S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NGH ANỞ Ụ Ạ Ệ
TR NG THPT LÊ VI T THU TƯỜ Ế Ậ
=====*=====
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
Tên đ tài:ề
PHÁT TRI N NĂNG LỂ ỰC TOÁN H C CHO H C SINH THÔNGỌ Ọ
QUA CÁC BÀI TOÁN SỬ D NGỤ Đ TH C A Ồ Ị Ủ HÀM ĐO HÀMẠ
CH NG TRÌNH GI I TÍCH 12 NH M ƯƠ Ả Ằ NÂNG CAO CH TẤ
L NG ÔN THI T T NGHI P THPT MÔN TOÁNƯỢ Ố Ệ
Đ tài thu c lĩnh v c: TOÁN H Cề ộ ự Ọ
H tên ng i th c hi n:ọ ườ ự ệ
1) Nguy n M nh Dũng - Tr ng THPT Lê Vi t Thu tễ ạ ườ ế ậ
2) Hoàng Th H ng Huy n - Tr ng THPT Nghi L c 4ị ươ ề ườ ộ
3) Phan Th Thu Huy n – Tr ng THPT Nguy n Tr ng ị ề ườ ễ ườ
Tộ
Tháng 12/2020
M ĐUỞ Ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề
Toán h c là môn khoa h c c b n, có liên quan đn nhi u ngành, nhi uọ ọ ơ ả ế ề ề
lĩnh v c khác nhau. D y toán h c nh m trang b cho h c sinh m t h th ng triự ạ ọ ằ ị ọ ộ ệ ố
th c khoa h c ph thông c b n t o đi u ki n cho các em đc hình thành vàứ ọ ổ ơ ả ạ ề ệ ượ
phát tri n các ph m ch t, năng l c trí tu , đng th i trang b cho các em hể ẩ ấ ự ệ ồ ờ ị ệ
th ng tri th c đm b o đ đ nghiên c u và khám phá th gi i xung quanh.ố ứ ả ả ủ ể ứ ế ớ
Trong ch ng trình môn Toán b c THPT, các em h c sinh đc h cươ ậ ọ ượ ọ
đo hàm t cu i h c k II c a l p 11, nh ng đi đa s các em khi h c xongạ ừ ố ọ ỳ ủ ớ ư ạ ố ọ
nh ng ki n th c v đo hàm thì ch bi t v n d ng công th c đ gi i các bàiữ ế ứ ề ạ ỉ ế ậ ụ ứ ể ả
toán v tính đo hàm, ho c kh o sát hàm s .ề ạ ặ ả ố Còn vi c ng d ng đo hàm đệ ứ ụ ạ ể
khai thác và gi i các bài toán nh : ả ư Bài toán đ th hàm đo hàm và s bi nồ ị ạ ự ế
thiên c a hàm sô, ủbài toán đ th hàm đo hàm và c c tr c a hàm s , ồ ị ạ ự ị ủ ố bài toán
đ th hàm đo hàm và giá tr l n nh t, giá tr nh nh t c a hàm s , ồ ị ạ ị ớ ấ ị ỏ ấ ủ ố bài toán
đ thồ ị hàm đo hàm và s t ng giao c a đ thạ ự ươ ủ ồ ị các hàm số… qua th c tự ế
gi ng d y nhi u năm b c THả ạ ề ở ậ PT và tìm hi u v tâm lý c a đi t ng h cể ề ủ ố ượ ọ
sinh tôi th y h c sinh còn r t lúng túngấ ọ ấ , b ng .ỡ ỡ Nh m giúp các em h c sinhằ ọ
h ng thú trong h c t p, bi t cách khai thác, v n d ng các ki n th c liên quanứ ọ ậ ế ậ ụ ế ứ
đn đo hàm đ gi i quy t các bài toán đ th hàm đo hàm và các bài toánế ạ ể ả ế ồ ị ạ
liên quan tôi đã ch n vi t chuyên đ này ọ ế ề trình bày m t s kinh nghi m c aộ ố ệ ủ
b n thân đã tích lu khi gi ng d y: “ả ỹ ả ạ Phát tri n năng l c toán h c cho h cể ự ọ ọ
sinh thông qua các bài toán s d ng đ th c a hàm đo hàm ch ng trìnhử ụ ồ ị ủ ạ ươ
Gi i tích 12 nh m ả ằ nâng cao ch t l ng ôn thi t t nghi p THPT mônấ ượ ố ệ
Toán” nh mằ ph c v công tác d y và h c trong nhà tr ng.ụ ụ ạ ọ ườ
Trong quá trình gi ng d y tôi c g ng làm sáng t ả ạ ố ắ ỏ m i quan h gi aố ệ ữ
hàm s ố và hàm s thông qua m t s bài toán liên quanố ộ ố . B ng cách s p x pằ ắ ế
các d ng toán, ph ng pháp truy n th phù h p v i đi t ng h c sinh, phátạ ươ ề ụ ợ ớ ố ượ ọ
huy tính tích c c c a h c sinh, chú ý s a sai cho các em, tôi đã giúp h c sinhự ủ ọ ử ọ
hi u đây là là ph n bài t p có thu t gi i rõ ràng, chính xác, có nhi u n iể ầ ậ ậ ả ề ộ dung
ng d ng phong phú và ứ ụ giúp h c sinh đnh h ng đc năng l c t duy vàọ ị ướ ượ ự ư
ti p c n k thi THPT Qu c Gia năm 2021.ế ậ ỳ ố
3
2. M c đích nghiên c uụ ứ
Đ tài giúp h c sinh th y đc m i quan h gi a hàm s và hàm sề ọ ấ ượ ố ệ ữ ố ố
thông qua m t s bài toán liên quan. T đó, h c sinh đnh h ng đc năngộ ố ừ ọ ị ướ ượ
l c t duy và ti p c n k thi THPT ự ư ế ậ ỳ m i quan h gi a hàm s và hàm số ệ ữ ố ố
thông qua m t s bài toán liên quan. ộ ố B ng cách s p x p các d ng toán,ằ ắ ế ạ
ph ng pháp truy n th phù h p v i đi t ng h c sinh, phát huy tính tíchươ ề ụ ợ ớ ố ượ ọ
c c c a h c sinh, chú ý s a sai cho các em, tôi đã giúp h c sinh hi u đây là làự ủ ọ ử ọ ể
ph n bài t p có thu t gi i rõ ràng, chính xác, có nhi u n i ầ ậ ậ ả ề ộ Qu c Gia nămố
2021.
3. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ
Đ đt đc m c đích nghiên c u, đ tài có nhi m v :ể ạ ượ ụ ứ ề ệ ụ
+ Hình thành cách gi i m t s bài toán v đ th hàm đo hàm.ả ộ ố ề ồ ị ạ
+ Đ xu t m t s bài toán m i liên quan đn đ th hàm đo hàm.ề ấ ộ ố ớ ế ồ ị ạ
+ Làm sáng t m i quan h gi a hàm s và hàm đo hàm c a nó là .ỏ ố ệ ữ ố ạ ủ
+ T ch c th c nghi m s ph m đ đánh giá tính kh thi và hi u qu c a đổ ứ ự ệ ư ạ ể ả ệ ả ủ ề
tài. T đó, xây d ng đc ph ng pháp d y h c phù h p ti p c n k thiừ ự ượ ươ ạ ọ ợ ế ậ ỳ
THPT Qu c Gia năm 202ố1.
4. Đi t ng và ph m vi nghiên c uố ươ ạ ứ
4.1 Đi t ng nghiên c uố ươ ứ
Đ tài đã nghiên c u các bài toán v đ th hàm đo hàm và các bài toánề ứ ề ồ ị ạ
liên quan nh m m c đích đ h c sinh hi u sâu s c h n v v n đ kh o sátằ ụ ể ọ ể ắ ơ ề ấ ề ả
hàm s nh : hình d ng đ th , s bi n thiên, c c tr , giá tr l n nh t, giá trố ư ạ ồ ị ự ế ự ị ị ớ ấ ị
nh nh t c a hàm s và s t ng giao c a các đ th hàm s . T đó, giúp h cỏ ấ ủ ố ự ươ ủ ồ ị ố ừ ọ
sinh hoàn thi n k năng và ti p c n k thi THPT Qu c Gia năm 202ệ ỹ ế ậ ỳ ố 1.
4.2 Ph m vi nghiên c uạ ứ
Nghiên c u các bài toán v đ th c a hàm s và gi i các bài toán liênứ ề ồ ị ủ ố ả
quan.
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
5.1 Ph ng pháp nghiên c u lý lu n:ươ ứ ậ
Nghiên c u các tài li u:ứ ệ
+ Sách giáo khoa, sách giáo viên, n i dung gi m t i ch ng trình, h ng d n ộ ả ả ươ ướ ẫ
th c hi n ch ng trình Toán 12.ự ệ ươ
4
+ Sách tham kh o và các tài li u trên Internet v cácả ệ ề v n ấđ liên ềquan đn đ ế ề
tài.
5.2 Ph ng pháp đi u tra, quan sát:ươ ề
D gi , quan sát, l p phi u đi u tra th c tr ng vi c gi i quy t bài toán ự ờ ậ ế ề ự ạ ệ ả ế
đ th hàm đo hàm và các bài toán liên quan.ồ ị ạ
5.3 Ph ng pháp th c nghi m s ph m:ươ ự ệ ư ạ
T ch c th c nghi m s ph m đ đánh giá tínhổ ứ ự ệ ư ạ ể khả thi và hi u qu c a ệ ả ủ đề
tài.
6. D ki n nh ng đóng góp c a đ tàiự ế ữ ủ ề
+ Góp ph n c ng c h th ng ki n th c v kh o sát hàm s và các bài toánầ ủ ố ệ ố ế ứ ề ả ố
liên quan.
+ Có th s d ng đ tài đ làm tài li u tham kh o cho giáo viên và h c sinh ể ử ụ ề ể ệ ả ọ
trong gi ng d y n i dung kh o sát.ả ạ ộ ả
7. Đi m m i trong k t qu nghiên c uể ớ ế ả ứ
7.1 V m t lý lu nề ặ ậ
Đ tài đã h th ng ki n th c n n t ng theo t ng bài toán liên quan. Hình ề ệ ố ế ứ ề ả ừ
thành cách t duy gi i các bài toán.ư ả
7.2 V m t th c ti nề ặ ự ễ
Gi i quy t đc tình hu ng th c ti n khi nghiên c u v đ th hàm s .ả ế ượ ố ự ễ ứ ề ồ ị ố
Xây d ng đc h th ng bài t p nh m rèn luy n k năng cho h c sinh.ự ượ ệ ố ậ ằ ệ ỹ ọ
5