Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
L I NÓI Đ U Ờ Ầ
Trong th i đ i hi n nay, ho t đ ng kinh doanh luôn g p ph i nhi u khó ờ ạ ạ ộ ề ệ ặ ả
khăn và đ i m t v i s l c h u, các doanh nghi p luôn ph i đ i m i, c i ti n và ặ ớ ự ạ ậ ả ế ả ổ ệ ố ớ
ổ đ y m nh truy n thông m i có th theo k p t c đ phát tri n. Nh ng thay đ i ẩ ị ố ữ ề ể ể ạ ớ ộ
nhanh v th hi u, công ngh , tình hình c nh tranh, do đó dù doanh nghi p đ a ra ạ ề ị ế ệ ư ệ
t đáp ng nhu c u c a ng s n ph m, d ch v t ả ụ ố ẩ ị ầ ủ ứ ườ ố i tiêu dùng. “M t con tàu mu n ộ
ch y đ c thì c n có đ u tàu t t”. ạ ượ ầ ầ ố
Hi n nay, Vi t Nam vai trò ng i lãnh đ o trong doanh nghi p ngày càng ệ ở ệ ườ ệ ạ
đ c xem tr ng và đánh giá cao. Th c t thì m t s ít công ty n ượ ự ế ọ ộ ố ướ ạ c ngoài ho t
i Vi t Nam đã r t thành công trong ho t đ ng qu n tr và lãnh đ o doanh đ ng t ộ ạ ệ ạ ộ ấ ả ạ ị
nghi p đ ng th i t o ra l i th c nh tranh t s khác bi ờ ạ ệ ồ ợ ế ạ ừ ự ệ ệ t so v i doanh nghi p ớ
Vi t Nam. Tuy nhiên, đa s các doanh nghi p Vi ệ ệ ở ố ệ ư t Nam hi n nay v n ch a ệ ẫ
n m b t đ ắ ắ ượ ầ c t m quan tr ng c a khái ni m này. ủ ệ ọ
N i dung ti u lu n g m hai ph n: ậ ể ầ ồ ộ
Ph n I: c s lý lu n chung v lãnh đ o. ậ ơ ở ề ầ ạ
Ph n II: th c tr ng công tác qu n tr và lãnh đ o t i t p đoàn kinh t ự ầ ạ ả ạ ị ạ ậ ế
Vinashin
ộ Hy v ng bài ti u lu n này mang đ n cho th y, cô cùng v i các b n m t ế ể ạ ậ ầ ọ ớ
l ượ ậ ng ki n th c nh . Trong quá trình làm ti u lu n có nh ng sai sót mong nh n ữ ứ ể ế ậ ỏ
đ c s góp ý t th y cô cùng t t c các b n đ ti u lu n đ ượ ự ừ ầ ấ ả ể ể ậ ượ ạ ơ c hoàn thi n h n, ệ
rút đ c kinh nghi m cho b n thân sau khi nghiên c u đ tài này. ượ ứ ề ệ ả
Em xin chân thành c m n. ả ơ
Kiên Giang ngày 18 tháng 5 năm 2012.
Trang 1
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
PH N I: C S LÝ LU N CHUNG V LÃNH Đ O Ơ Ở Ầ Ậ Ạ Ề
1.1. Khái ni m v lãnh đ o ạ ệ ề
1.1.1. Đ nh nghĩa ch c năng lãnh đ o ạ ứ ị
ạ Lãnh đ o là m t ch c năng quan tr ng c a qu n tr . Kh năng lãnh đ o ọ ủ ứ ạ ả ả ộ ị
hi u qu là m t tr ng nh ng chìa khóa quan tr ng đ tr thành m t qu n tr viên ộ ọ ể ở ữ ệ ả ả ọ ộ ị
gi ỏ i. M t s quan ni m, đ nh nghĩa v lãnh đ o: ị ộ ố ệ ề ạ
ộ - Lãnh đ o là cách c x cá nhân khi anh ta ch đ o ho t đ ng c a m t ạ ộ ư ử ỉ ạ ủ ạ
nhóm đ đ t t i m c tiêu chung. ể ạ ớ ụ
- Lãnh đ o là s kh i x ng và duy trì c u trúc trong s mong đ i và s ở ướ ự ạ ự ấ ợ ự
ng tác. t ươ
- Lãnh đ o là quá trình nh h ng đ n ho t đ ng c a nhóm có t ạ ả ưở ạ ộ ủ ế ổ ứ ể ch c đ
i m c tiêu. đ t t ạ ớ ụ
T các đ nh nghĩa trên ta có đ nh nghĩa t ng quát: ừ ổ ị ị
ng có tính xã h i, là s tác đ ng mang Lãnh d o là m t quá trình nh h ộ ạ ả ưở ự ộ ộ
i khác sao cho h s tính ngh thu t, hay m t quá trình gây nh h ộ ệ ậ ả ưở ng đ n ng ế ườ ọ ẽ
nguy n và nhi c các m c tiêu c a t ch c. Lãnh t ự ệ ệ t tình ph n đ u đ đ t đ ấ ể ạ ượ ấ ủ ổ ứ ụ
đ o là ch d n, đ ng viên và đi tr ộ ạ ỉ ẫ ướ ộ c. Các nhà lãnh đ o ho t đ ng đ giúp m t ạ ộ ể ạ
nhóm đ t đ c các m c tiêu v i s v n d ng t i đa các kh năng c a nhóm. ạ ượ ớ ự ậ ụ ụ ố ủ ả
1.1.2. Nhà qu n tr và ng i lãnh đ o: ả ị ườ ạ
Nhi u ng ề ườ i có thói quen s d ng hai thu t ng này cùng m t nghĩa. Tuy ậ ử ụ ữ ộ
nhiên, chúng không nh t thi ấ ế ủ t gi ng nhau. Nhà qu n tr có th đóng vai trò c a ị ể ả ố
ị nhà lãnh đ o, nh ng nhà lãnh đ o thì không ph i lúc nào cũng là nhà qu n tr . ư ạ ạ ả ả
c b nhi m, h có quy n l c h p pháp, cho phép h quy n t Nhà qu n tr đ ả ị ượ ề ự ợ ề ự ệ ổ ọ ọ
Trang 2
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
th ng và tr ng ph t. Kh năng c a h d a trên quy n hành chính th c v n c ưở ủ ọ ự ứ ố ừ ề ạ ả ố
v trí h đ m nhi m. Ng i, ng i lãnh đ o có th đ h u ữ ở ị ọ ả ệ c l ượ ạ ườ ể ượ ạ ệ c b nhi m ổ
ho c hi n ra trong nhóm. Ng i lãnh đ o có th nh h ng lên ng i khác ệ ặ ườ ể ả ạ ưở ườ
ng ngoài quy n hành chính th c. nh m th c hi n ý t ự ệ ằ ưở ứ ề
T t c nhà qu n tr có nên là ng t c ng c l ấ ả ả ị ườ i lãnh đ o ? Ng ạ i, t ượ ạ ấ ả ườ i
lãnh đ o nên là nhà qu n tr ? T nh ng k t qu nghiên c u, chúng ta có th phát ừ ữ ứ ế ể ả ạ ả ị
t c nhà qu n tr v m t lý t ng nên là ng bi u r ng t ể ằ ấ ả ị ề ặ ả ưở ườ ạ i lãnh đ o vì lãnh đ o ạ
là ch c năng c a qu n tr . Tuy nhiên, không ph i t ị ả ấ ả ề t c nh ng nhà lãnh đ o đ u ữ ứ ủ ả ạ
t c c n có các kh năng trong các ch c năng qu n tr khác, vì v y không ph i t ầ ả ấ ả ứ ả ả ậ ị
nhà lãnh đ o đ u có m t ch c v qu n tr . Đ ng d ụ ứ ứ ề ạ ả ộ ị ướ ậ i góc đ qu n tr , thu t ả ộ ị
ng nhà lãnh đ o là ng i khác và có quy n l c. ữ ạ ườ i có th nh h ể ả ưở ng đ n ng ế ườ ề ự
1.2. Lý thuy t lãnh đ o ạ ế
1.2.1. Tâm lý lãnh đ oạ
Ng ng có các đ c đi m tâm lý sau: ườ i lãnh đ o h u hi u th ạ ữ ệ ườ ể ặ
- Cá tính:
+ Luôn đi m tĩnh làm ch m i tình hu ng. Cá tính này đòi h i ng i lãnh ủ ọ ỏ ở ề ố ườ
c nh ng khó khăn, th thách, không b cu n hút đ o không bi quan, dao đ ng tr ạ ộ ướ ị ố ữ ử
b i nh ng tình hu ng mà ph i đi m tĩnh, ch đ ng đ i phó m t cách t ở ủ ộ ữ ề ả ố ố ộ ố ấ t nh t.
S đi m tĩnh là đi u ki n c n thi t giúp cho ng i lãnh đ o có đ sáng su t đ ệ ầ ự ề ề ế ườ ố ể ủ ạ
ra các quy t đ nh chính xác gi i quy t các tình hu ng khó khăn, ph c t p và nguy ế ị ả ứ ạ ế ố
c nh ng hi n t ng nóng v i gây nguy hi m cho t ch c. c p nh t, tránh đ ấ ấ ượ ệ ượ ữ ể ộ ổ ứ
+ Trung th c v i c ng s . Là m t đ c tính h t s c c n thi t đ i v i t t c ự ớ ộ ế ứ ầ ộ ứ ự ế ố ớ ấ ả
m i c p mà tr c h t là ng qu n tr viên ị ả ở ọ ấ ướ ế ườ ự ủ i lãnh đ o, vì tính trung th c c a ạ
ng ườ i lãnh đ o s chi m đ ạ ẽ ế ượ ự ộ ấ c s kính tr ng và quí m n c a nh ng thu c c p, ế ủ ữ ọ
Trang 3
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
t c nh ng m nh l nh do là ngu n đ ng viên thúc đ y h ra s c hoàn thành t ẩ ứ ồ ộ ọ ấ ả ữ ệ ệ
anh ta đòi h i.ỏ
+ C i m song kiên quy t khi c n thi ế ầ ở ở ế ủ t. Đ c tính này th hi n b n lĩnh c a ể ệ ứ ả
ng i lãnh đ o, là m t con ng i luôn có cu c s ng c i m v i m i ng ườ ạ ộ ườ ở ớ ộ ố ở ọ ườ i,
không ghim gút, thành ki n cá nhân nh ng luôn là m t con ng ư ế ộ ườ i quy t đoán ế
trong công vi c, không “theo đuôi” ng i khác, anh ta bi t vi c gì nên làm và ệ ườ ế ệ
vi c gì không nên làm, không nghe l ệ ờ ẻ ơ ộ ả ổ i k c h i, xu n nh. “N u tôi ph i t ng ế ị
đ nói nên ph m ch t c a m t giám đ c gi h p thành m t t ợ ộ ừ ể ấ ủ ẩ ộ ố ỏ ằ i, tôi s nói r ng ẽ
đó là tính quy t đ nh”. ế ị
ầ + Gi n d nh ng không xu xòa. S gi n d c a anh ta s làm cho qu n ự ả ị ủ ư ề ẽ ả ị
chúng c m m n và g n gũi, nh ng gi n d không đ n m c xu xòa quá đáng, ả ư ứ ế ề ế ả ầ ị
quá t m nó s th i khác. ẽ ườ ầ ng làm gi m đi s tôn kính c a ng ự ủ ả ườ
+ Nhi t tình và g i lãnh đ o là t m g ệ ươ ng m u. Ng ẫ ườ ạ ấ ươ ề ọ ng sáng đ m i
ng i noi theo, n u anh ta thi u nhi t tình, thi u s g ườ ế ế ệ ế ự ươ ệ ng m u trong công vi c, ẫ
trong đ i s ng, sinh ho t, …s gây nhi u khó khăn trong công tác lãnh đ o. ờ ố ề ẽ ạ ạ
+ Trung tâm đoàn k t c a t ch c. Cá tính này không nh ng đòi h i ng ế ủ ổ ứ ữ ỏ ườ i
lãnh đ o ph i s ng đoàn k t v i m i ng ế ớ ả ố ạ ọ ườ ế i mà còn là trung tâm c a s đoàn k t. ủ ự
cá nhân và b ph n nào có s r n n t, thông qua ng i này s đ c hàn g n. Ở ự ạ ứ ậ ộ ườ ẽ ượ ắ
i khác, c m hóa - Uy tín. Uy tín lãnh đ o là kh năng nh h ạ ả ả ưở ng đ n ng ế ườ ả
ng i khác, làm cho ng i khác tin t nguy n. Uy tín ườ ườ ưở ng, tuân ph c m t cách t ụ ộ ự ệ
có ý nghĩa đ c bi t trong công tác lãnh đ o. Ng ặ ệ ạ ườ ữ i lãnh đ o có uy tín cao, nh ng ạ
ý ki n c a h th ng có tr ng l ng đ i v i c p d i và ng c l ế ủ ọ ườ ọ ượ ố ớ ấ ướ ượ ạ ẽ ị ộ i s b thu c
ng. c p đàm ti u, ch p hành m t cách mi n c ấ ễ ưỡ ế ấ ộ
Uy tín c a ng i lãnh đ o hình thành t 2 ngu n: T “cái uy” và “ch tín”. ủ ườ ạ ừ ừ ữ ồ
“Cái uy” do ch c v t o nên, ch c v càng cao “cái uy” càng l n và ng ứ ụ ứ ụ ạ ớ ượ ạ c l i.
Trang 4
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
“Ch tín” là s tín nhi m c a ng i khác đ i v i ng ữ ự ủ ệ ườ ố ớ ườ ệ i lãnh đ o; tín nhi m ạ
ế nhi u hay ít là do k t qu quá trình rèn luy n ph n đ u c a b n thân; n u k t ủ ế ệ ế ề ả ấ ấ ả
qu rèn luy n, ph n đ u cao thì s tín nhi m c a qu n chúng nhi u và ng ự ủ ệ ề ệ ấ ấ ả ầ ượ c
l i. Trong th c t có nhi u ng ạ ự ế ề ườ ộ i do thi u tài và đ c đã c tình t o nh ng đ ng ứ ữ ế ạ ố
tác gi hòng t o uy tín cho mình. Uy tín đó ng i ta g i là uy tín gi ả ạ ườ ọ ả ạ , ch ng h n ẳ
i, uy tín do gia tr nh : uy tín do s s hãi c a c p d ự ợ ủ ấ ư ướ ưở ả ng, uy tín do kho ng
cách, uy tín do công th n, uy tín do m dân. ầ ị
1.2.2. Hành vi lãnh đ oạ
1.2.2.1. Bi u t ng ể ượ
Ng i đ ng đ u t ườ i lãnh đ o là ng ạ ườ ứ ầ ổ ứ ủ ch c hay m t nhóm, m i hành vi c a ộ ọ
anh ta có nh h ng to l n đ n t p th . Anh ta là bi u t ng, là t m g ả ưở ế ậ ể ượ ể ớ ấ ươ ng
sáng cho các thành viên trong t p th noi theo. ể ậ
Trong công vi c n u anh ta là ng i t n t y thì nhân viên s chăm ch làm ệ ế ườ ậ ụ ẽ ỉ
vi c; anh ta gi ệ ữ ễ ề ớ nghiêm k lu t lao đ ng thì nhân viên không dám đi tr v s m. ỷ ậ ộ
Trong đ i s ng anh ta liêm chính, gi n d thì nhân viên không dám tham ô, l ả ờ ố ị ợ i
c theo,… d ng. Trong sinh ho t anh ta luôn m u m c thì nhân viên s b t ch ụ ẽ ắ ự ạ ẫ ướ
1.2.2.2. Phong cách lãnh đ oạ
Có nhi u cách ti p c n khác nhau nên có nhi u tên g i phong cách khác ế ề ề ậ ọ
nhau:
- Phong cách ti p c n theo h th ng: Do giáo s Likert cùng đ ng nghi p ế ậ ệ ố ệ ở ư ồ
tr ng đ i h c Michigan (M ) đã nghiên c u các ki u m u phong cách c a các ườ ạ ọ ứ ủ ể ẫ ỹ
nhà qu n tr b ng 4 h th ng nh sau: ệ ố ị ằ ư ả
+ H th ng 1: Ki u lãnh đ o “Quy t đoán – áp ch ”, th hi n s chuyên ế ể ệ ự ệ ố ế ể ạ
quy n cao, thúc đ y đ i t ng b ng s đe d a tr ng ph t, ph n th ố ượ ề ẩ ự ừ ằ ạ ầ ọ ưở ế ng hi m
hoi; thông tin t trên xu ng ; ra quy t đ nh t p trung i qu n tr c p cao. ừ ế ị ậ ố ng ở ườ ị ấ ả
Trang 5
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
+ H th ng 2: Ki u lãnh đ o “Quy t đoán – nhân t ”. Ki u lãnh đ o này ế ệ ố ừ ể ể ạ ạ
th hi n lòng tin c p d ng ch y u là kích thích, khen ể ệ ấ ướ i; thúc đ y đ i t ẩ ố ượ ủ ế
th i; cho phép m t ph n ra quy t đ nh ưở ng; ch p nh n m t s thông tin c p d ộ ố ấ ậ ấ ướ ế ị ầ ộ
i. c a c p d ủ ấ ướ
+ H th ng 3: Ki u lãnh đ o “Tham v n”. Th hi n s tin t ng và hy ể ệ ự ệ ố ể ạ ấ ưở
i; tr c khi quy t đ nh v m t v n đ nào đó th ng có tham v ng c p d ọ ấ ướ ướ ề ộ ấ ế ị ề ườ
kh o c p d i. ả ấ ướ
+ H th ng 4: Ki u lãnh đ o “Tham gia theo nhóm”. Th hi n tin t ng, ể ệ ệ ố ể ạ ưở
hy v ng c p d ch c cho đ i t ng tham gia ý ki n theo nhóm. i; t ấ ướ ổ ứ ố ượ ọ ế
Ti p c n d a theo quy n l c qu n tr , ta có các phong cách lãnh đ o nh ề ự ự ế ậ ả ạ ị ư
sau:
- Phong cách lãnh đ o đ c đoán. Là phong cách trong đó nhà qu n tr s ộ ạ ị ẽ ả
tr c ti p ra các quy t đ nh mà không c n tham kh o ý ki n c a ng ế ị ủ ự ế ế ầ ả ườ ướ i i d
quy n. Phong cách lãnh đ o này th ng s d ng ph bi n trong th i kỳ quân ề ạ ườ ổ ế ử ụ ờ
ch , phong ki n “Quân x th n t , th n b t t ử ầ ử ủ ế ấ ử ấ b t trung”. Hi n nay, v n còn s ệ ầ ẫ ử
ặ d ng nh ng r t h n ch trong qu n tr doanh nghi p v i nh ng tình hu ng đ c ụ ấ ạ ữ ư ệ ế ả ớ ố ị
bi ch c m i hình thành; ho c n i b chia r , bè phái ệ t nh : kh n c p; nh ng t ẩ ấ ư ữ ổ ứ ặ ộ ộ ẽ ớ
m t đoàn k t nghiêm tr ng thì ng i lãnh đ o bu c ph i s d ng phong cách ế ấ ọ ườ ả ử ụ ạ ộ
này đ duy trì các ho t đ ng c a ch c nh ng cũng ch là gi ạ ộ ủ ứ ư ể ỉ ả ấ i pháp tình th nh t ế
th i, không th s d ng lâu dài. ể ử ụ ờ
- Phong cách lãnh đ o dân ch . ủ Là phong cách trong đó nhà qu n tr ra ạ ả ị
quy t đ nh sau khi bàn b c, trao đ i, tham kh o ý ki n c a c p d i. H không ế ủ ấ ế ị ạ ả ổ ướ ọ
hành đ ng khi có nhi u nhân viên trong t ch c không đ ng tình v i quy t đ nh ề ộ ổ ứ ế ị ồ ớ
c a h . Phong cách lãnh đ o này có nhi u u đi m, vì v y nó đang đ ủ ề ư ể ạ ậ ọ ượ ử c s
c ta và nhi u n c trên th d ng khá ph bi n trong qu n tr doanh nghi p ụ ổ ế n ệ ở ướ ả ị ề ướ ế
gi i.ớ
Trang 6
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
- Phong cách lãnh đ o t do. Là phong cách trong đó nhà qu n tr cho phép ạ ự ả ị
ng i quy n ra quy t đ nh riêng c a mình và h ít tham gia và vi c ra các i d ườ ướ ế ị ủ ề ệ ọ
quy t đ nh c a t ch c. Ng i lãnh đ o ít khi s d ng quy n l c can thi p vào ế ị ủ ổ ứ ườ ề ự ử ụ ệ ạ
ho t đ ng c a đ i t ng mà ch đóng vai trò là ng ạ ộ ố ượ ủ ỉ ườ i giúp đ cho đ i t ỡ ố ượ ng
ng ti n c n thi t, cung c p thông tin, t o môi ho t đ ng nh : cung c p ph ư ạ ộ ấ ươ ệ ầ ế ạ ấ
tr ng thu n l ườ ậ ợ i và giúp đ khi đ i t ỡ ố ượ ủ ng g p khó khăn trong ho t đ ng c a ạ ộ ặ
mình.
1.2.2.3. L a ch n phong cách lãnh đ o ạ ự ọ
L a ch n phong cách đ xu t. ự ề ấ ọ
- Hàng ngang : th hi n s quan tâm đ n công vi c. ể ệ ự ệ ế
- Hàng d c : th hi n s quan tâm đ n con ng i. ể ệ ự ế ọ ườ
- Ng i, d n t ườ i qu n tr quan tâm sâu s c đ n các nhu c u con ng ắ ế ả ầ ị ườ ẫ ớ ầ i b u
không khí thân ái nh ng l i không quan tâm đ n công vi c, th ng nghiêng v ư ạ ế ệ ườ ề
phía “H u” đôi khi theo đuôi nhân viên, b l ỏ ỡ ữ ủ các c h i th c hi n m c tiêu c a ơ ộ ự ụ ệ
mình.
ệ - Nhà qu n tr chuyên quy n trong công vi c, h ch quan tâm đ n công vi c ọ ỉ ề ệ ế ả ị
mà không quan tâm đ n con ng i. Nó s gi i quy t đ ế ườ ẽ ả ế ượ ư c công vi c, nh ng ệ
th ng hay va ch m, ít đ ườ ạ ượ ự ủ c s ng h c a nhi u ng ộ ủ ề ườ i vì v y ch t l ậ ấ ượ ng
công vi c h th c hi n không cao. ệ ọ ự ệ
-Nhà qu n tr quan tâm c con ng i lý ả ả ị ườ i và c công vi c. Đây là lo i ng ệ ả ạ ườ
ng nh t, nh ng th c t không ph i t t c vi c gì cũng phù h p c l t ưở ự ế ư ấ ả ấ ả ệ ợ ả ợ ủ i ích c a
cá nhân và t p th . Do đó, ho c hy sinh m t ph n công vi c (l ặ ể ệ ậ ầ ộ ợ ể i ích c a t p th ) ủ ậ
i ích c a cá nhân và ng đ tăng thêm s th a mãn l ể ự ỏ ợ ủ c l ượ ạ ẽ ầ i s hy sinh m t ph n ộ
i ích c a cá nhân đ tăng thêm l l ợ ủ ể ợ i ích c a t p th . ể ủ ậ
Trang 7
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ả
ậ
- Góc qu n tr suy kém nh t, h không quan tâm đ n con ng i l n công ế ả ấ ọ ị ườ ẫ
vi c, ch duy trì các ho t đ ng c a t m c t ch c i thi u nh t. H b m c t ạ ộ ủ ổ ứ ở ứ ố ệ ỉ ọ ỏ ặ ấ t ể ấ
vai trò là ng i cung c p thông tin t trên xu ng. c , h ch còn gi ả ọ ỉ ữ ườ ấ ừ ố
ầ - Ch n phong cách lãnh đ o hi u qu nh t. C n ph i dung hòa gi a yêu c u ữ ệ ạ ả ấ ầ ả ọ
ầ công vi c chung và nguy n v ng chính đáng c a cá nhân. Tuy nhiên, cũng c n ủ ệ ệ ọ
phân bi ệ ụ ể t phong cách lãnh đ o và cách x lý chúng trong t ng tình hu ng c th , ử ừ ạ ố
ng i này hay ườ i qu n tr có th áp d ng n ng v tính chuyên quy n đ i v i ng ề ố ớ ụ ể ề ả ặ ị ườ
i khác trên c s vì l i ích chung c a t n ng v tính dân ch đ i v i ng ặ ủ ố ớ ề ườ ơ ở ợ ủ ổ ứ ch c
và có quan tâm đ n l i ích cá nhân. ế ợ
1.2.3. Ph ươ ng pháp lãnh đ o ạ
1.2.3.1. Ph ng pháp hành chính ươ
- Là ph ng pháp s d ng quy n l c mang tính ch t b t bu c đ i t ươ ề ự ấ ắ ử ụ ố ượ ng ộ
ph i th c hi n nhi m v c a mình. ụ ủ ự ệ ệ ả
- Các công c đ th c hi n quy n l c: các quy t đ nh qu n tr ; các công c ụ ể ự ề ự ế ị ệ ả ị ụ
k ho ch; t ạ ế ổ ứ ả ch c; các công c chính sách, ch đ và các công c k thu t qu n ụ ỹ ế ộ ụ ậ
tr khác. ị
- S d ng ph ng pháp hành chính trong quá trình lãnh đ o t p th ng i là ử ụ ươ ạ ậ ể ườ
đi u r t c n thi đó nó th hi n cái quy n lãnh đ o c a ng i lãnh ề ấ ầ ế t, b i vì ở ở ể ệ ủ ề ạ ườ
ng ph i ph c tùng vô đi u ki n, làm cho công vi c đ đ o, bu c đ i t ộ ạ ố ượ ệ ượ ụ ề ệ ả ế c ti n
hành m t cách nhanh chóng và t ng đ i d th c hi n. Tuy nhiên, không nên quá ộ ươ ố ễ ự ệ
ng pháp này vì s d n đ n s nhàm chán n u không mu n nói là l m d ng ph ụ ạ ươ ế ự ẽ ẫ ế ố
s s hãi c a c p d ự ợ ủ ấ ướ i khi h nh n quán nhi u m nh l nh hành chính, và đây ệ ề ệ ậ ọ
cũng là c h i phát sinh ra b nh quan liêu gi y t ơ ộ ấ ờ ệ , xa r i th c t ờ . ự ế
1.2.3.2. Ph ng pháp kinh t ươ ế
Trang 8
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
- S d ng các bi n pháp khuy n khích b ng l i ích v t ch t nh tăng hay ử ụ ệ ế ằ ợ ư ậ ấ
gi m ti n l ng. Hi n nay, “khoán” ề ươ ả ng, ti n th ề ưở ng, ti n ph c p, ti n b i d ụ ấ ồ ưỡ ề ề ệ
là hình th c khuy n khích b ng l i ích v t ch t mang l i nhi u hi u qu ứ ế ằ ợ ậ ấ ạ ả ở ề ệ
ữ nhi u ngành ngh trên nhi u lĩnh v c khác nhau, b i nó có s ràng bu c gi a ự ự ề ề ề ộ ở
quy n l i và nghĩa v l i v i nhau, vì mu n có quy n l ề ợ ụ ạ ớ ề ợ ắ ự i b t bu c ph i th c ả ố ộ
hi n t ệ ố t nghĩa v c a mình. Ph ụ ủ ươ ng pháp này có ý nghĩa r t to l n trong công tác ấ ớ
lãnh đ o, phát huy tính năng đ ng sáng t o c a c p d ạ ủ ấ ạ ộ ướ ạ ẩ i, t o đ ng l c thúc đ y ự ộ
ng th c hi n có hi u qu các nhi m v c a mình. Tuy nhiên, n u quá đ i t ố ượ ụ ủ ự ệ ệ ế ệ ả
ng pháp này mà b qua các nguyên t c đ o đ c – đ o lý và nh n m nh ph ạ ấ ươ ứ ắ ạ ạ ỏ
nhân cách c a con ng i, s gây nguy h i v kinh t - xã h i. ủ ườ ẽ ạ ề ế ộ
1.2.3.3. Ph ươ ng pháp giáo d c ụ
Là ph ng pháp tác đ ng lên tinh th n c a ng ươ ầ ủ ộ ườ ơ ậ i lao đ ng, nh m kh i d y ằ ộ
giác, thi đua hoàn thành t c giao. tính tích c c, tính t ự ự ố t các nhi m v đ ệ ụ ượ
Ph ng pháp giáo d c có ý nghĩa c c kỳ to l n trong m t t ươ ộ ổ ự ụ ớ ch c, b i vì con ở ứ
ng i là ngu n l c c a m i ngu n l c, c n ph i đ ườ ồ ự ủ ồ ự ả ượ ầ ọ ề c phát tri n toàn di n v : ể ệ
t t ư ưở ng, trình đ , năng l c, th l c, ph m ch t, đ o đ c, nhân sinh quan, th ẩ ể ự ứ ự ấ ạ ộ ế
gi i quan,…có nh v y con ng i m i có kh năng t làm ch b n thân và xã ớ ư ậ ườ ả ớ ự ủ ả
i. Căn c vào h i. Có nhi u cách khác nhau đ ti n hành vi c giáo d c con ng ộ ể ế ụ ệ ề ườ ứ
i ta chia thành 2 lo i: giáo d c căn b n và giáo d c c n i dung giáo d c ng ộ ụ ườ ụ ụ ụ ạ ả
th .ể
+ Giáo d c căn b n giúp con ng ụ ả ườ i phát tri n tòan di n thông qua các hình ệ ể
th c đào t o dài h n cũng nh b i d ạ ư ồ ưỡ ứ ạ ề ng ng n h n phù h p v i trình đ và đi u ắ ạ ợ ớ ộ
ki n c a t ng đ i t ng khác nhau. ệ ủ ừ ố ượ
+ Giáo d c c th là giáo d c t ng m t, t ng tình hu ng c th . Thông qua ụ ụ ể ặ ừ ụ ể ụ ừ ố
phê bình; khen th ng – k lu t; t các hình th c: thuy t ph c; phê bình và t ế ứ ụ ự ưở ỷ ậ ổ
ch c các phong trào thia đua lao đ ng s n xu t, đ ng viên khuy n khích, khen ả ứ ế ấ ộ ộ
Trang 9
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
th ưở ế ng nh ng t p th và cá nhân tích c c, h n ch nh ng t p th cá nhân thi u ữ ự ữ ế ể ể ậ ạ ậ
tích c c.ự
ng pháp trên đ u có nh ng u, nh c đi m riêng. Vì v y, trong M i ph ỗ ươ ữ ư ề ượ ể ậ
qu n tr c n k t h p đ ng th i các ph ế ợ ị ầ ả ồ ờ ươ ả ng pháp đ lãnh đ o m t cách hi u qu . ể ệ ạ ộ
ng pháp: 1.2.3.4. S k t h p c a các ph ự ế ợ ủ ươ
ng pháp nh m t o ra Trong lãnh đ o c n s d ng k t h p các lo i ph ử ụ ế ợ ạ ầ ạ ươ ằ ạ
m t đ ng l c m nh m h n, ph ạ ộ ộ ẽ ơ ự ươ ị ng pháp hành chính t o ra đ ng l c qu n tr , ạ ự ả ộ
ph ng pháp kinh t ng pháp giáo d c t o ra ươ ế ạ t o ra đ ng l c v t ch t, ph ự ậ ấ ộ ươ ụ ạ
đ ng l c tinh th n. Đ ng th i s d ng k t h p các ph ộ ờ ử ụ ế ợ ự ầ ồ ươ ụ ng pháp s kh c ph c ẽ ắ
cho nhau nh ng nh c đi m trong m i lo i ph ng pháp. N u ch ph ng pháp ữ ượ ể ạ ỗ ươ ế ỉ ươ
ạ hành chính không thôi s d gây s c ch , căng th ng; ho c quá nh n m nh ẽ ễ ự ứ ế ẳ ặ ấ
khuy n khích b ng l i ích v t ch t thì d sinh ra t ng th c d ng; hay ch coi ế ằ ợ ễ ậ ấ t ư ưở ự ụ ỉ
tr ng giáo d c thì cũng d gây nhàm chán. ụ ễ ọ
1.3. Xây d ng s tin c y: c t lõi c a lãnh đ o: ậ ự ự ủ ố ạ
S tin c y đ c xem là y u t ự ậ ượ ế ố ặ then ch t cho lãnh đ o. S tin c y ho c ự ậ ạ ố
thi u v ng s tin c y ngày càng là m t v n đ quan tr ng trong t ộ ấ ự ề ế ắ ậ ọ ổ ệ ch c hi n ứ
ả nay. Các hành đ ng c a các nhà lãnh đ o năm 2001 và 2002 đã làm s t gi m ạ ụ ủ ộ
ni m tin c a công chúng vào các nhà lãnh đ o công ty. Nhi u ng ủ ề ề ạ ườ ơ ầ i đ n thu n
nhìn các nhà lãnh đ o công ty nh th h là nh ng ng ư ể ọ ữ ạ ườ ơ ộ i tham gia vào c h i.
S tin c y hàm ý s hi u bi ự ể ự ậ ế ề t, s thân quen và r i ro. H u h t chúng ta đ u ự ủ ế ầ
ộ nh n th y khó khăn, n u không mu n nói là không th , đ tin ngay vào m t ể ể ế ấ ậ ố
ng i n u chúng ta không bi t m i đi u v h . Trong m t vài tr ng h p chúng ườ ế ế ề ọ ề ọ ộ ườ ợ
ta không bi t gì, chúng ta có th đánh c c, m o hi m nh ng chúng ta không th ế ể ượ ư ể ạ ể
tin đ c. S tin c y có th làm t n h i chính ng ượ ự ể ậ ạ ổ ườ ơ i đó, ví d khi chúng ta ph i ụ
bày các thông tin riêng t ho c khi l thu c vào l i h a c a ng ư ặ ệ ộ ờ ứ ủ ườ ề ả i khác. V b n
ch t, s tin c y t o c h i làm cho ai th t v ng ho c gây b t l i. Khi chúng ta ấ ự ậ ạ ấ ọ ơ ộ ấ ợ ặ
Trang 10
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
i nào đó chúng ta kỳ v ng r ng ng tin m t ng ộ ườ ằ ọ ườ ấ i đó không làm chúng ta b t
i.ợ l
Ni m tin và tính đáng tin c y tác đ ng đ n kh năng t n d ng ki n th c và ụ ứ ế ế ề ậ ả ậ ộ
i tin t s h p tác c a nhà lãnh đ o. Khi c p d ự ợ ủ ạ ấ ướ ưở ng nhà lãnh đ o, h s n sàng ạ ọ ẵ
làm theo nh ng ch d n và hành đ ng c a ng ỉ ẫ ủ ữ ộ ườ i đó – tin ch c r ng quy n và s ắ ằ ề ự
quan tâm c a h không b l i d ng. Con ng ị ợ ụ ủ ọ ườ i không kính tr ng ho c theo sát ọ ặ
nh ng ng ữ ườ i mà h th y không trung th c ho c có kh năng gây b t l ự ọ ấ ấ ợ ả ặ ọ i cho h .
H n bao gi thu c vào kh năng ơ ờ ế h t, tính h u hi u v lãnh đ o và qu n tr l ề ị ệ ữ ệ ạ ả ả ộ
dành đ c ni m tin c a c p d i. ượ ủ ấ ướ ề
Ạ PH N II: TH C TR NG CÔNG TÁC QU N TR VÀ LÃNH Đ O T I Ự Ả Ạ Ạ Ầ Ị
T P ĐOÀN KINH T VINASHIN: Ậ Ế
2.1. S l c v t p đoàn Vinashin: ơ ượ ề ậ
2.1.1. T ng quan v Vinashin: ổ ề
Ngày 15-05-2006 Th t ng chính ph đã có Quy t đ nh s 103/QĐ – TTg ủ ướ ế ị ủ ố
Vinashin, và v vi c phê duy t Đ án thí đi m hình thành T p đoàn kinh t ể ề ệ ề ệ ậ ế
ệ quy t đ nh 104/QĐ – TTg v vi c thành l p Công ty m T p đoàn công nghi p ề ệ ẹ ậ ế ị ậ
t Nam v i m c đích hình thành T p đoàn kinh t tàu th y Vi ủ ệ ụ ậ ớ ế ở ữ Vinashin đa s h u
trong đó có s h u Nhà n ở ữ ướ ố c là chi ph i bao g m các doanh nghi p 100% v n ệ ố ồ
Nhà n c, trên c s t i T ng công ty Công nghi p tàu th y Vi t Nam; ướ ch c l ơ ở ổ ứ ạ ổ ủ ệ ệ
có trình đ công ngh qu n lý hi n đ i và có chuyên môn hoá cao, kinh doanh đa ệ ệ ả ạ ộ
ngành, trong đó có ngành Công nghi p đóng m i s a ch a tàu th y và v n t ớ ử ậ ả i ữ ủ ệ
ớ bi n là ngành kinh doanh chính; g n k t ch t ch gi a s n xu t kinh doanh v i ế ẽ ữ ả ể ắ ặ ấ
khoa h c công ngh , nghiên c u tri n khai đào t o, làm nòng c t đ ngành Công ố ể ứ ệ ể ạ ọ
nghi p tàu th y vi ủ ệ ệ ậ t Nam phát tri n nhanh và b n v ng, c nh tranh và h i nh p ữ ể ề ạ ộ
kinh t ế có hi u qu . ả ệ
Trang 11
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ả
ậ
t Nam -Tên chính th c: ứ T p đoàn công nghi p tàu th y Vi ủ ệ ậ ệ
- Tên ti ng Anh: Vinashin Business Group (Tên vi t: Vinashin) ế t t ế ắ
-Tr s chính ụ ở : 172 Ng c Khánh - Ba Đình - Hà N i ộ ọ
37711212 - Đi n tho i: +84(4) ạ ệ
- Fax: +84(4) 3.77.11.535
-Email: contact@vinashin.com.vn
-Website: www.vinashin.com.vn
-Ngành ngh kinh doanh ề
t b và ph + Kinh doanh t ng th u m i và s a ch a tàu th y, thi ớ ữ ủ ử ầ ổ ế ị ươ ệ ng ti n
t k thi công công trình th y, nhà máy đóng n i; ch t o k t c u dàn khoan; thi ế ấ ổ ế ạ ế ế ủ
tàu, phá d tàu cũ. ỡ
+ S n xu t các lo i v t li u, thi t b c khí, đi n, đi n l nh, đi n t ạ ậ ệ ấ ả ế ị ơ ệ ạ ệ ử ệ ph c v ụ ụ
công nghi p tàu th y; xu t nh p kh u v t t thi ậ ư ủ ệ ấ ậ ẩ ế ị ơ ụ ệ t b c khí, ph tùng, ph ki n ụ
tàu th y và các lo i hàng hóa liên quan đ n ngành công nghi p tàu th y. ủ ủ ế ệ ạ
+ L p d án, ch th , s n xu t và tiêu th s n ph m Công nghi p tàu th y; t ế ử ả ụ ả ự ủ ệ ậ ấ ẩ ư
, chuy n giao công ngh ; đào t o, cung ng xu t kh u lao đ ng trong v n đ u t ấ ầ ư ứ ể ệ ấ ẩ ạ ộ
ngành công nghi p tàu th y. ủ ệ
+ D ch v , khách s n, hàng h i; d ch v Logistic, tàu m u, qu ng cáo; t ụ ụ ạ ả ẫ ả ị ị ổ
ch c khai thã th c nghi m năng l c các ph ng ti n v n t ự ứ ự ệ ươ ậ ả ệ ấ i th y m i s n xu t; ớ ả ủ
v n t ậ ả i bi n. ể
+ S n xu t, mua bán thép đóng tàu, thép c ng đ cao; s n xu t, l p ráp ả ấ ườ ấ ắ ả ộ
đ ng c Diezel, đ ng c l p đ t cho tàu th y; s n xu t, l p ráp trang thi ộ ấ ắ ơ ắ ủ ả ặ ơ ộ ế ị ộ t b n i
th t tàu th y; mua bán, v n t i d u thô, s n ph m d u khí. ậ ả ầ ủ ấ ẩ ả ầ
Trang 12
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
+ L p ráp, ph c h i, s a ch a, xu t nh p kh u và mua bán v t t , thi ụ ồ ử ậ ư ữ ắ ậ ấ ẩ ế ị t b
giao thông v n t i (tr v t t thi t b , ph ng ti n giao thông v n t ậ ả ừ ậ ư ế ị ươ ậ ả ấ ấ i c m xu t ệ
nh p kh u do pháp lu t quy đ nh). ẩ ậ ậ ị
+ Kh o sát, thi t k , cung c p l p đ t các h th ng t đ ng, phòng cháy, ả ế ế ệ ố ấ ắ ặ ự ộ
ch a cháy. ữ
ắ + D ch v hoa tiêu hàng h i; D ch v hàng h i: Đ i lý cung ng, lai d t, ụ ứ ụ ả ạ ả ị ị
i hàng h i, b c d hàng hoá; Đ i lý hàng hoá s a ch a, v sinh tàu bi n, môi gi ử ữ ệ ể ớ ả ạ ố ỡ
và môi gi ớ i mua bán tàu bi n, đ i lý v n t ể ậ ả ạ ế i; D ch v c ng, b n c ng, b c x p ế ụ ả ả ố ị
hàng hoá, ho t đ ng kho bãi và các ho t đ ng khác h tr v n t i. ỗ ợ ậ ả ạ ộ ạ ộ
+ Kinh doanh n o vét lu ng l ch và san l p, t o bãi, m t b ng xây d ng; ặ ằ ự ạ ạ ạ ấ ồ
kinh doanh v t li u xây d ng; kinh doanh h t ng c s khu công nghi p. ậ ệ ơ ở ạ ầ ự ệ
2.1.2. C c u ơ ấ
2.1.2.1. C c u t ch c ơ ấ ổ ứ
* Công ty mẹ
T p đoàn kinh t Vinashin đ ậ ế ượ ơ c hình thành trên c s T ng công ty, các đ n ơ ở ổ
t Nam. Trong đó, v thành viên tr c thu c T ng công ty Công nghi p tàu th y Vi ị ủ ự ệ ổ ộ ệ
công ty m - T p đoàn công nghi p tàu th y Vi t Nam đ ủ ẹ ệ ậ ệ ượ c thành l p trên c ậ ơ
t Nam và các đ n v ph s Văn phòng t ng công ty Công nghi p tàu th y Vi ở ủ ệ ổ ệ ơ ị ụ
ợ thu c: 03 chi nhánh (công ty xu t nh p kh u Vinashin; trung tâm đào t o và h p ấ ậ ẩ ạ ộ
c ngoài; trung tâm t và ki m đ nh xây tác lao đ ng v i n ộ ớ ướ ư ấ v n qu n lý đ u t ả ầ ư ể ị
d ng Vinashin) và các ban chuyên môn nghi p v . Hi n nay, văn phòng t p đoàn ự ụ ệ ệ ậ
có: 14 ban chuyên môn nghi p v và 32 phòng thu c các ban nghi p v . ệ ụ ệ ụ ộ
* Công ty con:
H th ng các công ty con thu c t p đoàn g m có: ệ ố ộ ậ ồ
Trang 13
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
1. T ng công ty do t p đoàn n m gi ho t đ ng theo mô ậ ắ ổ ữ 100% v n đi u l ố ề ệ ạ ộ
hình công ty m - công ty con: ẹ
- T ng công ty Công nghi p tàu th y Nam Tri u. ủ ệ ệ ổ
- T ng công ty Công nghi p tàu th y B ch Đ ng. ủ ệ ạ ằ ổ
- T ng công ty công nghi p tàu th y Phà R ng. ủ ừ ệ ổ
2. Công ty trách nhi m h u h n m t thành viên – t p đoàn n m gi 100% ữ ệ ạ ắ ậ ộ ữ
ho t đ ng theo mô hình công ty m - công ty con. v n đi u l ố ề ệ ạ ộ ẹ
trên 50% v n đi u l 3. Các công ty c ph n do t p đoàn n m gi ầ ậ ắ ổ ữ . ề ệ ố
4. Các công ty liên k t do t p đoàn n m gi ế ậ ắ d ữ ướ i 50% v n đi u l ố . ề ệ
5. Các đ n v s nghi p. ị ự ệ ơ
2.1.2.2. C c u qu n lý và đi u hành ả ơ ấ ề
C c u qu n lý và đi u hành c a t p đoàn đã đ c Th t ng Chính ph ủ ậ ơ ấ ề ả ượ ủ ướ ủ
quy t đ nh g m: H i đ ng qu n tr , ch t ch t p đoàn, ban ki m soát, t ng giám ủ ị ộ ồ ế ị ể ả ậ ồ ổ ị
đ c đi u hành, các t ng giám đ c ch c năng, k toán tr ố ứ ế ề ổ ố ưở ng và b máy giúp ộ
vi c.ệ
i t p đoàn. - H i đ ng qu n tr : đ i di n tr c ti p ch s h u Nhà n ệ ủ ở ữ ự ế ộ ồ ị ạ ả c t ướ ạ ậ
- Ch t ch H i đ ng qu n tr là ch t ch t p đoàn. ả ộ ồ ủ ị ủ ị ậ ị
- Ch t ch t p đoàn công nghi p tàu th y Vi t Nam là đ i di n theo pháp ủ ị ủ ệ ậ ệ ệ ạ
lu t c a t p đoàn công nghi p tàu th y Vi t Nam. ậ ủ ậ ủ ệ ệ
- C c u qu n lý c a các công ty con là các t ng công ty (công ty trách ơ ấ ủ ả ổ
nhi m h u h n m t thành viên) g m: ch t ch t ng công ty, t ng giám đ c, các ủ ị ữ ệ ạ ộ ố ổ ồ ổ
ng và b máy giúp phó t ng giám đ c, giám đ c, phó giám đ c, k toán tr ố ế ổ ố ố ưở ộ
vi c.ệ
Trang 14
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ả
ậ
- Công ty con là công ty c ph n ho t đ ng theo mô hình đ i h i đ ng c ạ ộ ồ ạ ộ ầ ổ ổ
đông, h i đ ng qu n tr , giám đ c công ty. ộ ồ ả ố ị
2.1.3. Tình hình s n xu t kinh doanh ả ấ
ơ S n xu t, kinh doanh hi n đang b đình tr ; b m t ho c gi m nhi u đ n ệ ị ấ ệ ề ấ ả ặ ả ị
đ t hàng; nhi u d án đ u t ề ặ ầ ư ở d dang, không hi u qu . Bên c nh đó, c n bão ả ự ệ ạ ơ
kh ng ho ng tài chính và kinh t ủ ả ế toàn c u p đ n t ầ ậ ế ừ ữ ả gi a năm 2008 đã nh
h ưở ng n ng n đ n ngành công nghi p đóng tàu, trong đó có Vinashin. ệ ề ế ặ
Tính đ n tháng 6 năm 2010, t ng tài s n c a Vinashin kho ng 104.000 t ủ ế ả ả ổ ỷ
đ ng, nh ng t ng s n là 86.000 t đ ng. đ ng, v n ch s h u đ t 8.000 t ủ ở ữ ồ ạ ố ỷ ồ ố ợ ư ổ ỷ ồ
V n đi u l i s d ng dàn tr i nên t th p l l ề ệ ấ ạ ử ụ ả ố ỷ ệ ợ ủ ở ữ ầ n ph i tr /v n ch s h u g n ả ả ố
ấ 11 l n. Vinashin r i vào tình tr ng m t cân đ i tài chính nghi m tr ng, s n xu t ệ ầ ả ấ ạ ơ ố ọ
i, m t vi c g n 5.000 đình đ n, công nhân chuy n, b vi c g n 17.000 ng ể ỏ ệ ầ ố ườ ệ ầ ấ
ng i, n l ng và n b o hi m xã h i h n 230 t đ ng. ườ ợ ươ ộ ơ ợ ả ể ỷ ồ
ủ Ch c năng chính c a Vinashin là t p trung phát tri n năng l c c t lõi c a ự ố ứ ủ ể ậ
ng v n r t l n đ đ u t tràn ngành công nghi p, nh ng Vinashin đã dùng l ư ệ ượ ố ấ ớ ể ầ ư
lan và thua l nghiêm tr ng. H u h t các d án đ u t đ u tri n khai d dang. ỗ ầ ư ề ự ế ể ầ ọ ở
- T năm 2005 cho đ n tr c khi x y ra cu c kh ng ho ng kinh t ừ ế ướ ủ ả ả ộ ế ế ớ i th gi
vào đ u 2008, danh m c các d án đ u t c a Vinashin đã lên đ n con s 257, ầ ư ủ ự ụ ế ầ ố
đ ng. S ti n trên là không nh , nh ng do dàn v i t ng kinh phí h n 50.000 t ớ ổ ơ ỷ ồ ố ề ư ỏ
tr i, nên r t nhi u trong s đó không đ ề ấ ả ố ượ c c p đ s v n c n thi ủ ố ố ấ ầ ế t. T i nay, ớ
s d án v n còn d dang. h n ba ph n t ơ ầ ư ố ự ẫ ở
ộ - Trong 2 năm 2006 và 2007, t ng s v n dài h n mà Vinashin huy đ ng ố ố ạ ổ
đ c lên đ n trên 43.700 t đ ng, t ng đ USD. ượ ế ỷ ồ ươ ươ ng g n 3 t ầ ỷ
- Trong th ng v c phi u B o Vi t, Vinashin l kho ng h n 700 t ươ ụ ổ ế ả ệ ỗ ả ơ ỷ
ng v tàu du l ch Hoa Sen d tính l h n 1000 t đ ng. đ ng, th ồ ươ ự ụ ị ỗ ơ ỷ ồ
Trang 15
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ả
ậ
- Hi n t i, đ i tàu có t i 2/3 s tàu không s d ng đ ệ ạ ộ ớ ử ụ ố ượ c. Trong s các tàu, ố
có 9 tàu đ c mua v i t ng s 3.100 t đ ng nh ng ph i treo c n c ngoài vì ượ ớ ổ ố ỷ ồ ờ ướ ư ả
không đ c đăng ki m t i Vi t Nam do quá cũ. ượ ể ạ ệ
- Ngu n v n 750 tri u USD trái phi u qu c t Vinashin dùng đ u t t i 219 ố ế ế ệ ồ ố ầ ư ớ
d án nên s d án d dang nhi u, có đ n 75% s d án ch a phát huy tác d ng. ế ự ố ự ố ự ư ụ ề ở
ằ T kho ng năm 2003, Vinashin đã b t đ u đ n các t nh, thành vùng Đ ng b ng ắ ầ ừ ế ả ồ ỉ
t xin đăng ký đ u t nhi u d án l n, nh ng qua h n năm sông C u Long ử ồ ạ ầ ư ự ư ề ơ ớ
năm, đ t quy ho ch cho m t s d án c a t p đoàn v n đ hoang. ọ ố ự ủ ậ ể ạ ấ ẫ
ạ - T p đoàn ph i đi vay n m i đ tr n cũ, vay ng n h n tr dài h n. ợ ớ ể ả ợ ậ ả ắ ạ ả
Vinashin đ ng tr ứ ướ c nguy c phá s n. ơ ả
2.2. Th c tr ng công tác qu n tr và lãnh đ o ạ ự ạ ả ị
2.2.1. T p trung quy n l c ề ự ậ
2.2.1.1. Vinashin – c ch “đ c nh t vô nh ” ơ ế ấ ộ ị
Là m t trong tám t p đo n thí đi m đ u tiên nh ng cách t ch c, c ch ư ể ậ ạ ầ ộ ổ ứ ơ ế
ho t đ ng c a h i đ ng qu n tr , ban t ng giám đ c c a Vinashin l ủ ộ ồ ố ủ ạ ộ ả ổ ị ạ ặ i quá “đ c
thù”.
- T tháng 1 -1996, t Vi n phó Vi n nghiên c u thi t k c khí giao thông ừ ừ ứ ệ ệ ế ế ơ
i, ông Ph m Thanh Bình đ c b nhi m làm t ng giám đ c T ng công ty v n t ậ ả ạ ượ ệ ổ ổ ố ổ
c làm ch t ch T ng công ty Công nghi p tàu th y. T năm 1998, ông Bình đ ừ ủ ệ ượ ủ ị ổ
kiêm t ng giám đ c. ổ ố
- Đ n năm 2007, khi đ c thí đi m mô hình t p đoàn, đ ng ế ượ ứ ở ị ấ v trí cao nh t ể ậ
là ch t ch H i đ ng qu n tr , ông Bình v n ti p t c gi ế ụ ộ ồ ủ ị ả ẫ ị ữ ố ch c t ng giám đ c. ứ ổ
Công vi c c a ch t ch và t ng giám đ c r t khác nhau, khi có ý ki n nên tìm cán ố ấ ệ ủ ủ ị ế ổ
b có năng l c đ phân công, phân nhi m ch c t ng giám đ c, ông Bình đã xin ý ộ ự ể ứ ổ ệ ố
Trang 16
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
ki n và l p đi u l ậ ề ệ ậ ố t p đoàn, theo đó Vinashin không ch có m t t ng giám đ c ộ ổ ế ỉ
mà có t ớ i sáu v . ị
- Có th nói đây là c ch “đ c nh t vô nh ” Vi ị ở ế ể ấ ơ ộ ệ t Nam: m t t p đoàn có ộ ậ
sáu t ng giám đ c nh ng các t ng giám đ c v n ghi rõ là t ng giám đ c kinh ư ẫ ố ổ ố ố ổ ổ
doanh, t ng giám đ c n i chính, t ng giám đ c đ u t … ố ầ ư ố ộ ổ ổ
- Th c ch t các t ng giám đ c trên v n gi ự ấ ẫ ổ ố ữ ứ ch c năng phó t ng giám đ c và ổ ố
ông Bình trên th c t v n năm quy n đi u hành c a t ng giám đ c. ự ế ẫ ủ ổ ề ề ố
- Khi đ ng ch c, ông Ph m Thanh Bình là ch t ch H i đ ng qu n tr kiêm ươ ộ ồ ủ ị ứ ạ ả ị
Bí th Đ ng y t p đoàn. V i c ủ ậ ư ả ớ ươ ng v “nh t th hóa” đ c tôn đó, ông Bình là ộ ể ấ ị
“Vua” c a Vinashin, có quy n l c quy t đ nh m i m t ho t đ ng và công tác ề ự ạ ộ ế ị ủ ặ ọ
c a t p đoàn. ủ ậ
- Ở ộ ồ Vinashin t p trung các ch c danh Bí th Đ ng y, Ch t ch H i đ ng ư ả ủ ị ứ ủ ậ
i. Nh ng năm g n đây, ng Qu n tr , ả ị T ng giám đ c vào m t ng ố ổ ộ ườ ữ ầ ườ ắ ề i n m nhi u
quy n l c này đã “tr nên đ c đoán, gia tr ề ự ở ộ ưở ể ng”. Lãnh đ o Vinashin có bi u ạ
hi n v l i cá nhân, đ c đoán, chuyên quy n, gây h u qu nghiêm tr ng v kinh ệ ụ ợ ề ề ả ậ ộ ọ
t ế , chính tr , xã h i. ị ộ
ổ - Trong khi đó, Đ ng y, H i đ ng Qu n tr , Ban ki m soát, các phó t ng ộ ồ ủ ể ả ả ị
giám đ c y u kém, không th c hi n đ c ch c năng, nhi m v đ c giao v ự ệ ế ố ượ ụ ượ ứ ệ ề
lãnh đ o, qu n lý, ki m tra, giám sát, ng ể ả ạ c l ượ ạ ệ i còn đ ng tình v i nh ng vi c ữ ớ ồ
làm sai trái c a ng ủ ườ ứ i đ ng đ u t p đoàn. ầ ậ
2.2.1.2. B nhi m trái quy đ nh ệ ổ ị
ớ Theo đánh giá c a chính nhân viên Vinashin, s t p trung quy n l c quá l n ề ự ự ậ ủ
đã khi n ông Ph m Thanh Bình d dàng ra quy t đ nh. ế ị ễ ế ạ
- B nhi m con trai là Ph m Bình Minh (sinh năm 1980) khi ch a t ư ớ ệ ạ ổ ổ i 27 tu i
đã đ c làm Vi n phó Vi n khoa h c công ngh tàu th y. ượ ủ ệ ệ ệ ọ
Trang 17
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
- Năm 2009, ông Ph m Bình Minh đ c b nhi m t ạ ượ ổ ệ ớ i ba l n: ầ
- Ngày 27-3-2009, đ c b nhi m làm ch t ch H i đ ng qu n tr công ty ượ ộ ồ ủ ị ệ ả ổ ị
trách nhi m h u h n t v n thi t k công nghi p. ữ ạ ư ấ ệ ế ế ệ
- Ngày 16-7-2009, đ ượ ệ c b nhi m kiêm ch c giám đ c phòng thí nghi m ứ ệ ổ ố
tr ng đi m thu c Vi n khoa h c công ngh tàu th y. ủ ệ ệ ể ọ ộ ọ
- Ngày 22-12-2009, đ ượ c b n nhi m kiêm phó t ng giám đ c T ng công ty ổ ệ ổ ổ ố
công nghi p tàu th y Dung Qu t – m t doanh nghi p đ c đ u t l n đ tr ủ ệ ệ ấ ộ ượ ầ ư ớ ề ờ
thành nhà máy đóng tàu l n nh t Đông Nam Á. ấ ớ
+ B nhi m em trai là Ph m Thanh Phong làm phó t ng giám đ c Công ty ệ ạ ổ ổ ố
xây d ng Vinashin, r i đ đ u t ầ ư ồ ượ ử c c làm đ i di n ph n v n c a công ty này, ầ ố ủ ự ệ ạ
gi ch c ch t ch H i đ ng qu n tr kiêm giám đ c Công ty c ph n Vinashin – ữ ứ ộ ồ ủ ị ầ ả ố ổ ị
v n đ u t . t ư ấ ầ ư
+ B nhi m em v vào gi ch c tr ng ban kinh doanh đ i ngo i – m t v ệ ổ ợ ữ ứ ưở ộ ị ạ ố
trí đ y quy n l c trong t p đoàn. ề ự ậ ầ
Vi c b nhi m c a lãnh đ o Vinashin - ông Ph m Thanh Bình không h xin ệ ổ ủ ệ ề ạ ạ
ý ki n ban th ế ườ ộ ồ ng v đàng y t p đoàn và không có ngh quy t c a H i đ ng ủ ậ ế ủ ụ ị
qu n tr . ị ả
2.2.2. Gian d i, thi u trung th c ự ố ế
ạ Theo thông báo c a Chính ph , Vinashin đã báo cáo không đúng th c tr ng ủ ủ ự
, v phát tri n thêm doanh nghi p, ngành ngh kinh v s d ng v n, v đ u t ề ử ụ ề ầ ư ề ể ệ ề ố
doanh và tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh. ạ ộ ấ ả
- Tuy làm ăn thua l , g p ph i nhi u khó khăn nh ng lãnh đ o Vinashin l ỗ ặ ư ề ả ạ ạ i
th hi n gian d i, không báo cáo trung th c lên Chính ph đ có bi n pháp gi ể ệ ủ ể ự ệ ố ả i
quy t k p th i. Năm 2009, thua l ế ị ờ ỗ nh ng v n báo cáo t ng k t s n xu t kinh ổ ế ả ư ấ ẫ
Trang 18
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
i nhu n 1000 t đ ng. Quý I năm 2010 doanh hoàn thành k ho ch năm và đ t l ế ạ ợ ạ ậ ỷ ồ
nh ng v n báo cáo có lãi. cũng v y, thua l ậ ỗ ư ẫ
- Tr c đó, Vinashin cũng đã báo cáo sai v i Chính ph v s v n đi u l ướ ủ ề ố ố ề ệ . ớ
Theo s li u t ng h p, v n đi u l ố ệ ổ ề ệ ủ ậ c a t p đoàn đ n h t năm 2007 là 23.131 t ế ế ợ ố ỷ
c ph n ánh trên báo cáo tài chính c a t p đoàn t đ ng, nh ng t ng s đ ồ ố ượ ư ổ ủ ậ ả ạ ờ i th i
đ ng. Nh v y, v n đi u l c a t p đoàn trên th c t đi m đó ch là 7.022 t ỉ ể ỷ ồ ư ậ ề ệ ủ ậ ự ế ố
ch b ng 31%, còn thi u so v i s v n đã đăng ký là 69% (kho ng 17.112 t ớ ố ố ỉ ằ ế ả ỷ
đ ng). ồ
- Đi u đó ch ng t s gian d i c a Vinashin là có h th ng, có ch ý. S ứ ề ỏ ự ệ ố ố ủ ủ ự
thi u trung th c này đã gây h u qu nghiêm tr ng. Khuy t đi m này c a lãnh ự ủ ể ế ế ả ậ ọ
c h t là c a ng đ o Vinashin, tr ạ ướ ế ủ ườ ứ ả i đ ng đ u T p đoàn làm cho c quan qu n ầ ậ ơ
lý nhà n ướ c, c quan ch s h u c p trên n m không đúng th c trang nên ch ắ ủ ở ữ ự ấ ơ ỉ
đ o không k p th i, đ y đ . ầ ủ ạ ờ ị
- Lãnh đ o Vinashin chăng nh ng không nghiêm tuc ti p thu nh ng y kiên ữ ữ ế ạ ̉ ́ ́ ́
chi ra sai pham ma con tim cach bao cao không đung s thât đê lâp liêm viêc lam ự ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̀
cua minh. ̉ ̀
2.2.3. Qu n lý y u kém, l ng l o ẻ ế ỏ ả
ủ Năng l c qu n tr doanh nghi p, trình đ cán b , lãnh đ o qu n lý c a ự ệ ả ả ạ ộ ộ ị
Vinashin y u kém, ch a đáp ng đ ứ ư ế ượ ạ c yêu c u; xây d ng và th c hi n k ho ch ự ự ệ ế ầ
c a doanh nghi p quá nhanh, quá nóng, s n xu t kinh doanh, k ho ch đ u t ả ầ ư ủ ệ ế ấ ạ
không phù h p v i ngu n v n và năng l c qu n lý. ự ả ố ợ ớ ồ
Lãnh đ o t p đoàn đã ch m xây d ng đi u l ho t đ ng và các quy đ nh ạ ậ ề ệ ự ậ ạ ộ ị
qu n lý tài chính khác, nh : quy ch qu n lý tài chính, quy ch qu n lý đ u t ầ ư ư ế ế ả ả ả
k thu t... xây d ng, các đ nh m c kinh t ị ứ ự ế ỹ ậ
Trang 19
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
Trong qu n tr doanh nghi p, qu n lý tài chính, Vinashin th hi n y u kém, ể ệ ế ệ ả ả ị
l ng l o, t p trung nh t trong các lĩnh v c h ch toán các kho n tài s n l n và ỏ ả ớ ự ẻ ậ ấ ả ạ
qu n lý n . ợ ả
- Báo cáo h ch toán cho bi t t ng s v n mà công ty m đ u t vào các ạ ế ổ ẹ ầ ư ố ố
công ty con đ n h t năm 2007 là 4.946 t đ ng, nh ng công ty m ch h ch toán ế ế ỷ ồ ẹ ỉ ạ ư
có 990 t đ ng, s v n “quên” không h ch toán lên t i 3.956 t đ ng. ỷ ồ ố ố ạ ớ ỷ ồ
- V qu n lý n : Vinashin h ch toán, x lý công n ch a có căn c , không ợ ư ứ ử ề ả ạ ợ
đúng nguyên t c v i s ti n 33 t đ ng, n n i b quá h n g n 1.300 t ớ ố ề ắ ỷ ồ ợ ộ ộ ầ ạ ỷ ồ đ ng
tính đ n ngày 31/12/2007. ế
- Vinashin đã quy t đ nh th c hi n nhi u d án đ u t ự ế ị ầ ư ự ệ ề ạ ngoài quy ho ch,
ệ không đúng quy đ nh c a pháp lu t hi n hành; quy t đ nh s d ng v n kém hi u ử ụ ế ị ủ ệ ậ ố ị
qu , có nhi u bi u hi n sai trái; s d ng m t s v n l n đ mua tàu v n t ộ ố ố ớ ử ụ ậ ả i ể ể ệ ề ả
bi n c a n c ngoài, trong đó có nh ng tàu quá cũ. ể ủ ướ ữ
- Trong m t th i gian ng n đã m r ng quá nhanh quy mô t p đoàn. Quy mô ở ộ ắ ậ ờ ộ
c a Vinashin là quá l n so v i năng l c qu n lý v i h n 200 doanh nghi p thành ủ ớ ơ ự ệ ả ớ ớ
B c đ n Nam. H u h t các công ty này viên tr i dài trên đ a bàn r ng su t t ị ố ừ ắ ế ế ả ầ ộ
đ c thành l p trong hai năm 2006-2007, nh ng ho t đ ng kém hi u qu và ượ ạ ộ ư ệ ậ ả
vi c ki m soát c a t p đoàn đ i v i các doanh nghi p này cũng l ng l o. ố ớ ủ ậ ể ệ ẻ ệ ỏ
- Là ng i lãnh đ o c a Vinashin nh ng ông Ph m Thanh Bình t o ra các ườ ạ ủ ư ạ ạ
kho n n r t l n, m t kh năng thanh toán. ấ ợ ấ ớ ả ả
III:K T LU N Ậ Ế
Lãnh đ o là m t trong
Theo đánh giá c a nhi u chuyên gia, ph n l n các ầ ớ ủ ề ạ ộ
nh ng y u t ế ố ữ ệ quan tr ng góp ph n làm nên s thành công c a m t doanh nghi p. ự ủ ầ ọ ộ
Ng i lãnh đ o chính là ng” chèo lái cho doanh nghi p. M t ng ườ ạ “thuy n tr ề ưở ệ ộ ườ i
i là ng i luôn bi t n m b t c h i đ m ra nh ng h lãnh đ o gi ạ ỏ ườ ế ắ ắ ơ ộ ể ở ữ ướ ớ ng đi m i
Trang 20
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
cho doanh nghi p mình và quan tr ng h n đó là bi i ích doanh nghi p lên ệ ơ ọ t đ t l ế ặ ợ ệ
hàng đ u. ầ
T p đoàn kinh t Vinashin đ ậ ế ượ ơ c thí đi m h n b n năm nh ng đã s m r i ư ể ơ ố ớ
vi c m r ng quy mô vào kh ng ho ng. S đ v chính là h qu t ự ổ ỡ t y u t ả ấ ế ừ ệ ở ộ ủ ệ ả
phát tri n quá nhanh, quá nóng và h n h t là năng l c qu n lý y u kém, buông ự ế ế ể ả ơ
ng nghiêm tr ng đ n ngành công l ng c a lãnh đ o t p đoàn, gây nh h ậ ỏ ủ ạ ả ưở ế ọ
nghi p đóng tàu nói riêng và kinh t ệ ế ố - xã h i nói chung. V i mong mu n ộ ớ
i cu c đua trên con đ Vinashin s m thoát kh i kh ng ho ng và tr l ỏ ở ạ ủ ả ớ ộ ườ ư ng đ a
Vi i, em hy v ng Vinashin s có nh ng thay ệ t Nam h i nh p v i kinh t ậ ộ ớ th gi ế ế ớ ữ ẽ ọ
t th c trong chính sách, đ ng l i trong ho t đ ng kinh doanh đ i tích c c và thi ự ổ ế ự ườ ố ạ ộ
cũng nh công tác lãnh đ o. ư ạ
Trong đi u ki n h n ch v th i gian, đi u ki n nghiên c u, môi tr ế ề ờ ứ ề ề ệ ệ ạ ườ ng
kinh doanh luôn luôn bi n đ i không ng ng và kh năng b n thân có h n nên bài ừ ế ạ ả ả ổ
ti u lu n này không tránh kh i nh ng thi u sót, kính mong th y góp ý ki n đ ữ ế ế ể ậ ầ ỏ ể
ti u lu n hoàn thi n h n. Cu i cùng em xin g i l ử ờ ả ơ ồ i c m n đ n th y Lê H ng ế ể ệ ậ ầ ố ơ
ng d n em môn h c này. Lam – gi ng viên h ả ướ ẫ ọ
Em xin chân thành c m n! ả ơ
TÀI LI U THAM KH O
Ả
Ệ
[1] Báo đi n t : ệ ử www.vnexpress.net
[2] Báo đi n t Dân trí: www.dantri.com. ệ ử
[3] Trang ch T p đoàn Vinashin: www.vinashin.com.vn ủ ậ
Trang 21
SVTH: Tr n Th Ngát ầ
ị
Bài Ti u Lu n Môn Qu n Tr H c
ị ọ
ể
ậ
ả
[4] Thu th p trong quá trình làm vi c. ệ ậ
