góp rất lớn vào kết quả luận văn.

Tôi xin cam kết thông tin của ông/bà chỉ được phục vụ với mục đích

nghiên cứu của đề tài luận văn nói trên, không nhằm mục đích gì khác.

Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà!

1. Thông tin cơ bản về người được phỏng vấn (cán bộ đại diện chi trả

các xã, thị trấn)

- Họ và tên người được phỏng vấn: ..........................................................

- Tuổi: ........................................................................................................

- Trình độ văn hoá (lớp): ...........................................................................

- Trình độ chuyên môn (bằng cấp): ..........................................................

- Chức vụ:..................................................................................................

2. Một số thông tin phỏng vấn cán bộ, nhân viên - đại diện chi trả

các xã, thị trấn.

TT

Tiêu chí đánh giá

Bình thường

Không đồng ý

Rất đồng ý

Đồng ý

Rất không đồng ý I.Đánh giá về công tác lập kế hoạch quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng

Lập dự toán theo kế hoạch của BHXH tỉnh Phú Thọ, BHXH huyện Đoan Hùng

Căn cứ trên nguyên tắc của Luật BHXH Các xã trong huyện đều có kế hoạch về công tác chi lương, trợ cấp BHXH

III.Đánh giá quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Quy trình chi lương hưu và trợ cấp BHXH được xây dựng hoàn thiện hợp lý với điều kiện áp dụng tại địa bàn huyện Quy trình phù hợp với cơ cấu tổ chức của cơ quan BHXH huyện Trình tự thực hiện công việc chặt chẽ Các cán bộ thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH đều tuân thủ đầy đủ các bước trong quy trình

IV.Đánh giá về công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH được thực

hiện định kỳ hàng năm

Cán bộ làm công tác thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH vô tư, liêm khiết Trình tự thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tuân thủ theo quy định của pháp luật và nhà nước Ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm trong quản lý chi lương và trợ cấp BHXH

V. Ông (Bà) có ý kiến gì về quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH

nói chung và quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng,

tỉnh Phú Thọ nói riêng?

………………………………………………………………………………

VI. Ông (Bà) có ý kiến gì đóng góp thêm cho hoạt động quản lý chi

lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ?

………………………………………………………………………………

VII. Ông (Bà) có đề xuất gì đối với cơ quan Nhà nước để nâng cao chất

lượng quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại nước ta?

………………………………………………………………………………

Xin trân trọng cảm ơn!

Ngày tháng năm 2017

Người được phỏng vấn

(Họ và tên, ký)

Phụ lục 3

PHIẾU PHỎNG VẤN CÁN BỘ QUẢN LÝ CÔNG TÁC BHXH

TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG

Kính chào ông/bà!

Tôi là Phan Thị Ngọc Huyền, hiện tôi đang là học viên cao học trường

Đại học Kinh tế và QTKD - ĐH Thái Nguyên. Tôi đang thực hiện Luận văn

tốt nghiệp với đề tài nghiên cứu: “Quản lý chi lương hưu và trợ cấp BHXH

tại huyện Đoan Hùng, Phú Thọ”.

Rất mong ông/bà dành thời gian của mình để trả lời các câu hỏi dưới

đây để tôi có thể thu thập thông tin cho đề tài của mình. Sự giúp đỡ của

ông/bà sẽ đóng góp rất lớn vào kết quả luận văn.

Tôi xin cam kết thông tin của ông/bà chỉ được phục vụ với mục đích

nghiên cứu của đề tài luận văn nói trên, không nhằm mục đích gì khác.

Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà!

1. Thông tin cơ bản về người được phỏng vấn (Đối tượng đại diện

chi trả các xã, thị trấn)

- Họ và tên người được phỏng vấn: ..........................................................

- Tuổi: ........................................................................................................

- Trình độ văn hoá (lớp): ...........................................................................

- Trình độ chuyên môn (bằng cấp): ..........................................................

- Chức vụ:..................................................................................................

II. Một số thông tin phỏng vấn cán bộ quản lý công tác BHXH tại

các đơn vị SDLĐ

TT

Tiêu chí đánh giá

Bình thường

Không đồng ý

Rất đồng ý

Đồng ý

Rất không đồng ý I.Đánh giá về công tác lập kế hoạch quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng

Lập dự toán theo kế hoạch của BHXH tỉnh Phú Thọ,

BHXH huyện Đoan Hùng

Căn cứ trên nguyên tắc của Luật BHXH Các xã trong huyện đều có kế hoạch về công tác chi lương, trợ cấp BHXH

III.Đánh giá quy trình chi lương hưu, trợ cấp BHXH tại huyện

Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Quy trình chi lương hưu và trợ cấp BHXH được xây dựng hoàn thiện hợp lý với điều kiện áp dụng tại địa bàn huyện Quy trình phù hợp với cơ cấu tổ chức của cơ quan BHXH huyện Trình tự thực hiện công việc chặt chẽ Các cán bộ thực hiện chi lương hưu và trợ cấp BHXH đều tuân thủ đầy đủ các bước trong quy trình

IV.Đánh giá về công tác kiểm tra, thanh tra chi lương hưu và trợ cấp BHXH tại huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ

Công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chi lương và

trợ cấp BHXH được thực hiện định kỳ hàng năm Cán bộ làm công tác thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH vô tư, liêm khiết Trình tự thanh tra quản lý chi lương và trợ cấp BHXH tuân thủ theo quy định của pháp luật và nhà nước Ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm trong quản lý chi lương và trợ cấp BHXH

Xin trân trọng cảm ơn!

Ngày tháng năm 2017

Người được phỏng vấn

(Họ và tên, ký)