zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Xây dựng mô hình giải phẫu phục vụ cho giảng dạy và học tập

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

6
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xây dựng mô hình Giải phẫu sử dụng trong giảng dạy và học tập bằng vật liệu tái chế an toàn, sẵn có trong cuộc sống hằng ngày, độ bền cao như đất sét, thạch cao, dây điện, ống nhựa, sắt, ống nhựa dẻo, gỗ, sơn… Các mô hình đều được sinh viên thực hiện trong các giờ tự học bằng phương pháp thủ công với giá thành rẻ, có tính sáng tạo, khoa học, kinh tế, thực tiễn và khả năng ứng dụng cao. Sử dụng tốt trong dạy học cho sinh viên đại học và học viên sau đại học thuộc khối ngành Khoa học sức khỏe...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xây dựng mô hình giải phẫu phục vụ cho giảng dạy và học tập

HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HỘI HÌNH THÁI HỌC VIỆT NAM XÂY DỰNG MÔ HÌNH GIẢI PHẪU PHỤC VỤ CHO GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP Lâm Thị Bích Phượng1, Đặng Vân Anh1, Đặng Thy Nhi1, Vũ Thị Thùy Linh1, Nguyễn Mạnh Tiếng1, Phạm Thị Ngọc Huyền1, Hồ Văn Tuấn1, Lê Hồng Loan Phụng1, Đỗ Minh Tuấn1, Lê Thị Bích Phương1, Trần Đức Lai2 TÓM TẮT 2 undergraduate and post-graduate college students Xây dựng mô hình Giải phẫu sử dụng trong in the field of Health Sciences... giảng dạy và học tập bằng vật liệu tái chế an toàn, sẵn có trong cuộc sống hằng ngày, độ bền I. ĐẶT VẤN ĐỀ cao như đất sét, thạch cao, dây điện, ống nhựa, Giải phẫu học người là môn khoa học sắt, ống nhựa dẻo, gỗ, sơn… Các mô hình đều nghiên cứu về hình thái và cấu trúc của cơ được sinh viên thực hiện trong các giờ tự học thể đồng thời mô tả mối liên quan giữa các bằng phương pháp thủ công với giá thành rẻ, có bộ phận trong cơ thể với nhau và giữa các bộ tính sáng tạo, khoa học, kinh tế, thực tiễn và khả phận trong cơ thể với môi trường. Đối với năng ứng dụng cao. Sử dụng tốt trong dạy học sinh viên của ngành Khoa học sức khỏe, đặc cho sinh viên đại học và học viên sau đại học biệt là sinh viên Y khoa năm nhất thì Giải thuộc khối ngành Khoa học sức khỏe... phẫu học người là một môn học khó. SUMMARY Làm thế nào để có thể học môn Giải phẫu có hiệu quả? Một trong những phương pháp BUILDING ANATOMICAL MODELS đó là thực hành trên xác và mô hình. Tuy FOR TEACHING AND LEARNING Anatomical models that have been utilized in nhiên, trong thực tế xác thì ít và hệ thống mô education in Medicine University are made by hình ở nhà trường có giới hạn, vì thế, nhiều safely recycled, available and durable materials sinh viên phải học chung một mô hình do đó such as clay, plaster, electric wires, plastic pipes, rất khó khăn trong việc thực hành, đồng thời iron pipes, wood, paint, etc. The models are all thiếu những mô hình chi tiết. made by hand at a low cost, combined with high Nhằm đáp ứng nhu cầu dạy học cũng như level of creativity, science, and applicability by để làm phong phú thêm hệ thống mô hình medical students during their self-study hours. It giải phẫu của nhà trường, chúng tôi đã tổ is an extremely superb academic method for chức hướng dẫn sinh viên thực hiện “Xây dựng mô hình Giải phẫu sử dụng trong giảng 1 Sinh viên Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột dạy và học tập”. 2 Bộ môn Giải Phẫu học, Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột II. NGUYÊN LIỆU VÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN Chịu trách nhiệm chính: Trần Đức Lai Nguyên liệu thân thiện với môi trường, Email: mduclai@hotmail.com an toàn, sẵn có trong cuộc sống hằng ngày, Ngày nhận bài: 25/04/2023 độ bền cao. Các mô hình đều được sinh viên Ngày phản biện khoa học: 20/05/2023 thực hiện trong các giờ tự học bằng phương Ngày duyệt bài: 15/06/2023 pháp thủ công. 18
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 528 - THÁNG 7 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 III. THUYẾT MINH MÔ HÌNH 3.1. Mô hình: Động mạch chi trên Ở bờ dưới cơ ngực lớn, động mạch nách Trên đường đi ở khuỷu, động mạch quay đổi tên thành động mạch cánh tay. Động cho nhánh động mạch quặt ngược quay để mạch chạy trong ống cánh tay, cho các nhánh nối với động mạch bên quay. bên đến khuỷu gồm: động mạch cánh tay Động mạch trụ cho động mạch quặt sâu, động mạch bên trụ trên và động mạch ngược trụ trước và động mạch quặt ngược trụ bên trụ dưới. Động mạch cánh tay sâu cho sau nối với động mạch bên trụ dưới và động tiếp 2 nhánh tận: động mạch bên quay và mạch bên trụ trên. động mạch bên giữa. Động mạch trụ còn cho nhánh gian cốt Đến khuỷu, động mạch cánh tay chạy chung để chia ra nhánh gian cốt trước và trong rãnh nhị đầu trong cho 2 nhánh tận: gian cốt sau, chạy xuống tận hết ở cổ tay. Ở động mạch trụ và động mạch quay. Hai động khuỷu động mạch gian cốt trước cho nhánh mạch này chạy xuống bàn tay, tạo nên cung quặt ngược gian cốt chạy lên phía sau khuỷu mạch gan tay nông và gan tay sâu. Từ đó, để nối với động mạch bên giữa. cho các nhánh nhỏ cung cấp máu cho bàn Các động mạch trên cung cấp máu cho tay. chi trên. 19
HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HỘI HÌNH THÁI HỌC VIỆT NAM 3.2. Mô hình: Động mạch tá tụy Mô hình gồm: Tá tràng, tụy, lách, động tụy lưng, động mạch tụy dưới, động mạch mạch cấp máu khối tá tràng và tụy. tụy đuôi và động mạch tụy lớn. Các động Cấp máu cho khối tá tụy là động mạch tá mạch này thông nối với nhau rất phong phú. tụy trên và tá tụy dưới. Động mạch tá tụy Ngoài ra còn có động mạch tá tràng trên trên xuất phát từ động mạch vị tá tràng chạy từ động mạch gan riêng cấp máu cho hành tá đến trên khối tá tụy chia 2 ngành là động tràng. mạch tá tụy trên trước và động mạch tá tụy 3.3. Mô hình: Bộ sưu tập “Đốt sống – trên sau. Động mạch tá tụy dưới xuất phát từ Tủy gai” động mạch mạc treo tràng trên chạy đến dưới Bộ sưu tập mô hình gồm: 07 mô hình khối tá tụy thì chia 2 ngành là động mạch tá trong đó có 04 mô hình về đốt sống (cổ, ngực tụy dưới trước và động mạch tá tụy dưới sau. và lưng); 03 mô hình tủy gai Động mạch cấp máu cho thân và đuôi tụy Bộ mô hình các đốt sống: từ động mạch lách cho các ngành động mạch 20
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 528 - THÁNG 7 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 Mô hình gồm 2 đốt sống cổ, 2 đốt sống rễ lưng của dây thần kinh gai sống đi vào ngực, 2 đốt sống thắt lưng, 1 mô hình tĩnh tủy; giới hạn giữa thừng trước và bên là rãnh mạch đốt sống. Trên các mô hình đốt sống bên trước, nơi các rễ bụng của dây thần kinh thể hiện được hình thái giải phẫu của từng tủy đi ra. Rễ lưng và rễ bụng nhập vào nhau đốt sống và các dây chằng tương ứng với tạo thành dây thần kinh gai sống. từng đoạn đốt sống: Đốt sống cổ: Dây chằng Hình thể trong gồm ba phần: Ống trung chữ thập, màng mái, dây chằng dọc trước. tâm, chất xám, chất trắng. Đốt sống ngực: Dây chằng dọc trước, dọc Các màng của tủy gai: Màng cứng; màng sau, dây chằng vàng. Đốt sống thắt lưng: nhện; màng mềm mỗi bên tách ra 1 trẽ là dây Dây chằng dọc trước, dọc sau, dây chằng chằng răng. vàng, dây chằng liên gai. Mô hình mạch máu Mạch máu tủy gai: Động mạch: động đốt sống: tĩnh mạch đốt sống nền, nhánh mạch rễ trước, rễ sau; động mạch gai trước, động mạch tới thân đốt sống. gai sau trái phải; nhánh động mạch rãnh; Bộ mô hình tủy gai: đám rối động mạch màng mềm. Tĩnh mạch: Các đoạn tủy gai: Mặt ngoài tủy gai được Tĩnh mạch gian đốt sống; tĩnh mạch rễ trước, chia đều làm 2 nửa bởi khe giữa ở trước và rễ sau; tĩnh mạch gai trước, gai sau; đám rối rãnh giữa ở sau. Khe tương đối sâu và rộng tĩnh mạch màng mềm; tĩnh mạch rãnh trước, hơn. Mỗi nửa lại chia thành 3 thừng: thừng sau. trước, thừng bên và thừng sau. Giới hạn giữa 3.4. Mô hình: Đường dẫn truyền thần 2 thừng sau và bên là rãnh bên sau, nơi của kinh 21
HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HỘI HÌNH THÁI HỌC VIỆT NAM Mô hình gồm 2 phần chính đó là các thân não. Cuối cùng các sợi tiếp tục lên đến đường dẫn truyền và các lát cắt qua thần kinh đồi thị rồi đi qua bao trong và tận hết ở hồi trung ương. sau trung tâm. Khi một người bị tổn thương Đường dẫn truyền bao gồm đường dẫn bất kỳ đoạn nào trên đường dẫn truyền cảm truyền vận động - màu đỏ, đường dẫn truyền giác này sẽ không nhận được cảm giác sâu cảm giác - màu xanh. có ý thức. Các lát cắt bao gồm 1 lát cắt ngang qua tủy gai, 2 lát qua hành não, 1 qua cầu não, 1 IV. GIÁ TRỊ MÔ HÌNH qua trung não, 1 lát cắt đứng ngang qua đoan 4.1. Tính sáng tạo não. Dựa vào lý thuyết để xây dựng nên Đường vận động: các tế bào thần kinh những mô hình chi tiết cụ thể trong Giải nằm ở hồi trước trung tâm đi qua bao trong phẫu người. Mô hình được xây dựng với xuống thân não. Ở hành não, 90% số sợi thần nguyên liệu đơn giản, thân thiện và đặc biệt kinh này bắt chéo sang bên đối diện, xuống là tái sử dụng những vật liệu đã qua sử dụng đến tủy gai, 10% sợi chưa bắt chéo, sẽ bắt nhưng độ bền khá cao. Nhìn được mô hình ở chéo sang bên đối diện, hợp với phần bắt nhiều góc độ trong không gian. chéo ở hành não tạo thành dây thần kinh đi ra Qua việc sinh viên tự xây dựng mô hình, vận động cho các cơ vùng cổ, thân và tứ chi. khả năng sáng tạo của sinh viên được phát Như vậy trên lâm sàng giải thích được khi có huy. sự tổn thương ở hồi trước trung tâm sẽ bị liệt 4.2. Ưu điểm nửa người bên đối diện là do sự bắt chéo này. Tính khoa học: Học thực hành trên mô Đường cảm giác nông sẽ nhận cảm giác hình, nhất là các mô hình tự mình sáng tạo ra từ thụ thể ngoại biên tạo thành dây thần kinh là một phương pháp học chủ động, hiệu quả cảm giác đi vào sừng sau của tủy gai rồi bắt trong học Giải phẫu. chéo qua đường giữa. Sau đó tạo thành bó Tính thực tiễn: sinh viên tự xây dựng mô cung trước (xúc giác thô sơ), bó cung sau hình bằng vật liệu đơn giản dễ tìm kiếm, rẻ (cảm giác đau, nóng, lạnh). Từ đó lên thân tiền, thân thiện với môi trường, an toàn, sẵn não, đến đồi thị rồi đi qua bao trong và tận có trong cuộc sống hằng ngày, độ bền cao, ... hết ở hồi sau trung tâm. Có thể nhân rộng mô hình này và tạo thêm Đường cảm giác sâu có ý thức sẽ nhận các mô hình khác. cảm giác bản thể từ gân, cơ, khớp và xúc Tính kinh tế: Mô hình hoàn chỉnh với chi giác tinh tế từ da đi vào sừng sau theo thần phí thấp so với giá thị trường. Việc tái sử kinh gai sống rồi theo thừng sau đi lên hành dụng các vật liệu giúp tiết kiệm được kinh não tạo thành bó thon, bó chêm. Ở hành não, phí. Các mô hình đều được sinh viên thực các sợi trục bắt chéo sang bên đối diện gọi là hiện trong các giờ tự học bằng phương pháp bắt chéo liềm, đi lên tạo thành liềm trong, ở thủ công. Khi mô hình bị hư hỏng sẽ dễ sửa 22
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 528 - THÁNG 7 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 chữa hoặc làm lại. Làm phong phú thêm hệ ích được một phần nào đó trong việc dạy và thống mô hình của nhà trường. học môn Giải phẫu học của các đồng nghiệp. Khả năng sử dụng: Các mô hình này nhỏ gọn, nhẹ, dễ di chuyển nên giúp sinh viên dễ TÀI LIỆU THAM KHẢO dàng học theo nhóm nhỏ, có thể học ở bất cứ 1. Netter, F. H. và Nguyễn Quang Quyền nơi nào thuận tiện cho sinh viên. Sử dụng tốt (2022). Atlas giải phẫu người, Y học. trong việc giảng dạy và học tập cho sinh viên 2. Nguyễn Quang Quyền (2015). Bài giảng tất cả các ngành: Y khoa, Dược khoa, Điều Giải phẫu học tập 1, Nhà Xuất Bản Y Học. dưỡng, học viên sau đại học... 3. Nguyễn Quang Quyền (2015). Bài giảng Giải phẫu học tập 2, Nhà Xuất Bản Y Học. 4.3. Nhược điểm: Chất liệu rẻ tiền nên 4. Phạm Đăng Diệu (2018). Giải phẫu đầu mặt độ bền của mô hình không cao, có thể kéo cổ, Nhà Xuất Bản Y Học. dài từ 2 đến 5 năm. 5. Phạm Đăng Diệu (2018). Giải phẫu ngực 4.4. Hướng khắc phục: Sinh viên các bụng, Nhà Xuất Bản Y Học. khóa sau sẽ chỉnh sửa và tiếp tục xây dựng 6. Phạm Đăng Diệu (2018). Giải phẫu chi trên mô hình, đây cũng là cơ hội để được học như – chi dưới, Nhà Xuất Bản Y Học. sinh viên các khóa trước. 7. Trịnh Văn Minh (2015). Giải phẫu người, giải phẫu học đại cương chi trên - chi dưới - V. KẾT LUẬN đầu - mặt - cổ, tập 1, Nhà xuất bản Giáo dục Với hiệu quả và giá trị thực tế mà những Việt Nam. mô hình này đã mang lại trong quá trình dạy 8. Trịnh Văn Minh (2015). Giải phẫu người, và học của bộ môn Giải phẫu học và sinh giải phẫu ngực bụng, tập 2, Nhà xuất bản viên tại trường Đại học Y Dược Buôn Ma Giáo dục Việt Nam. Thuột, chúng tôi hy vọng đề tài này sẽ giúp 9. Zygotebody 3D Anatomy Online Visualizer. https://www.zygotebody.com/ 10. https://www.pinterest.com/ 23

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.