Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
VAI TROØ CUÛA DAÃN LÖU MAÄT XUYEÂN GAN QUA DA<br />
DÖÔÙI SIEÂU AÂM TRONG VIEÂM ÑÖÔØNG MAÄT CAÁP<br />
Leâ Nguyeân Khoâi *- Nguyeãn Vaên Phöôùc*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Ñaët vaán ñeà: Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, xöû trí vieâm ñöôøng maät caáp ñaõ coù nhieàu thay ñoåi cuøng vôùi söï<br />
phaùt trieån cuûa nhöõng loaïi khaùng sinh môùi vaø cuûa nhöõng can thieäp khoâng phaãu thuaät.<br />
Vaät lieäu - Phöông phaùp nghieân cöùu - Keát quaû: Töø thaùng 08 / 1998 ñeán thaùng 08 / 2000, chuùng toâi ñaõ<br />
söû duïng kyõ thuaät daãn löu maät xuyeân gan qua da döôùi höôùng daãn cuûa sieâu aâm (PTBD) trong ñieàu trò vieâm<br />
ñöôøng maät caáp, ñaëc bieät ôû nhöõng beänh nhaân nguy cô cao.Trong nghieân cöùu naøy, 42 tröôøng hôïp ñöôïc ghi<br />
nhaän, lôùn tuoåi nhaát laø 95 tuoåi. Chuùng toâi chæ coù moät ca töû vong vaø moät soá bieán chöùng nheï.<br />
Keát luaän: Tieân löôïng cuûa vieâm ñöôøng maät caáp ñaõ ñöôïc caûi thieän nhôø vaøo kyõ thuaät treân vaø chuùng toâi hy<br />
voïng noù seõ ñöôïc aùp duïng roäng raõi vaø coù theå trôû thaønh moät phuông phaùp ñieàu trò khoâng phaãu thuaät cho nhöõng<br />
beänh nhaân nguy cô cao ôû nöôùc ta.<br />
<br />
SUMMARY<br />
THE ROLE OF ULTRASOUND - GUIDED PERCUTANEOUS TRANSHEPATIC BILIARY<br />
DRAINAGE IN ACUTE CHOLANGITIS<br />
Le Nguyen Khoi, Nguyen Van Phuoc* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 * Supplement of No 1 * 2003:<br />
48 - 55<br />
<br />
Introduction: In the recent years, the management of acute cholangitis was changed considerably with<br />
the development of many new antibiotics and non-operative techniques.<br />
Materials – Method – Results: Between 08 / 1998 and 08 / 2000 we used the technique of ultrasoundguided percutaneous transhepatic biliary drainage (PTBD) in the treatment of acute cholangitis, especially<br />
in the high risk patients. Forty two cases were reported in this study, the oldest aged 95 years. We had only<br />
one death and some mild complications.<br />
Conclusions: The prognosis of acute cholangitis have been clearly ameliorated by this technique and so<br />
we hope that it will be largely applied and may become a non-operative treatment of choice for the high risk<br />
patients in our country.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Vieâm ñöôøng maät caáp (VÑMC) laø moät beänh lyù<br />
thöôøng gaëp maø phaãu thuaät caáp cöùu ngay taïi nhöõng<br />
quoác gia phaùt trieån vaãn coù töû vong vaø bieán chöùng<br />
khaù cao, nhaát laø ôû nhöõng theå naëng.<br />
Chính vì theá, nhieàu giaûi phaùp khoâng phaãu thuaät<br />
ñaõ ra ñôøi; moät trong soá ñoù laø “Daãn löu maät xuyeân<br />
gan qua da“ nhaèm giuùp ngöôøi beänh vöôït qua ñöôïc<br />
giai ñoaïn nhieãm truøng traùnh ñöôïc moät cuoäc phaãu<br />
thuaät mang nhieàu nguy cô.<br />
<br />
Xuaát phaùt töø suy nghó treân, keát hôïp vôùi tình hình<br />
cuõng nhö ñieàu kieän thöïc teá Vieät Nam, taïi TTCC<br />
Tröng Vöông, chuùng toâi ñaõ aùp duïng kyõ thuaät naøy<br />
trong VÑMC vaø qua ñoù hy voïng ruùt ra ñöôïc moät soá<br />
nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù böôùc ñaàu veà maët kyõ thuaät, chæ<br />
ñònh cuõng nhö hieäu quaû cuûa phöông phaùp.<br />
<br />
VAÄT LIEÄU, PHÖÔNG TIEÄN VAØ PHÖÔNG<br />
PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Ñaây laø moät coâng trình nghieân cöùu tieàn cöùu, loaïi<br />
<br />
* Baùc só khoa Ngoaïi Trung taâm Caáp cöùu Tröng Vöông, TP Hoà chí Minh<br />
<br />
48<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
hình öùng duïng laâm saøng, ñöôïc thöïc hieän taïi khoa<br />
Ngoaïi 1 - TTCC Tröng Vöông töø thaùng 08/1998 ñeán<br />
thaùng 08/2000.<br />
<br />
naëng, chaûy maùu ñöôøng maät oà aït, vieâm tuùi maät hoaïi<br />
töû, …<br />
<br />
Tieâu chuaån choïn beänh<br />
<br />
Kyõ thuaät - Duïng cuï<br />
<br />
Chuùng toâi ñöa vaøo nghieân cöùu nhöõng beänh<br />
nhaân hoäi ñuû hai tieâu chuaån sau:<br />
<br />
Chuùng toâi thöïc hieän hai kyõ thuaät daãn löu tuùi<br />
maät xuyeân gan qua da ( DLTM ) vaø daãn löu ñöôøng<br />
maät xuyeân gan qua da ( DLÑM ) döôùi höôùng daãn cuûa<br />
sieâu aâm laø chuû yeáu vaø coù theå keát hôïp vôùi X-quang.<br />
Vôùi sieâu aâm, chuùng toâi aùp duïng kyõ thuaät "baøn tay töï<br />
do" (free-hand technique) nhö MATALON ñaõ moâ taû<br />
(Hình 1)(20).<br />
<br />
Ñöôïc chaån ñoaùn VÑMC döïa vaøo:<br />
- Laâm saøng: Ñau haï söôøn (P), soát > 38oC<br />
- Caän laâm saøng:<br />
. Baïch caàu > 10000/mm3<br />
. Sieâu aâm coù daõn ñöôøng maät trong gan > 5mm<br />
hoaëc coù tuùi maät caêng to do vò trí taéc ôû oáng maät chuû<br />
<br />
Beänh nhaân khoâng ñoàng yù thöïc hieän kyõ thuaät.<br />
<br />
. Coù theâm moät trong nhöõng yeáu toá sau:<br />
- VÑMC theå naëng ( theå nhieãm ñoäc, nguõ chöùng<br />
REYNOLDS)<br />
- Coù nguy cô cao trong phaãu thuaät nhö: beänh<br />
noäi khoa naëng ñi keøm, giaø yeáu hoaëc toång traïng xaáu<br />
- Coù tieàn söû moå ñöôøng maät<br />
- Coù soûi trong gan +/- ngoaøi gan<br />
- Beänh caûnh taéc maät nghi do nguyeân nhaân aùc<br />
tính<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø<br />
Chuùng toâi khoâng ñöa vaøo nghieân cöùu khi coù moät<br />
trong nhöõng yeáu toá sau:<br />
Roái loaïn ñoâng – caàm maùu naëng chöa kieåm<br />
soaùt ñöôïc:<br />
. TP < 50%<br />
. Tieåu caàu < 50.000 / mm3<br />
Coù chæ ñònh moå vì nhöõng lyù do khaùc nhö: vieâm<br />
phuùc maïc thaám maät, vieâm tuïy hoaïi töû xuaát huyeát<br />
<br />
Hình 1- Kyõ thuaät “ baøn tay töï do “<br />
Duïng cuï<br />
<br />
Maùy sieâu aâm vôùi ñaàu doø sector 3.5 MHz<br />
Maùy X-quang coù monitor ( C-arm )<br />
Maùy sieâu aâm Doppler maøu trong moät soá tình<br />
huoáng caàn thieát<br />
Boä tieåu phaãu<br />
Boä duïng cuï choïc doø - daãn löu ( hình 2 ):<br />
Boä kim-catheter Secalon cuûa haõng Ohmeda<br />
daøi 16cm, ∅ 16G (1,7mm).<br />
Noøng höôùng daãn kim loaïi coù ñaàu hình J, ∅ 0,7<br />
– 1mm, daøi 40 - 50cm<br />
<br />
Hình 2- Boä kim - catheter Secalon vaø noøng höôùng daãn hình J<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br />
<br />
49<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Kyõ thuaät<br />
<br />
Beänh nhaân ñöôïc hoài söùc tích cöïc neáu caàn, kieåm<br />
tra chöùc naêng ñoâng - caàm maùu vaø söû duïng khaùng<br />
sinh. Phaãu thuaät vieân vaø phoøng moå ñöôïc thoâng baùo<br />
vaø chuaån bò. Beänh nhaân hoaëc ngöôøi nhaø ñöôïc giaûi<br />
thích roõ raøng veà kyõ thuaät thöïc hieän vaø ñoàng yù laøm<br />
cam keát.<br />
Thöôøng chuùng toâi tieán haønh kyõ thuaät daãn löu taïi<br />
phoøng moå ñeå coù theå keát hôïp sieâu aâm vaø X-quang; voâ<br />
caûm chuû yeáu baèng teâ taïi choã. Sau khi ñaët ñöôïc<br />
catheter, dòch maät huùt ra ñöôïc göûi xeùt nghieäm vi<br />
truøng hoïc vaø sieâu aâm kieåm tra xaùc ñònh kích thöôùc<br />
ñöôøng maät nhoû laïi. Beänh nhaân naèm nghæ taïi giöôøng<br />
24h vaø coù theå ñöôïc cho thuoác giaûm ñau.<br />
<br />
Hình 3- DLÑM (P)<br />
<br />
Ñaùnh giaù keát quaû<br />
Chuùng toâi ghi nhaän:<br />
- Söï hoaït ñoäng cuûa catheter, tính chaát vaø soá<br />
löôïng dòch maät.<br />
- Nhöõng tai bieán töùc thì.<br />
- Dieãn bieán cuûa beänh nhaân tuøy theo töøng beänh caûnh.<br />
- Nhöõng bieán chöùng vaø töû vong.<br />
- Nhöõng phöông phaùp ñieàu trò sau ñoùù.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Töø thaùng 08/1998 ñeán thaùng 08/2000, chuùng toâi<br />
ñaõ thöïc hieän 45 laàn daãn löu ôû 42 tröôøng hôïp, trong<br />
ñoù, coù 18 nöõ vaø 24 nam, tuoåi töø 19 ñeán 95.<br />
Veà beänh caûnh VÑMC, xin xem baûng 1.<br />
Baûng 1- Beänh caûnh Vieâm ñöôøng maät caáp<br />
Beänh caûnh VÑM<br />
Naëng<br />
Nguy cô cao<br />
Tieàn söû moå maät<br />
Soûi trong gan<br />
Taéc maät nghi aùc tính<br />
Coù keøm Vieâm tuïy caáp<br />
Coù tieåu caàu thaáp<br />
<br />
Soá beänh nhaân<br />
5<br />
8<br />
25<br />
17<br />
0<br />
6<br />
1<br />
<br />
Tyû leä %<br />
11,9<br />
19<br />
51,2<br />
40<br />
0<br />
14<br />
2,3<br />
<br />
Tuøy theo vò trí taéc ngheõn, kích thöôùc ñöôøng maät<br />
vaø tình traïng beänh nhaân maø chuùng toâi quyeát ñònh vò<br />
trí ñích choïc daãn löu (Hình 3 vaø 4).<br />
<br />
50<br />
<br />
Hình 4- DLTM<br />
Chuùng toâi ñaõ thöïc hieän:<br />
DLÑM (P): 20 tröôøng hôïp<br />
DLÑM (T): 13 tröôøng hôïp<br />
DLTM: 09 tröôøng hôïp<br />
Chuùng toâi ñaõ khoâng luoàn ñöôïc catheter vaøo<br />
ñöôøng maät (P) trong 1 tröôøng hôïp vaø ñaõ choïc laïi vaøo<br />
beân (T) thaønh coâng. Coù moät tröôøng hôïp döï ñònh<br />
choïc vaøo ñöôøng maät (P) nhöng kim vaøo tuùi maät vaø<br />
phaûi choïc laïi laàn 2.<br />
Chuùng toâi gaëp moät soá tai bieán töùc thì khoâng<br />
nghieâm troïng, beänh nhaân ñaõ ñöôïc theo doõi saùt vaø<br />
ñieàu trò baûo toàn ( Baûng 2 ).<br />
Baûng 2- Tai bieán töùc thì vaø lieân quan vôùi vò trí choïc<br />
Tai bieán töùc thì<br />
Choïc vaøo maïch maùu<br />
Choïc nhaàm vaøo tuùi maät<br />
<br />
Gan (P)<br />
2<br />
1<br />
<br />
Gan (T)<br />
0<br />
0<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Moät soá bieán chöùng xuaát hieän nhöng khoâng tieán<br />
trieån naëng hoaëc khoâng caàn phaûi can thieäp ngoaïi<br />
khoa caáp cöùu ( Baûng 3 ).<br />
Baûng 3- Nhöõng bieán chöùng nheï<br />
Bieán chöùng<br />
Tuït catheter<br />
Ngheït catheter<br />
Soát<br />
Chaûy maùu<br />
Khoâng xuyeân<br />
giöôøng tuùi maät<br />
<br />
Gan (P)<br />
1<br />
0<br />
1<br />
1<br />
0<br />
<br />
Gan (T) Tuùi maät Toång soá (%)<br />
2<br />
0<br />
3 (7)<br />
1<br />
0<br />
1 (2,3)<br />
1<br />
0<br />
2 (4,6)<br />
0<br />
0<br />
1 (2,3)<br />
0<br />
1<br />
1 (2,3)<br />
<br />
Löôïng dòch maät daãn löu qua catheter moãi ngaøy<br />
raát thay ñoåi tuøy theo töøng beänh nhaân, töø 20 ml ñeán<br />
1200 ml, trung bình 150 - 200 ml.<br />
4/5 beänh nhaân vieâm ñöôøng maät theå naëng sau<br />
khi choïc doø daãn löu dieãn tieán toát vaø oån ñònh ngay<br />
trong giôø ñaàu tieân. Ñaëc bieät trieäu chöùng ñau giaûm raát<br />
nhanh ngay sau khi ñöôøng maät ñöôïc giaûi aùp. Moät<br />
beänh nhaân vaøo vieän trong tình traïng soác naëng vaø<br />
hoân meâ ñaõ töû vong duø ñöôïc hoài söùc tích cöïc vaø<br />
DLÑM giaûi aùp.<br />
Baûng 4- Nhöõng phöông phaùp ñieàu trò sau daãn löu<br />
Phöông phaùp<br />
Phaãu thuaät<br />
Noäi soi taùn soûi qua da<br />
Noäi khoa<br />
<br />
Soá BN<br />
16<br />
23<br />
3<br />
<br />
Tyû leä %<br />
38,5<br />
54,8<br />
7<br />
<br />
Ba tröôøng hôïp ñöôïc daãn löu vaø sau ñoù ñieàu trò<br />
noäi khoa nhö sau:<br />
- Moät tröôøng hôïp döï ñònh nong vaø noäi soi taùn soûi<br />
nhöng khi nong thì bò laïc ñöôøng neân cho beänh nhaân<br />
xuaát vieän vaø heïn taùi khaùm, ñaët laïi daãn löu ñeå nong<br />
vaø noäi soi taùn soûi thaønh coâng.<br />
<br />
ÔÛ Vieät Nam, moät soá thoáng keâ cho thaáy ñieàu trò<br />
vieâm ñöôøng maät chuû yeáu vaãn döïa vaøo phaãu thuaät<br />
caáp cöùu (8,18,24,28):<br />
ÑOÃ KIM SÔN<br />
NGUYEÃN THEÁ HIEÄP<br />
VAÊN TAÀN<br />
NGUYEÃN CAO CÖÔNG<br />
<br />
1976-1985<br />
1980-1989<br />
1975-1984<br />
1993<br />
<br />
Naêm 1990, THOMPSON vaø coäng söï ñaõ baùo caùo<br />
cho thaáy hôn 70% vieâm ñöôøng maät ñaùp öùng vôùi ñieàu<br />
trò noäi khoa(19). Khoaûng 25% coøn laïi ñoøi hoûi phaûi thay<br />
ñoåi khaùng sinh hoaëc phaûi can thieäp vaøo ñöôøng maät.<br />
Giaûi phaùp thöù hai naøy ñöôïc haàu heát caùc taùc giaû xeáp<br />
theo thöù töï öu tieân laø daãn löu qua noäi soi maät tuïy<br />
ngöôïc doøng (ERCP), daãn löu maät qua da vaø sau cuøng<br />
laø phaãu thuaät. Nhö vaäy, muïc tieâu ñieàu trò vieâm<br />
ñöôøng maät hieän nay ñöôïc thoáng nhaát laø coá gaéng<br />
khoáng cheá nhieãm truøng vaø traùnh moät phaãu thuaät<br />
caáp cöùu.<br />
Baûng 5 cuõng cho thaáy nhöõng thay ñoåi trong xöû<br />
trí vieâm ñöôøng maät taïi beänh vieän JOHNS HOPKINS<br />
töø 1952 ñeán 1989 (19):<br />
Baûng 5 - Xöû trí vieâm ñöôøng maät taïi beänh vieän<br />
JOHNS HOPKINS (Tyû leä % soá tröôøng hôïp )<br />
Xöû trí<br />
1952-1974 1976-1978 1983-1985 1986-1989<br />
Phaãu thuaät<br />
82<br />
88<br />
10<br />
36<br />
Daãn löu qua da<br />
0<br />
5<br />
50<br />
61<br />
Noäi soi (ERCP)<br />
0<br />
3<br />
13<br />
0<br />
Khaùng sinh<br />
18<br />
5<br />
27<br />
3<br />
ñôn thuaàn<br />
<br />
Chuùng toâi choïn daãn löu giaûi aùp ñöôøng maät qua<br />
da ôû nhöõng beänh nhaân coù theâm yeáu toá gaây khoù khaên<br />
hoaëc laøm taêng nguy cô cho cuoäc moå nhö:<br />
<br />
- Moät tröôøng hôïp thoaùt soác sau khi ñöôïc daãn löu<br />
nhöng beänh nhaân khoâng ñoàng yù phaãu thuaät.<br />
<br />
- Theå naëng (Nguõ chöùng Reynolds )<br />
<br />
- Moät tröôøng hôïp cuõng thoaùt soác do vieâm ñöôøng<br />
maät do soûi OMC taùi phaùt treân moät beänh nhaân 95t.<br />
Vaøi ngaøy sau, kieåm tra laïi khoâng coøn thaáy soûi ñöôøng<br />
maät neân xuaát vieän.<br />
<br />
- Nguyeân nhaân aùc tính<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Vieâm ñöôøng maät caáp laø moät caáp cöùu ngoaïi khoa<br />
nhöng ñieàu trò phaãu thuaät khoâng phaûi luùc naøo cuõng<br />
ñöôïc chæ ñònh moät caùch deã daøng.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br />
<br />
36,8 %<br />
58 %<br />
73.6 %<br />
35 %<br />
<br />
- Beänh nhaân giaø yeáu, coù beänh noäi khoa<br />
- Coù keøm soûi trong gan hoaëc soûi trong gan<br />
ñôn thuaàn<br />
- Coù tieàn caên moå beänh lyù gan maät<br />
Ñöùng tröôùc nhöõng tình huoáng neâu treân, moät<br />
cuoäc moå caáp cöùu duø chæ nhaèm muïc ñích chính laø<br />
daãn löu giaûi aùp ñöôøng maät cuõng coù theå trôû neân quaù<br />
naëng neà ñoái vôùi ngöôøi beänh.<br />
<br />
51<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
Moät tröôøng hôïp beänh nhaân 62t, coù tieåu caàu raát<br />
thaáp (30.000/mm3), ñieàu trò noäi khoa khoâng ñaùp<br />
öùng nhöng chöa theå ñieàu chænh tieåu caàu kòp thôøi ñeå<br />
phaãu thuaät; trong tình huoáng ñoù, chuùng toâi ñaõ quyeát<br />
ñònh tieán haønh giaûi aùp moät caùch töông ñoái nheï<br />
nhaøng nhaát baèng choïc doø daãn löu tuùi maät; keát quaû<br />
ngöôøi beänh qua ñöôïc giai ñoaïn nhieãm truøng vaø sau<br />
ñoù ñöôïc chuaån bò phaãu thuaät an toaøn. Ngoaøi ra,<br />
chuùng toâi ñaõ gaëp moät tröôøng hôïp maø ngay caû phaãu<br />
thuaät cuõng khoâng giaûi quyeát ñöôïc vì khoâng tìm thaáy<br />
OMC do vieäc phaãu tích quaù khoù khaên vaø coù tai bieán<br />
chaûy maùu naëng. Nhöõng tình huoáng coù cuøng luùc<br />
nhieàu yeáu toá nguy cô nhö: giaø - theå naëng - taùi phaùt beänh noäi khoa - aùc tính, khoâng phaûi hieám gaëp, thì<br />
daãn löu giaûi aùp qua da phaûi chaêng laø giaûi phaùp hôïp lyù<br />
trong hoaøn caûnh hieän nay cuûa ña soá beänh vieän Vieät<br />
Nam ?<br />
Chuùng toâi coù ñöôïc 6 tröôøng hôïp vieâm tuïy caáp<br />
keøm VÑMC ñöôïc daãn löu giaûi aùp caáp cöùu oån ñònh.<br />
Chæ ñònh ôû ñaây cuõng vaãn coøn baøn caõi vì cô cheá vieâm<br />
tuïy do traøo ngöôïc dòch maät vaøo oáng tuïy hay do taét<br />
ngheõn oáng tuïy cuõng chöa roõ raøng.<br />
• So vôùi X-quang, chuùng toâi nhaän thaáy sieâu aâm<br />
coù ñöôïc moät soá öu ñieåm nhö sau:<br />
- Coù theå kieåm tra vaø ñaùnh giaù laïi thöông toån.<br />
Moät soá tröôøng hôïp chuùng toâi ñaõ phaûi ngöøng hoaëc<br />
ñieàu chænh ñích choïc ñaõ döï kieán do hình aûnh taéc<br />
maät thay ñoåi so vôùi tröôùc ñoù.<br />
- Coù theå chuû ñoäng choïn löïa vò trí choïc kim vaø<br />
ñích choïc<br />
- Coù theå xaùc ñònh ñöôïc kích thöôùc ñöôøng maät, töø<br />
ñoù quyeát ñònh côõ kim vaø catheter phuø hôïp.<br />
- Coù theå kieåm soaùt ñöôïc toaøn boä thao taùc.<br />
- DLTM vaø DLÑM (T) thöïc hieän khaù deã<br />
- Döôùi sieâu aâm, vieäc choïc doø vaø daãn löu coù theå<br />
hoaøn thaønh sau 1 laàn choïc, khoâng phaûi qua böôùc<br />
laøm hieän hình ñöôøng maät. Ñieàu naøy ñaõ khaéc phuïc<br />
ñöôïc maët haïn cheá cuûa X-quang vì vieäc gaây taêng aùp<br />
löïc trong moät ñöôøng maät ñang taéc ngheõn nhieãm<br />
truøng coù nguy cô daãn ñeán nhieãm truøng huyeát vaø soác.<br />
- Coù theå chuû ñoäng traùnh nhöõng maïch maùu treân<br />
ñöôøng ñi cuûa kim neáu thaáy ñöôïc treân sieâu aâm.<br />
<br />
52<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
• Tuy nhieân, sieâu aâm ñôn thuaàn vaãn coøn moät soá<br />
haïn cheá nhö:<br />
- DLÑM gaëp khoù khaên neáu ñöôøng maät daõn ít.<br />
- Sieâu aâm khoâng theå khaûo saùt ñöôïc chính xaùc<br />
heát caùc nhaùnh maät trong gan.<br />
- Khoâng coù ñöôïc hình aûnh ñöôøng maät ñeå chaån<br />
ñoaùn chính xaùc vò trí cuõng nhö nguyeân nhaân taéc<br />
ngheõn.<br />
- Khoâng kieåm soaùt vaø ñieàu chænh ñöôïc ñöôøng ñi<br />
cuûa catheter.<br />
• Chuùng toâi ñaõ thöïc hieän DLTM 09 tröôøng hôïp<br />
trong thôøi gian raát ngaén (5-10 phuùt) vaø ôû nhöõng<br />
beänh nhaân naëng, khoâng hôïp taùc.<br />
Nhöõng öu ñieåm cuûa DLTM:<br />
- Deã choïc doø vaø luoàn catheter daãn löu<br />
- Ít bò aûnh höôûng bôûi söï hoâ haáp cuûa beänh nhaân<br />
- Ít bieán chöùng<br />
Nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa DLTM:<br />
- Khoâng hieäu quaû neáu vò trí taéc cao hôn loã ñoå vaøo<br />
cuûa oáng tuùi maät; luùc naøy tuùi maät thöôøng khoâng daõn.<br />
- Taùc duïng daãn löu coù theå bò haïn cheá neáu oáng<br />
tuùi maät khoâng thoâng toát. Chuùng toâi coù moät tröôøng<br />
hôïp vieâm ñöôøng maät theå naëng ñöôïc DLTM ñaùp öùng<br />
khaù toát nhöng sau 24h, kieåm tra ñöôøng maät treân<br />
sieâu aâm vaãn coøn daõn khaù lôùn neân phaûi DLÑM (P).<br />
48h sau, catheter DLÑM (P) bò tuït nhöng catheter<br />
DLTM laïi hoaït ñoäng toát neân ñöôïc löu ñeán ngaøy thöù<br />
15 vaø beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät thaønh coâng.<br />
- Thöôøng chæ nhaèm daãn löu giaûi aùp, khoù thöïc<br />
hieän ñöôïc nhöõng can thieäp khaùc qua ñöôøng DLTM.<br />
Nhöõng thuaän lôïi cuûa DLÑM (P):<br />
- Coù vò trí ñaët ñaàu doø vaø kim khaù roäng raõi<br />
- Ñöôøng kim vaøo thöôøng xuoâi theo chieàu oáng<br />
maät vaø caû oáng maät chuû neân luoàn catheter vaøo saâu<br />
thöôøng khoâng gaëp khoù khaên<br />
- Vò trí ñöôøng maät theo giaûi phaãu naèm thaáp hôn<br />
so vôùi beân (T), giuùp cho vieäc daãn löu giaûi aùp hieäu quaû<br />
hôn<br />
Nhöõng baát lôïi cuûa DLÑM (P):<br />
- Coù theå soùng sieâu aâm bò xöông söôøn caûn trôû<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br />
<br />