Vai trò siêu âm tim qua thành ngực trong chẩn đoán bệnh bất thường xuất phát động mạch vành trái từ động mạch phổi

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> VAI TRÒ SIÊU ÂM TIM QUA THÀNH NGỰC TRONG CHẨN ĐOÁN<br /> BỆNH BẤT THƯỜNG XUẤT PHÁT ĐỘNG MẠCH VÀNH TRÁI<br /> TỪ ĐỘNG MẠCH PHỔI<br /> Nguyễn Minh Hải*, Vũ Minh Phúc**, Nguyễn Thị Thanh Lan**<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Mô tả các đặc điểm siêu âm tim qua thành ngực của bệnh bất thường xuất phát động mạch vành<br /> trái từ động mạch phổi (Anomalous left coronary artery from the pulmonary artery – ALCAPA), đề xuất một tập<br /> hợp các dấu hiệu siêu âm tim quan trọng để chẩn đoán ALCAPA.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hàng loạt ca trên các bệnh nhân ALCAPA đã được phẫu thuật tại<br /> bệnh viện Nhi Đồng 1 từ tháng 4/2010 đến tháng 3/2019. Kết quả siêu âm tim được so sánh với kết quả chụp cắt<br /> lớp điện toán mạch vành, thông tim chụp mạch vành chẩn đoán và kiểm chứng lúc phẫu thuật tim.<br /> Kết quả: Có 46 bệnh nhân ALCAPA được phẫu thuật, 42 bệnh nhân nhũ nhi (91,3%), tuổi. Dấu hiệu<br /> trực tiếp: Lỗ xuất phát động mạch vành trái (left coronary artery – LCA) từ động mạch phổi (ĐMP) được<br /> nhìn rõ ở 42 bệnh nhân (91,3%). Siêu âm Doppler màu thấy luồng phụt ngược từ LCA vào ĐMP thì tâm<br /> trương ở 33 bệnh nhân (71,7%). Dấu hiệu gián tiếp: dãn đoạn gần của động mạch vành phải (right<br /> coronary artery – RCA) ở 44 bệnh nhân (95,7%), với đường kính RCA 2,9 ± 0,61mm (1,8 - 4,9), Z score<br /> RCA trung bình là 5,23 (1,5 - 10), tỉ lệ RCA/Ao 0,25 ± 0,04 (0,17 - 0,33). Tuần hoàn bàng hệ thấy trên 44<br /> bệnh nhân (95,7%). Dòng phụt ngược thì tâm trương trong LCA có ở 33 bệnh nhân (71,7%). Tất cả bệnh<br /> nhân (100%) đều có hở van hai lá, trong đó 44 bệnh nhân (95,7%) hở van hai lá mức độ trung bình và nặng<br /> và sa van hai lá thấy trên 11 bệnh nhân (23,9%). Rối loạn chức năng thất trái (RLCNTT) ở 41 bệnh nhân<br /> (89,1%), với EF (ejection fraction) 38,6 ±13,9% (6-72), FS (fractional shortening) 18,4 ± 7,9% (3 - 40). Tất<br /> cả bệnh nhân đều dãn thất trái với đường kính cuối tâm trương thất trái (left ventricular end-diastolic<br /> dimention - LVEDD) 38,2 ± 5,9mm (24 - 57), Z score LVEDD 5,6 ± 1,2 (3 - 8). Tất cả bệnh nhân (100%)<br /> đều có dấu hiệu tăng sáng nội mạc thất trái và trụ cơ van hai lá. Tỉ lệ chẩn đoán đúng ALCAPA của siêu âm<br /> tim là 91,3% so với chụp cắt lớp điện toán mạch vành là 91,6%.<br /> Kết luận: Siêu âm tim qua thành ngực là phương pháp chẩn đoán không xâm lấn và tin cậy để chẩn đoán<br /> ALCAPA.<br /> Từ khoá: bệnh bất thường xuất phát động mạch vành trái từ động mạch phổi, siêu âm tim, chụp cắt lớp điện<br /> toán mạch vành, thông tim chụp mạch vành<br /> ABSTRACT<br /> ROLE TRANSTHORACIC ECHOCARDIOGRAPHY IN DIAGNOSIS OF ANOMALOUS LEFT<br /> CORONARY ARTERY FROM THE PULMONARY ARTERY<br /> Nguyen Minh Hai, Vu Minh Phuc, Nguyen Thi Thanh Lan<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 4 - 2019: 231 – 238<br /> Objectives: The purpose of this study was to describe the transthoracic echocardiographic (TTE)<br /> presentation of ALCAPA, create a set of critical echocardiographic diagnostic criteria ALCAPA.<br /> Methods: A case-series study was conducted of all patients diagnosed with isolated ALCAPA at<br /> <br /> *Khoa Tim mạch BV Nhi Đồng 1 **Bộ môn Nhi ĐH Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. BS. Nguyễn Minh Hải ĐT: 0903737209 Email: minhhaiped@gmail.com<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1 231<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019<br /> <br /> Children’s Hospital 1 between April 2010 and March 2019. The echocardiographic markers were compared<br /> with coronary computed tomography angiography (CCTA), invasive coronary angiography (ICA) results<br /> and diagnosis at heart surgery.<br /> Results: Of the 46 patients ALCAPA operated, 42 patients (91.3%) presented in infancy, median age 4.4<br /> months (quartiles: 10%: 2.1 months - 90%: 12.3 months). The direct makers: the left coronary artery (LCA)<br /> origin was clearly imaged in 42 patients (91.3%) with retrograde coronary artery flow to pulmonary trunk in 33<br /> patients (71.7%). The indirect makers: the proximal right coronary artery (RCA) was dilated in 44 patients<br /> (95.7%), mean RCA 2.9±0,61mm (1.8-4.9), mean Z score RCA 5.23 (1.5-10), RCA/Ao ratio 0.25 ± 0.04 (0.17-<br /> 0.33). Collateral cororary artery flow were seen in 44 patients (95.7%), LCA flow reversal in 33 cases (71.7%),<br /> mitral valve regurgitation in 46 patients (100%) with moderate and significant mitral valve regurgitation in 44<br /> patients (95.7%), mitral valve prolapse in 11 patients (23.9%). Left ventricular systolic dysfunction were seen in<br /> 41 patients (89.1%), mean EF 38.6±13.9% (6-72), mean FS 18.4±7.9% (3-40). All of patients were seen left<br /> ventricular dilation with mean LVEDD 38.2±5.9mm (24-57), Z score LVEDD 5.6±1.2 (3-8) and 100% cases<br /> were presence left ventricular endocardial fibroelastosis. The diagnosis accuracy of TTE and CCTA was 91.3%<br /> and 91.6% respectively.<br /> Conclusions: TTE is a noninvasive and reliable diagnotic method identify ALCAPA.<br /> Keywords: anomalous left coronary artery from the pulmonary artery, transthoracic echocardiography,<br /> coronary CT angiography, invasive coronary angiography<br /> ĐẶTVẤNĐỀ bậc của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh<br /> không xâm lấn, người ta chỉ thực hiện chụp<br /> Bất thường xuất phát động vành trái từ động<br /> mạch vành khi kết quả chẩn đoán hình ảnh<br /> mạch phổi (Anomalous origin of the left<br /> không xâm lấn không rõ(15). Trong vài thập niên<br /> coronary from the pulmonary artery: ALCAPA)<br /> gần đây, chụp cắt lớp điện toán mạch vành<br /> là một bệnh tim bẩm sinh hiếm gặp, tỉ lệ bệnh có<br /> (CCTA) ngày càng chứng tỏ là phương tiện chẩn<br /> thể gặp 1/300,000 trẻ sơ sinh sống, chiếm khoảng<br /> đoán chính xác trong chẩn đoán bệnh mạch<br /> 0,25% - 0,5% trong tất cả các tật tim bẩm sinh(1,4).<br /> vành, cung cấp hình ảnh giải phẫu, xuất phát và<br /> Hội chứng ALCAPA là kết quả của hiện đường đi của mạch vành và mối tương quan các<br /> tượng “mất cắp máu mạch vành – coronary cấu trúc trong không gian, tuy nhiên CCTA có<br /> steal” làm cho vùng cơ tim được nuôi dưỡng bởi nhược điểm là bệnh nhi chịu ảnh hưởng của tia<br /> LCA thiếu máu nuôi nghiêm trọng, cơ tim bị xạ, giá thành cao và không có khả năng đánh giá<br /> hoại tử và xơ hóa nội mạc, mất chức năng thất chức năng tim cũng như lưu lượng dòng<br /> trái, thiếu máu nuôi bộ máy van 2 lá gây hở 2 lá máu(18,22).<br /> nặng và suy chức năng tim, dẫn tới tử vong sớm Với sự phát triển của hình ảnh siêu âm, siêu<br /> trong năm đầu. Nếu không phẫu thuật, 90% âm tim qua thành ngực (TTE) là phương pháp<br /> bệnh nhân tử vong trước một tuổi ở nhóm nhũ chẩn đoán không xâm lấn dễ thực hiện và có giá<br /> nhi và ở nhóm không phải nhũ nhi 80-90% tử trị dùng chẩn đoán ALCAPA. TTE cho các hình<br /> vong trong các năm kế tiếp do rối loạn nhịp ác ảnh về giải phẫu, chức năng và đánh giá huyết<br /> tính, bệnh cơ tim do thiếu máu . (15)<br /> động hệ thống tim mạch. Trong nghiên cứu này,<br /> Chẩn đoán sớm và chính xác ALCAPA rất chúng tôi đưa ra một tập hợp các dấu hiệu siêu<br /> quan trọng vì điều trị càng sớm thì tiên lượng âm tim quan trọng để chẩn đoán ALCAPA, so<br /> bệnh càng tốt(7). Thông tim chụp mạch vành sánh kết quả siêu âm tim với kết quả chụp cắt<br /> (ICA) là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán lớp điện toán mạch vành và kết quả thông tim<br /> ALCAPA. Tuy nhiên, đây là phương tiện chẩn chụp mạch vành, đồng thời kiểm chứng lại khi<br /> đoán xâm lấn. Hiện nay, nhờ sự phát triển vượt phẫu thuật tim, nhằm giúp chẩn đoán ALCAPA<br /> <br /> <br /> 232 Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> sớm, dễ dàng và chính xác hơn giúp cải thiện scores.html hoặc ứng dụng Cardio-Z.<br /> tiên lượng bệnh. Dãn RCA<br /> ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU Khi Z-score của RCA ≥ 2(17).<br /> Thiết kế nghiên cứu Hở van hai lá<br /> Nghiên cứu hàng loạt ca. Các mức độ hở van hai lá nhẹ, trung bình,<br /> Đối tượng nghiên cứu nặng được phân loại theo hiệp hội siêu âm tim<br /> Tất cả bệnh nhân 12<br /> (n =42) tháng (n=4)<br /> p Trong 24 trường hợp chụp CCTA, có 2 ca<br /> RLCNTT 40/42 (95,2%) 2/4 0,009 nhìn không rõ lỗ xuất phát động mạch vành trái<br /> LVEDD (mm) 37,6±5,4 44,5±8,7 0,02 từ động mạch phổi và chúng tôi phải thông tim<br /> Z score LVEDD 5,7±1,2 4,8±2,0 0,04 chụp mạch vành để chẩn đoán xác định. Tỉ lệ<br /> FS 17,6±7,0 27,5±12,2 0,032 chẩn đoán đúng ALCAPA của siêu âm tim là<br /> EF 37,1±12,5 53,7±20,5 0,021<br /> 91,3% so với chụp cắt lớp điện toán mạch vành<br /> Đường kính RCA<br /> 2,7±0,4 4,1±0,5 0,0001 là 91,6%. Kết quả đối chứng khi phẫu thuật là<br /> (mm)<br /> Z score RCA 4,9±1,5 7,8±1,5 0,001 tiêu chuẩn để xác định độ chính xác của các<br /> Tỉ lệ RCA/Ao 0,25±0,04 0,27±0,04 0,68 phương tiện chẩn đoán trước mổ (Bảng 4).<br /> Bảng 4. So sánh kết quả siêu âm tim, chụp cắt lớp điện toán mạch vành (coronary CTA), thông tim chụp mạch<br /> vành (ICA) và lúc phẫu thuật (n=46)<br /> Siêu âm CCTA ICA Phẫu thuật<br /> Số ca thực hiện 46 24 10 46<br /> Chẩn đoán đúng ALCAPA 42 (91,3%) 22/24 (91,6%) 100% 100%<br /> Chẩn đoán sót ALCAPA 4 (8,7%) 2 (8,3%) 0 0<br /> Vị trí xuất phát LCA từ ĐMP<br /> Không rõ 4/46 (8,7%) 2/24 (8,3%)<br /> Xoang sau 39/46 (84,8%) 16/24 (66,7%) 8/10 (80%) 35/46 (76,1%)<br /> Thân động mạch phổi 5/24 (20,8%) 2/10 (20%) 4/46 (8,7%)<br /> Xoang trái 2/46 (4,3%) 3/46 (6,5%)<br /> Giữa hai xoang trái và sau 5/46 (10,9%) 1/24 (0,2%) 4/46 (8,7%)<br /> CCTA: chụp cắt lớp điện toán mạch vành, ICA: thông tim chụp mạch vành<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1 235<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019<br /> <br /> BÀN LUẬN ngược từ LCA vào động mạch phổi) cho thấy độ<br /> Lâm sàng nhạy và giá trị tiên đoán âm của tập hợp các dấu<br /> hiệu này lên đến 100%, độ đặc hiệu 91% và giá<br /> Trong tổng số có 46 bệnh nhân ALCAPA<br /> trị tiên đoán dương 92%(3).<br /> được phẫu thuật tại bệnh viên chúng tôi trong<br /> thời gian nghiên cứu có đến 42 trẻ lứa tuổi nhũ Đặc điểm siêu âm tim<br /> nhi, chiếm 91,3% với tuổi trung vị lúc phẫu thuật Nhiều nghiên cứu trước đây đã cho thấy tầm<br /> là 4,4 tháng (Tứ phân vị: 10%: 2,1 - 90%: 12,3). quan trọng của các dấu hiệu siêu âm tim trong<br /> Tuổi trung bình khi được phẫu thuật của nhóm chẩn đoán ALCAPA. Năm 1985, King và cộng<br /> bệnh nhi chúng tôi tương tự với các báo cáo của sự đã chứng minh rằng luồng phụt hai chiều từ<br /> các nghiên cứu trên nhóm bệnh nhi khác. động mạch vành bất thường ở đoạn gần động<br /> Vikram và cộng sự báo cáo trên 25 bệnh nhi mạch phổi là chìa khoá để chẩn đoán<br /> ALCAPA với tuổi trung bình là 5 tháng tuổi(12). ALCAPA(10).<br /> Đa số bệnh nhân biểu hiện suy tim nặng lúc Dấu hiệu trực tiếp quan trọng nhất để chẩn<br /> nhập viện, có 22 (47,8%) bệnh nhân có biểu hiện đoán ALCAPA là nhìn thấy rõ lỗ xuất phát LCA<br /> suy tim cấp, và 95,6% bệnh nhân có triệu chứng từ động mạch phổi (ĐMP) và thấy dòng phụt<br /> suy tim độ III và độ IV. Bệnh nhân trong nghiên ngược từ LCA vào ĐMP thì tâm trương trên<br /> cứu có 91,3% thuộc phân loại nhóm nhũ nhi, là Doppler màu ở mặt cắt cạnh ức trục ngắn ngang<br /> nhóm có hệ thống tuần hoàn bàng hệ kém phát qua van động mạch chủ(2,3,6,8,9,14,21). Trong nghiên<br /> triển, kèm theo hiện tượng “mất cắp máu” mạch cứu chúng tôi, hai dấu hiệu trên được ghi nhận<br /> vành nên trẻ thường có suy chức năng tim nặng lần lượt là 91,3% và 71,7%. Tỉ lệ này tương tự với<br /> và sớm, điều này liên quan tới kết quả siêu âm nghiên cứu của Rong-Juan Li và CS là 90,9%<br /> với chức năng thất trái kém và hở van hai lá trường hợp nhìn thấy rõ lỗ xuất phát cuả LCA từ<br /> nặng chiếm tỉ lệ cao trong nghiên cứu(15). ĐMP(14).<br /> Tỉ lệ tử vong là 6,5% (3 ca), trong đó tử vong Dấu hiệu “tăng sáng nội mạc thất trái và trụ<br /> trong thời gian nằm viện là 2 trường hợp (4,3%) cơ van hai lá” và “hở van hai lá” gặp ở 100%<br /> và 1 trường hợp tử vong 1 năm sau mổ. Tất cả bệnh nhân. Nghiên cứu của Shivani và CS có<br /> đều do rối loạn nhịp thất và hai ca được phẫu 20/35 (57%) bệnh nhân có tăng sáng nội mạc và tỉ<br /> thuật trễ (10,2 tháng và 24 tháng). Tỉ lệ tử vong lệ trẻ nhũ nhi là 54%(21). Rối loạn chức năng thất<br /> sớm tương tự với nghiên cứu của Dehaki và trái trong nghiên cứu chúng tôi chiếm 89,1%<br /> bệnh nhân với EF trung bình 38,6±13,9 (6-72).<br /> cộng sự, 2/21 bệnh nhân và nghiên cứu của<br /> Điều này có thể giải thích do 91,3% bệnh nhân<br /> Naimo và cộng sự là 1/42 bệnh nhi. Tuy nhiên,<br /> trong nhóm nghiên cứu của chúng tôi là nhóm<br /> nguyên nhân tử vong của các trường hợp này là<br /> bệnh nhũ nhi, nhóm có tuần hoàn bàng hệ kém<br /> do bệnh nhân suy tim rất nặng trước mổ, không<br /> phát triển, làm cho vùng cơ tim được nuôi<br /> cai được máy tim phổi nhân tạo sau mổ hoặc cai<br /> dưỡng bởi LCA thiếu máu nuôi nghiêm trọng,<br /> máy khó khăn và phải dùng dụng cụ hỗ trợ thất cơ tim bị hoại tử và xơ hóa nội mạc, thiếu máu<br /> trái(5,19). nuôi bộ máy van 2 lá gây hở 2 lá nặng và suy<br /> Đặc điểm điện tâm đồ chức năng thất trái.<br /> Sóng Q sâu rộng là dấu hiệu quan trọng, Dãn RCA gặp ở 44/46 (95,7%) bệnh nhân với<br /> 100% bệnh nhân có sóng Q tại DI hoặc aVL. tỉ lệ RCA/Ao 0,25 ± 0,04 (0,17-0,33). RCA dãn bù<br /> Theo nghiên cứu của Chang và cộng sự, phối trừ đóng vai trò chính trong cung cấp máu cho<br /> hợp dấu hiệu sóng Q sâu >3 mm ở aVL và Q hệ vành ở bệnh nhân ALCAPA, cộng thêm dấu<br /> rộng >30 ms ở DI và các dấu hiệu siêu âm tim hiệu tuần hoàn bàng hệ và dòng phụt ngược từ<br /> (RCA dãn, tăng sáng cơ nhú và dòng phụt LCA vào ĐMP, các dấu hiệu này đặc biệt quan<br /> <br /> <br /> 236 Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> trọng ở nhóm bệnh ALCAPA lớn tuổi. Từ năm KẾT LUẬN<br /> 1989, Kazuyuki và cộng sự đã tìm thấy dấu hiệu Siêu âm tim qua thành ngực là phương pháp<br /> quan trọng để phân biệt ALCAPA và bệnh cơ chẩn đoán không xâm lấn, thực hiện dễ dàng và<br /> tim dãn nở là dãn RCA, tỉ lệ RCA/Ao ở hai tin cậy để chẩn đoán ALCAPA. TTE có thể nhìn<br /> nhóm bệnh lần lượt là 0,21-0,29 và 0,1-0,13 và họ rõ lỗ xuất phát LCA từ ĐMP, đường đi của động<br /> kết luận rằng có thể có ALCAPA nếu đường mạch vành, đánh giá chức năng tim, đánh giá sự<br /> kính RCA hoặc tỉ lệ RCA/Ao lớn hơn 95% giá trị thay đổi huyết động học và tìm các sang thương<br /> bình thường(11). phối hợp. Tập hợp các dấu hiệu siêu âm tim có<br /> Nghiên cứu của chúng tôi có 89,1% bệnh thể giúp chẩn đoán chính xác ALCAPA. Đối với<br /> nhân có 6 trên 8 dấu hiệu siêu âm giúp chẩn các trường hợp TTE chưa cho chẩn đoán rõ ràng,<br /> đoán ALCAPA, so với Shivani và cộng sự ghi phối hợp CCTA và ICA giúp xác định chẩn<br /> nhận thấy có 85% bệnh nhân có 5 trong 7 dấu đoán.<br /> hiệu gián tiếp và 77,3% bệnh nhân có 5 trên 8<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> dấu hiệu trong nghiên cứu của Rong-Juan Li<br /> 1. Askenazi J, Nadas AS (1975). "Anomalous left coronary artery<br /> và CS(14,21. Đối với các trường hợp nhìn không originating from the pulmonary artery. Report on 15 cases".<br /> rõ lỗ xuất phát LCA, tập hợp các dấu hiệu siêu Circulation, 51(6):976-87.<br /> 2. Alva C, Gomez FD, Jimenez-Arteaga S, et al (2009). "Anomalous<br /> âm tim gián tiếp là triệu chứng rất quan trọng origin of the left coronary artery from the pulmonary artery.<br /> giúp chẩn đoán ALCAPA và phải phối hợp Echocardiographic diagnosis". Arch Cardiol Mex, 79(4):274-8.<br /> thêm các phương pháp chẩn đoán khác để 3. Chang RR, Allada V (2001). "Electrocardiographic and<br /> echocardiographic features that distinguish anomalous origin of<br /> chẩn đoán xác định như CCTA và ICA để the left coronary artery from pulmonary artery from idiopathic<br /> tránh bỏ sót chẩn đoán. dilated cardiomyopathy". Pediatr Cardiol, 22(1):3-10.<br /> 4. Cowles RA, Berdon WE (2007). "Bland-White-Garland<br /> Chụp cắt lớp điện toán mạch vành (CCTA) và syndrome of anomalous left coronary artery arising from the<br /> thông tim chụp mạch vành (ICA) pulmonary artery (ALCAPA): a historical review". Pediatr<br /> Radiol, 37(9):890-5.<br /> Thông tim chụp mạch vành (ICA) là tiêu 5. Dehaki MG, Al-Dairy A, Rezaei Y, et al (2017). "Mid-term<br /> chuẩn vàng để chẩn đoán các bệnh lý mạch outcomes of surgical repair for anomalous origin of the left<br /> vành, tuy nhiên đây là thủ thuật xâm lấn, tốn coronary artery from the pulmonary artery: In infants, children<br /> and adults". Ann Pediatr Cardiol, 10(2):137-143.<br /> kém, bệnh nhân phải tiếp xúc với chất cản quang 6. Hauser M (2005). "Congenital anomalies of the coronary<br /> và tia phóng xạ nhiều. CCTA là phương pháp arteries". Heart, 91(9:1240-5.<br /> 7. James KK (2013). "Congenital Anomalies of the Coronary<br /> chẩn đoán không xâm lấn, độ phân giải cao, thời<br /> Arteries". Kirklin/Barratt-Boyes: Cardiac Surgery, Eugene H.<br /> gian chụp nhanh ngày càng được sử dụng để Blackstone Nicholas T Kouchoukos, Frank R Hanley, Kirklin K<br /> chẩn đoán giúp đánh giá giải phẫu mạch vành James, pp.1644-1666. Elsevier Saunders.<br /> 8. Juan CC, Hwang B, Lee PC, et al (2011). "Diagnostic application<br /> và dần là phương pháp chẩn đoán thay thế cho of multidetector-row computed tomographic coronary<br /> ICA trong chẩn đoán mạch vành(4,12). Juan Li và angiography to assess coronary abnormalities in pediatric<br /> CS báo cáo tỉ lệ chẩn đoán chính xác ALCAPA patients: comparison with invasive coronary angiography".<br /> Pediatr Neonatol, 52(4):208-13.<br /> của CCTA là 100%(14). Chúng tôi chụp CCTA cho 9. Keith JD (1959). "The anomalous origin of the left coronary<br /> 24 bệnh nhân và có 22/24 (91,6%) trường hợp artery from the pulmonary artery". Br Heart J, 21(2):149-61.<br /> 10. King DH, Danford D, Huhta JC, et al (1985). "Noninvasive<br /> chẩn đoán chính xác ALCAPA, hai trường hợp<br /> detection of anomalous origin of the left main coronary artery<br /> không đọc rõ lỗ xuất phát LCA từ ĐMP có thể from the pulmonary trunk by pulsed Doppler<br /> do kinh nghiệm của chúng tôi thời gian đầu của echocardiography". Am J Cardiol, 55(5):608-9.<br /> 11. Koike K, Musewe NN, Smallhorn JF, et al (1989).<br /> nghiên cứu chưa đủ, nhịp tim bệnh nhân rất "Distinguishing between anomalous origin of the left coronary<br /> nhanh do bệnh nhân suy tim dẫn đến chất lượng artery from the pulmonary trunk and dilated cardiomyopathy:<br /> role of echocardiographic measurement of the right coronary<br /> hình ảnh không tốt.<br /> artery diameter". Br Heart J, 61(2):192-7.<br /> 12. Kudumula V, Mehta C, Stumper O, et al (2014). "Twenty-year<br /> outcome of anomalous origin of left coronary artery from<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1 237<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019<br /> <br /> pulmonary artery: management of mitral regurgitation". Ann radiation exposure and estimated cancer risk". JAMA Pediatr,<br /> Thorac Surg, 97(3):938-44. 167(8):700-7.<br /> 13. Lancellotti P, Moura L, Pierard LA, et al (2010). "European 19. Naimo PS, Fricke TA, d'Udekem Y, et al (2016). "Surgical<br /> Association of Echocardiography recommendations for the Intervention for Anomalous Origin of Left Coronary Artery<br /> assessment of valvular regurgitation. Part 2: mitral and tricuspid From the Pulmonary Artery in Children: A Long-Term Follow-<br /> regurgitation (native valve disease)". Eur J Echocardiogr, Up". Ann Thorac Surg, 101(5):1842-8.<br /> 11(4):307-32. 20. Oncel G, Oncel D (2013). "Anomalous Origin of the Left<br /> 14. Li RJ, Sun Z, Yang J, et al (2016). "Diagnostic Value of Coronary Artery from the Pulmonary Artery: Diagnosis with<br /> Transthoracic Echocardiography in Patients With Anomalous CT Angiography". J Clin Imaging Sci, 3:pp.4.<br /> Origin of the Left Coronary Artery From the Pulmonary 21. Patel SG, Frommelt MA, Frommelt PC, et al (2017).<br /> Artery". Medicine (Baltimore), 95(15):e3401. "Echocardiographic Diagnosis, Surgical Treatment, and<br /> 15. Lim D, Scott MGP (2013). "Congenital Anomalies of the Outcomes of Anomalous Left Coronary Artery from the<br /> Coronary vessels and the Aortic Root". Moss and Adam' Heart Pulmonary Artery". J Am Soc Echocardiogr, 30(9):896-903.<br /> Disease in infants, children, and adolescents: including the Fetus 22. Sun Z, Ng KH (2011). "Coronary computed tomography<br /> and Young Adult, Driscoll J. David Allen D. Hugh, Shaddy E angiography in coronary artery disease". World J Cardiol,<br /> Robert, Feltes F Timothy, pp.1538-1566. Lippincott Williams & 3(9):303-10.<br /> Wilkins. 23. Tissot C, Singh Y, Sekarski N (2018). "Echocardiographic<br /> 16. Lopez L, Colan SD, Frommelt PC, et al (2010). Evaluation of Ventricular Function-For the Neonatologist and<br /> "Recommendations for quantification methods during the Pediatric Intensivist". Front Pediatr, 6:pp.79.<br /> performance of a pediatric echocardiogram: a report from the 24. Zoghbi WA, Adams D, Bonow R, et al (2017).<br /> Pediatric Measurements Writing Group of the American Society "Recommendations for Noninvasive Evaluation of Native<br /> of Echocardiography Pediatric and Congenital Heart Disease Valvular Regurgitation: A Report from the American Society of<br /> Council". J Am Soc Echocardiogr, 23(5):465-95. Echocardiography Developed in Collaboration with the Society<br /> 17. McCrindle BW, Rowley AH, Newburger JW, et al (2017). for Cardiovascular Magnetic Resonance". J Am Soc Echocardiogr,<br /> "Diagnosis, Treatment, and Long-Term Management of 30(4):303-371.<br /> Kawasaki Disease: A Scientific Statement for Health<br /> Professionals From the American Heart Association".<br /> Ngày nhận bài báo: 20/07/2019<br /> Circulation, 135(17):e927-e999.<br /> 18. Miglioretti DL, Johnson E, Williams A, et al (2013). "The use of Ngày phản biện nhận xét bài báo: 30/07/2019<br /> computed tomography in pediatrics and the associated Ngày bài báo được đăng: 05/09/2019<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 238 Hội Nghị Khoa Học Nhi Khoa BV. Nhi Đồng 1<br />