tin học căn bản - máy tính và sử dụng máy tính: phần 2

39<br /> <br /> Hệ điều hành<br /> Microsoft Windows XP<br /> Sau khi hoàn thành bài học này, bạn có thể:<br /> Khởi động Windows XP Professional.<br /> Đăng nhập vào máy tính Windows XP Professional.<br /> Hiểu các thành phần của Windows XP Professional.<br /> Khởi động chương trình.<br /> Thao tác với các cửa sổ.<br /> Chuyển đổi giữa các chương trình.<br /> Kết thúc phiên làm việc với Windows XP Professional.<br /> <br /> Chương trình là công cụ giúp bạn thực hiện nhiệm vụ nào đó<br /> (chương trình cũng còn được gọi là ứng dụng). Khi làm việc với<br /> máy tính, bạn đều dùng Windows - hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp<br /> qua chương trình khác, như Microsoft Word. Microsoft® Windows<br /> XP Professional, từ đây về sau ta gọi ngắn gọn là Windows, là một<br /> phiên bản của hệ điều hành Microsoft Windows®.<br /> Bài này giới thiệu các thành phần chính của Windows.<br /> <br /> Khởi động Windows XP<br /> Mỗi lần máy tính được khởi động, nó đều trải qua quá trình khởi<br /> động. Nhắc lại rằng, quá trình khởi động kiểm tra hệ thống để chắc<br /> chắn rằng tất cả mọi thành phần cần thiết của máy tính đều được<br /> kết nối và hoạt động đúng. Ngay khi máy tính hoàn thành việc khởi<br /> động, nó chuyển điều khiển cho Windows. Kể từ đó cho tới lúc bạn<br /> tắt máy tính, Windows chịu trách nhiệm về máy tính của bạn.<br /> <br /> Đăng nhập vào Windows XP<br /> Đăng nhập vào Windows XP trên miền mạng<br /> Mạng là nhóm các máy tính và các thiết bị được kết nối bằng thiết<br /> bị và tiện ích truyền thông. Máy tính được cài Windows XP có thể<br /> nối thành mạng cục bộ (LAN) và được lập cấu hình như một phần<br /> của miền mạng (được một máy chủ quản lý) hoặc như một nhóm<br /> <br /> 40<br /> <br /> Máy tính và sử dụng máy tính<br /> <br /> ngang hàng (không sử dụng miền) - hay có thể là máy đơn lẻ. Mục<br /> này áp dụng cho loại máy tính thứ nhất.<br /> Quá trình bắt đầu một phiên làm việc với máy tính được gọi là<br /> đăng nhập. Để đăng nhập vào miền mạng, bạn phải có tên tài<br /> khoản người dùng hợp thức và mật khẩu của mình Bạn cũng cần<br /> biết tên miền. Những thông tin này người quản trị mạng sẽ cung<br /> cấp cho bạn.<br /> Khi Windows XP được cài đặt trên máy tính, một tài khoản quản<br /> trị được tạo ra với đặc quyền quản trị để kiểm soát máy tính cụ thể<br /> đó. Thông thường người quản trị mạng có thể dùng tài khoản đó để<br /> tạo ra tài khoản khác trên máy tính. Những tài khoản quản trị này<br /> dành cho người có nhiều đặc quyền ngăn cản các chủ tài khoản<br /> khác không được thay đổi một số thiết đặt trên máy tính.<br /> <br /> Các bước thực hiện<br /> Để đăng nhập, bạn cần biết tên tài khoản người dùng của mình, mật<br /> khẩu của mình và tên miền của mình.<br /> 1. Khởi động máy tính. Sau khi máy tính bắt đầu chạy, hoặc khởi<br /> động, màn hình Welcome to Windows xuất hiện.<br /> 2. Nhấn đồng thời các phím Ctrl, Alt và Del. Windows XP hiển thị<br /> hộp thoại và chờ đợi thông tin cần để xử lý. Hộp thoại là<br /> phương tiện trao đổi chính giữa máy tính và người dùng trong<br /> Windows và trong các chương trình chạy trên nền Windows.<br /> Mỗi hộp thoại đều đưa ra các tùy chọn có thể liên kết với một<br /> hành động và bạn chọn một trong các tùy chọn này để chỉ ra<br /> cách muốn hành động đó được thực hiện. Trong trường hợp này,<br /> hộp thoại Log On to Windows xuất hiện.<br /> 3. Gõ tên tài khoản người dùng của bạn trong ô User name.<br /> 4. Gõ mật khẩu trong ô Password.<br /> 5. Nếu ô Log on to không được hiển thị, nháy Options để mở hộp<br /> thoại này. Sau đó nháy mũi tên xuống ở bên phải của ô Log on<br /> to và nháy tên miền trong danh sách thả xuống.<br /> 6. Nháy OK để đăng nhập vào Windows XP Professional và miền<br /> mạng đã chọn.<br /> Màn hình nền Windows XP Professional xuất hiện, như dưới đây:<br /> <br /> Hệ điều hành Windows XP<br /> <br /> 41<br /> <br /> Lưu ý<br /> Sau khi đăng nhập, màn hình nền Windows XP có thể trông khác<br /> với hình trên. Để thay đổi, bạn có thể nháy chuột phải vào màn<br /> hình nền và nháy Properties trên bảng chọn. Sau đó trong hộp<br /> thoại Display Properties, nháy trang Desktop, nháy Customize<br /> Desktop, chọn các biểu tượng bạn muốn và nháy OK.<br /> <br /> Đăng nhập vào Windows XP Home Edition<br /> Có thể chỉ mình bạn dùng máy tính của mình hoặc dùng chung với<br /> những người khác. Nếu chỉ mình bạn dùng máy tính thì chỉ cần<br /> một tài khoản người dùng. Nếu người khác dùng chung máy tính<br /> với bạn, mọi người đều có thể dùng cùng một tài khoản, hay bạn có<br /> thể thiết lập tài khoản cho từng người dùng. Mỗi tài khoản người<br /> dùng đều được liên kết với khái lược (profile) của người dùng cụ<br /> thể và thông tin này bao gồm màn hình nền, phông chữ, biểu tượng<br /> tắt,... và có thể thay đổi theo từng người dùng.<br /> Nếu chỉ có một tài khoản người dùng, Windows XP đăng nhập<br /> bằng việc dùng tài khoản đó khi bạn dùng máy tính. Nếu có nhiều<br /> tài khoản, Windows XP nhắc bạn chọn khái lược người dùng của<br /> <br /> 42<br /> <br /> Máy tính và sử dụng máy tính<br /> <br /> mình và nếu tài khoản được bảo vệ bằng mật khẩu, bạn phải đưa<br /> mật khẩu của mình vào.<br /> Có thể thay đổi tên tài khoản và khái lược của từng người dùng.<br /> Người dùng với quyền quản trị có thể thay đổi bất kỳ tên tài khoản<br /> và khái lược của người dùng khác.<br /> <br /> Các bước thực hiện<br /> Trong bài thực hành này, bạn đăng nhập vào máy tính đã cài đặt<br /> Windows XP Home Edition và đã được tạo nhiều tài khoản (có<br /> hoặc không có mật khẩu).<br /> 1. Khởi động máy tính. Sau khi máy tính khởi động, màn hình<br /> đăng nhập xuất hiện. Màn hình đăng nhập do Windows XP<br /> Home Edition hiển thị được gọi là màn hình Welcome. Màn<br /> hình này hiển thị tất cả các tài khoản người dùng trên máy tính.<br /> Những tài khoản này được tạo ra để giữ cho dữ liệu của từng<br /> người dùng được tách biệt. Nếu máy tính được lập cấu hình để<br /> chứa một tài khoản, bạn bây giờ thấy desktop Windows XP và<br /> có thể bỏ qua các bước còn lại.<br /> 2. Chuyển con trỏ chuột lên tên người dùng sẵn có. Chú ý rằng tên<br /> người dùng được chọn sáng lên, trong khi tên người dùng khác<br /> lại mờ đi.<br /> 3. Nháy chuột vào tên tài khoản người dùng của bạn hay hình ảnh<br /> tương ứng.<br /> 4. Nhập mật khẩu vào ô Type your password và nháy nút mũi tên<br /> để tiếp tục. Nếu bạn quên mất mật khẩu của mình, nháy vào nút<br /> dấu hỏi để xem gợi ý về mật khẩu.<br /> Trong khi Windows XP đang đăng nhập, tên tài khoản người dùng<br /> và hình ảnh tài khoản di chuyển vào vùng trung tâm màn hình, các<br /> tùy chọn khác xuất hiện. Khi bạn đã đăng nhập bằng tài khoản của<br /> mình, màn hình Windows XP Home Edition xuất hiện.<br /> <br /> Hệ điều hành Windows XP<br /> <br /> 43<br /> <br /> Đăng nhập vào máy tính<br /> Windows XP Professional riêng lẻ<br /> Nói chung Windows XP Professional được dùng trong môi trường<br /> mạng, nhưng máy tính không nhất thiết phải được nối mạng về mặt<br /> vật lý. Chẳng hạn, có thể có Windows XP Professional được cài<br /> trên máy tính xách tay dùng cả ở văn phòng và ở nhà,...<br /> Khi đăng nhập vào máy tính Windows XP Professional đã được<br /> cấu hình để kết nối mạng, nhưng hiện bị ngắt, sau khi chọn miền<br /> mạng, bạn đăng nhập theo cách thông thường và Windows XP sử<br /> dụng thông tin về tài khoản của bạn đã được dùng để đăng nhập<br /> vào miền mạng lần trước đã được lưu trên máy tính. Nếu máy tính<br /> Windows XP Professional không được lập cấu hình để làm việc<br /> trên mạng thì quá trình đăng nhập giống với quá trình đăng nhập<br /> của Windows XP Home Edition. Các tài khoản người dùng hợp lệ<br /> được hiển thị trên màn hình đăng nhập và tùy chọn Fast User<br /> Switching được hiển thị theo ngầm định.<br /> <br />