Tiểu luận - Phương pháp phân tích đi lên trong giải toán
lượt xem 110
download
Trong những năm học qua, và hiện nay tình trạng học sinh học yếu môn toán ở trường THCS nói riêng và các cấp học phổ thông nói chung còn khá phổ biến, học sinh đạt đến độ say mê để trở thành kĩ năng trong giải toán còn hạn chế. Vì vậy,quá trình giảng dạy để đạt được kết quả tốt và việc rèn kỹ năng cho học sinh có tầm quan trọng đặc biệt.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tiểu luận - Phương pháp phân tích đi lên trong giải toán
- Tiểu luận Phương pháp phân tích đi lên trong giải toán
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Mục lục Nội dung stt trang Sơ yếu lý lịch 1 1 Phần mở đầu 2 2 -3 Phần nội dung 3 4-29 Phần kết luận 4 30-32 Đánh giá của hội đồng khoa học 5 33 Mục lục 6 34 Nguyễn Văn Tuyên -2-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Sơ yếu lý lịch Họ và tên: Nguyễn Văn Tuyên Sinh ngày:06/04/1970 Trình độ chuyên môn: Đại học SP toán Năm vào ngành:1/1991 Đơn vị công tác:Trường THCS Đồng Tiến -ứng Hòa TP Hà Nội Chức Vụ : Phó bí thư chi bộ-Phó hiệu Trưởng trường THCS Đồng Tiến Nguyễn Văn Tuyên -3-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN PHẦN A : MỞ ĐẦU ĐẶT VẤN ĐỀ : Trong những năm học qua, và hiện nay tình trạng học sinh học yếu môn toán ở trường THCS nói riêng và các cấp học phổ thông nói chung còn khá phổ biến, học sinh đạt đến độ say mê để trở thành kĩ năng trong giải toán còn hạn chế. Vì vậy,quá trình giảng dạy để đạt được kết quả tốt và việc rèn kỹ năng cho học sinh có tầm quan trọng đặc biệt. Hiện trạng việc sử dụng các phương tiện dạy học đi đôi với việc đổi mới cách giảng dạy cho phù hợp với đối tượng học sinh là một việc không thể tách dời .Việc kết hợp phương pháp truyền thống với các phương pháp hiện đại phải đảm bảo hiệu quả nhất trong giảng dạy.Người thầy chớ quên việc rèn tư duy suy luận lô gic một cách thích hợp nhất.Đặc biệt là trong suy luận để giải một bài toán Dạy học giải toán là một trong những vấn đề trọng tâm của dạy học môn toán ở trường THCS. Đối với học sinh, việc giải toán là hoạt động chủ yếu của việc học tập môn Toán. Do vậy , rèn kĩ năng giải toán cho học sinh là cần nhất. Giải toán là hình thức tốt để rèn khả năng tư duy, kĩ năng vẽ hình, kĩ năng suy luận, tăng tính thực tiễn và tính sư phạm, tạo điều kiện để học sinh tăng cường học tập thực hành, rèn khả năng tính toán. Trong giải toán ,để học trò say mê thật sự thì người thầy không gì bằng là cung cấp cho học sinh cách suy luận ngắn nhất để tìm ra cách giải hay Nguyễn Văn Tuyên -4-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN nhất và ngắn nhất.Điều này đã làm tôi băn khoăn hơn 20 năm trong nghề dạy học. Qua học tập trao đổi với các nhà giáo có kinh nghiệm như nhà giáo ưu tú Phạm Thái Hòa,thầy giáo Đặng Văn Tuấn,Thầy giáo Nguyễn Xuân Bình chuyên nghiên cứu viết sách về giải các bài toán có tính ứng dụng cao đều đưa ra một ý kiến thống nhất chung: Phương pháp phân tich một bài toán như thế nào và bắt đầu từ chỗ nào để học sinh nắm bắt và hiểu Nguyễn Văn Tuyên -5-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN PHẦN B : NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN : 1. Cơ sở lí luận : - Đổi mới phương pháp quản lý, giảng dạy khuyến khích và động viên đội ngũ sử dụng CNTT trong quá trình giảng dạy, tập trung chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới cách soạn giáo án, góp phần đem lại cho học sinh những giờ dạy thật sự bổ ích và sinh động. Có thể nói việc vận dụng những ứng dụng của CNTT đa đem lại những hiệu quả đáng khích lệ trong quá trình quản lý và giảng dạy tại trường trong năm 2010– 2011. - Căn cứ trên cơ sở đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập và lĩnh hội tri thức của học sinh phụ thuộc rất nhiều vào phương pháp giảng dạy của giáo viên 2. Cơ sở thực tiễn: -Căn cứ vào tình hình thực tế học sinh THCS Đồng Tiến là trường có tỉ lệ học sinh yếu kém nhiều do tồn dư của việc phổ cập giáo dục trên cơ sở đó ban giám hiệu nhà trường cùng hai tổ chuyên môn họp bàn và quyết định cần phải dạy thật học thật đây là một việc vô cùng khó khăn vì đối tượng học sinh bị phải lên lớp xảy ra đã nhiều năm do bệnh thành tích mang lại có rất nhiều học sinh vào lớp 6 đọc chưa thông viết chưa rõ chữ -Hoàn cảnh gia đình học sinh còn có nhiều gia đình thuộc diện hộ nghèo Nguyễn Văn Tuyên -6-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN -Cha mẹ học sinh phải đi làm ăn xa nên việc sát sao với con cái chưa được thường xuyên liên tục -Thực trạng đội ngũ giáo viên :Môn thừa môn thiếu cục bộ - sự đam mê với toán học của học sinh còn chưa có 3- phạm vi nghiên cứu : Đối tượng học sinh lớp 6,7,8 ĐIỀU TRA KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC 2010-2011(chất lượng đầu vào lớp 6) Tổng số Số em Số em Số em có Số học Số học học sinh yêu thích học sinh học lực sinh yếu sinh mù môn toán học tốt trung môn toán chữ môn toán bình trở lên 69 5 0 20 32 em 9em Với thực trạng về chất lượng thực như vậy thì việc làm thế nào để nâng cao chất lượng cho học sinh quả là một bài toán nan giải nhất .Trên cơ sở thực tiễn tôi đã mạnh dạn xung phong vào dạy lớp 6 để nhằm đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng thực sự Để tháo gỡ được những khó khăn ban đầu và thực hiện thành công việc nâng cao chất lượng BGH nhà trường quyết định dạy thêm cho học sinh và đưa phương pháp phân tích đi lên áp dụng vào việc giải toán cho học sinh II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: Nguyễn Văn Tuyên -7-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN 1.Tăng cường kiểm tra đánh giá kịp thờ góp phần tạo tiền đề cơ sở cho việc dạy học bằng phương pháp phân tích đi lên trong giải toán: Đợt1 -Thực hiện khảo sát chất lượng đầu năm vào ngày 20/8/2010 Đợt2 -Thực hiện khảo sát chất lượng giữa kỳ I vào ngày 20/10/2010 Đợt 3 -Thực hiện khảo sát chất lượng cuối kỳ I vào ngày 20/12/2010 Đợt 4 -Thực hiện khảo sát chất lượng cuối năm vào ngày 20/4/2011 Tất cả 4 đợt khảo sát thực nghiệm nhằm đánh giá đúng chất lượng học sinh và phân loại được học sinh để soạn giảng phù hợp với từng nhóm đối tượng -Việc trả bài có chấm chữa cho học sinh kịp thời nhằm thông báo cho học sinh biết kết quả và kiến thức lĩnh hội của mỗi em đồng thời cho học sinh tự tìm hiểu về những sai lầm trong giải toán sau đó giáo viên kết luận lại từng em cần khắc phục 2.Vận dụng CNTT vào quá trình dạy và học toán kết hợp với phân tích đi lên Nguyễn Văn Tuyên -8-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Ví dụ 1: hãy tính tổng sau: S=1/2+1/2.3+1/3.4+...+1/98.99+1/99.100 Đây là một bài toán đòi hỏi học sinh phải có cách giải hay và ngắn gọn. Cách 1:Học sinh thực hiện bằng bấm máy tính mất 15 phút nhưng rất dễ bị nhầm do có nhiều số hạng trong một tổng ,mặt khác có tới 100 mẫu số nên việc quy đồng ắt hẳn là khó có thể làm được trôi chảy! Nguyễn Văn Tuyên -9-
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Cách 2:Bằng phân tích đi lên theo sơ đồ sau S=99/100 S=1-1/100 S=1-1/2+1/2-1/3+1/3-1/4+...+1/98-1/99+1/99-1/100 1 1 1 1.2 2 1 11 2.3 2 3 . . . 1 1 1 98.99 98 99 1 1 1 99.100 99 100 Nguyễn Văn Tuyên - 10 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Ví dụ 2 Dưới đây là một tiết dạy sử dụng phương pháp phân tích đi lên trong giải toán mà tôi đã sưu tầm và áp dụng vào giờ dạy(Tiết 75 số học 6) Kiểm tra bài cũ : Ki Rút gọn các phân số sau : sau 9 a) ; a) 15 25 b) . b) 40 Đá p á n : Bài 28 (tr19) : Bà 21 b) Phân số chưa tối giản. chưa b) Phân 56 Có thể giải gọn hơn bằng cách rút gọn các Có thê giả 21 3 phân số trước khi quy đồng mẫu : tr 56 8 3 9 5 10 21 3 18 . ; ; 16 48 24 48 56 8 48 Nguyễn Văn Tuyên - 11 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Bài 29 (tr19) Quy đồng mẫu các phân số sau : sau 3 5 và a) . a) va 8 27 Đáp án: Bài 29 (tr19) 3 3 .2 7 81 a) ; 8 8 .2 7 216 5 5 .8 40 . 27 2 7 .8 216 Sưu tầm 5/12/2011 Nguyễn Văn Tuyên - 12 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN ?3 b) Quy đồng mẫu các phân số : ?3 b) Quy 3 11 5 , , 44 18 36 Bài 28 (tr19) a) Quy đồng mẫu các phân số sau : 3 5 21 . , , 16 24 56 b) Trong các phân số đã cho, phân số nào chưa tối giản ? Từ nhận xét đó, ta có thể quy đồng mẫu các phân số này như thế nào ? Nguyễn Văn Tuyên - 13 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Đá p á n : ?3 b) Ta có : b) Ta 5 5 36 36 Mẫu chung : BCNN(44, 18, 36) = 396 BCNN(44, 396 3 3.9 27 44 44.9 396 11 11.22 242 18 18.22 396 5 5.11 55 36 36.11 396 Sưu tầm 5/12/2011 Đá p á n : Bài 28 (tr19) a) Mẫu chung : 336 Quy đồng mẫu : 3 3.21 63 16 16.21 336 5 5.14 70 24 24 .14 336 21 21.6 126 56 56.6 336 Nguyễn Văn Tuyên - 14 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Đá p á n : Bài 28 (tr19) : Bà 21 b) Phân số chưa tối giản. chưa b) Phân 56 Có thể giải gọn hơn bằng cách rút gọn các Có thê giả 21 3 phân số trước khi quy đồng mẫu : tr 56 8 3 9 5 10 21 3 18 . ; ; 16 48 24 48 56 8 48 Đáp án: Bài 29 (tr19) 3 3 .2 7 81 a) ; 8 8 .2 7 216 5 5 .8 40 . 27 2 7 .8 216 Sưu tầm 5/12/2011 Nguyễn Văn Tuyên - 15 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Hướng dẫn bài 30 SGK : a) Nhận xét 120 là bội của 40 nên lấy luôn a) Nh 40 nên 120 là mẫu chung. 120 24 12 rồi mới quy đồng. b) Nên rút gọn b) Nên 146 73 c) Số 60 nhân 2 được 120, số này chia hết cho c) Sô nhân 120, sô nà 30 và 40 nên nó chính là mẫu chung. 30 va nên chí 64 d) Không nên rút gọn mà nhận xét rằng 90 . 2 = Không nh 90 90 180 chia hết cho 60 và 18 nên 180 chính là mẫu chia 60 va nên 180 chí chung. Sưu tầ m 5/12/2011 5/12/2011 3. Rèn tư duy suy luận logic Trong dạy toán việc rèn tư duy suy luận logic là một biện pháp không thể thiếu được trong dạy học sử dụng phương pháp phân tích đi lên. Ví dụ : cho hình vuông ABCD , dựng tam giác cân SCD sao cho điểm S nằm bên trong hình vuông và góc SCD=góc SDC=150 Chứng minh rằng:Tam giác SAB đều Đây là một bài toán tương đối hóc búa vậy làm thế nào để hướng dẫn học sinh suy luận tìm ra cách giải ngắn nhất? Với phương pháp suy luận ngược thì vấn đề học sinh tiếp nhận rất dễ dàng Bước 1: Hướng dẫn học sinh vẽ hình và ghi giả thiết kết luận Nguyễn Văn Tuyên - 16 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Hình vẽ ban đầu khi chưa phân tích A B S D C GT Cho hình vuông ABCD S bêntronghìnhvuông SC=SD(tam giác SCD cân tại S Góc SCD=góc SDC=150 Chứng minh:Tam giác SAB đều KL Nguyễn Văn Tuyên - 17 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Dạy học sinh phân tích suy luận như thế nào và bắt đầu từ đâu? Tôi đã thực hiện vấn đề giúp học sinh đi từ kết luận giả Kết thiết luận và tìm ra điểm khởi đầu trong suy luận: Hình vẽ sau khi phân tích đi lên để tìm hướng giải B A H S 15 0 15 0 D C Tam giác SBD đều Tam giác SAB cân tại B và có góc ABS=600 Tam giác SBD cân tại B và Góc SBD= 1800-(750+750)=300 SB=BD=AB Tam giác HSB=tam giác HDB(c-g-c) Nguyễn Văn Tuyên - 18 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN Góc SHB=3600-(600+1500)=1500 Tam giác HBD đều Tam giác SDC có SD=SH và góc SDH=600 Tam giác HBD=tam giacSCD(g-c-g) Vẽ tam giác cân HDB(H nằm trong tam giác BSD)sao cho góc HDB=gocsHBD=150 Tam giác SBC cân tại B và góc ở đỉnh B=900-600=300 SA=AB=BC và gócABS=600 Giả thử: Tam giác SAB đều Khi sử dụng phương pháp này chính là giúp học sinh suy luận và rèn tư duy suy luận qua phân tích người thầy thường hướng dẫn học sinh Nguyễn Văn Tuyên - 19 -
- PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN TRONG GIẢI TOÁN đi từ kết luận để suy diễn sao cho điểm ban đầu là kết luận và điểm cuối cũng là kết luận, các bước trung gian phải sử dụng khai thác triệt để các dữ kiện mà đầu bài đã cho 4. Rèn tính độc lập tự chủ sáng tạo trong giải toán bằng việc phân tích đi lên Trong một giờ dạy toán nói chung việc lấy học trò làm trung tâm nhưng chúng ta chớ quên rằng nếu lạm dụng thái quá sẽ mất hết tác dụng mà phải biết phối kết hợp một cách nhịp nhàng.Thầy giáo dạy toán phải biết chủ động lấy tinh-chắc làm đầu trong dạy toán.Đặc biệt phải để có những khoảng thời gian nhất định để học sinh thảo luận trao đổi có hiệu quả nhất để gây hứng thú thì mỗi câu hỏi, mỗi bài tập mà thầy đưa ra phải thu hút được học sinh trả lời tốt nhất.Chớ quên vai trò quan trọng của người thầy trong mỗi tiết dạy 5. Tổ chức trao đổi nhóm,tập và thực hành phân tích đi lên trong giờ dạy chính khóa đưa tư duy giải toán kết hợp hình thành thói quen xây dựng hoạt đọng nhóm-hoạt động tập thể giúp các em có kỹ năng sống tốt hơn - Khi đưa ra ý kiến suy luận của mình là một lần học sinh được tự khảng đinh bản thân - Qua trao đổi nhóm hình thành kỹ năng tổng hợp trong suy luân cho các em Nguyễn Văn Tuyên - 20 -
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Tiểu luận: Giải pháp nâng cao hiệu quả đánh giá kết quả công việc của nhân viên sản xuất tại công ty TNHH cổ phần phần mềm FPT chi nhánh Hồ Chí Minh (FSOFT HCM)
57 p | 496 | 116
-
Tiểu luận: Giải pháp tiền lương nhằm giữ chân nhân viên tiềm năng tại phòng nghiên cứu và phát triển sản phẩm công ty cổ phần Acecook Việt Nam
31 p | 438 | 76
-
Bài tiểu luận: Tư tưởng phân chia quyền lực nhà nước với nhiệm vụ xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
46 p | 315 | 61
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án vay vốn tại ngân hàng techcombank hai bà trưng
94 p | 231 | 59
-
Bài tiểu luận: Giải pháp nâng cao chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp tại Công ty Rạng Đông
40 p | 334 | 52
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp tăng cường huy động vốn tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân đội – Lê Trọng Tấn
75 p | 190 | 45
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp mở rộng hoạt động cho vay mua nhà trả góp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Nhà Hà Nội - HABUBANK
67 p | 210 | 40
-
Tiểu luận: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại NHNo & PTNT chi nhánh Thanh Xuân
77 p | 160 | 37
-
Bài tiểu luận: Giải pháp hoàn thiện công tác marketing-mix của nhà máy sản xuất gạch không nung ép tại Công ty Cổ phần Đầu tư Nông nghiệp Sài Gòn Thành Đạt
65 p | 60 | 33
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án trong cho vay tại Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam Chi nhánh Hà Nội
99 p | 166 | 30
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án trong hoạt động cho vay trung và dài hạn tại NHTM cổ phần Hàng Hải, chi nhánh Đống Đa
76 p | 206 | 26
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư tại chi nhánh NHĐT & PT Thăng Long
65 p | 118 | 26
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại SGD NHN0 & PTNTVN
81 p | 123 | 21
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp phát triển tín dụng xuất nhập khẩu tại Ngân hàng Đông Đô
56 p | 110 | 16
-
Tiểu luận: Giải pháp nâng cao hiệu quả các dự án phần mềm tại công ty WAE
16 p | 128 | 13
-
Tiểu luận: Biện pháp giữ khách hàng tại công ty cổ phần máy tính Trần Anh
24 p | 102 | 12
-
TIỂU LUẬN: Giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình điện tử hoá ngân hàng tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Hà Nội
76 p | 97 | 12
-
Bài tiểu luận: Trình bày phân loại, phân bố, đặc điểm sinh học đặc điểm sinh thái, các biện pháp quản lý cỏ u du thưa
14 p | 126 | 11
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn