Kỹ thuật chiết – ghép nhân giống cây Sầu Riêng

Chia sẻ: Oceanus75 Oceanus75 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

457
lượt xem 41
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sầu riêng có thể được nhân giống bằng hột, tháp mắt, tháp cành, tháp đọt và chiết. Cây trồng bằng trái và năng suất không được ổn định, cây rất lâu cho trái (mất từ 7-12 năm) và có chiều hướng phát triển khung tán rất to gây trở ngại cho việc chăm sóc. Do đó phương pháp nhân giống vô tính thường được áp dụng rộng rãi hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật chiết – ghép nhân giống cây Sầu Riêng

1 2 3 4 Kỹ thuật chiết – ghép 5 nhân giống cây Sầu 6 Riêng 7
1 3.1. Nhân giống 2 3 Sầu riêng có thể được nhân giống bằng hột, tháp mắt, tháp cành, tháp 4 đọt và chiết. Cây trồng bằng trái và năng suất không được ổn định, cây rất lâu 5 cho trái (mất từ 7-12 năm) và có chiều hướng phát triển khung tán rất to gây 6 trở ngại cho việc chăm sóc. Do đó phương pháp nhân giống vô tính thường 7 được áp dụng rộng rãi hơn. Hiện nay ở ĐBSCL sầu riêng thường được trồng 8 bằng cây tháp và chiết. 9 10 3.1.1. Phương pháp tháp mắt 11 12 Chuẩn bị gốc tháp 13 Hột thường được chọn từ những trái chín đầy đủ. Sau khi chà sạch cơm, 14 loại bỏ những hột xấu lép rửa sạch, xử lý thuốc sát khuẩn trước khi đem ươm. 15 Hột mất sức nẩy mầm nhanh nên cần gieo ngay. Đem trải đều hột kề nhau 16 trên đất ẩm, phía trên phủ tro trấu, tưới nước giữ ẩm hàng ngày. Sau khi hột 17 nẩy mầm (8-17 ngày) đem cấy vào liếp. 18
1 2 3 Đất liếp cấy hột sầu riêng phải cuốc sâu 30 cm để rễ cái phát triển tốt. 4 Cấy hột với khoảng cách 30 x 30 cm. Đặt phần tễ hột úp xuống dưới, 1/2 5 phần đáy hột hướng lên trên. Khi cấy hột xong tủ cỏ lại và tưới nước giữ ẩm 6 hàng ngày. Rải thuốc trị kiến, xịt thuốc phòng trừ sâu bệnh thường xuyên và 7 dùng phân N-P-K tưới để cây con phát triển tốt. Có thể dùng Derosal, 8 Carbendazim, Bavistime, Appencab để phòng trị chết cây con. Cây con phát 9 triển có 1-3 thân, chỉ cần giữ lại 1 thân chính khỏe mạnh. Nên che mát ánh 10 sáng 50% để cây ít bị cháy lá và chậm tăng trưởng (do quang phân hóa). 11 12 Có thể ươm hột trong bầu đất. Đặt hột ở 1/3 chiều cao bầu, thêm đất trộn 13 tro trấu vào đầy dần bầu theo sự phát triển của rễ hột. 14 15 Cây con sử dụng làm gốc tháp phải có tuổi thích hợp tùy theo phương 16 pháp tháp. Gốc khoảng 3-5 tháng tuổi được dùng làm gốc tháp cành, tháp đọt; 17 gốc 1,5-3 năm tuổi dùng tháp mắt. Lưu ý khi dùng gốc tháp non (tháp cành, 18 tháp đọt) phải chăn sóc thật kỹ khi đem trồng vì cây dễ bị chết do rễ phát triển 19 kém. 20 21 Mùa vụ tháp 22 Đối với sầu riêng, tiến hành tháp vào khoảng tháng 6-9 dl hàng năm là 23 tốt nhất vì trong những tháng này có nhiệt độ và ẩm độ thích hợp nên tháp cây 24 rất dễ dính. Sầu riêng cũng được tháp trong mùa nắng, có thể cắt ngọn gốc
1 tháp trước, bứng vô bầu đem đặt vào chỗ thoáng mát để tiến hành tháp. Tỷ lệ 2 tháp dính so với tháp trong mùa mưa kém hơn. 3 4 Cách làm 5 Có nhiều kiểu tháp, nhưng kiểu tháp theo chữ U xuôi là phổ biến nhất. 6 Mở miệng tháp trên gốc tháp cách mặt đất khoảng 25-30 cm, nhánh mũi dao 7 làm trầy phần gỗ bên trong. Miệng tháp dài khoảng 2-2,5 cm, rộng khoảng 1- 8 1,5 cm. Dùng dao rọc một đường chia lớp vỏ đậy miệng tháp làm 2 phần lớn 9 của vỏ đậy một lỗ nhỏ tròn để khi đặt mắt tháp vào không bị cấn dập. 10 11 Mắt tháp (còn gọi là bo tháp) được lấy từ những mầm vừa nhú lên từ 12 nách lá (nông dân thường gọi là hột gạo) trên cành. Cắt cuống lá trước 3-4 13 ngày trước khi lấy bo tháp. Bo tháp được lấy theo kích thước hơi nhỏ hơn 14 miệng tháp. Luồn bo tháp vào miệng tháp đậy vỏ miệng tháp lại sao cho mầm 15 tháp nhú ra ngoài từ nơi khoét lỗ. Dùng một đoạn lá dừa dài khoảng 5 cm, 16 rộng 2 cm có khoét lỗ ở giữa đậy lên kín miệng tháp, dùng dây thun buộc lại. 17 Đầu trên lá dừa phải buộc chặt để nước không thấm vào trong, phía ngoài chỗ 18 tháp được quấn dây thu vừa phải làm cấn giập mầm tháp. Nếu phải lấy mắt 19 tháp ở nơi xa, sau khi cắt cành nhúng nước giữ ẩm ở gốc cành rồi dùng lá 20 chuối bó lại. Không được nhúng ướt cả cành vì dễ làm hư mắt tháp. Mắt tháp 21 sầu riêng có thể giữ được tốt trong vòng 1 ngày. 22 23 Sau khi tháp 20 ngày thì mở dật thun, nếu tháp dính thì ngày thứ 25 có 24 thể cắt đọt gốc tháp cho mầm phát triển. Khoảng 4-6 tháng sau khi cắt đọt , 25 nếu cây con phát triển tốt thì có thể đem trồng.
1 2 3.1.2. Phương pháp tháp cành 3 4 Có hai phương pháp tháp cành là tháp nêm (ghép nêm) và tháp ngọn 5 (ghép đọt) 6 * Tháp nêm: 7 8 Chuẩn bị gốc tháp 9 Sử dụng gốc tháp khoảng 3-5 tháng tuổi, phần thân thật (phía trên trục 10 hạ diệp) có đường kính 3-4 m. 11 12 Chọn cành tháp 13 14 Chọn cành tháp còn non, lá màu xanh vàng nhạt, đường kính thân cành 15 khoảng 3-4 mm, dài 20-30 cm. Có thể chọn cành non mọc trên các cành chính 16 hay trên thân chính. 17 18 Chuẩn bị giàn tháp 19 20 Khi tháp các cành non mọc từ cành chính trên cao thì cần làm giàn treo 21 bầu gốc tháp. Cắm 2 cọc tràm hay tre ở gốc cành chính (sát gốc thân) và phía 22 ngoài ngọn cành, sau đó buộc thắt dài 1 sào tre (hay tràm) nối 2 đầu cọc, song
1 song sát với cành chính buộc các bầu gốc tháp vào tương ứng với các cành 2 tháp. 3 4 Cách làm 5 6 Dùng dao cắt ngang thân gốc tháp ở vị trí cách trên trục hạ diệp (phần 7 thân to mềm, mọc ra đầu tiên từ hột) 2-3 cm. Chỗ cắt cách mặt đất 10-15 cm 8 tùy theo trục hạ diệp dài hay ngắn. Dùng lưỡi lam vuốt mỏng dần 2 bên ngọn 9 gốc tháp còn lại thành hình lưỡi gà mỏng, dài khoảng 2cm. 10 Dùng dây nylon buộc treo gốc tháp vào giàn ở vị trí thích hợp với cành 11 tháp. 12 Dùng lưỡi lam cắt sâu vào giữa lõi cành tháp theo chiều xiên về phía 13 ngọn cành, dài khoảng 2-2,5 cm để tạo miệng tháp. Luồn phần lưỡi gà của 14 gốc tháp vào miệng tháp. Dùng vải nylon (rộng 1 cm, dài 50 cm) buộc miệng 15 tháp lại từ dưới lên trên theo hình mái ngói để tránh đọng nước. 16 Tưới giữ ẩm thường xuyên bầu gốc tháp khoảng một tháng sau khi tháp 17 có thể cắt đem bầu cây tháp xuống. 18 Phương pháp này có nhược điểm là dễ gãy nơi vết tháp nếu trồng trong 19 vùng có gió mạnh (Duyên Hải, Sông Bé,…) dễ chết nếu trồng trong mùa mưa 20 do vết tháp dễ nhiễm vi khuẩn. 21 22 * Tháp ngọn: 23
1 Tháp ngọn sử dụng gốc tháp 2-4 tháng tuổi và phải chuẩn bị cành tháp 2 10-20 ngày trước khi tháp (khấc, bón P, K). Đọt tháp chỉ cần một đoạn có 3 mang lá non (phương pháp Thái Lan). Dùng dao bén hay lưỡi lam cắt ngang 4 gốc tháp ở độ cao thích hợp sau đó chẻ ở vết cắt sâu 1,5 cm. Dùng dao bén 5 vuốt đọt tháp thành dạng mũi nêm và đặt vào vết chẻ trên gốc tháp. Chú ý sao 6 cho tượng tầng gốc tháp và ngọn tháp tiếp xúc với nhau. Sau đó dùng dây cao 7 su quấn chặt chỗ tháp theo kiểu mái ngói. Phương pháp này có ưu điểm là 8 không bị gẫy nơi vết tháp khi trồng sau này. 9 10 3.1.3. Phương pháp chiết cành 11 12 Mùa chiết 13 Từ tháng 3-10 dl (tốt nhất là tháng 3-4 dl). 14 Chọn cành chiết 15 Chọn cành mọc xiên ngoài tán khỏe mạnh, dài khoảng 1 mét, đường 16 kính 5-10 mm, lá màu xanh vàng nhạt (mới chuyển từ non qua trưởng thành), 17 lá đọt chưa nở. Nếu chọn cành có lá màu xanh đậm thì chiết khó ra rễ. Các 18 nhánh chèo (nhánh thứ cấp) trên cành chiết cũng có lá non chưa nở ra. 19 20 Cách làm 21 22 Khoanh một đoạn vỏ dài 4-8 cm (tùy theo đường kính cành chiết). 23 Chiều dài từ chỗ khoanh vỏ đến ngọn cành dài 50-70 cm. Khoanh theo kiểu
1 tướt vỏ. Sau khi lột vỏ, dùng vải sạch lau tượng tầng libe (rất mỏng). Tránh cọ 2 xát mạnh làm tổn thương lỏi cây dễ gây thối cành. 3 4 Sau khi khoanh vỏ để ráo nhựa khoảng 2-3 ngày. Tiến hành bó bầu bằng 5 rơm trộn bùn sông (nên dùng rơm đã giặt sạch phơi khô và bùn không có 6 phèn). Có thể sử dụng thuốc kích thích ra rễ của Đại học Cần Thơ (1.000 ppm 7 NAA) lên phía trên vết khoanh trước khi bó bầu. Vài ngày sau, khi thấy rơm 8 bó ngoài bầu chiết khô thì tiến hành bó nylon và che lá chuối khô phía trên 9 bầu chiết (hướng nắng phía Tây để hạn chế ánh sáng) giúp rễ mọc ra. Tùy 10 giống và mùa vụ, khoảng từ 35-40 ngày (nếu có sử dụng thuốc kích thích ra 11 rễ) đến 45-60 sau thì bầu chiết ra rễ. Tiến hành cắt cành giâm vào bầu đất, che 12 mát, được 1 tuần thì đưa dần ra nắng. Khoảng 1-2 tháng sau thì đem trồng. 13 14 Nếu chiết vào giai đoạn mưa nhiều (từ tháng 8 dl trở đi) nên dùng rễ lục 15 bình bóc bầu để tránh quá ẩm gây thối. Các điểm cần lưu ý khi chiết cành. 16 17 - Chọn cành đúng tuổi (quan trọng) 18 - Bầu chiết bị thối do quá ẩm hay ngộ độc (do rơm tươi, rễ lục bình 19 không được giặt sạch,…). 20 - Kiến làm tổ do che lá chuối khô gây hư hại cành chiết. 21 - Khả năng ra rễ còn tùy thuộc vào giống. 22 23 3.2. Chuẩn bị đất trồng 24
1 Có thể trồng liếp đơn hay liếp đôi. Nếu bố trí liếp đơn trồng 1 hàng, thì 2 liếp rộng 5-6 m, mương rộng 2-3 m. Nếu liếp đôi trồng 2 hàng. Thì liếp rộng 3 10-12 m, mương rộng 4-5 m. Lưu ý xẻ thêm mương phèn trên liếp để thoát 4 nước nhanh trong mùa mưa. Ở vùng cao, sầu riêng được trồng trên đất bằng 5 thường có tuổi thọ cao hơn. 6 7 Cần trồng cây chắn gió (tre, lục bình,…) chung quanh vườn để chắn bốt 8 gió, giảm việc rụng hoa, trái, tổn thương lá,…Trong những năm đầu cho trái 9 nếu cây sai trái thì cần chống đỡ để tránh gãy nhánh. 10 11 Ở ĐBSCL nên trồng trên mô và bồi liếp tăng dần chiều dầy tầng canh 12 tác, tránh úng rễ do nước ngập hàng năm. Trộn mỗi mô đất với tro trấu, phân 13 chuồng hoai mục và khoảng 0,5 kg super lân. Mô rộng khoảng 1-2 m, cao 14 0,3-0,5 m tùy địa hình. 15 16 3.3. Trồng vă chăm sóc 17 18 3.3.1. Khoảng cách trồng 19 20 Khoảng cách cây cần thay đổi tùy loại cây giống. Khoảng cách trồng 21 trung bình 8 x 8 m. Trồng một hàng trên liếp đơn hay hai hàng theo hình nanh 22 sấu trên liếp đôi. 23 24 3.3.2. Trồng vă chăm sóc cây con
1 2 Loại bỏ vật liệu làm bầu, đặt cây vào lỗ đào trên mô, lấp đất vừa quá 3 mặt bầu cây con, ém đất xung quanh gốc. Cắm cục giữ cây, tưới đẫm nước. 4 Dùng rơm hay cỏ khô đậy mô giữ ẩm. Cần che mát cây con trong thời kỳ đầu. 5 Khi cây phát triển qua 1 mùa khô thì loại bỏ dần vật liệu che mát. 6 Nếu bứng bầu đất thì sau khi bứng nên để bầu cây con nằm ngang trên 7 mặt đất ở nơi thoáng mát vài ngày mới trồng vào đất. 8 Che nắng hướng Tây trong 12 tháng đầu, nhất là vào các tháng nắng 9 chiều, vì cây phát triển rất chậm trong điều kiện nắng gắt. 10 11 HIỆN TƯỢNG CHẾT CÂY CON SAU KHI TRỒNG 12 13 Cây sầu riêng con khi đem trồng thường có tỷ lệ chết cao. Hiện tượng 14 này có thể do một hay nhiều nguyên nhân sau: 15 - Thiếu nước tưới hoặc tưới không đủ làm cây bị hốc. Trồng cây không 16 che mát ở giai đoạn đầu. Đất không thoát nước tốt. 17 - Đất sét nặng làm rễ cây con kém phát triển, suy yếu dần. Đất nhiễm 18 phèn, mặn, đất mới còn nhiều chất hữu cơ chưa hoai mục gây ngộ độc. 19 - Cây con có hệ thống rễ nhánh ít, nhất là cây chiết nhánh hoặc cấy tháp 20 đọt, tháp cành. Rễ cây con tương đối giòn, dễ gãy khi vận chuyển bị sốc 21 (đường xe). Cây con không được giữ chắc chắn sau khi trồng, bị gió thường 22 xuyên sẽ làm lung lay rễ, tược tháp. 23 - Cây con bị thối rễ do nấm bệnh hoặc bị bệnh thán thư nặng (đốm lá) 24 không hồi phục được.
1 - Bón quá nhiều phân nhất là phân đạm. 2 - Chọn đất tốt, nhẹ. Phần đất dưới đáy hố trồng cần làm tơi xốp. Nên 3 bón lót phân lân, tro trấu. 4 - Cây con đem trồng cần có nhiều rễ nhánh. 5 - Nếu đường xa nên vận chuyển bằng ghe và nên giảm cây 2-3 tháng để 6 dưỡng trước khi trồng. 7 - Tưới đủ nước 8 - Cây con cần được che mát tránh ánh nắng trực tiếp trong năm đầu tiên 9 sau khi trồng. Buộc giữ cây chắc chắn. 10 - Tránh bón quá nhiều phân, bón phân chia làm nhiều lần. Nên pha phân 11 để tưới trong giai đoạn đầu. 12 - Phòng trị các loại nấm gây hại ở giai đoạn liếp ương (đối với cây tháp) 13 như :Sclerotium, Rhizoctonia, Pythium, Fusarium và thán thư (colletotricum). 14