SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ “CHUYỂN HÓA
VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Ở VI SINH VẬT ” (SINH HỌC
10 - THPT) VỚI VẤN ĐỀ ỨNG DỤNG VI SINH VẬT ĐỂ XỬ LÍ
NƯỚC THẢI CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM
LĨNH VỰC: SINH HỌC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT NAM ĐÀN 2
===== =====
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ “CHUYỂN HÓA
VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Ở VI SINH VẬT ” (SINH HỌC
10 - THPT) VỚI VẤN ĐỀ ỨNG DỤNG VI SINH VẬT ĐỂ XỬ LÍ
NƯỚC THẢI CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM
LĨNH VỰC: SINH HỌC
Tên tác giả : Hoàng Thị Minh
Tổ bộ môn : Tự nhiên
Năm thực hiện : 2021 - 2022
Số ĐT : 0399110414
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ...........................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................1
2. Mục đích và phạm vi nghiên cứu .......................................................................2
3. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................2
4. Những đóng góp mới của đề tài .........................................................................3
5. Cấu trúc của đề tài ..............................................................................................3
Phần II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .....................................................................4
Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...........................4
1.1. Tổng quan những vấn đề nghiên cứu ..............................................................4
1.1.1. Tổng quan các nghiên cứu về năng lực nghiên cứu khoa học ...............4
1.1.2. Tổng quan các nghiên cứu về dạy học theo định hướng giáo dục STEM ........5
1.2. Cơ sở lý luận của đề tài ...................................................................................6
1.2.1. Cơ sở lý luận của năng lực nghiên cứu khoa học ..................................6
1.2.2. Cơ sở lý luận dạy học STEM .................................................................8
1.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài ............................................................................. 12
1.3.1. Thực trạng về việc đổi mới PPDH theo định hướng giáo dục
STEM nhằm phát triển NL NCKH của HS trong dạy học Sinh học. ..... 12
1.3.2. Khảo sát bước đầu về NL NCKH của HS trong học tập môn Sinh học ..... 13
Kết luận chương 1 ............................................................................................... 15
Chương 2. THIẾT KẾ VÀ TỔ CHỨC DẠY HỌC CHỦ ĐỀ “CHUYỂN HÓA
VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Ở VI SINH VẬT” (SINH HỌC
10 - THPT) THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM PHÁT
TRIỂN NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHO HỌC
SINH................................................................................................... 16
2.1. Phân tích cấu trúc và nội dung của chủ đề “Chuyển hóa vật chất và
năng lượng ở vi sinh vật” (Sinh học 10-THPT) .......................................... 16
2.2. Thiết kế chủ đề dạy học STEM để phát triển năng lực nghiên cứu khoa
học cho học sinh trong chủ đề “Chuyển hóa vật chất và năng lượng ở vi
sinh vật” (Sinh học 10-THPT) ..................................................................... 16
2.2.1. Quy trình thiết kế chủ đề/ bài học STEM trong dạy học Sinh học ..... 16
2.2.2. Vận dụng thiết kế chủ đề dạy học STEM phát triển năng lực
nghiên cứu khoa học trong dạy học chủ đề “Chuyển hóa vật chất
và năng lượng ở vi sinh vật” (Sinh học 10-THPT) ............................ 19
2.3. Tổ chức dạy học chủ đề STEM để phát triển năng lực nghiên cứu khoa
học cho học sinh trong dạy học chủ đề “Chuyển hóa vật chất và năng
lượng ở vi sinh vật” (Sinh học 10-THPT) ................................................... 26
2.3.1. Quy trình tổ chức dạy học bài học/ chủ đề STEM ............................. 26
2.3.2. Vận dụng quy trình tổ chức dạy học STEM chủ đề “Chuyển hóa
vật chất và năng lượng ở vi sinh vật” (Sinh học 10-THPT) để
phát triển năng lực nghiên cứu khoa học cho học sinh ...................... 28
2.4. Đánh giá năng lực nghiên cứu khoa học ...................................................... 35
2.4.1. Rubric đánh giá kỹ năng trong NL NCKH ......................................... 35
2.4.2. Bảng kiểm đánh giá kỹ năng của NL NCKH ..................................... 36
2.4.3. Câu hỏi, bài tập đánh giá NL NCKH .................................................. 38
Kết luận chương 2 ............................................................................................... 41
Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ............................................................ 42
3.1. Mục đích thực nghiệm ................................................................................. 42
3.2. Nội dung thực nghiệm .................................................................................. 42
3.3. Phương pháp thực nghiệm ........................................................................... 42
3.4. Kết quả và xử lí kết quả thực nghiệm .......................................................... 42
3.4.1. Phân tích định lượng ........................................................................... 42
3.4.2. Phân tích định tính .............................................................................. 46
3.4.3. Thực trạng HS sau khi tham gia học tập chủ đề STEM ..................... 47
Phần III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................. 49
1. Kết luận ........................................................................................................... 49
2. Kiến nghị ......................................................................................................... 49
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 50
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
Chữ viết tắt
Chữ viết đầy đủ
1
ĐC
Đối chứng
2
GV
Giáo viên
3
HS
Học sinh
4
KT ĐG
Kiểm tra đánh giá
5
KN
Kĩ năng
6
NCKH
Nghiên cứu khoa học
7
NL
Năng lực
8
NL NCKH
Năng lực nghiên cứu khoa học
9
PPDH
Phương pháp dạy học
10
SGK
Sách giáo khoa
11
STEM
Science, Technology, Engineering, Mathematics
12
THPT
Trung học phổ thông
13
TN
Thực nghiệm
14
VSV
Vi sinh vật
