intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tình hình kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết tại Bệnh viện E năm 2023

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST
Báo xấu
11
lượt xem 3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Tình hình kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết tại Bệnh viện E năm 2023 được nghiên cứu với mục tiêu xác định tỉ lệ các chủng vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết thường gặp và mức độ kháng kháng sinh của chúng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tình hình kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết tại Bệnh viện E năm 2023

  1. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC TÌNH HÌNH KHÁNG KHÁNG SINH CỦA MỘT SỐ VI KHUẨN GÂY NHIỄM KHUẨN HUYẾT TẠI BỆNH VIỆN E NĂM 2023 Phan Văn Hậu1, Lê Văn Hưng2,3, Vũ Huy Lượng2,3, Nguyễn Thị Hà Vinh2,3 Phạm Quỳnh Hoa3, Lê Huyền My3, Nguyễn Văn An4,5, Lê Huy Hoàng6 Nguyễn Hoàng Việt2, Phạm Thị Vân1, Trương Thị Thu Hiền7 Nguyễn Thanh Bình2,8 và Lê Hạ Long Hải2,3, 1 Bệnh viện E 2 Trường Đại học Y Hà Nội 3 Bệnh viện Da liễu Trung ương 4 Học viện Quân Y Bệnh viện Quân y 103 5 6 Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương 7 Viện Bỏng Quốc gia Lê Hữu Trác 8 Bệnh viện Nhi Trung ương Nhiễm khuẩn huyết là một nhiễm trùng nặng, mỗi năm gây tử vong cho hàng triệu người trên thế giới. Nghiên cứu này được tiến hành nhằm mục đích đánh giá tỷ lệ nhiễm và tính kháng kháng sinh của một số chủng vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết tại Bệnh viện E năm 2023. Trong 2094 mẫu cấy máu, nghiên cứu đã phân lập được 275 chủng vi khuẩn, chiếm tỷ lệ 13,1%. Tác nhân gây bệnh hay gặp nhất là E. coli (29,1%), K. pneumoniae (18,5%) và S. aureus (13,5%). Tỷ lệ E. coli và K. pneumoniae sinh men beta- lactamase phổ rộng là 58,1% và 2,4%. E. coli nhạy cảm nhất với imipenem (100%), meropenem (100%) và ertapenem (96.8%). Trong khi đó, K. pneumoniae nhạy cảm cao nhất với amikacin (70,7%) và gentamycin (65,9%). Tỷ lệ S. aureus kháng methicillin là 61,8%, đề kháng cao nhất với benzylpenicillin (94,1%) và chưa phát hiện chủng đề kháng vancomycin. Nghiên cứu chỉ ra tầm quan trọng của việc kiểm soát nhiễm khuẩn và sử dụng kháng sinh hợp lý để giảm thiểu sự lây lan của các chủng vi khuẩn kháng kháng sinh. Từ khóa: Nhiễm khuẩn huyết, kháng kháng sinh, Bệnh viện E. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiễm khuẩn huyết (NKH) là một tình trạng tỷ lệ tử vong do NKH vẫn rất cao (20 - 50%).1 nhiễm trùng cấp tính nặng, do vi khuẩn lưu Trên toàn thế giới, hàng năm có khoảng 49 hành trong máu gây ra, biểu hiện bằng các triệu người mắc NKH và 11 triệu người trong số triệu chứng toàn thân, có thể dẫn đến sốc đó đã được báo cáo là tử vong.2 Nhiều nghiên nhiễm khuẩn và suy đa tạng. Mặc dù hiện nay cứu cho thấy vi khuẩn là nguyên nhân chính được điều trị bằng nhiều loại kháng sinh mới, gây NKH.3,4 Các loài vi khuẩn gây NKH thay đổi phổ rộng và thiết bị hồi sức hiện đại, tuy nhiên theo thời gian và khu vực nghiên cứu.5 Các loài vi khuẩn gram âm thường gặp là Escherichia Tác giả liên hệ: Lê Hạ Long Hải coli, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Trường Đại học Y Hà Nội Acinetobacter spp., Pseudomonas aeruginosa Email: lehalonghai@hmu.edu.vn và các vi khuẩn gram dương thường gặp là Ngày nhận: 15/02/2024 Staphylococcus aureus, Coagulase-negative Ngày được chấp nhận: 05/03/2024 Staphylococci.6 Cứ mỗi giờ trôi qua, việc chậm 118 TCNCYH 175 (02) - 2024
  2. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC trễ sử dụng kháng sinh khiến tỷ lệ người bệnh - Những trường hợp cấy máu 1 lần tử vong do NKH tăng lên 9%, do đó việc bắt dương tính với các vi khuẩn vi hệ trên da, đầu điều trị kháng sinh sớm là thực sự cần trong môi trường: (Staphylococci coagulase thiết trước khi có kết quả cấy máu và kháng âm; Corynebacterium spp.; Bacillus spp.; sinh đồ.7 Tuy nhiên, việc lựa chọn kháng sinh Streptococcus viridans; Lactobacillus spp.).8 theo kinh nghiệm không phù hợp, việc sử dụng 2. Phương pháp kháng sinh phổ rộng không cần thiết và thời Thiết kế nghiên cứu gian điều trị kéo dài góp phần làm tăng tỷ lệ vi Nghiên cứu mô tả cắt ngang. khuẩn kháng kháng sinh hiện nay. Bệnh viện E là bệnh viện đa khoa trung ương hạng I trực Thời gian nghiên cứu thuộc Bộ Y tế, số lượng bệnh nhân tới khám Từ tháng 01/2023 đến tháng 12/2023. và điều trị càng ngày càng tăng vì thế các căn Địa điểm nghiên cứu nguyên gây bệnh cũng phong phú hơn và có sự Khoa Vi sinh - Bệnh viện E. thay đổi về mức độ kháng thuốc. Do đó, rất cần Cỡ mẫu thiết phải có các nghiên cứu về căn nguyên gây bệnh và mức độ kháng kháng sinh của chúng. Áp dụng công thức tính cỡ mẫu cho xác Các nghiên cứu này là gợi ý tốt cho các bác định tỷ lệ hiện nhiễm của các chủng vi khuẩn sỹ lâm sàng sử dụng kháng sinh đầu tay, góp gây nhiễm trùng huyết là: phần không nhỏ vào hiệu quả điều trị bệnh, làm p (1 - p) giảm chi phí cho người bệnh và hạn chế sự n = Z21-α/2 d2 lây lan của vi khuẩn kháng thuốc. Chính vì các lý do trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề Trong đó: tài “Tình hình kháng kháng sinh của một số vi - n: cỡ mẫu tối thiểu cần cho nghiên cứu. khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết tại bệnh viện E - Z1-α/2: giá trị từ phân bố chuẩn, được tính năm 2023” với mục tiêu xác định tỉ lệ các chủng dựa trên mức ý nghĩa thống kê (mức ý nghĩa vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết thường gặp và thống kê = 5% thì Z1-α/2 = 1,96). mức độ kháng kháng sinh của chúng. - p: tỷ lệ ước tính hiện nhiễm của các chủng II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP vi khuẩn gây NKH; p = 14,1% theo nghiên cứu của Nguyễn Văn An và cộng sự tại Bệnh viện 1. Đối tượng Quân Y 103 từ năm 2017 - 2021.3 Người bệnh được bác sỹ chỉ định cấy máu - d: là mức sai số tuyệt đối chấp nhận, (p = tại Bệnh viện E năm 2023. 0,141 ® d = 0,05). Mỗi người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định → Như vậy, cỡ mẫu tối thiểu cần cho nghiên nuôi cấy nhiều lần khác nhau trong một đợt cứu là: 186 mẫu. điều trị. Để tránh trùng lặp, nghiên cứu chỉ sử Lấy bệnh phẩm: Mỗi bệnh nhân được lấy hai dụng kết quả nuôi cấy dương tính lần đầu tiên. mẫu máu vào chai cấy máu hiếu khí và kỵ khí, Nếu tất cả các lần cấy đều âm tính, nghiên cứu sau đó được vận chuyển đến khoa xét nghiệm. chỉ sử dụng kết quả một lần cấy. Bệnh phẩm được nuôi cấy trên hệ thống máy Tiêu chuẩn loại trừ mẫu: cấy máu Bact/Alert3D (Biomerieux, Pháp) theo - Trường hợp người bệnh cấy hai chai máu, quy trình của hãng và quy trình cấy máu bằng mỗi chai mọc một loại vi khuẩn khác nhau. máy cấy máu tự động của Bộ Y tế.8 Vi khuẩn TCNCYH 175 (02) - 2024 119
  3. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC được định danh và làm kháng sinh đồ trên hệ III. KẾT QUẢ thống máy định danh và kháng sinh đồ tự động Trong thời gian từ tháng 1/2023 đến hết Vitek II compact (Biomerieux, Pháp). Kết quả Xử lý số liệu tháng 12/2023, nghiên cứu được tiến hành trên được phiên nhập theo tiêu chuẩn Clinical and Excel 2019. Số liệu được giải và xử lý bằng phần mềm Microsoft 2094 mẫu, trong đó có 275 mẫu dương tính, Laboratory Standard Institute (CLSI) năm 2023. III. KẾT QUẢ chiếm tỷ lệ 13,1%. Trong nhóm dương tính, có Xử lý số liệu Trong thời gian từ tháng 1/2023 đến hết tháng 12/2023, nghiên cứuđược phân lập trên người bệnh nam 164 mẫu được tiến hành từ 2094 mẫu, trong đó có Số liệu được nhập và xử lýtỷ lệ 13,1%. Trong nhóm dương tính, có 164 mẫu được phân lập từchiếm 275 mẫu dương tính, chiếm bằng phần mềm giới, chiếm tỷ lệ 59,6%, còn lại là nữ giới người Microsoft Excel 2019. lệ 59,6%, còn lại là nữ giới chiếm 40,4%. bệnh nam giới, chiếm tỷ 40,4%. Âm tính 86,9% Nữ 40,4% Dương tính 13,1% Nam 59,6% nN= 2094 = 2094 n = 275 N= 275 Biểu đồ 1.1. Tỷ lệnuôi cấy máu dương tính Biểu đồ Tỷ lệ nuôi cấy máu dương tính Bảng 1. Phân bố người bệnh nhiễm khuẩn huyết theo nhóm tuổi Bảng 1. Phân bố người bệnh nhiễm khuẩn huyết theo nhóm tuổi Độ tuổi Độ tuổi Số lượng Số lượng Tỷ lệ (%) Tỷ lệ (%) < 19 < 19 19 19 6,9 6,9 19 - 39 19 - 39 32 32 11,6 11,6 40 - 59 40 - 59 53 53 19,3 19,3 60 - 79 60 - 79 123 123 44,7 44,7 ≥ 80 ≥ 80 48 48 17,5 17,5 Tổng Tổng 275 275 100 100 ĐộĐộ tuổi trung bình trong dương tính là 60,5 ± 22,3theo đó là nhóm tuổi 40 - 59bố nhiều nhất ở nhóm tuổi trung bình trong nhóm nhóm dương tính tuổi. Số ca dương tính phân (19,3%). Nhóm tuổi là 60,5 60 22,3 (44,7%) tiếp theo đó là nhóm tuổi 40 - 59 (19,3%). Nhóm tuổi dưới 19 cónhất (6,9%). thấp tuổi từ ± - 79 tuổi. Số ca dương tính phân bố dưới 19 có tỷ lệ phân bố thấp tỷ lệ phân bố nhiều(6,9%). nhóm tuổi từ 60 - 79 (44,7%) tiếp nhất nhất ở Bảng 2. Phân bố người bệnh nhiễm khuẩn huyết theo khoa phòng Bảng 2. Phân bố người bệnh nhiễm khuẩn huyết theo khoa phòng Tổng số Số lượng Tỉ lệ dương Tỉ lệ dương toàn KHOA bệnh nhân dương tính theo khoa (%) bệnh viện (%) Tỉ lệ dương Tổng số Số lượng Tỉ lệ dương KHOA Khoa Hồi sức tích cực 578 bệnh nhân 75 13 toàn bệnh viện 27,3 dương tính theo khoa (%) (%) Khoa Hồi tâm tích cực Trung sức Tim mạch 264 578 38 75 14,4 13 13,8 27,3 TrungKhoa Cấp cứu tâm Tim mạch 111 264 32 38 28,814,4 13,8 11,6 Khoa Cấp cứu 111 32 28,8 11,6 Khoa Bệnh nhiệt đới 316 31 9,8 11,3 120 Nội thận tiết niệu Khoa 110 20 18,2 7,3 TCNCYH 175 (02) - 2024 Khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam 84 15 17,9 5,5 học
  4. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Tổng số Số lượng Tỉ lệ dương Tỉ lệ dương toàn KHOA bệnh nhân dương tính theo khoa (%) bệnh viện (%) Khoa Bệnh nhiệt đới 316 31 9,8 11,3 Khoa Nội thận tiết niệu 110 20 18,2 7,3 Khoa Phẫu thuật thận 84 15 17,9 5,5 tiết niệu và nam học Khoa Gan mật 92 13 14,1 4,7 Khoa Lão khoa 45 10 22,2 3,6 Khoa Nội tổng hợp 66 10 15,2 3,6 Khoa Cơ xương khớp 46 10 21,7 3,6 Khoa Tiêu hóa 22 4 18,2 1,5 Khoa Thần kinh 20 3 15 1,1 Khoa Hô hấp 84 2 2,4 0,7 Khoa Hóa trị liệu 21 2 9,5 0,7 Khoa Phẫu thuật cột sống 20 2 10 0,7 Khoa Dị ứng 21 2 9,5 0,7 miễn dịch & Da liễu Khoa Phẫu thuật ung bướu 24 2 8,3 0,7 và điều trị giảm nhẹ Khoa Ngoại tổng hợp 30 1 3,3 0,4 Khoa Nhi 51 1 2 0,4 Khoa Phẫu thuật thần kinh 27 1 3,7 0,4 Khoa Phẫu thuật – Gây mê 5 1 20 0,4 hồi sức Khoa Phẫu thuật tiêu hóa 7 0 0 0 Khoa Sản 1 0 0 0 Khoa Điều trị COVID-19 19 0 0 0 Khoa Phẫu thuật chỉnh hỉnh 7 0 0 0 & Y học thể thao Khoa Xạ trị 1 0 0 0 Khoa Phẫu thuật tạo hình 1 0 0 0 thẩm mỹ & Hàm mặt Khoa Phục hồi chức năng 13 0 0 0 Khoa Ngoại chấn thương 6 0 0 0 Khoa Nội soi 1 0 0 0 thăm dò chức năng Khoa Sức khỏe tâm thần 1 0 0 0 Tổng 2094 275 100 100 TCNCYH 175 (02) - 2024 121
  5. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Hầu hết, các khoa trong bệnh viện đều có và Khoa Bệnh nhiệt đới (11,3%). Tỉ lệ người người bệnh nhiễm khuẩn huyết, tuy nhiên hay bệnh cấy máu dương tính theo khoa cao nhất ở gặp nhất là các khoa Hồi sức tích cực (27,3%), các khoa Cấp cứu (28,8%); Lão khoa (22,2%) Trung tâm Tim mạch (13,8%), Cấp cứu (11,6%) và Khoa Cơ xương khớp (21,7%). Bảng 3. Căn nguyên vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết hay gặp nhất Số Tỷ lệ Tổng, Căn nguyên lượng (%) n (%) Escherichia coli 80 29,1 Klebsiella pneumoniae 51 18,5 Acinetobacter baumannii 11 4,0 Gram Pseudomonas aeruginosa 9 3,3 176 âm (64,0) Vi khuẩn gram âm khác (Serratia marcescens; Proteus mirabilis; Klebsiella pneumoniae; Vibrio 25 9,1 spp.; Aeromonas hydrophila; Salmonella spp.; Enterobacter cloacae; Klebsiella aerogenes) Staphylococcus aureus aureus 37 13,5 Staphylococcus coagulase âm (S. hominis; S. 29 10,5 epidermidis; S. capitis; S. haemolyticus; S. lentus) Gram 85 Enterococcus spp. (Enterococcus faecalis; dương 8 2,9 (30,9) Enterococcus faecium) Streptococcus spp. (S. pneumoniae; S. thoraltensis; 11 4,0 S. agalactiae, S. anginosus; S. gordonii) Candida albicans 8 2,9 Candida tropicalis 3 1,1 14 Nấm Candida parapsilosis 1 0,4 (5,1) Candida lusitaniae 1 0,4 Candida rugosa 1 0,4 275 Tổng 275 100 (100) Trong tổng số 275 mẫu cấy máu dương tính, Các vi khuẩn gram dương chiếm tỷ lệ 30,9%, căn nguyên hay gặp nhất là do vi khuẩn gram hay gặp nhất là S. aureus 13,5%. Ít gặp nhất là âm chiếm tỷ lệ 64,0%. Đại diện trong nhóm này vi nấm, chiếm tỷ lệ 5,1%. là E. coli (29,1%) và K. pneumoniae (18,5%). 122 TCNCYH 175 (02) - 2024
  6. 275 Tổng 275 100 (100) Trong tổng số 275 mẫu cấy máu dương tính, căn nguyên hay gặp nhất là do vi khuẩn gram âm chiếm tỷ lệ 64,0%. Đại diện trong nhóm này là E. coli (29,1%) và K. pneumoniae (18,5%). Các vi khuẩn gram dương TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC chiếm tỷ lệ 30,9%, hay gặp nhất là S. aureus 13,5%. Ít gặp nhất là vi nấm, chiếm tỷ lệ 5,1%. 100 19,4 19.4 36.7 37.1 32,3 32.3 41.9 41,9 1,6 1.6 36,7 37,1 75 45,2 45.2 64,5 64.5 69.4 69,4 6.5 71 6,5 1.6 1,6 82 87,1 87.1 50 95,2 95.2 96.8 96,8 100 100 79 11.3 11,3 1.6 1,6 63,3 63.3 61.3 61,3 61,3 61.3 58.1 58,1 54,8 54.8 25 3.3 3,3 29 29 24,2 24.2 14,8 14.8 12.9 12,9 0 4,8 4.8 3,2 3.2 ESBL AM AMC TZP CAZ FEP CRO CTX CIP GM AN IPM MEM ETP SXT %R %I %S AM: Ampicillin CRO: Ceftriaxone IPM: Imipenem AM: Ampicillin AMC: Amoxicillin/Clavulanic Acid CRO: CTX: CeftriaxoneMEM: Meropenem Cefotaxime IPM: Imipenem TZP: Piperacillin/Tazobactam CIP: Ciprofloxacin ETP: Ertapenem AMC: Amoxicillin/Clavulanic Acid CAZ: Ceftazidime CTX: GM: Cefotaxime AN: Gentamicin AmikacinMEM: Meropenem FEP: Cefepime SXT: Trimethoprim/Sulfamethoxazole TZP: Piperacillin/Tazobactam CIP: Ciprofloxacin ETP: Ertapenem Biểu đồ 2. Mức độ đề kháng kháng sinh của E. coli (n = 62) CAZ: Ceftazidime GM: Gentamicin E. coli kháng cao nhất với ampiciclin (79%) và ceftriaxone (63,3%). Vi khuẩn còn nhạy cảm cao với imipenem AN: Amikacin (100%), meropenem (100%), ertapenem (96,8%) và amikacin (95,2%). Tỷ lệ E. coli sinh Beta-lactamase phổ Trimethoprim/ FEP: Cefepime rộng (ESBL) là 58,1%. SXT: Sulfamethoxazole Biểu đồ 2. Mức độ đề kháng kháng sinh của E. coli (n = 62) E. coli kháng cao nhất với ampiciclin (79%) ertapenem (96,8%) và amikacin (95,2%). Tỷ lệ và ceftriaxone (63,3%). Vi khuẩn còn nhạy cảm E. coli sinh Beta-lactamase phổ rộng (ESBL) là cao với imipenem (100%), meropenem (100%), 58,1%. 100 39 39 34.1 34,1 39 39 75 41,5 41.5 41,5 41.5 41,5 41.5 5 41,5 41.5 41,5 41.5 41,5 41.5 43,9 43.9 2,4 65.9 2.4 65,9 70.7 70,7 7,3 7.3 50 97,6 97.6 58,5 58.5 58,5 58.5 61 58,5 58.5 61 61 61 63,4 63.4 7.3 7,3 58.5 58.5 51.2 58,5 58,5 56,1 56.1 25 51,2 26.8 26,8 29,3 29.3 0 2.4 2,4 ESBL AMC TZP CAZ FEP CRO CTX CIP GM AN IPM MEM ETP SXT %R %I %S AMC: Amoxicillin/Clavulanic Acid CRO: Ceftriaxone IPM: Imipenem AMC: Amoxicillin/Clavulanic Acid TZP: Piperacillin/Tazobactam CRO: CTX: Ceftriaxone MEM: Cefotaxime IPM: Meropenem Imipenem CAZ: Ceftazidime CIP: Ciprofloxacin ETP: Ertapenem TZP: Piperacillin/Tazobactam FEP: Cefepime CTX: GM: Cefotaxime AN: Gentamicin MEM: Amikacin Meropenem SXT: Trimethoprim/Sulfamethoxazole CAZ: Ceftazidime Biểu đồ 3. Mức độ đề kháng kháng Ciprofloxacin CIP: ETP: sinh của K. pneumoniae (n = 41) Ertapenem FEP: K. pneumoniae đề kháng cao nhất với kháng sinh ciprofloxacin (63,4%). Vi khuẩn còn AN: cảm nhất với Cefepime GM: Gentamicin nhạy Amikacin amikacin (70,7%) và gentamicin (65,9%). Tỷ lệ K. pneumoniae sinh ESBL là 2,4%. Trimethoprim/ SXT: Sulfamethoxazole 100 5.9 75 Biểu đồ 3. Mức độ đề kháng kháng sinh của K. pneumoniae (n = 41) 38.2 58.8 73.5 73.5 70.6 TCNCYH 175 (02) - 2024 50 97.1 100 123 94.1 61.8 20.6
  7. %R %I %S AMC: Amoxicillin/Clavulanic Acid CRO: Ceftriaxone IPM: Imipenem TZP: Piperacillin/Tazobactam CTX: Cefotaxime MEM: Meropenem CAZ: Ceftazidime CIP: Ciprofloxacin ETP: Ertapenem TẠP CHÍ FEP: Cefepime Y HỌC NGHIÊN CỨU GM: Gentamicin AN: Amikacin SXT: Trimethoprim/Sulfamethoxazole K. pneumoniae đề kháng cao nhất đề kháng kháng sinh của K. pneumoniae (npneumoniae sinh ESBL là Biểu đồ 3. Mức độ với kháng (65,9%). Tỷ lệ K. = 41) K. pneumoniae đề khángVi khuẩn còn nhạy ciprofloxacin (63,4%). Vi khuẩn còn nhạy cảm nhất với sinh ciprofloxacin (63,4%). cao nhất với kháng sinh 2,4%. amikacin (70,7%) và gentamicin (65,9%). Tỷ lệ K. pneumoniae sinh ESBL là 2,4%. cảm nhất với amikacin (70,7%) và gentamicin 100 5.9 5,9 38.2 38,2 75 58,8 58.8 73.5 73,5 73.5 73,5 70,6 70.6 50 97.1 97,1 100 94.1 94,1 61,8 61.8 20.6 20,6 25 26,5 26.5 26,5 26.5 29,4 29.4 20,6 20.6 0 2,9 2.9 MRSA P GM CIP LEV SXT LNZ VA %R %I %S P: P: Penicillin Penicillin CIP: Ciprofloxacin CIP: LNZ: CiprofloxacinLinezolid LNZ: Linezolid GM: Gentamicin LEV: Levofloxacin VA: Vancomycin GM: SXT: Trimethoprim/Sulfamethoxazole LEV: Gentamicin Levofloxacin VA: Vancomycin Biểu đồ 4. Mức độ đề kháng kháng sinh của S. aureus (n = 34) Trimethoprim/ S. aureus kháng cao nhất với penicillin (94,1%). Chưa thấy xuất hiện chủng kháng vancomycin. Tỷ lệ S. SXT: Sulfamethoxazole aureus kháng methicillin (MRSA) là 61,8%. IV. BÀN LUẬN Trong tổng số 2094 mẫu cấy máu, cóđề kháng kháng sinh của S. aureus của chúng tôi tương Biểu đồ 4. Mức độ 275 mẫu dương tính, chiếm tỷ lệ 13,1%. Tỷ lệ này (n = 34) đồng với một số nghiên cứu khác trong và ngoài nước. Nghiên cứu của Pei-Chin Lin tại Đài Loan cho tỷ lệ S. aureus kháng tính là 13,7%.9 Một nghiên cứu khác tại Trung Quốc cũng dương cấy máu dương tính là cao hơn, cấy máu dương cao nhất với penicillin phân bố ca cho tỷ lệ tính ở nam giới (94,1%). Chưa thấy xuất hiện chủng kháng một nghiên cứu đã chỉ ra rằng số lượng và hoạt vancomycin. Tỷ lệ S. aureus kháng methicillin động của các tế bào miễn dịch bẩm sinh, bao (MRSA) là 61,8%. 6 gồm đại thực bào cũng như các phản ứng miễn dịch viêm ở nữ giới cao hơn nam giới, vì thế IV. BÀN LUẬN phụ nữ biểu hiện các phản ứng miễn dịch qua Trong tổng số 2094 mẫu cấy máu, có 275 trung gian tế bào và kháng thể cao hơn đối với mẫu dương tính, chiếm tỷ lệ 13,1%. Tỷ lệ này nhiễm trùng so với nam giới.11 của chúng tôi tương đồng với một số nghiên Độ tuổi trung bình trong nghiên cứu là 60,5 cứu khác trong và ngoài nước. Nghiên cứu của ± 22,3 tuổi. Cao nhất là 96 tuổi và thấp nhất là Pei-Chin Lin tại Đài Loan cho tỷ lệ cấy máu 1 tuổi. Tỷ lệ phân bố cao nhất ở nhóm tuổi 60 dương tính là 13,7%.9 Một nghiên cứu khác tại - 79 (44,7%) tiếp theo đó là nhóm tuổi 40 - 59 Trung Quốc cũng cho tỷ lệ cấy máu dương tính (19,3%), nhóm trên 80 tuổi (17,5%), nhóm 19 - là 12,5%.10 Nghiên cứu của Nguyễn Văn An tại 39 (11,6%) và cuối cùng là nhóm dưới 19 tuổi Bệnh viện Quân y 103 cũng cho thấy tỷ lệ cấy (6,9%). Kết quả này cũng tương đồng với một máu dương tính là 14,1%.3 số nghiên cứu khác như nghiên cứu của Kun Li Trong số các ca nhiễm khuẩn huyết, tỷ lệ tại Trung Quốc, nhóm tuổi > 60 tuổi chiếm tỷ lệ nam giới là 59,6%, cao hơn so với nữ giới cao nhất (60,7%), nhóm dưới 18 tuổi chiếm tỷ (40,4%). Kết quả này khá tương đồng với lệ thấp nhất (3,4%). Nhóm tuổi 60 - 79 tuổi có tỷ nghiên cứu của Pei-Chin Lin khi tỷ lệ nam giới lệ cao nhất vì nhóm tuổi này là nhóm người cao là 56,8%, nữ giới là 43,2%.4 Lý giải cho tỷ lệ tuổi, ở độ tuổi này hệ miễn dịch đã suy giảm 124 TCNCYH 175 (02) - 2024
  8. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC kèm theo đã xuất hiện nhiều bệnh nền. Nhóm với 37 chủng, chiếm 13,5%. Cuối cùng là các người trên 80 tuổi có tỷ lệ thấp hơn là vì tuổi thọ căn nguyên do nấm, với 14 chủng, chiếm 5,1% trung bình của người Việt Nam chưa tới 80, số trong đó căn nguyên phân lập được nhiều nhất lượng người trên 80 tuổi đến khám và điều trị là Candida albicans với 8 chủng, chiếm 2,9%. còn ít có thể chưa phản ánh đúng tỷ lệ thật của So sánh với các nghiên cứu trước đó, kết quả nhóm này. này của chúng tôi tương đồng với nghiên cứu Trong nghiên cứu này, hầu hết các khoa của Nguyễn Văn An khi tỷ lệ vi khuẩn gram âm, trong bệnh viện đều có người bệnh NKH. Tuy gram dương và nấm lần lượt là 64,1%, 28,7% nhiên, hay gặp nhất là các khoa Hồi sức tích và 7,2%.3 Các nghiên cứu tại tại Trung Quốc, cực (27,3%), Trung tâm Tim mạch (13,8%), Cấp tại Hàn Quốc, cũng cho thấy tỷ lệ vi khuẩn cứu (11,6%) và Khoa Bệnh nhiệt đới (11,3%). gram âm cao hơn so với gram dương.4,12 Tuy Các khoa trên đều có đặc điểm chung là các nhiên, kết quả này lại khác biệt với nghiên cứu khoa có nhiều bệnh nhân nặng, đặc biệt là khoa tại Châu Âu và Châu Phi khi cho rằng nhóm Hồi sức tích cực, nơi bệnh nhân được thược vi khuẩn gram dương mới là căn nguyên gây hiện nhiều thủ thuật xâm lấn có yếu tố nguy cơ nhiễm khuẩn huyết nhiều nhất.9,10 Do căn gây nhiễm khuẩn huyết (đặt nội khí quản, đặt nguyên gây bệnh thay đổi theo vị trí địa lý và catheter động mạch trung tâm…). Khoa Cấp thay đổi theo thời gian nên mới dẫn đến sự cứu, Khoa Bệnh nhiệt đới là các được phân khác biệt này giữa các nghiên cứu. loại điều trị ban đầu những bệnh nhân có nghi Trong nghiên cứu này, E. coli còn nhạy ngờ nhiễm trùng, một trong những xét nghiệm cảm cao với các kháng sinh amikacin (95,2%), đầu tiên là cấy máu, chính vì thế tỷ lệ cấy máu các kháng sinh nhóm carbapenem (imipenem dương tính của hai khoa này cũng tương đối 100%, meropenem 100% và ertapenem cao. Xét tỉ lệ người bệnh dương tính theo khoa, 96,8%). Các kháng sinh còn lại, E. coli đã các khoa Cấp cứu; Lão khoa, Cơ xương khớp, kháng từ 12,9% đến 79%. Kết quả này tương Nội thận tiết niệu có tỉ lệ khá cao, lần lượt là đồng với nghiên cứu của Nguyễn Văn An 28,8%; 22,2%; 21,7% và 18,2%. Điều này (2022) khi tỷ lệ E. coli kháng thấp nhất với các chứng tỏ các bác sỹ lâm sàng tại các khoa trên kháng sinh amikacin (3,9%), ertapenem (2,4%); đã rất cảnh giác với những bệnh nhân có triệu meropenem (3,9%) và imipenem (4,1%).3 Tỷ lệ chứng của nhiễm khuẩn huyết và đã ra chỉ định E. coli kháng thấp với amikacin và các kháng cấy máu thích hợp. Ở một số khoa khác, mặc sinh nhóm carbapenem cũng được hai tác giả dù tỉ lệ cấy máu theo khoa cao, tuy nhiên số Francesca Licata và Fupin Hu nghiên cứu tại lượng cấy máu chưa nhiều nên chưa phản ánh Ý và Trung Quốc báo cáo.6,12 Tỷ lệ E. coli sinh đúng được tỉ lệ thực tế. ESBL là 58,1%, kết quả này tương đồng với Trong tổng số 275 chủng phân lập được, nghiên cứu của Quế Trâm Anh khi tỷ lệ E. coli đứng đầu là nhóm vi khuẩn gram âm với 176 sinh ESBL là 54,5%.13 Sự gia tăng vi khuẩn E. chủng, chiếm tỷ lệ 64%. Trong nhóm này, E. coli sinh ESBL đang ngày càng là một thách coli và K. pneumoniae là hai căn nguyên gây thức đáng lo ngại trong quá trình điều trị. Do đó, bệnh được phân lập nhiều nhất, số lượng lần cần tăng cường công tác phòng chống nhiễm lượt là 80 và 51 chủng, chiếm tỷ lệ 29,1% và khuẩn đặc biệt là tại các đơn vị chăm sóc đặc 18,5%. Xếp hàng thứ hai là các căn nguyên biệt và cần chú trọng áp dụng một cách hợp lý do vi khuẩn gram dương với 85 chủng, chiếm việc sử dụng kháng sinh đối với những bệnh 30,9%. Đại diện trong nhóm này là S. aureus nhân cần điều trị dài ngày. TCNCYH 175 (02) - 2024 125
  9. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Từ kết quả phân tích, K. pnemoniae là căn kháng kháng sinh. Tỷ lệ MRSA trong nghiên nguyên xếp hàng thứ hai gây NKH. Vi khuẩn đề cứu là 61,8%. Kết quả này của chúng tôi tương kháng cao với các kháng sinh ampicillin (100%), đồng với nghiên cứu của Quế Trâm Anh khi tỷ ciprofloxacin (63,4%). Vi khuẩn kháng trung lệ MRSA là 64%.13 Tuy nhiên, kết quả này lại bình với các kháng sinh nhóm cephalosporin cao hơn nghiên cứu tại Ý và Trung Quốc, khi tỷ (ceftazidime 61%, cefepime 58,5%, ceftriaxone lệ MRSA là 28,1% và 39,3%.6,10 Điều này chứng 61%, cefotaxime 61%) và các kháng sinh nhóm tỏ, tỷ lệ đề kháng kháng sinh của vi khuẩn thay carbapenem (imipenem 51,2%, meropenem đổi theo thời gian và khác nhau ở từng khu vực. 58,5% và ertapenem 58,5%). Vi khuẩn còn nhạy Vancomycin và linezolid được lựa chọn điều trị cảm nhất với amikacin (70,7%) và gentamicin các nhiễm trùng do các chủng MRSA gây ra, (65,9%). Tỷ lệ K. pneumoniea sinh ESBL là trong nghiên cứu này tỷ lệ S. aureus kháng 2,4%. Nghiên cứu của chúng tôi tương đồng linezolid là 2,9% và chưa xuất hiện chủng với nghiên cứu tại Ý khi K. pneumoniae kháng kháng vancomycin. với các kháng sinh ceftazidime, cefotaxime lần V. KẾT LUẬN lượt là 57,1% và 56,5%. Mặt khác, khi xét về tỷ lệ kháng carbapenem nghiên cứu này lại E. coli, K. pneumoniae và S. auereus là thấp hơn của chúng tôi khi tỷ lệ K. pneumoniae các căn nguyên thường gây NKH. Các chủng kháng imipenem, meropenem, ertapenem lần vi khuẩn này đã kháng với nhiều loại kháng lượt là 30,6%; 36,7% và 27,9%.9 Carbapenem sinh với các mức độ khác nhau khiến cho việc được xem là vũ khí cuối cùng để điều trị các điều trị gặp khó khăn. E. coli còn nhạy cảm cao chủng vi khuẩn này. Tuy nhiên, việc lạm dụng nhất với imipenem, meropenem và ertapenem. carbapenem quá mức đã làm tỷ lệ nhạy cảm K. pneumoniae còn nhạy cảm cao nhất với với nhóm kháng sinh này giảm dần. amikacin và gentamicin. S. aureus vẫn còn nhạy Trong nghiên cứu, S. aureus biểu hiện các cảm cao với vancomycin và linezolid. Nghiên mức độ kháng với các kháng sinh khác nhau. cứu cho thấy sự cần thiết của việc theo dõi liên Vi khuẩn kháng cao với penicillin (94,1%) và tục và có hệ thống các căn nguyên gây NKH erythromycin (70,6%), vi khuẩn kháng với các và khảo sát mức độ đề kháng kháng sinh của kháng sinh khác từ 26,5% đến 67,6% (gentamicin chúng từ đó giúp các bác sỹ lâm sàng có được 20,6%; ciprofloxacin 26,5%; levofloxacin phác đồ điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm 26,5%; trimethoprim/sulfamethoxazole 29,4%). trước khi có kết quả kháng sinh đồ cũng như Nghiên cứu này của chúng tôi cho kết quả thấp giảm thiểu sự lan truyền các chủng vi khuẩn hơn nghiên cứu của Nguyễn Văn An, khi tỷ lệ kháng kháng sinh. S. aureus kháng ciprofloxacin; levofloxacin lần TÀI LIỆU THAM KHẢO lượt là 32,3%; 30,29%.3 Fluoroquinolone dễ bị đề kháng qua trung gian plasmid. Bởi vậy, 1. Bộ Y Tế (2015). Hướng dẫn chẩn đoán và nhóm kháng sinh này không được khuyến cáo điều trị một số bệnh truyền nhiễm, 79-85. trong điều trị NKH do S. aureus. Các chủng 2. Rudd KE, Johnson SC, Agesa KM, MRSA sẽ kháng được tất cả các kháng sinh et al. Global, regional, and national sepsis thuộc nhóm β-lactam, và có thể kháng chéo các incidence and mortality, 1990-2017: analysis kháng sinh aminoglycoside và macrolide. Vì for the Global Burden of Disease Study. Lancet. vậy, việc phát hiện MRSA được xem như phát 2020;395(10219):200-211. doi:10.1016/S0140- hiện một thông số chỉ điểm được S. aureus đa 6736(19)32989-7 126 TCNCYH 175 (02) - 2024
  10. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC 3. Van An N, Hoang LH, Le HHL, et 8. Bộ y tế (2017). Hướng dẫn thực hành kỹ al. Distribution and Antibiotic Resistance thuật xét nghiệm vi sinh lâm sàng, Nhà xuất Characteristics of Bacteria Isolated from Blood bản y học, 93-100. Culture in a Teaching Hospital in Vietnam 9. Lin PC, Chang CL, Chung YH, Chang During 2014-2021. Infect Drug Resist. 2023; CC, Chu FY. Revisiting factors associated 16: 1677-1692. doi:10.2147/IDR.S402278. with blood culture positivity: Critical factors 4. Kim D, Yoon EJ, Hong JS, et al. Major after the introduction of automated continuous Bloodstream Infection-Causing Bacterial monitoring blood culture systems. Medicine Pathogens and Their Antimicrobial Resistance (Baltimore). 2022; 101(30): e29693. in South Korea, 2017–2019: Phase I Report doi:10.1097/MD.0000000000029693. From Kor-GLASS. Front Microbiol. 2022; 12: 10. Li K, Li L, Wang J. Distribution and 799084. doi:10.3389/fmicb.2021.799084. Antibiotic Resistance Analysis of Blood Culture 5. Diekema DJ, Hsueh PR, Mendes Pathogens in a Tertiary Care Hospital in China RE, et al. The Microbiology of Bloodstream in the Past Four Years. IDR. 2023;16:5463- Infection: 20-Year Trends from the SENTRY 5471. doi:10.2147/IDR.S423660. Antimicrobial Surveillance Program. Antimicrob 11. vom Steeg LG, Klein SL. SeXX Matters Agents Chemother. 2019; 63(7): e00355-19. in Infectious Disease Pathogenesis. PLoS doi:10.1128/AAC.00355-19. Pathog. 2016; 12(2): e1005374. doi:10.1371/ 6. Licata F, Quirino A, Pepe D, Matera journal.ppat.1005374. G, Bianco A. Antimicrobial Resistance in 12. Hu F, Zhu D, Wang F, Wang M. Current Pathogens Isolated from Blood Cultures: A Status and Trends of Antibacterial Resistance Two-Year Multicenter Hospital Surveillance in China. Clinical Infectious Diseases. 2018; Study in Italy. Antibiotics (Basel). 2020; 10(1): 67(suppl_2): S128-S134. doi:10.1093/cid/ 10. doi:10.3390/antibiotics10010010. ciy657. 7. Liu VX, Fielding-Singh V, Greene JD, et 13. Quế Trâm Anh. Khảo sát sự đề kháng al. The Timing of Early Antibiotics and Hospital kháng sinh của các vi khuẩn gây nhiễm khuẩn Mortality in Sepsis. Am J Respir Crit Care huyết được phân lập tại trung tâm bệnh nhiệt Med. 2017; 196(7): 856-863. doi:10.1164/ đới, bệnh viện hữu nghị đa khoa nghệ an. rccm.201609-1848OC. Published online September 2, 2021. TCNCYH 175 (02) - 2024 127
  11. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Summary PREVALENCE OF ANTIMICROBIAL RESISTANCE OF COMMON BACTERIA ISOLATED FROM BLOOD CULTURES AT E HOSPITAL IN 2023 Bloodstream infections are severe infections that kill millions of people annually worldwide. This study aims to evaluate the prevalence and antimicrobial resistance of bacterial strains associated with bloodstream infection at E Hospital in 2023. Out of 2,094 blood culture samples, 275 bacterial strains were isolated, constituting a prevalence rate of 13.1%. The most common pathogens isolated were E. coli (29.1%), K. pneumoniae (18.5%), and S. aureus (13.5%). Notably, 58.1% of E. coli and 2.4% of K. pneumoniae were found to produce extended-spectrum beta-lactamase. Regarding antibiotic susceptibility, E. coli exhibited high sensitivity to imipenem (100%), meropenem (100%) and ertapenem (96.8%). For K. pneumoniae, the highest susceptibility was to amikacin (70.7%) and gentamicin (65.9%). For S. aureus, the highest resistance was to benzylpenicillin at 94.1%, while methicillin resistance was identified in 61.8% of cases. Importantly, no vancomycin-resistant strains were detected. The findings highlight the frequent occurrence of elevated resistance rates among E. coli, K. pneumoniae, and S. aureus to commonly prescribed antibiotics. Therefore, this study underscores the importance of rigorous infection control measures and judicious antibiotic usage to prevent the spread of antibiotic-resistant bacterial strains. Keywords: Bloodstream infection, septicemia, antimicrobial resistance, E Hospital. 128 TCNCYH 175 (02) - 2024
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0