Chọn lọc giống là quá trình chọn lọc do con người
tiến hành trên cây trồng, vật nuôi gồm hai mặt
song song – vừa tích luỹ những biến dị có lợi, vừa
đào thải những biến dị không có lợi cho con
người, tạo giống cây trồng, vật nuôi.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Sinh học 12 cac phương pháp chọn lọc
- SINH HỌC 12
SINH
BÀI 9
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHỌN LỌC
Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
Kiểm tra bài cũ
1. Tính trạng cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Thế nào là giống?
Câu hỏi chuẩn bị bài mới
1. Thế nào là chọn lọc giống?
2. Vai trò của chọn lọc giống?
3. Trình bày phương pháp chọn lọc hàng loạt (cách tiến hành, phạm vi
ứng dụng, ưu nhược điểm, ý nghĩa).
4. Trình bày phương pháp chọn lọc cá thể (cách tiến hành, phạm vi ứng
dụng, ưu nhược điểm, ý nghĩa).
5. So sánh hai phương pháp chọn lọc trên.
6. Vì sao cây tự thụ phấn chỉ cần chọn lọc một lần là có kết quả?
7. Vì sao cây giao phấn phải chọn lọc nhiều lần mới có kết quả?
- SINH HỌC 12
SINH
BÀI 9
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHỌN LỌC
Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
I. Khái niệm về chọn lọc giống
a. Ví dụ: Chọn giống lúa, giống ngô
b. Khái niệm:
Chọn lọc giống là quá trình chọn lọc do con người
tiến hành trên cây trồng, vật nuôi gồm hai mặt
song song – vừa tích luỹ những biến dị có lợi, vừa
đào thải những biến dị không có lợi cho con
người, tạo giống cây trồng, vật nuôi.
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
II. Các phương pháp chọn lọc
1. Hệ số di truyền
Hệ số di truyền là tỉ lệ giữa biến dị kiểu gen và biến dị kiểu hình tính
bằng phần trăm (%) hoặc bằng số thập phân từ 0 đến 1.
Ví dụ
- Hệ số di truyền của sản lượng trứng của gà Lơgo là 9 – 22%.
- Hệ số di truyền khối lượng trứng của gà Lơgo là 39 – 93%.
- (Nghĩa là: Tính trạng sản lượng trứng phụ thuộc nhiều vào môi trường
nuôi dưỡng; tính trạng khối lượng trứng phụ thuộc ít vào môi trường nuôi
dưỡng, phụ thuộc nhiều vào kiểu gen.)
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
2. Các phương pháp chọn lọc
a. Phương pháp chọn lọc hàng loạt
Ruộng chọn
Năm thứ 1
giống trồng vật
Chọn cây tốt
liệu khởi đầu
Trộn lẫn hạt cây
tốt
Năm thứ 2:
so sánh
Giống Giống Giống
khởi đầu chọn hỗn đối chứng
hợp
Sơ đồ phương pháp chọn lọc hàng loạt 1 lần
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
b. Phương pháp chọn lọc cá thể
Năm thứ 1
Giống khởi
Chọn cây tốt
đầu
Năm thứ 2:
So sánh các dòng
1 2 3 4 5 6 7
1,2,3,4,5: Giống chọn từng cây
6: Giống khởi đầu
7. Giống đối chứng
Sơ đồ phương pháp chọn lọc cá thể 1 lần
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
II. Các phương pháp chọn lọc cơ bản
Chọn lọc hàng loạt Chọn lọc cá thể
– Dựa vào kiểu hình chọn nhóm cá – Chọn một số ít cá thể tốt nhất thu
thể phù hợp thu hoạch củ, quả, hạt, hoạch hạt, củ, quả riêng của từng
trộn lẫn. Vụ sau, năm sau gieo cây. Vụ sau, năm sau gieo riêng
chung. So sánh với giống khởi đầu, thành từng hàng (dòng). So sánh
giống đối chứng. với giống khởi đầu, giống đối
chứng. Loại bỏ dòng xấu, giữ lại
a) Cách tiến
dòng tốt.
hành
– Động vật chọn cá thể có những – Động vật con cháu những cá thể
đặc điểm tốt để nhân giống. tốt nhân giống riêng thành dòng.
– Có thể chọn lọc một lần hoặc – Có thể chọn lọc một lần hoặc
nhiều lần. nhiều lần.
– Cây vô tính, tự thụ phấn chọn lọc – Cây vô tính, tự thụ phấn chọn lọc
một lần. một lần.
– Cây giao phấn, động vật chọn lọc – Cây giao phấn chọn lọc nhiều
b) Phạm vi nhiều lần. lần, động vật kiểm tra kiểu gen qua
ứng dụng đời sau.
– Chỉ tiến hành với những tính – Tiến hành với những tính trạng có
trạng có hệ số di truyền cao. hệ số di truyền thấp.
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
II. Các phương pháp chọn lọc cơ bản
Chọn lọc hỗn hợp (chọn lọc hàng Chọn lọc cá thể (chọn lọc từng cây)
loạt)
– Ưu điểm: Dễ làm, nhanh có kết – Ưu điểm: Kiểm tra đầy đủ tính di
quả, ít tốn kém, có thể áp dụng đại truyền của từng cá thể, kết hợp
kiểm tra kiểu hình, kiểu gen; tích
trà.
luỹ và củng cố các biến dị tốt nên
có hiệu quả cao.
– Có kết quả với cả những tính
trạng có hệ số di truyền thấp.
Ưu,
c)
nhược điểm – Nhược điểm: Không xác định – Nhược điểm: phức tạp, thời gian
được tính biến dị của từng cá thể, dài, tốn kém, khó thực hiện.
không kiểm tra kiểu gen nên không
củng cố và tích luỹ được biến dị
tốt.
– Chỉ có kết quả với những tính
trạng có hệ số di truyền cao.
– Duy trì chất lượng và năng suất – Tạo giống mới từ vật liệu khởi
của giống khi đưa vào sản xuất đại đầu.
trà.
d) Ý nghĩa
– Phục tráng những giống đã khu – Tạo giống từ giống hỗn tạp là
vực hoá. nguyên liệu cho phương pháp chọn
lọc hàng loạt hoặc sản xuất đại trà.
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
II. Các phương pháp chọn lọc cơ bản
Chọn lọc hàng loạt Chọn lọc cá thể
– Dễ làm, nhanh có kết quả, ít tốn – Phức tạp, thời gian dài, tốn kém,
kém, có thể áp dụng đại trà. khó thực hiện.
– Không xác định được tính biến dị – Kiểm tra đầy đủ tính di truyền của
Ưu, của từng cá thể, không kiểm tra từng cá thể, kết hợp kiểm tra kiểu
c)
nhược điểm kiểu gen nên không củng cố và tích hình, kiểu gen; tích luỹ và củng cố
luỹ được biến dị tốt. các biến dị tốt nên có hiệu quả cao.
– Chỉ có kết quả với những tính – Có kết quả với cả những tính
trạng có hệ số di truyền cao. trạng có hệ số di truyền thấp.
– Duy trì chất lượng và năng suất – Tạo giống mới từ vật liệu khởi
của giống khi đưa vào sản xuất đại đầu.
trà.
d) Ý nghĩa
– Phục tráng những giống đã khu – Tạo giống từ giống hỗn tạp là
vực hoá. nguyên liệu cho phương pháp chọn
lọc hàng loạt hoặc sản xuất đại trà.
Kết luận: kết hợp chọn lọc lai tạo chọn lọc gây đột biến chọn lọc lai tạo
chọn lọc tạo giống mới thoả mãn kinh tế và thị hiếu con người.
- Chọn lọc hàng loạt nhiều lần
Ruộng chọn
Năm thứ 1
giống cây trồng
Chọn cây tốt
vật liệu khởi
đầu
Trộn lẫn hạt cây tốt
Năm thứ 2
Năm thứ 3
Giống Giống chọn Giống
khởi đầu hỗn hợp đối chứng
- Phương pháp chọn lọc cá thể nhiều lần
Năm thứ 1
Giống khởi đầu
Chọn cây tốt
Năm thứ 2
1 2 3 4 5
6 7
Năm thứ 3
Giống Giống
đối
khởi
Giống chọn từng cây
đầu chứng
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
Trò chơi đoán chữ
1) Người nghiên cứu phương pháp gây đột biến gen tạo giống cây trồng
mới ở Việt Nam là ai? Họ tên ông có 8 chữ cái.
ả
P h a n P h i
2) Người nghiên cứu tạo giống cây trồng đa bội thể ở Việt Nam là ai? Họ
tên ông có 12 chữ cái.
ư ơ ủ
L n g Đ ì n h C a
3) Phương pháp tạo giống nào gồm 12 chữ cái?
ọ ọ ố
C h n L c G i n g
4) Phương pháp chọn lọc giống nào gồm 15 chữ cái?
ọ ọ ạ
C h n L c H à n g L o t
5) Phương pháp chọn lọc giống nào gồm 12 chữ cái?
ọ ọ ể
C h n L c C á T h
Những người trả lời đúng xin nán lại nhận quà của
Trung tâm nghiên cứu giống cây trồng CHU VĂN AN
- Sinh học Lớp 12 – Bài 9: Các phương pháp ch ọn l ọc Giáo viên: Nguyễn Thị Liễu
Trò chơi đoán chữ
1) Người nghiên cứu phương pháp gây đột biến gen tạo giống cây trồng
mới ở Việt Nam là ai? Họ tên ông có 8 chữ cái.
Đáp án: Phan Phải
2) Người nghiên cứu tạo giống cây trồng đa bội thể ở Việt Nam là ai? Họ
tên ông có 12 chữ cái.
Đáp án: Lương Đình Của
3) Phương pháp tạo giống nào gồm 20 chữ cái?
Đáp án: Chọn lọc giống cây trồng
4) Phương pháp chọn lọc giống cây trồng nào gồm 13 chữ cái?
Đáp án: Chọn lọc hỗn hợp
5) Phương pháp chọn lọc giống cây trồng nào gồm 12 chữ cái?
Đáp án: Chọn lọc cá thể
Những người trả lời đúng xin nán lại nhận quà của
Trung tâm nghiên cứu giống cây trồng CHU VĂN AN
- Chọn lọc hỗn hợp nhiều lần
Ruộng chọn
Năm thứ 1
giống trồng vật
Chọn cây tốt
liệu khởi đầu
Trộn lẫn hạt cây tốt
Năm thứ 2
Năm thứ 3
Giống Giống chọn Giống
khởi đầu hỗn hợp đối chứng
- Chọn lọc hỗn hợp nhiều lần
Ruộng chọn
Năm thứ 1
giống trồng vật
Chọn cây tốt
liệu khởi đầu
Trộn lẫn hạt cây tốt
Năm thứ 2
Năm thứ 3
Giống Giống chọn Giống
khởi đầu hỗn hợp đối chứng
- Phương pháp chọn lọc cá thể nhiều lần
Năm thứ 1
Giống khởi đầu
Chọn cây tốt
Năm thứ 2
1 2 3 4 5
6 7
Năm thứ 3
Giống Giống
đối
khởi
Giống chọn từng cây
đầu chứng
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
