Thực trạng sử dụng internet của học sinh cấp 3, trường chuyên Trần Đại Nghĩa, TP. Hồ Chí Minh, năm 2012

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> <br /> THỰC TRẠNG SỬ DỤNG INTERNET CỦA HỌC SINH CẤP 3,  <br /> TRƯỜNG CHUYÊN TRẦN ĐẠI NGHĨA, TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2012 <br /> Vũ Anh Kiệt*, Huỳnh Giao**, Nguyễn Thành Luân** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Đặt vấn đề: Nghiên cứu được thực hiện nhằm khảo sát thực trạng sử dụng Internet ở một trường chuyên <br /> TP.HCM, nơi khuyến khích học sinh ứng dụng các tiện ích Internet vào học tập.  <br /> Mục  tiêu  nghiên  cứu: Xác định tỷ lệ và mục đích sử dụng Internet của học sinh trường THPT chuyên <br /> Trần Đại Nghĩa, và tìm mối liên quan giữa việc sử dụng từ 20 giờ/tuần trở lên với các vấn đề về sức khỏe thể <br /> chất và tinh thần. <br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang toàn bộ trên 829 học sinh, sử dụng bộ câu hỏi tự điền kết <br /> hợp với thời gian đo là giờ/tuần. Các kết quả được thống kê và tìm các mối liên quan thông qua phép kiểm định <br /> chi bình phương. <br /> Kết quả nghiên cứu: 94,5 % các em sử dụng Internet, và có gần 50% sử dụng từ 20 giờ/tuần trở lên. Mục <br /> đích các em sử dụng khá đa dạng, và có đến gần 60% các em có các vấn đề về sức khỏe trong thời gian sử dụng. <br /> Ngoài ra, nghiên cứu cũng tìm thấy mối liên quan với các vấn đề sức khỏe thể chất và tinh thần. <br /> Kết luận: Các bậc phụ huynh cần quan tâm, giám sát việc sử dụng của con mình hơn để giúp các em tránh <br /> sa đà Internet, và nhà trường cần có chương trình về tác hại của việc lạm dụng Internet để cảnh báo học sinh <br /> tránh sa đà vào Internet. <br /> Từ khóa: Internet <br /> <br /> ABSTRACT <br /> SITUATION OF INTERNET USE OF STUDENTS IN TRAN DAI NGHIA HIGH SCHOOL <br />  FOR THE GIFTED, HO CHI MINH CITY, 2012 <br /> Vu Anh Kiet, Huynh Giao, Nguyen Thanh Luan <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 6 ‐ 2014: 755 ‐ 761 <br /> Background: The study was carried out to explore the actual Internet use at a specialized school in HCMC, <br /> which encourages students to apply Internet for studying. <br /> Objectives: Determine purposes and rate of using Internet of Tran Dai Nghia high school students, and <br /> examine  the  relations  between  the  use  Internet  of  20  hours  and  more  per  week  with  the  physical  and  mental <br /> health. <br /> Method:  A cross‐sectional study on 829 students, using questionnaire combined with the time scale hour <br /> per week. The data were statistic and examined the correlations by chi‐squared test. <br /> Results: 94.5% of students used Internet, and approximately 50% of them accessed Internet 20 hours and <br /> more per week. Activities, which they joined, are varied. There were nearly 60% of Internet users who have health <br /> problems during using Internet. In addition, the survey found the associations between Internet use and physical <br /> and mental health among school students. <br /> Conclusion:  Parents  need  caring  and  monitoring  the  Internet  use  of  their  children  to  help  them  avoid <br /> abusing Internet, and the school should have a program to introduce to harm of abusing Internet in order to warn <br /> * Viện Y tế Công cộng thành phố Hồ Chí Minh <br /> ** Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh <br /> Tác giả liên lạc: CN. Vũ Anh Kiệt <br /> ĐT: 0962762479 <br /> Email: vukiet1990@yahoo.com <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> 755<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014<br /> <br />  <br /> students of misusing Internet. <br /> Keywords: Internet <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Internet  đã  và  đang  trở  thành  một  công  cụ <br /> hữu  hiệu  nhất  để  tiếp  cận  nguồn  tri  thức  của <br /> nhân loại. Tuy nhiên, việc lạm dụng Internet có <br /> thể  dẫn  đến  tình  trạng  nghiện  Internet.  Young <br /> (1996) là người đầu tiên đề xuất các khái niệm về <br /> nghiện  Internet(4):  sử  dụng  Intetnet  trên  40 <br /> giờ/tuần.  Với  sự  phát  triển  nhanh  chóng  của <br /> máy  vi  tính,  điện  thoại  thông  minh  và  cả <br /> Internet, một nghiên cứu trên đối tượng học sinh <br /> cấp  3  tại  Đài  Loan  cho  rằng  ngưỡng  nghiện <br /> Internet là từ 20 giờ/tuần trở lên. <br /> Tại  Việt  Nam,  chưa  có  một  nghiên  cứu  nào <br /> về vấn đề nghiện Internet và thời lượng sử dụng <br /> Internet.  Tuy  nhiên,  bệnh  viện  tâm  thần  trung <br /> ương 2  đã  ghi nhận  có  các trường hợp  rối  loạn <br /> tâm  thần  và  hành  vi  liên  quan  đến  sử  dụng <br /> Internet(1).  Theo  Trung  tâm  Internet  Việt  Nam <br /> (VNNIC),  tỷ  lệ  dân  số  sử  dụng  Internet  lên  tới <br /> 35,29% tính đến tháng 3 năm 2012(2). Theo điều <br /> tra  quốc  gia  năm  2010  trên  10.000  thanh  thiếu <br /> niên  Việt  Nam  (từ  14  đến  25)  cho  thấy  có  đến <br /> trên 61%  có sử dụng Internet,  và trung  bình  sử <br /> dụng hơn 1 tiếng mỗi ngày. Tuy nhiên do cuộc <br /> khảo sát ở nhiều vùng miền khác nhau nên thời <br /> gian  sử  dụng  Internet  trung  bình  1  tiếng  mỗi <br /> ngày  chưa  phản  ánh  đúng  tình  hình  sử  dụng <br /> Internet  ở  thanh  thiếu  niên  thành  thị,  nơi  có <br /> nhiều điều kiện tiếp cận Internet hơn.  <br /> Việc  ứng  dụng  Internet  vào  học  tập  luôn <br /> được  ngành  giáo  dục  thành  phố  Hồ  Chí  Minh <br /> khuyến khích, đặc biệt đối vớihọc sinh cấp 3 tại <br /> những trường chuyên. Tuy nhiên, việc sử dụng <br /> Internet  ngoài  mục  đích  học  tập  và  thiếu  kiểm <br /> soát có thể ảnh hưởng đến thời gian học tập, sức <br /> khỏe  cả  về  thể  chất  và  tâm  thần.  Do  đó,  chúng <br /> tôi  thực  hiện  một  cuộc  điều  tra  trên  đối  tượng <br /> học  sinh  cấp  3  trường  chuyên  Trần  Đại  Nghĩa <br /> nhằm xác định tỷ lệ học sinh sử dụng Internet và <br /> xác  định  mối  liên  quan  giữa  việc  sử  dụng <br /> Internet  từ  20  giờ/tuần  trở  lên  (ngưỡng  gây <br /> <br /> 756<br /> <br /> nghiện)  với  một  số  yếu  tố  liên  quan  đến  sức <br /> khỏe thể chất và tinh thần.  <br /> <br /> Mục tiêu <br /> Xác định tỷ lệ sử dụng Internet, mục đích sử <br /> dụng  và  các  mối  liên  quan  giữa  việc  sử  dụng <br /> Internet từ 20 giờ/tuần trở lên với các yếu tố sức <br /> khỏe  thể  chất  và  tinh  thần  ở  học  sinh  cấp  3 <br /> trường chuyên Trần Đại Nghĩa. <br /> <br /> ĐỐI  TƯỢNG ‐ PHƯƠNG  PHÁP  NGHIÊN  CỨU <br /> Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên toàn bộ học <br /> sinh cấp 3 trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa <br /> được tiến thành vào tháng 5 năm 2012, thời điểm <br /> mà các em đã xong kỳ thi học kỳ và đang chuẩn <br /> bị nghỉ hè để gia tăng tỷ lệ tham gia nghiên cứu.  <br /> Thông tin được thu thập bao gồm các thông <br /> tin về tuổi, lớp, mục đích sử dụng, thời gian sử <br /> dụng  Internet  (tính  theo  giờ/tuần),  các  ảnh <br /> hưởng về thể chất và tinh thần xảy ra trong thời <br /> gian  sử  dụng  Internet.  Học  sinh  được  xác  định <br /> sử dụng Internet thông qua việc đánh dấu vào ô <br /> “có sử dụng Internet” đồng thời có ghi thời gian <br /> sử  dụng  vào  các  hoạt  động  trên  Internet  tương <br /> ứng  (nếu  có  sử  dụng).  Các  vấn  đề  về  sức  khỏe <br /> thể chất và tinh thần được xác định dựa trên các <br /> tài  liệu  tham  khảo  và  trải  nghiệm  thực  tế  của <br /> nhóm  nghiên  cứu.  Tuy  nhiên,  nghiên  cứu  chỉ <br /> đơn thuần định nghĩa các biến này định tính mà <br /> chưa có 1 thang đo lường chuyên biệt. Riêng với <br /> thời  gian  sử  dụng  Internet,  nghiên  cứu  đưa  ra <br /> các hoạt động và đối tượng tham gia tự điền thời <br /> gian  sử  dụng  Internet  trung  bình  vào  các  hoạt <br /> động này, sau đó đối tượng tham gia tự ghi lại <br /> tổng thời gian trung bình sử dụng Internet trong <br /> một tuần. Các phiếu khảo sát không hợp lệ sẽ là <br /> phiếu  có  tổng  thời  gian  sử  dụng  lớn  hơn  100 <br /> giờ/tuần  hoặc  có  thời  gian  cho  một  hoạt  động <br /> trên Internet lớn hơn tổng thời gian sử dụng.  <br /> Chúng  tôi  sử  dụng  bộ  câu  hỏi  tự  điền  có <br /> nhiều lựa chọn để thu thập thông tin. Các điều <br /> tra viên đã qua tập huấn sẽ đến từng lớp trao đổi <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> về mục đích nghiên cứu và cách sử dụng bộ câu <br /> hỏi.  Các  thông  tin  sẽ  được  lọc  và  mã  hóa  lại, <br /> nhập liệu bằng phần mềm Epidata 3.1, xử lý số <br /> liệu bằng R (package epicalc). Số liệu được thống <br /> kê mô tả  bằng tần số, tỉ  lệ  phần  trăm;  xác  định <br /> mối  liên  quan  bằng  phép  kiểm  định  chi  bình <br /> phương và mối tương quan bằng tỷ lệ nguy cơ <br /> hiện  hành  (PR).  Các  thông  tin  nhận  dạng  cá <br /> nhân được bảo mật và điều này đã được thông <br /> báo  đến  đối  tượng  tham  gia  trước khi thu thập <br /> số liệu.  <br /> <br /> Kết quả nghiên cứu thu được 974 phiếu (đủ <br /> 100%  học  sinh  toàn  trường  theo  số  liệu  phòng <br /> đào tạo), sau khi sàng lọc chỉ còn 829 phiếu hợp <br /> lệ (đạt 85,1%) trong đó tỷ lệ số học sinh nam và <br /> nữ, học sinh ở các khối lớp đảm bảo đúng tỷ lệ <br /> học sinh hiện có của trường trong năm học này.  <br /> Bảng 2. Các đặc tính của mẫu theo thời gian sử dụng <br /> Internet (n=829) <br /> Đặc tính<br /> Sử dụng Internet<br /> Thời gian sử dụng<br /> < 10 giờ<br /> 10 - 19 giờ<br /> 20 – 29 giờ<br /> 30 – 39 giờ<br /> 40 – 49 giờ<br /> >=50 - < 100 giờ<br /> <br /> KẾT QUẢ  <br /> Bảng 1. Các đặc tính của mẫu theo giới, khối lớp, học <br /> lực (n=829) <br /> Đặc tính<br /> Giới<br /> <br /> Tần số (%)<br /> 516 (62,2)<br /> 313 (37,8)<br /> 335 (40,4)<br /> 272 (32,8)<br /> 222 (26,8)<br /> 678 (81,8)<br /> 140 (16,9)<br /> <br /> Nữ<br /> Nam<br /> Lớp 10<br /> Lớp 11<br /> Lớp 12<br /> Giỏi<br /> Khá<br /> <br /> Khối lớp<br /> <br /> Học lực<br /> <br /> Tần số (%)<br /> 783 (94,5)<br /> 234 (28,3)<br /> 232 (28,0)<br /> 132 (16,0)<br /> 97 (11,7)<br /> 50 (6,0)<br /> 83 (10,0)<br /> <br /> Tỷ  lệ  học  sinh  sử  dụng  Internet  là  94,5%, <br /> trong  đó  có  đến  hơn  40%  học  sinh  sử  dụng  ở <br /> mức từ 20 giờ trở lên trong một tuần, và 16% sử <br /> dụng từ 40 giờ/tuần trở lên. <br /> <br /> 100<br /> 90<br /> <br /> 87,6<br /> <br /> 87<br /> <br /> 86,8<br /> <br /> 82,6<br /> <br /> 81,6<br /> <br /> 79,7<br /> <br /> 80<br /> 70<br /> 60<br /> %<br /> <br /> 48,5<br /> <br /> 50<br /> <br /> 45,2<br /> <br /> 40<br /> <br /> 28,1<br /> <br /> 30<br /> 20<br /> <br /> 4,1<br /> <br /> 10<br /> 0<br /> <br /> Xem Chat, Mạng Chơi<br /> Tìm Nghe Đọc<br /> Đọc<br /> thông nhạc tin tức phim,<br /> trò xã hội game truyện<br /> video chuyện<br /> tin học<br /> tập<br /> <br /> Diễn<br /> đàn<br /> <br /> Khác<br /> <br />  <br /> Biểu đồ 1.Mục đích sử dụng Internet (n=783). <br /> Đối  tượng  tham  gia  sử  dụng  Internet  vào <br /> mục đích học tập chiếm tỷ lệ cao nhất (87,6%), kế <br /> đến là các hoạt động giải trí như nghe nhạc, xem <br /> phim,  trò  chuyện  trên  mạng,  mạng  xã  hội  (từ <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> 79,7% – 87%). Các hoạt động giải trí khác như trò <br /> chơi trực tuyến, đọc truyện chiếm tỷ lệ cũng khá <br /> cao (lần lượt 48,5% và 45,2%).  <br /> <br /> 757<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014<br /> <br />  <br /> 7,8<br /> <br /> 8<br /> <br /> 7,1<br /> <br /> 7<br /> 6<br /> <br /> 6<br /> <br /> 5,6<br /> 5,1<br /> <br /> 5<br /> <br /> 4,6<br /> 4,3<br /> <br /> 4<br /> giờ / tuần<br /> <br /> 3,8<br /> <br /> 3,6<br /> <br /> 3<br /> 2<br /> 1<br /> 0<br /> Mạng xã<br /> hội<br /> <br /> Nghe<br /> nhạc<br /> <br /> Chat, trò<br /> chuyện<br /> <br /> Chơi<br /> game<br /> <br /> Đọc<br /> truyện<br /> <br /> Xem<br /> phim,<br /> video<br /> <br /> Đọc tin Diễn đàn<br /> Tìm<br /> tức<br /> thông tin<br /> học tập<br /> <br />  <br /> Biểu đồ 2. Thời gian trung bình dành cho các hoạt động trên Internet (n=783). <br /> trong khi thời gian giành cho các hoạt động giải <br /> Nếu  mục  đích  học  tập,  đọc  tin  chiếm  tỷ  lệ <br /> trí như mạng xã hội, nghe nhạc lại cao gần gấp <br /> cao  nhất  thì  thời  gian  dành  cho  các  hoạt  động <br /> đôi (lần lượt 7,8 và 7,1 giờ/tuần). <br /> này  lại  khá  thấp  (lần  lượt  4,3  và  3,6  giờ/tuần) <br /> 50<br /> 40<br /> <br /> 40,1<br /> <br /> 38,3<br /> 33,2<br /> <br /> %<br /> <br /> 30<br /> <br /> 26,2<br /> <br /> 20<br /> <br /> 16,3<br /> 6,4<br /> <br /> 10<br /> 3,6<br /> 0<br /> <br /> Không bị gì<br /> <br /> Mỏi mắt,<br /> mờ mắt<br /> <br /> Đau lưng,<br /> mỏi vai<br /> <br /> Mệt mỏi, uể<br /> oải<br /> <br /> Nhức đầu,<br /> chóng mặt<br /> <br /> Đau bụng,<br /> đau dạ dày<br /> <br /> Khác<br /> <br />  <br /> Biểu đồ 3. Những vấn đề sức khoẻ thể chất trong khi sử dụng Internet (n=783) <br /> nhất  (38,3%),  ảnh  hưởng  đến  lưng,  vùng  cột <br /> Tỷ  lệ  học  sinh  có  vấn  đề  về  sức  khỏe  trong <br /> sống cao thứ hai (33,2%).  <br /> khi sử dụng Internet chiếm đến gần 59,9%. Tỷ lệ <br /> học  sinh  bị  ảnh  hưởng  về  mắt  chiếm  tỷ  lệ  cao <br /> <br /> 758<br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 6 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> 100<br /> <br /> 97,1<br /> 86,7<br /> <br /> 90<br /> 80<br /> 70<br /> %<br /> <br /> 60<br /> 50<br /> 34,6<br /> <br /> 40<br /> 30<br /> <br /> 18,3<br /> <br /> 20<br /> <br /> 9,7<br /> <br /> 10<br /> <br /> 4,6<br /> <br /> 0<br /> Thư giãn<br /> <br /> Học tập<br /> <br /> Không thể<br /> sống thiếu<br /> Internet<br /> <br /> Bị la rầy<br /> <br /> Chứng tỏ bản<br /> thân<br /> <br /> Ngại giao tiếp<br /> trực tiếp<br /> <br />  <br /> Biểu đồ 4. Những tác động lên sức khỏe tinh thần của việc sử dụng Internet (n=783) <br /> thấy không thể sống thiếu Internet (34,6%), bị la <br /> Đa  số  học  sinh  nhận  xét  Internet  giúp  thư <br /> rầy do sử dụng Internet (18,3%).  <br /> giãn (97,1%), giúp học tập (86,7%). Tuy nhiên có <br /> một  số  lượng  không  nhỏ  các  em  học  sinh  cảm <br /> Bảng 3. Mối liên quan giữa việc sử dụng Internet từ 20 giờ/tuần trở lên với một số thông tin nền và các vấn đề <br /> sức khỏe, tinh thần (n=783). <br /> Nội dung<br /> Giới<br /> <br /> Sử dụng từ 20 giờ/tuần<br /> Có (%)<br /> Không (%)<br /> <br /> Thông tin nền<br /> Nam (n=290)<br /> 144 (49,7)<br /> Nữ (n=493)<br /> 195 (39,6)<br /> Lớp<br /> 10 (n=324)<br /> 149 (46,0)<br /> 11 (n=263)<br /> 133 (50,6)<br /> 12 (n=196)<br /> 57 (29,1)<br /> Sức khỏe thể chất<br /> Mệt mỏi, uể oải<br /> Có (n=205)<br /> 101 (29,8)<br /> Không (n=578)<br /> 238 (70,2)<br /> Sức khỏe tinh thần<br /> Khiến bị la rầy<br /> Có (n=143)<br /> 75 (22,1)<br /> Không (n=640)<br /> 264(77,9)<br /> Giúp chứng tỏ bản thân<br /> Có (n=76)<br /> 45 (13,3)<br /> Không (n=707)<br /> 294(86,7)<br /> Cảm thấy không thể sống thiếu Internet<br /> Có (n=271)<br /> 161(47,5)<br /> Không (n=512)<br /> 178(52,5)<br /> <br /> χ2<br /> <br /> PR<br /> (KTC 95%)<br /> <br /> 146 (50,3)<br /> 298 (60,4)<br /> <br /> 7,2<br /> <br /> 1,26<br /> (1,06 - 1,49)<br /> <br /> 175 (54,0)<br /> 130 (49,4)<br /> 139 (70,9)<br /> <br /> 22,8<br /> <br /> 1<br /> 1,10 (0,92-1,32)<br /> 0,76 (0,61–0,95)<br /> <br /> 104 (23,4)<br /> 340 (76,6)<br /> <br /> 3,7<br /> <br /> 1,27 (1,00 – 1,62)<br /> <br /> 68 (15,3)<br /> 376 (84,7)<br /> <br /> 5,5<br /> <br /> 1,44 (1,06 – 1,95)<br /> <br /> 31 (7,0)<br /> 413 (93,0)<br /> <br /> 8,0<br /> <br /> 1,90 (1,22 – 2,97)<br /> <br /> 110 (24,8)<br /> 334 (75,2)<br /> <br /> 42,8<br /> <br /> 1,92 (1,58 – 2,33)<br /> <br /> * Các mối liên được trình bày đều có ý nghĩa thống kê <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng <br /> <br /> 759<br /> <br />