intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Thực trạng chất lượng nước mặt và một số yếu tố liên quan tại thành phố Vinh và vùng lân cận, tỉnh Nghệ An năm 2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST
Báo xấu
8
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá chất lượng nước mặt tại thành phố Vinh và vùng lân cận cùng một số yếu tố liên quan đến chất lượng nước mặt. Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích khảo sát 33 thông số nước mặt của 15 mẫu nước lấy tại 15 vị trí sông, hồ thành phố Vinh và huyện Hưng Nguyên, so sánh với QCVN 08-MT:2015/BTNMT.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực trạng chất lượng nước mặt và một số yếu tố liên quan tại thành phố Vinh và vùng lân cận, tỉnh Nghệ An năm 2022

  1. Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH CURRENT STATUS OF SURFACE WATER QUALITY AND SOME RELATED FACTORS IN VINH CITY AND SURROUNDING AREAS, NGHE AN PROVINCE IN 2022 Tran Ngoc Binh*, Nguyen Van Tuan, Ngo Tri Hiep Vinh Medical University - 161 Nguyễn Phong Sac, Vinh, Nghe An, Vietnam Received: 25/09/2023 Revised: 18/10/2023; Accepted: 14/11/2023 ABSTRACT Objectives: The study was conducted to evaluate surface water quality in Vinh city and surrounding areas along with a number of factors related to surface water quality. Research methods: Cross-sectional descriptive research designed to survey and analysis of 33 surface water parameters of 15 water samples taken at 15 river and lake locations in Vinh city and Hung Nguyen district, compared with QCVN 08-MT :2015/BTNMT. Results: Vinh city's surface water quality shows signs of pollution. Most rivers and lakes show signs of organic pollution (BOD5, COD, N-NH4+, TSS), rivers have saline intrusion with high chloride concentrations, signs of metal pollution (Mn, Fe), E.coli. The results of calculating the WQI index (Water Quality Index, according to the instructions of the Ministry of Natural Resources and Environment, 2019) range from 8 to 95, reflecting the state of surface water quality in the study area. Conclusion: The study has identified a number of causes of surface water pollution in Vinh city as a basis for providing solutions to limit pollution sources. Keywords: Surface water quality; Water quality index (WQI); Vietnamese Standards. *Corressponding author Email address: ngocbinhvmu@gmail.com Phone number: (+84) 913 556 170 https://doi.org/10.52163/yhc.v64i12 81
  2. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC MẶT VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN TẠI THÀNH PHỐ VINH VÀ VÙNG LÂN CẬN, TỈNH NGHỆ AN NĂM 2022 Trần Ngọc Bình*, Nguyễn Văn Tuấn, Ngô Trí Hiệp Trường Đại học Y khoa Vinh - 161 Nguyễn Phong Sắc, Vinh, Nghệ An, Việt Nam Ngày nhận bài: 25 tháng 09 năm 2023 Chỉnh sửa ngày: 18 tháng 10 năm 2023; Ngày duyệt đăng: 14 tháng 11 năm 2023 TÓM TẮT Mục tiêu nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá chất lượng nước mặt tại thành phố Vinh và vùng lân cận cùng một số yếu tố liên quan đến chất lượng nước mặt. Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích khảo sát 33 thông số nước mặt của 15 mẫu nước lấy tại 15 vị trí sông, hồ thành phố Vinh và huyện Hưng Nguyên, so sánh với QCVN 08-MT:2015/BTNMT. Kết quả nghiên cứu: Chất lượng nước mặt thành phố Vinh có dấu hiệu ô nhiễm. Hầu hết các sông, hồ đều có biểu hiện ô nhiễm chất hữu cơ (BOD5, COD, N-NH4+, TSS), các sông có hiện tượng xâm nhập mặn với nồng độ Clorua cao, dấu hiệu ô nhiễm kim loại (Mn, Fe), E.coli. Kết quả tính toán chỉ số WQI (Water Quality Index, theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường, 2019) dao động từ 8 – 95 phản ánh về tình trạng chất lượng nước mặt tại địa bàn nghiên cứu. Kết luận: Nghiên cứu đã xác định một số nguyên nhân gây ô nhiễm nước mặt thành phố Vinh làm cơ sở để đưa ra các giải pháp hạn chế nguồn ô nhiễm Từ khóa: Chất lượng nước mặt, Chỉ số chất lượng nước (WQI), QCVN. *Tác giả liên hệ Email: ngocbinhvmu@gmail.com Điện thoại: (+84) 913 556 170 https://doi.org/10.52163/yhc.v64i12 82
  3. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 1. ĐẶT VẤN ĐỀ về bảo vệ môi trường; ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến trong sản xuất sạch hơn… Bên cạnh đó việc Nước là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, là thành đánh giá chất lượng nước mặt, nắm bắt tình hình chất phần chủ yếu của môi trường sống, là yếu tố quan trọng lượng nước mặt hiện tại là hết sức cần thiết. Nghiên cứu trong quá trình sản xuất. Tài nguyên nước quyết định nhằm mục tiêu mô tả thực trạng chất lượng nước mặt đến sự thành công của các chiến lược, quy hoạch, kế TP Vinh và vùng lân cận và xác định một số yếu tố liên hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc quan đến chất lượng nước mặt TP Vinh và vùng lân cận gia. Tuy nhiên, quá trình khai thác và sử dụng tài nguyên năm 2022. nước chưa hợp lý, thiếu bền vững đã và đang gây suy giảm tài nguyên nước, đặc biệt là những thách thức đối 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU với chất lượng nước do quá trình tiếp nhận nước thải từ các hoạt động dân sinh kinh tế [1]. Ô nhiễm môi trường 2.1. Thiết kế nghiên cứu nước đã và đang trở thành vấn đề chung của toàn nhân loại, được cả thế giới quan tâm. Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích. Thành phố Vinh là đô loại I thuộc tỉnh Nghệ An, Việt 2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu Nam, là trung tâm kinh tế, chính trị của tỉnh và đã được Tại TP Vinh và huyện Hưng Nguyên tỉnh Nghệ An từ Chính phủ Việt Nam quy hoạch để trở thành trung tâm tháng 02/2022 - 05/2022. kinh tế - văn hóa của vùng Bắc Trung Bộ. Cùng với sự phát triển của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa 2.3. Đối tượng nghiên cứu đất nước, thành phố Vinh đang ngày càng phát triển Môi trường nước mặt bao gồm nước tại các sông, hồ về kinh tế, nâng cao chất lượng sống của người dân. chính trên địa bàn TP Vinh và một số sông tại huyện Tuy nhiên, môi trường tự nhiên hiện nay đặc biệt là Hưng Nguyên. nguồn nước mặt đã và đang có nguy cơ bị ô nhiễm, bề 2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu mặt kênh, hồ trên địa bàn thành phố chuyển màu đen, nước có mùi hôi, làm cho chất lượng môi trường ngày Cỡ mẫu nghiên cứu càng giảm, chưa đáp ứng tốt cho yêu cầu sản xuất và Tổng số có 15 mẫu nước bề mặt, được lấy tại các hệ thống đời sống dân cư. Với mong muốn nâng cao chất lượng sông, hồ trên địa bàn TP Vinh và huyện Hưng Nguyên. cuộc sống, đảm bảo sức khỏe cộng đồng, ban lãnh đạo Phương pháp chọn mẫu thành phố Vinh trong những năm gần đây đã có những chính sách, biện pháp giải quyết các vấn đề về môi Mẫu nước được lấy tại 5 hồ chính, 5 điểm sông chính tại trường như: đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục TP Vinh và 3 điểm sông chính tại huyện Hưng Nguyên. Bảng 1. Vị trí các điểm lấy mẫu Tọa độ STT Điểm lấy mẫu Ký hiệu mẫu Kinh độ (m) Vĩ độ (m) 1 Hồ Goong HG 2065726 0599570 2 Hồ công viên Trung tâm HCVTT 2064878 0598753 3 Hồ Cửa Nam HCN 2064771 0596244 4 Hồ Bảy Mẫu HBM 2070597 0594220 5 Hồ Vinh Tân HVT 2063399 0598110 6 Hồ Hưng Hòa HHH 2067448 0602899 83
  4. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 Tọa độ STT Điểm lấy mẫu Ký hiệu mẫu Kinh độ (m) Vĩ độ (m) 7 Sông Vinh tại cầu Cửa Tiền 1 CT 2064582 0596804 8 Sông Đào SĐ 2064648 0595176 9 Sông Lam tại cầu Bến Thủy 2 BT2 2062153 0599902 10 Sông Vinh tại Bara BếnThủy SV 2062283 0599948 11 Thượng nguồn sông Rào Đừng RĐ1 2068568 0602318 12 Hạ nguồn sông Rào Đừng RĐ2 2069587 0605113 13 Sông Kẻ Gai đoạn qua KCN VSIP HN1 2069401 0593353 14 Sông Đào HN2 2064347 0592748 15 Sông Đào tại trạm bơm nước Cầu Mượu HN3 2066231 0590023 2.5. Biến số nghiên cứu (Cr6+), Tổng Crom, Đồng (Cu), Kẽm (Zn), Niken (Ni), Các thông số nghiên cứu: 33 thông số đánh giá chất Mangan (Mn), Thủy ngân (Hg), Sắt (Fe), Chất hoạt chất lượng nước mặt bao gồm: Nhiệt độ, pH, DO, Độ động bề mặt, Hóa chất bảo vệ thực vật nhóm Clo hữu muối, Độ đục, Tổng chất rắn lơ lửng (TSS), Nhu cầu cơ, Tổng Phenol, Tổng dầu mỡ, Tổng Cacbon hữu cơ ôxy hoá học (COD), Nhu cầu oxy sinh hóa (BOD5), (TOC), Coliform, E.coli Amoni (N-NH4+), Clorua (Cl-), Florua (F-), Nitrit (N- Quy định giá trị giới hạn các thông số chất lượng NO2-), Nitrat (N-NO3-), Phosphat (P-PO43-), Xianua nước mặt. Theo QCVN 08-MT:2015/BTNMT (CN-), Asen (As), Cadimi (Cd), Chì (Pb), Crom VI Bảng 2. Giá trị giới hạn các thông số chất lượng nước mặt Giá trị giới hạn TT Thông số Đơn vị A B A1 A2 B1 B2 1 pH 6-8,5 6-8,5 5,5-9 5,5-9 2 BOD5 mg/l 4 6 15 25 3 COD mg/l 10 15 30 50 4 Oxy hòa tan (DO) mg/l ≥ 6 ≥ 5 ≥ 4 ≥ 2 5 Tổng chất rắn lơ lửng (TSS) mg/l 20 30 50 100 6 Amoni (NH4+ tính theo N) mg/l 0,3 0,3 0,9 0,9 7 Clorua (Cl-) mg/l 250 350 350 - 8 Florua (F-) mg/l 1 1,5 1,5 2 9 Nitrit (NO2- tính theo N) mg/l 0,05 0,05 0,05 0,05 10 Nitrat (NO3- tính theo N) mg/l 2 5 10 15 11 Phosphat (PO43- tính theo P) mg/l 0,1 0,2 0,3 0,5 84
  5. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 Giá trị giới hạn TT Thông số Đơn vị A B A1 A2 B1 B2 12 Xianua (CN-) mg/l 0,05 0,05 0,05 0,05 13 Asen (As) mg/l 0,01 0,02 0,05 0,1 14 Cadimi (Cd) mg/l 0,005 0,005 0,01 0,01 15 Chì (Pb) mg/l 0,02 0,02 0,05 0,05 16 Crom VI (Cr6+) mg/l 0,01 0,02 0,04 0,05 17 Tổng Crom mg/l 0,05 0,1 0,5 1 18 Đồng (Cu) mg/l 0,1 0,2 0,5 1 19 Kẽm (Zn) mg/l 0,5 1,0 1,5 2 20 Niken (Ni) mg/l 0,1 0,1 0,1 0,1 21 Mangan (Mn) mg/l 0,1 0,2 0,5 1 22 Thủy ngân (Hg) mg/l 0,001 0,001 0,001 0,002 23 Sắt (Fe) mg/l 0,5 1 1,5 2 24 Chất hoạt động bề mặt mg/l 0,1 0,2 0,4 0,5 25 Tổng Phenol mg/l 0,005 0,005 0,01 0,02 26 Tổng dầu mỡ mg/l 0,3 0,5 1 1 27 Tổng các bon hữu cơ (TOC) mg/l 4 - - - 28 Coliform CFU /100ml 2500 5000 7500 10000 29 E.coli CFU /100ml 20 50 100 200 Thuốc bảo vệ thực vật nhóm clo hữu cơ 30 Aldrin µg/l 0,1 0,1 0,1 0,1 31 Benzene hexachloride (BHC) µg/l 0,02 0,02 0,02 0,02 32 Dieldrin µg/l 0,1 0,1 0,1 0,1 Tổng Dichloro diphenyl 33 µg/l 1,0 1,0 1,0 1,0 trichloroethane (DDTS) 34 Heptachlor & Heptachlorepoxide µg/l 0,2 0,2 0,2 0,2 A1- Sử dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt (sau khi đích sử dụng khác có yêu cầu chất lượng nước tương tự áp dụng xử lý thông thường), bảo tồn động thực vật hoặc các mục đích sử dụng như loại B2. thủy sinh và các mục đích khác như loại A2, B1 và B2. B2 - Giao thông thủy và các mục đích khác với yêu cầu A2 - Dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt nhưng phải nước chất lượng thấp. áp dụng công nghệ xử lý phù hợp hoặc các mục đích sử dụng như loại B1 và B2. 2.6. Kỹ thuật, công cụ và quy trình thu thập số liệu B1- Dùng cho mục đích tưới tiêu, thủy lợi hoặc các mục - Phương pháp quan trắc môi trường nước mặt: Các mẫu 85
  6. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 nước được lấy từ 7h đến 9h45 mỗi ngày. Phương pháp bằng phần mềm Excel 2016 và SPSS 20.0. lấy mẫu theo TCVN 6663-6:2018; TCVN 5994:1995, 2.8. Đạo đức nghiên cứu SOP-5.7-01. Mẫu nước sau khi lấy, bảo quản và lưu Nghiên cứu được Trường Đại học Y khoa Vinh cho giữ theo TCVN 6663-3:2016, được chuyển đến phòng phép. Nghiên cứu không ảnh hưởng đến cộng đồng, chỉ thí nghiệm của Khoa Y tế Công cộng Trường Đại học y phục vụ cho mục đích nâng cao sức khoẻ cộng đồng. khoa Vinh và thực hiện phân tích. - Phương pháp sử dụng bảng kiểm đánh giá các nguồn 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU gây ô nhiễm có thể có tại các vị trí quan trắc. 2.7. Xử lý và phân tích số liệu 3.1. Thực trạng chất lượng nước mặt TP Vinh và Các thông số phân tích được đánh giá theo QCVN 08- huyện Hưng Nguyên MT:2015/BTNMT và theo chỉ số chất lượng nước VN_ 3.1.1. Chất lượng nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên WQI. Toàn bộ số liệu, dữ liệu được nhập liệu và xử lý theo kết quả quan trắc Bảng 3. Chất lượng nước mặt TP Vinh và huyện Hưng Nguyên phân theo thông số (29 thông số được so sánh với QCVN 08-MT:2015/BTNMT) Chất lượng nước mặt phân theo thông số Số lượng (n) Tỷ lệ (%) Đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT 16 55,17 TP Vinh Vượt QCVN 08-MT:2015/BTNMT 13 44,83 Tổng 29 100 Đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT 23 79,31 Huyện Hưng Nguyên Vượt QCVN 08-MT:2015/BTNMT 06 20,69 Tổng 29 100 Có 33 thông số môi trường được phân tích, trong đó F-, Cl-, N-NO2-, P-PO43-, Mn, Fe, E.coli. Có 06/29 thông có 29/33 thông số được so sánh với Quy chuẩn, 04/33 số nước mặt tại địa bàn Hưng Nguyên vượt QCVN 08- không quy định trong Quy chuẩn (nhiệt độ, độ muối, MT:2015/BTNMT (chiếm 20,69%) bao gồm: BOD5, độ đục, TOC). Có 13/29 thông số nước mặt tại địa bàn COD,TSS, N-NH4 -, Fe, E.coli. TP Vinh vượt QCVN 08-MT:2015/BTNMT (chiếm + Thông số BOD5: 44,83%) bao gồm: pH, BOD5, COD, DO, TSS, N-NH4+, Hình 1. Biến động BOD5 trên mạng lưới các điểm quan trắc môi trường nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên 25 20 15 10 5 0 HG HCVTT HCN HBM HVT HHH CT SĐ BT2 SV RĐ1 RĐ2 HN1 HN2 HN3 86
  7. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 Theo QCVN 08-MT:2015/BTNMT giá trị BOD5 là Đừng). Điểm HCN, HN2, HN3 có giá trị BOD5 nằm 15mg/l (cột B1) và 6mg/l (cột A2). Có 12/15 mẫu vượt trong giới hạn cho phép. Quy chuẩn, với mức vượt dao động từ 1,35 đến 3,85 + Thông số COD: lần. (Cao nhất tại điểm RĐ1 - Thượng nguồn sông Rào Hình 2. Biến động COD trên mạng lưới các điểm quan trắc môi trường nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên 40 37 36.1 34.4 37 37.8 36.1 35 30 25.8 24.1 24.4 25 19.8 20 18.1 19.8 19.8 17.1 17.1 15 10 5 0 Hàm lượng COD ở 14/15 mẫu vượt Quy chuẩn, với khá cao. mức vượt dao động từ 1,15 đến 2,41 lần (cao nhất tại + Thông số TSS: điểm HHH – Hồ Hưng Hòa). Các hồ có nồng độ COD Hình 3. Biến động TSS trên mạng lưới các điểm quan trắc môi trường nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên 250 206 200 154 150 100 79 71 76 48 51 45 54 45 50 36 30 40 21 11 0 Thông số TSS tại 10/15 điểm vượt QCVN 08-MT:2015/ do tiếp nhận nguồn nước thải sinh hoạt, nguồn thải từ BTNMT với mức vượt dao động từ 1,02 đến 6,87 lần. nhà máy chưa qua xử lý. Nguồn nước mặt TP.Vinh bị ô nhiễm bởi các chất cặn, + Thông số N-NH4+: 87
  8. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 Hình 4. Biến động N-NH4+ trên mạng lưới các điểm quan trắc môi trường nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên 35 31.5 30 25 20 15 10.16 10 5 2.13 1.3 3.51 2.39 0.12 0.24 0.44 0.09 0.58 0.58 0.35 0 0 0 Theo QCVN 08-MT:2015/BTNMT giá trị N-NH4+ là (vượt 2,47 lần) và điểm HVT (vượt 2,03 lần); Clorua 0,9 mg/l (cột B1) và 0,3 mg/l (cột A2). Theo kết quả (Cl-) tại 04/12 điểm vượt Quy chuẩn, với mức vượt từ quan trắc có 11/15 mẫu vượt Quy chuẩn, với mức vượt 1,88 đến 33,63 lần (cao nhất tại điểm RĐ2), càng gần dao động từ 1,44 đến 35 lần. Nguồn nước mặt tại các hồ các sông nồng độ Cl- càng cao, cho thấy nguồn nước có mức vượt rất cao. mặt tại các sông đang có xu hướng bị nhiễm mặn. Thông số Mn, Fe có 2/12 mẫu vượt Quy chuẩn, trong Chất lượng nước mặt TP.Vinh bị ô nhiễm bởi các chất đó điểm BT2 – Sông Lam tại cầu Bến Thủy 2 chứa cả 2 dinh dưỡng: N-NH4+. N-NO2-, P-PO43-. Thông số N-NO2- thông số ô nhiễm. E.coli tại 04/12 mẫu vượt Quy chuẩn có 03/12 mẫu vượt Quy chuẩn, với mức dao động từ (cao nhất tại CT). 1,14 đến 2,46 lần (cao nhất tại điểm CT); P-PO43- có 02/12 mẫu vượt Quy chuẩn, xuất hiện tại điểm HBM 3.1.2. Chất lượng nước mặt TP Vinh theo chỉ số WQI Hình 5. Cơ cấu chất lượng nước mặt TP Vinh theo chỉ số VN_WQI Theo kết quả tính toán, chỉ số VN_WQI của 12 mẫu tính kiềm rất cao, các thông số NH4+, BOD5, COD... có nước mặt trên địa bàn TP Vinh dao động từ 8 đến 95 nồng độ vượt Quy chuẩn. tương đương với mức đánh giá chất lượng nước ô nhiễm 3.2. Một số yếu tố liên quan đến chất lượng nước rất nặng cần có biện pháp khắc phục phải xử lý đến chất mặt TP Vinh và huyện Hưng Nguyên lượng nước rất tốt, phù hợp để sử dụng tốt cho mục đích Nghiên cứu sử dụng bảng kiểm đánh giá các nguồn ô đích cấp nước sinh hoạt. Điểm quan trắc HHH – Hồ nhiễm tại điểm quan trắc. Kết quả cho thấy 100% các Hưng Hòa có chỉ số VN_WQI = 8 thấp nhất hệ thống sông hồ TP Vinh và Hưng Nguyên chịu tác động của quan trắc nước mặt TP Vinh. Nguyên nhân chủ yếu do nguồn nước thải sinh hoạt chưa qua xử lý, rác thải của nguồn nước có chỉ số pH nằm ngoài giới hạn cho phép, dân cư được thải trực tiếp ra môi trường gây hiện tượng 88
  9. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 ô nhiễm hữu cơ nguồn nước mặt. Không có điểm quan so sánh với Quy chuẩn, 04/33 thông số không quy định trắc nào chịu tác động của nguồn nước thải y tế do hiện trong Quy chuẩn (nhiệt độ, độ muối, độ đục, TOC). nay, các bệnh viện và các cơ sở y tế trên địa bàn TP đều Trong 29 thông số so sánh với Quy chuẩn có 13/29 tiến hành xử lý nước thải triệt để theo quy định. Trong thông số vượt QCVN 08-MT:2015/BTNMT (chiếm 15 điểm quan trắc nước mặt, có 01 điểm là HBM – Hồ 44,83%) [1]. Bảy Mẫu chịu tác động của 3 nguồn nước thải: công Hầu hết các sông, hồ trên địa bàn TP Vinh bị ô nhiễm nghiệp, nông nghiệp và sinh hoạt. Hồ Bảy Mẫu tiếp chất hữu cơ (BOD5, COD, N-NH4+, TSS). 12/15 điểm nhận nước thải KCN Bắc Vinh, nhà máy sản xuất cám quan trắc đều có thông số ô nhiễm vượt Quy chuẩn gia súc, chế biến thực phẩm, nước thải của hoạt động cho phép (cột A2, B1). So sánh với kết quả nghiên cứu trồng trọt, rác thải sinh hoạt của dân cư xung quanh. của Lê Bảo Việt – Hồ Thảo Vy, chất lượng nước sông Điều này đã khiến cho chất lượng nước mặt hồ Bảy Tiền chảy qua TP Cao Lãnh tại các điểm quan trắc đều Mẫu bị ô nhiễm chất hữu cơ, chất dinh dưỡng (BOD5, vượt qua Quy chuẩn (cột A2) [2]. So sánh với kết quả COD, N-NH4+, PO43-), ô nhiễm vi sinh (E.coli cao gấp nghiên cứu của Vũ Đình Long và cộng sự về chất lượng 1,6 lần). nước mặt tại tỉnh Cà Mau thì chất lượng nước mặt tại Thông số BOD5: Trong 12 điểm quan trắc có thông số ô TP Vinh và huyện Hưng Nguyên nhìn chung thấp hơn nhiễm BOD5 vượt Quy chuẩn cho phép, có 54,5% điểm [3]. Chất lượng nước mặt tại TP Vinh và huyện Hưng chịu tác động của 1 nguồn ô nhiễm, 36,4% điểm chịu Nguyên cao hơn nhiều so với chất lượng nước mặt lưu tác động của 2 nguồn ô nhiễm và 9,1% điểm chịu tác vực sông Nhuệ - Đáy trong kết quả nghiên cứu của Lê động của cả 3 nguồn ô nhiễm. Thị Hường [4]. Thông số COD: Trong 14 điểm quan trắc có thông số ô Chất lượng nước mặt TP Vinh tính theo chỉ số WQI dao nhiễm COD vượt Quy chuẩn cho phép, có 54,5% điểm động từ 8-95. Điểm quan trắc HHH – Hồ Hưng Hòa có chịu tác động của 1 nguồn ô nhiễm, 36,4% điểm chịu chỉ số VN_WQI = 8 thấp nhất hệ thống quan trắc nước tác động của 2 nguồn ô nhiễm và 9,1% điểm chịu tác mặt TP Vinh. Nguyên nhân chủ yếu do nguồn nước động của cả 3 nguồn ô nhiễm. có chỉ số pH nằm ngoài giới hạn cho phép, tính kiềm Thông số TSS: Trong 09 điểm quan trắc có thông số ô rất cao, các thông số NH4+, BOD5, COD... có nồng nhiễm TSS vượt Quy chuẩn cho phép, có 71,4% điểm độ vượt Quy chuẩn. So sánh với kết quả nghiên cứu chịu tác động của 1 nguồn ô nhiễm, 28,6% điểm chịu của Lê Bảo Việt – Hồ Thảo Vy, chất lượng nước sông tác động của 2 nguồn ô nhiễm. Tiền chảy qua TP Cao Lãnh, thì chất lượng nước mặt tại TP Vình cao hơn [2]. Tại hồ Hưng Hòa, người dân Thông số NH4+: Có 10 điểm quan trắc có thông số ô TP thường có các hoạt động đánh bắt cá, câu cá. Do nhiễm NH4+ vượt Quy chuẩn cho phép, có 44,4% điểm chất lượng nước hồ bị ô nhiễm kéo theo động thực vật chịu tác động của 1 nguồn ô nhiễm, 44,4% điểm chịu trong hồ sử dụng các chất bẩn làm thức ăn, nếu người tác động của 2 nguồn ô nhiễm và 11,2% điểm chịu tác dân ăn cá trong hồ sẽ đưa vào cơ thể các chất ô nhiễm động của cả 3 nguồn ô nhiễm. độc hại ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Thông số Clorua (Cl-): Trong 15 điểm quan trắc nước Hệ thống sông, hồ trên địa bàn TP Vinh chịu tác động mặt, có 04 điểm vượt Quy chuẩn. Các điểm này đều là của các nguồn nước thải. Bao gồm nước thải sinh hoạt các sông trên địa bàn, cho thấy hiện tượng xâm nhập của khu dân cư, nước thải nông nghiệp và nguồn nước mặn từ ngoài biển vào nguồn nước mặt TP. thải từ khu công nghiệp, nhà máy chế biến thực phầm, vật liệu xây dựng… Nước thải sinh hoạt thải vào hệ 4. BÀN LUẬN thống sông, hồ: Nguồn nước thải này giàu chất hữu cơ bao gồm các bùn bã, chất hữu cơ hòa tan, không hòa tan Chất lượng nước mặt TP Vinh và Hưng Nguyên được hoặc ở dạng lơ lửng (dầu mỡ). Các muối khoáng, các vi đánh giá trên 15 địa điểm lấy mẫu với 33 thông số môi sinh vật gây bệnh và các chất thải rắn… là yếu tố gây ô trường được phân tích, trong đó có 29/33 thông số được nhiễm cho hệ thống nước mặt trên địa bàn. Nguồn nước 89
  10. T.N. Binh et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 12, 81-90 thải của các nhà máy trong khu vực TP Vinh đã xả vào nhất là Hồ Hưng Hòa (VN_WQI = 8). Các yếu tố ảnh hệ thống sông, hồ làm ô nhiễm chất lượng nguồn nước hưởng đến chất lượng nước mặt TP Vinh chủ yếu là do mặt. Các chất thải, rác thải sử dụng cho mục đích sản các nguồn nước thải từ các hoạt động sinh hoạt dân cư, xuất không được thu gom, xử lý hiệu quả, vứt bỏ trực hoạt động sản xuất nông nghiệp, công nghiệp trên địa tiếp ra ruộng đồng, chất thải sẽ theo dòng nước chảy bàn chưa qua xử lý thải ra các sông, hồ gây tình trạng vào hệ thống sông, hồ qua các cống thoát nước gây ô ô nhiễm. nhiễm nguồn nước. Hoạt động kinh doanh của các nhà hàng, khách sạn, quán ăn, chợ đã gây ảnh hưởng không TÀI LIỆU THAM KHẢO nhỏ đến chất lượng nguồn nước mặt trên địa bàn TP. [1] Bộ Tài nguyên và Môi trường, Báo cáo hiện 5. KẾT LUẬN trạng môi trường quốc gia giai đoạn 2011-2015, 2015. Chất lượng nước mặt ở các sông hồ trên địa bàn TP [2] Lê Bảo Việt, Hồ Thảo Vy, Hiện trạng chất lượng Vinh có dấu hiệu ô nhiễm. Hầu hết các sông, hồ đều nước mặt sông Tiền đoạn chảy qua TP Cao Lãnh, có biểu hiện ô nhiễm các chất hữu cơ (BOD5, COD, tỉnh Đồng Tháp, Tạp chí Công thương, 2019. N-NH4+, TSS). Chất lượng nước mặt tại các sông còn có hiện tượng xâm nhập mặn với nồng độ clorua cao và [3] Võ Đình Long, Huỳnh Lê Tiến, Võ Đức Quý, một số điểm có dấu hiệu ô nhiễm kim loại (Mn, Fe), ô Nghiên cứu đánh giá chất lượng nước mặt tỉnh nhiễm vi sinh (E.coli) mà nguyên nhân chủ yếu là do Cà Mau; Nông nghiệp và phát triển nông thôn, các nguồn ô nhiễm như nước thải sinh hoạt từ các khu 2015; 124-130. dân cư và sản xuất chưa được xử lý trước khi thải ra [4] Lê Thị Hường, Nguyễn Thanh Sơn, Ứng dụng sông, hồ. Chỉ số VN_WQI dao động từ 8 – 95, trong mô hình nam khảo sát hiện trạng tài nguyên nước đó cao nhất là điểm BT2 - Sông Lam tại cầu Bến Thủy lưu vực sông Nhuệ - Đáy; Viện Khoa học Khí 2 có chất lượng nước rất tốt, hầu hết các hồ có chất tượng Thủy văn và Môi trường, Đại học Khoa lượng nước trung bình và điểm có chỉ số VN_WQI thấp học Tự nhiên, 2013. 90
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
50=>2