Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
NG DNG<br />
CÁC CÔNG NGH KH TRÙNG TIÊN TIN<br />
ĐỂ CHỐNG NHIỄM KHUẨN TRONG BỆNH VIỆN ĐA KHOA<br />
TỈNH LÀO CAI VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP KHỬ TRÙNG TOÀN<br />
DIỆN CHO CÁC PHÒNG CHUYÊN MÔN CỦA BỆNH VIỆN<br />
TS. Lê Thanh Sn, Nguyn Chí Thanh, Trnh Đc Anh<br />
Vi n Công ngh Môi tr<br />
ng, Vi n Hàn Lâm Khoa hc và Công ngh Vi t Nam<br />
<br />
<br />
<br />
I. MỞ ĐẦU quá trình sử dụng và thậm chí II. THỰC NGHIỆM<br />
là gây ô nhiễm môi trường.<br />
hư chúng ta đã biết, 2.1.Thiết bị làm sạch không<br />
<br />
N nhiễm khuẩn bệnh<br />
viện (NKBV) dẫn đến<br />
hiện tượng lây nhiễm chéo<br />
Trong nỗ lực tìm ra phương<br />
pháp khử trùng mới an toàn với<br />
người sử dụng và thân thiện với<br />
môi trường, các nhà khoa học<br />
khí bằng công nghệ xúc tác<br />
quang 750m3/h<br />
a) Gi<br />
i thi u v thit b<br />
trong bệnh viện, sẽ đe dọa trực<br />
của Viện Công nghệ môi Thiết bị LSKK công suất<br />
tiếp đến sức khỏe của nhân viên<br />
trường (CNMT) đã sáng chế ra 750m3/h được chế tạo tại Viện<br />
y tế và người bệnh, làm tăng tỉ CNMT, về cấu tạo bao gồm các<br />
thiết bị bàn rửa khử trùng dựa<br />
lệ tử vong, kéo dài thời gian bộ phận chính: lọc bụi thô và<br />
trên công nghệ hoạt hóa điện<br />
nằm viện, tăng việc sử dụng hóa [1] và thiết bị làm sạch lọc tinh, lọc tĩnh điện, lọc xúc<br />
kháng sinh và chi phí điều trị. không khí (LSKK) dựa trên tác quang và lọc hấp phụ bằng<br />
Nguyên nhân của NKBV là do công nghệ xúc tác quang [2]. than hoạt tính (Hình 1). Thiết bị<br />
không khí hoặc bề mặt các Dung dịch hoạt hóa điện hóa cấu tạo bởi một bộ lọc sơ cấp<br />
trang thiết bị phẫu thuật, dụng anolit được tạo thành từ nước đặt ngay ở cửa vào của dòng<br />
cụ chăm sóc bệnh nhân, áo của muối, là chất khử trùng mạnh, khí, bộ lọc tĩnh điện, khối lọc<br />
phẫu thuật viên, hoặc bề mặt hiệu quả khử trùng cao nhưng XTQ và than hoạt tính. Bộ lọc<br />
sàn, phòng bệnh,... không được đồng thời vẫn an toàn cho con sơ cấp gồm tầng lọc thô (1) có<br />
vô trùng, dẫn đến sự có mặt của người và thân thiện với môi tác dụng giữ lại các hạt bụi và<br />
các vi khuẩn, virút trong các trường. Cùng với đó là phương hạt lơ lửng kích thước trên 3µm<br />
phòng bệnh, phòng xét nghiệm. pháp xử lý không khí bằng công và tầng lọc tinh (2) để loại bỏ<br />
nghệ xúc tác quang (XTQ) là các hạt bụi có kích thước lên<br />
Khảo sát thực tế tại bệnh đến 0,5µm. Bộ lọc tĩnh điện (3)<br />
một phương pháp hữu hiệu,<br />
viện đa khoa tỉnh Lào Cai cho đầy tiềm năng do khả năng làm có tác dụng giữ lại các hạt bụi<br />
thấy không khí tại bệnh viện sạch không khí, kể cả các vi và hạt lơ lửng nhỏ hơn, kích<br />
chưa có biện pháp xử lý mà khuẩn, vi rút, là khá cao, lại vừa thước lên đến 0,1µm. Khối lọc<br />
vẫn sử dụng trực tiếp không khí không gây ô nhiễm thứ cấp [3]. XTQ (4) gồm 8 ống thạch anh<br />
tự nhiên nên tiềm ẩn nhiều Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp xốp được phủ một lớp mỏng<br />
nguy cơ nhiễm khuẩn. Các hóa sử dụng kết hợp hai thiết bị để nano TiO2, ở tâm mỗi ống bố trí<br />
chất khử trùng bề mặt thường có được phương án khử trùng 1 đèn tử ngoại UV-A (360nm).<br />
dùng là cồn, preseft gây ngứa, toàn diện cho các phòng Than hoạt tính (6) có tác dụng<br />
dị ứng cho các y bác sĩ trong chuyên môn của bệnh viện. hấp phụ loại bỏ mùi và một số<br />
<br />
<br />
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016 115<br />
Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 1. s đ nguyên lý hot đng (a) và Hình nh bên trong (b)<br />
ca thit b LSKK 750 m3/h do Vi n CNMT ch to<br />
<br />
siêu ôxit sinh ra trong quá trình Flora-100 hút lượng không khí 10 lít anolit/ giờ. Máy được chế<br />
XTQ. Không khí được quạt (5) như nhau ở mỗi lần lấy 250 lít. tạo theo dạng hình hộp, vỏ bằng<br />
hút vào từ bên hông của thiết bị Vị trí lấy mẫu tại 5 điểm trong inox sus 306, thiết bị gồm có các<br />
và đi ra ở mặt sau phía trên của phòng: 4 điểm là 4 góc phòng bộ phận chính: bồn rửa bằng<br />
thiết bị như trên Hình 1b. (Kí hiệu VT1→VT4) và 1 điểm nhựa cao cấp, van điều khiển tự<br />
Các thí nghiệm kiểm tra tại là vị trí giữa phòng (VT5). Kết động, bơm cấp dung dịch khử<br />
Viện Công nghệ môi trường cho quả phân tích là số lượng VSV trùng lưu lượng 120 lít/giờ, hệ<br />
thấy lượng ozon phát ra không được tính trên 1m3 không khí.<br />
thống lọc nước RO công suất<br />
khí từ thiết bị này (do sử dụng Tổng vi khuẩn hiếu khí được<br />
10 lít/giờ, Modul điện hóa MB 11<br />
các đèn UV) thấp hơn nhiều so xác định bằng cách đếm số<br />
công suất 10 lít anolit/giờ, tủ<br />
với ngưỡng cho phép theo khuẩn lạc đặc trưng trên các<br />
đĩa chứa môi trường thạch điện điều khiển tự động, Atomat<br />
QCVN 05:2009/BTNMT về chất<br />
lượng khí xung quanh (≤ PCA, sau đó được nuôi cấy ở chống giật, thùng chứa sản<br />
80µg/m3), do đó sử dụng an toàn 37°C/24h ± 2h. Tổng nấm xác phẩm 10 lít và 2 vòi cảm ứng tự<br />
trong các phòng của bệnh viện. định bằng cách đếm số khuẩn động trong đó 1 vòi cấp nước<br />
lạc mọc trên môi trường PDA sạch tinh khiết và 1 vòi cấp dung<br />
b) Đi t<br />
ng nghiên cu dịch hoạt hóa điện hóa anolit có<br />
và được nuôi cấy ở 37°C/48h<br />
Thiết bị LSKK được đặt tại ± 2h. khả năng khử trùng. Hình 3 là<br />
phòng hồi sức tích cực bệnh sơ đồ công nghệ của thiết bị<br />
2.2. Thiết bị bàn rửa khử<br />
viện đa khoa tỉnh Lào Cai. Diện bàn rửa khử trùng. Anolit hoạt<br />
tích phòng ~ 125 m2, chiều cao trùng bằng công nghệ hoạt<br />
hoá điện hoá trung tính do thiết<br />
~ 3,5 m để đánh giá khả năng hóa điện hóa<br />
bị sản xuất có các thông số cơ<br />
xử lý vi khuẩn và nấm. a) Gi<br />
i thi u thit b bản [4, 5] như sau:<br />
c) Ph<br />
ng pháp ly mu Hình 2 là ảnh chụp bên ngoài + Các cấu tử hoạt động:<br />
Sử dụng thiết bị lấy mẫu vi và cấu tạo bên trong của thiết bị HClO; ClO-; HO*; HO2*; HO2-;<br />
sinh vật không khí Impactor bàn rửa khử trùng có công suất Cl*<br />
<br />
<br />
116 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016<br />
Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 2. Hình nh bên ngoài (trái) và bên trong (phi) thit b Hoa Sen<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 3. S đ công ngh tng th ca bàn ra và kh trùng<br />
<br />
+ Nồng độ các chất oxy hóa - Phương pháp được thực đựng 10ml nước muối sinh lý<br />
qui đổi theo Clo hoạt tính: 250 - hiện theo hướng dẫn lấy mẫu đã tiệt trùng. Đặt ống nghiệm<br />
350mg/l bề mặt trong “Sổ tay kiểm vào thùng lạnh và chuyển về<br />
+ pH = 6,5 – 8,5 nghiệm vi sinh thực phẩm thủy phòng thí nghiệm để bảo quản<br />
+ ORP = 700 - 900mV (điện sản”. SEAQIP, Nhà xuất bản và phân tích trong ngày.<br />
cực Pt so với điện cực Nông nghiệp 2004. - Lấy mẫu sau khử trùng:<br />
AgCl/Ag). - Lấy mẫu trước khử trùng: Sau khi lấy mẫu trước khử<br />
b) Đi t<br />
ng nghiên cu Chọn 3 dụng cụ trong phòng trùng, các dụng cụ được ngâm<br />
mổ, đánh số từ 1 đến 3. Rửa rửa bằng bàn rửa khử trùng<br />
Vi khuẩn hiếu khí trong trong 1 phút. Lấy mẫu bề mặt<br />
sạch bằng nước thường. Sau<br />
phòng tiểu phẫu ngoại khoa đó lấy mẫu bề mặt trên diện tích tương tự như trước khử trùng.<br />
chấn thương của bệnh viện Đa 25cm2. Dùng tăm bông đã tiệt - Mỗi thí nghiệm đều được<br />
khoa tỉnh Lào Cai trùng quệt đều trên diện tích lấy lặp lại 3 lần vào các thời điểm<br />
c) Ph<br />
ng pháp ly mu mẫu và đưa vào ống nghiệm khác nhau.<br />
<br />
<br />
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016 117<br />
Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN hợp lý vì không khí sạch sau<br />
khi đi ra khỏi thiết bị LSKK sẽ<br />
3.1. Kết quả xử lý vi khuẩn hiếu khí, nấm của thiết bị làm sạch<br />
khuếch tán ra các vị trí khác<br />
không khí trong phòng, do đó ở cùng một<br />
Bảng 1 thể hiện hàm lượng nấm, vi khuẩn hiếu khí và hiệu thời điểm, vị trí gần thiết bị bao<br />
suất xử lý nấm tại các vị trí và thời điểm khác nhau trong phòng giờ cũng có không khí sạch<br />
hồi sức tích cực. Kết quả thu được cho thấy sau 3 giờ chạy thiết hơn, hàm lượng nấm thấp<br />
bị LSKK bằng XTQ công suất 750 m3/h, hàm lượng nấm trong hơn. Sau 6h chạy máy, hiệu<br />
phòng đã giảm được 73%, vi khuẩn hiếu khí giảm 63%. Điều đó suất xử lý nấm lên tới 91% và<br />
chứng tỏ thiết bị LSKK do Viện CNMT chế tạo đã xử lý nấm, vi vi khuẩn hiếu khí là 74%. Tiếp<br />
khuẩn hiếu khí trong không khí rất tốt. Bên cạnh đó, kết quả tục đến 9h chạy máy, lúc này<br />
cũng thể hiện ở vị trí lấy mẫu số 5 – tức vị trí gần đầu ra của thiết hàm lượng nấm và vi khuẩn<br />
bị - hàm lượng nấm luôn thấp hơn các vị trí khác. Kết quả này là hiếu khí trong phòng tăng nhẹ<br />
Bng 1. Kt qu x lý vi khun hiu khí, nm ca thit b làm vì có nhiều người ra vào<br />
sch không khí phòng mang theo vi sinh vật từ<br />
bên ngoài vào làm giảm hiệu<br />
Vi khuaån hieáu khí (CFU/m3) Naám (CFU/m3) suất xử lý. Ngoài ra, quá trình<br />
Thôøi gian 0h 3h 6h 9h 0h 3h 6h 9h chạy máy cũng không phát<br />
sinh mùi lạ, không phát ra mùi<br />
Vò trí 1 776 272 184 224 1776 392 108 128<br />
của khí ozon.<br />
Vò trí 2 772 268 188 224 1400 388 128 136<br />
3.2. Kết quả xử lý vi khuẩn<br />
Vò trí 3 712 280 204 228 1764 396 136 152 hiếu khí của thiết bị bàn rửa<br />
Vò trí 4 664 324 192 236 1244 400 180 192 khử trùng<br />
Vò trí 5 820 256 180 220 1196 364 100 120 Bảng 2 thể hiện kết quả<br />
749 280 190 226 1476 388 130 146<br />
phân tích hàm lượng vi khuẩn<br />
Trung bình<br />
hiếu khí trên bề mặt một số<br />
Hieäu suaát 0 62.62 74.63 69.83 0 73.71 91.19 90.11 dụng cụ y tế như cốc Inox,<br />
kéo, dao mổ của bệnh viện Đa<br />
khoa tỉnh Lào Cai trước và<br />
sau khi ngâm trong dung dịch<br />
diệt khuẩn anolit của bàn rửa<br />
khử trùng. Kết quả cho thấy,<br />
khi ngâm rửa dụng cụ phẫu<br />
thuật bằng dung dịch anolit<br />
trong 1 phút, sản phẩm của<br />
thiết bị bàn rửa khử trùng có<br />
hiệu quả khử trùng rất cao, lên<br />
tới hơn 99%. Do đó, thiết bị<br />
bàn rửa khử trùng hoàn toàn<br />
có thể được sử dụng trong<br />
các bệnh viện để khử trùng bề<br />
mặt dụng cụ y tế, bề mặt sàn,<br />
phòng hoặc quần áo của bác<br />
Hình 4. Bàn ra kh trùng đt ti phòng tiu phu ngoi<br />
khoa chn th<br />
ng sĩ, y tá.<br />
<br />
<br />
118 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016<br />
Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Bng 2. Kt qu x lý vi khun hiu khí trên b mt dng c 3.3. Đề xuất giải pháp khử<br />
phu thut trùng toàn diện cho các<br />
phòng chuyên môn của<br />
Vi khuaån hieáu khí Coác Inox Keùo Dao moå bệnh viện<br />
(CFU/cm2) (CFU/cm2) (CFU/cm2) Trong quá trình chạy thử<br />
nghiệm 2 thiết bị ở bệnh viện<br />
Tröôùc khi dieät Laàn 1 34 24 8 Đa khoa tỉnh Lào Cai, qua đánh<br />
khuaån baèng giá của các y tá, bác sĩ của<br />
Laàn 2 33 26 7<br />
anolit bệnh viện thì từng thiết bị đều<br />
Laàn 3 34 27 8 có khả năng khử trùng cao, tuy<br />
nhiên, nếu sử dụng đơn lẻ từng<br />
Trung 33.7 25.7 7.7 thiết bị thì vẫn còn một số<br />
bình nhược điểm. Với bàn rửa khử<br />
trùng, dung dịch khử trùng vẫn<br />
Sau khi dieät Laàn 1 0 0 0 có mùi nhẹ (của clo). Ngoài ra,<br />
khuaån baèng dù dụng cụ được khử trùng bề<br />
Laàn 2 0 0 0<br />
anolit mặt, nhưng nếu không khí<br />
Laàn 3 0 0 0 trong phòng không đảm bảo vô<br />
trùng thì rất nhanh các dụng cụ<br />
Trung 0 0 0 sẽ bị tái ô nhiễm trở lại. Ngược<br />
bình lại, thiết bị làm sạch không khí<br />
bằng xúc tác quang có khả<br />
năng khử trùng không khí rất<br />
tốt, tuy nhiên, nếu bề mặt sàn,<br />
phòng, dụng cụ y tế, hoặc quần<br />
áo của y tá, bác sĩ, bệnh nhân<br />
có vi khuẩn thì chúng sẽ là các<br />
nguồn khuếch tán vi khuẩn<br />
ngược trở lại không khí, làm<br />
cho không khí bị nhiễm khuẩn.<br />
Do đó, một phương án khử<br />
trùng toàn diện cho các phòng<br />
chuyên môn của bệnh viện,<br />
tránh tái nhiễm khuẩn trở lại<br />
cho các đồ vật đã được khử<br />
trùng, là sử dụng kết hợp hai<br />
thiết bị trên.<br />
Trong phương án này, sẽ<br />
sắp xếp thiết bị bàn rửa khử<br />
trùng tại một trí nhất định trong<br />
phòng, sau đó lắp thiết bị làm<br />
Hình 5. S đ b trí thit b làm sch không khí bng xúc tác sạch không khí trên tường,<br />
quang và bàn ra kh trùng trong các phòng chuyên môn, thẳng với thiết bị bàn rửa khử<br />
phòng xét nghi m ca b nh vi n. trùng và cách 2 mét so với mặt<br />
<br />
<br />
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016 119<br />
Kt qu nghiên cu KHCN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
thiết bị bàn rửa khử trùng như khử trùng rất tốt các dụng cụ y hoạt hóa điện hóa. Tạp chí hoạt<br />
Hình 5. Phương pháp có ưu tế (cốc inox, kéo, dao mổ,...), động khoa học công nghệ An<br />
điểm khác biệt đó là tất cả diệt trên 99% lượng vi khuẩn toàn Sức khỏe & Môi trường<br />
lượng vi sinh vật chưa được bám trên bề mặt các dụng cụ Lao động, số 4,5&6, 80-85<br />
khử trùng tại bề mặt dụng cụ chỉ sau 1 phút ngâm các dụng (2015).<br />
khi phát tán ra không khí sẽ cụ này trong dung dịch diệt<br />
[2]. L.T. Sơn, N.H. Châu, N.T.<br />
ngay lập tức bị hút vào thiết bị khuẩn anolit của bàn rửa khử<br />
Mây. Nghiên cứu chế tạo thiết<br />
làm sạch không khí và bị tiêu trùng.<br />
bị xử lý ô nhiễm không khí trên<br />
diệt. Bên cạnh đó, thiết bị làm<br />
Tuy nhiên, nếu sử dụng cơ sở xúc tác quang hóa. Tạp<br />
sạch không khí sẽ khử đi mùi<br />
đơn lẻ từng thiết bị thì chưa chí hoạt động khoa học công<br />
khó chịu của dung dịch hoạt<br />
tận dụng hết ưu điểm của các nghệ An toàn Sức khỏe & Môi<br />
hóa điện hóa của thiết bị bàn<br />
thiết bị cũng như hạn chế các trường Lao động số 4,5&6, 18-<br />
rửa khử trùng, qua đó tạo ra<br />
nhược điểm của từng thiết bị. 23 (2013).<br />
một môi trường vừa sạch vừa<br />
Do đó phương án sử dụng kết<br />
không có mùi khó chịu. Mặt [3]. J.-M. Herrmann, C. Guillard,<br />
hợp 2 thiết bị trong 1 phòng<br />
khác, nguồn không khí sạch sẽ J. Disdier et al. New industrial<br />
kín, trong đó thiết bị làm sạch<br />
luân chuyển liên tục qua bề titania photocatalysts for the<br />
không khí được bố trí ngay<br />
mặt thiết bị bàn rửa khử trùng solar detoxication of water con-<br />
phía trên thiết bị bàn rửa khử<br />
nên sẽ giảm thiểu sự tái nhiễm taining various pollutants.<br />
trùng, cách bàn rửa khử trùng<br />
khuẩn với các dụng cụ đã Applied catalysis B:<br />
2 mét, là giải pháp đầy hứa<br />
được khử trùng. Environmental, 35 (4), 281-294<br />
hẹn, có thể khử trùng toàn<br />
(2002).<br />
IV. KẾT LUẬN diện môi trường trong một<br />
phòng kín, tránh sự tái nhiễm [4]. Vitold Bakhir.<br />
Kết quả đánh giá khả năng khuẩn trở lại của không khí và Electrochemical Systems and<br />
xử lý không khí trong phòng hồi các bề mặt. Technologies Institute –<br />
sức tích cực bệnh viện Đa khoa Electrochemical activation<br />
tỉnh Lào Cai cho thấy thiết bị selected articles, Moscow<br />
làm sạch không khí bằng xúc LỜI CẢM ƠN (2010).<br />
tác quang do Viện Công nghệ<br />
môi trường chế tạo có khả Công trình này được ủng hộ [5]. Nguyễn Hoài Châu, Ngô<br />
năng khử trùng không khí rất bởi đề tài hợp tác với địa Quốc Bưu, Nguyễn Văn Hà –<br />
tốt, diệt trên 62% vi khuẩn hiếu phương cấp Viện Hàn lâm Nghiên cứu phát triển và ứng<br />
khí và trên 73% nấm có trong Khoa học và Công nghệ Việt dụng công nghệ hoạt hóa điện<br />
không khí chỉ sau 3 giờ chạy Nam ‘Áp dụng các công nghệ hóa ở Việt Nam, Tạp chí Khoa<br />
thiết bị. Trong quá trình chạy, khử trùng tiên tiến để chống học và Công nghệ An toàn Sức<br />
thiết bị không phát sinh ra mùi nhiễm khuẩn, lây chéo trong khỏe & Môi trường Lao động<br />
lạ hay mùi của khí ozon, an Bệnh viện ở tỉnh Lào Cai’ 50 (6) (2012) 923-941.<br />
toàn cho người sử dụng. (VAST.NĐP.20/15-16)<br />
<br />
Kết quả đánh giá tại phòng<br />
tiểu phẫu ngoại khoa chấn TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
thương cho thấy, thiết bị bàn [1]. L.T. Sơn, N.C. Thanh.<br />
rửa khử trùng bằng công nghệ Nghiên cứu chế tạo bàn rửa và<br />
hoạt hóa điện hóa có khả năng khử trùng trên cơ sở công nghệ<br />
<br />
<br />
120 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 4,5&6-2016<br />