1
GIỚI THIỆU LUẬN ÁN
1. Tính thời sự của đề tài
Hàng triệu trẻ sinh non trên toàn thế giới được cứu sống hàng năm, các
trẻ sống sót này đồng thời mang nhiều di chứng về bệnh tật, kể cả tử vong sau
đó. Di chứng về loạn sản phế quản phổi (LSPQP) là vấn đề nổi bật, gây gánh
nặng về sức khỏe, kinh tế và xã hội. Đây là bệnh phổi mãn tính thường gặp
nhất ở trẻ đẻ non trải qua liệu pháp oxy hoặc thông khí áp lực dương kéo dài để
điều trị suy hô hấp. Dù chiến lược thông khí bảo vệ phổi được áp dụng để hạn
chế tổn thương phổi, tỷ lệ LSPQP vẫn cao, từ 18% - 42% theo các nghiên cứu
trên thế giới.
Trong nhóm trẻ mắc LSPQP do sinh non, tình trạng tăng áp lực mạch
phổi (TAMP) khá phổ biến, có thể trực tiếp đe dọa tính mạng trẻ trong năm
đầu đời. Ở trẻ đẻ non, tuần hoàn phổi giảm phân nhánh, biểu mô và cơ trơn
thành mạch tăng sinh bất thường, kèm theo phản ứng co thắt mạch bất thường,
dẫn đến TAMP. Khi xuất hiện TAMP thì tiên lượng của trẻ LSPQP trở nên xấu
hơn, kéo dài thời gian và mức độ thở máy, tăng số đợt nhập viện, tăng tỷ lệ tử
vong. Nghiên cứu của Hoàng Thị Thu Hằng ở 57 bệnh nhân tăng áp mạch phổi
liên quan đến bệnh loạn sản phế quản phổi (LSPQP - TAMP) tái nhập viện
trong đơn vị hồi sức tại Bệnh viện Nhi Trung ương, tỷ lệ tử vong là 47,4%.
Theo nghiên cứu của Cohen J.L và cộng sự, tỷ lệ sống sau 1 năm, 3 năm, 5
năm của nhóm bệnh nhân LSPQP – TAMP được điều trị với thuốc giãn mạch
phổi sildenafil tương ứng là 84%, 80%, 78%.
Tình trạng tăng áp mạch phổi ở bệnh nhân đẻ non mắc LSPQP chưa
được nghiên cứu nhiều ở nước ta. Hầu hết các đánh giá chỉ tập trung vào sau
giai đoạn sơ sinh, trong các đợt tái nhập viện vì suy hô hấp tiến triển, mà chưa
có nghiên cứu theo dõi dọc từ giai đoạn sơ sinh để thấy được diễn biến toàn
diện của bệnh. Bệnh viện Nhi Trung ương với vai trò là một trong các bệnh
viện đầu ngành về nhi khoa và sơ sinh của cả nước, có điều kiện triển khai các
kỹ thuật cao và phối hợp đa chuyên khoa trong chăm sóc trẻ sinh non. Với số
lượng lớn trẻ sinh non được chuyển tuyến đến điều trị, Bệnh viện Nhi Trung
ương là địa điểm tốt để thực hiện nghiên cứu về vấn đề này. Chúng tôi tiến
hành nghiên cứu đề tài: “Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, tiến triển trung
hạn ở trẻ loạn sản phế quản phổi có tăng áp mạch phổi” với các mục tiêu:
1. So sánh đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở trẻ loạn sản phế quản
phổi có và không có tăng áp mạch phổi tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến tiến triển trung hạn ở trẻ loạn
sản phế quản phổi có tăng áp mạch phổi tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
