B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO BỘ VĂN HÓA, TH THAO VÀ DU LỊCH
VIỆN VĂN HOÁ NGHỆ THUẬT QUỐC GIA VIỆT NAM
Trần Thị Thy Trà
NGHTHUT MINH HỌA BÁO PHONG HÓA
(1932 - 1936)
Ngành: Lý luận và lịch sử mỹ thuật
Mã số: 9210101
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHỆ THUẬT
Hà Nội - 2023
Công trình được hoàn thành tại:
Viện Văn hoá Nghệ thuật quốc gia Việt Nam
Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch
Phản biện1: PGS. TS Nguyễn Nghĩa Phương
Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam
Phản biện 2: PGS. TS Nguyễn Thị Thanh Mai
Viện Văn hoá nghệ thuật quốc gia Việt Nam
Phản biện 3: TS Nguyễn Mỹ Thanh
Viện nghiên cứu Văn hoá
Luận án được bảo vệ tại Hội đồng đánh giá luận án hp tại:
Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam
Số 32 Hào Nam, Ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội
Vào lúc 14h, ngày 20 tháng 6 năm 2023
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC NGHIÊN CỨU SINH
PGS.TS Hoàng Minh Phúc PGS.TS Bùi Hoài Sơn Trần Thị Thy Trà
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Quốc gia Việt Nam;
- Thư viện Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam.
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Báo Phong Hóa ra đời năm 1932, một tờ báo tiêu biểu đã thể
hiện tinh thần dân chủ bình đẳng trong tư tưởng. Đây cũng tờ
báo rất nhiều hình minh họa; những nh minh họa giải quyết vấn
đề bổ trợ cho nội dung báo, tăng tính thẩm mỹ cho báo, truyền tải nội
dung thông tin tạo nên bản sắc riêng cho báo Phong Hóa. Đây
một dấu ấn về đồ họa báo chí Việt Nam với nét đặc sắc của tạo hình
trên mặt báo được vẽ bởi các họa sĩ được đào tạo bài bản chính quy.
S nghiên cu ch yếu vn tp trung ngh thut chính thng, ít
quan tâm đến ngh thut mang tính chất “bình dân - đại chúngnhư
minh ha trên báo và hình thái biu hin ca nó, đây khoảng trng
v nghiên cu trong m thut Vit giai đoạn đầu thế k XX cn phi
b khuyết, xét đến nội dung và hình thức biểu hiện của minh họa báo
Phong Hóa vẫn còn là ẩn số với ngành đồ họa. Chính vì vậy NCS lựa
chọn Nghệ thuật minh họa báo Phong Hóa (1932-1936) làm đề tài
nghiên cứu của luận án.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích tng quát: luận án làm đặc trưng, giá trị
đóng góp của nghệ thuật minh họa báo Phong Hóa trong lịch sử phát
triển của mỹ thuật hiện đại Việt Nam.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Bổ sung về mặt luận thực tiễn đối với lĩnh vực tranh
minh họa trong báo chí Việt Nam giai đoạn những năm 30 đầu thế
kỷ XX.
- Hệ thống hóa các tài liệu liên quan đến minh họa Phong
Hóa và tranh minh họa trong báo chí ở Việt Nam.
2
- Phân tích, đánh giá, nhận xét làm đặc điểm của minh họa
o thông qua các pơng tiện tạo hình (bố cục, màu sắc, đường nét, kỹ
thuật thhiện…) nhằm đưa ra đặc trưng của minh họa báo Phong Hóa.
- Ch ra nhng đóng góp, giá tr ca minh ha báo Phong Hóa và
các ha sĩ minh ha đi vi nn m thut Vit Nam.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cu: minh họa trên báo Phong Hóa.
3.2. Phm vi nghiên cu
Phạm vi về kng gian: Minh họa o trong n phẩm Phong Hóa
bao gồm a trang nội dung được ấn hành ở giai đoạn 1932 - 1936.
Phạm vi về thời gian: Minh họa báo Phong Hóa được xuất bản
trong thời gian từ 1932 đến năm 1936.
Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Gồm: 1) Nội dung hình
thức thể hiện của minh họa báo Phong Hóa 2) Đặc trưng nghệ thuật
của minh họa báo Phong Hóa; 3) Đóng góp của đội ngũ họa minh
họa báo Phong Hóa; 4) Minh họa báo Phong Hóa trong sự so sánh
với báo chí đương thời, 5) Đóng góp của minh họa báo Phong
Hóa trong nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi nghiên cứu thứ nhất: Nội dung hình thức ca minh
họa báo Phong Hóa được th hiện như thế nào?
Câu hỏi nghiên cứu thứ hai: Đặc trưng của nghệ thuật minh họa
báo Phong Hóa là gì?
Câu hỏi nghiên cứu thứ ba: Đóng góp của minh họa báo Phong
Hóa đối với nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam như thế nào?
5. Giả thuyết nghiên cứu
Giả thuyết nghiên cứu 1: Thông qua báo Phong Hóa vi mc
3
đích thông tin truyền đạt, minh ha trên báo còn là phương thức biu
đạt để hiểu hơn về hi Việt Nam đầu thế k XX. Các minh ha
trên báo Phong a đã phản ánh góc nhìn đa dng v đời sng
hi, s chuyn biến hi và tinh thn hướng ti hi hiện đại hơn
(Âu hoá), s mâu thuẫn xung đột trong hi c gtr thm m
ca tng lp tri thc.
Giả thuyết nghiên cứu 2: Đặc trưng của nghệ thuật minh họa
Phong Hóa là sự đa dạng về đề tài thể loại, phong phú về phong cách
tạo hình, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố tạo hình truyền
thống Việt Nam hiện đại của phương Tây, mang thẩm mỹ đặc
trưng về Cái đẹp của tranh minh họa vẻ đẹp tổng thể, là sự thống
nhất, hòa hợp giữa tranh/ hình minh họa với nội dung tổng thể c
tờ báo.
Giả thuyết nghiên cứu 3: Những tác phẩm minh họa trên Phong
Hóa để li du n vi thời đại khẳng định tài năng ca các họa
m thut hiện đại Vit Nam. Các họa trên Phong Hóa thêm vai
trò mới trong hội: nhà thiết kế thời trang, thiết kế quảng cáo, họa
vẽ biếm họa… Minh họa báo Phong Hóa có mt ch đứng trong
dòng chy m thut Vit Nam, t đó khẳng định tm quan trng ca
loi hình minh ha báo đầu thế k XX trong s kiến to ngh thut
Vit Nam hiện đại.
6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
6.1. Cách tiếp cn lun án s dng cách tiếp cận liên ngành để
gii quyết các vấn đề của đề tài luận án đặt ra, phân tích, gii các
hình minh ha, biếm họa được th hin trên báo.
6.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp tổng hợp, thống , phân tích tài liệu: Luận án