Thuốc để... thèm ăn

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

76
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chán ăn có thể xảy ra tiên phát ở một người khỏe mạnh hoặc là hậu quả của một bệnh mạn tính như suy thận mạn, ung thư, nhiễm HIV/ AIDS... Đây là một hiện tượng xảy ra phổ biến trong thực tế và có thể gây ra khá nhiều biến chứng như tình trạng suy kiệt, loãng xương, suy giảm miễn dịch, chậm phát triển ở trẻ em... Các thức uống chứa cồn: Tác dụng kích thích cảm giác thèm ăn của các thức uống có chứa cồn như rượu, rượu vang đã được biết đến từ thế...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thuốc để... thèm ăn

Thuốc để... thèm ăn Chán ăn có thể xảy ra tiên phát ở một người khỏe mạnh hoặc là hậu quả của một bệnh mạn tính như suy thận mạn, ung thư, nhiễm HIV/ AIDS... Đây là một hiện tượng xảy ra phổ biến trong thực tế và có thể gây ra khá nhiều biến chứng như tình trạng suy kiệt, loãng xương, suy giảm miễn dịch, chậm phát triển ở trẻ em... Các thức uống chứa cồn: Tác dụng kích thích cảm giác thèm ăn của các thức uống có chứa cồn như rượu, rượu vang đã được biết đến từ thế kỷ 18. Đến năm 1910, Ivan Pavlov đã tiến hành nhiều thí nghiệm trên động vật cũng như chính bản thân mình và đưa ra kết luận rằng các thức uống chứa cồn có khả năng thúc đẩy cảm giác thèm ăn. Giải thích cho điều này, Pavlov đã đưa ra 3 lý do. Thứ nhất, việc dùng rượu trước bữa ăn giúp loại bỏ căng thẳng tâm lý trong cuộc sống hằng ngày; thứ hai, vị chua hoặc đắng trong một số thức
uống có cồn giúp kích thích vị giác; và cuối cùng, theo suy luận của ông, việc nhìn thấy các thức uống ưa thích và tác dụng kích thích của các thức uống này trên niêm mạc đường tiêu hóa sẽ kích thích bài tiết nước bọt và dịch vị dẫn đến cảm giác thèm ăn. Gần đây, khá nhiều nghiên cứu cũng đã cho thấy, việc dùng khai vị một lượng vừa phải rượu vang giúp kích thích ăn và tăng lượng calo đưa vào cơ thể, nếu dùng kéo dài có thể giúp tăng cân. Theo các nhà khoa học, tác dụng kích thích ăn của rượu có được là do khả năng kích thích bài tiết dịch vị của cồn. Ngoài ra, rượu còn có thể góp phần tạo ra bầu không khí tiệc tùng trong bữa ăn, từ đó làm tăng cảm giác ngon miệng. Một số điều cần hết sức lưu ý về tác dụng kích thích ăn của rượu. Trước tiên, tác dụng này chỉ xảy ra rõ rệt ở người khỏe mạnh nên ít khi được sử dụng với mục đích y học. Ngoài ra, nếu dùng nhiều, rượu có tác dụng ngược lại gây cảm giác chán ăn. Thuốc kích thích cảm giác thèm ăn: các dẫn xuất của nhóm glucocorticoid như dexamethason, prednisolon, hydrocortison có thể kích thích cảm giác thèm ăn và gây tăng cân, ngay cả khi dùng ở liều thấp. Tác dụng gây tăng cân của các thuốc này có thể gây ra do tăng số lượng thức ăn tiêu thụ cũng như tình trạng giữ nước, giữ muối.
Tuy nhiên, việc dùng kéo dài các thuốc này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như loãng xương, đục thủy tinh thể, suy tuyến thượng thận, viêm loét dạ dày - tá tràng... Do đó, không nên sử dụng các thuốc này chỉ với mục đích kích thích ăn. Megestrol acetate và medroxyprogesterone acetate, 2 loại nội tiết tố progesterones tổng hợp thường được dùng trong điều trị một số bệnh ác tính nhạy cảm với hormon như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt cũng được nhận thấy có khả năng gây tăng cân ở những bệnh nhân sử dụng các thuốc này. Các nghiên cứu sau đó đã chứng minh rằng 2 loại thuốc này có khả năng kích thích sự thèm ăn, tăng lượng thức ăn và mức năng lượng tiêu thụ. Do được dung nạp tốt với khá ít tác dụng phụ được ghi nhận nên megestrol acetate và medroxyprogesterone acetate được coi là những công cụ hữu hiệu để điều trị chứng chán ăn do nhiều nguyên nhân khác nhau ở người lớn. Tuy nhiên, hiện nay người ta vẫn chưa biết rõ liều lượng và cách dùng đem lại hiệu quả kích thích ăn cao nhất của các thuốc này. Tác dụng phụ đáng kể nhất của megestrol acetate và medroxyprogesterone acetate là gây huyết khối tĩnh mạch và biểu hiện bất lực ở nam giới. Dronabinol, một thành phần của ma túy được bào chế từ cây gai dầu dùng để giảm buồn nôn và nôn do hóa chất chống ung thư, cũng được chứng
minh là có tác dụng kích thích khả năng ăn tương đương với megestrol acetate nhưng đắt tiền và có thể gây ra khá nhiều tác dụng phụ như chóng mặt, ù tai, hoang tưởng, nhịp tim nhanh, nhất là ở những người lớn tuổi. Gần đây, nandrolone deconoate, một loại hormon đồng hóa cũng được chứng minh có khả năng kích thích ăn và gây tăng cân ở những bệnh nhân chán ăn do ung thư, suy thận mạn hoặc các bệnh mạn tính khác. Một số thuốc chống dị ứng như ketotifen, cyproheptadinecó khả năng ức chế các thụ cảm thể của serotonin ở hệ thần kinh trung ương dẫn đến làm tăng cảm giác thèm ăn. Do có độ an toàn tương đối cao đối với trẻ nhỏ nên cyproheptadine và ketotifen thường được dùng để kích thích ăn ở trẻ em. Các hướng nghiên cứu thuốc kích thích ăn ở người trong tương lai sẽ chủ yếu nhằm vào mục tiêu giảm nồng độ serotonin trong não hoặc ức chế các thụ cảm thể của hoạt chất này. Theo một vài nghiên cứu gần đây, erythropoietin, một yếu tố kích thích sinh hồng cầu thường được dùng trong điều trị một số tình trạng thiếu máu, cũng có khả năng gây tăng lượng thức ăn tiêu thụ và tăng cân ở một số bệnh nhân suy thận mạn.
Ngoài ra, một số thuốc sử dụng trong điều trị các bệnh tâm thần kinh như valproic acid (thuốc chống động kinh), mirtazapine, fluoxetine (thuốc chống trầm cảm) cũng có tác dụng phụ gây tăng cảm giác thèm ăn và tăng cân.