TÂM THẦN PHÂN LIỆT – PHẦN 2
IV. TIẾN TRIỂN VÀ TIÊN LƯỢNG
Nói chung bệnh tâm thần phân liệt khởi đầu vào thời kỳ cuối của tuổi trưởng
thành, ít hơn, có thể sớm hoặc muộn hơn.
Sự tiến triển thông thường là kéo dài, nhưng không phải là một quy luật.
Cách thức khi khởi đầu rất đa dạng và đôi khi dễ gây lầm lẫn, nhưng sau một
thời gian nào đó của sự tiến triển những bệnh cảnh trở nên đặc biệt hơn.
Tuy thế, các thuốc an thần kinh đã thay đổi bước tiến triển của bệnh và đôi
lúc có những bệnh cảnh rõ nét hơn khi khởi đầu vì chưa được điều trị so với thời
gian tiếp theo sau.
1. Tiến triển của tâm thần phân liệt
Có thể là cấp tính hoặc từ từ (hoặc lẫn lộn cả hai thể thức với những xung
động cấp tính trên một nền tảng tiến triển tăng dần).
1.1. Khởi đầu cấp tính
Điều cơ bản là một trạng thái hoang tưởng cấp
Ít hơn, thường là một tình trạng rối loạn khí sắc
- Trạng thái hoang tưởng cấp: Phát sinh trong vài ngày, người bệnh đau đầu,
mất ngủ, lo âu và có thể có trạng thái rối loạn ý thức, mất năng lực định hướng về
thời gian, không gian, về hoàn cảnh chung quanh, nói năng rời rạc khó hiểu.
Chúng tôi đã mô tả ở bài hoang tưởng. Đây là một bệnh cảnh cơn hoang
tưởng
Chúng tôi cũng đã thấy phải đặt vấn đề liên lượng đối với những cơn này và
còn đáng lo ngại hơn đối với sự tiến triển ít cấp tính của tâm thần phân liệt.
- Rối loạn khí sắc: những rối khí sắc gợi lại những rối loạn của loạn thần
hưng trầm cảm, nhưng có vài nét khác khiến cho người ta gọi là những rối loạn
không điển hình.
Có thể là trầm cảm không điển hình:
- Mất hứng thú, suy giảm tâm thần vận động nhưng sự tiếp xúc dửng
dưng hơn là trầm cảm :
Bệnh nhân xuất hiện ủ rũ và mệt mỏi ít hơn là co lại và xa cách .
Điệu bộ, nét mặt ít buồn, ít căng thẳng và đau đớn hơn là sự kín đáo và kỳ
dị trong những biểu hiện của người bệnh.
Có thể là hưng cảm không điển hình: trước tiên là một trạng thái kích động
tâm thần hơn là một trạng thái kích động khí sắc:
- Hoặc một sự khoái cảm và tiếp xúc như đùa chơi đều không có hoặc ở
hàng thứ yếu.
- Với sự hoạt động tâm thần nhanh nhẹ và tăng động tác đặc biệt
- Với những ý tưởng chen chúc, xô đẩy lẫn nhau hơn là dựa theo một nền
tảng rời rạc đến nỗi những ý tưởng ấy không diễn biến theo sự liên kết tuần tự
hoặc theo sự gần nhau.
- Với sự kích động bao gồm những cử chỉ kỳ dị.
1.2. Khởi đầu âm ỉ
Nó có thể:
- Bao gồm triệu chứng của giả rối loạn tâm căn.
- Được thể hiện bởi sự rối loạn của các hành vi.
- Hoặc chỉ thể hiện bằng sự giảm hoặc /và thay đổi tính tình.
Sự khởi đầu rối loạn tâm căn giả:
- Bệnh cảnh lâm sàng gợi lên bệnh cảnh lâm sàng của rối loạn tâm căn, với
những tính chất đặc biệt:
Các ám ảnh sợ hoài nghi vì lý do :
- Sự trấn an không có hiệu lực hoặc không tìm được cách .
- Những biện pháp để tránh không có hoặc chưa được hình thành .
- Hoặc những hoàn cảnh tạo sự ám ảnh sợ quá phức tạp không có sự liên hệ
giữa chúng.
Những û ám ảnh có nguồn gốc tâm thần được xác nhận bởi :
+ Không có sự đấu tranh lo âu.
+ Có chủ đề gần như hoang tưởng.
+ Sự kỳ lạ của những nghi thức cùng xuất hiện với các ám ảnh.
Các lo lắng nghi bệnh đặc biệt:
+ Liên quan ít đến sức khoẻ chính mình hơn là đối với hiện tượng bề ngoài
và bản sắc của thân thể.
+ Hoặc những than vãn về thân thể không có giá trị quan hệ giữa các cá nhân
Những rối loạn về hành vi
Trước lúc đột khởi
- Những rối loạn này hướng dẫn trực tiếp:
+ Tính chất vô cớ của nó.
+ Sự kỳ dị trong sự thực hiện nó.
+ Hoặc ở mức độ thô bạo mà hành vi chứa đựng.
- Nhưng chính sự toan tự sát bề ngoài có vẻ tầm thường của người thanh niên
có thể tô nổi lên thêm bệnh cảnh tâm thần phân liệt (và cần biết rằng đến tuổi này
những sự tự sát gây nên do bệnh này là một trong những nguyên nhân đầu tiên về
tử vong).
Bệnh tâm thần phân liệt còn có thể bị khởi bệnh trước những rối loạn kéo dài
của những hành vi, đặc biệt là:
- Nghiện ma túy, ở đó cái nguy cơ là triệu chứng dựa vào chất độc (và như
vậy xem hiệu quả là nguyên nhân).
- Chứng chán ăn do tâm thần.
+ Đặc biệt bởi lý do những rối loạn về hình ảnh của cơ thể
