intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sóng cơ học: Chủ đề 4 - Sóng âm

Chia sẻ: Dinh Tuan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST
Báo xấu
106
lượt xem 7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn tham khảo tài liệu Sóng cơ học: Chủ đề 4 - Sóng âm sau đây để nắm bắt được những kiến thức về nguồn gốc của âm và cảm giác về âm; nhạc âm và tạp âm; những đặc trưng vật lí của âm; những đặc trưng sinh lí của âm; giới hạn nghe của tai người; nguồn nhạc âm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sóng cơ học: Chủ đề 4 - Sóng âm

  1. Sóng c Ch IV. Sóng âm CH IV. SÓNG ÂM A. TÓM T T KI N TH C C B N 1. Ngu n g c c a âm và c m giác v âm - Nh ng v t dao ng và phát ra âm c g i là ngu n âm. Ví d nh dây àn c gãy, m t tr ng c gõ, … - V t dao ng làm cho l p không khí bên c nh l n l t b nén r i b dãn. Không khí b nén hay b dãn thì làm xu t hi n l c àn h i khi n cho dao ng ó c truy n cho các ph n t không khí xa h n. Dao ng c truy n i trong không khí t o thành sóng g i là sóng âm, có cùng t n s v i ngu n âm. - Sóng âm truy n qua không khí, l t vào tai ta, g p màng nh , tác d ng lên màng nh làm cho nó dao ng. Dao ng c a màng nh l i c truy n n các u dây th n kinh thính giác, làm cho ta có c m giác v âm. - C m giác v âm ph thu c vào ngu n âm và tai ng i nghe. - Tai con ng i có th c m nh n c nh ng sóng âm có t n s trong kho ng t 16 Hz n 20 000 Hz. - Nh ng âm có t n s l n h n 20 000 Hz g i là siêu âm và nh ng âm có t n s nh h n 16 Hz g i là h âm. - Sóng âm là nh ng sóng c truy n trong các môi tr ng khí, l ng, r n. Sóng âm không truy n c trong chân Âm thoa không. - Th ng thì t c truy n âm trong ch t r n l n h n trong ch t l ng và trong ch t l ng l n h n trong ch t khí. - Trong ch t khí và ch t l ng, sóng Ghita âm là sóng d c. - Trong ch t r n, sóng âm g m c sóng d c và sóng ngang. 2. Nh c âm và t p âm - Âm do các nh c c phát ra nghe êm Viôlon ái, d! ch u, th c a chúng là nh ng ng cong tu n hoàn có t n s xác nh. Chúng c g i là nh c âm. th dao ng c a các âm phát ra - Ti ng gõ t m kim lo i nghe chói tai, t âm thoa, ghita, viôlon gây c m giác khó ch u, th c a chúng là nh ng ng cong không tu n hoàn, x không có t n s xác nh. Chúng c g i là t p âm. 3. Nh ng c tr ng v t lí c a âm a. T n s âm O t T n s là m t trong nh ng c tr ng v t lí quan tr ng nh t c a âm. th dao ng c a âm phát Ví d : Âm la3 có t n s 440 Hz, âm ra khi gõ vào t m kim lo i do4 có t n s 528 Hz. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 1
  2. Sóng c Ch IV. Sóng âm b. C ng âm và m c c ng âm - C ng âm I t i m t i m là i l ng o b"ng n#ng l ng mà sóng âm truy n qua m t n v di n tích t t i i m ó, vuông góc v i ph ng truy n sóng trong m t n v th i gian. n v c ng âm là oát trên mét vuông, kí hi u là W/m2. - Khi c ng âm t#ng lên 10n thì c m giác v to c a âm ch$ t#ng lên n l n. Vì v y, c tr ng cho c m giác v to c a âm i v i tai con ng i thì ng i ta a ra nh ngh a v m%c c ng âm. M c c ng âm L là i l ng so sánh to c a âm nghe c có c ng Iv i to c a âm chu&n có c ng I0, c nh ngh a theo công th%c : I L = lg I0 M%c c ng âm c tính b"ng n v Ben, kí hi u là B. Ch n âm có t n s b"ng 1 000 Hz làm âm chu&n, khi ó c ng âm chu&n có giá tr I b"ng I0 = 10-12 W/m2 t ng %ng v i m%c c ng âm b"ng L = lg = lg1 = 0 B và c ng I0 âm m nh nh t làm cho tai con ng i nh%c nh i, au n có giá tr b"ng I = 10 W/m2 I t ng %ng v i m%c c ng âm b"ng L = lg = lg1013 = 13 B. I0 Tai con ng i có th phân bi t c hai âm có m%c c ng chênh l ch nhau 0,1 B. B i v y, ng i ta dùng m t c c a ben là êxiben, kí hi u là dB. Ta có : 1 B = 10 dB Do ó, khi dùng n v êxiben (dB) thì m%c c ng âm c tính b i công th%c : I L(dB ) = 10 lg I0 c. Âm c b n và ho âm Khi cho m t nh c c phát ra âm có t n s f0 thì nh c c ó c'ng ng th i phát ra âm có t n s 2f0, 3f0, 4f0, … có c ng khác nhau. Âm có t n s f0 g i là âm c b n hay ho âm th nh t. Các âm có t n s 2f0, 3f0, 4f0, … c g i là các ho âm th hai, ho âm th ba, ho âm th t , … T(ng h p th dao ng c a t t c các ho âm trong m t nh c âm ta c th dao ng c a nh c âm ó. th dao ng c a cùng m t nh c âm do các nh c c khác nhau phát ra thì khác nhau. V y, th dao ng c a âm là m t c tr ng v t lí c a âm. Âm tr m có t n s nh 4. Nh ng c tr ng sinh lí c a âm Khi sóng âm tác d ng vào tai ta thì m)i c tr ng v t lí c a âm (t n s , c ng âm, m%c c ng âm, th dao ng) gây ra m t lo i c m giác riêng, g i là c tr ng sinh lí c a âm ( cao, to, âm s c). a. cao c a âm Âm b(ng có t n s l n cao c a âm là m t c tr ng sinh lí c a âm g n li n v i t n s âm. Âm có t n s càng l n thì càng cao (âm b(ng), âm có th dao ng c a t n s càng nh thì càng th p (âm tr m). âm có t n s nh và Hình bên là th dao ng c a âm tr m và âm b(ng. âm có t n s l n Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 2
  3. Sóng c Ch IV. Sóng âm b. Âm s c Âm s c là m t c tr ng sinh lí c a âm, giúp ta phân bi t âm do các ngu n khác nhau phát ra. Âm s c có liên quan m t thi t v i th dao ng âm. c. to Âm có c ng càng l n thì nghe càng to. Tuy nhiên, c m giác v to c a âm l i không t#ng t$ l thu n v i c ng âm, mà t#ng theo m%c c ng âm. Nh ng ta không th l y m%c c ng âm làm s o to c a âm c vì khi o c m%c c ng âm ta không lo i tr kh n#ng có c h âm và siêu âm tác ng vào máy o. Vì v y, to ch là m t khái ni m nói v c tr ng sinh lí c a âm g n li n v i c tr ng v t lí là m c c ng âm. 5. Gi i h n nghe c a tai ng i gây ra c m giác âm thì c ng âm ph i l n h n m t giá tr c c ti u nào ó g i là ng ng nghe. Ng *ng nghe l i thay (i theo t n s c a âm. Ví d , âm có t n s trong kho ng t 1 000 Hz n 1 500 Hz thì ng *ng nghe vào kho ng 0 dB, âm có t n s 50 Hz thì ng *ng nghe là 50 dB. C m giác nghe âm to hay nh không nh ng ph thu c vào c ng âm mà còn ph thu c t n s c a âm. V i cùng m t c ng , tai ng i nghe c âm có t n s cao s+ to h n âm có t n s th p. Do ó, phát thanh viên n nói nghe rõ h n phát thanh viên nam. Khi c ng âm lên t i 10 W/m2 %ng v i m%c c ng âm 130 dB thì sóng âm v i m i t n s gây cho tai ta c m giác nh%c nh i, au n. Giá tr c c i c a c ng âm mà tai ng i còn có th ch u ng c g i là ng ng au. Ng *ng au %ng v i m%c c ng âm là 130 dB và h u nh không ph thu c vào t n s c a âm. 6. Ngu n nh c âm a. Dây àn hai u c nh Dây àn hai u c nh, chi u dài l, c kéo c#ng b"ng m t l c không (i, ch$ x y ra sóng d ng v i t n s : v nv f = = v i n = 1, 2, 3, … λ 2l V i n = 1, thì sóng d ng trên dây có 2 nút và Âm c b n v 1 b ng, âm phát ra có t n s f1 = c g i là 2l âm c b n hay ho âm th nh t. Ho âm b c 2 V i n = 2, thì sóng d ng trên dây có 3 nút và v Ho âm b c 3 2 b ng, âm phát ra có t n s f2 = c g i là l ho âm b c hai. Các lo i sóng d ng có th V i n = 3, thì sóng d ng trên dây có 4 nút và hình thành trên dây àn có 3v chi u dài l, hai u c nh 3 b ng, âm phát ra có t n s f3 = c g i là 2l ho âm b c ba, … Nh v y, trên dây àn ng th i lan truy n nhi u dao ng i u hoà có t n s là m t s nguyên l n t n s âm c b n. T(ng h p nh ng dao ng ó ta c m t dao ng tu n hoàn ph%c t p có cùng t n s v i âm c b n. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 3
  4. Sóng c Ch IV. Sóng âm Ch,ng h n, b"ng cách x Dao ng t(ng h p c ng các li các th i i m Dao ng có t n s f1 khác nhau, ta tìm c th dao Dao ng có t n s f2 = 2f1 ng t(ng h p c a hai dao ng i u hoà, trong ó có m t dao ng có t n s b"ng m t s O t nguyên l n t n s c a dao ng th% hai. Dao ng t(ng h p có t n s b"ng t n s nh nh t, Dao ng t ng h p c a hai dao ng nh ng có d ng th là m t i u hoà có t n s f1 và f2 = 2f1 ng tu n hoàn ph%c t p (hình bên). V y thì hai nh c c cùng phát ra cùng m t âm c b n, nh ng có các ho âm khác nhau thì âm t(ng h p s+ có cùng t n s (cùng cao), nh ng có d ng th khác nhau nên có âm s c khác nhau. b. ng sáo -ng sáo có m t u kín, m t u h , có chi u dài l, ch$ x y ra sóng d ng v i t n s : v mv f = = v i m = 1, 3, 5, … λ 4l V i m = 1, thì sóng d ng trên ng sáo Âm c b n có 1 nút và 1 b ng, âm phát ra có t n s v f1 = c g i là âm c b n hay ho 4l Ho âm b c 3 âm th nh t. V i m = 3, thì sóng d ng trên ng sáo có 2 nút và 2 b ng, âm phát ra có t n s Ho âm b c 5 3v f3 = c g i là ho âm b c ba. 4l V i m = 5, thì sóng d ng trên ng sáo Bi u di n sóng d ng trong có 3 nút và 3 b ng, âm phát ra có t n s m t ng sáo có m t u kín, 5v m t uh f5 = c g i là ho âm b c n m, … 4l Nh v y, ng sáo m t u kín, m t u h ch$ có th phát ra các ho âm có s b c l. (có t n s b"ng m t s nguyên l. c a t n s âm c b n). Chi u dài ng sáo càng l n thì âm phát ra có t n s càng nh , ngh a là âm phát ra càng tr m. 7. H p c ng h ng H p c ng h ng có tác d ng làm t#ng c ng âm c b n và m t s ho âm nh ng không làm thay (i t n s c a nh c âm. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 4
  5. Sóng c Ch IV. Sóng âm B. M T S BÀI T P Bài 1. Các tâm ng t phát ra nh ng sóng âm trong Trái t. Không gi ng nh trong ch t khí, ây có c hai lo i sóng là sóng âm ngang (S) và sóng âm d c (P) trong ch t r n. Giá tr tiêu bi u c a t c sóng ngang (S) là vào kho ng 4,5 km/s và t c sóng d c (P) là vào kho ng 8,0 km/s. M t máy ghi a ch n ghi các sóng (P) và (S) t m t tâm ng t. Các sóng (P) u tiên n tr c 3,0 phút so v i các sóng (S) u tiên. Gi s r"ng các sóng truy n theo m t ng th,ng, h i ng t x y ra cách xa bao nhiêu ? Bài gi i : Kí hi u v1 và v2 l n l t là t c truy n sóng trong Trái t c a sóng ngang (S) và sóng d c (P), d là kho ng cách t tâm ng t n máy ghi a ch n. Th i gian truy n t tâm ng t n máy ghi a ch n c a sóng ngang (S) và sóng d c (P) l n l t là : d t1 = v1 d và t2 = v2 Theo : t1 − t 2 = ∆t = 3,0 phút = 180 s d d Suy ra : − = ∆t v1 v 2 v .v 4,5.8,0 Hay d = 1 2 ∆t = .180 ≈ 1851 km v 2 − v1 8,0 − 4,5 Bài 2. M t sóng âm có d ng hình c u c phát ra t ngu n có công su t 25 W. Gi s r"ng n#ng l ng sóng âm phát ra c b o toàn. a) Tính c ng âm t i m t i m cách ngu n 1,0 m và t i m t i m cách ngu n 2,5 m. b) t tai t i v trí cách ngu n âm bao nhiêu thì nghe th y nh%c nh i, au n ? L y ng *ng nghe là 10 W/m2. Bài gi i : a) N#ng l ng sóng âm c phân b u trên di n tích m t sóng S là m t c u có bán kính R và có tâm là ngu n âm : S = 4πR 2 C ng âm I t i v trí cách ngu n âm kho ng R là n#ng l ng âm g i qua m t c u S (có bán kính R, tâm là ngu n âm) trong th i gian m t giây nên ta có : P I= , P là công su t c a ngu n âm 4πR 2 C ng âm I1 t i i m cách ngu n o n R1 = 1,0 m là : P 25 I1 = 2 = 2 ≈ 1,99 W/m2 4πR1 4π .1,0 C ng âm I2 t i i m cách ngu n o n R2 = 2,5 m là : P 25 I1 = 2 = 2 ≈ 0,318 W/m2 4πR2 4π .2,5 b) Kho ng cách t ngu n âm n v trí t tai mà tai nghe nh%c nh i, au n là : P 25 R= = ≈ 0,14 m = 14 cm 4πI 2 4π .10 2 Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 5
  6. Sóng c Ch IV. Sóng âm Bài 3. So sánh c ng âm gi a a) ti ng la hét 80 dB và ti ng nói th m 20 dB ? b) ti ng nói chuy n bình th ng 60 dB v i ti ng xào x c c a lá cây 10 dB ? Bài gi i : a) G i I1 và I2 l n l t là c ng âm c a ti ng nói th m và ti ng la hét ; I0 là c ng âm chu&n ; L1 và L2 l n l t là m%c c ng âm c a ti ng nói th m và ti ng la hét. Theo : L1 = 20 dB = 2 B và L2 = 80 dB = 8 B I1 Ta có : L1 = lg suy ra I 1 = I 0 .10 L1 (1) I0 I và L2 = lg 2 suy ra I 2 = I 0 .10 L2 (2) I0 T (1) và (2) suy ra : I2 = 10 L2 −L1 = 10 8− 2 = 10 6 I1 Hay I 2 = 10 6 I 1 V y ti ng la hét 80 dB có c ng g p 106 l n ti ng nói th m 20 dB. b) Gi i t ng t nh trên, ta suy ra c ti ng nói chuy n bình th ng 60 dB có c ng 5 g p 10 l n ti ng xào x c c a lá cây 10 dB. Bài 4. B n ang %ng tr c ngu n âm m t kho ng cách d. Ngu n này phát ra các sóng âm u theo m i ph ng. B n i 5 m l i g n ngu n âm thì th y c ng âm t#ng g p b n l n. Tính kho ng cách d. Bài gi i : N#ng l ng sóng âm c phân b u trên di n tích m t sóng S là m t c u có bán kính R và có tâm là ngu n âm : S = 4πR 2 G i P là công su t c a ngu n âm. Ta coi n#ng l ng âm là b o toàn (không b h p th b i môi tr ng truy n âm). C ng âm t i v trí cách ngu n âm m t kho ng d (m) là : P P I1 = = S1 4πd 2 C ng âm t i v trí cách ngu n âm m t kho ng (d – 5) (m) là : P P I2 = = S 2 4π (d − 5) 2 P P 1 Theo : I 2 = 4I 1 . Suy ra : 2 = 4. 2 hay = ±2 . 4π (d − 5) 4πd d −5 10 10 T ó : d = 10 m ho c d = m. Do d = m < 5 m nên ta ch n d = 10 m. 3 3 Bài 5. M t dây àn xenlô có chi u dài l = 80 cm, khi gãy phát ra âm c b n có t n s f. a) C n ph i b m phím cho dây ng n l i còn chi u dài l ' b"ng bao nhiêu khi gãy phát 6 ra âm c b n có t n s f '= f? 5 b) Sau khi b m phím thì âm m i do dây àn phát ra có b c sóng b"ng bao nhiêu l n b c sóng c a âm phát ra khi ch a b m phím ? Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 6
  7. Sóng c Ch IV. Sóng âm Bài gi i : a) Âm c b n %ng v i tr ng h p sóng d ng trên dây àn có 1 b ng sóng gi a và 2 nút sóng hai u dây, ngh a là chi u dài l c a dây b"ng n a b c sóng λ : λ v l= = (1) 2 2f C'ng nh th , sau khi b m phím cho dây àn ng n l i thì âm c b n m i có b c sóng là λ ' , chi u dài l ' c a o n dây àn phát ra âm c b n m i c'ng b"ng n a b c sóng λ ' : λ' v l' = = (2) 2 2f' Do c#ng c a dây àn là không (i nên t c truy n dao ng trên dây lúc tr c và lúc sau là b"ng nhau và b"ng v. T (1) và (2) ta có t$ s : l' f = l f' f f 5 5 200 Suy ra : l' = l = l = l = .80 = cm ≈ 66,67 cm f' 6 6 6 3 f 5 b) C'ng t (1) và (2) ta có : l' λ' = l λ 5 l l' 5 Suy ra : λ' = λ = 6 λ = λ l l 6 Bài 6. M t dây viôlon hai u c nh, dao ng, phát ra âm c b n %ng v i n t nh c la3 có t n s 440 Hz. T c truy n sóng trên dây là 250 m/s. a) Tính dài c a dây viôlon. b) Tính b c sóng c a âm la3 do dây viôlon phát ra. Bài gi i : a) Âm c b n %ng v i tr ng h p sóng d ng trên dây có 1 b ng sóng gi a và 2 nút sóng hai u dây, ngh a là chi u dài l c a dây b"ng n a b c sóng λ : λ l= 2 Mà b c sóng ! tính theo t c truy n sóng v và t n s sóng f là : v λ= f Suy ra chi u dài l c a dây là : λ v 250 l= = = = 0,28 m = 28 cm 2 2f 2.440 b) B c sóng c a âm la3 do dây viôlon phát ra là : v 250 λ= = ≈ 0,568 m = 56,8 cm f 440 Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 7
  8. Sóng c Ch IV. Sóng âm Bài 7. Bi t t n s c a ho âm th% ba mà ng sáo có m t u h và m t u th(i phát ra là 1 320 Hz. T c truy n sóng âm trong không khí nhi t này là 330 m/s. H i dài c a ng sáo b"ng bao nhiêu ? Bài gi i : Ho âm th% ba %ng v i tr ng h p sóng d ng trên ng sáo có 2 nút và 2 b ng, chi u dài c a ng sáo ph i b"ng 3 l n m t ph n t b c sóng : Mô hình sóng d ng trên m t ng λ sáo ng v i ho âm b c ba l = 3. 4 Mà b c sóng ! tính theo t c truy n sóng v và t n s sóng f là : v λ= f Suy ra chi u dài l c a dây là : v 330 l = 3. = 3. = 0,1875 m = 18,75 cm 4f 4.1320 Bài 8. Trong m t cu c bay th , m t máy bay siêu thanh bay cao 100 m thì m%c c ng âm o c m t t là 150 dB. H i cao mà máy bay ph i bay m%c c ng âm m t t không quá 120 dB (g n ng *ng au). B qua th i gian c n thi t cho âm truy n n m t t. Bài gi i : Coi nh âm t máy bay truy n ra u theo m i h ng. N#ng l ng sóng âm c phân b u trên di n tích m t sóng S là m t c u có bán kính R và có tâm là máy bay : S = 4πR 2 G i P là công su t c a ngu n âm. Ta coi n#ng l ng âm là b o toàn (không b h p th b i môi tr ng truy n âm) và b qua th i gian c n thi t cho âm truy n n m t t. G i R1 và R2 l n l t là kho ng cách t ngu n âm (t máy bay) n v trí có m%c c ng âm L1 = 150 dB = 15 B và L2 = 120 dB = 12 B. C ng âm hai kho ng cách R1 và R2 tính t ngu n âm (tính t máy bay) l n l t là : P P I1 = và I2 = 4πR12 4πR22 2 I1 R2 I1 Suy ra : = hay R2 = R1 . (1) I2 R1 I2 G i I0 là c ng âm chu&n. M%c c ng âm hai kho ng cách R1 và R2 tính t ngu n âm (tính t máy bay) l n l t là : I1 I2 L1 = lg và L2 = lg I0 I0 Suy ra : I 1 = I 0 .10 L1 và I 2 = I 0 .10 L2 I1 Hay = 10 L1 −L2 = 1015−12 = 10 3 (2) I2 I1 Thay (2) vào (1) ta c : R2 = R1 . = 100. 10 3 ≈ 3162 m I2 Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 8
  9. Sóng c Ch IV. Sóng âm C. CÂU H I VÀ BÀI T P TR C NGHI!M Câu 1: C m giác v âm c a tai ng i ph thu c nh ng y u t nào sau ây ? A. Tai ng i nghe và th n kinh thính giác. B. Ngu n âm và môi tr ng truy n âm. C. Môi tr ng truy n âm và th n kinh thính giác. D. Ngu n âm và tai ng i nghe. Câu 2: Tai con ng i có th c m nh n c nh ng sóng âm có t n s trong kho ng t A. 16 Hz n 20 kHz. B. 0 Hz n 130 Hz. C. 16 Hz n 20 Hz. D. 0 Hz n 20 000 Hz. Câu 3: Nh ng âm có t n s l n h n kho ng 20 kHz g i là A. siêu âm. B. h âm. C. âm cao. D. âm b)ng. Câu 4: Sóng siêu âm là sóng A. có t n s d i 16 Hz. B. có t n s trên 20 kHz. C. có c ng r t l n nên có th gây i c v nh vi!n. D. truy n c trong m i môi tr ng k c chân không. Câu 5: Siêu âm là âm có A. chu kì r t l n. B. t n s l n. C. t n s l n h n 20 kHz. D. c ng r t l n. Câu 6: Ch&n oán siêu âm t n s 4,50 MHz v i t c truy n âm trong mô c* 1 500 m/s thì b c sóng c a sóng siêu truy n trong mô c* bao nhiêu ? A. 0,33 mm. B. 333 m. C. 0,33 m. D. 3,3 mm. Câu 7: Nh ng âm có t n s nh h n kho ng 16 Hz g i là A. siêu âm. B. h âm. C. âm th p. D. âm tr m. Câu 8: M t thanh thép có m t u c k/p ch t, u kia cho dao ng v i chu kì 0,1 s thì sóng âm do thanh thép t o ra và lan truy n trong không khí là A. sóng h âm. B. sóng siêu âm. C. sóng âm mà tai con ng i có th c m nh n c. D. sóng âm có b c sóng ng n h n b c sóng c a sóng radio. Câu 9: M t lá thép dao ng v i chu kì 80 ms. Âm do lá thép phát ra A. là siêu âm. B. là âm có t n s l n. C. không th nghe c. D. có th nghe c n u c ng âm l n. Câu 10: Trong ch t l ng thì sóng âm A. là sóng d c. B. là sóng ngang. C. g m c sóng d c và sóng ngang. D. luôn là sóng h âm. Câu 11: Trong ch t khí thì sóng âm A. là sóng d c. B. là sóng ngang. C. g m c sóng d c và sóng ngang. D. luôn là sóng siêu âm. Câu 12: Trong ch t r n thì sóng âm A. là sóng d c. B. là sóng ngang. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 9
  10. Sóng c Ch IV. Sóng âm C. g m c sóng d c và sóng ngang. D. không th truy n i c. Câu 13: Sóng âm A. ch$ truy n c trong ch t khí. B. ch$ truy n c trong ch t l ng và ch t khí. C. truy n c trong ch t r n, ch t l ng và ch t khí. D. truy n c trong ch t r n, ch t l ng, ch t khí và c chân không. Câu 14: Trong ba môi tr ng r n, l ng và khí, thông th ng thì t c truy n âm cx p theo th% t t#ng d n là A. Khí, r n, l ng. B. R n, khí, l ng. C. L ng, r n, khí. D. Khí, l ng, r n. Câu 15: ot c truy n âm trong gang, nhà v t lí Bi-ô (ng i Pháp) ã dùng m t ng gang dài 951,25 m. M t ng i p m t nhát búa vào m t u ng gang, m t ng i u kia nghe th y hai ti ng gõ, m t truy n qua gang và m t truy n qua không khí trong ng gang ; hai ti ng cách nhau 2,5 s. Bi t t c truy n âm trong không khí là 340 m/s. Tính t c truy n âm trong gang. A. 6,994 m/s. B. 850 m/s. C. 3194 m/s. D. 380,5 m/s. Câu 16: M t ng i %ng g n chân núi hét m t ti ng l n thì sau kho ng 3 giây nghe th y ti ng vang t núi v ng l i. Bi t âm truy n trong không khí v i t c kho ng 340 m/s. Kho ng cách t chân núi n ng i ó là A. 510 m. B. 1020 m. C. 2040 m. D. 255 m. Câu 17: Âm do các nh c c phát ra nghe êm ái, d! ch u, th li - th i gian c a chúng là nh ng ng cong A. luôn là ng hình sin. B. không có chu kì. C. có tính tu n hoàn và có t n s xác nh. D. có tính tu n hoàn nh ng không có t n s xác nh. Câu 18: Hình bên là th dao ng c a ba âm do ba nh c c âm thoa, ghita và viôlon phát ra. Ba âm do ba nh c c này Âm thoa phát ra khác nhau v Ghita Viôlon A. t n s . B. to. C. cao. D. âm s c. Câu 19: Dùng búa gõ m nh vào m t t m kim lo i thì t m kim lo i phát ra âm nghe chói tai. th li - th i gian c a âm do t m kim lo i phát ra là nh ng ng cong A. có chu kì xác nh. B. ph%c t p có t n s xác nh. C. có tính tu n hoàn. D. ph%c t p và không có chu kì xác nh. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 10
  11. Sóng c Ch IV. Sóng âm Câu 20: M t v t phát ra âm có th dao x ng nh hình bên. Âm do v t này phát ra là O t A. nh c âm. B. t p âm. C. âm có chu kì xác nh. D. âm có t n s xác nh. Câu 21: Phát bi u nào sau ây là úng nh"t ? A. Âm càng tr m thì có chu kì càng cao. B. Âm càng b)ng thì có n#ng l ng càng nh . C. Âm càng b)ng thì có to càng l n. D. Âm càng tr m thì có âm s c càng th p. Câu 22: cao c a âm ph thu c vào y u t nào sau ây ? A. àn h i c a ngu n âm. B. Biên dao ng c a ngu n âm. C. T n s c a ngu n âm. D. th dao ng c a ngu n âm. Câu 23: Cách nào sau ây có th làm t#ng cao c a âm do m t dây àn phát ra ? A. G y àn nh/ h n. B. G y àn m nh h n. C. Làm t#ng c#ng c a dây àn. D. Làm gi m c#ng c a dây àn. Câu 24: Trong không khí, âm la3 có t n s 440 Hz và âm do4 có t n s 528 Hz có b c sóng nh th nào v i nhau ? A. Âm la3 có b c sóng g p 1,2 l n b c sóng c a âm do4. B. Âm do4 có b c sóng g p 1,2 l n b c sóng c a âm la3. C. Âm la3 có b c sóng b"ng 0,83 l n b c sóng c a âm do4. D. Âm do4 có b c sóng b"ng b c sóng c a âm la3. Câu 25: cao c a âm là m t c tr ng sinh lí c a âm, nó g n li n v i c tr ng v t lí nào c a âm ? A. C ng âm. B. M%c c ng âm. C. th dao ng c a âm. D. T n s c a âm. Câu 26: Hai âm có cùng cao thì có cùng A. c ng . B. m%c c ng . C. t n s . D. th dao ng. Câu 27: N#ng l ng sóng âm truy n qua m t n v di n tích t vuông góc v i ph ng truy n âm trong m t n v th i gian c g i là A. to c a âm B. m%c c ng âm. C. n#ng l ng âm. D. c ng âm. Câu 28: n v c a c ng âm là A. oát trên giây (W/s). B. jun trên mét vuông (J/m2). C. jun trên giây (J/s). D. oát trên mét vuông (W/m2). Câu 29: M t sóng âm có d ng hình c u c phát ra t m t ngu n i m S. Sóng âm truy n u theo m i h ng. C ng sóng âm t i i m cách ngu n S o n 3,0 m là 4,42. 10-2 W/m2. Coi n#ng l ng sóng c b o toàn. Công su t c a ngu n âm S c* bao nhiêu ? A. 1,2 W. B. 1,7 W. C. 5,0 W. D. 0,8 W. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 11
  12. Sóng c Ch IV. Sóng âm Câu 30: Khi c ng âm t#ng lên 10n thì c m giác v to c a âm t#ng lên A. 10n l n. B. n l n. C. lg n l n. D. 10n l n. Câu 31: i l ng dùng so sánh to c a âm nghe c có c ng Iv i to c a âm chu&n có c ng I0 c g i là A. rõ c a âm. B. c ng âm. C. m%c c ng âm. D. ng *ng nghe. Câu 32: Kí hi u I0 là c ng âm chu&n. M%c c ng âm L (tính b"ng n v êxiben) t i v trí có c ng âm I c xác nh b"ng công th%c nào sau ây ? I I0 I I0 A. L = 10 lg . B. L = 10 lg . C. L = lg . D. L = lg . I0 I I0 I Câu 33: Ch n âm có t n s b"ng 1 000 Hz làm âm chu&n, khi ó c ng âm chu&n có giá -12 2 tr b"ng I0 = 10 W/m t ng %ng v i m%c c ng âm b"ng A. 0 B. B. 1 B. C. 0,1 B. D. 10 dB. Câu 34: Ch n âm có t n s b"ng 1 000 Hz làm âm chu&n, khi ó c ng âm chu&n có giá -12 2 tr b"ng I0 = 10 W/m . C ng âm m nh nh t làm cho tai con ng i au n là I = 10 2 W/m t ng %ng v i m%c c ng âm b"ng A. 12 B. B. 120 B. C. 13 B. D. 130 B. -12 2 Câu 35: Âm có t n s 1 000 Hz có ng *ng nghe là 10 W/m . H i âm có t n s 1 000 Hz có c ng 10-5 W/m2 thì t ng %ng v i m%c c ng âm b"ng bao nhiêu ? A. 7 dB. B. 70 dB. C. 5 dB. D. 50 dB. Câu 36: Tai con ng i có th phân bi t c hai âm có m%c c ng chênh l ch nhau kho ng bao nhiêu êxiben (dB) ? A. 1 dB. B. 0,1 dB. C. 10 dB. D. 130 dB. Câu 37: T i i m A cách ngu n âm m t kho ng 1 m có m%c c ng âm là 60 dB. Bi t ng *ng nghe c a âm này là 10-10 W/m2. C ng âm t i A b"ng bao nhiêu ? A. 10-3 W/m2. B. 10-4 W/m2. C. 10-5 W/m2. D. 10-6 W/m2. Câu 38: Ti ng la hét 80 dB có c ng âm g p kho ng bao nhiêu l n ti ng nói th m 20 dB ? A. 4 l n. B. 60 l n. C. 106 l n. D. 107 l n. Câu 39: Tai con ng i có th nghe c nh ng âm có m%c c ng trong kho ng A. t 16 dB n 20 000 dB. B. t 0 dB n 130 dB. C. t 16 dB n 130 dB. D. t 20 dB n 20 000 dB. Câu 40: M t m%c c ng âm nào ó c t#ng 50 dB thì c ng âm ã t#ng bao nhiêu l n? A. 50 l n. B. 105 l n. C. 5 l n. D. 510 l n. Câu 41: Hai âm có cùng t n s nh ng có m%c c ng chênh nhau 2 dB. Tính t$ s gi a c ng âm l n và c ng âm nh . A. 100. B. 2,00. C. 1,58. D. 1,26. Câu 42: M t sóng âm truy n trong không khí c ph n x tr l i t m t ch ng ng i hình thành sóng d ng. Kho ng cách gi a hai nút g n nhau nh t là 32,2 cm. T c truy n sóng âm là 340 m/s. Tính t n s c a sóng âm này. A. 528 Hz. B. 1 056 Hz. C. 264 Hz. D. 10,56 Hz. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 12
  13. Sóng c Ch IV. Sóng âm Câu 43: M t cái gi ng nh d ng ng tr có thành th,ng %ng và có n c. Gi ng có sóng d ng v i âm có t n s 20 Hz ch% không có sóng d ng v i âm có t n s nào th p h n. T c truy n âm trong không khí là 340 m/s. Tính sâu t mi ng gi ng n m%c n c trong gi ng. A. 12,8 m. B. 8,50 m. C. 4,25 m. D. 17,0 m. Câu 44: N#m 1976 ban nh c Who ã t k$ l c v bu(i hoà nh c m nh t : m%c c ng âm cách 46 m tr c h th ng loa là 120 dB. T$ s gi a c ng c a âm này v i c ng âm c a m t búa máy ho t ng v i m%c c ng 92 dB là bao nhiêu ? A. 1,3. B. 2,8. C. 631. D. 4,3. Câu 45: Âm la3 có t n s 440 Hz. T c truy n âm trong không khí là 330 m/s thì b c sóng c a âm la3 trong không khí b"ng bao nhiêu ? A. 0,75 m. B. 1,33 m. C. 2,25 m. D. 0,25 m. Câu 46: Khi sóng âm truy n t không khí vào n c thì A. chu kì c a âm t#ng. B. t n s c a âm không thay (i. C. b c sóng c a âm gi m. D. b c sóng c a âm không thay (i. Câu 47: T c âm trong không khí và trong n c l n l t là 330 m/s và 1450 m/s. Khi âm truy n t không khí vào n c thì b c sóng c a nó A. t#ng 2,2 l n. B. gi m 2,2 l n. C. t#ng 4,4 l n. D. gi m 4,4 l n. Câu 48: M t sóng âm có t n s 528 Hz c lan truy n trong không khí v i t c 340 m/s t m t ngu n i m S. Sóng truy n u theo m i h ng. Xét hai i m A và B trong không khí v i SA = 10 cm, SB = 30 cm và AB = 40 cm. Sóng âm t i A l ch pha v i sóng âm t i B m t l ng b"ng A. 0,976 rad. B. 2,927 rad. C. 3,903 rad. D. 1,951 rad. Câu 49: Âm s c là m t c tr ng sinh lí c a âm, giúp ta phân bi t âm do các ngu n khác nhau phát ra. Âm s c có liên quan m t thi t v i A. th dao ng âm. B. n#ng l ng c a âm. C. m%c c ng âm. D. t n s c a âm. Câu 50: Âm thanh do hai nh c c khác nhau phát ra thì luôn luôn khác nhau v A. chu kì. B. cao. C. âm s c. D. t n s . Câu 51: Khi hai nh c s ánh cùng m t b n nh c cùng m t cao v i hai nh c c khác nhau là àn ghita và piano, nh ng tai ta v0n phân bi t c tr ng h p nào là àn ghita và tr ng h p nào là àn piano là do âm c a hai nh c c phát ra khác nhau v A. t n s . B. chu kì. C. c ng . D. th dao ng. Câu 52: M t nh c c phát ra m t âm có t n s f1 thì ng th i c'ng phát ra các âm có t n s A. f2 = 2f1, f3 = 2,5f1, f4 = 3f1, f5 = 3,5f1, …. B. f2 = 0,5f1, f3 = 1f1, f4 = 1,5f1, f5 = 2f1, …. C. f2 = 2f1, f3 = 3f1, f4 = 4f1, f5 = 5f1, …. D. f2 = 0,5f1, f3 = 1,5f1, f4 = 2,5f1, f5 = 3,5f1, …. Câu 53: to c a âm ch$ là m t khái ni m nói v c tr ng sinh lí c a âm g n li n v i c tr ng v t lí là A. m%c c ng âm. B. c ng âm. C. t n s âm. D. th dao ng âm. Câu 54: Các c tính sinh lí c a âm là Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 13
  14. Sóng c Ch IV. Sóng âm A. cao, âm s c, to. B. to, âm s c, biên . C. cao, âm s c, c ng . D. to, cao, n#ng l ng. Câu 55: Giá tr c c ti u c a c ng âm gây ra c m giác âm cho tai ng i c g i là A. ng *ng nghe. B. ng *ng au. C. ng *ng âm. D. ng *ng to. Câu 56: Ng *ng nghe c a tai ng i A. có giá tr nh nhau i v i m i t n s c a âm. B. thay (i theo t n s c a âm. C. không thay (i theo chu kì c a âm. D. không ph thu c vào t n s c a âm. Câu 57: C m giác nghe âm to hay nh ph thu c vào A. c ng và n#ng l ng âm. B. chu kì và cao âm. C. c ng và t n s âm. D. chu kì và cao. Câu 58: V i cùng c ng , phát thanh viên n nói nghe rõ h n phát thanh viên nam là vì tai ng i nghe c A. âm có t n s cao s+ to h n âm có t n s th p. B. âm có t n s th p s+ to h n âm có t n s cao. C. âm có âm s c cao s+ to h n âm có âm s c th p. D. âm có âm s c th p s+ to h n âm có âm s c cao. Câu 59: Giá tr c c i c a c ng âm mà tai ng i còn có th ch u ng c g i là A. ng *ng au. B. ng *ng nghe. C. ng *ng c ng âm. D. ng *ng to c a âm. Câu 60: Dây àn hai u c nh, chi u dài l, c kéo c#ng b"ng m t l c không (i, t c truy n sóng là v thì ch$ x y ra sóng d ng v i t n s nv nv A. f = v i n = 1, 2, 3, … B. f = v i n = 1, 2, 3, … l 2l 3nv 3nv C. f = v i n = 1, 3, 5, 7 … D. f = v i n = 1, 3, 5, 7 … 2l 4l Câu 61: Dây àn hai u c nh, chi u dài l, c kéo c#ng b"ng m t l c không (i, t c truy n sóng là v thì âm c b n mà dây àn phát ra có t n s v v 3v 3v A. f = . B. f = . C. f = . D. f = . l 2l 2l 4l Câu 62: c#ng c a m t dây àn có hai u c nh là không (i mà ta b m phím cho dây àn có dài gi m còn m t n a thì A. t n s c a âm c b n mà dây àn phát ra gi m 2 l n. B. t c truy n sóng trên dây àn gi m 2 l n. C. âm mà dây àn phát ra nghe b)ng h n. D. c ng c a âm mà dây àn phát ra t#ng 2 l n. Câu 63: i v i âm c b n và ho âm b c 2 do cùng m t dây àn (hai u dây c nh) phát ra thì A. c ng c a ho âm b c 2 nh b"ng m t n a c ng c a âm c b n. B. t n s c a ho âm b c 2 g p ôi t n s c a âm c b n. C. b c sóng c a âm c b n b"ng m t n a b c sóng c a ho âm b c 2. D. t c c a ho âm b c 2 g p ôi t c c a âm c b n. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 14
  15. Sóng c Ch IV. Sóng âm Câu 64: -ng sáo có m t u kín, m t u h , có chi u dài l, t c truy n sóng âm là v thì ch$ x y ra sóng d ng v i t n s nv nv A. f = v i n = 1, 3, 5, … B. f = v i n = 1, 2, 3, … 4l 2l nv nv C. f = v i n = 1, 2, 3, … D. f = v i n = 1, 3, 5, … 4l 2l Câu 65: -ng sáo có m t u kín, m t u h , có chi u dài l, t c truy n sóng âm là v thì âm c b n ng sáo phát ra có t n s v v v v A. f = . B. f = . C. f = . D. f = . l 2l 3l 4l Câu 66: H p c ng h ng có tác d ng A. làm t#ng cao c a âm. B. làm gi m b t c ng âm. C. làm t#ng c ng âm. D. làm gi m cao c a âm. Câu 67: Chi u dài ng sáo (m t u kín, m t u h ) càng l n thì âm phát ra A. có t n s càng nh . B. nghe càng b)ng. C. nghe càng to. D. có b c sóng càng ng n. Câu 68: Hai ngu n phát sóng âm gi ng nhau S1 và S2 t cách nhau 1,2 m trong không khí, phát ra sóng âm có cùng biên , cùng pha và cùng t n s 440 Hz. Cho bi t t c truy n âm trong không khí là 340 m/s. H i m t ng i t tai âu trên o n th,ng n i hai ngu n âm thì g n nh không nghe th y âm ? A. Ngay t i trung i m c a o n th,ng n i hai ngu n âm. B. Cách trung i m c a o n th,ng n i hai ngu n âm o n 19 cm. C. Cách trung i m c a o n th,ng n i hai ngu n âm o n 39 cm. D. Cách trung i m c a o n th,ng n i hai ngu n âm o n 77 cm. Câu 69: T c truy n sóng trên m t dây àn viôlông dài 22,0 cm khi có t n s âm c b n 920 Hz là A. 404,8 m/s. B. 202,4 m/s. C. 809,6 m/s. D. 607,2 m/s. Câu 70: Cho bi t t c v c a sóng âm truy n trên m t s i dây ti t di n u c tính b i τ công th%c v = , v i τ là s%c c#ng c a dây và µ là m t dài c a dây (kh i l ng c a µ m t n v chi u dài c a dây). Trên m t dây àn viôlông n ng 800 mg và dài 22,0 cm có sóng âm truy n i v i t c 193,6 m/s thì s%c c#ng c a dây àn viôlông là A. 7 040. 103 N. B. 136,3 N. C. 1 363. 103 N. D. 7 040 N. Th y inh Tr ng Ngh a, giáo viên V t lí, tr ng THPT chuyên Lê Khi t - Qu ng Ngãi Trang 15
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.01: Bộ 300+ Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2019
315 tài liệu
1700 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2