intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi

Chia sẻ: Lê Thị Trầm | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:20

125
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung sáng kiến kinh nghiệm đưa ra một số biện pháp và dẫn chứng cụ thể để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi

  1. “ MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG, SÁNG  TẠO CHO TRẺ  MẪU GIÁO 5­6 TUỔI ” PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ         Mục tiêu của ngành Giáo dục ­ Đào tạo phải giáo dục ra một thế hệ trẻ phát  triển toàn diện về mọi mặt, là những người có đạo đức tốt, có sức khỏe, có kiến  thức khoa học kỹ thuật, có năng lực, có nhiệt huyết và lòng hăng hái; biết yêu quý,  tôn trọng và cảm thụ cái đẹp và tích cực chủ động, sáng tạo trong mọi lĩnh vực của  cuộc sống và công tác. Muốn đào tạo được một thế  hệ  trẻ  như  vậy thì giáo dục   Mầm non đóng vai trò là một mắt xích quan trọng, là viên gạch đầu tiên đặt nền  móng vững chắc cho cả hệ thống giáo dục. Để chuẩn bị cho trẻ ngày hôm nay trở  thành những chủ  nhân trong tương lai của đất nước có phẩm chất đạo đức, biết  cảm nhận, phân biệt được cái hay, cái xấu, cái đẹp... thì ngay từ bây giờ, giáo dục   Mầm non phải giúp trẻ hứng thú với việc học và phát triển khả  năng suy nghĩ trở  thành người năng động, tích cực, chủ  động và sáng tạo trong mọi hoạt động và  hiểu biết về thế giới xung quanh.                  Cùng với yêu cầu tổ chức cho trẻ hoạt động trong chương trình Chăm sóc   ­ giáo dục Mầm non hiện nay lấy trẻ làm trung tâm, các cháu phải tự giác phát huy  tính tích cực chủ động sáng tạo của mình. Tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ  không phải là thuộc tính sẵn có, mà nó là "sản phẩm" của một quá trình giáo dục  và nuôi dưỡng trong một môi trường đặc biệt, đó là môi trường Giáo dục Mầm  non. Do vậy vị  trí của người giáo viên mầm non trong việc phát huy tính tích cực   chủ động, sáng tạo của trẻ đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và có ảnh hưởng  rất lớn. Giáo viên là người "trung gian" tổ  chức môi trường lồng ghép các hoạt  động phù hợp với trình độ phát triển của mỗi trẻ. Để có đầy đủ mọi cơ sở lý luận  làm nền tảng cho việc giải quyết vấn đề  thì trước hết  chúng ta  phải  hiểu được  "thế   nào là sáng  tạo  đối  với  trẻ  mẫu giáo". Sáng tạo là tìm ra những cái mới,   cách giải quyết mới, không bị gò bó, phụ thuộc vào cái đã có. Những biểu hiện của  tính tích cực chủ  động, sáng tạo  ở  trẻ  là: Trẻ  thích thú chủ  động tiếp xúc, hoạt   động  khám phá tìm hiểu các đối tượng gần gũi xung quanh. Trẻ chủ động độc lập,  tự  tin thực hiện nhiệm vụ được giao hay tự  chọn. Trẻ  sử  dụng  thao tác  tư   duy   như  phân tích,  tổng  hợp, so  sánh, phân loại... vào nhận thức của mình để  hoàn  thành công việc được tốt.               Để giải quyết được các vấn đề trên, là một giáo viên đã có khá nhiều năm   giảng dạy lớp mẫu giáo 5­6 tuổi. Tôi thấy bản thân mình có vai trò rất lớn trong  việc giúp trẻ  phát huy tính tích cực, chủ  động và sáng tạo cho trẻ, giúp trẻ  mạnh  dạn, tự tin và phát triển một cách toàn diện. Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài “ Một   1
  2. số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 5­6 tuổi”   làm đề tài nghiên cứu trong năm học 2017 ­ 2018. PHẦN II: NỘI DUNG I. THỰC TRẠNG:            Trong quá trình chăm sóc trẻ  hàng ngày với độ tuổi 5 ­ 6 tuổi, bản thân tôi  ngoài việc nắm vững những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, xác định những mục   tiêu và nội dung chương trình về  chương trình giáo dục mầm non làm cơ  sở, tôi  còn phải hiểu được tình hình thực tiễn của địa phương, của trường và lớp mình  đang công tác để khai thác những cái hay, cái đẹp nhằm giáo dục các cháu. Để phát   huy một cách cao nhất về tính tích cực chủ động và sáng tạo của trẻ trong các hoạt   động, giáo viên cần nhận ra những dấu hiệu về tính tích cực chủ động sáng tạo ở  mỗi trẻ, nhằm tìm ra những phương pháp giảng dạy đúng đắn và thiết kế  những  nội dung và hình thức hoạt động phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Qua đó,  cần có những giải pháp kịp thời để khắc phục tính thụ động và phát huy khả năng  tích cực, chủ  động, sáng tạo cho trẻ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tôi có  được những thuận lợi và gặp phải một số khó khăn sau :   1.Thuận lợi:        Được sự  quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục và đào tạo huyện Nghĩa Đàn  về mua sắm hỗ trợ đồ dùng dạy học cho trẻ, đặc biệt ưu tiên cho trẻ mẫu giáo 5­6  tuổi có đầy đủ  thiết bị, đồ  dùng dạy học theo hướng dẫn thông tư  02 và thông tư  34 về thiết bị dạy học cho trẻ mầm non 5 tuổi.        Được sự quan tâm, dìu dắt và chỉ đạo sát sao, tận tình của Ban giám hiệu nhà   trường; sự đoàn kết, nhất trí giữa Ban giám hiệu và giáo viên và giữa đội ngũ giáo  viên với nhau. Nhà trường thường xuyên tổ  chức các buổi tập huấn, bồi dưỡng   chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên nâng cao hiểu biết, kiến thức về chăm sóc và   giáo dục trẻ, có thêm kỹ năng về quản lý nhóm lớp và kỹ năng rèn luyện cho trẻ.        Hai giáo viên đứng lớp đều có bằng đạt trên chuẩn, được đào tạo chính quy và   có khá nhiều kinh nghiệm và có trách nhiệm đối với lớp, với trẻ, nhanh nhẹn, tích   cực trong mọi công việc.        Bản thân qua công tác nhiều năm đã nắm khá vững kiến thức chuyên môn về  chăm sóc giáo dục trẻ trên tinh thần luôn học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, tìm tòi  và nghiên cứu tự bồi dưỡng về chuyên môn, làm đồ  chơi và dụng cụ  dạy học đủ  số  lượng và chất lượng, đảm bảo về  mặt thẩm mĩ, an toàn cho trẻ  để  giúp cho  việc dạy và học.        Trong năm học qua, Trường Mầm non chúng tôi đã tổ chức dạy mẫu các hoạt  động học có chủ  định nhằm phục vụ  chuyên đề nâng cao phát triển vận động cho  2
  3. trẻ. Qua hoạt động này không chỉ giúp trẻ phát triển thể lực mà qua đó còn giúp trẻ  được giao lưu, được tiếp xúc với các bạn chơi, bạn học giúp trẻ  biết được cách  giao tiếp với bạn, tự  tin, mạnh dạn hơn, biết cách muốn hoàn thành nhiệm vụ  là  phải cố gắng, kiên trì và nhanh nhẹn, phải cẩn thận… Là giáo viên trực tiếp thực  hiện hoạt động  này, tôi đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm giúp cho việc   chăm sóc giáo dục của trẻ đạt hiệu quả cao hơn.                       Trẻ  hầu như  đi học đều và được giáo dục từ  lúc còn  ở  độ  tuổi nhà trẻ, các  giáo viên trường tôi luôn thực hiện nghiêm túc và đầy đủ  chương trình theo kế  hoạch đề  ra, không bỏ  hoạt động nào trong ngày, vì vậy kiến thức của trẻ  ít bị  hổng và sự  tích cực, chủ  động của trẻ  cũng phát triển và hoàn thiện hơn từ  đó.   Hơn nữa, trẻ   ở  lứa tuổi mẫu giáo lớn nên đã có kiến thức và kỹ  năng nhất định.   Trẻ mạnh dạn ham học hỏi và thích khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh trẻ.          Một số phụ huynh rất nhiệt tình trong công tác phối hợp giữa gia đình và nhà  trường, lớp về  chăm sóc giáo dục trẻ, cung cấp hỗ  trợ  nguyên vật liệu, phế  liệu   để phục vụ giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi cho các cháu hoạt động, quan tâm đến  chất lượng học và chơi của con em mình.  2. Khó khăn:          Một số trẻ trong lớp là con em dân tộc còn phát triển chậm về khả năng nhận  thức, một số trẻ quá hiếu động nhưng khi cô đặt câu hỏi, hay đưa ra tình huống thì  trẻ  lại im lặng, không trả  lời, ngoài ra trong lớp có trẻ  cá biệt nên việc giáo dục  cho trẻ còn gặp khó khăn.         Với xu thế hiện nay, nhiều gia đình có điều kiện nên chiều chuộng con thái  quá, trẻ được chiều chuộng và bao bọc quá nhiều nên sự chủ động của trẻ, sự tích  cực, sáng tạo của trẻ sẽ rất hạn chế, trẻ còn rập khuôn, có thói quen thụ động và ỷ  lại, trẻ chưa chủ động, chưa tự giác trong các hoạt động.          Đề tài được tôi áp dụng ở lớp tôi dạy, cho đồng nghiệp trong trường và các  đồng nghiệp  ở trường bạn. Cụ  thể là ở  lớp 5 tuổi A, 5 tuổi B, 5 Tuổi C­ Trường   Mầm non Nghĩa Minh.Tuy nhiên, kết quả  đầu năm khảo sát thực tế  tôi thấy các   cháu còn thụ động, chưa tự mình trả lời các câu hỏi mà tôi đưa ra một cách lưu loát  hay trẻ còn chậm chạp chưa tích cực, chưa có sự sáng tạo mà rập khuôn, thậm chí   làm cùng cô trẻ cũng chưa có kỹ  năng và chưa làm được sản phẩm tốt. Qua khảo  sát cho tỷ lệ trẻ đạt rất thấp, cụ thể như sau: Trường Mầm non Nghĩa Minh: TT Tên lớp Số trẻ đạt Ty lê ̉ ̣ % Ghi chú 1 5 Tuổi A 13/29 44,8 % 3
  4. 2 5 Tuổi B 10/29 34,4 % 3 5 Tuổi C 12/28 42,8% II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: 1. Biện pháp 1: Phát huy tính tích cực, chủ  động sáng tạo cho trẻ  thông qua   việc tạo môi trường tốt nhất cho trẻ hoạt động:        Môi trường bao gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Môi trường là   vườn ươm các mầm non “sáng tạo”. Để tồn tại và phát triển con người phải thích  ứng với môi trường tự  nhiên và môi trường xã hội. Một môi trường tốt sẽ  có tác   dụng làm tăng cường củng cố  và phát triển các thuộc tính tâm lý cá nhân. Ngược  lại nếu trong một môi trường xấu sẽ có ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển các   thuộc tính tâm lý cá nhân và kìm hãm hoạt động sáng tạo của trẻ.           Trẻ em là đối tượng nhỏ bắt đầu tiếp xúc với môi trường xã hội bên ngoài   và các em cần nhiều hơn những gì người lớn nghĩ. Chính vì vậy, cô giáo cần xây  dựng một môi trường trong và ngoài lớp tốt nhất để cho trẻ hoạt động tích cực và  sáng tạo.            Môi trường ngoài lớp học là yếu tố  góp phần tích cực trong các hoạt động  nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Chính vì thế, các trường   mầm non cần tập trung xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học an toàn, đẹp,  hấp dẫn trẻ, có thể  xây khu vui chơi phát triển vận động (cột bóng rổ, thang leo,   sân chơi bóng đá mini…); khu vực chơi với đồ chơi ngoài trời (cầu trượt, đu quay,   đu   bay,   bập   bênh,   nhà   bóng…);   khu   vực   chơi   “giao   thông”;   khu   vực   chơi   trải  nghiệm với đất, cát, nước, đá, sỏi…; khu vực trẻ trồng rau, trồng cây và chăm sóc  cây cối, con vật nuôi; khu chơi với các nhân vật cổ  tích, hay còn gọi là “vườn cổ  tích”; khu “sân khấu ngoài trời”, khu trồng cỏ, trồng hoa, trồng cây cảnh, cây ăn  quả, cây bóng mát trên sân trường; khu tạo sân cỏ… hệ thống đường đi lối lại trên  sân; độ  cao của hệ  thống tường bao, độ  rộng của cổng và biển trường; khu đặt   bảng tuyên truyền, hộp thư cha mẹ… Đặc biệt, với yếu tố thời tiết khí hậu nắng  nóng nhiều, các nhà trường cần xác định sân chơi của trẻ rất cần có cây xanh bóng  mát, hệ  thống mái tôn mái lá góp phần tạo bóng mát cho sân chơi của trẻ  nhưng   cũng không thể thay thế cho hệ thống cây bóng mát được, việc trồng các cây bóng  mát vẫn phải được chú trọng.           Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao. Đảm bảo   vệ  sinh về  nguồn nước, không khí, vệ  sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết  bị, đồ dùng, đồ chơi phải được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự  hấp dẫn đối với trẻ. Có hàng rào bảo vệ  xung quanh khu vực trường, thuận tiện  mang tính giáo dục có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự  phát triển thể chất của  4
  5. trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ  hoạt động tích cực, sáng tạo.           Đối với môi trường trong lớp học không thể  thiếu những góc chơi của trẻ  nhỏ. Để  lớp học thêm lôi cuốn trẻ, các cô giáo cần tạo nên một môi trường lớp   học với những màu sắc sinh động, những nhân vật và ngộ nghĩnh. Môi trường cần  có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực  hàng ngày của trẻ; luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ.  Cần tạo  ra một thế giới thật  đa dạng phong phú đầy màu sắc mang tính nghệ  thuật về  thiên nhiên, xã hội và  con người xung quanh trẻ nhằm gây hứng thú, kích thích lôi cuốn trẻ tích  cực tham  gia vào các hoạt động như: Làm thật nhiều đồ dùng, đồ chơi khác nhau cả về hình  dáng và màu sắc; mua­ sưu tầm nhiều sách báo, chuyện tranh đặc biệt là truyện  tranh và truyện cổ tích, cắt dán hình ảnh những truyện tranh sáng tạo theo chủ đề...   Đồ  chơi hữu hiệu cho sự  phát triển của trẻ  bao gồm: đồ  chơi xếp hình, đồ  chơi   lắp ghép, khám phá khoa học, giấy, màu vẽ, nhạc cụ… Ngoài ra, trang bị  thêm   một số loại đồ chơi phát triển vận động ở trẻ  như: đồ  chơi xúc cát, dụng cụ  nhà   bếp… Đặc biệt là các loại đồ chơi trên cần được cọ rửa, vệ sinh định kỳ để đảm  bảo sự an toàn, ngăn ngừa bệnh dịch cho trẻ.  Hình ảnh 1 ­ Môi trường trong lớp học cho trẻ hoạt động sáng tạo. 5
  6.        Bên cạnh tạo thế  giới vật chất thì tạo môi trường không khí vui vẻ, thoải mái ,  đầy tình thương yêu lẫn nhau giữa cô và cháu đã ảnh hưởng trực tiếp đến tâm tư  nguyện vọng của trẻ.  Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ,  giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được  chia sẻ, giải bày tâm sự, nguyện vọng, mong  ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ  vậy mà cô hiểu trẻ  hơn, trẻ  hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn   nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn   bè hơn.  2.Biện pháp 2:  Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc chú ý   đến từng cá nhân trẻ lấy trẻ làm trung tâm.            Trước hết, giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng  của từng trẻ  trong lớp, trên cơ  sở  đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù   hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Cần tổ chức các hoạt động đặt trẻ vào trung  tâm của quá trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ  hội cho trẻ  tham gia vào các  hoạt động. Cho trẻ được học qua thực tế qua việc làm, qua khám phá tìm tòi. Cần  gây hứng thú trực tiếp cho trẻ  bằng trải nghiệm, trẻ  được quan sát, trải nghiệm   trực tiếp, khuyến khích trẻ  chủ  động nói ra những điều mình cảm nhận được để  nói lên nhận xét cá nhân, khuyến khích trẻ  nói ra càng nhiều càng tốt, có thể  đầy  đủ hay chưa đầy đủ; đúng hay chưa đúng không quan trọng mà chỉ cần trẻ dám nói  và được nói ra. Nhờ đó mà trẻ  rất tự tin nói ra những điều mình suy nghĩ. Qua các  hoạt động trẻ  được tự  điều chỉnh hiểu biết của mình qua câu trả  lời của bạn và  qua việc trực tiếp được trải nghiệm.Trẻ  được tự  suy ngẫm và đánh giá hiểu biết  kỹ  năng của mình.   Ngoài ra, thông qua trò chơi trẻ  được củng cố  lại hệ  thống  kiến thức mà trẻ đã học nhằm khắc sâu cho trẻ kiến thức cần cung cấp mà không  bị nhàm chán và lặp lại.   6
  7. Hình 2­ Cho trẻ được trải nghiệm .       Cho trẻ  thực hiện các thí nghiệm: Trước khi làm thí nghiệm cho trẻ  quan sát   hiện trạng ban đầu của đối tượng, thí nghiệm và cho trẻ tự nêu lên phán đoán của   mình về  kết quả  thí nghiệm. Trong quá trình thí nghiệm cho trẻ  sử  dụng các giác   quan. Giáo viên hướng dẫn trẻ  ghi lại kết quả  khám phá bằng hình vẽ, mô hình  biểu đồ, kết hợp với các câu hỏi gợi ý để trẻ so sánh kết quả thí nghiệm với trạng  thái ban đầu.          7
  8. Hình ảnh 3 ­ Trẻ trực tiếp làm thí nghiệm          Để  phát triển  ở trẻ  tính tích cực, sáng tạo thì chúng ta cần cho trẻ  tự nêu ý   kiến của mình, tự mình nêu ý tưởng, chú ý đến từng cá nhân trẻ tức là để  cá nhân  trẻ được tham gia trả lời ý kiến của mình chứ không phải trả lời “a dua” theo bạn,   theo lớp. Ðó là một hình thức học “vẹt” mà chúng ta cần tránh. Vô tình sẽ trở thành   thói quen xấu, tạo tính ỷ lại, thủ động ở trẻ. Trong bất cứ hoạt động nào, giáo viên   cũng cần cho nhiều trẻ được đóng góp ý kiến, ý tưởng, đặc biệt chú ý nhiều hơn   và thường xuyên khuyến khích những trẻ  rụt rè, nhút nhát đứng lên phát biểu ý  kiến, trả lời các câu hỏi của cô giáo.           Ở hình thức này, chúng ta sử dụng những biện pháp như : Trò chuyện, đàm   thoại, giải thích, minh họa: Cô giáo lần lượt nêu ra những câu hỏi kèm theo những  ví dụ minh hoạ để trẻ sáng tạo. Đặc biệt khi cho trẻ hoạt động với các đồ vật, đồ  chơi giáo viên cần liên hệ với thực tế của con người trong môi trường xung quanh   để  hình thành nên những hiểu biết của bản thân. Để  áp dụng phương pháp này  người giáo viên  mầm non cần phải: Biết khai thác khả  năng hoạt động của trẻ,  tạo mọi cơ hội để trẻ phát triển khả năng khám phá tìm tòi, trải nghiệm những đối   tượng nhận thức. Tôn trọng đồng cảm với nhu cầu của trẻ, tạo cơ  hội cho trẻ  thích  ứng hòa nhập với cuộc sống xung quanh. Kích thích động cơ  bên trong của   trẻ, gây hứng thú lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, tạo tình huống có vấn đề  cho trẻ  hoạt động đặc biệt là hoạt động nhận thức. Khuyến khích trẻ  tham gia tích cực   vào các hoạt động trải nghiệm, tự  hoàn thiện, tôn trọng sự  suy nghĩ sáng tạo của   trẻ, chống gò ép, áp đặt làm trẻ thụ động. Phối hợp hợp lý các phương  pháp khi tổ  chức các hoạt động của trẻ.  8
  9.            Chú ý đến từng cá nhân trẻ ­ hoạt động lấy trẻ làm trung tâm còn thực hiện   bằng phương pháp hoạt động theo nhóm.  Trong nhóm, mỗi thành viên đều phải  làm việc hăng hái, chẳng thể ỷ lại vào một đôi người hiểu biết và năng động hơn.  Các thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiêu vấn đề nêu ra trong không khí thi  đua với các nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả  học hỏi chung của cả lớp. Để diễn đạt kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp ,  nhóm sẽ  cử  ra một đại diện hoặc mỗi thành viên sẽ  trả  lời một phần nếu nhiệm   vụ  giao cho nhóm là khá phức tạp. Từ  đó, trẻ  sẽ  trở  nên năng động, tích cực và   sáng tạo hơn.  Hình 4­ Cho trẻ họạt động theo nhóm 3. Biện pháp 3: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc  lựa   chọn nội dung hoạt động phù hợp với yêu cầu giáo dục, dựa trên hứng thú và   kinh nghiệm của trẻ: 9
  10.          Trẻ  phát triển tốt về  mọi mặt khi được tham gia các hoạt động. Trẻ  hoạt  động càng tích cực thì sự phát triển của trẻ cả về thể lực lẫn trí tuệ càng nhanh.           Thông  qua  hoạt  động  trẻ  được  cuốn  hút  vào  sự  tự  lực  tìm  tòi  khám  phá,  trải nghiệm để  chiếm lĩnh các tri thức, kĩ năng của cuộc sống. Nhờ có hoạt   động chức năng, sinh lý của trẻ  được phát triển, các giác quan được hoàn thiện,  kiến thức trở nên phong phú và chính xác hơn.             Giáo viên phải tìm hiểu khả năng của trẻ bằng cách cho trẻ được trao đổi   trò chuyện, thảo luận, tự  thể  hiện và đưa ra ý kiến của mình, giáo viên theo dõi,  lắng nghe, nắm bắt ý tưởng, nhu cầu, nguyện vọng của trẻ  để  đưa vào nội dung  hoạt động những vấn đề mà trẻ quan tâm, mong muốn khám phá.              Ví dụ: Với chủ đề  thực vật giáo viên có thể  mang đến lớp một cây đậu   xanh, khuyến khích trẻ nói về cây xanh. Cho trẻ nêu các câu hỏi và ý tưởng.             Làm mới nội dung hoạt động. Trong quá trình hoạt động giáo viên cần nắm  bắt kịp thời  xem trẻ  đã tìm nội dung đến đâu, có còn hứng thú nữa không? Nếu  không còn hứng thú nữa thì nên tìm hiểu chủ đề mới, nội dung mới.              Gắn nội dung hoạt động của trẻ trong chương trình với hoàn cảnh sống cụ  thể gần gũi với trẻ, bổ sung vào nội dung hoạt động những sự vật, hiện tượng có   ở  địa phương. Ví dụ: Khi cho trẻ  tiếp xúc làm quen với các tác phẩm văn học   chúng ta có thể lồng ghép nói cho trẻ biết thêm về những vị anh hùng như Nguyễn   Văn Trỗi, Mẹ Suốt... khơi gợi cho trẻ thêm tự hào về quê hương của mình.              Yêu cầu trẻ về nhà quan sát tìm hiểu thực tế cuộc sống xung quanh, sau đó  đến lớp trình bày, thảo luận cùng chia sẻ kinh nghiệm. Ví dụ : Cho trẻ về nhà quan   sát tìm hiểu những động vật nuôi trong nhà để trẻ phân biệt những đặc điểm giống   nhau và khác nhau giữa các con vật.Cho trẻ  tìm hiểu xem muốn xây được nhà thì   trước tiên ta phải làm gì và làm như thế nào để hoàn thành ngôi nhà.  4. Biện pháp 4:  Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc  tạo   ra các tình huống có vấn đề, kích thích trẻ  suy nghĩ và tìm kiếm phương thức   giải quyết:            Tập trung sự quan tâm, chú ý, hứng thú của trẻ và đặt ra các vấn đề mà trẻ   chưa giải quyết được bằng cách lần lượt đưa ra một số  câu hỏi cho trẻ  liên hệ  kinh nghiệm bản thân, trao đổi, thể hiện, sau đó nêu vấn đề về những điều mà tất  cả  đều muốn biết để  gây tò mò, kích thích nhu cầu muốn tìm hiểu  ở  trẻ. Ví dụ:  Khi tìm hiểu về  các loại “côn trùng” nên xoay quanh các câu hỏi như: Loại “côn  trùng”  nào các con biết? Côn trùng nào có ích? Vì sao con biết? Côn trùng nào có   hại? đối với các côn có hại thì các con phải làm gì?...  10
  11.          Thông thường các tình huống có vấn đề đều do giáo viên đưa ra như phức tạp   hóa nội dung hoạt động, nâng cao dần mức độ khái quát hóa tri thức, tận dụng các  tình huống xảy ra xung quanh trẻ  hoặc những tình huống xuất phát từ  bản thân  trẻ... và kích thích trẻ tự trả lời, tự giải đáp những thắc mắc đó. Ví dụ: Có thể nói   “thỏ  là động vật nuôi trong gia đình: một trẻ  khác nói lại "thỏ  là động vật sống   trong rừng”. Từ đây có thể  nêu vấn đề: “Tại sao lại nói thỏ  là động vật nuôi hay  thỏ là động vật sống trong rừng”.              Giáo viên động viên trẻ suy nghĩ, cùng tham gia xây dựng, bàn phương án tự  tìm lấy câu trả lời hoặc cách giải quyết vấn đề. Khi trẻ đặt câu hỏi, giáo viên nên   đưa thêm các câu hỏi dạng: “Vậy con nghĩ như  thế  nào? Chúng ta cùng nghĩ xem  cần phải làm gì? ” nhằm thu hút trẻ trò chuyện để cùng nhau tìm kiếm câu trả lời.  5. Biện pháp 5: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc tổ  chức hoạt động cho trẻ trực tiếp làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu  thiên nhiên, phế liệu.             Những đồ dùng giáo viên cho trẻ làm đa số từ các nguyên vật liệu gần gũi  nhất, dễ tìm thấy nhất ở bất cứ nơi đâu. Ví dụ như rơm, lá cây, chai nước ngọt,  hộp sữa, đĩa CD, ống hút, vỏ sò, ốc, hến…Với những nguyên vật liệu đó, cô và trẻ  có thể thao tác, làm nên những con vật hay đồ dùng, đồ chơi rất sáng tạo sử dụng  cho nhiều hoạt động khác nhau. Để có thể làm được những đồ dùng, đồ chơi đẹp,  hấp dẫn, bắt buộc và đòi hỏi trẻ phải tích cực suy nghĩ, chủ động và sáng tạo để  có thể tìm ra cách làm hiệu quả nhất và đẹp nhất dựa trên sự hướng dẫn cơ bản  của cô giáo. Có thể cùng một nguyên vật liệu mà trẻ có thể làm được nhiều đồ  dùng đồ chơi khác nhau, hay một đồ dùng đồ chơi có thể sử dụng cho nhiều hoạt  động. Từ đó, tạo cơ hội để phát huy tính tích tích cực, chủ động và sáng tạo ở trẻ.  Ví dụ: Con trâu: Dùng lá mít tạo thành hình con trâu sau đó dùng giấy đề  can cắt,   dán trang trí các chi tiết. Cái cày, cái cuốc, con dao: Dùng gỗ đẽo thành hình cái cày,   cái cuốc, con dao; Cái kéo: Dùng xốp cắt 2 lưỡi kéo sau đó ghép thành hình cái kéo;  Cái cân: Dùng hộp nước rửa bát cắt thành hình cái cân sau đó cắt hình cái đĩa cân;   Xe chỉ: Dùng tre vót các lan của xe chỉ  sau đó ghép thành hình cái xe chỉ; Guồng   nước: Dùng tre vót các lan ghép thành hình cái guồng nước; Thớt: Dùng gỗ  gót  thành hình cái thớt sau đó dung giấy giáp xoa nhẵn; Xe tăng: Dùng can nước rửa bát  lam thân xe lấy lắp can làm bánh xe tang; Xe ca: Dùng can nước rửa bát cắt các lỗ  nhỏ thành các cửa sổ sau đó dung xốp cắt ghế xe, dung sốp tranh trí phía ngoài; Xe   lu: Dùng hộp nước bát làm thân xe, sau đó cắt bánh xe dung xốp tranh trí đền xe,   bánh xe; Máy khâu: Dùng hộp bìa mì tôm cắt các mảnh nhỏ  sau đó ghép lại thành  hình máy khâu; Dùi đục: Dùng dao vót  thành hình cái rùi; Quang gánh: Dùng dao  vót tre thành nan sau đó ghép 2 nan lại với nhau thành hình cái quang; Xe đẩy: lấy  lọ  rửa bát cắt thành hình, lấy thép uốn chân, giá đỡ  thành hình cái xe đẩy; Xẻng:   11
  12. Dùng can nước rửa bát cắt thành hình lưỡi xẻng, sau đó dung cấy trẻ  nhỏ  cắt cán   xẻng sau đó ghép thành hình cái xẻng; Dao xây, bay xây, cái bào, bàn xoa: Dùng gỗ  vót thành hình dao xây, bay xây, cái bào, bàn xoa; Bàn ghế: Dùng rơm bện thành  hình cái ghế, cái bàn; Tủ: Dùng hộp nước rửa rửa bát cắt thành hình cái tủ; Mẹt:   Dùng tre vót lan sau đó đan lại với nhau thành mảnh, làm miệng mẹt sau đó đan lại  với nhau thành rổ. Hình 5­ Trẻ sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo ra sản phẩm bằng trí   tưởng tượng của cá nhân mình. 6. Biện pháp 6: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc  tăng   cường sử  dụng yếu tố  chơi và trò chơi trong quá trình hoạt động nhằm phát   huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ:           Đối với trẻ mầm non, hoạt động vui chơi chiếm vai trò chủ đạo trong hoạt   động của trẻ ở trường. Trẻ mầm non “Học mà chơi, chơi mà học”, qua hoạt động  vui chơi trẻ  nhận thức được thế  giới xung quanh, qua vui chơi trẻ  được thể  hiện  tích tích cực, chủ động và sáng tạo của bản thân mình.            Sự  tích cực, chủ  động, sáng tạo của trẻ  được thể  hiện qua trò chơi đóng   kịch, trẻ  được đóng các vai khác nhau trong xã hội, trẻ  đóng vai và tái hiện lại  12
  13. những gì trẻ  nhìn thấy trong cuộc sống. Tất cả  những kiến thức và kinh nghiệm  cuộc sống mà trẻ có sẽ được trẻ thể hiện qua họat động vui chơi. Trong quá trình   trẻ chơi , cô giáo cần tôi chú trọng đến việc tạo các tình huống khi trẻ đóng vai để  trẻ  tìm cách giải quyết, cũng như  quan sát những điều trẻ  thể  hiện được những   kiến thức mà trẻ  đã có, ngoài ra trẻ  còn có thể  sáng tạo thêm một số  câu nói làm  cho kịch bản hay hơn mà vẫn không thay đổi nội dung của câu chuyện.                    Bên cạnh đó, sự chủ động sáng tạo của trẻ còn được phát triển khi trẻ tham  gia vào các hoạt động chơi khác như  chơi  ở  các góc( Bán hàng, làm bác sỹ, Chăm   sóc vườn thiên nhiên…); chơi ngoài trời( Trò chơi dân gian, tham quan dạo chơi,   quan sát); chơi theo ý thích vào các giờ đón trẻ, hoạt động chiều...                Ví dụ  1 : Trong hoạt động góc, khi chơi đóng vai bác sỹ  khám bệnh cho   bệnh nhân, trẻ sẽ phải biết được thái độ của Bác sỹ đối với bệnh nhân, biết dùng  tai nghe để  khám bệnh cho mọi người, biết được cách khám bệnh, các dụng cụ  cần thiết cho bác sỹ, biết được một số  bệnh thường gặp dễ  bị  mắc phải, biết   được sức khỏe quan trọng với con người và từ  đó đòi hỏi trẻ  phải tích cực, chủ  động thì mới đảm nhận được vai chơi của mình.  Hình 6­ Trẻ đóng vai bác sĩ, y tá. 13
  14.         Ví dụ 2: Thông qua hoạt động góc, ở góc phân vai, chơi làm người bán hàng.  Trẻ được cô giáo hướng dẫn cách giao tiếp giữa người mua và người bán, từ đó  trẻ học cách giao tiếp , ứng xử với mọi người xung quanh. Hình 7­ Trẻ đóng vai bán hàng và người mua hàng       Ví dụ: người bán thì phải chào hỏi đầy đủ, mời khách mua hàng, khi nhận tiền   phải cảm  ơn. Người mua thì phải hỏi giá cả, khi hỏi cũng phải có đầu đuôi, như  thế  mới là người lịch sử. Từ  đó trẻ  sẽ  có kỹ  năng giao tiếp phù hợp trong cuộc  sống, tạo nên sự tự tin, mạnh dạn và chủ động ở trẻ hơn.        Cô thường xuyên thay đổi và làm nhiều bài tập mở giúp trẻ tích cực hơn, phát   triển tư duy sáng tạo cho trẻ. 14
  15. Hình 8­ Tạo bài tập mở cho trẻ sáng tạo.            Trong quá trình trẻ  chơi, cô giáo cần tăng dần độ  khó của trò chơi và tình  huống chơi, làm phức tạp hóa luật chơi, nội dung chơi, hành động chơi, đưa ra trò  chơi mới. Ví dụ: Để hình thành kỹ năng phân loại đối tượng theo những dấu hiệu   đặc trưng, cho trẻ chơi trò chơi “Hãy xếp nhanh thành nhóm” Khi trẻ đã chơi thành   thạo trò chơi này, ta tổ chức cho trẻ chơi trò chơi mới.             Tạo môi trường trò chơi thích hợp, không gian chơi rộng rãi, đảm bảo an  toàn, đồ chơi phù hợp với từng loại hoạt động của trẻ và gợi ý cho trẻ chơi. Thiết   lập không khí tự  do, thoải mái không gò bó ép buộc trong quá trình chơi, phát huy  tính chủ  động, độc lập của trẻ, luôn đảm bảo vai trò chủ  đạo của trẻ  trong khi   chơi. Tăng cường sử dụng yếu tố thi đua giữa các tổ, các nhóm, các cá nhân.  7. Biện pháp 7: Phát huy tính tích cực, chủ  động sáng tạo cho trẻ  qua việc  đa   dạng hóa hoạt động của trẻ:            Trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ được nảy nở và phát triển trong qua  trình hoạt động, sự  hoạt động của trẻ  càng đa dạng phong phú bao nhiêu thì trí  tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ càng dồi dào, phong phú bấy nhiêu. Ví dụ: Để  tạo sự  chú ý kích thích hứng thú của trẻ   ta có thể  tổ  chức cho trẻ  trao đổi kinh   nghiệm kết hợp việc cho trẻ được thể hiện kinh nghiệm bằng tranh vẽ, động tác,   kích thích tính tò mò và cung cấp kiến thức ta thường xuyên tổ  chức cho trẻ  tham   gia hoạt động như quan sát, làm các thí nghiệm, đọc truyện, giải câu đố...             Tổ chức các hoạt động thích hợp các nội dung theo chủ đề, đảm bảo tác   động lên nhiều mặt phát triển của trẻ. Khai thác mối liên hệ  giữa nội dung hoạt   động của các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên kết hợp phải nhẹ nhàng, linh hoạt, hợp  lý đảm bảo trọng tâm của giờ hoạt động. Ví dụ: Sau khi trẻ tìm hiểu về hình dạng  trong giờ  toán có thể  cho trẻ  sử  dụng các hình khác nhau để  chắp ghép hoặc xếp  thành hình ngôi nhà, các con vật... như  vậy trò chơi này vừa vận dụng kiến thức   toán học vừa vận dụng vốn hiểu biết về môi trường xung quanh.  8. Biện pháp 8: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc  bố   trí thời gian và không gian thích hợp để  tổ  chức các hoạt  động cho trẻ  khám   phá sáng tạo:        Thời gian và không gian là hai yếu tố có ảnh hưởng nhất định trong việc phát   huy tính tích cực chủ  động sáng tạo của trẻ, trong những khoảng thời gian và   không gian khác nhau thì sở thích, sự đam mê hứng thú hoạt động của trẻ cũng khác  nhau. Do vậy giáo viên cần nắm vững tâm ­ sinh lý của trẻ, bố  trí thời gian và   15
  16. không gian phù hợp với sinh lý và khả  năng nhận thức của trẻ. Ví dụ: Hoạt động   vận động phát triển thể  lực và hoạt động làm quen với môi trường xung quanh ta  có thể tổ chức cho trẻ vào buổi sáng ở  ngoài trời, làm quen với toán hoặc chữ  cái   trong hoạt động góc, trước khi đi ngủ  trưa ta có thể  tổ  chức cho trẻ làm quen với   tác phẩm văn học như kể chuyện, đọc thơ, ca dao…, nghe nhạc... Trong thời gian   hoạt động học, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc thực hiện thời gian theo quy   định.           Trẻ tích cực tham gia hoạt động khám phá đối tượng, sự  vật để  giải quyết   những vấn đề  nhận thức thông qua hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động  ngoài trời. Do vậy trong cùng một khoảng thời gian nhất định chúng ta cần đan xen  kết hợp những nội dung giáo dục gần gũi và có liên quan với nhau trong kế hoạch   tổ chức hoạt động.  9. Biện pháp 9: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc kết   hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc chăm sóc giáo dục   trẻ.            Môi trường xã hội, con người là điều kiện không thể thiếu để trẻ mẫu giáo  hình thành, củng cố, mở mang trí lực cũng như tình cảm, đạo đức và tính cách của   trẻ. Nhiệm vụ  của cô giáo là phải tuyên truyền phụ  huynh tích cực tham gia vào   các  hoạt  động  giáo  dục  trẻ,  cùng  phụ   huynh  khắc  phục  những  hạn  chế,   khiếm khuyết trong việc giáo dục trẻ ở gia đình. Ví dụ: Một vấn đề  nào đó mà ở  trường trẻ  chưa hiểu hết thì ta đừng nên trực tiếp giải thích ngay và gợi ý để  trẻ  về  nhà hỏi thêm cha mẹ, người thân.  Ngoài ra kết hợp với các cơ  quan đoàn thể  khác trong cộng đồng xã hội giáo dục trẻ tổ chức Đoàn, Đội, Hội phụ nữ,…        Tuyên truyền với phụ huynh về cách chăm sóc và giáo dục trẻ, không chiều   chuộng con cái và bao bọc trẻ  thái quá, cần cho trẻ  tự  mình làm một số  việc phù  hợp với khả năng của trẻ. Để trẻ tự nêu lên ý tưởng, ý kiến trong gia đình trên cơ  sở bố mẹ, người lớn là người sẽ giải thích và chốt lại ý kiến đúng, khuyến khích   trẻ khi trẻ  có ý kiến sáng tạo. Người lớn không bao giờ được  gán cho trẻ  những   tên gọi như  “nhà nghệ  thuật”, “cục cưng”, “ngu đần”,… dù tên gọi đó có tốt hay  xấu, điều khiến trẻ chịu sự hạn chế, dần đánh mất chính mình. Tạo điều kiện cho  trẻ  trưởng thành theo cá tính chân thật. Dạy trẻ  vượt lên người khác bằng khả  năng chính mình. Khi giúp trẻ  tìm hiểu về  một gương điển hình nào, nên nói với  trẻ rằng trẻ cũng sẽ có cơ hội làm được nếu chăm chỉ và siêng năng. Tạo cho trẻ ý  chí kiên định, không sợ  sự can dự và ảnh hưởng của người khác. Giúp trẻ  kiên trì   tiến lên, phải cho trẻ  nhận biết rằng khi làm xong công việc nào đó, đều có tác   dụng rất quan trọng, động viên trẻ nên theo đuổi hoài bão và ước mơ. Cha mẹ cũng  16
  17. phải tạo điều kiện để  trẻ  thực hiện  ước mơ  chính đáng của trẻ. Phụ  huynh cần   cho trẻ được suy nghĩ độc lập, động viên trẻ  dùng các phương pháp khác nhau để  tiến hành suy nghĩ, mạnh dạn đặt vấn đề  và thách thức với các nghi vấn, tránh đi  theo đuôi một cách mù quán.                 Mỗi đứa trẻ khi  sinh ra điều tiềm ẩn trong chúng một khả năng, kỹ năng   nào đó. Vì vậy, việc bồi dưỡng, kích thích trẻ  phát huy những khả  năng này. Nếu  chúng ta có những biện pháp đúng, phù hợp sẽ là sự thúc đẩy tuyệt vời cho sự phát  triển của trẻ về sau.               PHẦN III: KẾT LUẬN I. KẾT QUẢ:         Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự hợp tác   với các bậc phụ  huynh, cùng với sự  giúp đỡ  của nhà trường đã giúp tôi đạt được   một số  kết quả  trong việc phát huy tính tích cực, chủ  động, sáng tạo của trẻ, cơ  bản thể hiện ở các kết quả sau: 1. Về phía trẻ:          Trẻ đã có thái độ hứng thú chú ý và lắng nghe sự hướng dẫn của cô giáo. trẻ  tích cực tham gia vào các hoạt động. ̉ ̉ ́ ưởng tượng, năng đông, manh dan, t            Tre phat triên tri t ́ ̣ ̣ ̣ ự  tin, nhanh nhẹn, có  thoi quen lao đông t ́ ̣ ự phuc vu ̣ ̣,  chủ động hơn trong mọi hoạt động, trong giao tiếp,  trong ứng xử với bạn bè, cô giáo...          Biết cách giải quyết khác nhau cho cùng một sự việc hay cùng một vấn đề,   biết so sánh và rút ra sự  giống nhau giữa các sự  vật , biết suy luận, phán đoán và  thử nghiệm..           Tự nêu lên các ý tưởng của mình trong các hoạt động, luôn tự khám phá, tìm   tòi dưới sự quản lý bao quát của cô giáo.            Sự tích cực và chủ động, sáng tạo của trẻ phát triển rõ rệt.Cụ thể, qua khảo   sát cuối năm cho kết quả như sau:  Trường Mầm non Nghĩa Minh: TT Tên lớp Số trẻ đạt Ty lê ̉ ̣ % Ghi chú 1 5 Tuổi A 28/29 96,6 % 2 5 Tuổi B 27/29 93 % 3 5 Tuổi C 27/28 96,4% 17
  18. 2.  Về phía phụ huynh:          Cha mẹ luôn coi trọng trẻ và tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục trẻ  ở  nhà trừơng. có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ  với cô giáo trong việc dạy  trẻ  các kỹ năng cho trẻ, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thông qua sổ  bé ngoan.         Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít la mắng  trẻ,   thay   đổi   trong   cách   rèn   kỹ   năng   cho   trẻ,   phân   việc   cho   trẻ,   không   chiều  chuộng, trẻ đã tự mình phục vụ chứ không để bố me hay ông bà phải xách cặp, cất   mũ bảo hiểm, cất túi... mà trẻ tự mình để đồ dùng ngay ngắn, biết tự chào ông bà,  bố mẹ ….. 2. Về phía cô:           Trong giảng dạy, chú ý đến hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm nhiều hơn .  Mạnh dạn, tự  tin giao tiếp, biết tự  chuẩn bị, phối hợp chặt chẽ, trao đổi thừơng   xuyên với phụ huynh học sinh về tình hình sức khỏe và học tập của trẻ            Trong năm học vừa qua, nhà trường đã tổ  chức nhiều phong trào, hội thi,  như: Hội thi “Bé khỏe bé ngoan” cấp trường, và trẻ  lớp tôi cũng đã tham gia các  hội thi đầy đủ  và đạt giải cao trong các hội thi; trực tiếp tham gia dạy mẫu hoạt  động phát triển âm nhạc, chú trọng chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm. phát triển vận  động do Cụm sinh hoạt chuyên môn chỉ đạo đạt kết quả cao”, Kết quả qua các lần   tổ chức, phát động các phong trào, nhà trừơng đã nhận được tham gia đông đảo và  ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh. Hiệu quả lớn nhất là nhà trừơng đã huy  động được sự  tham gia của cha me tre em, c ̣ ̉ ủa các tổ  chức, các lực lượng xa hôi ̃ ̣  trong việc giáo dục văn hóa, truyền thống cho trẻ, đồng thời đây là những cơ  hội  giúp trẻ được giao lưu, đó cũng là biện pháp hiệu quả nhằm dạy trẻ kỹ năng sống,  phát triển toàn diện cho trẻ.    II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM :              Với những kết quả đạt được, bản thân tôi chỉ  m uốn nêu lên những kinh  nghiệm chung nhất do nghiên cứu tài liệu, do tích luỹ  được trong suốt  quá trình  thời gian công tác với một số  điều cần làm và cần tránh nhằm phát  huy tính tích  cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ cơ bản như sau:             Cô giáo phải tăng cường công tác nghiên cứu học tập tìm tòi kinh nghiệm ở  đồng  nghiệp,  đặc  biệt  là  trên  sách  báo,  các  phương  tiện  thông  tin,  phải  là  chú trọng việc tiếp cận, sưu tầm, đúc kết những kiến thức mới có liên quan đến  chăm sóc giáo dục trẻ  ­ vì đây là cơ  sở  lý luận để  chúng ta vận dụng thực tiễn   trong nuôi dạy trẻ hằng ngày.  18
  19.            Các giải pháp, nội dung và hình thức để tổ chức các hoạt động phù hợp với   đặc điểm tâm sinh lý và khả năng nhận thức của trẻ.             Luôn tìm cách làm mới nội dung và đa dạng hóa hoạt động của trẻ, biết tạo   ra tình huống có vấn đề  và  đề  cao tính độc lập, tự  chủ, sáng tạo của trẻ. Luôn   khuyến khích trẻ tìm cách giải quyết vấn đề.              Kịp thời động viên khích lệ trẻ với những thành tích đã đạt được nhằm gây  hứng thú và bồi dưỡng lòng tự  tin, tích cực tham gia vào các hoạt động của trẻ.  Tính xuyên suốt của đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng tích cực và phát  huy được tính tích cực chủ động sáng tọa của trẻ, chuyển từ hoạt động thụ  động  sang việc tổ chức hướng dẫn trẻ hoạt động chủ  động, độc lập, tự  giác phát triển  năng lực của mỗi cá nhân. Cô giáo là người tổ  chức, hướng  dẫn các hoạt động,  đồng thời khuyến khích, động viên trẻ có thể tham gia khi cần thiết để tạo ra quá  trình hoạt động tích cực của trẻ.             Muốn làm tốt vai trò của mình cô giáo phải nắm bắt những biểu hiện tính  tích cực, chủ  động, sáng tạo của trẻ, mặt khác phải biết áp dụng đồng bộ, khoa  học và hợp lý các giải pháp sáng tạo đã nêu trên. Đó là điều kiện cần thiết để phát   huy tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ.            Việc học của trẻ nếu luôn đựơc người lớn khuyến khích, chia sẻ thì trẻ sẽ  tự tin vào năng lực của bản thân và chúng thường hy vọng vào tương lai nhiều hơn.  Không được dọa nạt trẻ vì mỗi lần chúng ta doạ nạt trẻ là chúng ta đã làm cho trẻ  sợ hãi và căm giận ngừơi lớn. Sự đe doạ hoàn toàn có hại cho đứa trẻ và sẽ không   giúp cho hành vi của trẻ  tốt hơn. Cũng không được hạ  thấp trẻ  vì cứ  mỗi lần  chúng ta nói những lời hạ thấp khả năng trẻ là chúng ta đã phá vỡ những suy nghĩ   tích cực về chính bản thân trẻ.          Nhân cách ý chí tình cảm của trẻ được hình thành thông qua chơi, chơi để lớn   lên. Vì thế, người lớn cần tạo cơ hội để trẻ chơi, từ đo giúp tr ́ ẻ tìm ra nhiều cách  học khác nhau, những kinh nghiệm trẻ  nhận được trong các trò chơi là nền tảng   tạo nên sự hăng hái học tập lâu dài ở trẻ, bởi trẻ nhận ra rằng, học vừa vui mà vừa   có ý nghĩa. Đồng thời, khi trẻ tham gia vào trò chơi, trẻ biết sáng tạo với các cách   chơi và cố gắng đạt mục đích.           Thường xuyên chỉ  ra cái mới mà người lớn cũng tìm tòi một cách hăng hái  bằng nhiều cách, hãy trao đổi với trẻ về  những thông tin mà cô giáo, cha mẹ  mới   tìm thấy cho trẻ thấy rằng học lúc nào cũng vừa vui, vừa thử thách          Không bao bọc trẻ một cách thái quá sẽ  làm trẻ  yếu đuối: Cha mẹ  thường   không đánh giá đúng khả  năng của trẻ  cho rằng trẻ  còn nhỏ  sẽ  không làm được   một điều gì cả. Sự bảo bọc thái qúa sẽ dẫn trẻ đến ý nghĩ rằng bản thân trẻ không  19
  20. thể  làm điều gì nên thân.Hãy nhớ: đừng bao giờ  làm những gì mà trẻ  có thể  làm  được.  III. NHỮNG KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.           Qua việc nghiên cứu và tìm ra  “ Một số biện pháp phát huy tính tích cực,   chủ động, sáng tạo cho trẻ  mẫu giáo 5­6 tuổi ” có một số ý kiến đề xuất sau:          Đối với phòng Giáo dục: Hàng năm cần có những sáng kiến kinh nghiệm xếp   bậc phổ biến rộng rãi, những buổi hội thảo chuyên môn về phát huy tính tích cực,   chủ động, sáng tạo cho trẻ  mẫu giáo 5­6 tuổi để giáo viên học hỏi và đúc rút kinh  nghiệm.                 Tăng cường tổ chức các giờ dạy mẫu qua các buổi kiến tập, sinh hoạt chuyên   môn cụm về tập trung nâng cao chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tính tích  cực, chủ động , sáng tạo cho trẻ.          Về  nhà trường: Cần tạo điều kiện cho giáo viên trong trường được đi kiến  tập, thăm quan, dự  các lớp tập huấn để  giáo viên có cơ  hội học hỏi thêm kinh   nghiệm tổ chức các hoạt động học tập và vui chơi để  phát huy tính tích cực ,chủ  động ,sáng tạo cho trẻ.         Về  giáo viên: Phải luôn ý thức được trách nhiệm của mình, chịu khó tìm tòi  những cái hay cái mới để tạo ra những điều hấp dẫn cho trẻ.         Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi về  “Một số biện pháp phát huy tính   tích cực, chủ  động, sáng tạo cho trẻ  mẫu giáo 5­6 tuổi”  trong năm học 2017 ­  2018. Tôi rất mong các bạn đồng nghiệp cũng như Ban Giám hiệu và Lãnh đạo cấp   trên xem xét, đóng góp ý kiến để  đề  tài của tôi được hoàn thiện hơn và có nhiều   biện pháp hữu ích nhằm phát huy tính tích cực, chủ  động, sáng tạo đạt hiệu quả  cao hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn!                                                             , ngày 20 tháng 04 năm 2018                                                                              NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN                                                                                                                                                                               20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1