Tiểu luận Kinh doanh quốc tế: Tình hình đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2015-2020

Nguyên Thị Linh DAV

MỤC LỤC

Ụ

Ế

Ắ ........................................................................................... 1

DANH M C VI T T T Ụ Ả

Ể Ồ ............................................................................ 1

DANH M C B NG, BI U Đ

Ờ Ở Ầ .................................................................................................................. 2

L I M Đ U

........................................................................................................................ 2

Ộ

N I DUNG

I. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DN....................................... 2

1. Khái ni mệ ........................................................................................................................ 2

....................................................................... 3

ứ

ủ

2. Các hình th c ĐTRNN c a DN

II. TÌNH HÌNH ĐTRNN CỦA CÁC DNVN GIAI ĐOẠN 2015-2020 .......... 5

.............................................................................. 5

1. Chính sách ĐTRNN c a VNủ

ủ

ạ

2. Tình hình ĐTRNN c a các DNVN giai đo n 2015

2020 .............. 7

ộ ố

ủ

ể ................................................................. 16

3. ĐTRNN c a m t s DN tiêu bi u

III. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DNVN ........................................... 17

ả ạ ượ ....................................................................................... 17

ữ

ế 1. Nh ng k t qu đ t đ

c

ơ ả .................................................... 19

ữ

ế

ạ

2. Nh ng h n ch và nguyên nhân c b n

IV. GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DNVN .................. 22

.................................... 22

ơ ộ

ứ

ủ

1. C h i và thách th c ĐTRNN c a các DNVN

.................................................................... 25

ả

ẩ

2. Các gi i pháp thúc đ y ĐTRNN

Ệ

KẾT LU NẬ ...................................................................................................................... 30 Ả ...................................................................................... 31 TÀI LI U THAM KH O

Nguyên Thị Linh DAV

Ụ

Ắ

Ế

DANH M C VI T T T

Kí hi uệ

ầ ư ướ ĐTRNN Đ u t ra n c ngoài

DN Doanh nghi pệ

ệ VN Vi t Nam

ệ ệ DNVN Doanh nghi p Vi t Nam

ệ DNNN Doanh nghi p nhà n ướ c

EU European UnionLiên minh Châu Âu

ữ ạ TNHH ệ Trách nhi m h u h n

ầ ư ự ế ướ FDI Foreign Direct InvestmentĐ u t tr c ti p n c ngoài

CAA Hãng hàng không Cambodia Angkor Air

Ể Ồ

Ụ

Ả

DANH M C B NG, BI U Đ

Ể Ồ Ả TÊN BI U Đ /B NG

ố ự ạ ổ ố ớ T ng v n ĐTRNN và s d án ĐTRNN đăng kí m i giai đo n 2015 ể ồ Bi u đ 1 2020

ầ ư ổ ố ự ầ ư ế ế ố T ng v n đ u t và s d án đ u t ụ vào các châu l c lũy k đ n ể ồ Bi u đ 2 12/2019

ượ ấ ấ ế ỹ ế ĐTRNN đ c c p gi y phép phân theo ngành kinh t ự (Lu k các d án ả B ng 1 ệ ự ế còn hi u l c đ n ngày 31/12/2019)

ượ ấ ự ầ ư ấ ỹ ế ĐTRNN đ c c p gi y phép phân theo lĩnh v c đ u t ự (Lu k các d ả B ng 2 ệ ự ế án còn hi u l c đ n ngày 31/12/2019)

ả ầ ư ế ế ố ỹ B ng 3 Đ u t vào các qu c gia Châu M lũy k đ n 31/12/2019

ả ầ ư ơ ệ ế ổ ị B ng 4 ố T ng v n đ u t (đ n v : tri u USD) vào Châu Âu tính đ n 31/12/2019

ả ố ự ầ ư ở ệ ự ế ế B ng 5 S d án đ u t Châu Âu còn hi u l c lũy k đ n 31/12/2019

Nguyên Thị Linh DAV

ả ầ ư ủ ạ B ng 6 Đ u t c a DNVN t i Châu Phi

Ờ Ở Ầ L I M Đ U

ẩ ự ủ ệ ể ề ọ ế FDI có vai trò quan tr ng trong vi c thúc đ y s phát tri n c a n n kinh t

ề ế ừ ộ ố ướ ố ể ầ c u nói chung và n n kinh t t ng qu c gia nói riêng. M t s n c đang phát tri n d toàn ườ ng

ư ể ể ề ọ ỉ ế ướ ự ế ư nh ch chú tr ng thu hút FDI đ phát tri n n n kinh t trong n c, nh ng th c t đã

ộ ằ ứ ầ ư ướ ế ề ố ch ng minh r ng, m t qu c gia ti n hành đ u t ra n

ơ ộ ượ ở ộ ướ ủ ả ậ ẩ ề càng có nhi u c h i v ằ c nh p kh u nh m m r ng th t qua các rào c n c a các n

ạ ộ ườ ủ ệ ạ ạ c ngoài (ĐTRNN) càng nhi u thì ị ậ ng, t o thêm vi c làm, đa d ng hoá ho t đ ng kinh doanh, phân tán r i ro do quá t p tr

ị ườ ộ ấ ị ự ể trung vào m t th tr ộ ng nh t đ nh và tăng đ ng l c phát tri n kinh t ế ấ ướ đ t n c.

ở ệ ượ ướ Riêng Vi t Nam (VN), ĐTRNN đang đ c xem là xu h ng m i c a

ệ ặ ố ả ệ ậ ố ộ ơ nghi p (DN), đ c bi ớ ủ các doanh ổ ổ t trong b i c nh h i nh p. Trong h n 30 năm qua, t ng v n và t ng

ệ ệ ệ ủ ố ự s d án ĐTRNN c a doanh nghi pVi

ộ ố ư ượ ệ ự ế ể thông qua m t s tài li u nghiên c ú đã đ t Nam (DNVN) ngày càng tăng. Thông qua vi c tìm ạ c đăng trên báo và t p hi u tình hình th c t

ư ề ộ ổ chí chuyên ngành, nhóm nghiên c ú đã có m t cái nhìn t ng quan v tình hình ĐTRNN

Ư Ầ ệ ệ ề ự hi n nay và nhóm đã th c hi n đ tài nghiên c u “ ứ TÌNH HÌNH Đ U T RA N ƯỚ C

Ệ Ệ Ủ Ạ ớ ụ v i m c NGOÀI C A CÁC DOANH NGHI P VI T NAM GIAI ĐO N 20152020”

ề ự ầ ư ủ ạ ồ ệ tiêu đánh giá v th c tr ng ĐTRNN hi n nay c a VN bao g m tình hình đ u t ữ và nh ng

ạ ượ ự ơ ộ ữ ứ ạ thành t u đã đ t đ c trong giai đo n này, tìm ra nh ng c h i thách th c trong ĐTRNN

ờ ư ữ ệ ồ ả ầ ả ế ể ữ ế hi n nay đ ng th i đ a ra nh ng gi i pháp góp ph n gi ạ i quy t nh ng h n ch k trên và

ệ ệ ẩ ạ ả ơ thúc đ y vi c ĐTRNN đ t hi u qu cao h n.

Ộ

N I DUNG

1. Khái ni m ệ

I. Ổ Ủ Ề Ạ Ộ T NG QUAN V HO T Đ NG ĐTRNN C A DN

1.1.

ầ ư ệ Khái ni m đ u t

ầ ư ự ộ Đ u t theo nghĩa r ng là s hy sinh các ngu n l c ồ ự ở ệ ạ ể ế hi n t

ạ ộ ề ằ ấ ị ế ả ươ ho t đ ng nào đó nh m thu v cho ng ườ ầ ư i đ u t các k t qu nh t đ nh trong t i đ ti n hành các ớ ng lai l n

ể ạ ượ ồ ự ỏ ế ể ề ả ơ h n các ngu n l c đã b ra đ đ t đ ồ ự c các k t qu đó. Ngu n l c có th là ti n, là tài

ả ạ ượ ứ ệ ế ể ộ nguyên thiên nhiên, là s c lao đ ng và trí tu . Các k t qu đ t đ ự c có th là s tăng thêm

ồ ự ệ ả ả ậ ấ ả các tài s n tài chính, tài s n v t ch t, tài s n trí tu và ngu n l c.

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ạ ộ ử ụ ữ ẹ ồ ỉ Đ u t theo nghĩa h p ch bao g m nh ng ho t đ ng s d ng các ngu n l c ồ ự ở

ệ ạ ằ ạ ế ữ ế ả ộ ươ ớ ơ hi n t i nh m đêm l ề i cho n n kinh t xã h i nh ng k t qu trong t ng lai l n h n các

ể ạ ượ ồ ự ử ụ ả ngu n l c đã s d ng đ đ t đ ế c các k t qu đó.

ư ậ ể ấ ằ ầ ư ồ ự ạ ộ ử ụ Nh v y có th th y r ng đ u t

ồ ự ậ ệ ể ả ồ ự ấ ấ ộ ộ là ho t đ ng s d ng các ngu n l c tài chính, ờ ngu n l c v t ch t, ngu n l c lao đ ng và trí tu đ s n xu t kinh doanh trong m t th i

ươ ề ợ ằ ố ợ ế ộ gian t ng đ i dài nh m thu v l ậ i nhu n và l i ích kinh t xã h i.

1.2.

ầ ư ướ Đ u t ra n c ngoài

ầ ư ể ặ ầ ặ ố ộ ệ ĐTRNN là vi c nhà đ u t chuy n v n; ho c thanh toán mua m t ph n ho c toàn

ể ự ạ ộ ở ữ ầ ư ệ ặ ậ ề ộ ơ ở b c s kinh doanh; ho c xác l p quy n s h u đ th c hi n ho t đ ng đ u t kinh

ạ ộ ầ ư ả ổ ồ ờ ự ế doanh ngoài lãnh th VN, đ ng th i tr c ti p tham gia qu n lý ho t đ ng đ u t đó.

1v i s v n 1 ớ ố ố

ạ ộ ầ ư ụ ư ủ ậ Ví d nh ho t đ ng đ u t vào Campuchia c a t p đoàn Viettel

ế ượ ự ệ ệ ạ ạ ầ ướ tri u USD. T i Campuchia, Viettel th c hi n chi n l c “h t ng đi tr

ụ ấ ở ị theo sau” và “l y nông thôn vây thành th ” và sau này cũng áp d ng thành công c, kinh doanh ị ề nhi u th

ườ ố ế ặ ạ ắ ầ tr ng qu c t . Năm 2009, sau 3 năm có m t t i Campuchia, Viettel b t đ u kinh doanh

ụ ộ ớ ưở ố ớ ắ ầ ị d ch v di đ ng v i cái tên Metfone. Metfone tăng tr

ủ ệ ờ ộ ỉ ỉ ươ doanh nh vào vi c ph sóng toàn b 25 t nh thành. Ch sau 2 năm, Metfone v ng siêu t c dù m i b t đ u kinh ữ n lên gi

ề ị ố ầ ị v trí s 1 v th ph n.

2. Các hình th c ĐTRNN c a DN

ứ ủ

ứ ể ạ Các hình th c ĐTRNN ngày các phong phú, đa d ng. Các DNVN có th ĐTRNN

thông qua 5 hình th c:ứ

2.1. ậ ổ ứ ế ủ ướ ế ậ ầ ư Thành l p t ch c kinh t ị theo quy đ nh c a n c ti p nh n đ u t :

ổ ạ ộ ậ ứ T ch c kinh t ồ ế bao g m DN đ ượ thành l pậ ho t đ ng theo Lu t DN (DN t c ư

ệ ầ ổ ợ ợ ợ

ậ ầ ư ổ ứ ậ ợ ế nhân, công ty c ph n, công ty TNHH, công ty h p danh); H p tác xã, Liên hi p H p tác xã cượ thành l pậ theo Lu t h p tác xã; các ậ theo lu t đ u t ch c kinh t thành l p t đ .

ề ấ ướ ứ ộ ụ ể Có r t nhi u DNVN đã ĐTRNN d i hình th c này. M t ví d đi n hình có th k

ệ ậ ệ ế đ n là vi c t p đoàn Hoàng Quân đã chi 40 tri u USD

ầ ư ỹ ể ể ụ ộ ự ộ ạ TNHH Đ u t Giáo d c Hoàng Quân M đ tri n khai m t d án nhà ể ể 2thông qua công ty con là Công ty ỹ ở i M . xã h i t

1 Báo tu i tr :

ổ ẻ https://tuoitre.vn/dieuitbietvekhoandautu1trieuusdcuaviettelocampuchia20190425145901397.htm

ờ ố

ậ https://www.doisongphapluat.com/tintuc/tapdoanhoangquanchi40trieuusddautunha

2 Báo đ i s ng và pháp lu t: oxahoitaimya209301.html

ọ ạ ự ườ ể ố D án HQC Tacoma t a l c trên đ ng Tacoma Ave S, thành ph Tacoma, ti u bang

Nguyên Thị Linh DAV

ự ỹ ượ ể ở Washington, M . D án đ c phát tri n theo mô hình nhà ạ cho thuê dài h n, và là công

ở ộ ầ ủ trình nhà xã h i đ u tiên c a VN đ ượ ầ ư c đ u t ỹ ấ trên đ t M .

2.2. ợ ồ ự ệ Th c hi n theo h p đ ng BCC (Business Cooperation Contract) ở ướ n c

ngoài

ầ ư ự ứ ệ ợ ồ ẽ ế ợ ồ ợ Th c hi n theo h p đ ng BBC t c là nhà đ u t

ầ ư ủ ướ ầ ư ế ứ ầ ớ kinh doanh v i nhà đ u t c a n ậ c ti p nh n đ u t VN s ký k t h p đ ng h p tác ậ , hình th c này không c n thành l p

ổ ứ ế ướ ầ ư ế

ầ ư

ợ

t ch c kinh t trong n ậ c ti p nh n đ u t . C th ụ ể đ u t

ồ theo H p đ ng BCC là

ầ ư

ợ

ượ

ề

ợ

ủ

ế

ứ hình th c đ u t

tích h p đ

ề c nhi u ti m năng và l

ề i th kinh doanh c a nhi u

ầ ư

ộ

nhà đ u t

ộ ự trong m t d án đ u t

. Khi m t nhà đ u t

ủ ề ứ không đáp ng đ đi u

ư ư ế ế ệ ả ố ồ

ệ

ể ự

ự

ệ

(nh thi u v n, thi u kinh nghi m qu n lý, ch a ngu n nhân

ự ầ ư ẽ ế ươ ọ ặ ộ

ki n đ th c hi n d án ệ ự ự l c th c hi n d án, …), nhà đ u t

s tìm đ n ph ng án kêu g i thêm m t ho c m t s

ư ủ ẻ ợ ậ ầ ư ự ệ ộ ố ế i nhu n cũng nh r i ro (n u nhà đ u t ự khác cùng th c hi n d án, cùng nhau chia s l

có).

ầ ư ọ ố ư ứ ữ ự ồ ộ ợ Đ u t theo hình th c H p đ ng BCC cũng là m t trong nh ng l a ch n t i u cho

ầ ư ướ ầ ư ị ị ườ ư ẫ ớ các nhà đ u t n c ngoài khi có ý đ nh đ u t ộ vào m t th tr ng m i nh ng v n nhanh

ậ ượ ướ ự ề ị ườ ữ ố ế chóng ti p c n đ c thông tin d ể i s am hi u v th tr ng thông qua nh ng đ i tác

ướ ầ ư ồ ướ ượ ỗ ợ ề ố ố trong n ờ c. Đ ng th i, nhà đ u t trong n c cũng đ c đ i tác h tr

ể ự ệ ệ ạ ộ ầ ư ạ ả ấ ngh hi n đ i trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh hay phát tri n d án đ u t v v n, công ứ . Hình th c

ầ ư ắ ộ ự ự ế ệ ạ ợ ầ ư đ u t ớ này phù h p v i các d án đ u t ng n h n và ti n đ th c hi n nhanh.

ế ố ớ ư ệ ặ ậ ạ Nh ng m t khác, vi c không thành l p pháp nhân cũng là h n ch đ i v i hình

ầ ư ứ ự ữ ệ ệ ợ ồ ị ề ằ ụ th c đ u t này. Vi c th c hi n nh ng h p đ ng, giao d ch bên l

ồ ạ ứ ẽ ợ ồ ộ ạ ệ H p đ ng BCC cũng s gây phân vân cho bên th ba khi không t n t

ầ ư ữ ậ ẫ ư ị công ty liên doanh gi a các nhà đ u t . Trong khi pháp lu t VN v n ch a có quy đ nh c ụ nh m ph c v cho ộ i m t đ i di n – m t ụ

ệ ữ ể ề ế ợ ứ ố ồ ớ

ầ ư ẽ ấ ủ ệ ự ể ả ậ ỏ ọ ộ các nhà đ u t

ế ủ ụ ể ế ệ ả ợ ồ ớ

ệ ử ụ ầ ư ế ợ ự ể ể ấ ồ th v trách nhi m gi a các bên đ i tác khi giao k t h p đ ng v i bên th ba. Ngoài ra, ụ s ph i th a thu n vi c l a ch n con d u c a m t trong hai bên đ ph c ấ ứ ụ v cho vi c kí k t các h p đ ng v i bên th ba. N u r i ro x y ra, c th khi các bên b t ẽ ồ đ ng quan đi m trong vi c s d ng con d u đ ký k t h p đ ng, thì d án đ u t đó s

ạ ờ ợ ả ế ả ừ ph i d ng l i và ch đ i gi i quy t.

2.3.

ạ ộ ặ ầ ủ ổ ố ứ Mua l i m t ph n ho c toàn b ộ v n đi u l ề ệ c a t ch c kinh t ế ở

ướ n c ngoài.

Ở ầ ư ứ ạ ộ ự ề ệ ả hình th c này nhà đ u t ầ có quy n tham gia qu n lý và th c hi n ho t đ ng đ u

ư t kinh doanh t ạ ướ i n c ngoài.

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ướ ủ ứ Hình th c góp v n ố c a nhà đ u t n c ngoài

(cid:0) ủ ầ ầ ầ ầ ổ ặ ổ Mua c ph n phát hành l n đ u ho c c ph n phát hành thêm c a công ty

ầ ổ c ph n

(cid:0) ữ ạ ố ợ ệ Góp v n vào công ty trách nhi m h u h n, công ty h p danh

(cid:0) ổ ứ ế ố Góp v n vào t ch c kinh t khác

ầ ố ứ ầ ổ ầ ư ướ ủ Hình th c mua c ph n, ph n v n góp c a nhà đ u t n c ngoài

(cid:0) ầ ủ ầ ừ ổ ổ ặ ổ Mua c ph n c a công ty c ph n t công ty ho c c đông

(cid:0) ữ ạ ủ ệ ầ ố Mua ph n v n góp c a các thành viên công ty trách nhi m h u h n đ tr ể ở

ữ ạ ủ ệ thành thành viên c a công ty trách nhi m h u h n

(cid:0) ủ ầ ố ố ợ Mua ph n v n góp c a thành viên góp v n trong công ty h p danh đ tr ể ở

ố ủ ợ thành thành viên góp v n c a công ty h p danh

(cid:0) ủ ầ ố ổ ứ ế Mua ph n v n góp c a thành viên t ch c kinh t khác

ể ể ể ế ầ ư ươ ứ ạ Đi n hình cho hình th c đ u t này có th k đ n th ụ ng v mua l i toàn b

ở ữ ủ ộ nhà máy Driftwood (M )ỹ 3 vào năm 2013 c a Vinamilk, sau 5 năm s h u, doanh thu c a ủ

ầ ữ ề ệ ổ Driftwood mang v cho Công ty c ph n s a VN (Vinamilk) 116,2 tri u USD trong năm

2018.

2.4. ặ ầ ư ứ Mua, bán ch ng khoán, gi y t thông qua các

ấ ờ ị ỹ ầ ư ứ có giá khác ho c đ u t ế ch ng khoán, các đ nh ch tài chính trung gian khác qu đ u t ở ướ n c ngoài.

ầ ư ứ ạ ể ễ ầ ư ố ầ Lo i hình th c này nhà đ u t có th d dàng đ u t và rút v n khi c n thi

ị ủ ổ ự ư ệ ế ậ ầ ư ề nhu n d a trên vi c gia tăng giá tr c a c phi u nh ng nhà đ u t ế ợ i t, l ả không có quy n qu n

ề lý, đi u hành trong công ty.

2.5. ứ ầ ư ậ ướ ế ậ ủ ị khác theo quy đ nh c a pháp lu t n c ti p nh n

Các hình th c đ u t ầ ư đ u t .

ậ ủ ị ườ ự ư ỗ ố ị D a vào quy đ nh pháp lu t c a m i qu c gia cũng nh các th tr ng khác nhau

ầ ư ể ầ ư ộ ố ụ ứ ầ ư mà nhà đ u t VN có th đ u t theo m t s hình th c khác. Ví d , các nhà đ u t

ượ ầ ư ế đ c khuy n khích đ u t sang Lào theo hình th c

ầ ư ố ọ ắ ứ theo hình th c t là

ờ

http://thoibaotaichinhvietnam.vn/pages/kinhdoanh/20200516/hieuquatuthuongvumacua

3 Th i báo Tài chính: vinamilk86839.aspx

ượ ứ đ i tác công ồ ơ ở ợ ữ ơ ự ệ tư (sau đây g i t ướ ề ẩ nghĩa là đ u t tư đ c th c hi n trên c s h p đ ng gi a c quan nhà n VN ứ PPP (Public Private Partnership). Có ầ PPP) là hình th c đ u đ uầ c có th m quy n và nhà

Nguyên Thị Linh DAV

ể ự ế ấ ạ ầ ự ự ệ ả ậ ấ ị ư t , DN d án đ th c hi n, qu n lý, v n hành d án k t c u h t ng, cung c p d ch v ụ

công.

II. Ủ Ạ TÌNH HÌNH ĐTRNN C A CÁC DNVN GIAI ĐO N 20152020

1. Chính sách ĐTRNN c a VN

ủ

ở ử ự ệ ậ ộ ế ố ế Th c hi n chính sách m c a h i nh p kinh t qu c t

ụ ể ạ ộ ỗ ợ ề ẩ nhi u chính sách thúc đ y, h tr ho t đ ng ĐTRNN c th : ngày 29/09/2015 Chính ph

́ ề ị ị ị ế ị ị thay th Ngh đ nh s

ừ ủ ượ ạ ướ đã ban hành Ngh đ nh sô 83/2015/NĐCP quy đ nh v ĐTRNN ủ. T đó DN trong n 78/2006/NĐCP ngày 9/8/2006 c a Chính ph ủ , Chính ph đã ban hành ủ ố ề c t o đi u c đã đ

ậ ợ ơ ầ ư ệ ệ ạ ki n thu n l ở ộ i h n trong vi c m r ng ph m vi đ u t , kinh doanh ở ướ n c ngoài.

ế ị ầ ư ề ệ ể ố ị ị ị Ngh đ nh s 83/2015/NĐCP quy đ nh rõ đi u ki n đ quy t đ nh đ u t ẩ , th m

ế ị ầ ư ố ớ ử ụ ự ề ố ủ ụ quy n, quy trình, th t c quy t đ nh đ u t đ i v i các d án ĐTRNN có s d ng v n nhà

ướ ử ụ ự ệ ậ ố ả n ả c th c hi n theo Lu t Qu n lý s d ng v n nhà n ướ ầ ư c đ u t ấ vào s n xu t, kinh doanh

ậ ị ạ t ủ i DN và các quy đ nh c a pháp lu t có liên quan.

ầ ư ự ị ị ả ậ ị Ngh đ nh cũng nêu rõ 5 d án đ u t

ự ự ệ ượ ự ắ ồ th c hi n d án đ u t ự ầ ư 1 D án năng l : ể ệ sau đây ph i có tài li u xác nh n đ a đi m ế ế 2 D án nuôi, tr ng, đánh b t, ch bi n

ủ ệ ẩ ự ầ ư ự ả ả s n ph m nông, lâm nghi p, th y h i s n; ng; ả ả 3 D án đ u t

ế ế ầ ư ơ ở ả ự ấ dò, khai thác và ch bi n khoáng s n; ự ả 4 D án đ u t trong lĩnh v c kh o sát, thăm ế ế xây d ng c s s n xu t, ch bi n,

ầ ư ơ ở ạ ầ ấ ộ ự ả ch t o; ự ế ạ 5 D án đ u t xây d ng và kinh doanh b t đ ng s n, c s h t ng.

ượ ấ ứ ậ ấ ầ ư Sau khi đ c c p Gi y ch ng nh n đăng ký ĐTRNN, nhà đ u t

ạ ộ ự ủ ề ằ ả ị ử g i báo cáo b ng văn b n v tình hình ho t đ ng c a d án ĐTRNN theo quy đ nh t

ầ ư ơ ủ ệ ề ậ ả Kho n 3 Đi u 72 c a Lu t Đ u t ạ . C quan đ i di n VN ở ướ n ệ có trách nhi m ạ i ệ c ngoài có trách nhi m

ố ầ ố ợ ỗ ợ ủ ơ ớ làm đ u m i ph i h p v i các c quan c a VN ở ướ n

ậ ủ ổ ế ệ ấ ố ị ầ ư đ u t

ề ợ ợ ườ c ngoài theo dõi và h tr các nhà ậ trong vi c ch p hành các quy đ nh pháp lu t c a qu c gia, vùng lãnh th ti p nh n ạ ng ngo i ủ i h p pháp c a nhà đ u t c ngoài; thông qua đ ệ ; b o v quy n l ầ ư ở ướ ầ ư ả đ u t n

ề ề ấ ị ướ ở ạ ỗ ợ ạ ề ệ ỡ ế giao, đ xu t và ki n ngh chính quy n n i h tr , t o đi u ki n và tháo g khó c s t

ầ ư ệ ự khăn cho nhà đ u t ự trong quá trình th c hi n d án đ u t ầ ư ở ướ n c ngoài.

ổ ớ ự ấ ự ủ ụ ấ ứ ề ấ ậ ỉ S thay đ i l n nh t trong trình t , th t c c p, đi u ch nh Gi y ch ng nh n đăng

ỏ ủ ụ ố ớ ự ệ ẩ ộ ký ĐTRNN chính là vi c b th t c th m tra đ i v i các d án ĐTRNN không thu c lĩnh

ứ ể ề ễ ả ự v c ngân hàng, b o hi m, ch ng khoán, báo chí, phát thanh, truy n hình, vi n thông có

ầ ư ướ ỷ ồ ể ượ ấ ấ ứ ố v n đ u t d i 800 t đ ng. Theo đó, đ đ

ồ ơ ỉ ầ ự ẽ ớ ơ ả ộ các d án này s ch c n n p h s đăng ký ĐTRNN t

ư ướ ả ẩ ượ ị tr i qua quá trình th m tra nh tr c đây. Quy đ nh này đ ậ c c p Gi y ch ng nh n đăng ký ĐTRNN, ả i c quan qu n lý, mà không ph i ơ c xem là thông thoáng, đ n

ề ả ạ ạ ậ ơ ợ ầ ư ấ gi n, minh b ch h n r t nhi u và t o thu n l i cho nhà đ u t ệ trong vi c đăng ký

ĐTRNN.

Nguyên Thị Linh DAV

ự ướ ầ ư ỷ ồ ỉ ầ ả ố Tr c đây, các d án ĐTRNN ch c n có v n đ u t trên 15 t

ủ ụ ề ề ồ ơ ệ ẩ ạ ấ

ượ ướ ứ ư ề ế ậ ẫ ộ ch ng nh n ĐTRNN có nhi u n i dung ch a đ t, nên nhà đ u t ng d n chi ti c h

ệ ậ ồ ơ ề ấ ả ẫ ờ ổ đ ng là ph i làm ấ ị các th t c th m tra. Bên c nh đó, các quy đ nh v đi u ki n, h s , quy trình c p Gi y ầ ư ế i trình, b sung, d n đ n ẫ v n còn lúng túng trong vi c l p h s , m t nhi u th i gian gi

ủ ụ ấ ấ ậ ị ứ th t c xem xét, c p Gi y ch ng nh n ĐTRNN b kéo dài.

ủ ụ ẽ ượ ề ẩ ớ ớ ị ị V i Ngh đ nh v ĐTRNN m i ban hành, th t c th m tra cũng s đ ố ễ c mi n đ i

ự ự ứ ể ộ ả ớ v i các d án thu c lĩnh v c ngân hàng, b o hi m, ch ng khoán, báo chí, phát thanh,

ầ ư ướ ề ễ ố ỷ ồ truy n hình, vi n thông có v n đ u t d i 400 t đ ng.

ự ệ ề ệ ạ ạ ạ Bên c nh vi c xây d ng khung pháp lý rõ ràng, minh b ch, t o đi u ki n thu n l ậ ợ i

ạ ộ ầ ư ủ ế ố ị ị và khuy n khích các ho t đ ng đ u t c a DN, Ngh đ nh s 83/2015/NĐCP cũng tăng

ạ ộ ầ ư ặ ố ớ ẽ ơ ự ệ ặ ườ c ng giám sát các ho t đ ng đ u t này ch t ch h n, đ c bi

ầ ư ủ ố ướ ự ặ ớ ử ụ ĐTRNN có s d ng v n đ u t c a Nhà n t là đ i v i các d án ử ụ c ho c các d án có quy mô l n, s d ng

ạ ệ ề nhi u ngo i t .

̃ ộ ế ứ ạ ầ ư ư Th hai, ngày 17/10/2018 B K ho ch và Đ u t đa ban hành Thông t ́ sô

ướ ả ẫ ẫ ủ ụ ự ệ 03/2018/TTBKHĐT h

ư ư ệ ự ể ừ ế (“Thông t 03”). Thông t 03 có hi u l c k t ngày 01/12/2018 và thay th Thông t

ầ ư ộ ế ủ ạ 09/2015/TTBKHĐT ngày 23/10/2015 c a B K ho ch và Đ u t

ộ ố ể ớ ủ ư ư ủ ụ ự ệ ng d n và ban hành m u văn b n th c hi n th t c ĐTRNN ư ả ẫ ban hành m u văn b n ớ 03 so v i M t s đi m m i c a Thông t 09”). th c hi n th t c ĐTRNN (“Thông t

Thông t 09:ư

i. M u b n đ ngh c p/đi u ch nh gi y ch ng nh n đăng ký ĐTRNN đ

ị ấ ứ ề ề ấ ậ ẫ ả ỉ

ả ượ ỏ ả ầ ế ố ớ gi n hóa, l ộ c b các n i dung gi i trình không c n thi ượ ơ c đ n ấ t đ i v i tính ch t

ồ ơ ủ ứ ề ổ ộ đăng ký c a h s , tuy nhiên b sung n i dung kê khai v hình th c ĐTRNN

ii.

ủ ả ậ ị ị ể ả đ đ m b o xác đ nh đúng các hình ĐTRNN theo quy đ nh c a Lu t.

ự ự ệ ẫ ượ Các m u báo cáo tình hình th c hi n d án hàng quý và năm đ ổ c b sung

iii.

ướ ề ờ ạ ử ấ ố ệ ơ ử ẫ h ờ ng d n v th i h n g i, th i gian l y s li u, n i g i.

ủ ự ạ ộ ẫ ổ B sung m u báo cáo tình hình ho t đ ng c a d án t ạ ướ i n

ờ ị ạ ầ ư ể ả ậ ằ (b ng l i) theo quy đ nh t ề i đi m c kho n đi u 72 Lu t Đ u t c ngoài hàng năm ệ 2014 mà hi n

iv.

ư ướ ch a có h ẫ ng d n.

ẫ ụ ể ề ệ ộ ạ ệ ướ ệ ề ế ế H ng d n c th v vi c n p tài li u v cam k t thu x p ngo i t .

v. M t s m u văn b n khác đ

ộ ố ẫ ả ượ ề ỉ ữ ể ơ c đi u ch nh l ạ ừ i t ng đ rõ ràng h n, tránh

ề ể gây nhi u cách hi u.

́ ̀ ừ ệ ẫ ả ẩ ổ ổ T đó, vi c thay đ i và b sung các m u văn b n báo cáo gop phân chu n hóa th ủ

ạ ộ ừ ạ ườ ừ ơ ụ t c pháp lý cho ho t đ ng ĐTRNN, v a t o môi tr ng thông thoáng, v a giúp c quan

ả ướ ườ ệ ự ự ả ớ ổ qu n lý nhà n c tăng c ng hi u l c qu n lý v i các d án ngoài lãnh th VN.

2. Tình hình ĐTRNN c a các DNVN giai đo n 20152020

ủ ạ

Nguyên Thị Linh DAV

II.1.

ầ ư ổ ố ự ự ố ố T ng s v n đ u t ớ cho các d án ĐTRNN và s d án đăng kí m i

20152020

ố ệ ố ố ủ ụ ự ổ ố ổ Theo s li u c a T ng c c Th ng kê, t ng s v n dành cho các d án ĐTRNN

ủ ự ố ừ ữ ướ ệ ơ ị đăng kí trong năm và v n tăng thêm c a các d án t nh ng năm tr c (đ n v : tri u USD)

4 đ

ố ự ớ ượ ạ và s d án ĐTRNN đăng kí m i qua các năm c ghi l ư i nh sau:

ố ự ố ố ả ổ ể ằ ậ ấ

ự ế ướ ủ ệ ổ n

ự ế ướ ượ ế ả ổ Nhìn vào đây, ta có th nh n th y rõ r ng, c t ng s v n và s d án đăng kí ra ừ ạ c ngoài c a các doanh nghiêp trong giai đo n 20152020 có s bi n đ i rõ r t qua t ng ư năm. S bi n đ i này cũng ph n ánh đ c và ngoài, cũng nh c tình hình kinh t trong n

ạ ộ ữ ủ ế ậ ổ nh ng thay đ i trong chính sách pháp lu t liên quan đ n ho t đ ng ĐTRNN c a VN và các

ướ n c khác.

ố ố ự ạ ổ ố ớ Giai đo n 20152016, t ng s v n đăng kí m i cho các d án ĐTRNN và v n tăng

ự ủ ượ ấ ừ ướ ớ ố ượ ự thêm c a các d án đã đ ấ c c p gi y phép t các năm tr c cùng v i s l ng các d án

ự ư ẽ ế ạ ộ ớ ĐTRNN đăng kí m i đã có s gia tăng m t cách m nh m . N u nh vào năm 2015, có 118

ớ ổ ố ố ự ố ớ ướ ự ự d án v i t ng s v n đăng kí cho các d án m i và v n tăng thêm cho các d án tr

ố ố ạ ớ ệ ế ứ ệ là 774,8 tri u USD thì đ n năm 2016, s v n này đ t t i 970,7 tri u USD, t c tăng t c đó ớ i

ươ ươ ố ự ả ớ ớ ệ 195,9 tri u USD t ng đ ng v i kho ng 25,3% so v i năm 2015, s d án cũng tăng lên

ự ự ủ ứ ư ậ ưở ộ 139 d án (tăng thêm 21 d án). Nguyên nhân c a m c trăng tr

ệ ạ ị ị ướ ề ẫ ị năm 2016 là do vi c hàng lo t các ngh đ nh h ng đ t phá nh v y trong ự ứ ng d n v các hình th c, quy đ nh khi th c

ạ ộ ệ ề ư ạ ậ ợ ệ ệ hi n các ho t đ ng ĐTRNN; các thông t

ủ ụ ượ ị ị ủ t o đi u ki n thu n l ́ ư Ngh đ nh sô 83/2015/NĐCP th t c ĐTRNN đã đ c ban hành nh :

ướ ự ề ể ể ẫ ố ị ị ự ự ệ ra h ng d n v chuy n v n ĐTRNN, xác đ nh đ a đi m th c hi n d án, th c hi n ch

ố ị ị ủ ủ ề ầ ư ị Ngh đ nh s 135/2015/NĐCP ộ đ báo cáo…; c a Chính ph quy đ nh v đ u t ế i cho vi c ti n hành các ủ ư c a Chính Ph đ a ế ệ ế gián ti p

ướ ư ố ộ ế ầ ư Thông t s 09/2015/BKHĐTTT ra n c ngoài hay ạ do B K ho ch và Đ u t

ủ ụ ự ệ ả ẫ ạ ể ư đ đ a ra m u văn b n th c hi n th t c ĐTRNN. Bên c nh đó còn có các thông t

ướ ư ố ể ướ ẫ ư Thông t s 12/2016/TTNHNN ủ c a Ngân hàng nhà n c VN nh đ h

ạ ố ố ớ ạ ộ ệ ạ ướ lý ngo i h i đ i v i ho t đ ng ĐTRNN. Vi c ban hành hàng lo t các h ng d n c th

ạ ộ ư ậ ệ ạ ầ ư ở ộ ế cho ho t đ ng ĐTRNN nh v y khi n cho vi c m r ng ph m vi đ u t , kinh doanh

ướ ủ ướ ậ ợ ơ ở n c ngoài c a DN trong n c đã tr nên thu n l ban hành ư ỗ ợ h tr ả ề ng d n v qu n ẫ ụ ể ở ứ i h n. Do đó, trong năm 2016 đã ch ng

ế ự ượ ự ủ ố ố ự ủ ki n s đ c s gia tăng nhanh chóng c a v n và s d án ĐTRNN c a các DNVN.

ầ ư ồ ố ạ ộ ồ ố Năm 2017, ngu n v n đ u t ớ cho các ho t đ ng ĐTRNN bao g m v n đăng kí m i

ủ ẽ ệ ả ạ ộ ố ỉ và v n tăng thêm c a các DNVN gi m m t cách m nh m , khi ch còn 350 tri u USD,

ớ ệ ả ớ ổ ố ả gi m t i 620,6 tri u USD (kho ng 64%) so v i năm 2016. Trong đó, t ng v n đăng kí

ệ ề ả ấ ố ỉ ĐTRNN là 268,5 tri u USD

ụ

ổ

ố

4 T ng c c Th ng kê,

https://www.gso.gov.vn/pxweb2/?pxid=V0418&theme=%C4%90%E1%BA%A7u%20t%C6%B0

ạ ộ ổ ố ớ ổ ứ ể ấ ậ ớ (gi m 84% v n đăng ký so v i năm 2016); c p đi u ch nh ố ố Gi y ch ng nh n đăng ký ĐTRNN đ thay đ i v n cho 25 ho t đ ng v i t ng s v n

Nguyên Thị Linh DAV

ề ệ ỉ ố ượ ự ả ự đi u ch nh tăng thêm 81,5 tri u USD. S l ớ ng d án đăng kí m i cũng có s gi m nh ẹ

ự ỉ ớ ượ ự ả ớ khi ch còn 30 d án ĐTRNN m i đ

ế ạ ướ ự ậ ư 2016. N u nh giai đo n tr c đăng kí vào năm 2017, gi m 9 d án so v i năm ớ ở ướ n c c, các DNVN t p trung vào các d án có quy mô l n

ầ ư ớ ầ ư ế ả ậ ỏ ồ ố ngoài, đòi h i ph i có ngu n v n đ u t l n thì đ n năm 2017, thay vì t p trung đ u t các

ớ ướ ạ ướ ướ ự ự d án quy mô l n ra n ư c ngoài nh giai đo n tr c, DNVN đang h ng vào các d án có

ặ ỏ ườ ạ ệ ế ụ ừ quy mô trung bình ho c nh , th ng là t

ạ ộ ầ ư ủ ầ ệ ướ trong năm 2017, ho t đ ng đ u t c (DNNN) ít d n; đ u t c a doanh nghi p nhà n

ướ ề ướ DN phi nhà n c, cá nhân và DN FDI đ u có xu h

ự ươ ị ạ ề ố ụ ự ợ ư t vào lĩnh v c kinh doanh th

ầ ư ệ ố ế ủ ề ả ạ lý và kinh nghi m đ u t qu c t

ế ộ ỉ ố ầ ư ủ ạ ầ ư đ u t . Thêm m t lý do khi n các ch s đ u t

ữ ộ ụ ế ả ả ọ ế ớ ứ ữ ế toàn th gi i ch ng ki n nh ng th m h a thiên nhiên d d i liên ti p x y ra, ví d nh

ỹ ở ướ ừ ở ử ở vài ch c ngàn đ n vài tri u USD. Bên c nh đó, ầ ư ủ c a ỉ ầ ng tăng. Các DN, cá nhân này ch đ u ả ả ng m i, d ch v , phù h p kh năng v v n, năng l c qu n ố c a mình. Do đó năm 2017 gi m m nh v quy mô v n ệ ả năm 2017 c a VN gi m m nh, đó là vi c ư ấ ở bang California n ộ Peru, đ ng đ t c M , núi l a phun trào Indonesia, cháy r ng

ố ớ ở ế ọ Trung Qu c, lũ l ụ ở t Peru hay bão l n ả Virgin Islands, … Các th m h a này khi n các DN

ư ế ụ ế ự ầ ư ự ệ ố ớ ạ h n ch th c hi n các d án m i cũng nh ti p t c rót v n đ u t ố vào các qu c gia này.

ế ạ ừ ổ ố Giai đo n t

ướ ộ ượ ừ ư ớ ĐTRNN có xu h ng tăng qua t ng năm nh ng v i m t l ấ ng r t nh

ạ ộ ủ ệ ệ ả

ủ ế ươ ự ố ỏ ậ ch y u có quy mô v n trung bình, nh , t p trung vào các lĩnh v c kinh doanh th

ề ố ụ ự ủ ệ ả ả ợ ớ ạ ộ năm 2017 đ n năm 2020, nhìn chung t ng v n cho các ho t đ ng ỏ do các DNNN lĩnh ự ự ầ v c d u khí, khoáng s n, th y đi n, nông nghi p không có ho t đ ng ĐTRNN. Các d án ạ ng m i, ệ t. ị d ch v , phù h p v i kh năng v v n, năng l c qu n lý và kinh nghi m c a DN Vi

ố ượ ạ ướ ự ổ ừ ạ ộ ị Tuy nhiên s l ự ng d án l i có xu h ng dao đ ng m nh, không có s n đ nh. T năm

ự ố ự ế ừ ớ ự ứ ớ 2017 đ n năm 2019, s d án tăng t ự 130 d án lên t i 172 d án, t c là tăng t

ư ậ ự ả ớ (kho ng 32% so v i năm 2017). Nguyên nhân có s gia tăng nhanh nh v y là do B K

̃ ướ ầ ư ạ ́ư Thông t sô 03/2018/TTBKHĐT ngày 17/10/2018 i 42 d án ộ ế ẫ ng d n ho ch và Đ u t đa ban hành h

́ ̀ ủ ụ ủ ụ ự ệ ẫ ả ẩ và ban hành m u văn b n th c hi n th t c ĐTRNN, gop phân chu n hóa th t c pháp lý

ạ ộ ừ ạ ườ ơ ừ ả cho ho t đ ng ĐTRNN, v a t o môi tr

ướ ườ ớ ả ự ệ ự ạ ổ n c tăng c

ổ ế ề ệ ậ ạ ố thay đ i trong chính sách ti p nh n ĐTNN

ướ ủ ề ế ợ N. Chính ph các n l i cho các DNV

ộ ố ề ấ ơ ụ ế ạ ủ ụ ậ i m t s n n kinh t ĐTNN, th t c đăng ký thành l p DN t

ộ ố ề ữ ế ệ ữ ng thông thoáng, v a giúp c quan qu n lý nhà ữ ng hi u l c qu n lý v i các d án ngoài lãnh th VN... Bên c nh đó, nh ng ậ ủ c a các qu c gia khác cũng t o đi u ki n thu n ọ c đ u ban hành chính sách khuy n khích, kêu g i ả (ví d LB Nga) r t đ n gi n. ệ (Lào, LB Nga, Campuchia, …) là nh ng quan h ớ Quan h gi a VN v i m t s n n kinh t

ế ị ặ ệ ậ ượ ự ủ ố ớ ộ ủ ủ kinh t và chính tr đ c bi t nên nh n đ c s ng h c a Chính ph hai bên đ i v i quan

ầ ư ữ ệ ợ h h p tác đ u t gi a DN hai phía.

ố ự ế ạ ự ụ ự ẽ ả ạ ỉ Đ n năm 2020, s d án l ả i có s s t gi m m nh m khi ch còn 119 d án, gi m

ớ ự ả ả ớ t

ẽ ủ ạ ị ế ự ả ưở ứ ế ạ ầ i 53 d án (gi m kho ng 31%) so v i năm 2019. Nguyên nhân là do trong năm 2020 ọ ng m nh m c a đ i d ch COVID19 trên toàn c u, khi n cho m i ch ng ki n s nh h

Nguyên Thị Linh DAV

ạ ộ ấ ế ủ ấ ả ế ớ ề ệ ệ ố ị ả ho t đ ng s n xu t kinh t c a t t c các qu c gia trên th gi i đ u b đình tr . Vi c này

ế ế ơ ầ ư ớ ể ạ ộ ự ệ ệ ạ khi n cho các DN h n ch h n trong vi c th c hi n các ho t đ ng đ u t

ạ ộ ủ ự ự ể ỉ ủ ế ầ ư m i đ tránh ề cho các d án cũ đ duy trì ho t đ ng c a các d án đó. Đi u ủ r i ro mà ch ch y u đ u t

ố ự ư ế ả ố ố ầ ư ạ này khi n cho trong năm 2020, s d án gi m nh ng s v n đ u t cho ĐTRNN l

ầ ư ớ ấ ậ ấ ạ ầ ớ ổ ố ứ trong đó c p gi y ch ng nh n đăng ký đ u t

ớ ượ ự ầ ư ớ ổ ề ố ằ USD, b ng 78,9% so v i năm 2019 và 33 l i tăng, ệ m i, v i t ng v n đăng ký đ t g n 318 tri u ố v i t ng v n ỉ t d án đi u ch nh v n đ u t

ệ ầ ớ tăng thêm 272 tri u USD, tăng g n 2,6 l n ầ so v i năm 2019.

II.2.

ủ ự ế Tình hình ĐTRNN c a DN phân theo ngành, lĩnh v c kinh t

ố ệ ụ ủ ổ ố ượ ấ ấ Theo s li u c a T ng c c Th ng kê, ĐTRNN đ c c p gi y phép phân theo

5 đ

ế ệ ự ế ỹ ế ự ượ ạ ngành kinh t (Lu k các d án còn hi u l c đ n ngày 31/12/2019) c ghi l ư i nh sau:

ố ầ ư

ổ

T ng v n đ u t

ệ (Tri u

ố ự S d án

T NGỔ

USD) 20.665,2

1.321

ệ

ủ ả Nông nghi p, lâm nghi p và th y s n

3.167,5

118

11.017,0

383

Công nghi pệ ụ

ị D ch v

6.480,7

820

ả

ượ ấ

ấ

ế

ệ ự ế

ỹ ế

ự

B ng 1: ĐTRNN đ

c c p gi y phép phân theo ngành kinh t

(Lu k các d án còn hi u l c đ n ngày

ụ

ổ

ồ

ố

31/12/2019 Ngu n: T ng c c Th ng kê

ả ủ ự ả ề ả Nhìn vào b ng trên ta có th th y

ế ệ ị ệ ụ ệ ngành kinh t : công nghi p, nông nghi p và d ch v . Trong đó ngành công nghi p có s

ầ ư ủ ấ ụ ổ ố ố ố v n đ u t ề c a VN nhi u nh t. Theo T ng c c Th ng kê

ầ ư ự ướ ký đ u t ế tr c ti p ra n ự c ngoài vào lĩnh v c công nghi p là

ố ố ủ ổ ầ ư ố 53,3% trong t ng s v n ĐTRNN c a VN), v n đ u t ể ấ các d án ĐTRNN c a VN tr i đ u trên c ba ố , tính đ n ế 31/12/2019, v n đăng (chi mế ệ ệ 11.017 tri u USD ệ ệ vào nông nghi p là 3.167,5 tri u

ổ ế ầ ư ủ ụ ố ị vào d ch v là

ế ệ ổ ố ở

ướ ệ ấ ầ ữ cao nh t là do đa ph n nh ng ngành công nghi p mà n c ta khai thác n

ư ầ ữ ẫ ầ ặ ả ố USD (chi m 15,3% trong t ng v n ĐTRNN c a VN), v n đ u t 6.480,7 tri u ệ USD (chi m 31,4% trong t ng v n đ u t ). S dĩ công nghi p là ngành có s v n ố ố ầ ư ở ướ ầ ư c đ u t ệ ủ ệ ngoài đa ph n v n là nh ng ngành công nghi p n ng nh d u khí, khoáng s n, th y đi n

ọ ủ ố ớ ữ ả ồ ỏ ờ ướ đòi h i ph i có v n l n. Đ ng th i đây cũng là nh ng ngành mũi nh n c a Nhà n c ta do

ầ ư ượ ự ỗ ợ ấ ớ ủ đó các DNNN đ u t ự vào lĩnh v c này có đ ủ c s h tr r t l n c a Chính ph .

ề ố ự ầ ư ố ự ầ ư ự ự ệ Xét v s d án đ u t , s d án đ u t vào lĩnh v c công nghi p là 383 d án

ố ự ầ ư ế ự ự ệ ế ị (chi m 29%), s d án đ u t vào lĩnh v c nông nghi p là 118 d án (chi m 9%) và d ch

ầ ư ự ở ự ị ụ ự ề ấ ụ v là 820 d án (62%). S dĩ VN đ u t vào lĩnh v c d ch v nhi u nh t do lĩnh v c này

ầ ư ấ ả ố ạ ệ ỏ ố ố đòi h i s v n đ u t th p, kh năng quay vòng v n nhanh, đem l ả i hi u qu cao cho

ụ

ố

ổ

5 T ng c c Th ng kê,

https://www.gso.gov.vn/pxweb2/?pxid=V0415&theme=%C4%90%E1%BA%A7u%20t%C6%B0

ạ ộ ho t đ ng kinh doanh.

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ụ ế ố ổ ế Cũng theo T ng c c Th ng kê, tính đ n h t năm 2019, các DNVN đã đ u t vào 18

ủ ế ố ố ầ ư ự ồ ả ớ ố ự ố lĩnh v c ch y u. S v n đ u t

ự ả ồ ệ ự ớ đăng kí (bao g m c các d án còn hi u l c và đăng kí m i) theo các lĩnh v c (bao g m c m i đăng kí và v n tăng thêm) và s d án ư ự 6 c th nh ụ ể

ổ

ố T ng v n đ u t

ầ ư

S dố ự

ệ

Ổ

Ố

T NG S

(Tri u USD) 20.665,2

án 1.321

7.925,9

Khai khoáng ệ

ệ

ủ ả Nông nghi p, lâm nghi p và th y s n

3.167,5

118

ề

2.646,1

117

ệ

ả

ấ

ố

ướ

ơ ướ

Thông tin và truy n thông S n xu t và phân ph i đi n, khí đ t, n

c nóng, h i n

c và

1.486,5

ề

ế ế

ệ

đi u hoà không khí ế ạ Công nghi p ch bi n, ch t o

1.131,6

131

ệ

ậ

ả

Ngh thu t. vui ch i và gi

i trí

1.016,6

ạ ộ

ấ ộ

921,4

ả Ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n ả

ạ ộ

858,8

ữ

Ho t đ ng tài chính, ngân hàng và b o hi m ẻ ử Bán buôn và bán l

ể ; s a ch a ô tô, mô tô, xe máy và xe có

580,8

382

ọ

ệ

407,1

ơ ộ đ ng c khác ạ ộ Ho t đ ng chuyên môn, khoa h c và công ngh ố

ụ ư

ị

208,6

ạ ộ

ụ

D ch v l u trú và ăn u ng ị Ho t đ ng d ch v khác

80,3

ậ ả

V n t

i, kho bãi

73,7

ụ ỗ ợ

ị

ạ ộ

71,7

6,9

ạ ộ

Ho t đ ng hành chính và d ch v h tr Xây d ngự ế

ợ

Y t

6,1

ạ ộ

ụ ấ

ướ

ả

ử

ả

c; ho t đ ng qu n lý và x lý rác th i, n

ướ c

0,6

ộ và ho t đ ng tr giúp xã h i ạ Giáo d c và đào t o Cung c p n th iả

ả

ượ ấ

ự ầ ư

ấ

ệ ự ế

ỹ ế

ự

B ng 2: ĐTRNN đ

c c p gi y phép phân theo lĩnh v c đ u t

(Lu k các d án còn hi u l c đ n ngày

ụ

ồ

ố

ổ

31/12/2019) Ngu n: T ng c c Th ng kê

ả ố ệ ể ấ ằ ự ệ ề ấ

ư ự ệ ầ ợ khai khoáng. Công nghi p d u khí nh thăm dò, h p tác khai thác và xây d ng c s h

ế ượ ủ ầ ư ướ ằ ổ ầ t ng là ngành đ u t mang tính chi n l c c a n

ủ ượ ượ ụ ự ậ ấ Nhìn vào b ng s li u ta có th th y r ng VN th c hi n ĐTRNN nhi u nh t là ơ ở ạ ầ ồ c ta, nh m b sung thêm ngu n d u ẩ ộ ng, không ph thu c vào nh p kh u thô cho VN, giúp VN t ề c v n đ năng l ch đ

ầ ậ ủ ươ ủ ủ xăng d u. Do v y đây cũng là ngành ằ n m trong ch tr ng ĐTRNN c a Chính ph nên

ượ ự ỗ ợ ớ ủ ầ ư ố ố ướ ự ệ đ c s h tr l n c a Nhà n c, s v n đ u t

ụ

ổ

ố

6 T ng c c Th ng kê,

https://www.gso.gov.vn/pxweb2/?pxid=V0415&theme=%C4%90%E1%BA%A7u%20t%C6%B0

ự ủ ề ấ ổ ố ạ vào lĩnh v c này (đ t 7.925,9 tri u USD) ệ nhi u nh t (38,3%) trong t ng v n ĐTRNN c a VN. Lĩnh v c nông nghi p, ế chi m t ỷ ệ l

Nguyên Thị Linh DAV

́ ệ ủ ả ứ ứ ế ơ ổ ố ̣

ự ứ ế ệ ề ổ ầ lâm nghi p và th y s n đ ng th hai v i 3.167,5 triêu USD và chi m 15,3% t ng v n đ u ố ớ ; lĩnh v c thông tin và truy n thông th 3 v i 2.646,1 tri u USD, chi m 12,8% t ng v n ư t

̀ ̀ ́ ́ ự ự ̣ ̣ ầ ư đ u t . Con lai la cac d an thuôc các lĩnh v c khác.

II.3. ậ ầ ư ủ ự Tình hình ĐTRNN c a DN phân theo khu v c nh n đ u t

ầ ư ụ ế ế ổ ố Theo T ng c c Th ng kê, tính đ n h t tháng 12 năm 2019, VN đã đ u t sang 81

ố ộ ả ổ ỹ

ầ ư ự ệ ự ự ẫ ố Châu Úc, trong đó có 58 qu c gia có các d án v n còn hi u l c. Đ u t ế tr c ti p ra n

ầ ư ủ ế ượ ấ ỹ ế ự ấ ố ụ qu c gia và vùng lãnh th , thu c c 5 châu l c: Châu Á, Châu M , Châu Âu, Châu Phi và ướ c ệ ch y u (Lu k các d án còn hi u c c p gi y phép phân theo đ i tác đ u t ngoài đ

7 c th nh sau: ụ ể ư

ự ế l c đ n ngày 31/12/2019)

ầ ư ự ơ ọ ố ự ề ổ ế ề ấ Châu Á là n i VN l a ch n đ u t nhi u nh t (chi m 66,3% v t ng s d án và

ỹ ố ự ề ổ ầ ư ở ủ ế ố 50,7% v t ng v n ĐTRNN c a VN). Ti p theo là Châu M (s d án đ u t

ớ ố ự ầ ơ ở ầ ư ở ầ ấ ấ g p h n 4 l n so v i s d án ỹ ố ố Châu M , s v n đ u t Châu Á g p 2,7 l n so v i s

ầ ư ở ầ ư ự ọ ỹ ế ấ ỉ ố v n đ u t ơ Châu M ). Châu Úc là n i mà VN ít l a ch n đ u t nh t (ch chi m 6% v Châu Á ớ ố ề

ề ố ố ầ ư ớ ổ ố ự ố ố ầ ư ủ ố ự s d án và 2,4% v s v n đ u t so v i t ng s d án và s v n đ u t c a VN).

II.3.1. Đ u t

ầ ư ủ c a VN vào Châu Á

ố ự ụ ế ế ổ ố ệ Theo T ng c c Th ng kê, tính đ n h t năm 2019, có 875 s d án và 10.653,3 tri u

ầ ư ố ộ USD mà VN đ u t vào 23 qu c gia thu c Châu Á.

ầ ư ự ấ ớ ự ề ế ố Lào là qu c gia mà VN đ u t ệ tr c ti p nhi u nh t v i 208 d án và 4.912,1 tri u

ầ ư ế ạ ề ấ ỉ ở ẻ ộ USD đ u t không ch b i th m nh v đ t đai, tài nguyên thiên nhiên, lao đ ng giá r mà

ướ ệ ợ ề ớ ế ớ ừ ấ Lào còn là n c láng gi ng v i VN có quan h h p tác kinh t v i VN t

ế ượ ợ ọ ầ ư đ u t sang Lào là h p tác quan tr ng và mang tính chi n l c lâu dài, do đó, Chính ph r t lâu. VN coi ủ

ầ ư ạ ể ề ạ ệ ả ệ VN luôn t o đi u ki n đ các DN đ u t t i Lào có hi u qu .

ướ ầ ư ớ ự ứ ứ ố Campuchia là n ả ề ố ự c đ ng th hai c v s d án và v n đ u t v i 180 d án và

ự ệ ệ ự ế 2.747,9 tri u USD. Nguyên nhân là do Campuchia th c hi n chính sách t do kinh t

ượ ữ ề ộ ế ở ấ ồ ơ ở đ c coi là m t trong nh ng n n kinh t c i m nh t châu Á. Đ ng th i Chính ph n và ủ ướ c

ở ộ ầ ư ễ ế ị ấ ả ử ế này đã m r ng c a đ n đón nhà đ u t , mi n thu giá tr gia tăng (VAT) cho t

ố ớ ệ ử ễ ế ệ ẩ ặ ậ m t hàng và mi n hoàn toàn thu nh p kh u đ i v i các linh ki n đi n t t c các ị . Đây là th

ườ ấ ượ ễ ầ ư ẩ ắ ả tr ng d tính, yêu c u ch t l ng s n ph m cũng không quá kh t khe nh VN.

ầ ư ể ậ ả ố ớ ự ề Nh t B n là qu c gia phát tri n, song VN đ u t

ướ ầ ư ự ự ầ ư ố trong s 23 n ệ c Châu Á mà VN th c hi n đ u t ). Các d án đ u t ứ vào v i 81 d án (nhi u th 5 ố ậ ả vào Nh t B n đa s

ụ

ố

ổ

7 T ng c c Th ng kê,

https://www.gso.gov.vn/pxweb2/?pxid=V0420&theme=%C4%90%E1%BA%A7u%20t%C6%B0

ư ầ ư ự ệ ụ ớ ố ố ự ị ầ ư ấ ộ ỉ do DN t nhân th c hi n đ u t thu c lĩnh v c d ch v v i s v n đ u t ỏ r t nh (ch vài

Nguyên Thị Linh DAV

ề ồ ố ố trăm nghìn USD). Hàn Qu c, Singapore, Trung Qu c, H ng Kông, Đài Loan, … đ u là

ướ ầ ư ủ ự ữ ề ể ấ ố ơ ữ nh ng n c phát tri n h n VN r t nhi u, các d án đ u t c a VN vào nh ng qu c gia

ụ ớ ố ố ự ị ầ ư ỏ ề ộ này đ u thu c lĩnh v c d ch v v i s v n đ u t nh .

ầ ư ủ ỹ

II.3.2. Đ u t

c a VN vào Châu M

ủ ứ ế ỹ ỹ Đ ng sau Châu Á là Châu M , ĐTRNN c a VN vào Châu M chi m 15,7% v s ề ố

ề ố ố ụ ủ ự d án và 19% v s v n ĐTRNN c a VN vào các châu l c.

ố ầ ư

ổ

T ng v n đ u t

ệ (Tri u

ố ự S d án

Châu Mỹ

208

USD) 3.896,6

ỹ

B ngả 3: Đ u t ầ ư ủ c a DNVN vào các qu cố ế

gia Châu M lũy k

ế đ n 31/12/2019

Hoa Kỳ Canađa Pêru Cuba Vênêxuêla Haiiti

184 12 4 4 2 2

693,9 29,4 1.249 39,3 1.825,1 59,9

ổ

ồ

ố

ụ Ngu n: T ng c c Th ng kê ấ

ự ề ố ự ự ề ế ố ỳ ệ Xét v s d án thì Hoa K là qu c gia chi m nhi u d án nh t mà VN th c hi n

ầ ư ầ ư ự ệ ộ ầ ư ớ đ u t (v i 184 d án đ u t ). Nguyên nhân là do vi c đ u t ỳ vào Hoa K là m t trong

ị ườ ữ ể ậ ỳ ẽ ệ ầ ư ạ nh ng cách đ thâm nh p th tr ng Hoa K i Hoa K s giúp các DNVN t

ế ứ ữ ơ ả ộ ỳ. Vi c đ u t ị ườ ắ ạ t o th đ ng v ng ch c h n cho DN trên th tr ể ng này và là cách đ tránh ph i n p các

ả ệ ố kho n l phí ch ng bán phá giá.

ầ ư ướ ệ ớ ề ố ố Xét v s v n đ u t , Venezuela và Peru là hai n ự c VN m i th c hi n đ u t ầ ư

ớ ố ự ố ố ầ ư ớ ủ ế ự ữ ầ trong nh ng năm g n đây v i s d án ít song s v n đ u t l n, ch y u là lĩnh v c khai

ầ ỏ ụ ể khoáng, c th là d u m .

ệ ố ớ ố ừ ấ ế Cuba là qu c gia đã có m i quan h khăng khít v i VN t

ầ ư ủ ự ớ ỉ ự ạ ộ m i ch có 4 d án đ u t c a VN vào Cuba, trong đó 2/4 d án đã đi vào ho t đ ng, 2 d r t lâu, song cho đ n nay ự

ạ ị ể ớ ầ ư ể ạ ẩ án còn l i đang trong giai đo n chu n b đ s m đi vào tri n khai đ u t .

ầ ư ướ ộ ỹ VN còn đ u t vào các n ớ ố ố ư c khác thu c Châu M nh Canada, Haiiti v i s v n

ỏ ư ầ ư ự ệ ề nh và đ u do DN t nhân th c hi n đ u t .

ầ ư ủ

II.3.3. Đ u t

c a VN vào Châu Âu

ỹ ề ố ự ố ố ứ ứ ị Châu Âu đ ng v trí th ba (sau Châu Á và Châu M ) v s d án và s v n đ u t ầ ư

ầ ư ự ệ ầ ư ế ế ệ mà VN th c hi n đ u t . Tính đ n h t năm 2019, VN đã đ u t 3.232,1 tri u USD vào 107

T ngổ

ở ụ ể ư ố ự d án 15 qu c gia Châu Âu. C th nh sau:

ố ầ v n đ u

v nố

ố ầ v n đ u

tư

đ uầ

tư

Nguyên Thị Linh DAV

tư

2,3

3.232,1

Spain

62,7

France

5,9

Malta

T NGỔ

1,5

Russia

2.831,3

Slovakia

36,4

Netherlands

Ukraine

Bosnia and

1,3

Germany

1232

Poland

Belgium

Herzegovina

Virgin

Czech

0,9

132,7

11,5

2,4

Portugal

Islands

Republic

ầ ư ơ ị

ụ

ệ

ả

ổ

ồ

ố

ổ

B ng 4: T ng v n đ u t

ế (đ n v : tri u USD) vào Châu Âu tính đ n 31/12/2019 Ngu n: T ng c c Th ng kê

ố

S dố ự

ự

S dố ự

ự

án

T NGỔ

107

Virgin Islands

Malta

Ukraine

Germany

Belgium

Spain

Bosna and

Russia

Netherlands

Slovakia

Hercegovina

France

Czech Republic

Poland

Portugal

ầ ư ở

ả

ệ ự

ế ế

ụ

ồ

ổ

ố

ố ự B ng 5: S d án đ u t

Châu Âu còn hi u l c lũy k đ n 31/12/2019 Ngu n: T ng c c Th ng kê

ố ố ấ ở ự ự ủ ề Các d án ĐTRNN c a VN vào khu v c Châu Âu có s v n nhi u nh t

ố ự ấ ở ứ ự ệ ề ố bang Nga (2.831,3 tri u USD), s d án nhi u nh t Đ c (32 d án). Các qu c gia còn l Liên ạ i

ậ ượ ố ự ố ố ầ ư ầ ề đa ph n đ u nh n đ c s s án và s v n d u t ít.

ầ ư ủ

II.3.4. Đ u t

c a VN vào Châu Phi

ầ ư ừ ế VN đ u t ự vào khu v c Châu Phi t

ệ ự ớ ố ố ệ ỷ ệ ỏ còn hi u l c v i s v n 2.555,9 tri u USD. T l ự ế năm 2002, cho đ n h t năm 2019 có 24 d án cướ này còn khá nh do Châu Phi có 54 n

ế ể ị ướ ể ề ậ ẩ ậ ớ v i các th ch và đ nh h ng phát tri n khác nhau, có nhi u lu t, tiêu chu n, t p quán

ư ể ủ ụ ạ ộ ườ ủ ế

ầ ư ụ ể ế ố cũng khác nhau, ch a k th t c hành chính còn r m rà khi n chi phí ho t đ ng c a DN ư vào các qu c gia Châu Phi tính đ n 31/12/2019 nh . C th tình hình đ u t ố ng đ i cao ươ t

ố T ng v n

ổ

ố ầ T ng v n đ u

S dố ự

ầ ư

ố ự S d án

đ u t

ệ (tri u

ư

ệ

(tri u USD)

án

ờ ể

T NGỔ Tanđania Anggola Môdămbích Cam runơ Nam Phi

24 4 4 3 3 3

255,9 356,3 2,9 345,9 230,7 8,2

Burundi Angiêri Uganđa Cônggô Mađagátca B Bi n Ngà

2 1 1 1 1 1

USD) 170 126,5 35 27,1 117,4 0,9

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ủ

ả

ạ

ụ

ồ

ổ

ố

B ng 6: Đ u t

c a DNVN t

i Châu Phi – Ngu n: T ng c c Th ng kê

ầ ư ủ ở ạ ả ỉ Đ u t ạ c a VN vào châu Phi đã tăng m nh ch trong kho ng 5 năm tr l ế i đây. N u

ế ư ệ ả ơ ố ạ

ố ố ế ế ổ ổ ọ ớ ầ ỷ lãnh th châu Phi i g n 2,6 t USD, t

ớ nh tính đ n tháng 8/2012, VN m i rót kho ng h n 700 tri u USD t 8, thì đ n 12/2019 t ng s v n lũy k đã v t lên t ệ ầ ư ạ ố ổ ậ 11 qu c gia và vùng lãnh th . H ạ ộ o t đ ng đ u t t i 10 qu c gia và vùng ạ i ạ i i châu Phi hi n nay đang t p trung t

ộ ố ậ ớ ủ ổ ướ ư ậ ầ ư m t s t p đoàn, t ng công ty l n c a Nhà n c nh T p đoàn Viettel đ u t trong lĩnh

ầ ư ễ ậ ự ầ ự v c vi n thông, T p đoàn Petro VN đ u t trong lĩnh v c thăm dò và khai thác d u khí…

ầ ư ắ ầ ị ườ ầ ư Tuy nhiên g n đây các DN t nhân cũng b t đ u khai phá th tr ng này khi đ u t vào các

ấ ấ ệ ử ự ư ự ả ắ ặ ợ lĩnh v c nh xây d ng, s n xu t t m l p, xe g n máy, hàng may m c, đi n t ệ ạ , đi n l nh,

ế ế ả ỗ ạ ồ ố đ u ng đóng chai, khai thác và ch bi n g , vàng và khoáng s n… t i Angola, Nam Phi,

Tanzania, …

ầ ư ế ạ ầ ổ Nguyên nhân khi n đ u t vào Châu Phi bùng n trong giai đo n g n đây là do

ề ố ượ ưở ư ừ ỹ ạ ể ậ nhi u qu c gia châu Phi đ c h ng u đãi t ơ ộ M (đ o lu t C h i và Phát tri n cho

ộ ạ ỗ ợ ụ ậ Châu Phi AGOAAfrica Growth and Opportunity: là m t đ o lu t m c đích h tr phát

ộ ạ ể ế ị ướ ệ ợ ữ ẩ ỹ tri n chính tr kinh t xã h i t i các n c châu Phi, thúc đ y quan h h p tác gi a M và

ướ ỗ ợ ươ ầ ư ủ ỹ ạ ạ ướ các n c châu Phi, và h tr th ng m i và đ u t c a M t i các n

ặ ướ ể ạ ầ ở ộ ự ố ươ ổ ho c các n c trong khu v c dành cho nhau đ t o c u n i m r ng trao đ i th c châu Phi), EU ạ ng m i

ề ố ồ ờ ộ ố ế ớ v i các qu c gia khác. Đ ng th i ngay trong n i kh i cũng có nhi u liên minh kinh t khu

ư ế ộ ồ ự v c nh ECOWAS (Economic Community of West African States C ng đ ng Kinh t

ế Ti n t

ề ệ ế Tây ề ệ Phi), UEMOA (West African Economic and Monetary UnionLiên minh Kinh t Tây Phi), CEMAC (Economic and Monetary Community of Central African States C ngộ ồ đ ng Kinh t Trung Phi), SACU (Southern African Customs Union và Ti n t

ả ạ ộ ồ

Liên minh ề H i quan Nam Phi), EAC (East African Community C ng đ ng Đông Phi),… t o đi u ầ c châu Phi đ ng đ u

ầ ư ộ ử ế ị ườ ướ ứ ệ ể ơ r ng c a ti n sâu h n vào th tr ki n đ nhà đ u t ng này. Các n

ế ớ ề ố ộ ả ệ ườ ầ ư ầ th gi i v t c đ c i thi n môi tr ng đ u t ữ , kinh doanh trong nh ng năm g n đây. Khu

ầ ư ướ ệ ả ố ự v c này cũng đang mu n gia tăng hi u qu thu hút đ u t n

ư ớ ỏ ạ ố ệ ể ế ạ ả c ngoài qua các chính sách, ấ bi n pháp linh ho t nh n i l ng ki m soát ngo i h i, gi m thu và chi phí cho thuê đ t,

ứ ợ ử ệ ớ th nghi m các hình th c h p tác m i…

ầ ư ủ

II.3.5. Đ u t

c a VN vào Châu Úc

ố ự ố ố ự ế ế ẫ ầ Tính đ n h t năm 2019, Châu Úc v n là khu v c mà VN có s d án và s v n đ u

ầ ư ự ụ ệ ấ ố ố ư t vào ít nh t (79 d án và 490.2 tri u USD đ u t ) trong s các châu l c. Có ba qu c gia

ầ ư ự ự ệ ớ mà VN đ u t

8 Báo Doanh nhân Sài Gòn online, https://doanhnhansaigon.vn/thoisutrongnuoc/vietnamdadautuhon700trieuusd vaochauphi1040606.html

ầ ư ớ ố ả ự ệ ệ Zealand (32,8 tri u USD đ u t vào khu v c này đó là Australia (400,5 tri u USD v i 68 d án), New ớ v i 10 d án) và qu c đ o Marshall (56,9 tri u USD v i 1

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ở ả ự ệ ệ ự d án). Và VN đ u t ố vào các qu c gia này c ba lĩnh v c công nghi p, nông nghi p và

ụ ị d ch v .

II.4. ạ ộ ủ ố Ho t đ ng ĐTRNN c a các kh i DN

ủ ữ ầ ướ ướ ố Trong nh ng năm g n đây, v n ĐTRNN c a các DN trong n c có xu h ả ng gi m

ố ượ ư ỏ ủ ự ư ừ ự ầ d n. Đáng l u ý, s l ng d án ĐTRNN có quy mô v a và nh c a khu v c t nhân tăng

ố ự ầ ư ớ ủ ậ ổ ướ lên trong khi s d án đ u t quy mô l n c a các t p đoàn, t ng công ty nhà n c trong

ự ủ ệ ễ ầ ả ạ

ề ậ ướ ướ ư ầ ổ ớ ở nhân l n và công ty c ph n trong n nhi u t p đoàn t c ĐTRNN các n

ị ườ ư ậ ươ ệ ằ ẳ ị lĩnh v c thăm dò, khai thác đ u khí, vi n thông, th y đi n… gi m m nh. Ngày càng có ể c phát tri n ổ ng hi u nh T p đoàn Vingroup, Công ty c ở ộ nh m m r ng th tr ng, kh ng đ nh th

ầ ầ ư ị ph n Hàng không Vietjet, Thaco, T&T, Vinamilk, FPT,... Ð a bàn đ u t

ướ ư ể ế ố ớ ị ạ d ng, h

ứ ầ ư ớ ố ượ ầ ư ự ạ ngày càng đa ậ ng đ n các đ i tác phát tri n và có thêm đ a bàn m i nh Rumani, Áo, Ai C p, ứ theo hình th c ngày càng đa d ng v i s l Italia,... Hình th c đ u t ng d án đ u t

ầ ạ ố ổ ướ ướ góp v n, mua c ph n t i các DN n c ngoài có xu h ng gia tăng.

ạ ộ ủ ố

II.4.1. Ho t đ ng c a kh i DNNN

ủ ủ ả ồ ố Chính ph có báo tình hình ĐTRNN c a DNNN (bao g m c DN 100% v n nhà

ướ ố ướ n c và DN có v n nhà n c chi ph i) ố 9 nh sau: ư

ự ệ ế ạ ự Tính đ n ngày 31/12/2019 có 23 DNNN th c hi n ĐTRNN t ủ ế i 123 d án, ch y u

ự ễ ầ ồ ậ t p trung trong lĩnh v c vi n thông, thăm dò và khai thác d u khí, tr ng cây cao su, khai

ố ố ủ ả ổ thác khoáng s n và hàng không. Theo đó, t ng s v n đăng ký ĐTRNN c a 23 DN này là

ỷ ầ ư ầ ư ệ 12,2 t USD. Trong đó, PVN đ u t ế 6.828 tri u USD, chi m 56%; Viettel đ u t

ầ ư ệ ế ệ ậ tri u USD, chi m 25%; và T p đoàn Công nghi p cao su VN (VRG) đ u t 2.992 ệ 1.429 tri u

ế USD (chi m 12%).

ế ế ủ ủ ố ổ Cũng theo báo cáo c a Chính ph , lũy k đ n ngày 31/12/2019 t ng v n ĐTRNN

ượ ủ ự ệ ệ ằ ố đ c th c hi n c a các DNNN là 6.161 tri u USD, b ng 50,47% v n đăng ký, trong đó

ư ậ ố ố ế ế ế ổ PVN chi m 51%, Viettel chi m 29% và VRG chi m 15 %. Nh v y, t ng s v n 3 DN

ố ố ự ế ệ ổ này đã ĐTRNN chi m 95% t ng s v n DNNN th c hi n ĐTRNN.

ủ ủ ế ế ế Báo cáo c a Chính ph còn cho bi t, tính đ n h t ngày 31/12/2019, có 19 DNNN có

ạ ộ ấ ả ự d án đ u t ầ ư ạ ướ t i n c ngoài phát sinh ho t đ ng s n xu t, kinh doanh có doanh thu, trong

ự ầ ủ ế ễ ầ đó phát sinh doanh thu ch y u trong lĩnh v c d u khí, kinh doanh xăng d u, vi n thông,

9 VnEconomy, https://vneconomy.vn/dautu6tyusdranuocngoaicacdoanhnghiepnhanuoclo1tyusd 20201017091316655.htm

ế ế ự ồ lĩnh v c tr ng và ch bi n cao su.

Nguyên Thị Linh DAV

ạ ộ ủ ố ư

II.4.2. Ho t đ ng c a kh i DN t

nhân

ệ ầ ậ ướ ủ ể ầ ư ể ị ủ ĐTRNN c a DN Vi t g n đây ghi nh n xu h ng d ch chuy n ch th đ u t , khi

ướ ố ầ ả ỷ ố ố ư v n t nhân tăng trong khi nhà n c gi m. Trong s g n 21 t USD v n đăng ký ĐTRNN

ố ủ ư ế ế ồ ư ỷ lũy k đ m 31/12/2019, v n c a t nhân (bao g m DN t nhân và các nhân) là 8,8 t

ế ổ ố ướ chi m 41,9% t ng v n đăng kí và t ỷ ệ l này đang có xu h

ầ ư ướ ụ ạ ộ ự C c đ u t n c ngoài, ho t đ ng ĐTRNN năm 2019 hoàn toàn do khu v c kinh t USD, ủ ng gia tăng. Theo báo cáo c a ế ư t

ự ướ ủ ự ệ ng cá nhân ĐTRNN gia

ự ầ ư ớ ố ể ố nhân th c hi n, không có d án nào c a DNNN, trong đó xu h tăng10. Tiêu bi u trong kh i DN này là Hoàng Anh Gia Lai Lai đ u t

ố ầ ư ạ 7 d án v i v n đăng ả i Lào có v n đăng ký kho ng , Công ty CP Golf Long Thành đ u t ự 2 d án t

ỉ ký 1,1 t USD 11. ỉ 1,1 t USD

3. ĐTRNN c a m t s DN tiêu bi u

ộ ố ủ ể

ủ ữ ầ ưở ạ Nh ng năm g n đây, làn sóng ĐTRNN c a các DNVN tăng tr ng khá m nh m ẽ

3.1.

ể ố ướ ấ ớ và top các DN có v n chuy n ra n c ngoài l n nh t cũng là DNNN.

ộ ệ ậ ễ T p đoàn Công nghi p – Vi n thông Quân đ i (Viettel)

ớ ự ệ ế ấ ớ

ầ ư ệ ạ ượ ự ự ễ ạ ệ Năm 2019, Viettel đã ĐTRNN 188,4 tri u USD v i d án l n nh t lên đ n 161,6 ạ i 10 d án m ng vi n thông t i Myanmar. Viettel đã đ u t c th c hi n t tri u USD đ

ự ể ạ ứ ỷ ỹ Peru và 3 d án nghiên c u phát tri n t i Pháp, M , Nga và đã rót 1,8 t

ề ướ ầ ư ế ế ự ậ ố ợ các d án này. L i nhu n và v n đ u t ể đã chuy n v n

ề ướ ầ ư ậ ố ợ Campuchia, Lào, Mozambique, Đông Timor, Cameroon, Burundi, Tanzania, Haiti, Myanmar, ệ ể ự USD đ th c hi n ệ c lũy k đ n nay là 803,2 tri u ệ c trong năm 2019 là 113,3 tri u i nhu n và v n đ u t ể đã chuy n v n USD, trong đó l

ặ ệ ự ạ ạ ệ ợ USD. Đ c bi t, hai d án t i Lào và Campuchia mang l ả i hi u qu cao cùng l

ề ướ ấ ầ ượ ế ệ ệ ầ ư đ u t ể chuy n v n c lũy k cao nh t, l n l t là 168,3 tri u USD và 265,1 tri u USD

ạ ươ ủ ễ ệ ạ ấ ộ ớ T i đây, th ộ ng hi u vi n thông c a Viettel thu c các m ng di đ ng l n nh t th tr ậ i nhu n và 12. ị ườ ng

ự ủ ễ ế ầ ơ ị ạ ướ và chi m h n 50% th ph n. Các d án vi n thông c a Viettel t i các n

ạ ộ ắ ầ ề ướ ể ề đã ho t đ ng và b t đ u có dòng ti n chuy n v n c. Tuy nhiên, tình hình chính tr

ị ạ ộ ố ướ ả ưở ạ ộ ế ủ ổ không n đ nh t i m t s n c châu Phi đã nh h ng đ n ho t đ ng c a Viettel t c châu Phi cũng ị ạ i

ờ

10 Th i báo Ngân hàng,

https://thoibaonganhang.vn/sedondaucacxuhuongmoi106722.html

ầ ư ướ

ộ ế

ạ

ầ ư https://webcache.googleusercontent.com/search?

c ngoài B K ho ch và đ u t

11 C c Đ u t ụ q=cache:PYaZPR7cVZEJ:https://fia.mpi.gov.vn/Detail/CatID/90c0e0c858ee4737bf705f08acea5ca8/NewsID/4a87461c dfa24ffb8887b9133681270d/MenuID/+&cd=4&hl=vi&ct=clnk&gl=vn

ễ

12 Di n đàn pháp lu t, ậ https://diendanphapluat.enternews.vn/cactapdoannhanuocdauturanuocngoailailorasaon7343.html? fbclid=IwAR0QCPTSmFXCFYckvrUbHauH8ylGWu3TYIK9L9RleJcYEfvfvXMwZDhNZa4

Cameroon, Tanzania, ...

Nguyên Thị Linh DAV

3.2.

ầ ậ T p đoàn D u khí VN (PVN)

ầ ư ở ể ệ Năm 2019, PVN đã chuy n 38,9 tri u USD sang đ u t

ạ ặ ố ự ể ơ ị ề USD t i Angeri. Đ c bi ệ đây là đ n v có s d án tri n khai t, ở ướ n

ự ự ố ổ ỉ ớ v i 27 d án, t ng v n đăng kí 7,1 t USD. Các d án PVN đ u t ầ ư ạ ướ t i n ệ Malaysia và 33,2 tri u ấ c ngoài nhi u nh t, ủ ế c ngoài ch y u

ự ộ ố ự ự ầ ả

ự ự ự ế ể ố ổ ộ trong lĩnh v c thăm dò, khai thác d u khí và m t s d án lĩnh v c khoáng s n khác. Tuy ị nhiên, theo báo cáo, trong t ng s 27 d án, có 11 d án tri n khai đúng ti n đ , 6 d án b

ự ế ặ ậ ộ ướ ự ả ắ ch m ti n đ , 13 d án đang g p khó khăn v ng m c, và 7 d án không có kh năng

ự ể ệ ố ổ ướ ể ự ế th c hi n. T ng v n PVN đã chuy n ra n

ủ ế ả ậ ỉ ạ kho ng 3,12 t USD, t p trung ch y u giai đo n 2008 2013. Theo đó, PVN đã chuy n l ệ ố ự c ngoài đ th c hi n s d án này đ n nay ể ợ i

3.3.

ề ướ ề ể ậ ế ế ỉ nhu n và ti n đã chuy n v n c lũy k đ n 2019 là 2 t USD.

ậ T p đoàn Cao su VN (VRG)

ầ ư ệ ự ạ ổ ố Hi n đang đ u t ồ 23 d án tr ng cao su t

ự ả ớ ể ự ượ ồ ỉ ĐTRNN kho n 1,31 t USD, v i 8 d án đã đ ệ c tri n khai th c hi n g m: 5 nhà máy ch

ế ạ ủ ấ ố ạ bi n cao su t i Campuchia, ba nhà máy t i Lào. Do giá m cao su xu ng th p nên các d

ư ề ậ ợ ằ ạ ố án đang trong giai đo n cân đ i thu chi h ng năm, ch a có lãi nhi u. L i nhu n lũy k v

ướ ế ỉ ạ ượ ầ ư ợ n ớ c đ n nay m i ch đ t đ ệ c 4,357 tri u USD, l i Lào và Campuchia. T ng v n đăng kí ế ự ế ề ệ là 0,51 tri u ậ i nhu n gi i tái đ u t ữ ạ l

3.4.

USD.

ổ T ng công ty Hàng không VN (Vietnam Airlines VNA)

ậ ố Góp v n 49% thành l p Hãng hàng không Cambodia Angkor Air (CCA) t

ớ ổ ủ ố ệ Campuchia v i t ng v n ĐTRNN là 49 tri u USD, tuy nhiên kinh doanh c a CCA l ạ i ạ i

ố ạ ế ệ ệ ả ạ ơ không hi u qu . Hi n VNA đã có k ho ch thoái v n t i hãng hàng không này sau h n 10

ư ư ế ệ ố ố Ở ầ ư ạ ầ năm góp v n, nh ng đ n nay vi c thoái v n ch a hoàn thành. giai đo n đ u đ u t vào

ệ ậ ơ

ế ầ ỗ Ủ ư ừ ế ả CCA, hãng này ghi nh n doanh thu h n 676 tri u USD, trong đó 3 năm (2009 2012) có lãi ố . y ban Qu n lí v n ệ sau thu g n 1 tri u USD. Nh ng t năm 2013 đ n nay hãng thua l

ế ủ ướ ố ạ ự ệ cho bi t đã báo cáo Th t ng vi c thoái v n t i d án này.

III. Ạ Ộ Ủ ĐÁNH GIÁ HO T Đ NG ĐTRNN C A DNVN

ả ạ ượ ữ ế 1. Nh ng k t qu đ t đ c

ứ ặ ặ ơ Sau h n 30 năm ĐTRNN, m c dù các DNVN đã g p không ít khó khăn, thách th c,

ỗ ự ể ự ả ạ ộ ủ ẫ ẳ ị tuy nhiên các DN v n luôn n l c đ kh ng đ nh năng l c b n thân và qua ho t đ ng c a

ừ ự ạ ả ả ồ ộ công ty xây d ng nên hình nh chung cho c ng đ ng DNVN. Tr i qua t ng năm, ho t

ễ

ậ

13 Di n đàn pháp lu t, https://diendanphapluat.enternews.vn/cactapdoannhanuocdauturanuocngoailailorasaon7343.html? fbclid=IwAR0QCPTSmFXCFYckvrUbHauH8ylGWu3TYIK9L9RleJcYEfvfvXMwZDhNZa4

ầ ư ự ế ướ ề ị ườ ủ ạ ầ ư ộ đ ng đ u t tr c ti p ra n c ngoài c a DNVN ngày càng đa d ng v th tr ng đ u t ,

Nguyên Thị Linh DAV

ứ ầ ư ớ ự ủ ề ề ạ ừ nghành ngh , hình th c đ u t v i s tham gia c a nhi u lo i hình DN. Trong 5 năm t

ạ ộ ạ ượ ủ ộ ố ế ả ấ năm 2015 – 2020, ho t đ ng ĐTRNN c a DNVN cũng đã đ t đ c m t s k t qu nh t

ẳ ự ỗ ự ủ ị ệ ớ ố ươ ị ườ ơ t v i mong mu n v n xa h n trên th tr ng

ị đ nh, kh ng đ nh s n l c c a DN Vi qu c tố ế

ứ ầ ư ự ướ Th nh t ế tr c ti p ra n c ngoài giúp DNVN tăng doanh thu và l

ạ ộ ấ , ho t đ ng đ u t ướ ố ớ ưở ớ ố ộ ư ậ ể ng phát tri n và tăng tr ợ i ớ ng v i t c đ nhanh nh các t p đoàn l n

ở ộ ệ ệ ạ ị ườ ề ấ ầ ế nhu n. ậ Đ i v i xu h ủ c a VN trong giai đo n hi n nay, thì vi c m r ng th tr ng là đi u r t c n thi t. Vì

ơ ộ ể ạ ấ ổ ố ỏ ố ậ v y chuy n dòng v n ra kh i lãnh th qu c gia đã t o ra c h i cho các DN t n công vào

ị ườ ữ ề ộ ơ ớ ớ nh ng th tr ng khác v i quy mô r ng l n và ti m năng cao h n, qua đó nâng cao doanh

ự ế ộ ố ạ ượ thu. Trong th c t , có m t s DNVN đã đ t đ ề c đi u này .

ề ừ ượ ộ ế Báo cáo v tình hình đ u t ầ ư ở ướ n c ngoài v a đ ạ c B K ho ch & Đ u t

ủ ấ ố ướ ự Chính ph cho th y, trong năm 2019 có 19 DNNN và DN có v n nhà n c có d án đ u t ầ ư ử g i ầ ư

ả ừ ạ ộ ấ ổ ạ ướ t i n c ngoài có doanh thu t

ự ự ầ ầ ớ ỷ ủ c a các d án t ạ ướ i n c ngoài là 7,18 t ế Lĩnh v c d u khí chi m ph n l n trong c USD.

ớ ỷ ễ ầ ạ ỷ ấ c u doanh thu v i 1,38 t ho t đ ng s n xu t kinh doanh, t ng doanh thu năm 2019 ơ ỷ USD, vi n thông 1,7 t USD, kinh doanh xăng d u đ t 3,5 t

ế ế ự ệ ạ ả ồ USD, lĩnh v c tr ng và ch bi n cao su đ t 131 tri u USD. Trong năm 2019, kho n lãi và

ề ướ ể ề ự ệ ạ ấ ớ ti n chuy n v n c trong năm đ t 313,5 tri u USD, trong đó l n nh t là các d án khai

ạ ủ ớ ơ ự ệ ễ ạ ầ thác d u khí t

ạ ự ủ ệ ạ ầ ủ c a Viettel t i Nga c a PVN v i h n 170 tri u USD, d án kinh doanh m ng vi n thông ệ i Singapore g n 10 tri u i Campuchia 22,1 tri u USD; d án c a Petrolimex t

USD.

ạ ầ ế ế ế ố ổ ỉ ợ Lũy k đ n h t năm 2019, t ng v n đăng ký đ t g n 21 t USD; trong đó l ậ i nhu n

ề ướ ủ ạ ộ ạ ả ỷ ể chuy n v n c c a các DN có ho t đ ng đ u t ầ ư ạ ướ t i n c ngoài đ t kho ng 3 t USD và

ợ ữ ạ ể ầ ư ự ệ ả l ậ i nhu n gi i đ tái đ u t l kho ng 363 tri u USD. Các d án t ạ ướ i n c ngoài có doanh

ự ầ ủ ế ự ễ ầ ồ thu ch y u trong các lĩnh v c d u khí, kinh doanh xăng d u, vi n thông, lĩnh v c tr ng và

ế ế ch bi n cao su.

ề ướ ể ầ ạ ố ố ượ Bên c nh ph n v n chuy n v n c, các DNVN cũng hình thành kh i l ng tài

ơ ở ả ể ư ấ ị ỷ ả s n đáng k nh nhà máy, c s s n xu t giá tr hàng t USD t ạ ướ i n c ngoài.

ộ ạ ị ườ ở ộ ứ Th hai , ho t đ ng ĐTRNN giúp các DNVN m r ng th tr

ẩ ở ộ ị ườ ụ ả ượ ủ ệ ẩ ph m. Khi m r ng vi c ĐTRNN thì th tr ng tiêu th s n ph m c a DN đã đ

ộ ố ơ ộ ữ ề ồ ơ ờ ở ớ

ư ệ ơ ở hình nh Viettel sau 15 năm ĐTRNN, Viettel đã có h n 35 tri u thuê bao 11 th tr

ươ ướ ụ ả ắ ở ộ ỹ ụ ả ng tiêu th s n ở c m ụ ể ộ r ng h n nhi u, đ ng th i cũng m ra nh ng c h i kinh doanh m i. M t s ví d đi n ị ườ ng ễ c ngoài tr i dài kh p 3 châu l c Á – Phi – M và tr thành m t trong ba m i DN vi n n

ượ ế ớ ấ thông có l ề ng khách hàng nhi u nh t trên th gi i.

Nguyên Thị Linh DAV

ả ượ ộ ươ Th baứ , các DN khi ĐTRNN đã tránh đ c các hàng rào b o h th

ướ ầ ư ậ ế ậ ớ ề ị ườ ấ ộ các n c nh n đ u t do đó ti p c n v i th tr

ượ ị ườ ụ ả ẩ ị ậ ộ r ng đ c th tr ng tiêu th s n ph m hàng hoá, d ch v . ng ti m năng m t cách nhanh nh t và m ế ộ ụ Trong xu th h i nh p kinh t

ượ ỡ ỏ ố ộ ươ ệ ả c d b . Do đó các qu c gia th ạ ầ ng m i d n đ hi n nay thì các hàng rào b o h th

ứ ạ ư ạ ả ơ ỹ ự ữ ả ươ ạ ủ ng m i c a ở ế ườ ng ậ ng m i ngày càng ph c t p h n, nh rào c n k thu t, xây d ng nên nh ng rào c n th

ả ề ườ ệ ấ ố ẩ

ệ ượ ướ ầ ư ự ư c ngoài đ ế tr c ti p ra n c xem nh là gi

rào c n v môi tr ề khăn h nơ . Trong đi u ki n đó thì đ u t ọ ầ ư ự ố ư ượ ỉ ượ ượ ả c các nhà đ u t pháp t i u đ l a ch n, không ch v t qua đ

ướ ị ườ ộ ữ ế n ế ậ c đó, ti p c n th tr ự ng m t cách tr c ti p, mà còn đ ượ ưở c h

ả ủ ướ ầ ư ậ ộ ấ đãi trong s n xu t kinh doanh c a n giành cho các nhà đ u t ầ ư M t ví d c nh n đ u t .

ươ ư ự ề ổ ể ề ng th c mi n Nam hay Công ty l đi n hình là nhi u DNVN nh là T ng công ty L

ầ ư ế ế ể ồ ự ể ự th c VN đã sang Campuchia đ tr ng lúa, đ u t

ị ườ ư ệ ễ ế ặ ẩ ng. Do đó vi c xu t kh u hàng hoá vào các qu c gia ngày càng khó ả i ộ ủ c hàng rào b o h c a ệ ư ề ng nh ng đi u ki n u ụ ươ ng ấ xây d ng nhà máy ch bi n đ xu t ậ t, mi n thu nh p EU có chính sách u đãi đ c bi ng EU vì ạ kh u lúa g o sang th tr

ả ừ ẩ ề ẽ ấ ẩ ạ ả kh u cho nông s n t Campuchia. Đi u này s giúp công ty xu t kh u g o, nông s n VN

ượ ế ậ ị ườ ễ ế ừ ị ườ t th tr ấ ng này xu t sang EU đ ể ễ c mi n thu và có th d dàng ti p c n th tr ng khó

tính EU.

Th t

ệ ấ ủ ụ ậ ả ả , t khi ĐTRNN đã t n d ng kh năng s n xu t c a n

ộ ố ứ ư m t s DN Vi ự ậ ệ ề ư ề ữ ề ệ ể ặ ụ ngoài. T n d ng s khác bi t v nh ng đi u ki n và đ c đi m vĩ mô nh n n kinh t ướ c ế ,

ườ ấ ượ ậ ồ ủ ủ ộ ệ công ngh , môi tr ng khí h u, chi phí và ch t l

ệ ể ả ả ả ố ấ ố ấ qu c gia khác nhau, c i thi n năng su t, qua đó gi m thi u chi phí s n xu t, t

ấ ượ ậ ặ ư ệ ụ ặ ả nhu n ho c nâng cao ch t l ng. Ví d nh vi c Vinamilk đ t nhà máy s n xu t ng c a ngu n cung lao đ ng c a các ợ i đa hóa l i ấ ở ướ n c

ụ ậ ẵ ồ ừ ấ ượ ạ ngoài giúp t n d ng các ngu n s n có t các nông tr i ch t l

ượ ấ ầ ư ằ ợ đ c c p phép ĐTRNN, Vinamilk đã đ u t vào nhà máy Miraka nh m khai thác l ng. Năm 2010, sau khi ừ i ích t

ệ ữ ươ ồ ấ ượ ồ ệ ữ ấ ủ ề ngu n nguyên li u s a t i d i dào và ch t l ng cao c a n n công nghi p s a r t phát

ể ạ ổ ưỡ ề ẻ ậ ố ớ ợ tri n t i New Zealnd, qu c gia có n n khí h u ôn đ i mát m và th nh ng thích h p cho

ủ ộ ữ ệ ầ ầ ồ ờ ổ ồ ị nhu c u chăn nuôi bò s a, đ ng th i ch đ ng n đ nh ngu n nguyên li u đ u vào khi giá

ộ ế ế ớ ữ ệ ụ ể ố th gi

ẩ ấ ả ấ ượ ấ ấ ớ ộ ữ ả s n xu t s n ph m b t s a nguyên kem ch t l ng cao v i công su t 8 t n/gi , t

ươ i có bi n đ ng. Theo d li u c th do Vinamilk công b , nhà máy Miraka chuyên ờ ươ ng ệ ế ế ữ ệ ấ ả ồ ờ đ

ế ế ể ớ ượ ữ ủ ươ ươ ượ ng s a c a 55000 con bò và đ ng v i l năm, t ng đ c thi

ươ ượ ờ ở New Zealand, Vinamilk đã có đ ng lai. Nh Công ty Miraka c ngu n s a t trong t

ng 32000 t n/năm, đ ng th i có kh năng ch bi n 210 tri u lit s a nguyên li u hàng ể ở ộ t k đ có th m r ng ồ ữ ươ i ầ ấ ượ ị ườ ấ ữ ạ ở ả Taupo và s n xu t s a ch t l ể ng cao có th bán trên th tr ng toàn c u. nông tr i ừ t

ơ ả ữ ế ạ

2. Nh ng h n ch và nguyên nhân c b n

Nguyên Thị Linh DAV

2.1. ữ ạ Nh ng h n ch

ế ữ ạ ượ ặ ấ ị ự ế ả ườ M c dù đã đ t đ c nh ng k t qu tích c c nh t đ nh, môi tr ng đ u t

ồ ạ ề ớ ộ ngoài tuy r ng l n và giàu ti m năng song DNVN khi ĐTRNN cũng t n t ầ ư ướ c n ữ i không ít nh ng

ế ạ h n ch .

ề ự ầ ư ủ ệ ậ M t làộ , nhi u d án đ u t ả ố ể ĐTRNN c a DNVN còn tri n khai ch m, hi u qu v n

ầ ư ư đ u t ậ ch a cao hay th m chí là thua l ỗ .

ạ ẳ ủ ướ ủ ươ Ch ng h n Vietnam Airlines đã báo cáo Th t ng xin ch tr ng thoái v n t i d

ậ ớ ổ ạ án thành l p Hãng hàng không Cambodia Angkor Air (CAA) t

ệ ặ ủ ừ ổ ĐTRNN là 49 tri u USD. M c dù trong 9 năm t

ừ ụ ự ệ ả ệ 2013, d án này kinh doanh không hi u qu . CAA liên t c b ơ h n 676 tri u USD song t

ư ự ế ặ ậ ầ ạ ỗ ả ầ ư ệ l , hi u qu đ u t

ướ ể ả ậ ợ ỷ ể ố ạ ự ố i Campuchia v i t ng v n ạ 20092018 t ng doanh thu c a CAA đ t ị ổ không đ t nh d ki n. Hay, PVN t p đoàn d u khí VN m c dù t ng ề ề i nhu n và ti n đã chuy n v c ngoài là kho ng 3,12 t USD, l ố v n đã chuy n ra n

ướ ế ế ầ ỷ ư ặ ơ n c đ n h t 2019 là g n 2 t ộ ử ố ự USD nh ng có h n m t n a s d án g p khó khăn khi

ụ ể ự ự ế ể ậ ặ ộ ướ ắ ự tri n khai. C th có 6 d án ch m ti n đ , 12 d án g p khó khăn v

ự ự ệ ể ả ổ ố ủ không có kh năng tri n khai th c hi n trên t ng s 27 d án ĐTRNN c a PVN

ạ ộ ầ ư ề ả ố ả báo cáo v ho t đ ng đ u t ử ụ , qu n lý, s d ng v n nhà n ướ ạ c t ệ i DN và vi c qu n lý, s ng m c và 7 d án 14. Theo ử

ỹ ỗ ợ ắ ố ỗ ế ể ổ ụ d ng Qu H tr s p x p và phát tri n DN năm 2018, t ng s l

ỷ ọ ế ỗ ệ ớ phát sinh trong năm 2018 ớ tr ng l n ự ủ c a các d án báo l

là 367 tri u USD tăng 265% so v i năm 2017. Chi m t ̀ ớ ố ỗ ệ ậ ấ ự phát sinh là 349 tri u USD, T p đoan Cao su VN ủ nh t là các d án c a Viettel v i s l 15 ệ phát sinh là 7,7 tri u USD. ớ ố ỗ v i s l

ự ạ ấ ế ủ ạ ủ ớ ố

ừ ộ ố ư ế ầ ầ ậ Hai là, năng l c c nh tranh c a DNVN còn r t y u so v i các đ i th c nh tranh. ề m t s ít DN nh Viettel, t p đoàn D u khí VN, ... h u h t các DN khi ĐTRNN đ u Tr

ớ ạ ầ ư ế ừ ướ ố ặ g p khó khăn trong c nh tranh v i các nhà đ u t đ n t các n

ế ớ ự ệ ế ấ ậ ầ ố Lan…) trong đ u th u, th c hi n liên doanh, liên k t v i các đ i tác ở ướ n

ề ế ậ ố ố ở ố ầ ư đ u t

ạ ộ ườ ệ ạ ả ộ c khác (Trung Qu c, Thái ố c ti p nh n v n ồ . B i đa s các DN ĐTRNN có ti m năng khiêm t n: v n ít, khó ti p c n ngu n ố ng kinh doanh qu c ố v n, trình đ có h n, kh năng kinh nghi m ho t đ ng trong môi tr

ư ế ươ ệ ế ị ạ t b h n ch , và ch a có th ng hi u.

ố ượ ạ ầ ư ự ầ ư ủ Bên c nh đó, s l ng d án đ u t ự , quy mô d án đ u t ấ ạ c a DNVN còn r t h n

ế ị ầ ư ủ ế ậ ẫ ở ướ ế ch , đ a bàn đ u t cũng v n ch y u t p trung ữ nh ng n ề c có n n kinh t

14 Vietnam.net, https://vietnamnet.vn/vn/kinhdoanh/dautu/dauturanuocngoailaiitlomatvonnhieu658106.html

15 Tapchitaichinh, https://tapchitaichinh.vn/nghiencuutraodoi/hoatdongdautucuavietnamranuocngoaithuctrang vakhuyennghi318291.html

ư ể ơ ở ị ạ tri n h n nh Lào, Campuchia, Myanmar hay các đ a bàn xa xôi, thông tin liên l c, đi l kém phát ạ i

Nguyên Thị Linh DAV

ỹ ở ư ị ườ ữ ư ớ khó khăn nh Châu Phi, Nam M , nh ng th tr ể ng l n, phát tri n tuy có nh ng s ố

ư ượ l ể ng cũng nh quy mô không đáng k .

2.2. ơ ả ữ Nh ng nguyên nhân c b n

ữ ồ ạ ữ ế ạ Nh ng nguyên nhân khi n cho DNVN khi ĐTRNN còn t n t i nh ng h n ch

ỉ ế ừ ả ữ ư ở ộ ế ậ b n thân phía DN mà còn b i nh ng tác đ ng nh chính sách, pháp lu t không ch đ n t

ố ớ ư ủ ề ệ ỷ ủ c a VN đ i v i ĐTRNN cũng nh r i ro v chênh l ch t ụ ể giá. C th :

ồ ạ ứ ữ ủ ế ể ề Th nh t ấ , DNVN còn t n t ạ i nhi u đi m y u là nguyên nhân chính c a nh ng h n

ế ể ch k trên:

ể ế ế ề ồ ả ự ạ h n ch v ngu n v n ủ Đi m y u chung c a các DNVN đó là ị

ườ ự ệ ả ố , kh năng d báo th ừ ả ạ tr ư ng, năng l c qu n lý, cũng nh kinh nghi m trong ĐTRNN t ế đó h n ch kh năng

ầ ư ủ ủ ư ủ ố ố ớ ạ c nh tranh c a DN so v i các đ i th là cách DN đ u t c a qu c gia khác (nh Thái Lan,

ả ầ ư ấ ế ự ệ ể ậ ố Trung Qu c, ...), hi u qu đ u t th p, khi n d án tri n khai ch m.

ể ồ ạ ượ ự ự ề ể ế ề ế Đi m y u v năng l c tài chính khi n cho nhi u d án không th t n t i đ c lâu.

ỏ ấ ạ ệ ừ ệ ầ ư ả ươ , tr l vi c đ u t Vi c ĐTRNN đòi h i chi phí r t cao t

ả ề ư ậ ư ể còn phát sinh nhi u kho n chi phí khác nh tìm lu t s , thuê báo cáo ki m toán... Ch a k

ậ ệ ế ợ ầ ư ườ ả ầ ờ th vi c đ u t ng không đem đ n l ộ i nhu n ngay mà c n m t kho ng th i gian n u d

ậ ệ ả ớ ự ề ể ậ ớ ờ ờ án v n hành hi u qu m i có th sinh l i, v i nhi u d án, th i gian này th m chí có th

ộ ề ả ữ ế ể ấ ắ

ạ ộ ủ ố ự ể ế ậ

ỗ ở ự ề ệ ả ạ ẫ DNVN khi ĐTRNN v n thua l

ậ ướ ở ạ ỡ ướ ầ ư ư ề ề ấ c các v n đ nh pháp lu t n Nhi u DN khi đ u t ỡ còn b ng tr c s t

ộ ố ự ạ ượ ầ ư ườ ủ ả ị ng cho nhân viên, bên c nh đó ư ể ự ế ể ả kéo dài 510 năm, n u không có m t n n t ng tài chính v ng ch c, DN r t có th ph i ề ừ d ng ho t đ ng kinh doanh hay tri n khai d án. Và th m chí, n u có đ v n, nhi u ế b i năng l c và kinh nghi m qu n lí còn nhi u h n ch . ụ i, phong t c, ệ c hi u i dân b n đ a nên m t s d án đ u t ậ t p quán, văn hóa c a ng đã không đ t đ

ả ề ế ư ỳ ọ ầ ớ ế ừ ệ ư ể qu v kinh t nh k v ng, ph n l n nguyên nhân đ n t

ướ ầ ư ậ ẫ ư ề ị ườ v th tr ng n c nh n đ u t . DNVN khi ĐTRNN v n còn mang t

ườ ề ấ ầ ư ở ư ế ạ ẳ ẽ ượ ướ ng i VN. Ch ng h n nh : V đ t đai, n u DN đ u t vi c phía DN ch a tìm hi u kĩ ủ duy, cách nghĩ c a ỗ ợ VN s đ c Nhà n c h tr

ồ ấ ầ ư ế ộ ở ữ ế ẽ ẫ ư thu h i đ t, nh ng sang đ u t ấ Campuchia ch đ s h u đ t đai s khác, d n đ n nhà

ặ ầ ư ướ đ u t n c ngoài g p không ít khó khăn.

ứ ượ ầ ủ ư ệ ậ ạ ọ Bên c nh đó, các DNVN cũng ch a nh n th c đ c t m quan tr ng c a vi c liên

ặ ệ ỗ ợ ẫ ủ ế ố ế k t DN đ c bi

ạ ẫ ự ệ ớ t, trong khi DNVN còn khá l ấ ố r t t

16 Tapchitaichinh, https://tapchitaichinh.vn/nghiencuutraodoi/hoatdongdautucuavietnamranuocngoaithuctrang vakhuyennghi318291.html

ướ ự ế ẫ ầ ư t là khi ĐTRNN, văn hóa liên k t, h tr l n nhau c a các qu c gia khác ạ ề l m v i văn hóa này. Nhi u DNVN th c hi n ho t ứ ạ phát, d n đ n khó khăn, ph c t p c ngoài còn mang tính t kinh doanh ra n ộ đ ng đ u t

Nguyên Thị Linh DAV

ấ ả ế ế ậ

ứ ạ ủ ề ế ớ ả ạ c nh tranh v i nhau, đi u này làm gi m ti ng nói, s c c nh tranh c a DN t ạ ướ i n

ầ ư ạ ầ ư ướ ế ậ ậ , th m chí gây khó khăn cho n ậ c ti p nh n đ u t nh n đ u t

ầ ư ả ệ ủ ủ ấ ả ớ ơ ố khi x y ra các tranh ch p. Các DNVN khi ĐTRNN còn thi u tính liên k t th m chí còn ế c ti p ố . T i Lào và Trung Qu c, ướ c i thi u c a các c quan qu n lí c a nhà n các DNVN mu n vào đ u t ph i có gi y gi

VN.

ướ ậ Th haiứ , phía nhà n c, pháp lu t VN:

ủ ướ ệ ố ế ề ẩ ạ Chính sách c a n c ta còn h n ch . H th ng chính sách v thúc đ y ĐTRNN

ỉ ư ầ ư ư ệ ầ ự ớ ủ c a VN còn ch a hoàn thi n, khi m i ch đ a ra yêu c u cho nhà đ u t

ế ộ ư ữ ư ư ề ề ị nh ng ch a có nhi u quy đ nh v nh ng ch đ , chính sách u đãi mà nhà đ u t ậ khi nh n d án ầ ư ượ đ c

ưở ầ ư h ng khi đi đ u t .

ạ ộ ư ự ể ả Trong qu n lí tri n khai d án, cũng nh theo dõi tình hình ho t đ ng đ u t ầ ư ả , s n

ạ ộ ủ ấ ư ượ ị xu t, kinh doanh c a các DNVN đang ho t đ ng t ạ ướ i n c ngoài đang ch a đ c xác đ nh

ủ ơ ệ ự ề ẩ ạ ả ộ rõ thu c th m quy n qu n lí c a c quan nào. Bên c nh đó quy trình phê duy t d án còn

ả ề ề ấ ậ ề ệ ủ ụ ủ ờ ợ

ệ ự ầ ư ề ả ố ể ệ ố ờ duy t d án quá lâu. Các DN mu n đ u t

ả ố ở ị ươ ượ ề ấ ờ ố c gi y phép. Các DN ể đ có đ đ a ph

ầ ư ể ộ ế ả ậ ả ặ ớ nhi u b t c p khi có nhi u ph n ánh c a DN v vi c th i gian đ i hoàn thành th t c, phê ủ ụ đ u ph i t n th i gian đ hoàn thi n th t c ế ng mu n ĐTRNN đ u ph i t n th i gian đ n ướ c đ xin phép văn b n cho phép ho c tho thu n v i bên n ạ B K ho ch và Đ u t

ỗ ợ ố ư ễ ế ậ ngoài. Các chính sách giúp DN ti p c n, h tr v n vay còn ch a thông thoáng, d dàng

cho DN.

ộ ế ầ ư ụ ầ ư ướ ộ ươ ạ B K ho ch và Đ u t (c c Đ u t N c ngoài), B Công th

ề ị ườ ấ ơ ị ướ giao đang là ba đ n v chính cung c p thông tin v th tr ng n ạ ộ ng, và B Ngo i ầ c ngoài cho các nhà đ u

ườ ớ ữ ế ậ ệ ậ ư t tuy nhiên các DN th

ườ ượ ư ệ ặ ọ ề tin v môi tr ng đ u t ầ ư ở ướ n c ngoài ch a đ c coi tr ng, đ c bi

ư ượ ố ế ườ ứ ĐTRNN ch a đ c quan tâm đúng m c. Môi tr ng kinh doanh qu c t

ầ ư ề ề ả ố nhanh chóng, hình thành các rào c n v dòng v n đ u t ng khó ti p c n v i nh ng thông tin này. Vi c thu th p các thông ế t công tác xúc ti n ộ ế đang bi n đ ng ộ ề , v chính sách, v văn hóa xã h i,

ụ ậ ữ ả ậ ỏ ố ợ đòi h i các DN ph i liên t c c p nh t thông tin và có nh ng đ i sách h p lý; tuy nhiên, do

ế ậ ị ườ ứ ả ế ệ ạ kh năng ti p c n thông tin và nghiên c u th tr ng còn h n ch nên các DNVN hi n nay

ạ ộ ệ ề ề ạ ỉ ở ấ r t khó khăn trong vi c đi u ch nh chính sách c nh tranh và các ho t đ ng đi u hành các

ị ườ ầ ư ệ ượ ư ơ ệ ề th tr ng đang đ u t . Hi n nay, ch a c quan nào đ

ườ ầ ư ơ ế ể ặ ơ ộ ầ ư ở ầ ư ườ tr ng đ u t , c ch pháp lý, đ c đi m môi tr , và c h i đ u t ng đ u t các n

ỗ ợ ề ậ ơ ủ ế ộ ố ướ ệ Kinh nghi m m t s n

ư ủ ủ ậ ặ ố ướ ả c ngoài (nh JETRO c a Nh t B n, ho c KOTRA c a Hàn Qu c) đ ư ự t ế tr c ti p ra n

ơ ộ ướ ủ ế ệ ơ ụ c giao nhi m v thông tin v môi ướ c. ầ c, Chính ph thành l p c quan có vai trò h tr v xúc ti n đ u ể ộ c tìm ki m các c h i ĐTRNN. Các c quan phi chính ph , hi p h i giúp các DN trong n

ậ ượ ơ ộ ầ ư ở ướ ụ ổ ứ các DN, sau khi nh n đ c danh m c các c h i đ u t n c ngoài, t

ườ ở ỉ ậ ệ ớ ể đi tìm hi u môi tr ng đ u t ầ ư ở ướ n c ngoài, còn ch c cho các DN ự VN hi n nay, m i ch t p trung th c

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ướ ệ ế ầ ư ự ệ ế hi n xúc ti n thu hút đ u t n c ngoài vào VN, vi c xúc ti n đ u t ế tr c ti p ra n ướ c

ư ượ ọ ngoài còn ch a đ c chú tr ng.

IV. Ạ Ộ Ủ Ả Ẩ GI I PHÁP THÚC Đ Y HO T Đ NG ĐTRNN C A DNVN

ơ ộ ủ

1. C h i và thách th c ĐTRNN c a các DNVN ứ

1.1. ơ ộ ủ

ạ ộ ầ ư ự ổ ế ử ị C h i ĐTRNN c a các DNVN ướ ế tr c ti p ra n Đ u t c ngoài là ho t đ ng ph bi n và có quá trình l ch s trong

ế ố ế ớ ở ư ữ ừ ệ quan h kinh t qu c t ạ ộ , nh ng là ho t đ ng khá m i VN nh ng năm v a qua. Đây là

ề ạ ộ ị ườ ở ộ ệ ớ ho t đ ng có ti m năng l n trong vi c giúp DN m r ng th tr

́ ̀ ạ ủ ướ ầ ư ạ ộ ươ ự ậ ̣ ̉ ng m i c a n c nh n đ u t

̀ ơ ộ ế ệ ậ ồ ớ ọ ̉ ữ ng, tránh nh ng hàng rào ́ ̀ ́ ả b o h th , t o điêu kiên khai thac cac nguôn l c san xuât ́ ờ ọ ươ c ngoai, giúp DN có c h i ti p c n v i khoa h c công ngh cao, đ ng th i h c cua n

ữ ụ ứ ệ ệ ả ừ ỏ h i nh ng ng d ng trong công ngh thông tin, kinh nghi m qu n lý, t đó nâng cao năng

ự ủ l c c a mình.

́ ́ ̀ ́ ̣ ự ư ể ơ ợ ư ̣ ̣ ̣ ̀ đo nâng cao hiêu

́ ́ ư Th nhât , DNVN co c hôi l a chon đia đi m đâu t ̀ ́ thich h p, t ̃ ́ ̃ ̉ ử ươ ự ư ̣ ̉ ̣ qua s dung vôn. Trong bôi canh xu h ́ do hoa đâu t ́ ng t đang diên ra manh me, quá

ộ ậ ố ế ệ ượ ự ệ ệ ẩ ớ ị trình h i nh p qu c t đang đ

ươ ươ ẽ ạ ầ ư ự ậ ợ song ph ế tr c ti p ra n

ng s t o thêm thu n l ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ạ ộ i cho ho t đ ng đ u t ̃ ́ ư ự ̣

ng, đa ph ́ ngoài. Cac quôc gia trên thê gi ̀ ế c đ y nhanh v i vi c ký k t và th c hi n các hi p đ nh ướ c ́ ̀ ơ i hâu hêt đêu th c thi nh ng biên phap khuyên khich nhăm ́ ̀ ́ ̀ ́ ở ơ ̣ ̣ ̣ ̣ kêu goi vôn đâu t ̀ bên ngoai. Điêu kiên đo m ra cho cac DNVN c hôi nâng cao hiêu

̀ ̀ ́ ̃ ư ư t ̀ ̉ ử ư ư ơ ợ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ qua s dung vôn băng viêc đâu t ́ vao nh ng n i co kha năng đem lai ty suât l i nhuân cao.

́ ́ ̣ ươ ở ệ ̣ ̣ ̣ ́ư Th hai ơ , cac DNVN co c hôi m rông thi tr

ộ ậ ủ ề ướ ự ả ủ ạ ộ quy n đ c l p trong ho t đ ng kinh doanh c a mình d ̀ ng tiêu thu. Hi n nay, các DN có ướ c. i s qu n lý vĩ mô c a nhà n

ư ậ ể ẩ ụ ả ẩ ố ề ượ ộ Nh v y, đ đ y nhanh t c đ tiêu th s n ph m, thu hút đ

ủ ẩ ả ư ọ ề ị ườ ủ mua và tiêu dùng s n ph m c a DN, cũng nh khai thác m i ti m năng c a th tr

ừ ậ ầ ợ ệ ể ạ ộ ệ i nhu n, các DN c n m cách tri ả ủ t đ , hi u qu c a ho t đ ng, t

đó tăng doanh thu và l ́ ̀ ̀ ư ị ườ ụ ể ̣ ̣ ̣ ̉ ̣

c thêm nhi u khách hàng ộ ng m t ở ́ không con bi bo hep trong khuôn khô đia ly ̀ ́ ộ r ng th tr ́ ́ ư ự ượ ở ̣ ́ ơ i. Các DN có ́ ̃ ươ c trong khu v c cung nh toan thê gi ng tiêu th , các đia đi m đâu t ̀ quôc gia, ma đ c m rông ra cac n

́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ư ư ̣ ơ ộ c h i thanh lâp cac chi nhanh

́ ́ ở ươ n c ngoai thông qua cac hinh th c nh DN liên doanh ́ ̃ ́ ̀ ́ ̉ ự ự ̣ ươ ̣ hay DN 100% vôn, đê th c s căm rê sâu bên tai thi tr ́ ươ c trên thê gi ̀ ng cac n ́ ơ i. Bên

ở ộ ị ườ ệ ầ ư ế ủ ạ ạ ạ c nh đó, vi c m r ng th tr ng đ u t còn giúp các DN h n ch r i ro và đa d ng hóa

ầ ư ế ắ ộ ỏ ụ danh m c đ u t ứ do nguyên t c “không gom h t tr ng vào cùng m t gi ” trong kinh

doanh.

́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ự ̣ ̉

, DNVN Nam co điêu kiên khai thac cac nguôn l c san xuât cua n ̃ Th báư ̃ ̃ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ư ự ̃ ư ự ̉ ́ ̀ ̉ ươ c ngoai. ́ Ly thuyêt cung nh th c tiên cho thây răng môi quôc gia đêu co nh ng nguôn l c san xuât

Nguyên Thị Linh DAV

́ ̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ư ự ơ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉

́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̃ ư ự ơ ̣ quôc gia nay tim kiêm c hôi đâu t ư ở

nhât đinh va tông nguôn l c la h u han. Đây chinh la môt nguyên nhân c ban khiên DN cua ̉ quôc gia khac nhăm khai thac nh ng nguôn l c cua ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ơ ́ ơ ̉ ̉ ̣ ̣ ́ đât n

́ ươ c đo đê phat triên. Đông th i, cung v i qua trinh khai thac la viêc phat huy thê manh ̃ ̃ ́ ̀ ́ ̣ ợ ợ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ i nhuân môt khi chung không co điêu kiên i thê se không đem lai l cua môi DN. Nh ng l

ự ượ ̉ ̃ ư c triên khai trong th c tiên.̃ đ

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ơ ự ̣

Th t́ư ư, DNVN co điêu kiên tiêp xuc tr c tiêp v i thi tr ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ươ ng quôc tê vê vôn, may ̀ ́ ơ ư đo co điêu kiên tiêp thu công nghê m i hiên đai, co điêu kiên đôi m i moc thiêt bi KHCN, t

́ ́ ướ ệ ế ớ ể ̉ ̉ ơ c câu san xuât cua DN. Trong xu h ọ ng phát tri n khoa h c và công ngh th gi i, sân

ế ề ể ầ ẳ ạ ơ ơ ơ ch i toàn c u bình đ ng h n, liên k t ngang m nh h n. Các DN, công ty đ u có th tham

ạ ộ ệ ễ ế ầ ọ ộ gia các ho t đ ng khoa h c và công ngh toàn c u m t cách d dàng, nhanh chóng, n u có

ệ ớ ở ự ố ầ ấ ủ đ năng l c. Công ngh m i tr thành nhân t ệ ạ hàng đ u trong vi c t o ra năng su t, tăng

ớ ể ế ệ ưở ổ ớ ố tr

ậ ệ ạ ớ ự ề ế ả ố ị ư có công ngh l c h u b phá s n nhi u nh ng s DN m i d a vào sáng ch , công ngh

ầ ư ở ộ ệ ấ ớ ọ ệ m i, nh t là DN khoa h c và công ngh tăng lên nhanh. Vi c m r ng đ u t không ch

ị ườ ế ầ ố ơ ọ ớ các qu c gia “y u” h n mình mà c n chú tr ng vào các th tr ừ d ng l ạ ở i

ơ ộ ượ ạ ừ ệ ệ ế ế ậ ộ ớ ộ ng và vi c làm. Xu th phát tri n m i bu c các DNVN luôn luôn đ i m i, s DN cũ ệ ỉ ề ng l n, có n n ắ đó, n m c ti p c n v i công ngh hi n đ i, t năng đ ng, các DN có c h i đ kinh t

ệ ể ế ể ạ ầ ơ ỗ ị ữ v ng bí quy t công ngh đ có th tham gia m nh h n vào chu i giá tr toàn c u.

́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉

̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ Th năḿư ́ ̉ ư ́ ư ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ , cac DNVN co điêu kiên tiêp thu kinh nghiêm quan ly tiên tiên, nâng cao ́ ̣ trinh đô tô ch c, quan ly san xuât, nâng cao hiêu biêt vê luât phap va y th c châp hanh luât

́ ̀ ́ ̀ ̉ ở ̉ ̣ phap, nâng cao kha năng canh tranh công băng trên tr ̀ ́ ươ ng quôc tê va ca trong n ́ ươ c.

1.2.

ứ ủ Thách th c ĐTRNN c a các DNVN

ứ ạ ộ ỹ ủ ệ ề M t làộ , chênh l ch v trình đ , k năng, s c c nh tranh c a DN

ề ế ứ ấ ấ ế ề ự Đây là v n đ h t s c c p thi t và gây ra nhi u s hoang mang cho các DN Vi ệ t

ở ự ủ ữ ệ ườ ộ khi ĐTRNN. B i s chênh l ch này c a nh ng ng i lao đ ng t ạ ướ ở ạ ẽ ạ c s t i s t o ra i n

ứ ạ ấ ị ướ ể ắ ả ấ ự s ph c t p nh t đ nh, gây v ng m c và khó khăn trong quá trình s n xu t và tri n khai

ự ệ ả ả ự ị ườ ự công vi c kinh doanh. Do kh năng d báo th tr

̃ ̀ ướ ạ ướ ủ c a các DN trong n ế c vân còn nhiêu h n ch . Các công ty VN khi ra n c ngoài th

ự ọ ả ặ ớ ự ạ ả ố ấ ố ệ ng, năng l c qu n lý, năng l c tài chính ườ ng ẩ t trong các lĩnh v c h tham gia. Các s n ph m ph i đ i m t v i s c nh tranh r t kh c li

ệ ủ ướ ọ ế ư ậ ả ướ khoa h ccông ngh c a n ỳ c tiên ti n nh Hoa K , Nh t B n và các n

ẽ ậ ạ ị ườ ướ ế xâm nh p m nh m vào th tr ng các n

ặ ệ ề ả ấ ấ ớ ắ tranh gay g t. Đ c bi

c Châu Âu cũng ị ạ c khi n cho các DNVN khi ĐTRNN b c nh ế ở ữ t, nó làm n y sinh các v n đ tranh ch p m i liên quan đ n s h u ự ỉ ẫ ữ ệ ể ệ ị ề ệ ả

ể ấ ướ ệ ề ấ ở ộ ộ c ta đang n

ự ạ ệ ế ắ ọ ớ ộ ơ trí tu , b n quy n, nhãn hi u, ch d n đ a lý, ki u dáng công nghi pnh ng lĩnh v c mà ể ớ ọ ự trình đ phát tri n r t th p so v i h . S chênh l ch v trình đ phát tri n ự khoa h c và công ngh quá l n trong m t sân ch i có s c nh tranh gay g t khi n cho s

ệ ầ ư ủ ế ế ề ằ thua thi t và y u th luôn n m v phía các nhà đ u t c a VN.

Nguyên Thị Linh DAV

ứ ạ ủ ậ ạ ở ả Bên c nh đó, s c c nh tranh c a DN t p trung ả ủ ế ị kh năng quy t đ nh giá c c a

ố ớ ố ị ườ ủ ạ ộ ề ỷ ủ ề ệ DN đ i v i đ i th trên th tr ng. Các DN ho t đ ng trong đi u ki n có r i ro v t giá,

ố ả ế ạ ố ặ ớ ề ổ ứ ế ấ ọ

ả ổ ể ạ ấ ả ở ỷ i kho n t n th t do t nâng giá bán đ bù l

ườ ủ ả ả ắ ạ ơ khi n DN ph i luôn đ i m t v i thách th c v t n th t ngo i h i. N u DN ch n cách ấ ủ giá, giá c hàng háo c a DN tr nên kém h p ư ậ i tiêu dùng và kh năng c nh tranh c a DN gi m sút. Nh v y, ẫ d n h n trong m t ng

ứ ố ớ ứ ạ ề ề ề ấ ạ ộ các v n đ v trình đ , kĩ năng và s c c nh tranh t o ra nhi u thách th c đ i v i DN.

ả Hai là, rào c n pháp lý, văn hóa.

ậ ủ ữ ự ề ỗ ố ệ ở ậ ấ ị Pháp lu t c a m i qu c gia đ u có nh ng s khác bi t nh t đ nh b i v y khi các

ậ ủ ề ế ố ộ ướ ự ề ỉ hành đ ng có liên quan đ n pháp lu t c a nhi u qu c gia khác nhau và d i s đi u ch nh

ướ ả ấ ế ề ề ề ề ả ặ ấ ấ ầ ủ c a các n c thì x y ra r t nhi u v n đ . Các DN h u h t đ u g p ph i v n đ pháp lý

ể ượ ộ ữ khi đ u t ầ ư ạ ướ ở ạ i n c s t t i. Vì lí do là các DN không th tìm đ

ư ấ ể ể ượ ế ề ệ viên t ệ v n chuyên nghi p, có th hi u đ c h t các đi u ki n kinh doanh và h tr t c nh ng đ i ngũ chuyên ỗ ợ ố t

ấ ể ả ầ ư ủ ữ ế ắ ữ nh t đ DN gi i quy t nh ng khúc m c và khó khăn c a các DN đ u t . Nh ng ngành

ề ặ ự ề ấ ả ả ngh g p ph i khó khăn nhi u nh t trong rào c n pháp lý đó là ngành xây d ng, khai

ế ầ ư ơ ở ạ ầ ớ ệ ầ ư ộ ố khoáng, y t và đ u t các c s h t ng… V i các DN Vi t khi đ u t m t s ngành

ở ậ ướ ự ế ộ ơ ư ề ngh trên các n

ủ ướ ữ ợ ị chính ph 2 n c lân c n nh Lào và Campuchia thì cũng đã có s ti n b h n, vì ắ ố i cho DNVN. Tuy nhiên thì nh ng r c r i ữ c này đã có nh ng quy đ nh có l

ữ ấ ấ ả ẫ ớ ướ ề ề v tranh ch p, gi y phép hay b n quy n v n là nh ng khó khăn l n cho DN n c ta.

ệ ề ậ ữ ườ ữ Ngoài ra, nh ng khác bi t v văn hóa, pháp lu t, môi tr

ầ ư ế ậ ế ẫ ố ả ưở gia ti p nh n đ u t ấ này đã d n đ n các tranh ch p ngoài mong mu n, nh h

ườ ươ ư ả ị ự ệ ệ ề ợ i dân đ a ph ự vi c th c hi n d án, quy n và l

́ ̀ ấ ồ ữ ề ầ ư ố ng gi a VN và các qu c ế ng đ n ủ ng cũng nh hình nh c a ơ 17 B t đ ng v ngôn ng và văn hóa trong ủ i ích c a ng ́ i. nhà đ u t ự VN trong khu v c va trên thê gi

ệ ủ ư ộ ườ ộ ở ướ ở ạ quá trình làm vi c c a cán b , nhân viên cũng nh ng i lao đ ng c s t n i cũng gây

ề ệ ự ẽ ệ ớ ra nhi u khó khăn cho các DN Vi t. S khác bi

ư ườ ế ạ ướ ở ạ ự ộ ể ậ ữ nh nh ng ng i lao đ ng tr c ti p t c s t i n

ố ệ ượ ừ ấ ẽ ả ấ ộ ỗ ợ h tr nhau t t nh t trong công vi c đ c, t t l n này s làm cho các nhân viên cũng ệ i khó mà có th hòa thu n và làm vi c, ấ đó s làm gi m năng su t lao đ ng và ch t

ủ ỏ ể ả ắ ượ l ệ ng c a công vi c. Kinh doanh ở ướ n

ủ ọ ự ệ ề ữ hàng và hành vi tiêu dùng c a h . S khác bi t v văn hóa và ngôn ng là rào c n l n t

ự ả ủ c ngoài đòi h i các DN ph i hi u sâu s c khách ả ớ ớ i ữ ng, rào c n ngôn ng , ệ ề ị ườ t v th tr thành công c a DNVN ở ướ n c ngoài. Chính s khác bi

ủ ụ ế ộ ế ị ạ ị ầ ư văn hóa, th t c pháp lý, bi n đ ng kinh t , chính tr t i đ a bàn đ u t ệ và vi c không

ạ

https://tapchitaichinh.vn/taichinhkinhdoanh/loaibonhungraocandoihoatdongdautucuaviet

17 T p chí tài chính, namranuocngoai319247.html

ề ẩ ế ườ l ủ ng h t các r i ro ti m n.

Nguyên Thị Linh DAV

18

ả ẩ i pháp thúc đ y ĐTRNN

2. Các gi ể

ầ ư ủ ẩ ướ ế ầ Đ thúc đ y đ u t c a DNVN ra n ư ơ ế c ngoài c n có các c ch khuy n khích, u

ủ ướ ộ ố ề ố ớ ố ớ ặ đãi c a nhà n c VN đ i v i nhà ĐTRNN nói chung và đ c thù đ i v i m t s n n kinh

ủ ư ế ế t ư (Lào, Campuchia, LB Nga...) nói riêng, nh ng chính sách khuy n khích, u đãi c a phía

ả ượ ự ủ ậ ợ ừ ạ ộ ậ ạ ợ VN ph i đ c s ng h và t o thu n l i t ỏ phía b n thông qua th a thu n h p tác song

ươ ầ ư ẫ ủ ữ ế ẩ ổ ợ ph ng gi a các Chính ph liên quan đ n thúc đ y đ u t l n nhau; h p tác trao đ i thông

ườ ơ ế ố ợ ầ ư ủ ữ ả ơ ướ tin th ng xuyên, có c ch ph i h p gi a các c quan qu n lý đ u t c a các n c…).

ữ ệ ố ả ưở ớ ế ị ầ ư ủ ị Ngoài vi c xác đ nh nh ng nhân t nh h ng t i quy t đ nh đ u t ầ c a nhà đ u

ườ ầ ư ậ ợ ầ ư ế ả ợ ư t (môi tr ng đ u t thu n l i, có chính sách khuy n khích đ u t , kh năng sinh l

ủ ướ ầ ư ướ ầ ư ề ầ ậ ướ ớ ạ chính sách c a n c đ u t và n c nh n đ u t đ u c n h ng t i t o thu n l i), thì ậ ợ ể i đ

ề ợ ợ ợ ậ ủ ự ế ti m năng sinh l ơ ộ i thành c h i sinh l i và thành l i nhu n c a DN trên th c t .

ể ể ậ ầ ẩ ả ủ Do v y, đ thúc đ y ĐTRNN c a DNVN c n tri n khai các gi i pháp sau:

2.1. ề ướ

ạ ẩ ế ượ ể ả Th nh t c: V phía Nhà n ấ ượ ứ ấ , đ y m nh ch t l ng công tác qu n lý và phát tri n chi n l c:

ể ự ộ ế ế ượ ầ ư ạ Xây d ng chi n l c phát tri n ĐTRNN: B K ho ch và Đ u t

ủ ự ế ượ ủ ộ ố Chính ph xây d ng Chi n l

ả ề ậ ế ượ ề ư ướ ụ ế ấ ị c ph i đ c p đ n các v n đ nh : m c tiêu và đ nh h chi n l

ụ ể ừ ủ ế ạ

ầ ư ọ ị ườ ữ ế ể ặ thay m t ủ c ĐTRNN chung c a qu c gia, n i dung c a ể ng phát tri n ự ĐTRNN c a VN theo k ho ch 5 năm và c th hóa t ng năm; ngành, lĩnh v c ế tr ng đi m; nh ng chính sách khuy n khuy n khích ĐTRNN; th tr ng đ u t

ii.

ướ ủ khích c a Nhà n ỗ ợ c trong h tr ĐTRNN.

ườ ề ự ế ộ ế ệ ố ị Tăng c ệ ng bi n pháp ch tài v th c hi n ch đ báo cáo th ng kê đ nh k ỳ

iii.

ơ ở ự ự ệ ể ủ c a các DN đ có c s đánh giá tình hình th c hi n các d án ĐTRNN.

ự ớ ợ ệ ậ Xây d ng chính sách, pháp lu t ĐTRNN phù h p v i thông l qu c t

ủ ệ ế ậ ả ậ ơ ị đ nh c a chính sách, pháp lu t và v n hành c ch có hi u qu luôn là ti n đ ố ế ự ổ . S n ề ề

ế ể ủ ự ế ứ ầ h t s c c n thi t cho s phát tri n c a DN.

ề ủ ụ ầ ư ẳ ạ ỉ ầ Ch ng h n v th t c xin phép đ u t

ộ ế ầ ư ạ ầ ư ệ ậ ấ cho B k ho ch và đ u t xem xét. Khi đó, vi c đăng ký đ u t ấ , DN ch c n trình gi y xin phép ĐTRNN ầ ư và ch p nh n đ u t

́ ượ ữ ủ ự ễ ế ạ đ c di n ra trên m ng thông tin tr c tuy n gi a Chính ph và DN theo mô hình chính

ủ ệ ử ừ ệ ả ơ ướ ph đi n t ủ ụ . T đó, vi c th t c xin phép đ u t ầ ư ượ ơ đ c đ n gi n hóa h n tr c.

ề ư ế ệ ậ ậ ả ị ị ị

ạ

https://tapchitaichinh.vn/nghiencuutraodoi/hoatdongdautucuavietnamranuocngoaithuc

18 T p chí tài chính, trangvakhuyennghi318291.html

ạ ộ ữ ư ế ộ ả V các hi p đ nh, ngh đ nh th , lu t, tho thu n và các văn b n pháp lý kinh t tài ầ ả chính, lao đ ng và l u trú, cùng nh ng văn b n pháp lý khác liên quan đ n ho t đ ng đ u

Nguyên Thị Linh DAV

ụ ể ộ ị ớ ơ ố ư ư t , l u chuy n hàng hóa, d ch v , lao đ ng qua biên gi i qu c gia : các c quan nhà n ướ c

19.

ế ụ ế ệ ầ ộ VN c n ti p t c ký k t và hoàn thi n n i dung

ữ ế ệ ấ ạ ẩ Th haiứ , đ y m nh vi c cung c p thông tin h u ích đ n DN:

ơ ướ ộ ế ầ ư ạ ố ợ ủ ẽ ớ ả C quan qu n lý nhà n c mà B K ho ch Đ u t ch trì s ph i h p v i các

ộ ổ ứ ấ ậ ướ B , ngành liên quan t ch c thu th p thông tin cung c p cho các DN trong n c, các DN

ị ề đang có ý đ nh ĐTRNN v :

ầ ư ậ ạ ộ ế Chính sách thu hút đ u t

ạ ộ ấ ả ạ ướ ở ạ ủ ư t , ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a DN t i. Các nhà đ u t c s t i n

ế ự ỗ ợ ề ị ụ ỗ ợ ư ấ ầ c n đ n s h tr v các d ch v h tr t ầ , lu t pháp chính sách liên quan đ n ho t đ ng đ u ầ ư ấ r t ử ề pháp, nh t là v đăng ký và x lý

ấ ươ ư ấ ế ế ậ ấ ẩ tranh ch p th ệ ng hi u, t ủ ụ v n k toán, thu , th t c xu t nh p kh u; các

ii.

ụ ị d ch v tài chính ngân hàng.

ơ ộ ầ ư ề ộ ố Các ti m năng và c h i đ u t trong m t s ngành, lĩnh v c c th t ự ụ ể ạ ướ c i n

iii.

ở ạ s t i.

iv.

ầ ư ụ ể ự ượ ủ ướ ậ Các d án đ u t c th đã đ c Chính ph 2 n ỏ c ký th a thu n.

ọ ầ ư ướ ự ủ ạ ướ ở ạ Các d án kêu g i đ u t n c ngoài c a t c s t i n i.

ị ườ ấ ượ ả ầ Thông tin th tr ư ng ( nh ch t l ư ể ng, giá c và cung c u cũng nh tri n

ệ ả ẩ ố ơ ộ ọ v ng s n ph m); thông tin đ i tác, c h i và kinh nghi m kinh doanh; thông tin

ườ ầ ư ủ ụ ư ấ ẩ ậ ị ề v môi tr ng đ u t (nh các quy đ nh pháp lý, th t c xu t nh p kh u; các

ề ệ ấ ượ ứ ầ ấ ả ẩ ậ yêu c u và gi y ch ng nh n v v sinh an toàn, ch t l ng s n ph m; các

ể ệ ố ị ế ố ị

ợ ể ư ộ ươ ế ả ạ ặ đ c đi m văn hoá, th hi u tiêu dùng; h th ng phân ph i hàng...) và các d ch ị ng m i ( nh h i ch tri n lãm, qu ng cáo và tham quan th ụ v xúc ti n th

ườ ớ ề ế ớ ố tr ng, môi gi i và ti p xúc v i các đ i tác ti m năng

ủ ệ ạ ạ ơ ạ ế ấ C quan đ i di n ngo i giao c a VN t ề i các n n kinh t cung c p cho các DN

ạ ộ ẽ ư ơ ả ướ đang và s ho t đ ng đ u t ầ ư ạ ướ ở ạ i n c s t t i cũng nh c quan qu n lý nhà n c liên quan

ạ các lo i thông tin sau:

ầ ư ề ậ Thông tin v chính sách thu hút đ u t và các chính sách, lu t pháp liên quan

ạ ộ ụ ỗ ợ ư ề ấ ị ủ trong quá trình ho t đ ng c a DN. Các d ch v h tr t

ử ư ấ ủ ụ ươ ế ế ấ ấ ký và x lý tranh ch p th ệ ng hi u, t

ổ ậ ụ ụ ẩ ị ị

ể ả ả ố ế ụ ụ ề ể ả ả pháp, nh t là v đăng ậ v n k toán, thu , th t c xu t nh p ể kh u; các d ch v tài chính ngân hàng, n i b t là d ch v thanh toán, chuy n ế ti n, b o hi m và b o lãnh tín d ng (k c b o lãnh tín d ng qu c t , th

ạ

https://tapchitaichinh.vn/nghiencuutraodoi/dautucuavietnamranuocngoaivamotsokhuyen

19 T p chí tài chính, nghi310741.html

ả ở ấ ằ ướ ủ ch p b ng tài s n trong n c c a các doanh nhân và DNVN.

Nguyên Thị Linh DAV

ii.

ỉ ố ấ ỳ ị ế ủ ố Đ nh k cung c p các ch s kinh t vĩ mô c a n ướ ở ạ c s t i: quy mô, t c đ ộ

iii.

ưở ủ ề ế ệ ợ ế ữ ướ tăng tr ng c a n n kinh t , …. và quan h h p tác kinh t gi a hai n c.

iv.

ổ ứ ị ườ ề ậ ụ ể ầ ư T ch c thu th p thông tin v các th tr ng c th nhà đ u t quan tâm.

ạ ứ ự ươ ỗ ợ ụ ề Các đ i s quán, lãnh s quán và phòng th ng v VN h tr DNVN v cung

ỗ ợ ề ả ế ả ả ộ ấ c p h chi u, xin visa; h tr v đ m b o an ninh tài s n và an toàn cá nhân;

ậ ả ỗ ợ ề ủ ụ h tr v th t c, th m chí b o lãnh pháp lý, xin n ướ ở ạ c s t

ệ ộ ươ ạ ổ ợ ậ l p các hi p h i DN, các trung tâm th ng m i, các DN và t i cho phép thành ấ ả h p s n xu t

ủ ườ ở ữ ể ợ ị ướ kinh doanh c a ng i VN nh ng đ a đi m thích h p trên n c, vùng lãnh

ổ ở ạ th s t i.

ườ ầ ư ế ớ Th baứ , tăng c ng công tác xúc ti n đ u t ữ trong nh ng năm t i.

ữ ơ ủ ề ộ ộ ạ ộ ậ ế Ho t đ ng ĐTRNN là m t b ph n h u c c a n n kinh t VN cho nên Nhà n ướ c

ầ ả ổ ộ ầ ư ụ ể ầ ư ủ ế ẩ ph i phân b m t ph n kinh phí xúc ti n đ u t . C th : thúc đ y đ u t

ộ ố ị ể ằ ọ ỳ

ư ổ ứ ườ ệ ị ề ậ ch c biên d ch tài li u v lu t pháp, chính sách, môi tr ng và c h i đ u t nh t

ộ ố ị ể ể ấ ả ọ ơ c a VN sang ứ m t s đ a bàn tr ng đi m (Lào, Liên bang Nga, Hoa K , Campuchia) b ng các hình th c ơ ộ ầ ư ạ t i ấ m t s đ a bàn tr ng đi m đ cung c p cho các DN, c quan qu n lý thông qua các n

ệ ử ư ẩ ệ ủ ầ ả ộ ph m cũng nh qua trang tin đi n t ặ . Đ c bi ỗ ợ ề t, c n b o h và h tr v pháp lý c a nhà

ướ ằ ậ ườ n ữ c nh m thành l p nh ng trung tâm kinh t ạ ủ ng m i c a ng ế ươ th ở ướ n i VN

ể ề ậ ớ ố ỹ ở ị ườ ữ c ngoài, ứ ng đã và đang phát tri n, truy n th ng và m i (M , Nh t, Đ c, ấ nh t là nh ng th tr

ộ ố ướ ể ả ở ỹ Nga và m t s n c M la tinh, k c châu Phi)

ườ ủ ướ Th tứ ư, tăng c ỗ ợ ư ng chính sách h tr , u đãi c a Nhà n c

ỗ ợ ầ ư ố ồ H tr ngu n v n đ u t :

ỹ ầ ườ ộ ố ự ầ ư ể ự ụ C n tăng c ố ớ ng qu ĐTRNN. Đ i v i m t s d án đ u t

ộ ọ ự ớ ư ả ệ ấ quan tr ng có tác đ ng tích c c t ể i phát tri n kinh t ế ủ ướ c a n

ẩ ề ụ ụ ả ộ ố ế ả ậ ẩ ấ

ị ượ ưở ỗ ợ ề ố ượ ướ ư ề ố ồ ng chính sách u đãi h tr v ngu n v n. Đ i t c, đ ngh đ trong n ng đ c h

ố ớ ướ ầ ả ưở ự ữ ế ậ ớ ố ố ỗ ợ h tr vay v n: nh ng d án có t m nh h ng l n đ i v i n

ụ ụ ự ữ ệ ả ả ồ ệ đ th c hi n m c tiêu ậ c ta nh s n xu t đi n nh p ế ế kh u v VN, khai thác m t s khoáng s n thay th nh p kh u ph c v s n xu t ch bi n ượ c ữ c ti p nh n v n; nh ng ấ ự d án có tính kh thi cao; Nh ng d án khai thác ngu n nguyên li u ph c v cho s n xu t

ướ trong n c…

ộ ố ườ ặ ợ ệ ướ ể ớ ố Trong m t s tr ng h p đ c bi t, nhà n ể ự c có th góp v n cùng v i DN đ th c

ii.

ệ ự ẻ ủ ớ hi n d án, chia s r i ro v i DN.

ị

ướ

ề ầ ư

ẫ

ướ

ế 20 ư ề Chính sách u đãi v thu :

20 Chinh phu (2015), Ngh đ nh sô 83/2015/NĐCP h ị

ng d n v đ u t

ra n

c ngoài

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ế ố ớ ầ ư ộ ố ư ề C n có chính sách u đãi v thu đ i v i các DN đ u t

ộ ố ư ả ệ ề ả ẩ ậ ấ ự ặ trong m t s lĩnh v c đ c ậ ế thù (nh s n xu t đi n nh p kh u v VN, khai thác m t s khoáng s n thay th nh p

ế ế ụ ả ụ ẩ ấ ướ ụ ể ễ ế ậ kh u, ph c v s n xu t ch bi n trong n ộ c), c th cho mi n n p thu thu nh p DN

ầ ợ ề ướ ể ậ ượ ộ ế ậ ạ ố ớ đ i v i ph n l i nhu n chuy n v n c đã đ c n p thu thu nh p DN t i Lào.

ế ể ả ễ ế ầ ể ợ ề ướ ạ C n mi n hoàn toàn các lo i thu , k c thu chuy n l ậ i nhu n v n

ế ệ ể ừ ạ ộ ự ườ c trong 5 ế ị ng ký k t các hi p đ nh tránh đánh thu 2 năm k t khi d án đi vào ho t đ ng. Tăng c

iii.

ướ ể ả ị ộ ế ả ớ ầ l n v i các n c, đ đ m b o các nhà ĐTRNN không b n p thu trùng.

ườ ự ệ ệ ậ ỏ ươ ươ Tăng c ị ng th c hi n các hi p đ nh, th a thu n song ph ng, đa ph ng:

ủ ự ệ ệ ể ấ ố ớ ỏ ộ ị ậ S m tri n khai và th c hi n th ng nh t các n i dung c a các hi p đ nh, th a thu n

ươ ươ ữ ớ ướ ế ệ song ph ng, đa ph ng gi a VN v i các n

ộ ầ ư ư ệ ị ướ ể ủ ế ớ ả b o h đ u t cũng nh Hi p đ nh tránh đánh thu trùng c a VN v i các n ị c, trong đó có Hi p đ nh khuy n khích và ơ c đ làm c

iv.

ầ ư ủ ỗ ướ ạ ộ ở s cho ho t đ ng đ u t c a DN m i n c.

ộ ầ ư ở ướ ệ ế ậ ườ Khuy n khích thành l p Hi p h i đ u t n c ngoài và tăng c ạ ng ho t

ạ ộ đ ng ngo i giao

ủ ề ằ ọ ượ ầ ư ế Đi u này nh m giúp ti ng nói c a các nhà đ u t VN có tr ng l

ủ ề ẩ ướ ủ ả ệ ư ọ ề ơ ọ có th m quy n c a n c ch nhà khi ph n ánh tâm t

ầ ư ế ạ ầ ư chính sách có liên quan đ n nhà đ u t VN. Bên c nh đó, các nhà đ u t VN có th h tr

ữ ể ỡ ướ ạ ộ ế ắ ẫ l n nhau tìm hi u và tháo g nh ng khó khăn v ớ ơ ng v i c quan ế ủ nguy n v ng c a h v c ch , ể ỗ ợ ầ ng m c có liên quan đ n ho t đ ng đ u

ư ở ướ ở ạ t c s t n i.

ạ ộ Nâng cao đào t o lao đ ng:

ụ ụ ầ ạ ồ ư ấ ủ ự C n đào t o ngu n nhân l c ph c v ĐTRNN giúp t

ế ượ ụ ự ườ ế ệ ể ự ị đ nh chi n l c giáo d c và xây d ng con ng ạ v n cho Chính ph ho ch ầ . C n i cho s nghi p phát tri n kinh t

ự ụ ể ể ầ ạ ọ ộ ổ thay đ i m c tiêu đào t o theo yêu c u phát tri n xă h i và chú tr ng s phát tri n năng

vi.

ư ề ế ớ ụ ự ậ ộ ớ ớ ố ự l c cá nhân, s m đ a n n giáo d c qu c dân h i nh p v i khu v c và th gi i.

ự ế ơ ưở ố ớ ữ ệ ặ Xây d ng c ch tôn vinh: th ng, t ng nh ng danh hi u đ i v i nhà đ u t ầ ư

ề thành đ t ạ ở ướ n c ngoài, có đóng góp cho n n kinh t ế ướ n c nhà.

2.2. ề :

ạ ộ ầ ư ả ấ ướ ầ ư 21 V phía nhà đ u t ở ộ ị Các DN có ý đ nh m r ng ho t đ ng đ u t s n xu t kinh doanh ra n

ậ ủ ữ ữ ề ắ ố ổ ứ ế ế ớ ể ị ầ c n n m v ng nh ng qui đ nh, đi u lu t c a qu c gia, t ch c kinh t th gi c ngoài ệ i đ có bi n

ụ ệ ể ả ữ ớ ố pháp đ i phó v i nh ng v ki n mà lúc nào cũng có th x y ra.

21 Tông cuc Thông kê (2019), Bao cao tinh hinh kinh tê xa hôi 5 thang đâu năm 2019 ̀

̉ ̣ ̣

Nguyên Thị Linh DAV

ầ ư ầ ị ậ ự ự ẩ ẩ ộ Trong khâu chu n b , l p d án đ u t ị c n có s chu n b , tính toán m t cách c

ể ế ố ớ ủ ụ ủ ứ ầ ầ ồ ờ ị th chi ti t; đáp ng đ y đ các th t c, yêu c u theo quy đ nh. Đ ng th i, đ i v i các d

ạ ộ ấ ả ự ệ án đã đi vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh t ạ ướ i n ầ c ngoài, các DN c n th c hi n ch đ ụ ự ế ộ

ầ ư ướ ướ ể ả ơ ỳ ị báo cáo tài chính đ nh k cho c quan qu n lý đ u t c ngoài; đ Nhà n n

ự ễ ầ ớ ợ ỉ ị c xem xét có ư ậ ự ề s đi u ch nh các chính sách, quy đ nh cho phù h p v i các yêu c u th c ti n. Nh v y

ướ ẽ ạ ộ ủ ề ệ ả Nhà n c s có đi u ki n qu n lý theo sát ho t đ ng ĐTRNN c a các DN.

ả ầ ậ ố ượ ả ả ả ự Mu n ĐTRNN, DN ph i c n l p đ

ế ụ ố ợ ả ầ ư ế ị ệ ồ toán, cân đ i h p lý kh năng tài chính, ti p t c đ u t trang thi ạ t b hi n đ i, đ ng b

ụ ả ụ ứ ế ằ ấ ạ ị ướ ự nh m ph c v s n xu t, nghiên c u, đào t o ti n k p các n

ầ ư ớ ạ ố ướ ướ ở ợ ẩ đ y m nh h p tác đ u t v i các đ i tác n trong và ngoài n c ngoài

ươ ạ ứ ẽ ớ ơ ươ ụ ủ ộ ồ ì VN n ch v i các Đ i s quán, C quan Th ng v c a VN và c ng đ ng ng

ầ ư ự ế ạ ể ấ ư ấ ướ c d án có tính kh thi cao, đ m b o tính ộ ế ụ c trong khu v c, ti p t c ặ ệ c. Liên h ch t ở ướ c ộ i m t ế ị c khi quy t đ nh đ u t tr c ti p t ngoài đ xin cung c p thông tin và t v n tr

ự ẩ ợ n ướ ể ầ ư c đ đ u t ả vào lĩnh v c và s n ph m phù h p.

ườ ả ạ Các DNVN tăng c ố ớ ộ ị ạ ng kh năng c nh tranh n i đ a t o đà cho ĐTRNN. Đ i v i

ệ ố ấ ầ ự ữ ả ả ả ấ ự các DN s n xu t c n ph i nâng cao năng l c, xây d ng nh ng h th ng s n xu t mang

ố ế ẵ ủ ộ ạ ắ ắ ớ ố ẩ ờ ơ , s n sàng c nh tranh, n m b t th i c và ch đ ng đ i phó v i thách

ự chu n m c qu c t th c. ứ

ầ ạ ữ ế ế ạ ố Ti p đó, c n t o ra m i liên k t gi a ngân hàng và công ty. Tình tr ng các DNVN

ố ẫ ế ế ự ấ ơ ộ ỗ ố ộ ĐTRNN thi u v n d n đ n các d án trì hoăn kéo dài, l

ế ộ ự ầ ư ẽ ữ ặ ẩ doanh. M t s liên k t ch t ch gi a ngân hàng và DN giúp thúc đ y đ u t

ị ườ ầ ư ế ớ ự ệ ệ ự ạ c nh tranh trong vi c th c hi n các d án đ u t trên th tr ng th gi

ủ ủ ả ậ ố

́ v n và tu t m t c h i kinh ể phát tri n, ể i. Các công ty ki u ủ ậ Chaebol c a Hàn Qu c và Keiretsu c a Nh t B n luôn có ngân hàng là thành viên c a t p ộ ố ủ ự ề ờ ơ ế ậ ồ đoàn. Chính nh c ch này mà t p đoàn t

ụ ố ừ ế ả ơ ị ơ ệ ả đi u hoà các ngu n v n c a mình m t cách ố các m i ủ ợ h p lý và hi u qu , tránh b r i vào kh ng ho ng do thi u h t v n. Xa h n, là t

́ ế ổ ợ ề ề ở ộ liên k t này, chúng ta hình thành các t h p nhi u công ty nhi u ngân hàng, b i m t DN

ứ ự ề ố ấ ị ế ẫ ạ ộ m t ngân hàng v n luôn ch a đ ng h n ch nh t đ nh v v n.

ế ượ ự ầ ố ướ ể ầ ư ệ Cu i cùng, c n xây d ng chi n l c marketing n c ngoài đ đ u t ả hi u qu .

ướ ế ượ ủ ắ ạ ớ ợ Marketing n c ngoài là chi n l ụ c hoàn toàn phù h p v i m c đích ng n h n c a các

ề ả ữ ế ế ạ ắ DNVN, t o n n t ng v ng ch c cho các DN này ti n đ n ĐTRNN.

Nguyên Thị Linh DAV

Ậ

Ế

K T LU N

ậ ế ệ ướ ấ ế ủ ế ộ Trong xu th h i nh p kinh t hi n nay, ĐTRNN là xu h ng t t y u c a các n

ế ớ ề ủ ỉ ướ ể ế trên th gi ặ i. Đó không ch là đ c quy n c a các n ề c có n n kinh t ướ c ề phát tri n, có ti m

ộ ả ế ạ ạ ọ ệ ệ ự l c tài chính m nh, có khoa h c công ngh hi n đ i, có trình đ qu n lý tiên ti n mà ngay

ướ ế ầ ư ể ả ố ớ c đ i v i các n ề c có n n kinh t đang và kém phát tri n thì dòng đ u t ra cũng đã phát

ẽ ự ủ ể ạ ộ ướ ể tri n m t cách m nh m . S tham gia c a các n c đang phát tri n làm phong phú, đa

ườ ạ ộ ầ ư ố ế ế ằ dang thêm môi tr ng ho t đ ng đ u t qu c t . VN không n m ngoài xu th chung đó,

ạ ộ ầ ư ự ữ ầ ướ ủ trong nh ng năm g n đây, ho t đ ng đ u t ế tr c ti p ra n c ngoài c a các DNVN ngày

ỉ ầ ư ể ướ ầ ư ể càng phát tri n, không ch đ u t sang các n c đang và kém phát tri n mà còn đ u t sang

ậ ả ư ể ố ỳ các qu c gia phát tri n nh Hoa K , Nh t B n, Anh, Pháp, …

ớ ố ớ ự ấ ể ậ ộ ị Vì đây là m t lĩnh v c r t m i đ i v i V êt Nam nên qua bài ti u lu n này nhóm hi

ượ ờ ồ ầ ề ủ ạ ộ ư ọ v ng đ a ra đ

ạ ộ ư ể ớ ộ ố ể ủ ẳ ờ tích các ho t đ ng tiêu bi u c a m t s DN l n đ qua đó đ a ra l

ủ ộ ướ ớ ủ ướ ươ năng c a m t xu h ng m i c a các DNVN trong t ng lai, xu h

ể ậ ầ ư ữ ả đó, bài ti u lu n cũng đã khái quát lên nh ng thành qu mà các nhà đ u t ặ đã g t hái đ

ồ ạ ấ ế ố ở ự ứ ề i r t nhi u y u t ở ướ n c ngoài, tuy nhiên cũng t n t

ụ ể ạ ộ ư ệ ắ ờ ồ ộ ủ c a ho t đ ng này, đ ng th i cũng đ a ra m t vài bi n pháp có th kh c ph c đ

ủ ể ẩ ạ ằ ữ c ph n nào v tình hình ho t đ ng ĐTRNN c a DNVN, đ ng th i phân ề ề ị i kh ng đ nh v ti m ạ ng ĐTRNN. Bên c nh ượ c ể ả thách th c làm c n tr s phát tri n ượ c ộ ị nh ng khó khăn k trên nh m thúc đ y quá trình ĐTRNN c a các DN, qua đó t o ra m t v

ế ữ ắ ươ ệ ị ườ ầ ươ th v ng ch c cho th ệ ng hi u Vi t trên th tr ng quy mô toàn c u trong t ng lai.

Nguyên Thị Linh DAV

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ạ ộ ầ ư ủ ư ả ố ệ ạ ỏ ữ a.i.1. Anh Th (24/02/2020), Lo i b nh ng rào c n đ i ho t đ ng đ u t c a Vi t Nam

ướ ạ ấ ừ T p chí tài chính ra n c ngoài, . Truy xu t t :

https://tapchitaichinh.vn/taichinhkinhdoanh/loaibonhungraocandoihoatdong

dautucuavietnamranuocngoai319247.html

a.i.2. B ch Hu (18/10/2020), Đ u t

ầ ư ệ ạ ỷ ướ ệ 6 t USD ra n c ngoài, các doanh nghi p nhà

ỷ ệ ử ạ T p chí đi n t VN Economy n ướ ỗ c l 1 t USD, . Truy xu t t ấ ừ :

https://vneconomy.vn/dautu6tyusdranuocngoaicacdoanhnghiepnhanuoclo1

tyusd20201017091316655.htm

a.i.3. B K ho ch và Đ u t C c Đ u t

ầ ư ụ ộ ế ầ ư ướ ạ ệ ệ n c ngoài. 17/07/2020. Doanh nghi p Vi t

ỷ ấ ừ ầ ư ầ đ u t g n 21 t USD ở ướ n c ngoài. Truy xu t t :

https://fia.mpi.gov.vn/Detail/CatID/90c0e0c858ee4737bf70

5f08acea5ca8/NewsID/4a87461cdfa24ffb8887b9133681270d/MenuID/5ef9e864dd1c

48a5b6b06bed77ece7dc

a.i.4. Khanh Đoàn (23/09/2020), S đón đ u các xu h

ẽ ầ ướ ờ ớ Th i báo Ngân hàng ng m i, .

ấ ừ Truy xu t t :

https://thoibaonganhang.vn/sedondaucacxuhuongmoi106722.html

ề ầ ư ễ ị ị ướ ổ C ng thông ị a.i.5. Lê Th Di m Qu nh ỳ (09/10/2015), Ngh đ nh v đ u t ra n c ngoài,

ề ố tin qu c gia v đăng ký doanh nghi p. ệ Truy xu t t ấ ừ :

https://dangkykinhdoanh.gov.vn/vn/tintuc/603/3542/nghidinhvedauturanuoc

ngoai.aspx?

fbclid=IwAR1JSZmJ_XjhSSMSxT_qW9IWCTJdw1z2x8fqOOukuOtshNo9gMEyfE25E1A

a.i.6. Ngh đ nh quy đ nh v đ u t

ề ầ ư ị ị ướ ư ệ ậ ra n c ngoài, Th vi n pháp lu t, 7/6/2020 . Truy

ị ấ ừ : xu t t

https://thuvienphapluat.vn/vanban/Dautu/Nghidinhquydinhdauturanuocngoai

453878.aspx

a.i.7. Ngh đ nh 83/2015 NĐCP quy đ nh v đ u t ấ ừ

ề ầ ư ị ị ị ướ ậ ra n ư ệ c ngoài, th vi n pháp lu t,

25/9/2015. Truy xu t t :

https://m.thuvienphapluat.vn/vanban/dautu/nghidinh832015ndcpdauturanuoc

ngoai292147.aspx

a.i.8. Quang Huy (31/3/2016), Doanh nghi p Vi

ệ ệ ồ Báo đi n tệ ử t sang Campuchia tr ng lúa,

ố ồ ậ ấ ừ Pháp Lu t Thành ph H Chí Minh . Truy xu t t :

Nguyên Thị Linh DAV

https://plo.vn/kinhte/doanhnghiepvietsangcampuchiatronglua620568.html

a.i.9. Thông t

ư ướ ủ ụ ự ệ ẫ ẫ 03/2018/TTBKHĐT h

ướ ấ ừ ổ ố C ng thông tin qu c gia v đ u t ề ầ ư v đ u t ra n c ngoài. ả ng d n các m u văn b n th c hi n các th t c ề ầ ư. Truy xu t t :

https://dautunuocngoai.gov.vn/fdi/tinbai/5400/Thongtu032018TTBKHDThuong

dancacmauvanbanthuchiencacthutucvedauturanuocngoai?

fbclid=IwAR16nt032kPYJLLiZWUFH9YYi2GYviYTr3Qkgm861Hz9e9o62uoKZyjanU

a.i.10. ThS. Hoàng Hi u Th o (02/07/2018), Th c tr ng ho t đ ng tham gia kinh doanh

ạ ộ ự ế ả ạ

ố ế ủ ạ ấ ừ T p chí công th ng qu c t c a công ty Vinamilk, ươ . Truy xu t t :

http://amp.tapchicongthuong.vn/baiviet/thuctranghoatdongthamgiakinhdoanh

quoctecuacongtyvinamilk28859.htm

ễ ệ ướ c a Vi t Nam ra n c ngoài và

ị ẩ ờ ộ ố ế ị Th i báo Tài chính ầ ư ủ a.i.11. ThS.Nguy n Th C m Nhung (2/8/2019) , Đ u t ấ ừ : . Truy xu t t m t s ki n ngh ,

https://tapchitaichinh.vn/nghiencuutraodoi/dautucuavietnamranuocngoaiva motsokhuyennghi310741.html

ố ổ ụ a.i.12. T ng c c Th ng kê

a.i.13. Tông cuc Thông kê (2019),

́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̃ Bao cao tinh hinh kinh tê xa hôi 5 thang đâu năm 2019

a.i.14. Trí Th c Tr (22/07/2020), Các t p đoàn Nhà n

ứ ẻ ậ ướ ỗ ướ ầ ư c đ u t ra n c ngoài lãi l ra

ấ ừ ễ sao?, Di n đàn pháp lu t ậ . Truy xu t t :

https://diendanphapluat.enternews.vn/cactapdoannhanuocdauturanuocngoailai

lorasaon7343.html?fbclid=IwAR16Bz4R84LvpH_LIwgLJzErzomeSX14jn2

5YYIkenjJjqjQv4QAwtGk

a.i.15. Tú Uyên (25/08/2011), Nhà máy s a Vinamilk

ữ ở ạ ộ New Zealand đi vào ho t đ ng,

ấ ừ Báo Vietnamnet. Truy xu t t :

https://vietnamnet.vn/vn/kinhdoanh/nhamaysuavinamilkonewzealanddivao

hoatdong36778.html

a.i.16. V. Đ C, Ứ Vi

ệ ầ ư ơ ệ ậ ừ t Nam đã đ u t h n 700 tri u USD vào Châu Phi . Truy c p t :

https://doanhnhansaigon.vn/thoisutrongnuoc/vietnamdadautuhon700trieuusd

vaochauphi1040606.html

a.i.17. Xuân S n, Duy Toàn, Lào t p trung chính sách thu hút đ u t

ầ ư ể ể ậ ơ ế đ phát tri n kinh t ,

ấ ừ Báo nhân dân, 5/11/2020. Truy xu t t :

https://nhandan.com.vn/tintucthegioi/laotaptrungchinhsachthuhutdautude

thucdaykinhte623344/

Nguyên Thị Linh DAV

Tiểu luận Kinh doanh quốc tế: Tình hình đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2015-2020

MỤC LỤC

Ụ

Ế

Ắ ........................................................................................... 1

DANH M C VI T T T Ụ Ả

Ể Ồ ............................................................................ 1

DANH M C B NG, BI U Đ

Ờ Ở Ầ .................................................................................................................. 2

L I M Đ U

........................................................................................................................ 2

Ộ

N I DUNG

I.

TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DN....................................... 2

1. Khái ni mệ ........................................................................................................................ 2

ứ

ủ

2. Các hình th c ĐTRNN c a DN

II. TÌNH HÌNH ĐTRNN CỦA CÁC DNVN GIAI ĐOẠN 2015-2020 .......... 5

1. Chính sách ĐTRNN c a VNủ

ủ

ạ

2. Tình hình ĐTRNN c a các DNVN giai đo n 2015

­2020 .............. 7

ộ ố

ủ

ể ................................................................. 16

3. ĐTRNN c a m t s DN tiêu bi u

III. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DNVN ........................................... 17

ả ạ ượ ....................................................................................... 17

ữ

ế 1. Nh ng k t qu đ t đ

c

ơ ả .................................................... 19

ữ

ế

ạ

2. Nh ng h n ch và nguyên nhân c b n

IV. GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG ĐTRNN CỦA DNVN .................. 22

ơ ộ

ứ

ủ

1. C h i và thách th c ĐTRNN c a các DNVN

ả

ẩ

2. Các gi i pháp thúc đ y ĐTRNN

Ệ

KẾT LU NẬ ...................................................................................................................... 30 Ả ...................................................................................... 31 TÀI LI U THAM KH O

Ụ

Ắ

Ế

DANH M C VI T T T

Ể Ồ

Ụ

Ả

DANH M C B NG, BI U Đ

Ờ Ở Ầ L I M Đ U

Ộ

N I DUNG

1.1.

1.2.

ầ ư

ợ

ồ theo H p đ ng BCC là

ầ ư

ợ

ượ

ề

ợ

ủ

ế

ứ hình th c đ u t

tích h p đ

ề c nhi u ti m năng và l

ề i th kinh doanh c a nhi u

ầ ư

ầ ư

ầ ư

ộ

2020 .............. 7