zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Tế - Quản Lý

» Luật học

Vấn đề vi phạm hiến pháp trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam thực trạng và giải pháp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

40
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết nghiên cứu những vấn đề liên quan đến những dấu hiệu vi phạm Hiến pháp trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam có ý nghĩa quan trọng góp phần vào việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vấn đề vi phạm hiến pháp trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam thực trạng và giải pháp

HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP VẤN ĐỀ VI PHẠM HIẾN PHÁP TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP Ở VIỆT NAM THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Lương Văn Tuấn1 Trần Văn Duy2 Tóm tắt: Việc thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp ở nước ta nhằm mục đích xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch, vững mạnh, hiệu quả, bảo vệ công lý, tôn trọng và bảo vệ quyền con người. Tuy nhiên, hoạt động tư pháp vẫn còn nhiều bất cập như việc xác định Tòa án có vị trí trung tâm, xét xử là hoạt động trọng tâm chưa được xác định đầy đủ, chưa có cơ chế đảm bảo vai trò trung tâm của Tòa án; tranh tụng tại phiên tòa được coi là khâu đột phá của cải cách tư pháp nhưng chưa được quy định mang tính đột phá xây dựng quy trình, cơ chế cụ thể; nhận thức của cán bộ tư pháp về tranh tụng chưa đầy đủ, toàn diện; việc tranh tụng còn hình thức, hiệu quả chưa cao. Vai trò, trách nhiệm của Hội thẩm nhân dân và mối quan hệ giữa Hội thẩm nhân dân với Thẩm phán trong quá trình xét xử các vụ án chưa được quy định cụ thể; hoạt động của Hội thẩm nhân dân còn mang tính hình thức, có xu hướng chuyên nghiệp hóa đội ngũ Hội thẩm nhân dân… Chính những bất cập trên, khó tránh khỏi những vi phạm Hiến pháp trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam. Vì vậy, việc nghiên cứu những vấn đề liên quan đến những dấu hiệu vi phạm Hiến pháp trong hoạt động tư pháp ở Việt Nam có ý nghĩa quan trọng góp phần vào việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Từ khóa: Hiến pháp, Tòa án, cải cách tư pháp, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân. Nhận bài: 02/10/2016; Hoàn thành biên tập:25/11/2016; Duyệt đăng: 20/12/2016 Violations of the Constitution in judicial practices in Vietnam: situation and suggestions Abstract: The implementation of the judicial reform strategy in our country aims at building the judicial system which is clean, strong, effective, justice, to respect and protect human rights. However, many shortcomings remain in judicial activities, either the lack of clear definitions on the central location of the court, the key role of judgement, or absence of mechanism to ensure the central role of the Court; that litigation at the trial is considered a breakthrough in the judicial reform have not yet been defined with procedure reforms, specific mechanisms; awareness of judicial officers on litigation is limited and incomprehensive. The role and responsibilities of the People’s jurors and the relationship between People’s jurors and the judge during the trials of cases has not been specified; operation of the People’s jurors is superficial, the People’s juror’s team tends to be professionalized ... Due to these inadequacies, it appears violations of the Constitution in the judicial activities in Vietnam. Therefore, the study of issues related to the signs of violating the Constitution in judicial activities in Vietnam have significantly contributed to the building of socialist legitimate state which is of the people, by the people and for the people. Keywords: Constitution, Courts, Judicial Reform, Judges, People’s Jurors. Received: Oct 02th, 2016; Editingcompleted: Nov 25th, 2016; Accepted for publication: Dec 20 th, 2016. 1. Một số dấu hiệu vi phạm Hiến pháp thể của các chủ thể xác định. Đây là quá trình trong hoạt động tư pháp chuyển quyền tư pháp được ghi nhận trong Ở Việt Nam, quyền tư pháp chỉ trở thành các văn bản pháp luật vào thực tiễn đời sống quyền lực thực tế thông qua các hoạt động cụ xã hội và hoạt động này được gọi là hoạt 1 Tiến sỹ, Khoa Luật, Học viện Phụ nữ Việt Nam 2 Tiến sỹ, Viện Từ điển Bách khoa thư Việt Nam 34
Soá thaùng 1/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai động thực hiện quyền tư pháp hay là hoạt pháp nếu có, trước hết phải kể đến cơ quan động tư pháp. Quốc hội - lập pháp, Uỷ ban Thường vụ Quốc Hoạt động tư pháp luôn được gắn liền với hội; Chính phủ - hành pháp; cơ quan Chính quá trình thực hiện quyền tư pháp của cơ quan phủ - bộ và các cơ quan ngang bộ và cơ quan tư pháp. Theo quy định tại Hiến pháp năm Tòa án - tư pháp.3” 1946 và các văn bản pháp luật ban hành trong Một số dấu hiệu vi phạm Hiến pháp trong giai đoạn 1946-1959 sử dụng. Điều 63 Hiến hoạt động tư pháp thể hiện ở một số giác độ pháp năm 1946 quy định: Cơ quan tư pháp của sau đây: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa gồm có: Tòa Thứ nhất, nguyên tắc độc lập xét xử của án tối cao, các Tòa án phúc thẩm, các Tòa án đệ Toà án theo Hiến pháp quy định chưa thực sự nhị cấp và sơ cấp. Trong giai đoạn này, hoạt được đảm bảo động tư pháp không chỉ là hoạt động xét xử, Hiến pháp năm 2013 đã quy định những do các thẩm phán xét xử thực hiện, mà nó còn nguyên tắc về tổ chức và hoạt động độc lập thực có các hoạt động điều tra; hoạt động công tố hiện quyền tư pháp của Tòa án. Theo đó, nguyên do các công tố viên… thực hiện. Đến Hiến tắc độc lập của Thẩm phán và Hội thẩm nhân pháp năm 2013, lần đầu tiên kể từ sau Hiến dân được đảm bảo. Trong thời gian qua, việc pháp năm 1946 đã xác định rành mạch: Quốc nâng cao chất lượng xét xử của Tòa án nói chung hội là cơ quan thực hiện quyền lập pháp, Chính và nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa phủ là cơ quan thực hiện quyền hành pháp, Tòa nói riêng luôn được Đảng, Nhà nước và cả xã án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền tư hội quan tâm. Nghị quyết 49/NQ-TW ngày pháp. Trong đó, Khoản 1 Điều 102 Hiến pháp 02/06/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải năm 2013 quy định: “Tòa án nhân dân là cơ cách tư pháp đến năm 2020 đề ra yêu cầu: “Đổi quan xét xử của nước cộng hòa xã hội chủ mới việc tổ chức phiên Tòa xét xử, xác định rõ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp”. hơn vị trí, vai trò trách nhiệm của người tiến Chức năng xét xử của Tòa án là một chức năng hành tố tụng theo hướng đảm bảo tính công đã được thể hiện xuyên suốt trong các bản Hiến khai, dân chủ, nghiêm minh; nâng cao chất pháp trước đây. Tuy nhiên đây là lần đầu tiên lượng tranh tụng tại các phiên tòa xét xử coi đây Tòa án được trao một sứ mệnh cao quý, riêng là khâu đột phá của hoạt động tư pháp…4”. có của Tòa án đó là “thực hiện quyền tư pháp”. Để đảm bảo nguyên tắc độc lập và chỉ tuân Đây là quy định rất mới của Hiến pháp năm thủ pháp luật trong hoạt động xét xử, ngày 2013. Thực hiện quyền tư pháp ở đây là “bảo 01/03/2007, Chánh án Tòa án Toà án nhân dân vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền tối cao đã ban hành Chỉ thị số 01, nêu rõ: công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo “Người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải chịu vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp trách nhiệm chính về quản lí đối với các mặt pháp của tổ chức, cá nhân” công tác, đặc biệt là chất lượng xét xử, không Do đó, việc xác định các dạng vi phạm được lạm dụng việc tổ chức công tác xét xử, Hiến pháp trong hoạt động tư pháp phải dựa trao đổi ý kiến về chuyên môn nghiệp vụ để vào những quy định trên, “việc vi phạm Hiến hình thành chế độ duyệt án, áp đặt quan điểm 3 GS.TS. Nguyễn Đăng Dung, Một số vấn đề về quyền tư pháp, hoạt động tư pháp, cơ quan tư pháp, kiểm sát hoạt động tư pháp, truy cập tại trang http://www.tks.edu.vn/WebThongTinKhoaHoc/Detail/366?idMenu=119 [truy cập lúc 1h30 ngày 20.3.2016] 4 Xem tại http://www.moj.gov.vn/qt/cacchuyenmuc/cctp/Pages/home.aspx [truy cập lúc 1h20 ngày 20.3.2016] 5 Xem tại http://thuvienphapluat.vn [truy cập lúc 12h20 ngày 20.3.2016] 35
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP cá nhân trái với nguyên tắc độc lập xét xử và không chỉ là một phương thức để tìm ra chân chỉ tuân theo pháp luật trong việc giải quyết lý, mà theo Hiến pháp năm 2013, nó còn có các vụ án…5”. nghĩa là công cụ bảo vệ quyền con người và Khoản 3 và 5, Điều 103 Hiến pháp năm 2013 quyền công dân trong một nhà nước pháp quy định: “Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập quyền, là cách thức để nâng cao nhận thức, tạo và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ quan, ra một môi trường dân chủ, bình đẳng trong tổ chức, cá nhân can thiệp vào việc xét xử của các quan hệ tố tụng, buộc các chủ thể có thẩm Thẩm phán, Hội thẩm… Nguyên tắc tranh tụng quyền thực hiện các hành vi tố tụng một cách trong xét xử được bảo đảm”. nghiêm túc, đúng pháp luật, qua đó làm giảm Đây là những quy định mới, thể hiện sự thiểu các vi phạm pháp luật của cơ quan tiến kiên trì, quyết tâm đổi mới của Đảng và Nhà hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, bảo vệ nước ta đối với tổ chức và hoạt động tư pháp, quyền và lợi ích chính đáng của các bên khi đặc biệt là tranh tụng trong xét xử. tiến hành một quy trình tố tụng tại Tòa án. Với Như vậy, việc thực hiện đảm bảo nguyên tắc vai trò đặc biệt như vậy, Hiến pháp năm 2013 khi xét xử thẩm phán độc lập chỉ tuân thủ pháp đã ghi nhận nguyên tắc tranh tụng là một trong luật và việc thực hiện tranh tụng và nâng cao chất những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động của lượng tranh tụng tại phiên tòa có ý nghĩa rất quan hệ thống Tòa án nhân dân. Khoản 5 Điều 103 trọng trong tiến trình cải cách tư pháp nói chung Hiến pháp năm 2013 quy định: “Nguyên tắc và trong hoạt động xét xử nói riêng. Từ chủ tranh tụng trong xét xử được bảo đảm”. trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, không Nguyên tắc này là cần thiết đối với hoạt động có đất cho “báo án, duyệt án” tồn tại. Việc “báo của Tòa án, đặc biệt là khi lần đầu tiên trong án” và thực hiện theo sự thống nhất về nội dung lịch sử lập hiến Việt Nam, Tòa án được ghi xử án (về tội danh, về mức án..) từ Chánh án, nhận là cơ quan thực hiện quyền tư pháp. Kiểm sát viên, Điều tra viên và Ủy ban Tư pháp Do đó, để thực hiện tốt nhiệm vụ thực hiện trước khi xét xử, mà dư luận lâu nay vẫn gọi là quyền tư pháp của mình, hơn ai hết, Tòa án phải án “bỏ túi”, “họp án, gán tội”, là vi phạm nguyên là người thực hiện nghiêm chỉnh các nguyên tắc tắc độc lập xét xử của Hội đồng xét xử đã được về tranh tụng mà Hiến pháp đã quy định. Hiến pháp và pháp luật quy định. Thực tiễn ở Việt Nam cho thấy, chất lượng Đây cũng là một trong những nguyên nhân công tác tư pháp nhìn chung chưa ngang tầm oan sai trong tố tụng hình sự. Thực trạng này với yêu cầu và đòi hỏi của nhân dân, chưa thể không được chấn chỉnh, sẽ hạn chế nguyên tắc hiện hết quyền lực của Nhà nước mà vẫn còn độc lập của Thẩm phán và cũng triệt tiêu vai nhiều trường hợp bỏ lọt tội phạm, làm oan trò, vị thế của Luật sư trong hoạt động tranh người vô tội, vi phạm các quyền tự do, dân chủ trụng tại phiên tòa xét xử công khai. Do đó, cơ của công dân, làm giảm sút lòng tin của nhân quan tiến hành tố tụng đã “vi hiến” khi tổ chức dân đối với Đảng, Nhà nước và các cơ quan tư “họp án” với 03 cơ quan Tòa án nhân dân, Viện pháp. Biểu hiện rõ nhất, quá trình xét xử của Kiểm sát nhân dân và Cơ quan điều tra. Tòa án ở Việt Nam chưa thực sự theo nguyên Thứ hai, trong hoạt động xét xử, hành vi vi tắc tranh tụng mà vẫn nặng theo nguyên tắc xét phạm Hiến pháp thường được thấy qua các hỏi, luật sư chỉ đóng vai trò thứ yếu. Ở đây, biểu hiện vi phạm nguyên tắc tranh tụng khi không hẳn là việc chuyển hoàn toàn sang mô tiến hành xét xử của Toà án. hình tố tụng tranh tụng là phù hợp với điều Tranh tụng có vai trò đặc biệt quan trọng kiện ở nước ta, song việc duy trì quá lâu mô trong việc thực hiện quyền tư pháp. Tranh tụng hình tố tụng buộc tội mà chậm cải tổ rõ ràng 5 Xem tại http://thuvienphapluat.vn [truy cập lúc 12h20 ngày 20.3.2016] 36
Soá thaùng 1/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai đang tạo ra sự bất bình đẳng lớn giữa các bên Mục 5 Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP ngày tham gia tố tụng, ảnh hưởng đến chất lượng 12/5/2006 Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao của hoạt động xét xử. Đó là chưa kể hoạt đã hướng dẫn thế nào là “phạm tội có tính chất động tố tụng hình sự ở nước ta hiện nay chuyên nghiệp”. vẫn thiên về xu hướng bắt nhầm còn hơn bỏ Hiện nay, có một thực tế mà ai cũng biết, đó sót. Vì vậy, người có hành vi mặc dù chỉ ở mức là: Theo quy định của Hiến pháp năm 1992 và độ phát hiện tội phạm đều có thể bị bắt giam để 2013 thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới là cơ tiến hành điều tra để buộc tội, mà rất ít khi dựa quan có quyền giải thích luật, nhưng do nhiều trên các quyết định có hiệu lực của Tòa án. nguyên nhân nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nhiều vụ án không có đủ bằng chứng để chưa thực hiện được nhiệm vụ giải thích luật, kết tội phải hoãn phiên tòa để tiến hành điều do đó, mặc dù chỉ là Nghị quyết của Hội đồng tra bổ sung. Về các vụ việc dân sự, khi xét xử Thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn áp dụng Tòa án chưa thực sự tôn trọng quyền tự định thống nhất pháp luật, nhưng trong đó có chứa đoạt của các bên, nhiều trường hợp có sự can đựng nội dung có tính chất “giải thích”. thiệp của Viện Kiểm sát, nhiều trường hợp Thậm chí, trong hoạt động cơ quan tư pháp, Thẩm phán phải tự đi thu thập các chứng cứ6. Tòa án đã ban hành Công văn số 141/TCNDTC- Thứ ba, hành vi vi phạm Hiến pháp trong KHXX ngày 21/9/2011 của Chánh án Toà án nhân hoạt động tư pháp được biểu hiện vi phạm cơ dân tối cao hướng dẫn về thẩm quyền giải quyết quan tư pháp có thẩm quyền ban hành một văn các yêu cầu trả lại giấy chứng nhận quyền sở hữu bản quy phạm pháp luật thuộc trách nhiệm, tài sản. Công văn số 141/TANDTC-KHXX, có quyền hạn của mình, đã đặt ra những quy định chứa quy phạm pháp luật nhưng chưa được đăng trái với những quy định của Hiến pháp hoặc tải trên báo cũng như lấy ý kiến các tổ chức có liên trái với tinh thần của Hiến pháp. quan có thẩm quyền theo đúng trình tự, thủ tục Chẳng hạn như việc quy định hướng dẫn liên quan đến án treo là Nghị quyết đang có theo các điều khoản nêu trên của Luật Ban hành hiệu lực pháp luật là Nghị quyết số VBQPPL năm 2008 ( Hiện đã được thay thế bằng 01/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10/2007 hướng Luật Ban hành VBQPPL năm 2015), cũng vì Điều dẫn một số quy định của Bộ luật Hình sự về 126 Hiến pháp 1992 quy định: Tòa án có nhiệm thời hiệu thi hành bản án, miễn chấp hành hình vụ “bảo vệ tính mạng, tài sản, tự do, danh dự và phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, trong nhân phẩm của công dân” nên việc ban hành văn đó tại tiểu mục 6.3 Mục 6 hướng dẫn Điều 60 bản từ chối thụ lý yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu đối án treo. Tuy nhiên, nội dung hướng dẫn của các giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản và Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao tại Mục 6 cũng là tài sản của người dân, chính là Tòa án đã Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP ngày không làm tròn nghĩa vụ “bảo vệ tài sản công dân” 02/10/2007 có những quy định chưa triệt để theo Hiến pháp quy định. tuân thủ Hiến pháp, bởi lẽ, trong nhiều điều Thứ tư, hành vi vi phạm Hiến pháp trong luật của Bộ luật Hình sự chưa quy định cụ thể. hoạt động tư pháp thường được thấy qua các Ví dụ: điểm b khoản 1 Điều 48 và một số điều biểu hiện vi phạm cơ quan tư pháp có nghĩa vụ luật trong Phần các tội phạm của Bộ luật Hình đã không ban hành những văn bản quy phạm sự chỉ quy định “phạm tội có tính chất chuyên pháp luật để cụ thể hóa việc thực hiện các quy nghiệp”, còn thế nào là “phạm tội có tính chất định của Hiến pháp hoặc không ban hành chuyên nghiệp” thì không giải thích. Để áp những văn bản quy phạm pháp luật mà theo dụng thống nhất tình tiết này khi xét xử, tại quy định là phải ban hành 6 Xem them: http://www.nclp.org.vn/nha_nuoc_va_phap_luat/tu-phap-111oc-lap-mot-so-van-111e-ly-luan-va-thuc- tien-ky-2/ 37
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP Theo thống kê chưa đầy đủ của Hội đồng và chống tội phạm. Muốn thực hiện tốt quyền Dân tộc và các ủy ban của Quốc hội, từ đầu này mà không có quyền công tố buộc tội thì nhiệm kỳ Quốc hội khóa XI (năm 2002) đến không thể nào đảm đương được. Chính phủ nay, Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, Tòa quản lý rất tốt mọi mặt, trong đó có cả phát án NDTC, Viện KSNDTC cần ban hành 3.980 triển kinh tế, mà tội phạm đầy rẫy thì cũng văn bản để quy định chi tiết và hướng dẫn thi không thể nào đứng vững được. hành các luật, pháp lệnh, nghị quyết. Nhưng trên Thứ hai, Nguyên tắc độc lập của Tòa án thực tế, chỉ có 3.260 văn bản được ban hành, đạt chưa được tuân thủ một cách triệt để ở nước 82%. Số còn lại bị “nợ đọng” kéo dài, trong đó, ta, bởi lẽ tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà có văn bản chậm ban hành tới gần 10 năm như nước Việt Nam vẫn phải theo theo nguyên tắc các nghị định hướng dẫn thực hiện Bộ luật Dân tập quyền. sự. Được thông qua từ ngày 28-10-1995, có hiệu Nguyên tắc tập quyền không thể là cơ sở lực từ 1-7-1996, nhưng sau gần 10 năm, cơ quan cho sự độc lập của Tòa án bởi nó dẫn đến việc chức năng mới ban hành được 54 văn bản, còn quyết định của Tòa án khó tránh khỏi phụ 20 nội dung của bộ luật vẫn chưa được quy định thuộc vào sự chỉ dẫn, sự can thiệp của các cơ chi tiết và hướng dẫn thi hành. Tháng 6-2005, quan nhà nước khác. Trên thực tế, quá trình tố khi chưa được hướng dẫn hết, Bộ luật Dân sự tụng ở Việt Nam có nhiều khiếm khuyết, dẫn lại được Quốc hội sửa đổi một cách cơ bản để tới những vụ án oan sai như hiện nay. Hiện còn phù hợp với tình hình mới. có trường hợp xét án thông qua việc báo cáo Luật Đất đai năm 1993 có hiệu lực từ ngày án, báo cáo nghiệp vụ với Chánh án, Chánh án 15-10-1993, nhưng sau gần 10 năm, Tòa án tòa cấp trên duyệt án, xét án. Nguyên tắc độc NDTC, Viện KSNDTC, Tổng cục Địa chính lập xét xử đã có từ lâu trong Hiến pháp nhưng mới phối hợp ban hành Thông tư liên tịch số trên thực tế, vẫn có tình trạng can thiệp dù ít 01 ngày 3-1-2002 hướng dẫn về thẩm quyền hay nhiều. Cơ cấu Tòa án địa phương được tổ của Tòa án nhân dân trong việc giải quyết tranh chức theo đơn vị hành chính, vẫn chịu sự lãnh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất. đạo của cấp ủy Đảng và sự giám sát của Hội Với Luật Đất đai năm 2003 (Hiện đã được đồng nhân dân cùng cấp nên thực tế cho thấy, thay thế bằng Luật Đất đai năm 2013), việc nơi nào cấp ủy và Hội đồng nhân dân quản lý chậm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành theo hướng tích cực, đúng quy định của pháp làm cho luật chậm đi vào cuộc sống. Điều này luật trong công tác tư pháp thì Tòa án nơi đó có khiến các cơ quan tổ chức áp dụng không nhiều điều kiện thuận lợi để xây dựng đội ngũ thống nhất, gây ảnh hưởng đến quyền lợi và lợi cán bộ tuân thủ pháp luật và thực hiện nhiệm ích hợp pháp của tổ chức, công dân. vụ xét xử được giao. Ngược lại, nơi nào cấp 2. Nguyên nhân của tình trạng vi phạm ủy, Hội đồng nhân dân quan tâm không đúng Hiến pháp trong hoạt động tư pháp mức đến công tác Tòa án hoặc để xảy ra tình Thứ nhất, hoạt động tư pháp của Việt Nam trạng buông lỏng chỉ đạo, giám sát hay can không hoàn toàn giống như của các nhà nước thiệp quá sâu vào việc xét xử của Tòa án thì tư bản. công tác Tòa án nơi đó gặp nhiều khó khăn, Hiến pháp năm 2013 mới khẳng định rõ phức tạp, thậm chí ảnh hưởng đến tính chất độc ràng về điều này, không có sự phân quyền rạch lập trong hoạt động xét xử. ròi giữa hành pháp và tư pháp. Quyền hành Thứ ba, hoạt động tư pháp ở Việt pháp của chúng ta không bao gồm quyền công Nam chưa thực sự chủ động kinh phí hoạt động tố buộc tội của Viện Kiểm sát. Chính phủ - vẫn phụ thuộc chặt chẽ vào các cơ quan nhà hành pháp trước hết phải được hiểu ở tầm hẹp nước khác, đồng thời phụ thuộc vào các Tòa nhất là phải giữ gìn trị an cho người dân, phòng án cấp trên. 38
Soá thaùng 1/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai Phương tiện làm việc, kinh phí hoạt động, Phải thực hiện và xử lý nghiêm những chế độ chính sách đối với Tòa án được cấp Thẩm phán, Hội thẩm không độc lập xét xử như định mức đối với cơ quan hành chính sự trong mọi hoạt động của mình theo quy định nghiệp, chưa thực sự phù hợp với tính chất của pháp luật tố tụng kể từ khi thụ lý vụ án cho đặc thù, đặc biệt của công tác xét xử, của cơ đến khi kết thúc phiên tòa xét xử chứ không quan đặc biệt thực hiện quyền tư pháp quốc chỉ giới hạn bởi “khi xét xử”. Đồng thời, gia, từ đó làm hạn chế đến hiệu quả công tác nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân can của các Tòa án. thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội Tòa án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền thẩm trong công tác xét xử và cũng là đảm bảo tư pháp, quyền lực đặc biệt bảo vệ công lý, bảo cho nguyên tắc này phải được thực thi trong vệ quyền con người, quyền công dân bằng các thực tiễn xét xử của Thẩm phán và Hội thẩm. hoạt động của Tòa án. Do đó, chức năng, nhiệm Thứ ba, giải thích Hiến pháp và luật phải là vụ, mô hình tổ chức và nguyên tắc hoạt động, một trong những biểu hiện thẩm quyền của chế độ đãi ngộ, cơ sở vật chất của Tòa án cần quyền tư pháp. được nhận thức và xác định đúng tầm, đảm bảo Theo quy định của Hiến pháp, UBTVQH đầy đủ các yếu tố để Tòa án hoàn thành tốt có thẩm quyền giải thích Hiến pháp và pháp luật. Nhưng cho đến nay, UBTVQH không nhiệm vụ mà nhà nước và nhân dân giao phó. thực hiện được chức năng này, bởi lẽ, về 3. Một số giải pháp khắc phục những vi nguyên tắc đó là cơ quan lập pháp chứ không phạm Hiến pháp trong hoạt động tư pháp phải là cơ quan áp dụng luật. Nguyên tắc Thứ nhất, quán triệt nguyên tắc “Nguyên “Người làm được việc lớn thì tất nhiên bao giờ tắc tranh tụng trong xét xử được đảm cũng làm được việc nhỏ” của hệ thống luật La bảo”. Nội dung này được thể hiện tại Điều 13 Mã cổ đại trong điều kiện hiện nay có lẽ không Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014. Thực phù hợp và nếu còn đi chăng nữa thì đấy là tiễn xét xử trong thời gian vừa qua cho thấy mô hoạt động lập pháp chứ không phải là giải thích hình tố tụng tại phiên tòa của Việt Nam theo luật. Lập pháp là chức năng của Quốc hội và hướng thẩm vấn kết hợp với tranh tụng, các thông qua pháp lệnh cũng thuộc chức năng của chứng cứ, tình tiết của vụ án đã được những UBTVQH. Muốn giải thích được các điều luật người tham gia tố tụng trình bày khách quan một cách chính xác thì phải trăn trở với nó, vì tại phiên tòa và trên cơ sở đó, Hội đồng xét xử vậy buộc phải đặt việc giải thích trong một vụ ra các phán quyết nhằm đảm bảo các phán việc cụ thể, gắn với các sự kiện pháp lý cụ thể. quyết đó chính xác, đúng pháp luật. Chỉ có Tòa án với nguyên tắc nghĩa vụ phải xét Vì vậy, chất lượng xét xử của Tòa án các xử của Thẩm phán mới có điều kiện cũng như cấp trong thời gian vừa qua cũng đã được nâng nghĩa vụ giải thích các điều luật. Điều này có lên, giảm các vụ, việc oan, sai. Thực hiện nghĩa là giải thích điều luật phải gắn với một nghiêm nguyên tắc tranh tụng trong xét xử trường hợp cụ thể mà không thể là giải thích được đảm bảo. Cơ quan tư pháp phải quy định chung chung, rơi vào tình trạng của việc giải chi tiết, cụ thể về tranh tụng tại phiên tòa của thích trừu tượng. Việc trao quyền này cho tất cả các lĩnh vực xét xử. UBTVQH tức là không phân biệt rõ và thậm Thứ hai, thực hiện nghiêm chỉnh chí còn là nhầm lẫn giữa lập pháp và tư pháp7. nguyên tắc “Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc Thứ tư, hệ thống tư pháp phải có quyền chủ lập và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ động trong việc ban hành và lấp khoảng trống quan, tổ chức, cá nhân can thiệp vào việc xét của pháp luật xử của Thẩm phán, Hội thẩm”. (Xem tiếp trang 60) 7 Xem them: http://www.nclp.org.vn/nha_nuoc_va_phap_luat/tu-phap-111oc-lap-mot-so-van-111e-ly-luan-va-thuc- tien-ky-2/ 39

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.