ƯỚ Ộ Ụ Ạ NGÂN HÀNG NHÀ N Ệ C VI T B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
NAM
Ọ Ệ H C VI N NGÂN HÀNG
Ậ Ả BÀI TH O LU N
Đ tài:ề
Ặ Ố Ậ
Ố
Ữ
Ậ
Ấ
Ấ
QUY LU T TH NG NH T VÀ Đ U TRANH GI A CÁC M T Đ I L P
Ệ Ố
Ớ
Ủ
Ẫ
Ệ
Ệ
V I MÂU THU N C A H TH NG NGÂN HÀNG VI T NAM HI N NAY
L PỚ : 18.01.NHA
NHÓM : 7
ƯỚ Ẫ Ầ ƯỜ GIÁO VIÊN H NG D N: TS. TR N THU H NG
1
ộ Hà N i, 92016
DANH SÁCH NHÓM 7
ố
ị
ọ H và tên ị Lê Th Thanh Hà ứ ươ ng Đ c Thái Tr ắ ễ Nguy n Kh c Lân ệ Lê Vi t Hùng ị ươ ạ ng T Th Ph ễ Nguy n Th Hòa
Mã s sinh viên 18K401013 18K401044 18K401026 18K401020 18K401038 18K401017
2
Ụ Ụ M C L C
3
ặ ố ậ ữ ố ậ ấ ấ I. Quy lu t th ng nh t và đ u tranh gi a các m t đ i l p
ậ ề ủ ủ ể ẫ
1. Quan đi m c a ch nhĩa duy v t v mâu thu n
ẫ ủ ứ ứ ủ ứ ệ ề ậ ậ ậ Nh n th c duy v t bi n ch ng v mâu thu n c a ch nghĩa Mác là nh n th c đúng
ữ ể ậ ấ ấ ấ ộ ố ậ ắ đ n nh t, nó đã phát tri n thành m t quy lu t Quy lu t th ng nh t và đ u tranh gi a các
ặ ố ậ ặ ố ậ ữ ấ ạ ặ ậ ố m t các m t đ i l p. quy lu t th ng nh t và đâu tranh gi a các m t đ i l p là “h t nhân”
ể ị ắ ắ ứ ệ ứ ủ c a phép bi n ch ng. Theo V.I.Lenin, “ Có th đ nh nghĩa v n t ệ t phép bi n ch ng là
ế ề ự ấ ặ ố ậ ư ế ữ ắ ượ ạ ọ h c thuy t v s đ u tranh gi a các m t đ i l p. Nh th là n m đ ủ c h t nhân c a
ự ả ứ ư ữ ệ ề ả ỏ ộ ự phép bi n ch ng, nh ng đi u đó còn đòi h i ph i có nh ng s gi i thích và m t s phát
ể tri n thêm”.
ậ ề ữ ặ ậ ậ ấ ấ ố ồ ố Quy lu t th ng nh t và đ u tranh gi a các m t đôi l p là quy lu t v ngu n g c,
ổ ế ủ ự ơ ả ể ậ ậ ọ ộ ộ đ ng l c c b n, ph bi n c a m i quá trình v n đ ng và phát tri n. Theo quy lu t này,
ổ ế ủ ự ơ ả ể ậ ộ ồ ố ọ ộ ngu n g c và đ ng l c c b n, ph bi n c a m i quá trình v n đ ng. phát tri n chính là
ủ ự ậ ệ ượ ẫ ố mâu thu n khách quan, v n có c a s v t, hi n t ng.
ọ ự ậ ệ ượ ứ ệ ằ ậ ẳ ị ế ớ Phép bi n ch ng duy v t kh ng đ nh r ng, m i s v t hi n t ngtrong th gi ề ồ i đ u t n
ỗ ự ậ ệ ượ ẫ ể ố ấ ủ ề ộ ạ t i mâu thu n bên trong.M i s v t hi n t ặ ng đ u là m t th th ng nh t c a các m t,
ộ ướ ố ậ ố ậ ữ ặ ớ các thu c tính, các khuynh h ư ng đ i l p nhau. Nh ng m t này đ i l p v i nhau nh ng
ệ ẫ ạ ộ ạ l i liên h ràng bu c nhau t o thành mâu thu n.
ệ ượ ữ ẫ ẳ ộ ộ Mâu thu n ch ng nh ng là m t hi n t ng khách quan mà còn là m t hi n t ệ ượ ng
ẫ ồ ạ ổ ế ọ ự ậ ệ ượ ph bi n. Mâu thu n t n t i khách quan trong m i s v t, hi n t ủ ng c a gi ớ ự i t nhiên,
ộ ư ườ ệ ượ ạ ờ ố đ i s ng xã h i và t duy con ng ự ậ i. Không có s v t hay hi n t ng nào l i không có
ủ ự ậ ệ ượ ự ể ẫ ạ mâu thu n và không có giai đo n nào trong s phát tri n c a s v t, hi n t ng l ạ i
ấ ẫ không có m u thu n.
ẫ ẫ ấ ạ Mâu thu n này m t đi, mâu thu n khác l i hình thành. Theo Ph.Ăngghen,ngay hình
ấ ủ ơ ọ ứ ậ ẫ ả ậ ấ ơ ộ ộ ở ự th c đ n gi n nh t c a v t ch t v n đ ng c h c, đã là m t mâu thu n. S dĩ s di
ể ự ả ấ ệ ộ ượ ộ ậ ỉ ơ ộ đ ng m t cách máy móc và đ n gi n y có th th c hi n đ c ch là vì m t v t trong
ừ ộ ở ơ ạ ừ ở ơ ừ ở ộ cùng m t lúc v a là n i này, l i v a n i khác, v a là ỗ trong m t ch duy nh t, l ấ ạ i
ở ự ồ ạ ủ ậ ấ ở ấ ỗ ứ ậ ữ ộ ừ v a không ch đó. T t nhiên s t n t i c a v t ch t nh ng hình th c v n đ ng cao
ự ư ẫ ậ ơ ạ h n l i càng bao hàm mâu thu n. Trong lĩnh v c t duy cũng v y, chúng ta không th ể
ậ ở ư ữ ứ ế ẫ ậ ẫ ẳ ạ ỏ thoát kh i mâu thu n, ch ng h n nh mâu thu n gi a năng khi u nh n th c vô t n bên
4
ự ế ủ ế ấ ữ trong con ng ườ ớ ự ồ ạ i v i s t n t i th c t c a năng khi u y trong nh ng con ng ườ ị ạ i b h n
ế ở ị ạ ữ ứ ế ậ ả ế ch b i hoàn c nh bên ngoài, và b h n ch trong nh ng năng khi u nh n th c, mâu
ẫ ượ ả ệ ự ố ế ự ố ế ữ ế thu n này đ c gi ớ i quy t trong s n i ti p gi a các thê h , s n i ti p đó rút ra v i
ự ế ậ ượ ả ự ậ ế ậ ộ chúng ta, th c t cũng là vô t n, và đ c gi i quy t trong s v n đ ng đi lên vô t n.
ộ ể ố ặ ố ậ ự ố ữ ấ ấ ấ S th ng nh t và đ u tranh gi a các m t đ i l p trong m t th th ng nh t
ặ ố ậ ứ ự ệ ệ ậ ữ Trong phép bi n ch ng duy v t, khái ni m m t đ i l p là s khái quát nh ng
ộ ướ ượ ộ ự ậ ệ ượ ề ữ thu c tính, nh ng khuynh h ng ng c chi u nhau trong cùng m t s v t hi n t ng,
ệ ượ ả ệ ằ ặ ố ậ ấ ự ậ ạ t o nên s v t hi n t ầ ng đó. Do đó, c n ph i phân bi t r ng b t kì hai m t đ i l p nào
ỗ ự ậ ệ ượ ể ạ ẫ ộ ờ cũng t o thành mâu thu n. trong cùng m t th i đi m, m i s v t hi n t ng nào cũng
ặ ố ậ ặ ố ậ ồ ạ ữ ề ỉ ố ồ ạ t n t i nhi u m t đ i l p. Ch có nh ng m t đ i l p là t n t ấ i th ng nh t trong cùng
ộ ự ậ ư ộ ư ể ỉ ướ ể ượ ề m t s v t nh m t ch nh th , nh ng có khuynh h ng phát tri n ng c chi u nhau, bài
ủ ị ừ ể ẫ ố ộ ự ể ạ ồ tr ph đ nh và chuy n hóa l n nhau ự ( s chuy n hóa này t o thành ngu n g c đ ng l c,
ả ấ ờ ị ướ ủ ự ậ ể đồng th i quy đ nh b n ch t, khuynh h ặ ố ậ ng phát tri n c a s v t), có hai m t đ i l p
ặ ố ậ ớ ọ ư ậ ấ ố ượ ể nh v y m i g i là hai m t đ i l p mâu thu n ẫ th ng nh t, đ ớ c hi u v i ý nghĩa
ả ạ ươ ự ự ạ ợ ứ không ph i chúng đ ng c nh nhau mà n ằ ng t a vào nhau, t o ra s phù h p cân b ng
ặ ố ậ ặ ố ậ ệ ụ ư ấ ộ ộ ị nh liên h ph thu c, quy đ nh ràng bu c lân nhau, m t đ i l p này l y m t đ i l p kia
ự ồ ạ ủ ề ề ự ố ở ậ ấ ủ làm ti n đ cho s t n t i c a mình và ng ượ ạ c l ặ i. B i v y, s th ng nh t c a các m t
ể ế ề ượ ạ ủ ấ ỳ ự ậ ệ ố ậ đ i l p là đi u ki n không th thi u đ ự c cho s tôn t i c a b t k s v t hi n t ệ ượ ng
ự ố ữ ể ấ ặ ự ậ ạ ủ ả nào. S th ng nh t này do nh ng đ c đi m riên ụ g có c a b n thân s v t t o nên. Ví d :
ế ậ ề ấ ề ệ ề Trong n n kinh t t p trung quan liêu bao c p và n n kinh t ế ị ườ th tr ng là đi u ki n cho
ớ ề ộ ệ ề ế ự ổ ạ ủ s t n t ổ i c a công cu c đ i m i n n kinh t ế ở Vi t Nam, hai n n kinh t khác nhau
ệ ủ ề ả ữ ư ể ấ ạ ế ứ ọ hoàn toàn v b n ch t và nh ng bi u hi n c a nó nh ng nó l i h t s c quan tr ng. Vì nó
ự ố ề ấ ở ệ có s th ng nh t này nên n n kinh t ế ị ườ th tr ng Vi t Nam không th t n t ể ổ ạ ớ i v i ý
nghĩa là chính nó.
ặ ố ậ ộ ự ậ ự ố ấ ủ ờ ự ấ S th ng nh t c a các m t đ i l p trong cùng m t s v t không tách r i s đ u
ặ ố ậ ồ ạ ữ ể ở tranh chuy n hóa gi a chúng. B i vì các m t đ i l p cùng t n t ố ộ ự ậ i trong m t s v t th ng
ư ộ ể ọ ư ẹ ề ằ ấ ỉ ỉ ể nh t nh m t ch nh th tr n v n nh ng không n m yên bên nhau mà đi u ch nh chuy n
ự ậ ự ấ ự ủ ể ả ạ ộ ể hóa lẫn nhau t o thành đ ng l c phát tri n c a b n thân s v t. S đ u tranh chuy n
ủ ị ế ớ ữ ặ ể ệ ừ hóa, bài tr , ph đ nh l ẫn nhau gi a các m t trong th gi i khách quan th hi n d ướ i
ề ứ nhi u hình th c khác nhau.
5
ự ượ ệ ả ấ ấ ả ấ ố Ví d :ụ L c l ng s n xu t và quan h s n xu t trong giai c p có đ i kháng mâu
ữ ự ượ ẫ ấ ạ ế ậ ả ấ ớ thu n gi a l c l ễ ệ ả ng s n xu t tiên ti n v i quan h s n xu t l c h u kìm hãm nó di n
ế ệ ấ ộ ằ ạ ấ ắ ỉ ra r t quy t li ề ộ t và gay g t. Ch thông qua các cu c cách m ng xã h i b ng r t nhi u
ể ả ạ ự ể ả ứ ớ ế ẫ ả ộ hình th c, k c b o l c m i có th gi i quy t mâu thu n m t cách căn b n.
ặ ố ậ ự ấ ủ ượ ề ạ ườ S đ u tranh c a các m t đ i l p đ c chia làm nhi u giai đo n. Thông th ng,
ặ ố ậ ể ệ ư ệ ắ ắ ấ ớ ườ khi nó m i xu t hi n, hai m t đ i l p ch a th hi n rõ xung kh c gay g t ng ọ i ta g i
ả ấ ỳ ự ạ ấ ượ đó là giai đo n khác nhau. T t nhiên không ph i b t k s khác nhau nào cũng đ ọ c g i
ồ ạ ữ ẫ ỉ ộ ự ậ là mâu thu n. Ch có nh ng khác nhau t n t ệ ữ ơ ớ ư i trong m t s v t nh ng liên h h u c v i
ể ượ ủ ự ự ề ể ạ ộ nhau, phát tri n ng c chi u nhau, t o thành đ ng l c bên trong c a s phát tri n thì hai
ặ ố ậ ấ ớ ướ ầ ủ ẫ ộ m t đ i l p y m i hình thành b ặ ố ậ ủ c đ u c a m t mâu thu n. Khi hai m t đ i l p c a
ộ ậ ể ế ế ạ ắ ẫ ộ ộ ự ậ m t mâu thu n phát tri n đ n giai đo n xung đ t gay g t, nó bi n hành đ c l p. S v t
ự ậ ẫ ấ ớ ượ ả ế ự ố cũ m t đi, s v t m i hình thành. Sau khi mâu thu n đ c gi ấ ủ i quy t s th ng nh t c a
ượ ế ở ự ố ặ ố ậ ấ ủ ớ ặ ố ậ hai m t đ i l p cũ đ ặ ố c thay th b i s th ng nh t c a hai m t đ i l p m i, hai m t đ i
ớ ạ ấ ể ẫ ẫ ạ ượ ả ậ l p m i l i đ u tranh chuy n hóa t o thành mâu thu n. Mâu thu n đ c gi i quy t, s ế ự
ư ế ấ ặ ố ậ ự ậ ứ ệ ế ấ ớ ổ ữ ậ v t m i xu t hi n. C nh th , đ u tranh gi a các m t đ i l p làm cho s v t bi n đ i
ừ ừ ấ ự ể ẳ ậ ộ ộ Ị không ng ng t ấ th p lên cao. Vì v y, Lênin kh ng đ nh"s phát tri n là m t cu c đ u
ặ ố ậ ữ tranh gi a các m t đ i l p".
ệ ữ ự ố ặ ố ậ ề ố ủ ấ ấ Khi bàn v m i quan h gi a s th ng nh t và đ u tranh c a các m t đ i l p, Lênin
ể ự ậ ồ ạ ớ ề ệ ằ ặ ấ ố ỉ ỉ ch ra r ng:"M c dù th ng nh t ch là đi u ki n đ s v t t n t i v i ý nghĩa là chính nó
ặ ố ậ ự ố ấ ủ ư ậ ế ượ ự ậ nh có s th ng nh t c a các m t đ i l p mà chúng ta nh n bi ệ c s v t, hi n t đ
ổ ạ ế ớ ủ ự ố ả ấ ỉ ượ t ng t n t i trong th gi i khách quan. Song b n thân c a s th ng nh t ch là t ươ ng
ặ ố ậ ệ ố ữ ễ ạ ấ ờ ớ ố đ i và t m th i. Đ u tranh gi a các m t đ i l p m i là tuy t đ i. Nó di n ra th ườ ng
ồ ạ ủ ự ậ ể ả ụ ạ ố xuyên, liên t c trong su t quá trình t n t ự ậ ổ i c a s v t. K c trong tr ng thái s v t n
ọ ề ấ ư ả ể ị đ nh, cũng nh khi chuy n hóa nh y v t v ch t".
ự ủ ự ộ ể ẫ
2. Mâu thu n là đ ng l c c a s phát tri n
ặ ố ậ ế ự ự ấ ủ ề ể ẫ Không ph i ả m iọ s đ u tranh nào c a các m t đ i l p đ u d n đ n s chuy n hóa
ặ ố ậ ự ấ ữ ủ ể ế ộ ộ ỉ ấ gi a chúng. Ch có s đ u tranh c a các m t đ i l p phát tri n đ n m t trình đ nh t
ệ ầ ộ ủ ề ế ủ ị ừ ế ể ị đ nh, h i đ các đi u ki n c n thi t dãn đ n chuy n hóa, bài tr và ph đ nh nhau. Trong
ặ ố ậ ể ườ ễ ộ ự gi ớ ự i t ủ nhiên, chuy n hóa c a các m t đ i l p th ng di n ra m t cách t phát, còn trong
6
ặ ố ậ ủ ể ấ ộ ế ạ ộ ả xã h i, chuy n hóa c a các m t đ i l p nh t thi ứ t ph i thông qua ho t đ ng có ý th c
ườ ủ c a con ng i.
ặ ố ậ ể ự ự ữ ể ẫ ậ ỉ Vì v y, không nên hi u s chuy n hóa l n nhau gi a các m t đ i l p ch là s hoán
ả ơ ộ ườ ể ẫ ổ ị đ i v trí m t cách đ n gi n, máy móc. Thông th ng thì mâu thu n chuy n hóa theo hai
ươ ứ ph ng th c:
ươ ặ ố ậ ặ ố ậ ứ ứ ể Ph ng th c th nh t:
ư ấ M t đ i l p này chuy n hóa thành m t đ i l p kia nh ng
ở ề ươ ơ ộ ấ ủ ự ậ ệ ậ trình đ cao h n xét v ph ng di n v t ch t c a s v t.
ự ượ ệ ả ế ấ ấ ả ấ ộ Ví d :ụ L c l ng s n xu t và quan h s n xu t trong xã h i phong ki n đ u tranh
ệ ả ệ ả ể ể ấ ẫ ớ chuy n hóa l n nhau đ hình thành quan h s n xu t m i là quan h s n xu t t ấ ư ả b n
ự ượ ủ ớ ở ả ấ ơ ch nghĩa và l c l ng s n xu t m i ộ trình đ cao h n.
ươ ứ ứ ặ ố ậ ể ể ẫ ả Ph ng th c th hai:
ặ C hai m t đ i l p chuy n hóa l n nhau đ thành hai m t
ớ ố ậ đ i l p m i hoàn toàn.
ế ệ ể ừ ề ế ế ạ ậ ề Ví d :ụ N n kinh t Vi t Nam chuy n t n n kinh t k ho ch hóa t p trung, quan
ơ ế ị ườ ấ ự ủ ả ướ ị ướ liêu, bao c p sang c ch th tr ng có s qu n lý c a Nhà n c theo đ nh h ộ ng xã h i
ủ ch nghĩa.
ế ớ ừ ấ ẫ ấ ỳ ự ậ ự ệ T các mâu thu n trên cho ta th y trong th gi ệ i hi n th c, b t k s v t hi n
ứ ự ữ ữ ả ặ ượ t ng nào cũng ch a đ ng trong b n thân nó nh ng m t, nh ng thu c t ộ ính có khuynh
ướ ể ượ ặ ố ậ ự ấ ủ ề h ng phát tri n ng ể c chi u nhau. S đ u tranh chuy n hóa c a các m t đ i l p trong
ụ ể ạ ệ ượ ề ệ ẫ ẫ đi u ki n c th t o thành mâu thu n. Mâu thu n là hi n t ng khách quan, ph ổ bi nế
ế ớ ẫ ượ ả ế ự ậ ự ậ ấ ớ ủ c a th gi i. Mâu thu n đ c gi i quy t, s v t cũ m t đi, s v t m i hình thành. S ự
ớ ạ ả ặ ố ậ ẫ ớ ậ v t m i l i n y sinh các m t đ i l p và mâu thu n m i.
ạ ấ ể ạ ể ẫ ặ ố ậ Các m t đ i l p này l ủ ị i đ u tranh chuy n hóa và ph đ nh l n nhau đ t o thành s ự
ớ ơ ự ậ ư ậ ệ ượ ứ ế ớ ậ v t m i h n. C nh v y mà các s v t, hi n t ng trong th gi i khách quan th ườ ng
ừ ể ế ổ ẫ ồ ố ộ xuyên phát tri n và bi n đ i không ng ng. Vì v ự ậy, mâu thu n là ngu n g c và đ ng l c
ể ọ ủ c a m i quá trinh phát tri n.
ủ ệ ố ẫ ớ ậ ươ ạ ộ II. Quy lu t mâu thu n v i ho t đ ng c a h th ng Ngân hàng Th ạ ng m i
ủ ệ ố ạ ộ ệ ệ
1. Khái quát tình hình ho t đ ng c a h th ng Ngân hàng Vi
t Nam hi n nay
ệ ủ ề ế ạ ượ ữ Sau 9 năm Vi t Nam là thành viên c a WTO, n n kinh t đã đ t đ c nh ng thành
ướ ầ ườ ạ ộ ệ ố ể ế ệ ự t u b c đ u. Môi tr ủ ng và th ch ho t đ ng c a h th ng ngân hàng Vi t Nam
7
ự ữ ữ ề ể ế ậ ớ (NHVN) có nh ng chuy n bi n tích c c v i nh ng thành công đáng ghi nh n v khung
ế ị ộ ộ ổ ứ ộ ấ ượ ả ự ồ ề đi u ti t; qu n tr n i b ; t ch c b máy, ch t l ể ự ng ngu n nhân l c và s phát tri n
ụ ệ ể ạ ị ấ ủ c a các d ch v ngân hàng hi n đ i. Song đi sâu vào quá trình phát tri n này cho th y
ấ ậ ề ệ ả ễ ị ổ ệ ố ữ ư ươ ướ nh ng b t c p ch a có ti n l n y sinh, h th ng NHVN d b t n th ng tr c các
ủ ế ộ ườ ộ ố ướ ủ ệ bi n đ ng c a môi tr ng bên trong và bên ngoài. Kinh nghi m c a m t s n c cho
ể ủ ề ự ỗ ợ ự ấ ậ ộ ộ ế ủ th y h i nh p WTO là đ ng l c h tr cho s phát tri n c a n n kinh t , c a ngân hàng
ế ậ ụ ả ơ ộ ớ ế ệ ề ợ ế n u bi ỉ t t n d ng có hi u qu c h i và đi u ch nh chính sách cho phù h p v i ti n trình
ậ ộ h i nh p.
ế ề ự ệ ệ Sau khi là thành viên WTO, vi c th c hi n các cam k t v tài chính – ngân hàng, cùng
ệ ố ế ấ ạ ấ ộ ệ ớ v i quá trình tái c u trúc đã có tác đ ng r t m nh đ n h th ng Ngân hàng Vi t Nam
ư nh sau:
(cid:0) ệ ủ ế ứ ề ẫ ộ ố ế Ngân hàng Vi t Nam v n là m t kênh đáp ng v n ch y u cho n n kinh t , đóng
ứ ậ ạ ỏ ộ góp không nh vào m c tăng GDP hàng năm. Khi tham gia sâu vào h i nh p, c nh tranh
ự ự ạ ộ ự ẽ ạ ả ộ ớ ớ ổ đã th c s là đ ng l c to l n cho c i cách, đ i m i m nh m trong ho t đ ng ngân hàng.
ị ộ ộ ự ạ ủ ủ ế ộ ả Chính s c nh tranh này đã tác đ ng đ n qu n tr n i b và văn hóa r i ro c a ngân hàng
ướ ặ ạ ậ ơ ơ ệ ươ ạ theo h ng minh b ch h n, tin c y h n, đ c bi t khi 03 ngân hàng th ng m i (NHTM)
ướ ệ ể ầ ổ Nhà n ạ ự c(Vietinbank, Vietcombank, BIDV) th c hi n c ph n hóa, chuy n sang ho t
ự ệ ầ ổ ố ủ ở ữ ộ đ ng theo mô hình c ph n (CP). Vi c nâng cao năng l c tài chính, tăng v n ch s h u,
ệ ố ố ố ầ ư ể ụ ệ ể ị duy trì h s an toàn v n t i thi u, đ u t công ngh , phát tri n các d ch v ngân hàng
ệ ạ ở ụ ố ơ ả ơ ụ ệ hi n đ i, m các chi nhánh ở ướ n ể c ngoài... đ ph c v t t h n, hi u qu h n khách
ả ướ ượ ự ệ ằ hàng c trong và ngoài n ề c đ u đ ữ c các NHTM quan tâm và th c hi n b ng nh ng
ệ bi n pháp khác nhau.
(cid:0) ự ứ ự ệ Các NHTM CP cũng có s b t phá trong vi c tăng năng l c tài chính thông qua
ế ượ ủ ệ ổ ố ướ ướ ộ ỉ vi c góp v n c a các c đông chi n l c trong, ngoài n c. Tr ậ c h i nh p, ch có 6
ầ ư ế ượ ướ ư ậ ộ NHTM CP có nhà đ u t chi n l c n c ngoài tham gia, nh ng sau 6 năm h i nh p, đã
ầ ư ướ ộ ố ố ố ố có thêm 17 NHTM có nhà đ u t n ủ c ngoài góp v n. M t s NHTM có s v n góp c a
ầ ượ ướ nhà đ u ư t ế chi n l c n c ngoài ế chi m ớ t i 20 30% nh ư
VietinBank,VCB,Techcombank…
(cid:0) ượ ộ ố ả Số l ủ ng các ngân hàng gi m đi, quy mô c a m t s ngân hàng tăng lên, thanh
ả ả ả ượ ả ộ ố ệ ệ ầ ế ự c c i thi n. Sau g n 3 năm th c hi n, m t s các NHTM y u kho n đ m b o, uy tín đ 8
ượ ộ ố ậ ậ ặ ớ ớ kém đã đ ạ c sáp nh p v i nhau, ho c sáp nh p vào các NHTM l n; m t s NHTM ho t
ủ ở ữ ế ớ ợ ớ ơ ố ề ầ ộ đ ng y u kém, n khách hàng l n h n nhi u l n v n ch s h u, NHNN đã mua v i giá
ư ể 0 VND (nh Oceanbank, GPBank, VNBC), ệ chuy n sang mô hình Ngân hàng trách nhi m
ề ả ộ ữ ạ h u h n m t thành viên, sau đó giao cho Vietcombank và Vietinbank qu n lý, đi u hành.
ổ ị ơ ấ ự Theo báo cáo, khu v c ngân hàng n đ nh, ụ tín d ngụ tăng khá, c c u tín d ng
ể ướ ự ế ả ả ộ chuy n đ ng theo h ụ ng tích c c. C năm 2015, tín d ng tăng 18% (n u tính c TPDN
ưở ụ ở ứ ớ ế ề ạ ầ ơ thì tăng tr ng tín d ng m c 19,3%), cao h n nhi u so v i k ho ch đ u năm (13%
ụ ề ạ ơ ớ ưở 15%).Trong đó tín d ng trung và dài h n tăng 31,4%, cao h n nhi u so v i tăng tr ng tín
ố ả ệ ẽ ấ ạ ắ ạ ự ụ d ng ng n h n (7%). Trong b i c nh khu v c doanh nghi p tái c u trúc m nh m sau
ố ớ ủ ứ ể ạ ạ ả ầ ồ ố giai đo n kh ng ho ng, c u đ i v i ngu n v n trung và dài h n tăng cao đ đáp ng yêu
ầ ư ạ ổ ớ ầ c u đ u t ệ dài h n và đ i m i công ngh .
ữ ồ ụ ệ ấ Chính sách lãi su t chênh l ch gi a đ ng USD và VND đã phát huy tác d ng, tăng
ưở ạ ệ ả ụ ớ ỳ so v i cùng k 2014. tr ng tín d ng ngo i t ả c năm gi m ()12,9%
ả ố ẹ ỷ ệ ụ ồ ệ ả ệ ố Thanh kho n h th ng ngân hàng t t, hi u qu kinh doanh ph c h i nh . T l LDR
ệ ố ở ứ ứ ề ả ả ủ c a toàn h th ng ố ớ m c 80,9% (m c an toàn cao v thanh kho n). Thanh kho n đ i v i
ạ ệ ầ ượ ở ứ ở ớ ạ ả VND và ngo i t l n l m c 83,5% và 64,1%, t ệ i h n an toàn thanh kho n. Hi u gi
ư ụ ẹ ậ ả ấ ồ ớ qu kinh doanh tuy còn th p (do trích l p DPRR) nh ng đã ph c h i nh so v i năm
2014.
ệ ố ữ ể ệ ẫ 2. Nh ng bi u hi n mâu thu n trong h th ng ngân hàng
ẫ ồ ạ ở ấ ả ọ ự ậ ệ ượ ế ớ ủ Mâu thu n t n t t c m i s v t, hi n t t i ng c a th gi i khách quan. Xung quanh
ườ ệ ủ ạ ệ ằ ẫ chúng ta, môi tr ng làm vi c c a chúng ta cũng không n m ngo i l . Mâu thu n trong
ạ ộ ư ề ấ ở ộ ố ẫ ho t đ ng Ngân hàng r t nhi u, nh ng đây Tôi xin phân tích m t s mâu thu n ch ủ
ạ ộ ổ ế y u, n i lên trong ho t đ ng kinh doanh Ngân hàng.
ả ộ ờ ứ ự ề ấ ấ M t quá trình s n xu t kinh doanh bao gi ẫ cũng ch a đ ng trong nó r t nhi u mâu thu n
ữ ả ụ ả ư ữ ẩ ẫ ầ ẫ ấ ề ả nh ; mâu thu n gi a s n xu t và tiêu th s n ph m, mâu thu n gi a cung và c u v s n
ủ ẩ ẫ ả ớ ườ ữ ế ộ ữ ph m, mâu thu n gi a ch qu n lý v i ng ạ ẫ i lao đ ng, mâu thu n gi a tính k ho ch
ớ ự ế ị ườ ủ ơ ữ ứ ẫ ệ trong xí nghi p v i tính t phát c a c ch th tr ể ng, mâu thu n gi a s c phát tri n
ớ ự ạ ụ ả ủ ệ ế ấ ệ ồ nhanh c a công c s n xu t và công ngh tiên ti n v i s c n ki t ngu n tài nguyên
ữ ợ ấ ẫ ủ ậ ệ ủ ả thiên nhiên là nguyên li u c a s n xu t, mâu thu n gi a l i nhu n và r i ro....
9
ữ ủ ẫ ợ ậ 2.1 Mâu thu n gi a r i ro và l i nhu n
ế ạ ộ ủ ử ụ ậ ớ Chúng ta đã bi t ho t đ ng chính c a ngân hàng là nh n g i và cho vay v i m c đích
ố ợ ữ ợ ệ ẫ ậ ố ủ ậ ộ cu i cùng là l i nhu n. M i quan h mâu thu n gi a l i nhu n và r i ro là m t mâu
ề ấ ứ ộ ấ ặ ủ ứ ệ ả ấ ẫ thu n bi n ch ng, là hai m t c a m t v n đ . B t c quá trình s n xu t, kinh doanh nào
ậ ợ ồ ạ ậ ẫ ớ ớ cũng v y, l ủ i nhu n và r i ro luôn t n t ế i song song v i nhau, mâu thu n v i nhau. K t
ể ả ấ ộ ậ thúc m t quá trình s n xu t, kinh doanh chúng ta có th thu đ ượ ợ c l ư i nhu n nh ng có khi
ự ế ả ủ ặ ậ ợ ạ ộ ủ ế ả ặ là g p ph i r i ro. L i nhu n d ki n mang l i càng cao thì đ r i ro n u g p ph i cũng
ẽ ấ ớ s r t l n và ng ượ ạ c l i.
ủ ự ụ ặ ẫ ớ ố ơ Chi phí d phòng r i ro tín d ng v n là gánh n ng l n, làm b c h i hàng ngàn t ỷ ồ đ ng
ợ ậ ủ l i nhu n c a các nhà băng trong quý 2/2016
ồ (Ngu n: http://touch.vietstock.vn/2016/08/loinhuannganhangquy22016tieptucboc
hoitruocganhnangduphong757488980.htm).
(cid:0) ổ ậ ấ ườ ợ ủ ề ấ ợ N i b t nh t là tr ng h p c a Sacombank, lãi ròng h p nh t thu v trong quý 2
ỉ ạ ỷ ồ ả ớ ỳ ướ ầ ừ ầ ặ ch đ t 147 t đ ng, gi m 73% so v i cùng k năm tr c. M c dù lãi thu n t ế h u h t
ạ ộ ầ ư ề ị ưở ố ư ậ ụ các ho t đ ng d ch v , kinh doanh và đ u t đ u tăng tr ng t t, nh ng thu nh p lãi
ạ ộ ầ ả ợ ầ ậ ướ ự thu n gi m 18% và chi phí ho t đ ng tăng 8% đã kéo l i nhu n thu n tr c d phòng
ả ố ỷ ồ ự ủ ủ r i ro gi m 22% xu ng 846 t ạ đ ng. Thêm vào đó, chi phí d phòng r i ro tăng m nh
ỷ ồ ế ợ ố ơ ế ủ ậ ơ h n 86% lên 682 t đ ng đã khi n l i nhu n sau thu c a ngân hàng này “b c h i” đáng
10
ể ỉ ỷ ồ ủ ế ả ầ k , ch còn 147 t đ ng. Lũy k 6 tháng đ u năm, lãi ròng c a Sacombank gi m 74%
ố ỷ ồ ỉ xu ng ch còn 309 t đ ng.
(cid:0) ộ ườ ợ ợ ầ ừ ạ ộ ậ ướ M t tr ng h p khác, l i nhu n thu n t ho t đ ng kinh doanh tr c trích l p d ậ ự
ạ ơ ủ ỷ ồ ấ ỳ phòng c a Ngân hàng SCB trong quý 2 đ t h n 1,120 t ầ đ ng, g p 3 l n cùng k nh s ờ ự
ưở ố ạ ộ ắ ả ả ầ tăng tr ng t t trong lãi thu n và c t gi m chi phí ho t đ ng. Tuy nhiên, kho n chi phí
ế ừ ủ ụ ộ ỷ ỷ ồ ế ợ ự d phòng r i ro tín d ng tăng đ t bi n t 420 t lên 1,038 t đ ng đã khi n l ậ i nhu n
ề ỏ ẹ ầ ỉ ủ c a ngân hàng “không cánh mà bay”. Tính trong quý 2, SCB ch thu v v n v n g n 67 t ỷ
ợ ậ ỷ ồ ỳ ế (cùng k năm tr ướ ỗ c l 7.7 t đ ng). ồ đ ng l i nhu n sau thu
(cid:0) ượ ạ ợ ậ ầ ướ ủ ủ ự Ng i, l c l i nhu n thu n tr c d phòng r i ro c a Vietcombank trong quý 2
ỉ ấ ỳ ỉ ướ ư ự ủ ầ ả ờ tuy ch x p x cùng k năm tr c, nh ng nh chi phí d phòng r i ro gi m g n 130 t ỷ
ỷ ồ ợ ướ ự ợ ố ồ đ ng xu ng 1,700 t ế đ ng (chi m 46% l ậ i nhu n tr c d phòng) đã giúp l ậ i nhu n
ệ ả ậ ỷ ồ ròng c i thi n, tăng 19% và ghi nh n 1,576 t đ ng.
(cid:0) ặ ớ ợ ế ậ ỷ ồ Riêng v i BIDV, m c dù l i nhu n sau thu quý 2/2016 tăng 58% lên 975 t đ ng,
ư ứ ự ủ ệ ậ ấ ầ nh ng hi n Ngân hàng này đang có m c trích l p d phòng r i ro cao nh t, g n 2,536 t ỷ
ươ ươ ợ ướ ự ỏ ớ ồ đ ng (t ng đ ng 67% l ậ i nhu n tr c d phòng), b khá xa so v i Vietcombank và
ị ợ ấ ủ ư ổ ạ ể ế ờ VietinBank. Đáng l u ý, t ng giá tr n x u c a BIDV t i th i đi m k t thúc quý 2/2016
ơ ỷ ồ ớ ầ ế ừ ầ ợ ộ tăng h n 3,000 t đ ng so v i đ u năm, trong đó n nhóm 4 tăng đ t bi n t g n 888 t ỷ
ơ ỷ ồ ầ đ u năm lên h n 2,326 t đ ng./.
ữ ợ ể ẫ ả ủ ữ ậ ẫ ộ Do đó có th nói mâu thu n gi a l i nhu n v r i ro là m t trong nh ng mâu thu n c ơ
ỉ ủ ủ ữ ấ ả ệ ả b n không ch c a các Ngân hàng mà còn c a nh ng t t c các doanh nghi p nói chung.
ồ ợ ự ể ệ ể ậ ộ ộ ờ ủ Đ ng th i, r i ro và l i nhu n là đ ng l c đ các doanh nghi p ngày m t phát tri n v ề
ệ ả ộ trình đ qu n lý doanh nghi p.
ữ ữ ẫ ầ
2.2 Mâu thu n gi a cung và c u (gi a Ngân hàng và Khách hàng vay)
ủ ệ ố ạ ộ ể ế ẫ ộ M t mâu thu n khác có th nói đ n trong ho t đ ng c a h th ng Ngân hàng Th ươ ng
ệ ệ ứ ữ ữ ạ ố ườ ầ ấ m i đó là m i liên h bi n ch ng gi a nh ng ng ố ố i có nhu c u vay v n và bên c p v n.
ạ ộ ủ ệ ấ ả ố ỗ ề ỗ Trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a m i cá nhân, m i doanh nghi p thì v n là đi u
ữ ế ế ể ế ộ ỉ không th thi u. Và n u thi u, thì ch có m t cách là đi vay. Tuy nhiên, nh ng doanh
ủ ề ữ ệ ề ệ ố ạ ụ nghi p, nh ng cá nhân này có đ đi u ki n vay v n hay không? Đi u này l ộ i ph thu c
ụ ủ ệ ẩ ị hoàn toàn vào vi c th m đ nh tín d ng c a Ngân hàng.
11
ự ế ề ườ ư ầ ợ ố Trên th c t ấ đã có r t nhi u tr ng h p khách hàng có nhu c u vay v n nh ng không
ượ ủ ầ ừ ữ ủ ụ ườ ữ ứ đáp ng đ c đ nh ng yêu c u t phía Ngân hàng. Nh ng th t c hành chính r m rà
ề ầ ộ ỉ ở ể ấ ỏ ch là m t ph n nh , và đi u đáng chú ý ỏ đây, có th th y là do các Ngân hàng đòi h i
ạ ở ệ ệ ể ể ộ ề ự v s an toàn, lành m nh tài chính ứ doanh nghi p. M t doanh nghi p đ có th đáp ng
ọ ầ ạ ạ ấ ộ ố ồ ơ h s vay v n, h c n m t báo cáo tài chính lành m nh, trong s ch trong ít nh t là 02
ị ủ ị ớ ữ ả ả ả ầ ấ ớ ơ ả năm g n nh t. Cùng v i đó là nh ng tài s n b o đ m có giá tr l n h n giá tr c a kho n
ế ố ề ấ ữ ề ệ ấ ệ vay. Và r t nhi u y u t khác n a. Tuy nhiên r t nhi u các doanh nghi p Vi ệ t Nam hi n
ư ứ ượ ầ ố ể ừ ề ặ nay ch a đáp ng đ c yêu c u t i thi u t phía Ngân hàng. M t khác, v phía các Ngân
ươ ể ạ ướ hàng Th ng m i, các Ngân hàng cũng không th cho vay d ẩ i chu n.
ư ậ ẫ ở ườ ầ ứ ố ể ấ Nh v y, có th th y mâu thu n đây đó là ng i c n v n thì không đáp ng đ ượ c
ầ ố ườ ứ ươ ạ ạ ể yêu c u vay v n, ng i cho vay, t c là các Ngân hàng Th ng m i l ủ i không th ôm r i
ể ướ ữ ệ ẩ ớ ro đ cho vay d i chu n v i nh ng doanh nghi p này.
ả ủ ự ẫ ươ
2.3 Mâu thu n trong s hình thành và phá s nc a các Ngân hàng Th
ạ ng m i
ỷ ướ ậ ẽ ượ ọ ệ ố ự ể ậ ỷ Th p k tr c có l ổ c g i là th p k cho s bùng n và phát tri n h th ng Ngân đ
ạ ượ ạ ộ ụ ậ ạ hàng. Hàng lo t các Ngân hàng đ c thành l p và ho t đ ng tín d ng đã t o nên m t h ộ ệ
ứ ạ ề ố ữ th ng tài chính ph c t p, đan xen nhau gi a các trung gian tài chính. Nhi u Ngân hàng
ớ ượ ề ầ ậ m i đ ổ c thành l p theo mô hình Ngân hàng c ph n (trong đó nhi u ngân hàng nông
ỏ ượ ổ ạ ộ ả ề ự ầ ổ thôn quy mô nh đ c c ph n hóa). Chính s “bùng n ” ho t đ ng c v quy mô và
ệ ố ứ ủ ạ ộ ờ ướ ế m c đ đa d ng c a h th ng ngân hàng trong th i gian tr ạ c đây, cùng h n ch trong
ề ẩ ủ ừ ủ ữ ủ ể ả qu n lý c a t ng Ngân hàng, ki m soát c a NHNN đã ti m n nh ng r i ro và nguy c ơ
ủ ệ ố ế ự ự ế ạ ộ ớ l n tác đ ng tr c ti p đ n s an toàn và lành m nh c a h th ng NHTM. T rong đó, ph iả
ề ổ ậ ể ế ấ ượ ấ ả k đ n 3 v n đ n i b t: ch t l ố ả ng tài s n kém, thanh kho n khó khăn và quy mô v n
ự t ỏ có nh .
ấ ủ ệ ố ấ ượ ả ề ầ V n đ đ u tiên c a h th ng ngân hàng là ch t l ng tài s n kém, th hi n ể ệ ở ỷ ệ t l
ả ấ ỷ ệ ợ ấ ư ợ d n phi s n xu t cao và t n x u tăng cao. l
ạ ệ ấ ướ ế ẩ Ch y đua tăng ớ lãi su t, cùng v i vi c cho vay d i chu n là nguyên nhân khi n n ợ
ươ ạ ướ (Oceanbank âm v n chố ủ ấ ủ ệ ố x u c a h th ng Ngân hàng Th ng m i có xu h ng tăng cao
ỷ ồ ủ ở ữ ỷ ồ ổ ở ữ s h u 6.000 t ố đ ng, VNCB âm v n ch s h u 9.000 t đ ng). ầ Các Ngân hàng c ph n
ạ ộ ị ườ ắ ế ả ả ỗ hóa ho t đ ng theo nguyên t c th tr ng ph i cho phá s n n u kinh doanh thua l , tuy
12
ạ ệ ư ể ổ ỡ ạ ệ nhiên hi n nay t i Vi ẫ t Nam v n còn t duy”Ngân hàng không th đ v ” vì lo ng i tiêu
ề ợ ủ ế ườ ử ề ự ế ả ệ ố c c đ n c h th ng Ngân hàng, đ n quy n l i c a Ng i g i ti n.
ữ ề ế ề ả ứ Th hai, ứ nh ng khó khăn v thanh kho n đang khi n nhi u ngân hàng điêu đ ng.
ữ ượ ở ữ ấ ộ Nh ng khó khăn này đã đ ể ệ ấ c th hi n r t rõ nh ng cu c đua lãi su t trên c th tr ả ị ườ ng
ứ ế ị ườ ạ 1(t ừ ổ t ch c kinh t và cá nhân) và th tr ng liên ngân hàng (LNH). Nh cắ l i th i k ờ ỳ
ứ ế ấ ộ ệ ở 2009 – 2011, huy đ ng TT1 tr nên r t khó khăn, đ n m c ng ườ ử ế i g i ti t ki m có th ể
ặ ả ấ ớ ữ ạ ố m c c lãi su t v i ngân hàng trong su t quý 3/2011. Trong giai đo n này, có nh ng lúc,
ấ ộ ừ ớ ụ ả ế ố ể lãi su t huy đ ng t ư dân c lên t i 20%, áp d ng cho kho n ti ệ t ki m t ệ i thi u 100 tri u
ờ ạ ấ ộ ồ đ ng trong th i h n 1 tháng. Chi phí huy đ ng tăng quá cao làm tăng lãi su t cho vay,
ượ ả ờ ủ ế ệ ể ẫ ắ v t quá kh năng sinh l i c a các Doanh nghi p đ bù đ p chi phí đi vay, d n đ n n ợ
ệ ế ộ ỉ ượ ầ ấ x u tăng cao. Ch cho đ n khi NHNN tuýt còi, vi c huy đ ng v ớ ạ ấ t tr n lãi su t m i t m
ộ ố ự ế ả ầ ắ ố ọ ộ ừ d ng và l ng xu ng.S thi u thanh kho n tr m tr ng đã bu c m t s ngân hàng ph ụ
ị ườ ộ ị ẩ ứ ế ấ ớ ơ thu c cao vào th tr ng LNH, đ n m c lãi su t LNH qua đêm đã b đ y lên t i h n 20%
ộ ố ả ầ ờ ệ ặ ề ấ trong kho ng th i gian đ u tháng 10/2011. M t s ngân hàng cá bi t g p v n đ nghiêm
ề ả ạ ạ ấ ấ ắ ậ ả ấ ọ ơ ằ tr ng v thanh kho n đã ch p nh n tr lãi su t ng n h n cao h n lãi su t dài h n nh m
ằ ọ ộ ố huy đ ng v n b ng m i giá!
ố ự ế ố ệ ủ ứ Th ba, thi u v n t ố có. Theo s li u th ng kê c a chúng tôi, t ỷ ệ l an toàn v n t ố ố i
ủ ể ướ ở ứ ổ thi u CAR c a các ngân hàng TM trong n m c khá n, trên 9%. Tuy nhiên, m c đ ứ ộ c
ữ ị ụ ể ạ ấ c th l ộ i r t khác nhau gi a các ngân hàng. M t ngh ch lý là các ngân hàng có quy mô
ề ệ ạ ố ệ ướ ỏ ố v n đi u l ớ càng l n thì l i có CAR càng nh . Theo s li u ủ c tính, CAR c a nhóm các
ướ ỉ ở ứ ủ NHTM Nhà n c ch m c 6,9% trong khi CAR c a nhóm các ngân hàng TMCP quy mô
ỏ ỷ ồ ạ ở ứ ạ ợ ấ nh (3.000 t đ ng) l ế m c 26,5%. Thêm vào đó, n u phân lo i n x u theo đúng i
ố ế ẩ ố ợ ấ ủ ự ự ệ ầ ậ chu n qu c t và th c hi n trích l p d phòng đ y đ trên s n x u này, t ỷ ệ l CAR s ẽ
ự ả ấ ơ ợ ỹ ế ẫ ớ ậ ố ự ả còn th p h n. (Do d phòng tăng làm gi m l i nhu n lu k , d n t i gi m v n t có
ả ượ ủ ằ ổ (VTC) và gi m CAR. CAR đ ả c tính b ng VTC/T ng tài s n có r i ro). Trong đó, VĐL
ớ ố ự ữ ể ế ẫ ờ ế chi m t i 84% v n t có, tuy nhiên tính đ n th i đi m này, v n còn nh ng ngân hàng có
ề ệ ướ ỷ ồ ệ ạ ự ả ộ ị ị ố v n đi u l d i 3.000 t đ ng. Hi n t i, NHNN đang d th o ngh đ nh bu c các ngân
ố ố ể ỷ ỷ ồ ế hàng có v n t i thi u 5.000 t vào năm 2012 và 10.000 t đ ng vào năm 2015. N u quy
ượ ứ ề ể ắ ắ ượ ị đ nh này đ c ban hành, ch c ch n nhi u ngân hàng khó có th đáp ng đ c.
13
ệ ố ừ ữ ẫ ươ ệ ề T nh ng mâu thu n trên, đi u mà h th ng Ngân hàng Th ạ ng m i Vi ộ t Nam bu c
ơ ấ ạ ệ ố ệ ố ủ ằ ả ph i làm đó là c c u l i h th ng Ngân hàng và h th ng tài chính c a mình nh m ngăn
ự ổ ỡ ủ ổ ứ ặ ủ ự ổ ỡ ủ ả ệ ố ẽ ch n r i ro khi s đ v c a t ch c tài chính này s kéo theo s đ v c a c h th ng.
ạ ộ ự ứ ự ề ủ ủ ữ ấ Ho t đ ng ngân hàng t nó đã ch a đ ng r t nhi u r i ro và khi nh ng r i ro đó tích t ụ ,
ế ố ủ ộ ớ ở ư ấ ổ ế tr nên quá l n do tác đ ng c a các y u t bên ngoài nh b t n kinh t ủ vĩ mô, kh ng
ả ị ườ ị ườ ứ ấ ộ ả ho ng kinh t ế ế ớ th gi i, th tr ng ch ng khoán hay/và th tr ố ng b t đ ng s n lao d c
ế ố ị ủ ụ ư ả hay do các y u t ấ ậ bên trong nh qu n tr r i ro b t c p, quy trình tín d ng không hoàn
ầ ư ạ ứ ủ ứ ự ể ạ ộ ộ ỉ ch nh, đ u t m o hi m, trình đ năng l c và đ o đ c c a đ i ngũ không đáp ng yêu
ỏ ổ ỡ ế ẽ ể ầ c u,… thì ngân hàng s không th tránh kh i đ v n u không đ ượ ơ ấ ạ c c c u l i, c c ả ơ
ư ơ ấ ạ ả ệ ố ấ ạ ừ c u l i t ng ngân hàng, cũng nh c c u l i c h th ng ngân hàng.
ứ ạ ở ữ 2.4 S h u chéo ph c t p
ộ ở ữ ữ ứ ữ ớ M c đ s h u chéo cao gi a các ngân hàng và gi a các ngân hàng v i DN. C ơ
ắ ề ứ ạ ộ ợ ạ ấ ổ c u c đông ph c t p gây ra quan ng i sâu s c v xung đ t l ạ ộ i ích và ho t đ ng cho vay
ơ ấ ự ệ ế ạ ằ ợ bên có quan h /liên quan, nh m tài tr cho các d án thi u minh b ch. C c u này cũng
ầ ẫ ạ ố ế ề ạ ạ ổ ệ ẫ d n đ n tình tr ng phóng đ i v n do cho vay mua c ph n l n nhau và đã t o đi u ki n
ệ ệ ị ổ ứ lách các quy đ nh an toàn. Vi c cho các Doanh nghi p, t ố ch c, cá nhân tham gia góp v n
ứ ề ể ạ ầ ả ả ổ ầ qu n lý, đi u hành Ngân hàng c ph n đ tăng kh năng c nh tranh, đáp ng nhu c u
ị ườ ế ạ ả ổ ố ố ủ v n c a th tr ng. Tuy nhiên, các c đông tham gia góp v n x y ra tình tr ng thi u năng
ứ ế ả ả ạ ưở ự ế ả ệ ố ự l c qu n lý, thi u đ o đ c kinh doanh nh h ng tiêu c c đ n c h th ng tài chính các
ừ năm v a qua.
14
(Theo:http://t
aichinhplus.vn/TIENTE/Nganhang/Thamnhapmatransohuucheotronglinhvuc
15
nganhangpost153141.html) Tháng 07/2015
ữ ữ ể ể ế ạ ặ Nh ng đ c đi m này khi n ngành ngân hàng dù phát tri n m nh trong nh ng năm
ạ ộ ư ủ ề ế ế ạ ả ặ ồ ờ ự ộ qua, nh ng đ ng th i cũng g p nhi u bi n đ ng m nh. K t qu ho t đ ng c a khu v c
ữ ể ầ ấ ơ ớ ấ ngân hàng x u đi trong nh ng năm g n đây và có th còn kém h n so v i báo cáo. Ch t
ố ệ ả ấ ưở ế ệ ườ ế ượ l ng s li u tài chính th p đã nh h ng đ n vi c đo l ầ ng chính xác h u h t các ch ỉ
ệ ố ố ạ ộ ư ả ố ệ s hi u qu ho t đ ng nh ROA, NPL và các h s v n.
ệ ố ụ ộ ợ ấ ớ ề ả H th ng ngân hàng đã tích t ỏ m t kho n n x u l n (NPL). Nhi u ngân hàng nh có
ề ề ả ả ở ứ ế ộ ấ v n đ v thanh kho n và kh năng thanh toán ọ m c đ nghiêm tr ng, khi n NHNN
ủ ệ ố ự ữ ệ ả ả ộ ế ph i can thi p. Năng l c cho vay c a h th ng ngân hàng gi m là m t trong nh ng y u
ế ưở ụ ạ ả ố t khi n tăng tr ng tín d ng gi m m nh.
ể ủ ệ ố ự ệ ự ể
3. S phát tri n c a h th ng Ngân hàng Vi
t Nam sau khi có s chuy n hóa
ặ ố ậ ủ c a các m t đ i l p
ạ ộ ợ ữ ợ ứ ệ ậ ố Trong ho t đ ng ngân hàng, l i nhu n ngân hàng là s chênh l ch gi a l i t c cho
ợ ứ ả ả ừ ệ ụ ố ạ ọ ợ vay và l i t c ph i tr tr đi các chi phí nghi p v ngân hàng s còn l i g i là l ậ i nhu n.
ư ướ ố ử ế ề ệ Ngân hàng thu hút v n trong dân c d ứ i các hình th c ti n g i ti ư ủ t ki m c a dân c ,
ụ ể ấ ồ ộ ố ị ưở cung c p d ch v thanh toán... R i dùng v n huy đ ng đó đ cho vay và h ng chênh
ợ ứ ẽ ậ ệ l ch l i t c. Trong quá trình cho vay đó, ngân hàng s thu đ ượ ợ c l i nhu n sau khi đã tr ừ
ợ ứ ả ả ả ủ ế ặ đi l ẽ ặ i t c ph i tr khi vay, ho c ngân hàng s g p ph i r i ro n u khách hàng không có
ủ ọ ủ ấ ạ ạ ộ ả ả ở ấ ấ kh năng thanh toán b i ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a h r i ro, th t b i nên m t
ể ạ ế ủ ế ả ố ợ ậ kh năng thanh toán. Làm th nào đ h n ch r i ro và đ i đa l i nhu n chính là cách
ứ ể ả ữ ợ ế ẫ ủ ậ th c đ gi i quy t mâu thu n gi a l i nhu n và r i ro.
ố ớ ủ ữ ẽ ả ả ớ Gi m r i ro không ph i là ngân hàng s không cho vay đ i v i nh ng khách hàng l n,
ủ ọ ạ ộ ề ề ư ậ vay ti n nhi u mà ho t đ ng kinh doanh c a h tuy mang l ạ ợ i l ộ ủ i nhu n cao nh ng đ r i
ả ự ổ ớ ự ớ ể ro l n. Mà thay vào đó ngân hàng ph i t đ i m i, t ệ phát tri n mình, thông qua vi c
ụ ụ ệ ạ ạ ộ ộ ộ hoàn thi n công tác đào t o cán b tín d ng, đào t o ra đ i ngũ cán b tín d ng có trình
ớ ơ ế ị ườ ạ ộ ộ đ chuyên môn cao, năng đ ng và nhanh nh y v i c ch th tr ệ ng. Hoàn thi n công tác
ự ụ ẩ ẩ ị ị ướ ướ th m đ nh tín d ng, th m đ nh d án tr c trong và sau khi cho vay. Tr c khi cho vay
ự ế ẩ ả ẩ ộ ị ẩ thì ti n hành th m đ nh d án m t cách c n th n, trong và sau khi cho vay ph i th ườ ng
ơ ở ể ụ ử ự ế ả ấ ộ ố xuyên tc cán b tín d ng tr c ti p xu ng c s đ giám sát quá trình s n xu t kinh
16
ọ ử ụ ủ ụ ư ề ế doanh c a khách hàng, xem h s d ng ti n vay có đúng m c đích nh cam k t khi vay
ố ế ượ ủ ụ ệ ẽ ạ ắ không…Làm t t các công vi c trên, ngân hàng s kh c ph c và h n ch đ c r i ro, nh ờ
ậ ả đó mà tăng đ ượ ợ c l i nhu n cho ngân hàng, cũng có nghĩa là gi i quy t t ế ố ượ t đ c mâu
ữ ợ ẫ ặ ố ậ ặ ố ậ ủ ể ậ thu n gi a l ư i nhu n và r i ro, (m t đ i l p này chuy n hoá thành m t đ i l p kia nh ng
ở ể ề ể ợ méc phát tri n h n) ớ ơ đó la làm cho ngân hàng ngày m t phát tri n, đi u này phù h p v i ộ
ự ủ ự ố ộ ể ậ ẫ ồ quy lu t khách quan đó là; mâu thu n là ngu n g c đ ng l c c a s phát tri n.
ự ế ệ ả ặ ậ ắ ộ Th c hi n sáp nh p b t bu c các TCTD y u kém, ho c cho phá s n (sau khi xây
ượ ệ ố ể ả ề ợ ủ ử ề ệ ể ể ả ự d ng đ c h th ng b o hi m ti n g i phát tri n đ b o v quy n l i c a ng ườ ử i g i
ệ ố ầ ạ ể ề ệ ả ậ ộ ố ổ ơ ti n, h th ng phát lu t, ki m soát hoàn thi n h n), bu c gi m, rút v n c ph n t i các
ố ở ữ ữ ụ ể ắ ạ TCTD đ kh c ph c tình tr ng chi ph i, s h u chéo gi a các Ngân hàng.
ư ứ ả ế ượ Tuy nhiên nh trên chúng ta đã nghiên c u, khi gi i quy t đ ẫ ồ c mâu thu n r i không
ồ ạ ẫ ấ có nghĩa là không còn t n t ẫ i mâu thu n, mà ng ượ ạ c l ẫ i, mâu thu n này m t đi, mâu thu n
ạ ộ ộ ụ ệ ấ ộ ộ ớ khác l i xu t hi n. Khi chúng ta đã có m t đ i ngũ cán b tín d ng v i trình đ cao, công
ẩ ị ố ư ươ ườ ữ ả ả tác th m đ nh t ủ t nh ng r i ro trên th ng tr ng không ph i là không x y ra n a mà trái
ả ẽ ấ ớ ộ ả ộ ủ ứ ể ế ặ ấ ị la khi trình đ s n xu t càng phát tri n thì m c đ r i ro n u g p ph i s r t l n và
ệ ạ ấ ặ ề ậ ạ ế ụ ự ể ộ thi t h i cũng r t n ng n , do v y nó l i ti p t c là đ ng l c đ cho ngân hàng phát
ư ế ớ ể ậ ớ ợ tri n. Nh th m i là phù h p v i quy lu t khách quan.
