Sự thay đổi huyết động khi khởi mê với etomidate ở bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến tuần hoàn

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> 31 ÑAÙNH GIAÙ SÖÏ THAY ÑOÅI HUYEÁT ÑOÄNG KHI KHÔÛI MEÂ<br /> VÔÙI ETOMIDATE ÔÛ BEÄNH NHAÂN COÙ CAÙC YEÁU TOÁ NGUY CÔ<br /> AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN TUAÀN HOAØN<br /> Nguyeãn Hoaøi Nam*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ñaët vaán ñeà: Etomidate laø thuoác meâ tónh maïch taùc duïng nhanh, maïnh vaø ít laøm thay ñoåi huyeát ñoäng. Vì vaäy<br /> thuoác raát thích hôïp cho vieäc khôûi meâ nhaát laø ôû beänh nhaân coù caùc yeáu toá nguy cô deã aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn<br /> nhö soác giaûm theå tích, beänh tim maïch, cao HA, suy kieät...<br /> Muïc tieâu: Ñaùnh giaù söï thay ñoåi huyeát ñoäng (nhòp tim, HA toái ña, HA toái thieåu) khi khôûi meâ vôùi Etomidate.<br /> Qua ñoù ñaùnh giaù caùc öu nhöôïc ñieåm cuûa thuoác.<br /> Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: nghieân cöùu 81 beänh nhaân ASA II- IV, ñöôïc khôûi meâ vôùi Fentanyl<br /> (3 - 4μg/kg), Norcurron (0,08mg/kg) vaø Etomidate (0,2 – 0,3mg/kg). Theo doõi nhòp tim, HA sau khi tieâm thuoác 1<br /> phuùt vaø moãi 5 phuùt tieáp theo. Ñaùnh giaù löôïng maùu maát vaø caùc taùc duïng phuï cuûa Etomidate.<br /> Keát quaû: Caùc chæ soá huyeát ñoäng ôû beänh nhaân coù caùc yeáu toá nguy cô aûnh höôûng tuaàn hoøan thay ñoåi khoâng<br /> ñaùng keå khi khôûi meâ vôùi Etomidate lieàu 0,2 – 0,3 mg/kg. 67.91% beänh nhaân HA toái ña giaûm 5 – 10 %, 72,84%<br /> beänh nhaân HA toái thieåu giaûm 5 – 10%. Nhòp tim thay ñoåi khoâng ñaùng keå < 5 laàn/ ph uùt. Taùc duïng phuï cuûa<br /> thuoác: cöû ñoäng baát thöôøng 9,87%, noân möûa 6,17%, ñau choã tieâm 33,33%<br /> Keát luaän: Etomidate laø thuoác thích hôïp ñeå khôûi meâ cho caùc beänh nhaân coù caùc yeáu toá nguy cô aûnh höôûng<br /> ñeán tuaàn hoaøn<br /> EVALUATION OF HEMODYNAMIC CHANGES IN INDUCTION WITH ETOMIDATE IN<br /> CARDIOVASCULAR PATIENTS<br /> Nguyen Hoai Nam * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 212 – 216<br /> <br /> Background: Etomidate is an effective intravenous hypnotic drug which has a rapid onset of action and<br /> makes less hemodynamic change. Accordingly, it’s convenient for induction especially in patients with<br /> cardiovascular risks such as: hypovolumetric shock, cardiovascular diseases, hypertension, malnutrition...<br /> Objectives: To evaluate the hemodynamic changes after induction with etomidate whereby its limitations<br /> and advantages in induction might be traced out.<br /> Patients and Methods: Eighty one ASA II-IV patients received 3-4 μg.kg-1 of fentanyl, 0.08 mg.kg-1 of<br /> norcurron and 0.2-0.3 mg.kg-1 of etomidate for induction. Baseline blood pressure and heart rate were<br /> measured one minute after delivery of the drugs and each five minutes thereafter. Loss blood volume and the<br /> side effects of etomidate were evaluated.<br /> Results: Hemodynamic indexes in patients with cardiavascular risks didn’t considerably changed in<br /> induction with etomidate. 67.91 per cent of the patients was associated with a 5-10 per cent decrease in<br /> systolic arterial pressure, 72.84 per cent of the patients was associated with a 5-10 per cent decrease in<br /> diastolic arterial pressure. Heart rate did not show significant differences (less than 5 times per minute). Side<br /> effects: myoclonus 9.87 %, vomitting 6.17 %, pain at injection site 33.33%.<br /> Conclusions: Etomidate is suitable for induction in patients with cardiavascular risks.<br /> *<br /> <br /> Ñaïi hoïc Y döôïc TP. Hoà Chí Minh<br /> <br /> 212<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Döõ lieäu nghieân cöùu<br /> - Tuoåi, giôùi<br /> <br /> Laøm theá naøo ñeå daït ñöôïc ñoä meâ caàn thieát maø ít<br /> gaây xaùo troän huyeát ñoäng nhaát luoân laø vaán ñeà quan<br /> taâm haøng ñaàu trong coâng taùc Gaây meâ hoài söùc. Taát caû<br /> caùc thuoác duøng trong gaây meâ nhö giaûm ñau, daõn cô,<br /> thuoác meâ boác hôi hay meâ tónh maïch... ít nhieàu ñeàu<br /> aûnh höôûng khoâng toát ñeán huyeát ñoäng. Ñieàu naøy thöïc<br /> söï laø moái lo ngaïi khi beänh nhaân coù beänh lyù tim maïch<br /> hay trôû ngaïi veà tuaàn hoaøn. Ñeå ñaït ñöôïc moät cuoäc meâ<br /> caân baèng nhaèm baûo ñaûm an toøan toái ña cho beänh<br /> nhaân, tröôùc tieân vaø quan troïng nhaát laø giai ñoaïn khôûi<br /> meâ phaûi ñaûm baûo eâm dòu, ít bieán ñoåi caùc chæ soá huyeát<br /> ñoäng. Vôùi ñaëc tính taùc duïng nhanh, maïnh, ít aûnh<br /> höôûng ñeán tuaàn hoaøn, Etomidate hieän ñang laø thuoác<br /> meâ tónh maïch ñöôïc löïa choïn haøng ñaàu ñeå khôûi meâ<br /> nhaèm giaûm thieåu caùc thay ñoåi veà huyeát ñoäng. Töø<br /> thaùng 1/2002 ñeán thaùng 7/2003 taïi khoa Gaây meâ Phaãu thuaät Beänh vieän ña khoa tænh Kon tum chuùng<br /> toâi ñaõ khôûi meâ vôùi Etomidate cho 81 beänh nhaân vaø ñaõ<br /> thu ñöôïc moät soá keát quaû khaû quan.<br /> <br /> - Tieán haønh khôi meâ vôùi Fentanyl 3-4 μg/kg,<br /> Norcuron 0,08 mg/kg, Etomidate 0,2- 0,3mg/kg<br /> <br /> Muïc tieâu cuûa chuùng toâi khi thöïc hieän ñeà<br /> taøi naøy laø:<br /> <br /> - Duy trì meâ vôùi Fentanyl, Halothan hoaëc<br /> ketamin hay propofol, Thiopental tuøy beänh<br /> <br /> - Ñaùnh giaù söï thay ñoåi huyeát ñoäng thoâng qua caùc<br /> chæ soá nhòp tim, huyeát aùp toái ña, huyeát aùp toái thieåu khi<br /> khôûi meâ vôùi Etomidate ôû beänh nhaân coù caùc yeáu toá<br /> nguy cô aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn nhö beänh lyù tim<br /> maïch, giaûm theå tích tuaàn hoaøn...<br /> <br /> - Theo doõi caùc chæ soá huyeát ñoäng (nhip tim, HA) 1<br /> phuùt, moãi 5 phuùt sau khi tieâm Etomidate cho ñeán khi<br /> cuoäc moå chaám döùt. Phaùt hieän caùc taùc duïng phuï cuûa<br /> Etomidate.<br /> <br /> - Qua ñoù ñaùnh giaù öu nhöôïc dieåm cuûa Etomidate<br /> duøng trong khôûi meâ vaø caùc phöông phaùp khaéc phuïc<br /> <br /> PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> Choïn caùc beänh nhaân coù ASA II, III,IV; coù caùc yeáu<br /> toá nguy cô aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn nhö beänh lyù tim<br /> maïch, cao HA, giaûm theå tích tuaàn hoaøn...; coù chæ ñinh<br /> gaây meâ noäi khí quaûn vaø khoâng coù choáng chæ ñònh vôùi<br /> Etomidate.<br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Moâ taû caét ngang, tieàn cöùu, maãu choïn khoâng xaùc<br /> suaát<br /> <br /> - Phaân loaïi ASA<br /> - Caùc yeáu toá nguy cô aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn<br /> - Löôïng maùu maát trong moå<br /> - Thay ñoåi veà HA toái ña, HA toái thieåu, nhip tim<br /> Tieán haønh<br /> Chuaån bò beänh nhaân<br /> <br /> Trong khi hoäi chaån moå thaêm khaùm tieàn meâ,<br /> ñaùnh giaù phaân loaïi ASA, phaùt hieän vaø phaân nhoùm caùc<br /> yeáu toá nguy cô aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn. Neáu beänh<br /> nhaân coù tình traïng choaùng giaûm theå tích boài phuï laïi<br /> ñeå huyeát aùp toái ña ñaït ñöôïc<br /> 80mmHg tröôùc khi<br /> tieán baét ñaàu khôûi meâ<br /> - Ñöa beänh nhaân vaøo phoøng moå, theo doõi M, HA,<br /> ECG treân monitoring<br /> <br /> - Tieàn meâ vôùi Seduxen neáu caàn<br /> - Ghi laïi vieäc theo doõi vaøo phieáu nghieân cöùu,<br /> phieáu gaây meâ<br /> Phöông phaùp thoáng keâ<br /> Söû duïng phaàn meàm EPI INFO 6.04 cuûa trung<br /> taâm phoøng choáng beänh taät Hoa kyø (CDC), phaàn meàm<br /> Microsoft, phöông phaùp phaân tích phöông sai Anova,<br /> phöông phaùp kieåm ñònh khi bình phöông. Khaùc bieät<br /> coù yù nghóa thong keâ khi p< 0,05.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br /> Tuoåi vaø giôùi<br /> Tuoåi 8-15 16-25 26-35 36-45 46-55 56-65 66-75 76-80<br /> Nam 5<br /> 8<br /> 10<br /> 5<br /> 4<br /> 5<br /> 2<br /> 1<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 213<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> Nöõ<br /> %<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> 3<br /> 3<br /> 20<br /> 6<br /> 3<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 9,87 13,58 37,03 13,58 8,64 7,40 4,95 4,95<br /> <br /> - Tuoåi nhoû nhaát laø 8, lôùn nhaát laø 80, trung bình laø<br /> 36,79<br /> - Löùa tuoåi thöôøng gaëp töø 16- 45, chieám 64,2% caùc<br /> tröôøng hôïp<br /> Phaân loaïi ASA<br /> ASA<br /> Soá tröôøng hôïp<br /> Tyû leä %<br /> <br /> II<br /> 54<br /> 66,67<br /> <br /> III<br /> 24<br /> 29,33<br /> <br /> IV<br /> 3<br /> 3,70<br /> <br /> Caùc yeáu toá nguy cô aûnh höôûng ñeán<br /> tuaàn hoaøn<br /> Yeáu toá<br /> <br /> Choùang<br /> giaûm theå<br /> tích<br /> Soá TH<br /> 59<br /> Tyû leä % 72,84<br /> <br /> Choaùng<br /> nhieãm<br /> truøng<br /> 2<br /> 2,47<br /> <br /> Thieáu<br /> maùu, suy<br /> kieät<br /> 11<br /> 13,58<br /> <br /> Cao<br /> HA<br /> <br /> Beänh tim<br /> maïch<br /> <br /> 4<br /> 4,95<br /> <br /> 5<br /> 6,16<br /> <br /> Tyû leä moå chöông trình/ caáp cöùu;<br /> Löôïng maùu maát trong moå<br />