Vật lý 12 Phân ban: BÀI 26 : CỘNG HƯỞNG ÂM  HIỆU ỨNG ĐÔPPLE

Chia sẻ: Abcdef_49 Abcdef_49 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

106
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

I / MỤC TIÊU : Nhận biết được hiện tượng cộng hưởng âm trong ống khí, điều kiện để có cộng hưởng âm. Hiểu tác dụng của hộp cộng hưởng Nhận biết được hiệu ứng Đốpple Giải thích nguyên nhân của hiệu ứng Đốpple Nêu được một số ứng dụng của hiện tượng cộng hưởng âm và hiệu ứng Đốpple II / CHUẨN BỊ :  Thiết bị tạo sóng dừng trong ống chứa không khí.  Âm thoa có hộp cộng hưởng.  Nguồn phát âm có thể buộc vào đầu một sợi dây dài 1m quay tròn được....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vật lý 12 Phân ban: BÀI 26 : CỘNG HƯỞNG ÂM  HIỆU ỨNG ĐÔPPLE

BÀI 26 : CỘNG HƯỞNG ÂM  HIỆU ỨNG ĐÔPPLE I / MỤC TIÊU : Nhận biết được hiện tượng cộng hưởng âm trong ống khí, điều kiện để có cộng hưởng âm. Hiểu tác dụng của hộp cộng hưởng Nhận biết được hiệu ứng Đốpple Giải thích nguyên nhân của hiệu ứng Đốpple Nêu được một số ứng dụng của hiện tượng cộng hưởng âm và hiệu ứng Đốpple II / CHUẨN BỊ :  Thiết bị tạo sóng dừng trong ống chứa không khí.  Âm thoa có hộp cộng hưởng.  Nguồn phát âm có thể buộc vào đầu một sợi dây dài 1m quay tròn được. III / GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY  HỌC : Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1 : GV : GV biểu diễn TN cộng hưởng của HS : Quan sát hình 26.1a
cột khí. GV : Đặt một âm thoa ở gần miệng của HS : Quan sát hình 26.1b một ống hình học, đầu kia của ống được HS : Học sinh nghe âm thanh phát ra từ nhúng trong một bình nước. dùng dùi ống chứa không khí. cao su gõ nhẹ cho âm thoa phát ra âm, nâng dần ống tre lên, ta nghe thấy độ to HS : Độ to lớn nhất, độ to nhỏ nhất. của âm thay đổi. GV : Có vị trí của ống mà độ to của âm HS : Hiện tượng sóng dừng của cột khí lớn nhất, có vị trí mà âm hầu như tắt trong ống giống hiện tượng gì ? hẳn. GV : Rút ra nhận xét khi có sóng dừng thì chiều dài cột khí thỏa mãn công thức : Hoạt động 2 :  HS : Đàn ghi ta và đàn măngđôlin có Với n = 1, 3, l=n 4 hộp cộng hưởng khác nhau. 5… GV : GV phân tích tác dụng của hộp HS : Học sinh nhận xét cùng là đàn cộng hưởng của các nhạc cụ tạo ra âm ghita nhưng hộp cộng hưởng khác nhau sắc riêng của mỗi nhạc cụ. Hai nhạc cụ thì âm tổng hợp khác nhau. cùng phát ra một âm cơ bản nhưng hộp
cộng hưởng lại chỉ khuếch đại một số HS : Xem SGK trang 128 và 129 họa âm cho nên âm tổng hợp khác nhau. GV : Nhắc HS đọc bài đọc thêm để biết Hoạt động 3 : HS : Quan sát thí nghiệm. thêm về ứng dụng của hộp cộng hưởng trong sách khoa. HS : Âm từ nguồn phát ra có độ cao không đổi. GV : Giáo viên hướng dẫn học sinh làm HS : Âm từ nguồn phát ra có độ cao thí nghiệm 26.3 thay đổi. GV : Người điều khiển quay nguồn âm tròn đều nghe thấy âm như thế nào ? HS : Khi nguồn âm chuyển động lại gần GV : Ngưới quan sát thứ hai đứng bên người quan sát thì người này nghe thấy ngoài vòng quay của nguồn âm nghe âm cao hơn, còn khi nguồn đi ra xa lại thấy âm như thế nào ? nghe thấy một âm thấp hơn. GV : Nguồn phát ra âm có độ cao thay đổi như thế nào ? v v GV : Giáo viên hướng dẫn học sinh HS : f =  . fs  v  vs chứng minh công thức tần số của âm khi nguôn âm dịch chuyển ?
v v GV : Tần số của âm mà người quan sát HS : f =  . fs  v  vs cảm nhận được khi nguồn âm tiến lại gần người đó được xác định như thế nào Hoạt động 4 : ? HS : Sóng âm, sóng siêu âm, sóng vô GV : Tần số của âm mà người quan sát tuyến điện, sóng ánh sáng. cảm nhận được khi nguồn âm tiến ra xa HS : Súng bắn tốc độ của cảnh sát giao người đó được xác định như thế nào ? thông, đo vận tốc tàu ngầm bằng sóng siêu âm, phát hiện vận tốc di chuyển của GV : Hiệu ứng Đốpple xảy ra với các thiên hà… những sóng nào ? GV : GV giới thiệu một số ứng dụng quan trọng của hiệu ứng Đốpple. IV / NỘI DUNG : 1. Cộng hưởng âm. a. Cộng hưởng của cột khí : đặt một âm thoa ở gần miệng của một ống hình học, đầu kia của ống được nhúng trong một bình nước. dùng dùi cao su gõ nhẹ cho âm thoa phát ra âm, nâng dần ống tre lên, ta nghe thấy độ to của âm thay đổi. Có vị trí của ống mà độ to của âm lớn nhất, có vị trí mà âm hầu như tắt hẳn. Đó là hiện
tượng sóng dừng của cột khí trong ống. Khi có sóng dừng, biên độ dao động của sóng âm được tăng lên nhiều lần, ta gọi là có cộng hưởng âm. b. Hợp cộng hưởng : là bầu đàn, thân kèn, sáo, là một hộp rỗng, tùy thuộc vào hình dạng, kích thước và chất liệu mà hộp cộng hưởng có khả năng cộng hưởng với một số họa âm nhất định, khuếch đại những âm đó và tạo ra một âm tổng hợp có â m sách riêng đặc trưng cho mỗi loại nhạc cụ. 2. Hiệu ứng Đốp – ple. Hiệu ứng Đốp – ple là sự thay đổi tần số của âm thanh do một máy thu thu được khi máy thu hoặc nguồn âm hoặc cả hai chuyển động đối với nhau. Khi nguồn âm tiến lại gần người quan sát thì người này nhận biết được sóng v v âm có tần số lớn hơn so với tần số của nguồn âm : f =  . fs  v  vs Khi nguồn âm chuyển động ra xa người quan sát thì người này nghe được v v âm có tần số nhỏ hơn tần số của nguồn âm : f =  . fs  v  vs 3. Ứng dụng : Cảnh sát dùng hiệu ứng Đốp – ple để xác định vận tốc của xe. V / CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ : Trả lời câu hỏi 1, 2 và làm bài tập 1, 2 Xem bài 27 và 28