Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
SIEÂU AÂM MAØU CHAÅN ÑOAÙN VIEÂM RUOÄT THÖØA CAÁP<br />
Leâ Vaên Taøi ( 1 ), Nguyeãn Thieän Huøng<br />
<br />
(1),<br />
<br />
An Thanh Haûi<br />
<br />
, Nguyeãn Quyù Khoaùng ( 2 )<br />
<br />
(1)<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
MUÏC ÑÍCH: Döïa treân nguyeân lyù coù hieän töôïng daõn maïch (vasodilatation) trong caáu truùc vieâm nhieãm, duøng<br />
sieâu aâm Doppler maøu ñaùnh giaù söï taêng töôùi maùu (hyperemia) ruoät thöøa vieâm sung huyeát vaø hoaïi töû chöa bieán<br />
chöùng thuûng vaø vieâm ruoät thöøa hoaïi töû coù bieán chöùng thuûng. Tìm söï khaùc bieät giöõa aùp-xe, ñaùm quaùnh, ñaùm<br />
quaùnh aùp-xe hoaù, vieâm phuùc maïc khu truù vaø toaøn theå.<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG & PHÖÔNG PHAÙP: Tieàn cöùu ñoái chieáu keát quaû phaãu thuaät coù giaûi phaãu beänh lyù 63 tröôøng hôïp<br />
32 nam 31 nöõ, 2-79 tuoåi, bao goàm taát caû tröôøng hôïp ñau buïng caáp vaø baùn caáp nghi ngôø vieâm ruoät thöøa. Duøng<br />
ñaàu doø linear 3. 75-6 MHz, sieâu aâm ñen traéng tröôùc, sau khi tìm ñöôïc ruoät thöøa vieâm duøng sieâu aâm Doppler<br />
maøu ñaùnh giaù hieän töôïng hyperemia trong vaùch ruoät thöøa coù hay khoâng. Neáu co, ù chia theo 3 möùc ñoä: ít<br />
(sparse hay focal): 1-2 tín hieäu maøu (pixel), trung bình: 3-4 pixels, nhieàu (abundant hay scattered): > 4 pixels,<br />
sau cuøng khaûo saùt Doppler phoå ño vaän toác vaø chæ soá RI. Trong nhöõng tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa hoaïi töû coù bieán<br />
chöùng thuûng, tìm hieän töôïng hyperemia quanh ruoät thöøa bao goàm dòch tuï khu truù quanh ruoät thöøa (aùp-xe),<br />
vaùch ruoät, maïc noái, cô psoas.<br />
KEÁT QUAÛ: Trong 63 tröôøng hôïp theo doõi ñöôïc, coù 61 tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa (96. 8%): 60 tröôøng hôïp<br />
ñöôïc moå, 1 tröôøng hôïp khoâng moå vì khi theo doõi thaáy phuø hôïp vôùi ñaùm quaùnh ruoät thöøa, coù 2 tröôøng hôïp moå<br />
khoâng do vieâm ruoät thöøa. Vieâm ruoät thöøa caáp chöa bieán chöùng thuûng 42 tröôøng hôïp, 40 tröôøng hôïp (95%) coù<br />
taêng töôùi maùu (hyperemia), möùc ñoä ít 12 tröôøng hôïp (30%), möùc ñoä trung bình 5 tröôøng hôïp (13%), möùc ñoä<br />
nhieàu 23 tröôøng hôïp (57%), khoâng coù hyperemia 2 tröôøng hôïp (5%). Vaän toác thaáp 7-33cm/s, trung bình 16<br />
cm/s, vaän toác taâm tröông cao do daõn maïch neân RI thaáp 0. 43-0. 79, trung bình: 0. 6. Trong 19 tröôøng hôïpvieâm<br />
ruoät thöøa caáp bieán chöùng thuûng, 17 tröôøng hôïp coøn thaáy ruoät thöøa vaø 2 tröôøng hôïp khoâng thaáy do ruoät thöøa vôõ<br />
vuïn hoaøn toaøn. Coù 11 tröôøng hôïp (58%) coù hyperemia: möùc ñoä ít 3 tröôøng hôïp (27%), möùc ñoä trung bình 2<br />
tröôøng hôïp (18%), möùc ñoä nhieàu 6 tröôøng hôïp (55%), khoâng coù hyperemia 6 tröôøng hôïp (32%). Trong 8 tröôøng<br />
hôïp khoâng coù tín hieäu maøu coù 6 tröôøng hôïp lôùp echo daày döôùi nieâm maïc khoâng thaáy do bò hoaïi töû hoaøn toaøn, 2<br />
tröôøng hôïp lôùp döôùi nieâm khoâng coøn nguyeân veïn. Vaän toác thaáp, vaän toác taâm tröông cao, RI thaáp nhö trong<br />
tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa chöa bieán chöùng thuûng.<br />
Trong soá 19 tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa bieán chöùng thuûng coù 9 tröôøng hôïp (47%) laø aùp xe, Doppler maøu coù<br />
taêng töôùi maùu ôû ngoaïi vi oå aùp xe (perihyperemia) 100%, trong soá naày coù 2 tröôøng hôïp vöøa coù taêng töôùi maùu ôû<br />
ngoaïi vi vaø trung taâm oå aùp xe. Ñaùm quaùnh aùp-xe hoùa 5 tröôøng hôïp (26%) ñeàu coù taêng töôùi maùu ôû moâ chung<br />
quanh ruoät thöøa vieâm hoaïi töû (bao goàm vaùch ruoät, môû maïc noái, cô psoas) do coù hieän töôïng vieâm taáy quanh ruoät<br />
thöøa vieâm hoaïi töû. Vieâm phuùc maïc khu truù coù 2 tröôøng hôïp (11%) 1 tröôøng hôïp coù perihyperemia, 1 tröôøng hôïp<br />
khoâng coù. Vieâm phuùc maïc toaøn theå 1 tröôøng hôïp (5%) khoâng coù perihyperemia. Ñaùm quaùnh ruoät thöøa 2 tröôøng<br />
hôïp (11%) khoâng coù perihyperemia do hieän töôïng vieâm khoâng nhieàu vaø thuyeân giaûm.<br />
KEÁT LUAÄN: Sieâu aâm Doppler maøu cho thaáy ña soá vieâm ruoät thöøa caáp coù taêng tín hieäu maøu trong vaùch ruoät,<br />
coù vaän toác thaáp, vaän toác taâm tröông taêng, chæ soá khaùng RI thaáp. Khi lôùp echo daày döôùi nieâm maïc bò phaù huûy<br />
hoaøn toaøn thì khoâng coù tín hieäu maøu. Hình aûnh taêng tín hieäu maøu quanh ruoät thöøa vieâm coù bieán chöùng thuûng<br />
böôùc ñaàu giuùp ích cho chaån ñoaùn phaân bieät aùp-xe, ñaùm quaùnh, ñaùm quaùnh aùp-xe hoùa, vieâm phuùc maïc khu truù<br />
1<br />
2<br />
<br />
Trung taâm y khoa MEDIC – TP. HCM<br />
Hoäi chaån ñoaùn hình aûnh TP. HCM<br />
<br />
120<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
ñeå coù höôùng xöû trí thích hôïp ñaõ ñöôïc kieåm chöùng qua phaãu thuaät. Hình aûnh taêng tín hieäu maøu ôû ngoaïi vi quanh<br />
oå aùp-xe ruoät thöøa (peripheral hyperemia) coù ñoä chuyeân bieät cao (100%).<br />
<br />
SUMMARY –<br />
COLOR DOPPLER DIAGNOSIS OF ACUTE APPENDICITIS<br />
Le Van Tai, Nguyen Thien Hung,, An Thanh Hai, Nguyen Quy Khoang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh *<br />
,<br />
<br />
Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 121 – 128<br />
<br />
OBJECTIVE: Based on physiologic vasodilatation in inflamated structure, we use color Doppler to evaluate<br />
hyperemia in congestive appendicitis, in nonperforated necrotic appendicitis and in necrotic appendicitis with<br />
perforation. We look for the differences between abscess, plastron, phlegmon, regional and general peritonitis.<br />
MATERIALS AND METHODS: Prospective study with surgery control and pathologic examination on 63<br />
patients, 32 males and 31 females, from 2 to 79 years old, including all cases with acute and subacute<br />
abdominal pain suspected for appendicitis. After detecting appendicitis with gray-scale ultrasound, we use<br />
color Doppler scans with 3. 75-6 MHz linear probe to evaluate whether arterial color signals (hyperemia) were<br />
sought within the appendiceal wall. If hyperemia exists, we classify into 3 grades: sparse (or focal) 1-2 pixels,<br />
moderate 3-4 pixels, abundant (or scattered) > 4 pixels, and we finally use pulsed Doppler to measure velocity<br />
and resistive index (RI). In cases of necrotic appendicitis with perforation, we look for hyperemia around<br />
appendicitis including periappendiceal fluid, intestinal wall, greater omentum and psoas muscle.<br />
RESULTS: In 63 cases suspected for appendicitis, 61 cases are true appendicitis (96. 8%): 60 cases are<br />
operated, 1 case is not operated because it is followed up as a plastron and 2 cases are operated but there are<br />
not appendicitis. There are 42 non perforated appendicitis, 40 cases (95%) with hyperemia: 12 cases -sparse<br />
hyperemia (30%), 5 cases-moderate hyperemia (13%), 23 cases-abundant hyperemia (57%). There is not<br />
hyperemia in 2 cases (5%). About the velocity flow, 7-33cm/sec is low velocity, (average 16 cm/s) is moderate<br />
velocity and the RI( resistive index) is low: 0. 43-0. 79, ( mean 0. 6) because of high diastolic flow due to<br />
vasodilatation.<br />
In 19 cases of perforated appendictis, the appendix is still shown in 17 cases and not seen in 2 cases<br />
because it is completely destroyed. Eleven cases have hyperemia (58%): 3 cases-sparse hyperemia (27%), 2<br />
cases-moderate hyperemia (18%), 6 cases-abundant hyperemia (55%). There is no hyperemia in 6<br />
cases(32%).<br />
In eight cases without hyperemia, 6 cases have no echogenic layer corresponding to completely destroyed<br />
submucosa and 2 cases with incomplete echogenic layer.<br />
In 19 cases of perforated appendicitis, 9 cases (47%) are abscesses with peripheral hyperemia in color<br />
Doppler (100%), in which there is peripheral and central hyperemia in 2 cases. In 5 cases of phlegmon (26%),<br />
there is hyperemia in the soft tissue around the necrotic appendicitis including the bowel wall, the greater<br />
omentum and the psoas muscle because of important inflammation around the perforated appendicitis. There<br />
are 2 cases of regional peritonitis (11%) in which there is hyperemia in only one case. There is 1 case of<br />
general peritonitis (5%) with no perihyperemia. There are 2 cases of plastron (11%) with no perihyperemia<br />
because the inflammation is not severe.<br />
CONCLUSION: Color Doppler shows hyperemia in almost acute appendicitis, low velocety, high diastolic<br />
flow, low resistive index (RI). When the submucosal echogenic layer is completely destroyed, there is no color<br />
Doppler signal. Hyperemia in the soft tissue around the perforated appendictis often help us to differentiate<br />
abscess from plastron, phlegmon, regional and general peritonitis; this is confirmed by surgery. Peripheral<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
121<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
hyperemia in appendiceal abscess has a high specificity (100%). .<br />
hôïp ñeán muoän ruoät thöøa vieâm hoaïi töû khi ñoù ta coù<br />
MUÏC ÑÍCH<br />
daáu hieäu giaùn tieáp laø môõ maïc noái, ruoät non ñeán bao<br />
Ñaùnh giaù sieâu aâm Doppler maøu (color Doppler),<br />
quanh, (hay daày lôùp môõ sau phuùc maïc quanh ruoät<br />
chuû yeáu Doppler maøu naêng löôïng PDI (Power Doppler<br />
thöøa trong tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa sau manh<br />
Imaging) trong vieâm ruoät thöøa caáp chöa bieán chöùng<br />
traøng quaët ngöôïc), hay coù dòch oå buïng.<br />
thuûng vaø coù bieán chöùng thuûng taïo aùp-xe, ñaùm quaùnh,<br />
Taát caû caùc tröôøng hôïp naày ñeàu tìm ruoät thöøa<br />
ñaùm quaùnh ruoät thöøa aùp-xe hoùa, vieâm phuùc maïc khu<br />
baèng nhöõng maët caét quanh manh traøng, vì ruoät thöøa<br />
truù, vieâm phuùc maïc toaøn theå. Söï khaùc nhau giöõa ñaùm<br />
coù nhieàu vò trí (H. 2). Do ñoù tröôùc tieân caàn xaùc ñònh<br />
quaùnh, ñaùm quaùnh aùp-xe hoùa, vieâm phuùc maïc khu truù<br />
chính xaùc ñaïi traøng leân, vò trí manh traøng baèng maët<br />
do vieâm ruoät thöøa hoaïi töû bieán chöùng thuûng. Söï khaùc<br />
caét doïc beân töø haï söôøn phaûi xuoáng hoá chaäu phaûi.<br />
bieät giöõa vieâm ruoät thöøa sung huyeát vaø vieâm ruoät thöøa<br />
Trong ña soá tröôøng hôïp sieâu aâm deã daøng xaùc ñònh<br />
hoaïi töû treân sieâu aâm ñen traéng vaø sieâu aâm Doppler<br />
ñöôïc ñaïi traøng leân coù hình moät chuoåi caáu truùc echo<br />
maøu.<br />
daày, coù dirty-shadowing, laø nhöõng tuùi phình ñaïi traøng<br />
Ñaùnh giaù chæ soá RI khi duøng sieâu aâm Doppler phoå<br />
(hautration) (H. 1), vaø manh traøng laø phaàn taän cuøng<br />
(spectrum Doppler) trong vieâm ruoät thöøa caáp.<br />
khi ñoù xoay sang maët caét ngang, seõ thaáy hoài traøng,<br />
khoâng coù ngaán, gaén vaøo. Vò trí manh traøng coù theå ôû<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
cao döôùi bôø gan, ngang roán hay thaáp ôû tieåu khung (H.<br />
CÖÙU<br />
2). Trong nhöõng tröôøng hôïp khoâng thaáy ruoät thöøa ôû<br />
Khaùm taát caû beänh nhaân ñau buïng caáp vaø baùn<br />
vò trí bình thöôøng, tröôùc cô thaét löng chaäu (cô psoas),<br />
caáp, ñau hoá chaäu phaûi (24 tröôøng hôïp 39%), ñau haï vò<br />
caàn tìm kyõ quanh manh traøng nhaát laø ôû vò trí beänh<br />
(10 tröôøng hôïp 16%), ñau hoâng phaûi (7 tröôøng hôïp<br />
nhaân ñau nhieàu nhaát, caáu truùc hình oáng bít moät ñaàu,<br />
11%), ñau quanh roán (4 tröôøng hôïp 7%), ñau thöôïng<br />
coù theå cong queïo, ñeø khoâng xeïp vaø ñaàu coøn laïi phaûi<br />
vò, khaép buïng (1 tröôøng hôïp 7%), coù phaûn öùng thaønh<br />
gaén vôùi manh traøng (finger sign). Neáu vaãn chöa tìm<br />
buïng hay khoâng, keøm soát (6 tröôøng hôïp 10%) hay<br />
thaáy ruoät thöøa, nhaát laø trong nhöõng tröôøng hôïp beänh<br />
khoâng, buoàn noân, oùi möõa (3 tröôøng hôïp 5%), hay tieåu<br />
nhaân ñau nhieàu ôû hoâng phaûi, ta phaûi tìm xem coù vieâm<br />
khoù (1 tröôøng hôïp 7%). Töø 12 /1998 ñeán 12 /1999<br />
ruoät thöøa sau manh traøng hay khoâng baèng nhöõng<br />
sieâu aâm Doppler maøu 72 tröôøng hôïp chaån ñoaùn vieâm<br />
maët caét doïc bôø ngoaøi ñaïi traøng leân (ñeå traùnh hôi trong<br />
ruoät thöøa caáp, theo doõi ñöôïc keát quaû moå 63 tröôøng<br />
ñaïi traøng leân) vaø höôùng xuyeân thaáu sang traùi nhaèm<br />
hôïp, trong ñoù coù 61 tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa caáp 32<br />
khaûo saùt kyõ khoang sau phuùc maïc, sau ñaïi traøng leân.<br />
nam (52%), 29 nöõ (48%). Tuoåi töø 2 – 79, trong ñoù coù<br />
Trong tröôøng hôïp ñaïi traøng leân vaø manh traøng coù<br />
12 tröôøng hôïp nhi 8 trai 4 gaùi. Taát caû caùc tröôøng hôïp<br />
nhieàu hôi neân ñeø eùp cho bôùt hôi baèng phöông phaùp<br />
treân ñöôïc khaùm sieâu aâm B mode tröôùc vôùi ñaàu doø<br />
aán khaùm coù möùc ñoä, coù theå cho beänh nhaân naèm<br />
convex 3. 75MHz, hay linear 5MHz – 6 MHz baèng<br />
nghieâng sang traùi.<br />
phöông phaùp aán khaùm coù möùc ñoä (gradedMaùy sieâu aâm maøu duøng maùy Toshiba, coù phaàn<br />
compression technique) cuûa Puylaert vôùi tieâu chuaån<br />
meàm sieâu aâm Doppler maøu naêng löôïng PDI, chænh<br />
ñöôøng kính ruoät thöøa ôû treû em bình thöôøng nhoû hôn<br />
nhöõng thoâng soá sao cho nhaïy vôùi doøng chaûy coù vaän<br />
5mm, ôû ngöôøi lôùn nhoû hôn 7mm vaø hình daïng coù theå<br />
toác thaáp nhaát.<br />
cong queïo. Chaån ñoaùn ruoät thöøa vieâm khi coù caùc daáu<br />
hieäu tröïc tieáp nhö daáu ngoùn tay (finger sign), daáu<br />
hình bia (target sign), trong vieâm caáp, daáu haït caø pheâ<br />
(coffee-bean sign) khi coù bieán chöùng aùp-xe ruoät thöøa,<br />
vaø coù keøm soûi phaân hay khoâng. Trong nhöõng tröôøng<br />
<br />
122<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
H. 1 Ñaïi traøng leân caét doïc coù nhieàu haustration echo<br />
daày coù dirty shadowing. Hình nhoû ôû döôùi laø ñaïi traøng<br />
leân caét ngang.<br />
<br />
H. 2 Vò trí khaùc nhau cuûa ruoät thöøa vaø manh traøng.<br />
<br />
H. 3 Hình aûnh giaûi phaãu hoïc ruoät thöøa sau manh<br />
traøng vaø nhöõng haustration ñaïi traøng leân.<br />
<br />
Ñeå doø tìm Doppler phoå ta ñaët cöûa soå phoå ôû vò trí<br />
coù tín hieäu maøu (pixel). Sau khi laøm sieâu aâm B mode<br />
doø tìm ñöôïc ruoät thöøa, tieán haønh laøm Doppler maøu<br />
xem coù taêng tín hieäu maøu do hieän töôïng taêng töôùi<br />
maùu (hyperemia) khoâng, neáu coù thì chia ra 3 möùc ñoä:<br />
ít 1-2 pixel (hay focal), trung bình 3-4 pixel & nhieàu<br />
> 4 pixel (hay scattered).<br />
Trong nhöõng tröôøng hôïp coù tuï dòch daïng aùp-xe<br />
(dòch lôïn côïn) coù maïc noái vaø ruoät bao quanh thì xem<br />
coù nhieàu tín hieäu maøu ôû ngoaïi vi quanh oå aùp-xe<br />
(peripheral hyperemia) hay ôû trung taâm oå aùp-xe<br />
(central hyperemia) hay vöøa coù ôû ngoaïi vi vöøa coù ôû<br />
trung taâm.<br />
Trong nhöõng tröôøng hôïp vieâm phuùc maïc toaøn<br />
theå, vieâm phuùc maïc khu truù, ñaùm quaùnh ruoät thöøa,<br />
ñaùm quaùnh ruoät thöøa aùp-xe hoùa ghi nhaän laïi möùc ñoä<br />
hyperemia ôû hoá chaäu phaûi ñeå ruùt ra söï khaùc bieät giöõa<br />
chuùng nhö theá naøo.<br />
Taát caû nhöõng tröôøng hôïp nghieân cöùu ñeàu ñöôïc<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
123<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
moå vaø coù keát quaû giaûi phaãu beänh lyù, theo möùc ñoä<br />
vieâm ruoät thöøa sung huyeát, vieâm ruoät thöøa muõ (hay<br />
vieâm ruoät thöøa hoaïi töû) coù bieán chöùng thuûng hay<br />
chöa thuûng. Döõ lieäu ñöôïc cung caáp bôûi beänh vieän<br />
Bình daân vaø beänh vieän Nhi ñoàng I.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br />
Trong 63 tröôøng hôïp theo doõi ñöôïc, coù 62 tröôøng<br />
hôïp ñöôïc moå caáp cöùu, 1 tröôøng hôïp ñaùm quaùnh ruoät<br />
thöøa phuø hôïp vôùi laâm saøng khoâng moå caáp cöùu. Trong<br />
soá nhöõng tröôøng hôïp moå coù 2 tröôøng hôïp (3. 2%)<br />
khoâng do vieâm ruoät thöøa, bao goàm: 1 tröôøng hôïp öù<br />
muõ tai voøi phaûi, 1 tröôøng hôïp do vieâm manh traøng.<br />
Trong 61 tröôøng hôïp do vieâm ruoät thöøa caáp (96. 8%)<br />
thì:<br />
Vieâm ruoät thöøa caáp chöa bieán chöùng thuûng laø 42<br />
tröôøng hôïp (69%), thôøi gian ñau<br />
0. 5 - 9 ngaøy, trung bình 2. 2 ngaøy.<br />
Vieâm ruoät thöøa caáp coù bieán chöùng thuûng laø 19<br />
tröôøng hôïp (31%), thôøi gian ñau 2-50 ngaøy, trung<br />
bình 11. 5 ngaøy bao goàm 9 tröôøng hôïp (47%) laø aùp xe<br />
ruoät thöøa, 2 tröôøng hôïp (11%) laø ñaùm quaùnh ruoät thöøa<br />
(1 tröôøng hôïp moå daãn löu vì laâm saøng nghi ñaùm<br />
quaùnh aùp-xe hoaù vaø 1 tröôøng hôïp khoâng moå caáp cöuù),<br />
5 tröôøng hôïp (26%) laø ñaùm quaùnh aùp-xe hoùa, 2 tröôøng<br />
hôïp (11%) laø vieâm phuùc maïc khu truù, 1 tröôøng hôïp<br />
(5%) laø vieâm phuùc maïc toaøn theå. Trong soá ñoù coù 2<br />
tröôøng hôïp khoâng thaáy ruoät thöøa.<br />
Trong soá ñoù vieâm ruoät thöøa sau manh traøng (H.<br />
10, H. 11) 11 tröôøng hôïp (18%), ôû vuøng chaäu 2 tröôøng<br />
hôïp (3%), quaët ngöôïc leân treân vaø phía trong ñaïi traøng<br />
leân (vieâm ruoät thöøa sau hoài traøng) 1 tröôøng hôïp (2%),<br />
ruoät thöøa höôùng leân roán 1 tröôøng hôïp (2%).<br />
Baûng 1: Vò trí ruoät thöøa vieâm.<br />
Vò trí<br />
Hoá chaäu phaûi, bao goàm nhöõng tröôøng hôïp<br />
manh traøng ôû cao, ngang roán<br />
Vuøng chaäu<br />
Sau manh traøng<br />
Sau hoài traøng<br />
Höôùng leân roán<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp<br />
n = 46 (75%)<br />
n=2<br />
n = 11<br />
n=1<br />
n=1<br />
<br />
(3%)<br />
(18%)<br />
(2%)<br />
(2%)<br />
<br />
Giaûi phaãu beänh: vieâm ruoät thöøa sung huyeát: 5<br />
<br />
124<br />
<br />
tröôøng hôïp, vieâm ruoät thöøa muõ (hoaïi töû): 54 tröôøng<br />
hôïp, trong ñoù: vieâm ruoät thöøa chöa thuûng 42 tröôøng<br />
hôïp (65%) vieâm ruoät thöøa thuûng 17 tröôøng hôïp<br />
(35%).<br />
Hình aûnh sieâu aâm ñen traéng (gray-scale): lôùp<br />
echo daày töông öùng vôùi lôùp nieâm maïc vaø döôùi nieâm<br />
maïc: coøn nguyeân veïn: 5 tröôøng hôïp, maát töøng phaàn:<br />
46 tröôøng hôïp, maát toaøn boä: 8 tröôøng hôïp.<br />
Baûng 2: Söï töông quan giöõa lôùp echo daày döôùi nieâm<br />
maïc vôùi giaûi phaãu beänh lyù VRT caáp.<br />
Lôùp Echo daày döôùi Coøn<br />
nieâm maïc nguyeân<br />
Giaûi phaãu beänh<br />
veïn<br />
Vieâm ruoät thöøa sung huyeát<br />
Vieâm ruoät thöøa muõ<br />
<br />
Khoâng Khoâng<br />
nguyeân thaáy<br />
veïn<br />
<br />
3<br />
2<br />
<br />
2<br />
44<br />
<br />
0<br />
8<br />
<br />
Hình aûnh sieâu aâm Doppler maøu: Trong soá 42<br />
tröôøng hôïp VRT chöa bieán chöùng thuûng: taêng tín<br />
hieäu maøu do taêng töôùi maùu (hyperemia), 40 tröôøng<br />
hôïp (95%), khoâng coù hyperemia 2 tröôøng hôïp (5%),<br />
(H. 4). Taêng tín hieäu maøu möùc ñoä ít (sparse hay focal)<br />
12 tröôøng hôïp (30%), (H. 5), möùc ñoä trung bình<br />
(moderate) 5 tröôøng hôïp (13%), möùc ñoä nhieàu<br />
(abundant hay scattered) 23 tröôøng hôïp (57%) (H. 6).<br />
Trong soá 19 tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa bieán<br />
chöùng thuûng chæ thaáy ñöôïc 17 tröôøng hôïp, 2 tröôøng<br />
hôïp khoâng thaáy ruoät thöøa (do ruoät thöøa vieâm hoaïi töû<br />
vaø vôõ vuïn hoaøn toaøn chæ thaáy hình aûnh tuï dòch ôû hoá<br />
chaäu phaûi daïng aùp xe), coù hyperemia 11 tröôøng hôïp<br />
(58%), khoâng coù hyperemia 6 tröôøng hôïp (32%). Taêng<br />
tín hieäu maøu möùc ñoä ít (sparse hay focal) 3 tröôøng<br />
hôïp (27%), möùc ñoä trung bình (moderate) 2 tröôøng<br />
hôïp (18%), möùc ñoä nhieàu (abundant hay scattered) 6<br />
tröôøng hôïp (55%).<br />
Baûng 3: Söï taêng töôùi maùu trong vaùch ruoät thöøa vieâm<br />
chöa bieán chöùng thuûng vaø bieán chöùng thuûng.<br />
Giaûi phaãu beänh<br />
<br />
Hình aûnh Doppler maøu<br />
<br />
sung huyeát hoaïi töû ít trung bình nhieàu khoâng<br />
Vieâm ruoät thöøa<br />
chöa thuûng<br />
Vieâm ruoät thöøa<br />
thuûng<br />
<br />
5<br />
<br />
37<br />
<br />
12<br />
<br />
5<br />
<br />
23<br />
<br />
2<br />
<br />
0<br />
<br />
17<br />
<br />
3<br />
<br />
2<br />
<br />
6<br />
<br />
6<br />
<br />
Sieâu aâm Doppler phoå (spectrum Doppler), trong<br />
soá 42 tröôøng hôïp vieâm ruoät thöøa chöa bieán chöùng<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />