intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực trạng phương pháp dạy học ở trường ĐH Sư phạm Hà Nội hiện nay (Qua khảo sát tại trường ĐHSP Hà Nội)

Chia sẻ: Y Y | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

34
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề đổi mới phương pháp dạy học ở bậc đại học nói chung, ở trường ĐHSP Hà Nội nói riêng đang là vấn đề thời sự cấp bách. Bởi lẽ, muốn nâng cao được hiệu quả giáo dục thì con đường chủ yếu, quan trong là phải đổi mới phương pháp dạy học. Mời các bạn cùng tìm hiểu vấn đề này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực trạng phương pháp dạy học ở trường ĐH Sư phạm Hà Nội hiện nay (Qua khảo sát tại trường ĐHSP Hà Nội)

  1. JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2007,V.52, No 6, pp.3-12 THÜC TR„NG PH×ÌNG PHP D„Y HÅC Ð TR×ÍNG HSP H€ NËI HI›N NAY (QUA KHƒO ST T„I TR×ÍNG HSP H€ NËI) Nguy¹n Thanh B¼nh Tr÷íng HSP H  Nëi 1. Mð ¦u V§n · êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð bªc ¤i håc nâi chung, ð Tr÷íng HSP H  Nëi nâi ri¶ng ang l  v§n · thíi sü c§p b¡ch. Bði l³, muèn n¥ng cao ÷ñc hi»u qu£ gi¡o döc th¼ con ÷íng chõ y¸u, quan trång l  ph£i êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc. Ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð ¥y ÷ñc hiºu l  ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y cõa gi£ng vi¶n v  ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n. Tr÷íng HSP H  Nëi - trung t¥m  o t¤o gi¡o vi¶n lîn cõa c£ n÷îc công ang né lüc ph§n §u nh¬m thay êi ph÷ìng ph¡p d¤y håc theo h÷îng t½ch cüc, hi»n ¤i l§y ng÷íi håc l m trung t¥m nh¬m n¥ng cao hìn núa ch§t l÷ñng  o t¤o cõa nh  tr÷íng. º ¤t ÷ñc möc ti¶u â ái häi sü né lüc khæng ngøng cõa to n thº gi£ng vi¶n, sinh vi¶n, c¡n bë qu£n lþ,. . . cõa nh  tr÷íng. º ¡nh gi¡ mët c¡ch kh¡ch quan v· thüc tr¤ng ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð Tr÷íng HSP H  Nëi chóng tæi ti¸n h nh i·u tra, kh£o s¡t x¢ hëi håc t¤i tr÷íng vîi sè l÷ñng sinh vi¶n ÷ñc kh£o s¡t l  310 ng÷íi. + Cì c§u theo giîi t½nh: Nam: 34,2% ; Nú: 65,8%. + Cì c§u theo th nh ph¦n gia ¼nh: C¡n bë, cæng nh¥n, tr½ thùc: 61%; Næng d¥n: 39%. + Cì c§u theo khu vüc xu§t th¥n: Næng thæn, thà tr§n: 56,1%; Th nh phè, thà x¢: 28,4%; Mi·n nói: 15,5%. + Cì c§u theo n«m håc: N«m thù 1 n«m thù 2: 51,6 %; n«m thù 3 v  n«m thù 4: 48,4%. + Cì c§u theo khoa: Nhâm c¡c khoa khoa håc tü nhi¶n: 48,4%; nhâm c¡c khoa khoa håc x¢ hëi: 51,6%. 2. Nëi dung nghi¶n cùu Trong xu th¸ x¢ hëi ph¡t triºn m¤nh m³ v· måi m°t, nhi»m vö cõa cæng t¡c gi¡o döc nâi chung v  gi¡o döc ¤i håc nâi ri¶ng ùng tr÷îc nhúng ái häi mîi, â l  gi¡o döc ph£i t¤o n¶n nhúng s£n ph©m  o t¤o th½ch nghi cao vîi thà tr÷íng lao ëng trong n·n kinh t¸ thà tr÷íng, s£n ph©m â ph£i câ ¦y õ ph©m ch§t, n«ng lüc, chõ ëng v  linh ho¤t,. . . . Tuy nhi¶n, khi ng­m nh¼n bùc tranh têng thº cõa gi¡o döc ¤i håc ð Vi»t Nam chóng ta th§y bëc lë nhúng khi¸m khuy¸t, °c bi»t l  v· ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y. Câ thº m¤nh d¤n nâi r¬ng, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, t½ch cüc l§y ng÷íi håc l m trung t¥m, ph¡t huy t½nh t½ch cüc cõa ng÷íi håc cán ch÷a ÷ñc ¡p döng rëng r¢i trong c¡c 3
  2. Nguy¹n Thanh B¼nh tr÷íng ¤i håc, trong â câ Tr÷íng H S÷ ph¤m H  Nëi. Mët ph¦n khæng nhä c¡c gi£ng vi¶n ¤i håc hi»n nay v¨n sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y theo kiºu thuy¸t tr¼nh, thö ëng vîi mæ h¼nh: th¦y truy·n ¤t ki¸n thùc theo kiºu ëc tho¤i, ¡p °t ki¸n thùc câ s®n, trá thö ëng, ghi ch²p, håc thuëc b i,. . . .th¦y ëc quy·n ¡nh gi¡, cho iºm cè ành,. . . . l m ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ch½nh. B£ng 1. Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y chõ y¸u hi»n nay cõa gi£ng vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi 1 Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y 54,8 2 Cho sinh vi¶n tü nghi¶n cùu t i li»u 22,9 3 Cho sinh vi¶n th£o luªn nhâm 7,1 4 Gi£ng vi¶n n¶u v§n · v  sinh vi¶n ph¡t biºu x¥y düng b i 36,5 Nh¼n v o b£ng sè li»u 1 ta th§y 54,8% þ ki¸n cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi ph£n ¡nh ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y chõ y¸u cõa gi£ng vi¶n hi»n nay l  ph÷ìng ph¡p thuy¸t tr¼nh. ¥y l  ph÷ìng ph¡p gi£ng vi¶n dòng líi º tr¼nh b y, gi£i th½ch nëi dung b i håc mët c¡ch chi ti¸t, d¹ hiºu cho sinh vi¶n ti¸p thu. ¥y l  ph÷ìng ph¡p d¹ thüc hi»n v¼ nâ khæng ái häi b§t cù mët ph÷ìng ti»n n o, sinh vi¶n d¹ hiºu ÷ñc v§n · sau khi nghe gi£ng xong. çng thíi vîi mët thíi gian ng­n, gi£ng vi¶n câ thº tr¼nh b y b i gi£ng câ mët khèi l÷ñng ki¸n thùc lîn cho nhi·u sinh vi¶n còng nghe. Công theo k¸t qu£ tr¶n; câ 22,9% þ ki¸n cõa sinh vi¶n cho r¬ng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n nay cõa gi£ng vi¶n l  cho sinh vi¶n tü nghi¶n cùu t i li»u; 7,1% gi£ng vi¶n sû döng ph÷ìng ph¡p cho sinh vi¶n th£o luªn nhâm. ¥y l  ph÷ìng ph¡p m  gi£ng vi¶n ÷a ra mët h» thèng c¡c c¥u häi gióp sinh vi¶n còng tranh luªn º hiºu s¥u s­c v§n · ang håc. Tuy nhi¶n, ph÷ìng ph¡p n y khâ thüc hi»n do lîp håc qu¡ æng sinh vi¶n, th¶m v o â ph÷ìng ph¡p n y khæng thº tçn t¤i mët m¼nh, ëc lªp m  nâ ph£i ÷ñc k¸t hñp vîi c¡c ph÷ìng ph¡p kh¡c. V¼ vªy, c¡c gi£ng vi¶n r§t ­n o khi sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y n¶u tr¶n. Theo b£ng sè li»u 1 ta th§y 36,5% sè sinh vi¶n ÷ñc häi cho r¬ng gi£ng vi¶n ¢ sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, â l  ph÷ìng ph¡p gi£ng vi¶n n¶u v§n · v  sinh vi¶n ph¡t biºu þ ki¸n x¥y düng b i, sau â gi£ng vi¶n s³ têng k¸t v§n · m  sinh vi¶n c¦n ph£i n­m. ¥y l  ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y nh¬m ph¡t huy t½nh t½ch cüc, chõ ëng cõa ng÷íi håc. Vîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y n y, ng÷íi th¦y câ tr¡ch nhi»m khìi dªy, r±n luy»n v  ph¡t triºn n«ng lüc tü håc, tü nghi¶n cùu, n«ng lüc ngh¾ v  l m mët c¡ch tü chõ cõa sinh vi¶n b¬ng c¡ch °t ra c¡c t¼nh huèng câ v§n · v  ti¸n h nh gi£i quy¸t v§n · düa tr¶n sü âng gâp þ ki¸n cõa sinh vi¶n. Khi häi v· kÿ n«ng gñi mð v  gi£i quy¸t v§n · cõa gi£ng vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi khi gi£ng d¤y b¬ng ph÷ìng ph¡p hi»n ¤i chóng tæi nhªn ÷ñc k¸t qu£ kh¡ kh£ quan. Câ 10,7% sè sinh vi¶n ÷ñc häi ¡nh gi¡ kÿ n«ng gñi mð, gi£i quy¸t v§n · cõa gi£ng vi¶n l  r§t tèt; 44% þ ki¸n cho l  tèt; 40,1% câ þ ki¸n l  b¼nh th÷íng; ch¿ câ 4,5% þ ki¸n ¡nh gi¡ l  khæng tèt. i·u n y chùng tä sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi r§t tin t÷ðng v o kh£ n«ng n¶u v§n · cõa gi£ng vi¶n khi ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. Nh÷ vªy, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y n¶u v§n · ¢ phò hñp vîi y¶u c¦u cõa ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y mîi l§y håc sinh l m trung t¥m, ph¡t huy vai trá chõ ëng, t½ch cüc cõa sinh vi¶n . Tuy nhi¶n, gi£ng vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi hi»n nay v¨n ch÷a sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. Vîi c¥u häi: Gi£ng vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi hi»n nay sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i vîi mùc ë nh÷ th¸ n o? Chóng tæi ¢ câ ÷ñc k¸t qu£ nh÷ sau: 4
  3. Thüc tr¤ng ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð Tr÷íng HSPH  Nëi hi»n nay (Qua kh£o s¡t x¢ hëi håc t¤i Tr÷íng HSP H  Nëi) B£ng 2. T¦n su§t sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i cõa gi£ng vi¶n STT T¦n su§t T l» (%) 1 R§t th÷íng xuy¶n 1,6 2 Th÷íng xuy¶n 20,3 3 Th¿nh tho£ng 57,1 4 Khæng th÷íng xuy¶n 15,5 5 R§t khæng th÷íng xuy¶n 5,5 Nh¼n v o b£ng sè li»u 2 ta th§y 20,3% þ ki¸n cõa sinh vi¶n ÷ñc häi cho r¬ng gi£ng vi¶n th÷íng xuy¶n sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i; 1,6% þ ki¸n l  r§t th÷íng xuy¶n. Câ ¸n 57,1% sinh vi¶n ÷ñc häi ph£n ¡nh gi£ng vi¶n th¿nh tho£ng mîi sû döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, câ 15,5% þ ki¸n cho r¬ng gi£ng vi¶n khæng sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. Câ thº k¸t luªn r¬ng c¡c gi£ng vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi ch÷a sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, hå cán r§t ­n o khi ¡p döng ph÷ìng ph¡p n y trong gi£ng d¤y. Khi chóng ta xem x²t t¼nh h¼nh gi£ng d¤y hi»n nay t¤i c¡c tr÷íng ¤i håc nâi chung, Tr÷íng HSP H  Nëi nâi ri¶ng chóng ta nhªn th§y ch÷ìng tr¼nh håc tªp cõa sinh vi¶n r§t n°ng, thíi gian d nh cho méi mët mæn håc l¤i qu¡ ½t. Theo quy ành cõa Bë Gi¡o döc v   o t¤o th¼ méi mët ìn và håc tr¼nh ÷ñc gi£ng d¤y trong 15 ti¸t, v¼ th¸ nhúng mæn håc câ sè l÷ñng ìn và håc tr¼nh lîn kho£ng 4 ìn và håc tr¼nh trð l¶n th¼ thíi gian gi£ng d¤y câ thº nâi l  rëng r¢i mët chót, nh÷ng èi vîi nhúng mæn håc câ sè l÷ñng ìn và håc tr¼nh ½t, ch¯ng h¤n 2 ìn và håc tr¼nh (30 ti¸t) th¼ r§t khâ cho c¡c gi£ng vi¶n thüc hi»n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i v¼ nâ s³ khæng £m b£o ÷ñc nëi dung ki¸n thùc cõa mæn håc. R§t nhi·u gi£ng vi¶n câ þ ki¸n muèn ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i th¼ c¦n thi¸t ph£i t«ng thíi l÷ñng cho mæn håc. M°t kh¡c, trong méi mët mæn håc khèi l÷ñng ki¸n thùc t÷ìng èi lîn, mang n°ng t½nh lþ thuy¸t n¶n nhi·u khi gi£ng vi¶n muèn sû döng ph÷ìng ph¡p hi»n ¤i trong gi£ng d¤y g°p r§t nhi·u khâ kh«n. V¼ h¦u h¸t c¡c lþ thuy¸t â l  c¡c lþ thuy¸t mîi m  sinh vi¶n ·u khæng n­m ÷ñc b£n ch§t ho°c khæng hiºu chóng n¶n gi£ng vi¶n buëc ph£i gi£ng lþ thuy¸t â cho sinh vi¶n º hå n­m ÷ñc nëi dung v  sau â åc cho sinh vi¶n ch²p. i·u n y ¢ h¤n ch¸ r§t nhi·u sü tham gia cõa sinh vi¶n trong qu¡ tr¼nh håc tªp ð tr¶n lîp. B£ng 3. T l» nhúng nëi dung cì b£n cõa c¡c mæn håc STT Nëi dung mæn håc T l» (%) 1 Lþ thuy¸t cì b£n 69,7 2 Kh£ n«ng thüc h nh 6,5 3 Kÿ n«ng ùng döng 3,9 4 C£ ba 25,2 Nh¼n v o k¸t qu£ i·u tra t¤i b£ng sè li»u 3 ta th§y r§t rã c¡c mæn håc hi»n nay ð tr÷íng HSP th÷íng ch¿ cung c§p cho sinh vi¶n nhúng lþ thuy¸t cì b£n, cán kh£ n«ng thüc h nh l  r§t ½t. Ch¿ câ 6,5% þ ki¸n cõa c¡c sinh vi¶n cho r¬ng c¡c mæn håc trong tr÷íng ¤i håc hi»n nay cung c§p cho ng÷íi håc kh£ n«ng thüc h nh. çng thíi, chóng ta công nhªn th§y ch¿ câ 3,9% þ ki¸n cho r¬ng nëi dung mæn håc cung c§p cho chóng ta kÿ n«ng ùng döng. Vªy t l» c¡c mæn håc cung c§p cho sinh vi¶n kh£ n«ng thüc h nh v  5
  4. Nguy¹n Thanh B¼nh kÿ n«ng ùng döng trong thüc t¸ l  r§t ½t. Ch½nh v¼ th¸, khi tèt nghi»p c¡c tr÷íng ¤i håc, sinh vi¶n c¡c tr÷íng r§t khâ gi£i quy¸t c¡c v§n · x£y ra trong thüc t¸ tr¶n cì sð sû döng c¡c lþ thuy¸t ¢ ÷ñc håc trong c¡c tr÷íng. V¼ vªy, sinh vi¶n g°p r§t nhi·u khâ kh«n khi i l m t¤i c¡c cì quan sau khi tèt nghi»p ra tr÷íng. Nh÷ vªy, do t½nh ch§t °c thò cõa c¡c mæn håc ð bªc ¤i håc hi»n nay cung c§p cho sinh vi¶n qu¡ nhi·u lþ thuy¸t v¼ th¸ ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ch½nh cõa gi£ng vi¶n v¨n ch÷a thº l  ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, gi£ng d¤y n¶u v§n · m  v¨n th÷íng ch¿ l  ph÷ìng ph¡p thuy¸t tr¼nh, tùc l  truy·n ¤t l¤i nhúng lþ thuy¸t â cho sinh vi¶n, m  sinh vi¶n ch÷a câ i·u ki»n tham gia t¼m hiºu, mê x´ nëi dung cõa c¡c lþ thuy¸t â mët c¡ch chõ ëng v  s¡ng t¤o. Trong bèi c£nh n y, ch¿ vîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y thuy¸t tr¼nh th¼ sinh vi¶n mîi câ thº n­m vúng ÷ñc b£n ch§t cõa lþ thuy¸t çng thíi gi£ng vi¶n mîi ho n th nh ÷ñc ch÷ìng tr¼nh gi£ng d¤y cõa m¼nh. â l  lþ do m  gi£ng vi¶n ch÷a thüc sü chõ ëng trong vi»c ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. Mët y¸u tè núa công chi phèi ¸n vi»c lüa chån ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n nay cõa gi£ng vi¶n l  s¾ sè lîp håc qu¡ æng. Hi»n nay, Tr÷íng HSP H  Nëi  o t¤o sinh vi¶n ð 21 khoa. Khi t¼m hiºu v  quan s¡t thüc t¸ chóng tæi ÷ñc bi¸t s¾ sè cõa méi lîp håc ð tr÷íng th÷íng r§t æng. Méi lîp câ kho£ng 50, 60 sinh vi¶n; câ nhúng lîp s¾ sè l¶n tîi 100 sinh vi¶n. V¼ vªy, vi»c triºn khai ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ph¡t v§n n¶u v§n ·, th£o luªn,. . . l  khæng mang t½nh kh£ thi, hay nâi c¡ch kh¡c l  khâ câ thº thüc hi»n ÷ñc. Do vªy, sè l÷ñng sinh vi¶n trong mët lîp qu¡ æng công d¨n ¸n vi»c gi£ng vi¶n hi»n nay v¨n ch÷a ¡p döng ¤i tr  ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i, thay v o â v¨n th÷íng xuy¶n sû döng ph÷ìng ph¡p thuy¸t tr¼nh truy·n thèng. Nh¬m kh­c phöc t¼nh tr¤ng æng sinh vi¶n trong mët lîp, hi»n nay Tr÷íng HSP H  Nëi ang triºn khai c¡c lîp ch§t l÷ñng cao. Nhúng lîp nh÷ vªy sè l÷ñng sinh vi¶n khæng qu¡ æng (kho£ng 20 sinh vi¶n). Tuy nhi¶n ¥y l  lîp t i n«ng n¶n ch¿ câ nhúng sinh vi¶n câ håc lüc kh¡ giäi mîi câ cì hëi håc c¡c lîp n y. Ð c¡c lîp nh÷ vªy, gi£ng vi¶n câ i·u ki»n ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i mët c¡ch th÷íng xuy¶n hìn. H» thèng cì sð vªt ch§t ð Tr÷íng HSP H  Nëi hi»n nay v¨n ch÷a ¦y õ º gi£ng vi¶n thüc hi»n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i mët c¡ch câ hi»u qu£. M°c dò nh  tr÷íng ¢ ¦u t÷ x¥y düng c¡c pháng håc hi»n ¤i vîi ¦y õ m¡y mâc, thi¸t bà d¤y håc ti¶n ti¸n nh÷ng sè l÷ñng c¡c pháng håc nh÷ vªy khæng nhi·u, nâ mîi ch¿ ¡p ùng ÷ñc ph¦n nhä nhu c¦u cõa c¡c khoa trong tr÷íng. N¸u nh÷ gi£ng vi¶n muèn ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y t½ch cüc câ sü hé trñ cõa c¡c thi¸t bà gi£ng d¤y hi»n ¤i th¼ ph£i «ng kþ vîi c¡c pháng ban chùc n«ng º ÷ñc gi£ng d¤y trong c¡c pháng håc â. ¥y công ch½nh l  i·u khâ kh«n cho ng÷íi gi£ng vi¶n khi thüc hi»n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. B¶n c¤nh nhúng y¸u tè tr¶n, gi£ng vi¶n l  ng÷íi quy¸t ành ¸n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y cõa m¼nh. Trong qu¡ tr¼nh d¤y håc ð ¤i håc, ng÷íi th¦y gi¡o l  chõ thº cõa ho¤t ëng gi£ng d¤y. Th¦y gi¡o vîi ho¤t ëng d¤y câ chùc n«ng tê chùc, i·u khiºn, l¢nh ¤o ho¤t ëng håc cõa sinh vi¶n, £m b£o cho sinh vi¶n thüc hi»n ¦y õ v  câ ch§t l÷ñng cao nhúng y¶u c¦u ¢ ÷ñc quy ành phò hñp vîi möc ½ch d¤y håc ð ¤i håc. Tuy nhi¶n, hi»n nay ëi ngô gi£ng vi¶n trong c¡c tr÷íng ¤i håc nâi chung, Tr÷íng HSP H  Nëi nâi ri¶ng ph£i gi£ng d¤y r§t nhi·u gií v¼ th¸ hå câ ½t thíi gian º nghi¶n cùu khoa håc nh¬m t½ch luÿ th¶m ki¸n thùc cho m¼nh. Theo quy ành cõa Ph¡p, méi n«m ð ¤i håc c¡c gi¡o s÷ d¤y 120 gií v  trñ lþ 192 gií thíi gian cán l¤i º l m nghi¶n cùu. Trong khi â ð n÷îc ta méi gi£ng vi¶n d¤y kho£ng 300 gií, câ ng÷íi tr¶n 400 gií tr¶n mët n«m thªm ch½ cán câ ng÷íi d¤y 800 gií tr¶n n«m, §y l  ch÷a kº c¡c gií d¤y t¤i chùc [1]. Do gi£ng d¤y qu¡ nhi·u n¶n gi£ng vi¶n ½t câ thíi gian nghi¶n cùu khoa håc, trau dçi ki¸n thùc v¼ vªy khâ câ thº bê sung th¶m l÷ñng ki¸n thùc trong b i gi£ng, v¼ vªy gi£ng vi¶n v¨n th÷íng 6
  5. Thüc tr¤ng ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð Tr÷íng HSPH  Nëi hi»n nay (Qua kh£o s¡t x¢ hëi håc t¤i Tr÷íng HSP H  Nëi) sû döng c¡c tªp b i gi£ng ¢ ÷ñc chu©n bà º l¶n thuy¸t tr¼nh cho sinh vi¶n, thay v¼ ¡p döng c¡c ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i kh¡c. èi vîi sinh vi¶n, mët m°t l  èi t÷ñng cõa ho¤t ëng d¤y, m°t kh¡c l  chõ thº cõa ho¤t ëng l¾nh hëi ki¸n thùc, b£n ch§t cõa hå l  nhúng ng÷íi câ n«ng lüc, âc s¡ng t¤o,. . . Tuy nhi¶n, thíi gian º hå håc c¡c mæn l  r§t ½t bði v¼ trong mët håc ký hå ph£i håc r§t nhi·u mæn. Th¶m v o â, nhi·u khi khæng câ t i li»u º tham kh£o, n¸u câ th¼ thíi gian åc chóng công r§t eo hµp. Xu§t ph¡t tø nhúng i·u ki»n nh÷ th¸, sinh vi¶n s³ g°p khâ kh«n hìn n¸u nh÷ gi£ng vi¶n th÷íng xuy¶n ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i. Bði v¼, n¸u gi£ng vi¶n th÷íng xuy¶n ¡p döng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y â, sinh vi¶n ph£i tü åc t i li»u r§t nhi·u m  thíi gian d nh cho tü håc khæng nhi·u. Tâm l¤i: Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i ph¡t huy t½nh t½ch cüc cõa ng÷íi håc , câ thº sû döng c¡c ph÷ìng ti»n hi»n ¤i hé trñ gi£ng d¤y v¨n ch÷a ÷ñc sû döng mët c¡ch th÷íng xuy¶n v  phê bi¸n ð Tr÷íng HSP H  Nëi. Thay v o â, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y thuy¸t tr¼nh v¨n ÷ñc nhi·u gi£ng vi¶n lüa chån. Tuy nhi¶n, ¥y l  ph÷ìng ph¡p ëc tho¤i, sinh vi¶n bà rìi v o tr¤ng th¡i thö ëng, ph£i cè g­ng nghe º hiºu, º ghi nhî v  khæng câ cì hëi º tr¼nh b y þ ki¸n ri¶ng ho°c h nh ëng thüc t¸. Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y nh÷ th¸ công câ thº d¨n ¸n phong c¡ch cõa ng÷íi sinh vi¶n hi»n nay l  thi¸u suy ngh¾, thö ëng chí ñi þ ki¸n gi£i th½ch cõa th¦y gi¡o, th½ch nghe hìn th½ch åc, thi¸u t½nh chõ ëng t¼m tái v  t§t y¸u d¨n ¸n ch§t l÷ñng khæng cao. Ch½nh v¼ ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y nh÷ th¸ ¢ t¤o ra sü ìn i»u, nh m ch¡n, v¼ vªy nâ c¦n ÷ñc thay th¸ b¬ng ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y kh¡c t½ch cüc hìn v  hi»u qu£ hìn. Mët trong nhúng ph÷ìng h÷îng c£i tê ÷ñc nhi·u nh  khoa håc t¡n çng l  quan iºm ph÷ìng ph¡p gi¡o döc t½ch cüc ÷ñc düa tr¶n t½nh t½ch cüc cõa ng÷íi håc, · cao vai trá tü håc cõa sinh vi¶n k¸t hñp vîi vai trá h÷îng d¨n cõa gi£ng vi¶n. º l  ÷ñc i·u â, chóng tæi m¤nh d¤n · xu§t c¡c gi£i ph¡p sau: B£ng 4. Ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n tr÷íng H S÷ ph¤m H  Nëi STT Ph÷ìng ph¡p håc tªp T l» (%) 1 Håc thuëc láng 17,4 2 Håc hiºu 62,6 3 åc t i li»u 44,8 4 Trao êi 14,5 5 Kh¡c 5,2 Theo k¸t qu£ i·u tra thº hi»n ð b£ng sè li»u 4, chóng ta th§y rã ph÷ìng ph¡p håc tªp chõ y¸u cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi hi»n nay l  håc hiºu (62, 6%), b¶n c¤nh â sinh vi¶n câ thº sû döng ph÷ìng ph¡p håc tªp kh¡c: åc t i li»u, trao êi,. . . 62,6% þ ki¸n cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi cho r¬ng ph÷ìng ph¡p håc hiºu l  ph÷ìng ph¡p håc ch½nh cõa hå ð tr÷íng ¤i håc. Tuy nhi¶n, a sè hå ch¿ håc v  åc nhúng ph¦n li¶n quan ¸n b i gi£ng ð tr¶n lîp, tùc l  hå ch¿ åc hiºu nhúng ph¦n ÷ñc ghi ch²p ð trong vð ghi º tr£ thi. N¸u câ i·u ki»n hå åc th¶m t i li»u, nh÷ng thüc ra th¼ khæng nhi·u sinh vi¶n l m ÷ñc vi»c â. Bði v¼ èi vîi sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi hå quan ni»m r¬ng b i ghi trong vð ghi ch½nh l  to n bë nhúng nëi dung li¶n quan ¸n mæn håc â, nâ ph£n ¡nh t¥m huy¸t v  tr½ tu» cõa ng÷íi gi£ng vi¶n. Do vªy, theo hå ch¿ c¦n håc trong vð ghi l  õ, n¸u gi£ng vi¶n khæng cho ghi ch²p nhi·u th¼ sinh vi¶n håc theo gi¡o tr¼nh n o â m  ÷ñc gi£ng vi¶n lüa chån l m gi¡o tr¼nh gi£ng d¤y cho mæn håc. 7
  6. Nguy¹n Thanh B¼nh Câ thº nâi, nhí sü cung c§p thæng tin kh¡ ¦y õ tø ph½a gi£ng vi¶n n¶n sinh vi¶n th÷íng khæng hùng thó l­m trong vi»c t¼m tái, kh¡m ph¡ ki¸n thùc mîi, v  èi vîi hå håc º hiºu c¡c ki¸n thùc m  gi£ng vi¶n cung c§p l  ¢ tèt rçi v  câ thº tr£ thi ¤t ÷ñc k¸t qu£ cao n¸u håc tèt to n bë ki¸n thùc â. Nh÷ vªy, chóng ta câ thº nhªn th§y nhi·u sinh vi¶n lüa chån ph÷ìng ph¡p håc hiºu l  ch½nh, tuy nhi¶n ph¤m vi cõa vi»c håc â ch¿ bâ gån trong vð ghi, th¿nh tho£ng sinh vi¶n åc th¶m t i li»u º hiºu s¥u hìn núa c¡c v§n · trong mæn håc. Ph÷ìng ph¡p håc hiºu n y ÷ñc sinh vi¶n sû döng nhi·u nh§t bði v¼ hi»n nay méi mët håc ký sinh vi¶n ph£i håc r§t nhi·u mæn vîi mët l÷ñng ki¸n thùc r§t lîn. Do vªy, ph÷ìng ph¡p håc hiºu ÷ñc a sè sinh vi¶n lüa chån ¢ ph£n ¡nh óng t¼nh h¼nh håc tªp hi»n nay cõa sinh vi¶n. B¶n c¤nh ph÷ìng ph¡p håc hiºu, ph÷ìng ph¡p åc t i li»u công ÷ñc nhi·u sinh vi¶n lüa chån. Câ 44,8% þ ki¸n cõa sinh vi¶n cho r¬ng ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa hå l  åc t i li»u. Ph÷ìng ph¡p n y ái häi sinh vi¶n ph£i câ t½nh ki¶n tr¼, láng say m¶ thüc sü, ch«m ch¿,. . . .V¼ vªy, ch¿ câ nhúng sinh vi¶n n o câ ÷ñc nhúng ph©m ch§t tr¶n mîi sû döng ph÷ìng ph¡p håc tªp n y l  ch½nh. Thæng th÷íng ph÷ìng ph¡p håc tªp b¬ng c¡ch åc t i li»u ÷ñc sû döng k¸t hñp vîi c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp kh¡c, m  th÷íng l  ph÷ìng ph¡p håc hiºu. N¸u sinh vi¶n bi¸t k¸t hñp ph÷ìng ph¡p håc hiºu v  ph÷ìng ph¡p åc t i li»u th¼ ki¸n thùc m  hå câ ÷ñc s³ phong phó v  r§t s¥u s­c. V¼ n¸u chóng ta hiºu ki¸n thùc v  åc th¶m c¡c t i li»u th¼ nâ gióp cho chóng ta hiºu bi¸t rëng hìn nhúng ki¸n thùc li¶n quan ¸n mæn håc, qua â gióp cho sinh vi¶n hiºu s¥u s­c hìn v· c¡c v§n · ÷ñc gi¡o vi¶n tr¼nh b y trong mæn håc. Công theo sè li»u b£ng 4 ch¿ câ 17,4% sinh vi¶n lüa chån ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng. ¥y l  ph÷ìng ph¡p håc mang l¤i ½t hi»u qu£ nh§t v  ng÷íi ta v¨n gåi ph÷ìng ph¡p n y l  ph÷ìng ph¡p håc vµt . Ch½nh v¼ håc vµt n¶n nhi·u sinh vi¶n sau khi tr£ thi xong hå khæng nhî mët chót g¼ c£. Do vªy, r§t ½t sinh vi¶n lüa chån ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng l  ph÷ìng ph¡p håc tªp ch½nh cõa m¼nh. B¶n c¤nh â, công câ mët v i lþ do kh¡c khi¸n sinh vi¶m ½t lüa chån ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng, â l  v¼ sinh vi¶n khæng thº n o håc thuëc h¸t t§t c£ nhúng g¼ m  gi£ng vi¶n gi£ng, nhúng i·u m  sinh vi¶n ghi ch²p ÷ñc. çng thíi sinh vi¶n công hiºu ÷ñc r¬ng ph÷ìng ph¡p håc tªp ð bªc ¤i håc ph£i l  ph÷ìng ph¡p tü håc, tü nghi¶n cùu chù khæng håc thuëc láng nh÷ c¡c c§p håc thíi phê thæng. â l  nhúng lþ do cì b£n khi¸n sinh vi¶n ½t lüa chån ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng l m ph÷ìng ph¡p håc tªp ch½nh cõa m¼nh. Theo k¸t qu£ i·u tra tø b£ng sè li»u 4; câ 14,5% sè sinh vi¶n ÷ñc häi lüa chån ph÷ìng ph¡p håc tªp chõ y¸u l  trao êi. Nhúng sinh vi¶n n y quan ni»m n¸u trao êi vîi nhau nhi·u th¼ nhúng ki¸n thùc m  hå håc ÷ñc s³ nhî l¥u hìn, çng thíi nâ gióp cho sinh vi¶n hiºu s¥u s­c hìn v· v§n · â. Tuy nhi¶n ph÷ìng ph¡p n y th÷íng ÷ñc ¡p döng cho nhúng sinh vi¶n n o n­m ch­c ki¸n thùc, v§n · m  hå ành em ra trao êi. Bði v¼, khi hå câ hiºu v§n · th¼ hå mîi câ kh£ n«ng ÷a ra c¡c quan iºm, þ ki¸n cõa m¼nh º trao êi vîi sinh vi¶n kh¡c, qua â º gióp cho nhúng ng÷íi tham gia v o qu¡ tr¼nh th£o luªn, trao êi â n­m b­t ÷ñc v§n ·. Thüc t¸, ph÷ìng ph¡p trao êi khâ câ thº tçn t¤i mët c¡ch ëc lªp trong qu¡ tr¼nh håc tªp cõa sinh vi¶n. Nâ th÷íng ÷ñc k¸t hñp vîi c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp kh¡c. Ch¿ nhúng v§n · sinh vi¶n tü håc m  khæng hiºu, ho°c nhúng v§n · mang t½nh thíi sü, c§p b¡ch. . . th¼ hå mîi em ra trao êi, th£o luªn º t¼m hiºu v§n ·. Lþ do n y khi¸n ph÷ìng ph¡p trao êi ½t ÷ñc sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi lüa chån l  ph÷ìng ph¡p håc tªp ch½nh. 8
  7. Thüc tr¤ng ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð Tr÷íng HSPH  Nëi hi»n nay (Qua kh£o s¡t x¢ hëi håc t¤i Tr÷íng HSP H  Nëi) Tr¶n ¥y l  bùc tranh têng thº v· c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi. Câ thº nhªn th§y rã sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi th÷íng sû döng ph÷ìng ph¡p håc hiºu, câ thº sû döng vîi c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp b¬ng c¡ch åc t i li»u l  ph÷ìng ph¡p håc tªp ch½nh cõa m¼nh º n­m vúng ki¸n thùc v  tr£ thi. Tuy nhi¶n, sinh vi¶n v¨n chó þ nhi·u ¸n ki¸n thùc mæn håc º tr£ thi cán mð rëng ki¸n thùc, hiºu s¥u ki¸n thùc v  °c bi»t l  ¡p döng ki¸n thùc v o trong thüc ti¹n cuëc sèng cán ch÷a phê bi¸n. Chóng ta so s¡nh ph÷ìng ph¡p håc tªp giúa c¡c nhâm sinh vi¶n khoa khoa håc tü nhi¶n vîi sinh vi¶n khoa khoa håc x¢ hëi; giúa sinh vi¶n l  con cõa gia ¼nh câ bè, mµ l  c¡n bë cæng nh¥n, tr½ thùc vîi sinh vi¶n l  con cõa gia ¼nh næng d¥n. Tr÷îc h¸t chóng ta so s¡nh ph÷ìng ph¡p håc tªp giúa c¡c nhâm sinh vi¶n khoa khoa håc tü nhi¶n vîi sinh vi¶n khoa khoa håc x¢ hëi. B£ng 5. T÷ìng quan giúa ph÷ìng ph¡p håc tªp vîi sinh vi¶n c¡c nhâm ng nh kh¡c nhau STT Ph÷ìng ph¡p håc Khoa KHTN Khoa KHXH Têng (%) 1 Håc thuëc láng 40,7 59,3 100 2 Håc hiºu 39,7 60,3 100 3 åc t i li»u 54,7 45,3 100 4 Trao êi 37,8 62,2 100 5 Ph÷ìng ph¡p kh¡c 62,5 37,5 100 Ð ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng, nhúng sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi sû döng nhi·u hìn khèi khoa håc tü nhi¶n (59,3% so vîi 40,7%). Nëi dung håc thuëc láng cõa ki¸n thùc khèi khoa håc tü nhi¶n th÷íng khæng qu¡ nhi·u, chõ y¸u hå sû döng c¡c thao t¡c t÷ duy, logic º gi£i quy¸t c¡c v§n ·. Vîi c¡c ki¸n thùc x¢ hëi æi khi sinh vi¶n ch¿ c¦n håc ch«m ch¿ hay nâi c¡ch kh¡c l  håc thuëc láng l  hå câ thº n­m ÷ñc v§n ·, nhi·u khi ch¿ c¦n nhî m¡y mâc m  khæng c¦n ¸n sü suy luªn logic, t÷ duy kh¡i qu¡t,. . . Trong khi â khèi ki¸n thùc khoa håc tü nhi¶n håc thuëc láng l  ch÷a õ º hiºu ÷ñc v§n ·, m  c¦n câ sü tham gia cõa nhúng suy luªn logic, t÷ duy kh¡i qu¡t. . . ..Do vªy, sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi lüa chån ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng ki¸n thùc nhi·u hìn so vîi sinh vi¶n khèi khoa håc tü nhi¶n. èi vîi ph÷ìng ph¡p håc hiºu, nhúng sinh vi¶n sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ph¡p n y câ ¸n 60,3% l  sinh vi¶n thuëc ng nh khoa håc x¢ hëi; ch¿ câ 39,7% l  sinh vi¶n khèi khoa håc tü nhi¶n. Lþ do ð ¥y l  khèi ki¸n thùc khoa håc x¢ hëi luæn phong phó v  li¶n quan g­n k¸t vîi nhau, cho n¶n håc thuëc láng câ thº gióp hå nhî v§n · trong lóc â, nh÷ng sau mët thíi gian nh§t ành th¼ ki¸n thùc â s³ mai mët i. çng thíi n¸u sinh vi¶n håc thuëc láng khèi ki¸n thùc â, th¼ hå khæng thº nh¼n nhªn ÷ñc ki¸n thùc â trong t½nh ch¿nh thº, to n vµn cõa nâ, trong sü li¶n k¸t, r ng buëc vîi nhau. Trong khi â n¸u sinh vi¶n sû döng ph÷ìng ph¡p håc hiºu th¼ s³ h¤n ch¸ ÷ñc nhúng khuy¸t iºm tr¶n. Cho n¶n vi»c håc hiºu c¡c ki¸n thùc n y câ þ ngh¾a nh§t ành èi vîi hå. Sinh vi¶n nhªn thùc ÷ñc ÷u iºm cõa ph÷ìng ph¡p håc tªp n y so vîi c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp kh¡c trong vi»c n­m vúng ki¸n thùc trong t½nh ch¿nh thº, trong sü r ng buëc, t¡c ëng l¨n nhau giúa c¡c ph¦n trong nëi dung mæn håc, giúa nëi dung cõa mæn håc n y vîi nëi dung cõa c¡c mæn håc kh¡c. Do vªy, ph÷ìng ph¡p håc hiºu ÷ñc nhi·u sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi lüa chån. Trong khi â, i·u quan trång èi vîi sinh vi¶n khoa khoa håc tü nhi¶n, vi»c hiºu v  håc thuëc c¡c ki¸n thùc l  ch÷a õ, i·u quan trång l  sû döng c¡c 9
  8. Nguy¹n Thanh B¼nh ki¸n thùc m  m¼nh câ ÷ñc â º gi£i c¡c b i tªp. Sinh vi¶n khoa khoa håc tü nhi¶n l m b i tªp l  º qua "h nh" m  hiºu c¡c ki¸n thùc cõa mæn håc. Nh÷ vªy, vi»c n­m c¡c ki¸n thùc cõa mæn håc l  thæng qua qu¡ tr¼nh luy»n tªp, l m c¡c b i tªp chù khæng ìn thu¦n håc thuëc láng c¡c ki¸n thùc nh÷ khoa håc x¢ hëi. Sü kh¡c bi»t rã n²t núa giúa sinh vi¶n khoa khoa håc tü nhi¶n v  sinh vi¶n khoa khoa håc x¢ hëi ÷ñc thº hi»n ð ph÷ìng ph¡p håc tªp trao êi. Thæng th÷íng ph÷ìng ph¡p n y khâ câ thº tçn t¤i mët c¡ch ëc lªp m  nâ th÷íng ÷ñc sû döng trong sü k¸t hñp vîi c¡c ph÷ìng ph¡p håc tªp kh¡c. Nhi·u khi sinh vi¶n ch÷a thº hiºu h¸t t§t c£ c¡c nëi dung m  gi£ng vi¶n tr¼nh b y, hay nhúng nëi dung trong gi¡o tr¼nh,. . . n¶n sinh vi¶n em nhúng nëi dung â ra th£o luªn, trao êi nh¬m hiºu v§n ·, hay º câ c¡ch nh¼n óng ­n v§n · â. Sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi th÷íng sû döng ph÷ìng ph¡p trao êi v¼ ki¸n thùc khoa håc x¢ hëi câ thº ÷ñc ti¸p cªn d÷îi nhi·u gâc ë kh¡c nhau, câ nhi·u c¡ch lþ gi£i v  gi£i quy¸t v§n · cho n¶n thæng qua trao êi vîi nhúng sinh vi¶n kh¡c ng÷íi håc câ thº nhªn th§y ÷ñc nhúng m°t h¤n ch¸, nhúng m°t t½ch cüc trong c¡ch ti¸p cªn, lþ gi£i cõa m¼nh, tø â sinh vi¶n câ thº i ¸n ÷ñc c¡ch ti¸p cªn óng ­n v  s¥u s­c hìn. Công thæng qua trao êi, ki¸n thùc mæn håc s³ ÷ñc mê x´, nh¼n nhªn d÷îi nhi·u gâc ë kh¡c nhau n¶n sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi câ thº n­m b­t ÷ñc ki¸n thùc to n vµn nh§t v  trong t½nh ch¿nh thº cõa nâ. Qua nhúng i·u tr¼nh b y ð tr¶n, chóng ta câ thº nhªn th§y ÷ñc ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n khèi khoa håc tü nhi¶n v  sinh vi¶n khèi khoa håc x¢ hëi câ sü kh¡c bi»t nh§t ành. iºm kh¡c nhau giúa ph÷ìng ph¡p håc tªp cán ÷ñc thº hi»n ð nhúng sinh vi¶n l  con cõa c¡n bë, cæng nh¥n, tr½ thùc vîi sinh vi¶n l  con cõa næng d¥n. Sü kh¡c bi»t rã nh§t ÷ñc thº hi»n ð ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng v  ph÷ìng ph¡p åc t i li»u. Câ 22,3% sè sinh vi¶n l  con gia ¼nh næng d¥n sû döng ph÷ìng ph¡p håc thuëc láng l  ch½nh, con sè n y èi vîi sinh vi¶n l  con cõa c¡n bë, cæng nh¥n, tr½ thùc ch¿ l  14,3%. Cán èi vîi ph÷ìng ph¡p håc b¬ng c¡ch åc t i li»u, sinh vi¶n l  con c¡n bë, cæng nh¥n, tr½ thùc sû döng nhi·u hìn so vîi con næng d¥n (47,6% so vîi 40,5%). Lþ do cõa sü kh¡c bi»t ð ¥y l  sinh vi¶n con c¡n bë cæng nh¥n, tr½ thùc °c bi»t l  con gia ¼nh tr½ thùc th¼ hå ÷ñc sü h÷îng d¨n, ch¿ b£o cõa cha, mµ r§t nhi·u n¶n c¡ch håc cõa hå th÷íng khæng g­n li·n vîi håc thuëc láng v  vi»c åc c¡c t i li»u, l m th¶m c¡c b i tªp l  xu h÷îng chõ y¸u. Cán èi vîi sinh vi¶n l  con cõa næng d¥n, th¼ hå th÷íng khæng ÷ñc sü ch¿ b£o nhi·u cõa cha, mµ v· ph÷ìng ph¡p håc tªp. Ph¦n lîn trong sè hå ph£i tü x¡c ành mët ph÷ìng ph¡p håc tªp cho b£n th¥n. Rã r ng truy·n thèng gia ¼nh, sü h÷îng d¨n cõa cha, mµ ¢ ành h÷îng nhi·u ¸n ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n. Tâm l¤i : Nh÷ tr¶n ¢ ph¥n t½ch v· ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi qua i·u tra, chóng ta nhªn th§y ph÷ìng ph¡p håc tªp chõ y¸u cõa sinh vi¶n l  ph÷ìng ph¡p håc hiºu, b¶n c¤nh â hå cán sû döng th¶m ph÷ìng ph¡p trao êi, ph÷ìng ph¡p åc t i li»u,. . . Tuy nhi¶n, ph¤m vi ki¸n thùc m  hå håc ÷ñc v¨n ch¿ xoay quanh c¡c b i gi£ng cõa th¦y, cæ còng l­m l  nhúng ki¸n thùc b­t buëc trong gi¡o tr¼nh, ½t khi hå åc th¶m c¡c t i li»u tham kh£o º thu thªp th¶m ki¸n thùc cho mæn håc. C¡ch håc nh÷ vªy l  ch÷a thüc sü tèt bði v¼ ð bªc ¤i håc, ki¸n thùc khæng h¤n ành ð nhúng i·u ¢ vi¸t trong s¡ch gi¡o tr¼nh, trong c¡c b i gi£ng cõa th¦y, cæ m  l  ki¸n thùc cõa c£ mët bë mæn khoa håc, c ng hiºu rëng v  hiºu s¥u bao nhi¶u c ng tèt b§y nhi¶u. º kh­c phöc nhúng nh÷ñc iºm tr¶n ¥y trong ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi, chóng tæi ÷a ra c¡c gi£i ph¡p sau ¥y èi vîi ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n: - Méi sinh vi¶n c¦n x¡c ành cho b£n th¥n ëng cì håc tªp óng ­n, c¦n x¥y düng 10
  9. Thüc tr¤ng ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð Tr÷íng HSPH  Nëi hi»n nay (Qua kh£o s¡t x¢ hëi håc t¤i Tr÷íng HSP H  Nëi) mët k¸ ho¤ch håc tªp ch°t ch³ v  chi ti¸t. B¶n c¤nh â, c¦n tªp trung cao ë khi håc tªp ð tr¶n lîp. Bði v¼ ¥y l  y¸u tè quan trång quy¸t ành ¸n k¸t qu£ håc tªp cõa sinh vi¶n, ph§n §u ghi ch²p b i ¦y õ, tªp trung nghe gi£ng, tø â n­m ÷ñc b i ngay t¤i lîp v  l§y â l m t÷ li»u ch½nh º håc thi k¸t thóc håc ph¦n mæn håc. - Sinh vi¶n c¦n tü håc câ hi»u qu£ ð nh , thu x¸p thíi gian tü håc ð nh  c ng nhi·u c ng tèt. åc v  suy ng¨m nhúng i·u gi£ng vi¶n ¢ gi£ng tr¶n lîp, åc tr÷îc ph¦n hæm sau th¦y s³ gi£ng s³ gióp b¤n chõ ëng hìn trong håc tªp ð lîp, hiºu nhi·u hìn v  nhî l¥u hìn nhúng i·u th¦y gi£ng. N¶n chu©n bà c¡c c¥u häi v  n¸u nh÷ gi£ng vi¶n gi£ng theo ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y hi»n ¤i th¼ c¦n m¤nh d¤n tham gia th£o luªn, t½ch cüc ph¡t biºu þ ki¸n. â công l  c¡ch l m cho b¤n tªp trung v o håc tªp ð lîp. - Ph£i bi¸t hñp t¡c trong håc tªp. Nâ ÷ñc thº hi»n qua vi»c trao êi t i li»u, gi¡o tr¼nh tham kh£o, trao êi, th£o luªn vîi nhau v· nhúng i·u còng quan t¥m. Trao êi vîi b¤n gióp cho nhªn thùc cõa m¼nh ch½nh x¡c hìn, phong phó hìn. Câ thº k¸t hñp vîi c¡c sinh vi¶n kh¡c tªp trung nghi¶n cùu khoa håc, vi¸t tiºu luªn cho tøng mæn håc,.... Thüc hi»n çng bë c¡c gi£i ph¡p tr¶n, theo chóng tæi sinh vi¶n s³ ¤t ÷ñc k¸t qu£ nhi·u m°t. Sinh vi¶n c¦n tªp trung t÷ t÷ðng v  thâi quen th÷íng xuy¶n tü håc, tü bçi d÷ïng º n¥ng cao tr¼nh ë v  cªp nhªt ki¸n thùc. Qua kh£o s¡t 310 sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi, chóng tæi rót ra mët sè k¸t luªn sau ¥y v· ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð nh  tr÷íng: - Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ph¡t huy t½nh t½ch cüc cõa ng÷íi håc cö thº l  ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y n¶u v§n ·, ph÷ìng ph¡p th£o luªn nhâm,....cán ch÷a nhi·u, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y chõ y¸u cõa gi£ng vi¶n v¨n l  thuy¸t tr¼nh do vªy nâ ¢ khæng ph¡t huy ÷ñc nhi·u t½nh t½ch cüc cõa sinh vi¶n trong qu¡ tr¼nh håc tªp. M°c dò mët sè gi£ng vi¶n ¢ câ ¡p döng c¡c ph÷ìng ti»n hi»n ¤i hé trñ cho gi£ng d¤y nh÷ng do mët sè y¸u tè kh¡ch quan v  chõ quan( h» thèng cì sð vªt ch§t, nëi dung mæn håc, thíi gian d nh cho mæn håc, gi£ng vi¶n ph£i tham gia gi£ng d¤y nhi·u lîp, nhi·u h»  o t¤o,.....) n¶n sè gi£ng vi¶n sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ti»n hi»n ¤i trong gi£ng d¤y cán ch÷a nhi·u. - Ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n v¨n ch¿ giîi h¤n ð håc hiºu ki¸n thùc º tr£ thi. Ki¸n thùc m  sinh vi¶n hiºu v¨n ch÷a thüc sü s¥u s­c, hay nâi c¡ch kh¡c ki¸n thùc mæn håc ch÷a ÷ñc sinh vi¶n hiºu s¥u, nhî l¥u v  ki¸n thùc â khæng ÷ñc ¡p döng th÷íng xuy¶n v o cuëc sèng qua nhi·u h¼nh thùc cö thº kh¡c nhau: vi¸t tiºu luªn, nghi¶n cùu khoa håc, gi£i quy¸t v§n · cõa thüc ti¹n,....i·u n y ph¦n n o ¢ h¤n ch¸ kh£ n«ng ùng döng ki¸n thùc v o cæng vi»c cõa sinh vi¶n sau n y. 3. K¸t luªn Qua kh£o s¡t 310 sinh vi¶n Tr÷íng HSP H  Nëi, chóng tæi rót ra mët sè k¸t luªn sau ¥y v· ph÷ìng ph¡p d¤y håc ð nh  tr÷íng: - Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ph¡t huy t½nh t½ch cüc cõa ng÷íi håc cán ch÷a ÷ñc thüc hi»n nhi·u, ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y chõ y¸u cõa gi£ng vi¶n v¨n l  thuy¸t tr¼nh do vªy ¢ khæng ph¡t huy ÷ñc t½nh t½ch cüc cõa sinh vi¶n trong qu¡ tr¼nh håc tªp. M°c dò mët sè gi£ng vi¶n ¢ câ ¡p döng c¡c ph÷ìng ti»n hi»n ¤i hé trñ cho gi£ng d¤y nh÷ng do mët sè y¸u tè kh¡ch quan v  chõ quan: h» thèng cì sð vªt ch§t, nëi dung mæn håc, thíi gian d nh cho mæn håc, gi£ng vi¶n ph£i tham gia gi£ng d¤y nhi·u lîp, nhi·u h»  o t¤o,.....n¶n con sè gi£ng vi¶n sû döng th÷íng xuy¶n ph÷ìng ti»n hi»n ¤i trong gi£ng d¤y cán ch÷a nhi·u. 11
  10. Nguy¹n Thanh B¼nh - Ph÷ìng ph¡p håc tªp cõa sinh vi¶n v¨n ch¿ giîi h¤n ð håc hiºu ki¸n thùc º tr£ thi. Ki¸n thùc m  sinh vi¶n hiºu v¨n ch÷a thüc sü s¥u s­c, hay nâi c¡ch kh¡c ki¸n thùc mæn håc ch÷a ÷ñc sinh vi¶n hiºu s¥u, nhî l¥u v  ki¸n thùc â khæng ÷ñc ¡p döng th÷íng xuy¶n v o cuëc sèng qua nhi·u h¼nh thùc cö thº kh¡c nhau: vi¸t tiºu luªn, nghi¶n cùu khoa håc, gi£i quy¸t v§n · cõa thüc ti¹n,....i·u n y ph¦n n o ¢ h¤n ch¸ kh£ n«ng ùng döng ki¸n thùc v o cæng vi»c cõa sinh vi¶n sau n y. T€I LI›U THAM KHƒO [1] K y¸u hëi th£o, Lþ luªn v  thüc ti¹n x¥y düng chi¸n l÷ñc gi¡o döc v   o t¤o  Vi»n nghi¶n cùu ph¡t triºn gi¡o döc, H  Nëi 2001. [2] Ph¤m M¤nh H . êi mîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y ð bªc ¤i håc, T¤p ch½ ¤i håc Quèc gia H  Nëi sè 120, th¡ng 2 n«m 2001. [3] Nguy¹n Sinh Huy, Nguy¹n V«n L¶, Gi¡o döc håc ¤i c÷ìng, Nxb Gi¡o döc 1997. [4] Gi¡o döc håc ¤i håc (T i li»u l÷u h nh nëi bë), H Quèc gia H  Nëi & Tr÷íng c¡n bë qu£n lþ gi¡o döc v   o t¤o 2000. [5] L¶ ùc Ngåc Gi¡o döc ¤i håc (Quan iºm v  gi£i ph¡p). Nxb H Quèc gia H  Nëi 2004. ABSTRACT To innovate the training of gifted school children in mathematics in specialized high schools The setting up of main themes to help school-children self-study an the astablishing of suggestions in special courses are very good acts for the training of gifted learners in mathematics, to promote their creativity, as well as their capacity to self-learning and self - studying. Debates in the groups are also good opportunities to train learners' ability to communicate in future co- researches. 12
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2