Tổng quan cơ cấu bệnh ung thư ở người cao tuổi tại khoa giải phẫu bệnh Bệnh viện thống nhất TP. Hồ Chí Minh trong 2 năm 2012 2013

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 3 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> TỔNG QUAN CƠ CẤU BỆNH UNG THƯ Ở NGƯỜI CAO TUỔI<br /> TẠI KHOA GIẢI PHẪU BỆNH BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT<br /> TP HỒ CHÍ MINH TRONG 2 NĂM 2012-2013<br /> Nguyễn Thị Mai Hương*, Trần Huỳnh Hạnh Thảo*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá tần suất và tỷ lệ giới tính các loại bệnh ung thư ở người cao tuổi (60 tuổi trở lên) tại<br /> khoa ngoại tổng quát, ngoại tim mạch lồng ngực, ngoại tiết niệu bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí Minh từ năm<br /> 2012 đến năm 2013.<br /> Đối tượng: bệnh nhân được chẩn đoán ung thư bằng giải phẫu bệnh và được điều trị phẫu thuật tại BV<br /> Thống Nhất.<br /> Phương pháp: mô tả hồi cứu 296 bệnh nhân được chẩn đoán ung thư và được điều trị phẫu thuật tại BV<br /> Thống Nhất từ 01/2012 đến 10/2013.<br /> Kết quả: tuổi trung bình: 74, tỷ lệ nam 70.61%, nữ 29.39%. Ung thư chiếm tỷ lệ cao nhất là ung thư đại<br /> trực tràng với 33,78%; phổi 11,49%; dạ dày 8,78%; tuyến tiền liệt 7,43%; bàng quang 6,08%; hạch 5,07%, các<br /> loại ung thư khác (gan, ruột non, tuyến giáp, vú...) chiếm 27,36%.<br /> Kết luận: Trong mẫu nghiên cứu của chúng tôi hầu hết các bệnh ung thư xảy ra ở nam giới với tỷ lệ nam<br /> gấp 2,5 lần nữ. Ung thư đại trực tràng xuất hiện với tần suất cao nhất trong các loại ung thư, tiếp theo là phổi,<br /> dạ dày, tuyến tiền liệt, bàng quang, hạch...Các loại khác chiếm tỷ lệ mỗi loại dưới 5%. Cần đề ra các chương trình<br /> tầm soát ung thư đại trực tràng, giáo dục về các bệnh viêm đại tràng, polyp đại trực tràng để phát hiện và điều<br /> trị sớm.<br /> Từ khoá: tần suất các loại bệnh ung thư, người cao tuổi<br /> <br /> ABSTRACT<br /> FREQUENCY OF CANCER IN ELDERLY PATIENT<br /> AT THONG NHAT HOSPITAL IN 2012 AND 2013<br /> Nguyen Thi Mai Huong, Tran Huynh Hanh Thao<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 3- 2014: 19-21<br /> Objective: To evaluate the frequency and sex ratio of cancer in the elderly (60 years and older) in<br /> general surgery, cardiothoracic surgery, urology surgery at Thống Nhất hospital in Ho Chi Minh City from<br /> 2012 to 201.<br /> Subjects: Patients aged 60 years or older are diagnosed by histopathology and treated cancer disease by<br /> surgery in Thống Nhất hospital.<br /> Methods: Retrospective descriptive records 296 patients was diagnosed with cancer and was surgically<br /> treated at Thống Nhất Hospital from 01/2012 to 10/2013.<br /> Results: The average age of cancer diseases: 74, 70.61% male, 29.39% female. Cancer account appropriates<br /> the highest proportion is colorectal cancer with 33.78%, lung cancer 11.49%, stomach cancer 8.78%, prostate<br /> cancer 7.43%, bladder cancer 6.08%, lymphoma 5.07%, other cancer diseases (liver cancer, small intestine<br /> cancer, thyroid cancer, breast cancer ... ) accounted for 27.36%.<br /> <br /> * Khoa Giải phẫu bệnh, bệnh viện Thống Nhất Tp. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS. Trần Huỳnh Hạnh Thảo - ĐT: 0986035751 Email: hanhthao121@gmail.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014<br /> <br /> 19<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 3 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Conclusions: In our study, most cancers occur in men with male ratio is 2.5 times than female. Colorectal<br /> cancer occurs with the highest frequency in the cancer diseases of the elderly, followed by lung cancer, stomach<br /> cancer, prostate cancer, bladder cancer, lymphoma ... The other percentage less than 5% each. We should carry<br /> out the screening program for colorectal cancer and the others, education about the disease colitis disease,<br /> colorectal polyps as well as other malignant diseases to detect and treat diseases early.<br /> Key words: frequency of cancer, elderly patients<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Do đặc điểm bệnh ung thư ở người cao tuổi<br /> là được phát hiện trễ, cơ thể suy yếu, có một số<br /> bệnh kèm theo... nên việc chữa trị bệnh ung thư<br /> ở người cao tuổi cần phải đánh giá và cân nhắc<br /> kỹ: hiệu quả điều trị, thời gian sống thêm, biến<br /> chứng trong và sau điều trị. Ngoài ra, cũng<br /> không được xem nhẹ yếu tố tâm lý tình cảm đặc<br /> biệt của người cao tuổi.<br /> * Phẫu thuật: người cao tuổi thường rất sợ bị<br /> mổ: sợ đau, sợ chết, sợ bị mất một phần thân thể.<br /> Hơn nữa, có nguy cơ cao khi gây mê, chậm lành<br /> vết thương...<br /> * Xạ trị cũng phải hết sức lưu ý các biến<br /> chứng do xạ trị.<br /> * Hóa trị: lưu ý các tác dụng phụ của thuốc<br /> ung thư, xem xét giảm liều, đề phòng bội nhiễm<br /> hay tình trạng kém dinh dưỡng...<br /> Số bệnh nhân đến khám và điều trị tại bệnh<br /> viện Thống Nhất chủ yếu là bệnh lão khoa, bệnh<br /> nhân sẵn có các bệnh mạn tnhs kèm theo: tim<br /> mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, COPD<br /> cùng với bệnh ung thư. Câu hỏi đặt ra cho<br /> nghiên cứu của chúng tôi là tỷ lệ các loại bệnh<br /> ung thư ở người cao tuổi tại bệnh viện Thống<br /> Nhất là bao nhiêu? Và nên hay không nên lựa<br /> chọn phương pháp điều trị hóa trị, xạ trị đối với<br /> những bệnh nhân lớn tuổi và có bệnh mạn tính<br /> đi kèm.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG -PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân: Bệnh nhân từ<br /> 60 tuổi trở lên và có kết quả giải phẫu bệnh lý<br /> sau mổ xác nhận ung thư. (Theo luật số<br /> 39/2009/QH12 của Quốc hội : LUẬT NGƯỜI<br /> CAO TUỔI quy định người cao tuổi được quy<br /> định trong Luật này là công dân Việt Nam từ đủ<br /> 60 tuổi trở lên).<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Thiết kế nghiên cứu theo kiểu hồi cứu.<br /> Thu thập số liệu từ sổ lưu trữ của khoa Giải<br /> phẫu bệnh bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí<br /> Minh từ tháng 01/2012 đến tháng 10/2013.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong thời gian từ tháng 01/2012 đến tháng<br /> 10/2013, tại khoa Ngoại tổng quát, Ngoại Tim<br /> mạch lồng ngực, Ngoại tiết niệu bệnh viện<br /> Thống Nhất đã phẫu thuật cho 296 bệnh nhân<br /> tuổi từ 60 trở lên, tuổi trung bình là 74.<br /> Bảng 1. Các loại bệnh ung thư chiếm tỷ lệ cao ở đối<br /> tượng nghiên cứu<br /> Loại Ung thư<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Chung<br /> 209(70,61%) 87 (29,39%)<br /> Đại trực tràng<br /> 68 (68%)<br /> 32(32%)<br /> Phổi<br /> 23 (67,65%) 11 (32,35%)<br /> Dạ dày<br /> 19 (73,08%) 7(26,92%)<br /> Tuyến tiền liệt<br /> 22 (100%)<br /> 0(0%)<br /> Bàng quang<br /> 16 (88,89%) 2(11,11%)<br /> Hạch<br /> 8(53,33 %)<br /> 7(46,67%)<br /> Khác (tỷ lệ mỗi loại dưới 5%) 53(65,43%) 28(34,57%)<br /> <br /> Bảng 2. Tần suất bệnh ung thư xảy ra ở nam và nữ<br /> <br /> Đối tượng<br /> Gồm 296 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên được<br /> chẩn đoán ung thư và điều trị phẫu thuật tại<br /> khoa Ngoại tổng quát, Ngoại tim mạch lồng<br /> ngực, Ngoại tiết niệu bệnh viện Thống Nhất TP<br /> <br /> 20<br /> <br /> Hồ Chí Minh trong thời gian từ tháng 01/2012<br /> đến tháng 10/2013.<br /> <br /> Giới<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Tổng<br /> <br /> n<br /> 209<br /> 87<br /> 296<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 70,61%<br /> 29,39%<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 3 * 2014<br /> BÀN LUẬN<br /> Chúng tôi lựa chọn đối tượng nghiên cứu là<br /> các bệnh nhân người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên)<br /> nên tuổi trung bình tương đối cao 74 (60-94 tuổi),<br /> được bác sĩ chẩn đoán ung thư và điều trị phẫu<br /> thuật.<br /> Chúng tôi nhận thấy đa số bệnh ung thư xảy<br /> ra ở nam giới với tỷ lệ nam/nữ là 209/87 (gấp 2,5<br /> lần), bệnh ung thư xảy ra nhiều nhất trong mẫu<br /> nghiên cứu là ung thư đại trực tràng: 100 bệnh<br /> nhân (33,78%), trong đó bệnh vẫn tập trung ở<br /> giới nam (68 nam/32 nữ) 68%; Tiếp sau là ung<br /> thư phổi: có 34 bệnh nhân (11,49%), trong đó<br /> nam giới chiếm đa số (23 nam/11 nữ) 67,65%;<br /> Thứ 3 là ung thư dạ dày: 26 bệnh nhân (8.78%)<br /> tỷ lệ nam/nữ 19/7 trong đó nam giới chiếm<br /> 73,08%. Ung thư tuyến tiền liệt xếp hàng thứ 4<br /> với 22 bệnh nhân (100% nam). Ung thư bàng<br /> quang đứng thứ 5 với 18 bệnh nhân (6,08%) nam<br /> chiếm đa số với 88,89% (tỷ lệ nam/nữ là 16/2).<br /> Ung thư hạch có 15 bệnh nhân (5,07%) không có<br /> sự chênh lệch nhiều ở 2 giới: 8 nam/7 nữ. Các<br /> loại ung thư khác (gan, ruột non, tuyến giáp,<br /> vú...) có 81 bệnh nhân (27,37%), trong đó mỗi<br /> loại ung thư đều dưới 5% trong tổng số các<br /> trường hợp trong mẫu tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> đã nghỉ hưu, đa số cán bộ ở nước ta là nam giới<br /> nên tỉ lệ giới tính có thể là yếu tố gây nhiễu.<br /> <br /> Dự phòng và phát hiện sớm ung thư ở<br /> người cao tuồi<br /> Nhằm kéo dài tuổi thọ và sống có ích, người<br /> cao tuổi cần nên rèn luyện thân thể, sống thanh<br /> thản, ăn uống theo đúng phép vệ sinh, không<br /> uống rượu, bỏ thuốc lá...<br /> Cần chú ý các triệu chứng bất thường báo<br /> động ung thư như: có khối u nào đó, ho kéo dài<br /> hay khàn tiếng kéo dài, chảy máu bất thường ở<br /> âm đạo. Đi tiêu có máu, tiểu khó hay có máu, táo<br /> bón lâu ngày, sốt hoặc sụt cân không rõ nguyên<br /> do... Đi khám bệnh ngay ở các trung tâm, bệnh<br /> viện chuyên khoa để có thể phát hiện bệnh sớm<br /> và điều trị kịp thời.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu 296 bệnh nhân được chẩn<br /> đoán ung thu và điều trị phẫu thuật tại các khoa<br /> Ngoại bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí Minh<br /> có kết quả giải phẫu bệnh sau mổ xác nhận ung<br /> thư, chúng tôi có kết luận sau:<br /> Phần lớn bệnh nhân mắc ung thư đều là nam<br /> giới với tỷ lệ 70.61%, ung thư đại trực tràng là<br /> ung thư đứng hàng đầu với tỷ lệ 33.78%.<br /> <br /> Thống kê trên đây của chúng tôi phù hợp<br /> với các nghiên cứu trước đây ở Việt Nam, hầu<br /> hết các bệnh ung thư ở Việt Nam có tỷ lệ<br /> nam/nữ > 1:1.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> Tuy nhiên số bệnh nhân đến khám tại bệnh<br /> viện Thống Nhất chủ yếu là cán bộ trung cao cấp<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> <br /> 03-04-2014<br /> <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:<br /> <br /> 11-04-2014<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 20 – 05 - 2014<br /> <br /> 1.<br /> <br /> BS Trần Chánh Khương - Người cao tuổi và bệnh ung thư,<br /> Trung tâm Ung bướu TPHCM<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014<br /> <br /> 21<br /> <br />