Xuất huyết tiêu hóa (Phần 1)

Chia sẻ: Xmen Xmen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST

Báo xấu

233
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xuất huyết tiêu hoá là hội chứng do nhiều bệnh lý gây ra gồm: Bệnh lý đường tiêu hoá: viêm, loét, k… Bệnh lý toàn thân. Xuất huyết tiêu hoá trên: Tổn thương từ góc Treitz trở lên, thực quản dạ dày, tá tràng gây ói máu, đi cầu ra máu. Xuất huyết tiêu hoá dưới: Tổn thương từ góc Treitz trở xuống hổng tràng, manh tràng, đại tràng, gây đi cầu ra máu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xuất huyết tiêu hóa (Phần 1)

BS CKII Leâ Kim Sang BVCC TRÖNG VÖÔNG
ÑÒNH NGHÓA & PHAÂN LOAÏI • Ñònh nghóa + XHTH laø tình traïng chaûy maùu vaøo trong oáng tieâu hoùa sau ñoù ñöôïc toáng ra ngoaøi qua 2 phöông thöùc : oùi maùu vaø hoaëc ñi tieâu maùu. Phaân loaïi XHTH ñöôïc chia laøm 2 loaïi : + XHTH treân : toån thöông töø goùc treizt trôû leân bao goàm : thöïc quaûn ,daï daøy , taù traøng . +XHTH döôùi : chaûy maùu töø goùc treizt trôû xuoáng tröïc traøng.
ĐẶTËT N ĐỀ N ÑEÀ ÑA VẤ VAÁ XHTH trên cấp cấp cứu nội ngoại khoa Mỹ : 250.000 - 300.000 TH nhập viện / năm Wahid Wassef 1999 Wahid Wassef Mức độ tử vong là 8-10%. Lau & Chung 2000 Biểu hiện LS-> với các mức độ chảy máu khác nhau. Mục tiêu điều trị XHTH do loét DD-TT là kiểm soát tình trạng xuất huyết tiêu hóa ban đầu và phòng ngừa tái xuất huyết.
Mặc dù có nhiều tiến bộ trong : Xử trí cấp cứu Sự phát triển của các thuốc kháng tiết Những kỹ thuật chẩn đoán và điều trị mới Tỷ lệ tử vong còn cao: bệnh nhân đến trễ, nhu cầu máu, bệnh lý đi kèm, cao tuổi….
NGUYÊN NHÂN NGUYÊN Thường gặp nhất là loét dạ dày tá tràng và dãn tĩnh mạch thực quản % Bệnh lý dạ dày tá tràng 55 Dãn vỡ TMTQ 14 U mạch 06 H/C Mallory Weiss 05 Bướu 04 Xướt trợt 04 Tổn thương Dieulafoy 01 Khác 11
NGUYÊN TẮC XỬ TRÍ CẤP CỨU NGUYÊN 1. Hồi sức 2. Nhận định loại mất máu và mức độ nặng. 3. Phân định xuất huyết trên hoặc dưới. 4. Chuẩn bị nội soi cấp cứu. 5. Xác định nguyên nhân xuất huyết. 6. Kiểm soát xuất huyết qua nội soi. 7. Hạn chế các biến chứng do điều trị. 8. Điều trị xuất huyết tái phát & dự phòng tái XH.
BẢNG PHÂN LOẠI THEO FORREST Các dấu hiệu chảy máu Phân loại Tần Tái FORRES suất phát T dấu hiệu đang chảy Ia 10% 90% máu(Type I) Ib 5%
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 1. Hồi Sức Cần HSCC theo thứ tự ưu tiên A.B.C đối với bệnh nhân XHTH nặng Ổn định hô hấp: cần đặt NKQ XHTH nặng có shock hay suy hô hấp Chống choáng : thiết lập 2 đường truyền với Catheter cỡ lớn ( máu hoặc dịch tinh thể)
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 1. Hồi Sức Truyền máu duy trì Hct >30% với B/n gìa, xơ gan, bệnh phổi, bệnh mạch vành và Hct >20% với B/n trẻ Truyền huyết tương tươi hay tiểu cầu đối với bệnh nhân có rối loạn đông máu Thuốc: kháng H2, ức chế bơm Proton, Vasopressin, Octreotide v..v tùy theo nguyên nhân gây xuất huyết
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 2. Nhận định loại mất máu và mức độ nặng của XH Phân biệt Cấp hay Mạn Đánh giá tình trạng mất máu : + Theo tiêu chuẩn của Smetannekov. + Theo điểm số của Rockall.
• Bảng Phân loại mức độ mất máu theo Smetannekov • Mức độ Nhẹ Vừa Nặng – Chỉ tiêu – Mạch quay(lần/ p ) 120 – Huyết áp tối đa >100 80 – 100 < 80 – Hồng cầu(triệu/ mm3 ) > 3 triệu 2 – 3 triệu 90 60 _ 90 30 20 – 30 < 20
Thang ñieåm Rockall • Ñieåm Chæ soá ñieåm • Soá Tuoåi • Laâm < 60 0 • Saøng 60 – 70 1 ≥80 2 Soác •R Khoâng soác, HA>100, Nhòp tim< 100 0 •O HA>100, Nhòp tim> 100 1 •C HA
Rockall Score • Ñieåm Töû vong Töû vong Khoâng taùi XH Taùi xuaát huuyeát • 3 2% 10% • 4 4% 16% • 5 8% 23% • 6 10% 33% • 7 15% 43% • 8+ 28% 53%
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 3/ Phân định xuất huyết tiêu hóa trên hoặc dưới. Khám lâm sàng – Hỏi bệnh sử Đặt sonde mũi dạ dày: 02 mục đích + Chẩn đoán. + Điều trị.
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 4. Chuẩn bị nội soi cấp cứu Rửa dạ dày lấy đi máu tươi và máu cục tạo thuận lợi cho nội soi, giảm nguy cơ hít Erythromycin/IV trước nội soi? Hồi sức trước nội soi. Có thông báo trao đổi : BS Điều trị + BS Nội soi
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 5. Xác định nguyên nhân xuất huyết & các tổn thương có nguy cơ cao Nội soi trong 24g đầu. Cần lấy đi các cục máu đông/loét để xác định tổn thương. FORREST : 04 loại tổn thương nguy cơ cao Máu phun thành tia (spurting) Ia Máu chảy rỉ rả (oozing) Ib Mạch máu lộ (visible vessel) IIa Cục máu đông (adherent clot) IIb
Kieåm soaùt XHTH treân • Caàm maùu qua noäi soi Tyû leä thaønh coâng ban ñaàu treân 90% – Chang-Hwan Park & cs 2004 • Kieåm soaùt acid dòch vò ñeå phoøng ngöøa taùi xuaát huyeát Lau et al 2000 –Taùi xuaát huyeát thöôøng xaûy ra trong khoaûng 20% beänh nhaân
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 6. Kiểm soát xuất huyết đang tiến triển Nội soi dạ dày tá tràng cấp cứu để làm ngưng chảy máu Dãn TMTQ Loét tiêu hóa Chích xơ Nhiệt đông : điện đông đơn Buộc thắt TMTQ cực, đa cực, đầu dò nhiệt, Chích xơ + buộc thắt laser v..v TMacTQ Chích xơ : polidocanol, Chèn bóng (Sengtaken epinephrine, cồn Blakemore,Minnesota Clip Clip + Epinephrine
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 7/ Giảm thiểu các biến chứng liên quan đến điều trị Sau nội soi Trước nội soi Hồi hộp đánh trống ngực Nghẹt đường thở do hít dịch Xuất huyết nhiều hơn hoặc dạ dày hoặc máu thủng Hạ huyết áp do truyền máu không đủ
A. XỬ TRÍ CẤP CỨU A. 7/ Giảm thiểu các biến chứng liên quan đến điều trị Hạn chế các biến chứng Bơm hút rửa dạ dày Bồi đắp lưu lượng tuần hoàn thiếu hụt Giới hạn lượng dịch tiêm cầm máu