THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
TRIỂN KHAI CÁC NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG<br />
MÁY GIA TỐC KOTRON 13<br />
TẠI TRUNG TÂM CHIẾU XẠ HÀ NỘI<br />
Theo thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Hàn Quốc, phía Hàn<br />
Quốc đã viện trợ cho Việt Nam một Trung tâm PET-Cyclotron (đặt tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội)<br />
bao gồm một máy gia tốc KOTRON13 gia tốc hạt proton tới năng lượng 13 MeV, hệ bia mẫu tạo đồng<br />
vị phóng xạ 18F và hotcell tổng hợp dược chất phóng xạ 18FDG cùng hệ chia liều. Chức năng chính<br />
của Trung tâm PET-Cyclotron này là sản xuất dược chất phóng xạ sử dụng cho thiết bị chụp ảnh<br />
phóng xạ PET như 18FDG, 11C,... Ngoài ra Trung tâm còn là nơi nghiên cứu về công nghệ gia tốc, hóa<br />
phóng xạ và đào tạo nhân lực về các lĩnh vực này cho Viện Năng lượng Nguyên tử Việt nam. Ngày<br />
22 tháng 8 năm 2014, Trung tâm gia tốc KOTRON13 đã được nghiệm thu kỹ thuật và chính thức đưa<br />
vào hoạt động từ cuối năm 2014.<br />
I. Giới thiệu về máy gia tốc cyclotron là 43,5o. Điện áp gia tốc đạt tới 45 kV tại mỗi khe<br />
KOTRON13 gia tốc. Sau mỗi vòng chuyển động, hạt proton<br />
Máy gia tốc cyclotron KOTRON13, do nhận được năng lượng tăng thêm khoảng 180 keV.<br />
Công ty SAMYUONG cung cấp, thuộc loại máy Nguồn ion tạo ra hạt điện tích H- chuyển động<br />
có tần số RF và từ trường nam châm cố định. trong máy KOTRON13 được chế tạo theo công<br />
Nam châm bao gồm 4 sectors với góc của “Dee” nghệ PIG. Năng lượng chùm hạt tại bia khoảng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Số 51 - Tháng 6/2017 1<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
13 MeV và dòng trên bia trong chế độ hoạt động Hiện tại, Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội đang<br />
thường xuyên đạt tới 50 µA. Hạt proton được tiến hành các thủ tục xin cấp phép cho hoạt động<br />
đưa ra khỏi máy gia tốc và hướng tới bia theo sản xuất 18FDG từ Bộ Y tế.<br />
công nghệ Stripper. Máy được sử dụng để sản<br />
Bảng 1. Kết quả kiểm tra chất lượng<br />
xuất dược chất phóng xạ 18FDG dùng trong kỹ 18<br />
FDG với tổng số 12 chỉ tiêu<br />
thuật chụp ảnh PET/CT nhằm chuẩn đoán bệnh<br />
ung thư sớm. TT Các chỉ tiêu Phương pháp<br />
<br />
Quan sát qua<br />
Giá trị trên mẫu<br />
<br />
Dung dịch trong suốt,<br />
Tiêu chuẩn BP<br />
<br />
Dung dịch trong suốt,<br />
Kết<br />
luận<br />
<br />
1 Cảm quan không màu hoặc vàng Đạt<br />
kính chì không màu<br />
nhạt<br />
<br />
2 Độ pH So màu 7 4,5 – 8,5 Đạt<br />
<br />
Độ sạch hóa<br />
3 Radio- TLC 99,23 – 100% > 95% Đạt<br />
phóng xạ<br />
<br />
4 Độ sạch hóa học Radio- HPLC 97,37 – 98,73% > 95% Đạt<br />
<br />
Độ sạch hạt nhân Phổ gamma > 99,95% (511 KeV<br />
5 100% (511 KeV) Đạt<br />
phóng xạ (MCA) hoặc 1022 KeV)<br />
<br />
6 Thời gian bán rã Dose Calibrator 108,48 -110,94 phút 105 - 115 phút Đạt<br />
<br />
7 Acetone GC Không phát hiện thấy < 5 mg/ml Đạt<br />
<br />
8 Methanol GC Không phát hiện thấy < 5 mg/ml Đạt<br />
<br />
9 Ethanol GC 0,0008 - 0,01 mg/ml < 5 mg/ml Đạt<br />
<br />
10 Acetonitrile GC 0,008 - 0,018 mg/ml < 0,4 mg/ml Đạt<br />
<br />
Hoạt độ mẫu 60 - 80<br />
mCi/ml, Endotoxin có<br />
Endosafe PTS<br />
11 Endotoxin giá trị 0,050 EU/ml < 175 EU/ liều tiêm Đạt<br />
1000<br />
(0,014 - 0,15 EU/ liều<br />
tiêm)<br />
<br />
Tiệt trùng 100% theo Tiệt trùng 100% theo<br />
12 Độ vô trùng Đạt<br />
dược điển BP dược điển BP<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2. Đánh giá năng lực sản suất đồng vị<br />
phóng xạ 18F trên máy KOTRON13<br />
Đặt vấn đề: Trong quá trình sản xuất đồng<br />
Hình 1. Máy gia tốc cyclotron KOTRON13<br />
vị phóng xạ 18F sử dụng cho PET/CT trên máy gia<br />
II. Các nghiên cứu, triển khai hoạt động của tốc cyclotron, một vấn đề được quan tâm là dự<br />
KOTRON13 đoán được cường độ dòng proton trên bia và thời<br />
gian bắn bia thích hợp để sản xuất ra một lượng<br />
Các nghiên cứu triển khai được tiến hành<br />
phóng xạ vừa đủ cho nhu cầu thực tế. Khi bắn bia<br />
tại Trung tâm gia tốc KOTRON13 với hai mục<br />
nước nặng H2O18 tạo đồng vị 18F, hai quá trình vật<br />
tiêu cơ bản: Triển khai các công việc nhằm đưa<br />
lý chính xảy ra là quá trình tạo đồng vị phóng xạ<br />
sản phẩm đầu ra của hệ thiết bị là dược chất phóng 18<br />
F qua phản ứng hạt nhân hợp phần:<br />
xạ 18FDG vào sử dụng cho thiết bị ghi hình PET/<br />
CT và tiến hành các nghiên cứu khoa học trong 8<br />
O18 + 1H1 9F18 + 0n1<br />
lĩnh vực công nghệ gia tốc và hóa phóng xạ. Và quá trình phân rã hạt nhân 18F với chu<br />
kỳ bản rã của Flo là 109,74 phút.<br />
1. Hoàn thiện hệ thiết bị kiểm tra chất<br />
lượng dược chất phóng xạ 18FDG Hoạt độ phóng xạ suy giảm theo công<br />
thức sau:<br />
Dược chất phóng xạ 18FDG được kiểm tra<br />
chất lượng tại phòng thí nghiệm QA/QC Trung −<br />
t<br />
ln 2<br />
T1 / 2<br />
tâm Chiếu xạ Hà Nội và được kiểm tra chéo tại A = A0 e<br />
phòng thí nghiệm QA/QC Bệnh viện Trung ương<br />
Trong đó :<br />
quân đội 108. Kết quả là chất lượng thuốc đảm<br />
bảo các chỉ tiêu theo tiêu chuẩn dược điển Anh. + Ao: Hoạt độ phóng xạ tại thời điểm ban đầu.<br />
Quá trình thử nghiệm lâm sàng trên động vật và + A: Hoạt độ phóng xạ còn lại sau thời gian t.<br />
quét ảnh trên máy PET/CT tại Bệnh viện Trung<br />
+ T1/2: Chu kỳ bán ra của đồng vị phóng xạ.<br />
ương quân đội 108 cho thấy hình ảnh phân bố rõ<br />
theo đặc điểm sinh lý. Để đánh giá khả năng tạo đồng vị phóng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2 Số 51 - Tháng 6/2017<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
xạ từ các máy gia tốc PET Cyclotron, người ta chu kỳ bán rã của 18F và hoạt độ ngoại suy EOB<br />
đã đưa ra thông số về giá trị bão hòa tạo đồng vị ta có kết quả Ysat theo bảng sau:<br />
phóng xạ Ysat. Bảng 3. Giá trị suất bão hòa Ysat<br />
Dòng trung bình Thời gian bắn Chu kì bán rã 18F Hoạt độ EOB Suất bão hòa<br />
trên bia (µA) bia (phút) (phút) (Ci) Ysat<br />
(mCi/µA)<br />
43 126 109,74 2,222 94,16<br />
42 113 109,74 2,244 104,72<br />
Trong đó :<br />
43 126 109,74 2,222 94,16<br />
+ Ysat: Được gọi là suất bão hòa tạo đồng vị 43 120 109,74 2,156 94,36<br />
phóng xạ có thứ nguyên là mCi/µA. 42 123 109,74 2,136 94,28<br />
+ Activity EOB: Hoạt độ phóng xạ được tạo<br />
ra tại bia sau khi kết thúc bắn. Với 5 kết quả trên của giá trị Ysat, kết quả<br />
+ T1/2: Chu kỳ bán rã của 18F thứ 2 (Ysat=104,72) lệch nhiều so với 4 kết quả<br />
+ Tirradiation: Thời gian bắn bia. Ysat còn lại. Trong kết quả tính toán giá trị trung<br />
bình của Ysat, tạm thời bỏ giá trị này.<br />
Để xác định được giá trị Ysat cho mỗi máy<br />
PET Cyclotron, người ta đã sử dựng phương pháp Kết quả cuối cùng: Ysat = 94,24 ± 0,05.<br />
bán thực nghiệm: Biết giá trị của ActivityEOB, Giá trị này cũng tương đương với các máy PET<br />
dòng trên bia, chu kỳ bán rã của đồng vị phóng cyclotron đang hoạt động tại Hàn Quốc do<br />
xạ và thời gian bắn bia có thể tính giá trị Ysat cho SAMYUONG chế tạo.<br />
máy gia tốc. Dự đoán hoạt độ phóng xạ 18F tạo thành<br />
Tính toán suất bão hòa hoạt độ 18F của với thời gian bắn bia khác nhau<br />
cyclotron KOTRON13 Tính toán hoạt độ 18F tạo thành (EOB) và<br />
Bảng 2. Số liệu thực nghiệm liên quan kết quả đo sau 10 phút chuyển từ bia sang hotcell<br />
giữa dòng trên bia, thời gian bắn bia và hoạt độ với dòng bắn 42 µA với thời gian bắn lần lượt là<br />
phóng xạ tạo ra trên bia 10, 30, 50, 70, 90, 110 và 150 phút.<br />
Dòng trung bình Thời gian Hoạt độ phóng xạ Hoạt độ ngoại Điều kiện tính: Giá trị Ysat = 94,24 và chỉ<br />
trên bia (µA) bắn bia (phút) đo được (Ci) suy EOB (Ci)<br />
tính giá trị hoạt độ EOB.<br />
43 126 2,020 2,222<br />
<br />
42 113 2,040 2,244 Kết quả: Sự phụ thuộc thời gian bắn và<br />
43 126 2,020 2,222 hoạt độ tại Hotcell sau 10 phút chuyển từ bia<br />
43 120 1,96 2,156 được mô tả trên hình 2.<br />
42 123 1,945 2,136<br />
Từ đồ thị tính toán trên và thực tế sản suất<br />
đồng vị phóng xạ 18F, với dòng trên bia khoảng 40<br />
µA, thời gian bắn 1,5 giờ có thể tạo ra một lượng<br />
Tính toán suất bão hòa của máy gia tốc phóng xạ với hoạt độ khoảng 1,5 Ci. Với hiệu<br />
KOTRON13 suất tổng hợp 18FDG trung bình 40% thì lượng<br />
Từ công thức Ysat, với các giá trị thực dược chất phóng xạ tạo ra khoảng 0,7 Ci đủ để<br />
nghiệm của dòng trên bia, thời gian chiếu bia, dùng cho 2 máy PET/CT trong 1 ngày hoạt động.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Số 51 - Tháng 6/2017 3<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
kháng lối ra của khối RF là 50 Ω. Khi có việc bảo<br />
dưỡng sửa chữa phải mở máy gia tốc, trở kháng<br />
buồng cộng hưởng phải điều chỉnh lại giá trị 50<br />
Ω. Hệ số phản xạ RF từ buồng cộng hưởng về<br />
khối RF phải nhỏ hơn 3% trong chế độ hoạt động<br />
bình thường của máy. Khi phối hợp trở kháng<br />
giữa khối công suất RF và buồng cộng hưởng<br />
không tốt sẽ gây ra hiện tượng cháy nổ trong khối<br />
công suất RF.<br />
- Bảo dưỡng, vệ sinh nguồn ion theo công<br />
Hình 2. Đồ thị mô tả hoạt độ phóng xạ nghệ PIG trong máy gia tốc: Nguồn ion PIG có<br />
18<br />
F tại Hotcell với dòng bắn 42 µA cấu tạo gồm một anode hình trụ và 2 cathode<br />
phẳng đặt tại hai đầu anode. Vùng Plasma được<br />
3. Tiến hành các công việc về bảo<br />
tạo ra tại vùng tâm của anode. Sau một thời gian<br />
dưỡng, sửa chữa nhỏ nhằm từng bước làm chủ<br />
hoạt động, anode, cathode và các vùng lân cận<br />
hoạt động máy gia tốc KOTRON13<br />
nguồn ion bị cháy và cần lau chùi, thay thế các<br />
linh kiện mới. Dòng ra của máy gia tốc phụ thuộc<br />
rất nhiều vào cấu hình của nguồn ion, vị trí các<br />
linh kiện khi lắp đặt nguồn ion và vị trí 3 chiều<br />
của nguồn ion trong vùng lõi của máy gia tốc.<br />
Nguồn ion sau khi được bảo dưỡng sửa chữa phải<br />
đạt được dòng ra trên bia khoảng 30 µA trong<br />
các điều kiện sau: Dòng Arc Current: 1,5 A; Lưu<br />
lượng dòng khí H2: 10 sccm; Giá trị Duty Cycle:<br />
35%. Dòng nam châm tạo từ trường: 135,200 A.<br />
- Bảo dưỡng khối phát công suất RF:<br />
Hình 3. Các cán bộ tự bảo dưỡng, sửa Phần điện tử tạo RF của KOTRON13 gồm các bộ<br />
chữa một số trường hợp tại KOTRON13 phận chính sau.<br />
Thông thường với các máy gia tốc + Khối tạo dao động RF: Khối điện tử tạo<br />
cyclotron, việc bảo dưỡng định kỳ cùng các công dao động điện tần số 77,3 Mhz<br />
việc sửa chữa máy đều do các hãng chế tạo nước<br />
+ Khối tiền khuếch đại: Đây là bộ khuếch<br />
ngoài thực hiện. Kinh phí để thực hiện công việc<br />
đại dải băng thông hẹp với tần số trung tâm 77,3<br />
này rất lớn từ 5 - 7% giá trị thiết bị hàng năm.<br />
Mhz, công suất 50 W.<br />
Với kiến thức và kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ<br />
khoa học tại KOTRON13, một phần lớn các công + Khối khếch đại trung gian (IPA): Tần số<br />
việc về bảo dưỡng, sửa chữa đã được tiến hành trung tâm 77,3 Mhz, công suất ra lên đến 1,5 kW.<br />
ngay tại Trung tâm. Một số công việc cơ bản về + Tầng khuếch đại lối ra PA: Tần số trung<br />
bảo dưỡng thiết bị có thể nêu ra như sau: tâm 77,3 Mhz, công suất lên tới 20 kW. Đèn công<br />
- Điều chỉnh phối hợp trở kháng giữa khối suất ra loại Triode 3 cực nhãn hiệu EIMAQC<br />
công suất RF và buồng cộng hưởng gia tốc: Trở 3CW20000A7.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
4 Số 51 - Tháng 6/2017<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
+ Toàn bộ hệ thống được điều khiển bởi trong chiếu xạ thực phẩm.<br />
một PLC. - Máy gia tốc Cyclotron: Chủ yếu sản<br />
+ Khối nguồn nuôi gồm 2 chức năng: Tạo xuất các dược chất phóng xạ sử dụng chụp ảnh<br />
thế cao áp nuôi điện cực Anode của đèn Triode phóng xạ PET và SPECT. Các đồng vị phóng xạ<br />
(khoảng 8 kV) và thế thấp áp 5 V; 7,5 V nuôi sợi sản xuất ra bao gồm 18F, 11C, 13N, 15O, 201Tl, 67Ga,..<br />
đốt đèn công suất khối IPA và PA. - Ngoài ra còn một máy gia tốc tĩnh điện<br />
loại Tandem Pelletron gia tốc proton năng lượng<br />
thấp và một máy Microtron gia tốc hạt điện tử<br />
được sử dụng trong các nghiên cứu vật lý hạt<br />
nhân.<br />
Sau khi tiếp nhận máy gia tốc IBA30 tại<br />
Bệnh viện Trung ương quân đội 108 và máy gia<br />
tốc KOTRON13 tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội<br />
(thuộc Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam),<br />
một hướng nghiên cứu đã được hình thành là từng<br />
bước làm chủ công nghệ gia tốc cyclotron bằng<br />
Hình 4. Sơ đồ khối phần phát công suất cách nghiên cứu lắp đặt, thiết kế chế tạo từng<br />
RF của KOTRON13 phần máy gia tốc. Nguồn ion theo công nghệ PIG<br />
Ngoài ra còn một số công việc khác về là khởi đầu hướng nghiên cứu này. Mục tiêu cần<br />
bảo dưỡng đã được thực hiện bởi các cán bộ trung đạt được của đề tài có thể tóm tắt như sau:<br />
tâm như hệ chân không, hệ làm mát bằng nước,… + Làm chủ công nghệ nguồn ion công<br />
nghệ PIG của máy gia tốc cyclotron KOTRON13.<br />
4. Nghiên cứu thiết kế, chế tạo từng<br />
phần máy gia tốc cyclotron KOTRON13 + Nghiên cứu thiết kế, chế tạo ra nguồn<br />
ion PIG nhằm thay thế cho nguồn ion nhập khẩu<br />
Phát triển công nghệ gia tốc là một lĩnh<br />
cùng loại của máy gia tốc KOTRON13.<br />
vực khó và tốn kém. Công nghệ này chỉ có thể<br />
phát triển tại các nước có nền kinh tế, kỹ thuật + Lắp đặt vận hành và đồng bộ hóa nguồn<br />
đủ mạnh. Các kiến thức về lý thuyết cơ bản có ion PIG với máy gia tốc KOTRON13.<br />
thể tiếp cận trong các tài liệu, các hội nghị khoa Nguyên lý cơ bản của nguồn ion<br />
học,... song các số liệu thực nghiệm về thiết kế, Penning Ionization Gauges (PIG)<br />
chế tạo, lắp đặt là bí quyết và là quyền sở hữu trí<br />
tuệ riêng của các công ty sản xuất thiết bị. Các Quá trình tạo ion hydro trong nguồn ion<br />
nước muốn phát triển công nghệ gia tốc phải tựPIG dựa trên hiệu ứng bắn phá của các hạt điện tử<br />
vào nguyên tử khí hydro trung hòa. Cấu tạo nguồn<br />
đầu tư nghiên cứu chứ không có trợ giúp từ nước<br />
ion PIG bao gồm 1 ống anode hình trụ rỗng cùng<br />
ngoài. Tại Việt Nam, trong thời gian 10 năm trở<br />
với 2 cathodes nằm ở mỗi đầu ống anode. Toàn<br />
lại đây, các máy gia tốc đã được triển khai nhiều<br />
vào Việt Nam bao gồm các loại máy sau: bộ nguồn PIG được đặt trong từ trường B song<br />
song với trục của anode. Khi điện áp một chiều<br />
- Máy gia tốc LINAC: Sử dụng nhiều được cấp vào các điện cực anode và cathode, các<br />
trong y tế dùng để xạ trị các bệnh ung thư và điện tử phát ra từ bề mặt cathode được gia tốc<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Số 51 - Tháng 6/2017 5<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
trong điện trường và chuyển động với động năng<br />
lớn về phía anode. Từ trường B làm các hạt điện<br />
tử chuyển động xoáy trôn ốc dọc theo ống anode<br />
và gây ra hiệu ứng ion hóa khí hydro.<br />
Trạng thái plasma được tạo ra tại vùng<br />
tâm của ống anode. Tại đây các điện tử chuyển<br />
động với động năng lớn gây ra các hiệu ứng ion<br />
hóa các phân tử khí H2 tạo ra các ion H+ và tạo ra<br />
các nguyên tử hydro ở trạng thái kích thích H*,… Hình 6. Lắp đặt nguồn ion PIG<br />
Giải thích: L1: Khe trung tâm của buồng<br />
cộng hưởng; L2: Cạnh mép trái của nguồn ion;<br />
L3: Mặt phẳng có khe ra ion H- của anode; L4:<br />
Trục trung tâm của buồng cộng hưởng; L5: Mặt<br />
phẳng tạo bởi hai mép của điện cực puller hướng<br />
về anode; L6- L7: Khoảng cách giữa 2 khe của<br />
điện cực puler được cố định là 2,1 mm.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 5. Cấu tạo cơ bản của nguồn ion<br />
theo công nghệ PIG<br />
Nguồn ion tạo ra trong máy KOTRON13<br />
là nguồn ion âm H-. Trong vùng plasma của ống<br />
anode, với động năng của điện tử vào khoảng<br />
~200 eV là điều kiện thuận lợi để tương tác sinh<br />
ra các nguyên tử khí kích thích H2*. Các nguyên<br />
Hình 7. Phổ cường độ dòng trên bia của<br />
tử bị kích thích này dễ dàng kết hợp với các hạt<br />
KOTRON13 đạt 40 µA sau khi lắp đặt<br />
điện tử lạnh (động năng khoảng 1 eV) để tạo ra<br />
các ion âm H-. Các ion H- chuyển động khuếch Các thông số về lắp đặt cũng như các<br />
tán trong vùng plasma, được kéo ra khỏi nguồn thông số hoạt động nguồn ion đã được công bố<br />
ion PIG dưới tác dụng của điện trường và đi vào trong báo cáo tổng kết nhiệm vụ cấp bộ 2014-<br />
vùng gia tốc của cyclotron. 2015 “Nghiên cứu tiếp thu quy trình vận hành,<br />
bảo dưỡng các thiết bị máy gia tốc KOTRON13<br />
Lắp đặt nguồn ion PIG và xác định các thông số tối ưu của thiết bị phục<br />
Để lắp đặt nguồn ion PIG trong máy gia vụ quá trình sản xuất đồng vị phóng xạ F” và<br />
18<br />
<br />
<br />
tốc cần phải có kinh nghiệm thực tế. Đây gần như trong một số hội nghị khoa học do Viện năng<br />
là các bí quyết của các công ty cung cấp thiết bị. lượng nguyên tử Việt Nam tổ chức.<br />
Sau một thời gian dài tham gia lắp đặt điều chỉnh Công việc tiếp theo trong các năm tới<br />
máy gia tốc, các cán bộ tại Trung tâm Chiếu xạ là nghiên cứu, thiết kế, chế tạo nguồn ion theo<br />
Hà Nội đã có thể tự thực hiện công việc này. công nghệ PIG lắp đặt thành công trong máy<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
6 Số 51 - Tháng 6/2017<br />
THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
KOTRON13. Đây là sự mở đầu cho các nghiên<br />
cứu thực nghiệm về công nghệ gia tốc tại Viện<br />
Năng lượng nguyên tử Việt Nam nhằm tiến tới<br />
từng bước làm chủ về công nghệ gia tốc phục vụ<br />
cho nhu cầu trước mắt là vận hành, sửa chữa máy<br />
KOTRON13 phục vụ quá trình sản suất đồng vị<br />
phóng xạ 18F.<br />
<br />
III. Kết luận<br />
Các nghiên cứu cơ bản và ứng dụng của<br />
cyclotron KOTRON13 là một nhiệm vụ được<br />
quan tâm tại Trung tâm Chiếu xạ Hà nội. Sau<br />
khi nhận bàn giao kỹ thuật máy KOTRON13 từ<br />
Công ty SAMYUONG Hàn Quốc, về cơ bản các<br />
cán bộ kỹ thuật của Trung tâm đã làm chủ được<br />
công việc vận hành, bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ<br />
thiết bị. Các công việc chuẩn bị đưa thiết bị đủ<br />
điều kiện để sản suất dược chất phóng xạ 18FDG<br />
cũng được đồng thời triển khai. KOTRON13 đã<br />
có giấy phép về an toàn bức xạ của Cục An toàn<br />
bức xạ và hạt nhân. Hiện tại Trung tâm đã gửi<br />
các hồ sơ xin cấp phép hoạt động lên Bộ Y tế<br />
và đang chờ kết quả cấp phép. Đồng thời với các<br />
công việc trên, hướng nghiên cứu chế tạo từng<br />
phần máy gia tốc cyclotron mà nguồn ion PIG là<br />
bước đi đầu tiên đang được triển khai. Mục tiêu<br />
trước mắt là từng bước làm chủ về công nghệ gia<br />
tốc phục vụ quá trình sản xuất dược chất phóng<br />
xa 18FDG dùng cho các máy PET/CT trên địa bàn<br />
Hà Nội.<br />
Nguyễn Tiến Dũng<br />
Nguyễn Tuấn Anh<br />
Phạm Minh Đức<br />
Phòng Gia tốc KOTRON13,<br />
Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Số 51 - Tháng 6/2017 7<br />