Thiết kế mặt bằng thi công các công trình có mặt bằng xây dựng chật hẹp trong thành phố

KHOA H“C & C«NG NGHª<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Thiết kế mặt bằng thi công<br /> các công trình có mặt bằng xây dựng chật hẹp<br /> trong thành phố<br /> Design of construction site for buildings with narrow floorplan in the city<br /> Nguyễn Cảnh Cường<br /> <br /> <br /> Tóm tắt 1. Đặt vấn đề<br /> <br /> Công trình tạm phục vụ thi công rất khó Trong những năm gần đây, cùng với tốc độ pháp triển của nền kinh tế, quá trình<br /> đô thị hóa diễn ra rất mạnh mẽ. Các công trình cao ốc văn phòng, trung tâm thương<br /> bố trí trên mặt bằng xây dựng chật hẹp<br /> mại, khách sạn đã và đang được thi công trong thành phố với mặt bằng xây dựng đa<br /> của công trình xây chen trong thành<br /> dạng. Các khu đất xây dựng thường nằm trong các khu phố, đông dân cư với đường<br /> phố. Bài báo đưa ra một số giải pháp<br /> thi công vận chuyển vật liệu chật hẹp, hay bị ùn tắc giao thông, việc cấp nước, cấp<br /> thiết kế mặt bằng thi công chật hẹp cho điện gặp nhiều khó khăn trong quá trình thi công. Ngoài ra, quy định của thành phố về<br /> các công trình xây chen trong thành phố. vệ sinh môi trường, trật tự an toàn giao thông, an toàn đô thị ảnh hưởng tới xây dựng<br /> Từ khóa: tổng mặt bằng thi công; xây chen; công trình [5]. Do đó, thiết kế tổng mặt bằng thi công phù hợp để xây dựng công trình<br /> mặt bằng thi công chật hẹp có hiệu quả kinh tế, đảm bảo chất lượng, an toàn lao động vệ sinh môi trường là vấn<br /> đề cấp thiết.<br /> Abstract 2. Đặc điểm công trình có mặt bằng thi công chật hẹp trong thành phố<br /> Temporary stockpiles for construction are Đặc điểm về công trình xây dựng trong thành phố: chiều cao nhà lớn, kiểu dáng<br /> difficult to arrange on the restricted site of kiến trúc hiện đại, chủ yếu là kết cấu thép và kết cấu bê tông cốt thép, hầu hết đều có<br /> buildings in the city. This paper presents some tầng hầm. Ngoài ra còn các đặc điểm khác: yêu cầu phòng hỏa, về trang thiết bị, về<br /> solutions for a restricted construction site for mặt bằng thi công…<br /> buildings with narrow floorplan in the city. Công trình xây dựng trong thành phố thường gần các công trình kiến trúc có niên<br /> Keywords: total construction ground; in- hạn sử dụng lâu, dễ bị lún, nứt… do tác động cơ lý (chấn động, hạ mực nước ngầm,<br /> between building; narrow construction site sụt hố móng…) khi xây dựng. Mặt bằng xây dựng gần các khu dân cư đông đúc,<br /> đường phố… nên khi xây dựng công trình sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường<br /> xung quanh, đến an toàn cho người và thiết bị máy móc, thi công trong và ngoài mặt<br /> bằng xây dựng.<br /> Khi thi công xây dựng các công trình trong thành phố cần tuân thủ các quyết định<br /> của thành phố về vệ sinh môi trường, trật tự an toàn giao thông, trật tự an toàn đô<br /> thị…<br /> Thời gian cung cấp nguyên vật liệu, các thiết bị thi công, các bán thành phẩm đến<br /> tận chân công trình tương đối ngắn. Điều đó ảnh hưởng tới công tác dự trữ vật tư, vật<br /> liệu cho thi công công trình trong điều kiện mặt bằng chật hẹp [3].<br /> <br /> 3. Giải pháp thiết kế tổng mặt bằng thi công cho công trình có mặt bằng chật<br /> hẹp trong thành phố<br /> Thiết kế tổng mặt bằng thi công cho công trình có mặt bằng chật hẹp cần lưu ý:<br /> - Căn cứ vào lối vào khu vực thi công (một hay nhiều lối vào).<br /> - Mặt bằng tổ chức thi công cần bố trí theo phương pháp cuốn chiếu, bắt đầu từ<br /> mặt xây chen về mặt thoáng công trình.<br /> - Ưu tiên bố trí trên mặt bằng các loại máy xây dựng như: cần trục tháp, máy vận<br /> thăng và các thiết bị thi công chính.<br /> ThS. Nguyễn Cảnh Cường<br /> - Sử dụng tối đa các vật liệu bán thành phẩm như: bê tông thương phẩm, các cấu<br /> Bộ môn Công nghệ và Tổ chức thi công<br /> Khoa Xây dựng<br /> kiện đúc sẵn, ván khuôn… được mua từ các nhà cung cấp nguyên vật liệu.<br /> ĐT: 0912063472 - Sử dụng phần công trình đã thi công xong để làm kho chứa, nhà làm việc, văn<br /> phòng chỉ huy ...vv.<br /> - Lập kế hoạch cung ứng nguyên vật liệu đảm bảo tiến độ thi công.<br /> - Thiết kế biện pháp an toàn lao động, phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường.<br /> Ngày nhận bài: 29/5/2017<br /> Ngày sửa bài: 11/6/2017<br /> - Sử dụng nhà lắp ghép để làm công trình tạm và kho trên mặt bằng thi công.<br /> Ngày duyệt đăng: 05/10/2018 - Thiết kế biện pháp cứu hỏa phù hợp và thỏa thuận phương án cứu chữa hỏa<br /> hoạn với công an phòng cháy, chữa cháy.<br /> <br /> <br /> 46 T„P CHŠ KHOA H“C KI¦N TR”C - XŸY D¼NG<br /> 4. Các bước thiết kế mặt bằng thi công<br /> Giai đoạn 1: Thiết kế mặt bằng xây dựng chung<br /> Giai đoạn này chủ yếu xác định vị trí các công trình tạm<br /> như cần trục, máy móc thiết bị xây dựng, kho bãi, nhà tạm,<br /> hệ thống giao thông, cấp nước, cấp điện, thoát nước, thông<br /> tin liên lạc…<br /> Bước 1: Vẽ chu vi mặt bằng các công trình đã được quy<br /> hoạch xây dựng và các công trình có sẵn, (như đường, nhà<br /> cửa, nguồn cung cấp nước, điện…vv)<br /> Bước 2: Bố trí các cần trục, máy móc, thiết bị xây dựng.<br /> Bước 3: Thiết kế mạng lưới giao thông trên công trường.<br /> Bước 4: Bố trí kho bãi sau khi có hệ thống đường.<br /> Hình 1. Ảnh công trình có mặt bằng xây dựng chật<br /> Bước 5: Bố trí các xưởng sản xuất và phụ trợ sao cho<br /> hẹp<br /> tổng lượng vận chuyển là ít nhất.<br /> Bước 6: Thiết kế lán trại tạm<br /> - Nhà làm việc ưu tiên thiết kế trước ở những vị trí phù - Bảng giới thiệu công trình - công trường - giấy phép<br /> hợp, thường là gần cổng ra vào của công trường để thuận xây dựng.<br /> tiện cho các chủ thể tham gia xây dựng công trình dễ tiếp Bước 8: Thiết kế mạng lưới cung cấp nước và thoát nước<br /> cận. Bước 9: Thiết kế mạng lưới cấp điện, viễn thông.<br /> - Khu nhà ở cho cán bộ, công nhân có thể bố trí trong Bước 10: Những công trình tạm ở ngoài công trường.<br /> hàng rào công trường hoặc ở ngoài công trường.<br /> Sau khi thiết kế xong tổng mặt bằng công trường, những<br /> Bước 7: Thiết kế hệ thống an toàn - bảo vệ - vệ sinh xây công trình như: Các trạm khai thác cát, đá, sỏi, lò gạch…<br /> dựng và vệ sinh môi trường. khu ở của những người xây dựng, nếu được thiết kế ở ngoài<br /> - Vệ sinh xây dựng và vệ sinh môi trường, bãi tập kết chất hàng rào công trường, sẽ được thiết kế sau cùng và được<br /> thải rắn, lưới chắn bụi rác… thể hiện ở bản vẽ riêng<br /> - An toàn lao động: Biển báo, đèn tín hiệu cho cần trục, xe Giai đoạn 2: Thiết kế chi tiết<br /> máy, lưới chắn rác… Công trình tạm phục vụ thi công ở công trường cần thiết<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2- Tổng mặt bằng thi công công trình ở Mỹ Đình - Hà Nội<br /> <br /> <br /> S¬ 32 - 2018 47<br />  KHOA H“C & C«NG NGHª<br /> <br /> <br /> kế chi tiết với đầy đủ cấu tạo, kích thước và các ghi chú cần - Nhà ở cho công nhân.<br /> thiết. - Khi công trình thi công được khoảng 4 tầng, tầng 1 tận<br /> 4.1. Các bước thiết kế mặt bằng thi công cho công trình xây dụng làm nhà ở tạm cho công nhân và nhà kho. Trong quá<br /> chen trình sử dụng tầng 1 cần lập hệ thống đảm bảo yêu cầu an<br /> Do đặc điểm của công trình xây chen nên các bước thiết toàn lao động, vệ sinh trên công trường cho mọi người.<br /> kế tổng mặt bằng thi công có thể rút gọn như sau: - Lập hệ kế hoạch vận chuyển vật liệu về công trường<br /> Bước 1: theo tiến độ thi công thực tế.<br /> - Lập biểu đồ tiêu thụ tài nguyên: nhân lực, vật liệu, bán 5. Kết luận<br /> thành phẩm… Một số giải pháp thiết kế tổng mặt bằng thi công cho công<br /> - Xác định diện tích kho, bãi; trình có mặt bằng xây dựng chật hẹp trong thành phố như<br /> - Xem xét thực trạng khả năng chứa kho, bãi của mặt sau:<br /> bằng xây dựng công trình. - Các thành phần nhà tạm, kho, bãi được bố trí linh hoạt<br /> Bước 2: không cần đầy đủ ngay trên công trường [1]. Tổng mặt bằng<br /> - Bố trí thiết bị, máy móc thi công trên mặt bằng; thi công thay đổi và phát triển theo thời gian và không gian.<br /> <br /> - Bố trí kho, bãi, nhà tạm; - Thuê công trình phụ trợ phục vụ cho quá trình sản xuất<br /> như nhà kho, xưởng gia công cốt thép, cốp pha, nhà ở tạm<br /> - Khai thác mặt bằng xung quanh; công nhân.<br /> - Tận dụng mặt bằng công trình; - Tận dụng hệ thống kho, bãi của các nhà cung cấp vật<br /> - Lập kế hoạch cung ứng vật tư theo tiến độ thi công thực liệu bằng cách tính toán nhu cầu nguyên vật liệu theo tiến độ<br /> tế. thi công và đặt hàng trước với các đại lý cung cấp [3].<br /> 4.2. Ví dụ lập mặt bằng thi công - Lựa chọn nhà thầu thi công đủ năng lực theo quy định<br /> Tên công trình: Tòa nhà văn phòng Mỹ Đình( Quận Từ pháp luật [5].<br /> Liêm – Hà Nội). Quy mô công trình: diện tích 988m2, cao 14<br /> tầng có 1 tầng hầm. Công trình 2 mặt tiếp giáp tuyến đường<br /> giao thông nội thành, 2 mặt kín do diện tích nhà dân xây T¿i lièu tham khÀo<br /> dựng xung quanh.<br /> 1. PGS.T.S Trinh Quốc Thắng(2008), Thiết kế tổng mặt bằng xây<br /> Tổng mặt bằng thi công (hình 2) bao gồm: dựng, Nhà xuất bản xây dựng .<br /> - Máy móc, thiết bị thi công : cần trục, máy vận thăng. 2. Nguyễn Văn Chọn, Nguyễn Huy Thành, Bùi Văn Yêm (1998),<br /> Tổ chức sản xuất xây dựng, Nhà xuất bản xây dựng.<br /> - Các công trình tạm: Ban chỉ huy; Nhà bảo vệ; Nhà vệ<br /> sinh; Hệ thống thoát nước mặt; Hệ thống cấp điện; Bể nước; 3. TS. Trịnh Quanh Vinh (2006), Tối ưu hóa dự trữ vật tư trong<br /> thiết kế tổng mặt bằng xây dựng, Nhà xuất bản xây dựng.<br /> Hệ thống an toàn.<br /> 4. TS. Nguyễn Đình Thám, Tổ chức mặt bằng xây dựng trong<br /> Do mặt bằng công trình không đáp ứng được yêu cầu bố thành phố hoặc trung tâm đô thị - Tạp chí xây dựng - 2002.<br /> trí kho và nhà tạm, nên cần thuê nhà bên ngoài công trường 5. UBND Hà Nội, Quy định về đảm bảo trật tự, an toàn và vệ sinh<br /> bao gồm: môi trường trong quá trình xây dựng các công trình tại thành<br /> - Nhà kho; phố Hà Nội, QĐ 29/2015/QĐ-UBND ngày 09/10/2015 của Ủy<br /> ban nhân dân thành phố Hà Nội<br /> - Xưởng gia công cốt thép, cốp pha;<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Khảo sát ảnh hưởng lực cắt trong sàn thép<br /> (tiếp theo trang 45)<br /> <br /> <br /> 4. Kết luận<br /> T¿i lièu tham khÀo<br /> Lực cắt trong sàn không còn phân bố tuyến tính như<br /> 1. TCVN 5575:2012, Kết cấu thép – Tiêu chuẩn thiết kế. Nhà xuất<br /> trường hợp dầm đơn giản nữa mà phân bố theo quy luật phi bản Xây dựng, 2012.<br /> tuyến, giá trị lực cắt lớn nhất nhỏ hơn so với trường hợp dầm<br /> 2. Phạm Văn Hội (chủ biên). Kết cấu thép - Cấu kiện cơ bản. Nhà<br /> đơn giản. Ảnh hưởng của lực cắt của sàn là nhỏ, hơn nữa xuất bản Khoa học kỹ thuật,2006<br /> khi ls/ts tăng lên thì ảnh hưởng của lực cắt càng nhỏ theo đồ<br /> 3. S.P. Timoshenko, J.M. Gere. Ổn định đàn hồi. Nhà xuất bản<br /> thị ở Hình 4, do đó với các giá trị ls/ts được lấy theo (2-9) thì Khoa học và Kỹ thuật, 1976.<br /> luôn đảm bảo thỏa mãn điều kiện lực cắt với hệ số an toàn 4. S.P. Timoshenko, J.M. Gere. Lý thuyết tấm, vỏ. Nhà xuất bản<br /> khá cao (thấp nhất là 10 lần, cao nhất là 300 lần). Vì vậy khi Khoa học và Kỹ thuật, 1976.<br /> thiết kế sàn không cần quan tâm đến điều kiện lực cắt nếu<br /> điều kiện độ võng đã được thỏa mãn./.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 48 T„P CHŠ KHOA H“C KI¦N TR”C - XŸY D¼NG<br />